0. L. Vrtrcr Hsnefraart
'T EEN EN 'T ANDER
Brnsselsche Kiekskens
Een Incident aan ie
FrassGh-Beïgisclse grens
Buitenland
De luchtverovering
08 zaak Eepenlnssisi
ÏN DE BALKANEN
2 CENTIEiVJElN WET NUMMER Wijdsg 15 en Zaterdag IS Aagnstes ISE3
ÏSegenlïeade Jaargang n' 133
'ABONNEMENTEN!
/Tes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken,
Inschrijving in alle pnslbureelen van het land.
I" UITGAAF, 4 's avonds 4® 2' UITGAAF, 7 u. 's avonds
Pour toute la publicité commerciale et financière du journal,
s'adresser exclusi vement a l'Ag-ence Réïïame Godts, 2, Place de
la Bourse, Bruxelles,
AANKONDIGINGEN I
BUREELEN
TE BRUSSEL TE HALST
E. GOtSTS, Beursplaats, 2 j t£>, Kerkstraat,
Telefoon A 3299 Telefoon 114
Bestuurder: J. Van Nuffel-De Qendt.
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* blads. (de regel) fr. 1,00
4* bladz. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regol) Ir. 2,00
fp. 1,00
Sport (per régel)
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Comnierciale en fmancieele aankondigingen zich uitsluitelijk te
wenden: Agence Réclame Godts, 2, Beurspiaats, Brussel.
Het hoek der Koningen leert ons dat
men aan de rechterhand des Konings
oenen troon voor deszelfs moeder
plaalste.
Maria heeft zulks maar al te wel
verdiend! Haar leven was een lijden,
sweeten, werken, strijden hare dood
een verblijden, een liefdevol overgaan
tot hot eeuwigdurend hemelleven.
Dood, verrijzenis, hemelvaart, kro
nxng van Maria worden dus op dezen
Jiuidigon dag gevierd. Do H. Kerk
doet uiterst wel ons zulke lessen en
voorbeelden voor te houden, zooveel
te meer dat Maria's bijstand ons op
zulke dagen nieer dan anders geschon
ken wordt en dat wel op gansch uit
nemende wijze,
Nidt te verwonderen dus dat reeds
van in liet begin der tegenwoordige
tijdrekening, Maria's feest werd ge
vierd door de geloovigen.
Niet te verwonderen dat Pauzen en
koningen en kerkvoogden haar zoo-
,veel luister bijzetten.
Niet te verwonderen dat reeds van
'onder keizer Karei de Groote, deze
feestdag als een geboden heiligdag-
wordt gevierd.
Niet te verwonderen dat processies,
Maria ter eere, de straten van steden
on dorpen doortrekken.
Niet te verwonderen dat de Fran-
scha koningen en wel meer nog Karei
X, die Frankrijk van 1824 tot 1830
bestuurde, dien dag zulken grooten
luister wisten ten toon te spreiden.
Niet fe verwonderen dat de IT. Sta
nislas Kostka vroeg en bekwam te
sterven op dien grooten Hariadag.
Niet te verwonderen dat men in alle
landen, steden en dorpen en inzonder
heid in ons Belgenland,in Vlaanderen,
Maria op dien dag meer eere en luis
ter geeft. Herinneren we ons slechts
de «kapellekensviering» en versiering
inde Gentsche volkswijkenen zekere
oude Aalstersche gebruiken.
Ze verdient het toch onze goede
Moeder, de toovlucht der zondaren, de
hulp der christenen en de genezing dei-
zieken
Doch indien Maria zoo goed en
bermhertig is, we mogen ze ook niet
vergeten, want liefde vraagt weder
liefde. Dus bedanken wij onzê Hejnel-
moeder betrouwen wij Qp-haar
smeeken wij haar immsr voort. Be
minnen wij haar; danken wij aan haar;
laat ons geerne spreken en hoore.n
spreken-van Maria. Luisteren wij
Jiarën eeredienst op
Met eerbied sturen wij haar onze
bede, bijzonderlijk in de bekoring',
vereeren wij haar door het lezen van
den Rozenkrans en het dragen van
haren scapulier. Maken we deel van
bare vergaderingen en congregatiën
vieren wij al hare feestdagen 011 laten
wij alsdan nooit na mis te hooren en
tot de HIT. Sakramenton te naderen.
Volgefl wij hare voorbeelden van
zuiverheid, zedigheid, edelmoedig
heid, ootmoedigheid, gehoorzaamheid
en zioleniever na Altemale goede
voornemens op dezen feestdag te ma-
&en I Mahg.
D© jacht. Er wordt gemeld dat de
•3 acht op liet klein wild den Zaterdag,
30 Augustus zal geopend worden, en op
'het groot wild, den Zaterdag, 20 Sep
tember. Men verwacht deze week nog de
afkondiging van het ministerieel be
sluit, in het Staatsblad.
Kennis der Vlaanische taal voor on
derofficieren. In antwoord aan M. A-
sou heeft de minister van oorlog nog
eens verklaard dat men kaporaal of bri
gadier en onderofficier kan worden zon
der Vlaamsch te kennen.
De candidaten adjudanten peloton
oversten moeten de taalleergangen vol
gen, omdat zij, officiersambt moetende
vervullen praktische kennis ,van beide
landstalen moeten bezitten.
De steenkeienvoorraad der wereld.
Te Toronto in Canada werd onlangs het
aardkundig kon gres gehouden. Aan de
zeer talrijke deelnemers werd bij de ope
ning een monografie, de voorraden
steenkool in de verschillende werelddee-
len en landen betreffende aangehouden.
IJit de daarin medegedeelde cijfers, blijkt
dat bet vasteland van Noord-Amerika in
zijn geheel vijf zevenden bezit van den
totalen voorraad van de aarde, die 7397
en een half milliard ton heet te bedra
gen. Yan dit 5/7 komen bijna 3837 mil
liard ton voor de Yereenigde. Staten en
uim 1234 milliard voor Canada.
Hst nieuw kamp. Men weet dat er
spraak is een tweede oefeningskamp
voor het leger te maken. Tot hiertoe
weet men in het ministerie van oorlog
nog niet waar dit nieuw kamp komen
zal. Er bestond een ontwerp voor het
zuiden van het land, doch men heeft be
vonden dat het niet uitvoerbaar was.
Be nieuw® postbcot. De nieuwe
belgische postboot Stad Antwerpen
heeft Dinsdag haren regelmatigen dienst
tusschen Oostende en Dover begonnen.
Op het spooj1. De minister van
Spoorwegen heeft aan de middenafdee
ling der Kamer verklaard dat eerlang de
werken zullen aangevangen worden tot
aanleggen van een dubbel spoor op de
baan iLerenthals-Turnhout en Gent-Ant-
werpen over Sint-Niklaas-Waas.
Europa most om zeep! Dokter Al
bert Nobles van Philadelphia, een zeer
befaamde Amerikaansche aardrijkskun
dige maakt in eene onlangs verschenen
studie bekend dat Europa binnen 70 jaar
niet meer zal bestaan. Het oude Vaste
land zal door eene geweldige vuurberg
uitbarsting vernietigd worden. Italië en
Aeie zullen eetst worden aangetast.
Daarbij bet instinct drijft nu reeds de
menschen weg. Zooals de zwaluwen op
vast tijdstip wegtrekken, bij 't naderen
der koude en dit uit natuurlijken onbe-
wusten aandrang, zoo wijken nu reeds
duizend© Europeanen uit, niet om eco
nomische redens maar uit instinct.
Volgens professor Nobles zou nader
hand de golfstroom ook van richting
veranderen, enkel langs Amerika loo-
pen, en_ zoo Europa gansch vervormen
tot een ijsland.
Dit is volgens M. Nobles ook ganscb
natuurlijk.- Sinds eeuwen is Europa be
werkt, uit de aarde is bijna al getrokken
wat mogelijk is, het 'is dus tijd, dat dit
gedeelte van den aardbol verlaten worde,
en er overgegaan worden tot het ontgin
nen van de nog vrrsche landen, die dan
ook voor de mehschen goed bewoonbaar
dienen genaakt door warme waterstroo
mm gen
M. Nobles is vast en zeker een geleerd
man, maar 't is toch ook een Amerikaan
en die moeten toch met iets Ameri
kaansch voor den dag komen.
Een wa?3© Sosnstzsttlng.
(Yan onzen bijz. briefwisselaar.)'
Brussel, 13 Oogst 1913.
Wij kregen dezen namiddag iets bui
tengewoons te booren Eene redevoerin|
van M. Woeste en eene andere van M
Yander Yelde.
Wij hoorden 'die twee groote rede
naars eene zaak verdedigen die gansch
tegenstrijdig was, maar zij deden het
met dezelfde welsprekendheid, dezelf'd
ovetuiging, dezelfde kunde zulks was
fan aard om ons de gansch zoutlooze re
devoeringen te doen vergeten van bab
belaars als M. Ozeray en M. Buyl.
Ik hoorde een lid van de linkerzijde
van M. Woeste zeggen Die redevoe
ring is als kristalwater.
Die beoordeeling is kort en juist. Im
mer even machtig en even zeker van zijn
eigen zei ven valt de oude Staatsminister
op den vijand en zulks met eene hevig
heid welke noch doof den ouderdom,
noch door den overlast van werk dien hij
vervult niet verminderd wordt.
Onwankelbaar blijft bij staan tus
schen de aanvallen van den vijand, tus
schen de onderbrekingen welke men
hem nochtans eenigszins spaart
nooit kan eene onderbreking hem uit den
zadel lichten of hem van zijn ontwerp
doen afwijken. Maar oogenblikkelijk
klinkt uit zijn mond een antwoord kort
en goed, bestemd voor den onderbreker
en dat hem de goesting beneemt eene.
tweede maal tusschen het debat te ko
en.
Wanneer meii M. Woeste hoort, 'dan
denkt men onwillekeurig aan het Parle
ment van vroeger, waar geen socialisten
deel van maakten én waar nooit een on
beleefd woord weid uitgesproken. Daar
hoorde men immer'verhevene gedachten
op eene verhevene_ wijze uitgedrukt
Macht, kostbaarheid, klaarheid en
deftigheid, ziedaar do hoofdhoedanighe-
den van M. Woeste.
M. Yander Yelde gebruikt een even
groot talent hij is de Woeste van de
linkerzijde ten dienste van eene zaak
die men wat edeler en rechtvaardiger
zou mogen wenschen. Ik geloof dat hem
aan M. Woeste vergëlijken de grootste
lof is, dien men van zijne welsprekend
heid maken kan.
x
En, na die schitterende redevoeringen
wes er een ander redenaar, of liever een
redenaar van eene andere soort die ook
liet woord vroeg, M. Yan de Walle, van
Meckel en, had behoefte om al de be
weegredenen door de HH. Franck en
Mechelynck aangehaald nog eens te her
halen. Die zaag kreeg dan ook het
onthaal dat zii verdiende op één, twee,
drij, was heel de Kamer ledig; enkel
Een Fransch kwaaddoener in Frankrijk
door Belgische gendarmen
aangekouden.
Een bestuurlijk onderzoek is geopend
door de Fransche en Belgische parket
ten, over eene schending van grondge
bied, door Belgische gendarmen ge
pleegd te Mortagne, nabij Peruwelz.
Een genaamde Frans Armand, een
Franschman, had in België iets mispik-
keld en werd door de Belgische gendar
men opgezocht. Dinsdag namiddag be
vond Armand zich op Fransch grondge
bied, en stond er rustig naar een kans
spel te zien, toen twee Belgische gen
darmen, in burgerkleedij, hem in 't oog
kregen.
Armand was nauwelijks eenige me
ters van de grens verwijderd. De al te
ijverige wetsdienaars trokken de grens
over, vielen Armand op het lijf en wier
pen hem ten gronde. Hij werd gekoord
en gebonden en ondanks zijn tegenstand
op Belgisch grondgebied gesleept, waar
bij in het gevang werd opgesloten.
Het Fransch parket onmiddellijk ver
wittigd opende een onderzoek. Volgens
de verklaring van ooggetuigen, zou Ar
mand zelfs een slag bij middel eener
matrak in caoutchouc bekomen hebben.
Gezien de onwettigheid dezer aanhou
ding, heeft het parket van Valenciennes
zich in betrekking gesteld met het par
ket van Dooinijk.
<-<-c Uü -LAii-LllC-A ICUlg TJUlVtJI
twaalf leden bleven nog in bet halfrond.
Links lijk rechts Was iedereen gevlucht.
Lk zie daar M. Schollaert nog zitten, al
leen aandachtig luisterende, niet naar de
redevoering van den grooten Mane-
blusscher maar naar eene gelegenheid
waarop hij de zitting zou kunnenlreffen.
HAROLD.
■VVV
FRANKRIJK
Het üit!avesjifïgst?astaat tusschen
Frankrijk en Belgis. De «Officie!»
van Donderdag morgend kondigt de wet
af, waardoor de verklaring die te Brus
sel, op 18 J-uli 1900 geteekend werd,
goedgekeurd wordt, met het oog op de
wijziging van liet artikel 10 van het
F ransch-Belgisoh uitleveringstractaat
van 1874.
Herarv Perret legt bekentenissen af.—
Henry Perret, die door M. Bourgarel on
dervraagd, en in het nauw werd ge-
bracht, heeft volledige bekentenissen af
gelegd.
Hij verhaalde dat hij als waanzinnig
was, toen hij Maandag vernam dat zijn
meester des anderendaags zou aanko
men, daar hij slechts nog 1400 fr. bezat
van de 2500 die hij gestolen had.
Hij kwam tot de gedachte aan een
diefstal te doen gelooven hij bond zich
met dit inzicht met koorden aan een
meubel.
Henry Perret loochende medeplichti
gen te hebben. Hij- verklaarde dat bij
iet gereedschap van den ingenieur Go-
dard gebruikt had, om de meubels open
te breken.
De kamerknecht is opgesloten gewor
den.
DUITSCHLAND
De WSjngaardluis in Baden. Te
Efringen, in het oude Markgraafschap
Baden, komt men een aanzienlijk mid
den van wijngaardluizen te ontdekken.
Terwijl die geesel sinds verscheidene ja*
ren gansch Duitschland door woedt, was
de Badische wijngaard tot hiertoe van
de plaag bevrijd gebleven, en de Badi
sche wijnbouwers begonnen tc gelooven
dat hunne planten tegen het kwaad be
stand waren, doch worden erg teleur ge
steld.
ENGELAND
Mieuwa politieks weriingen En Ier
land. Te Derry zijn bij het vallen van
den avond nieuwe onlusten ontstaan.
Nationalisten en Unionisten steenigden
elkander. De politie moest tussckenko-
men om de vechters te scheiden.
Een unionistisch magistraat is omver
geworpen en werd aan bet hoofd ge
kwetst. De toestand wordt bedenkelijk.
Een politieagent is door een kogel in
volle borst getroffen maar werd geluk-
kiglijk slechts licht gewond. Yier an
dere agenten zijn naar het hospitaal
moeten gevoerd worden.
RUSLAND
Een Vitegor verdwenen. De Vlieg
club van St-Petersburg heeft een tele
gram ontvangen, meldende- dat de vlie
ger Janoir voor de laatste maal gezien
werd Woensdag om 8 u. 40 's morgens
op 100 kilometers van Riga.
Men vreest dat hij verongelukt is of
dat hij zich van weg vergist heeft.
Be Stakingen te Bakou. De uitba
tingen zijn voor het grootste gedeelte
door de staking getroffen. Reeds 13.000
werklieden staken het werk. De rust is
volledig.
ITALBE
Ontploffing in een© Batterij.
Woensdag morgend zijn te Rome twee
kleine shrapnels-depots in eene batterij
van den Tiber ontploft. Drie soldaten die
de bommen ontlaadden werden.gedood.
Een onderzoek is geopend.
SPANJE
Ds Stakingsbeweging. Te Barce
lona blijft het konflikt voortduren voor
238 fabrieken. Het getal werkstakers
bereikt de 22.000 man. Meer dan 2000
wevers hadden Dinsdag morgend bet
werk hervat, maar in den namiddag heb
ben zij de fabriek verlaten.
Te Pontevreda zijn 17 kerels aange
houden voor aanslag op de vrijheid van
arbeid.
De stakers spannen alle krachten m
om de staking te Vigo en te Villa-Gare a
te doen uitbreken.
MAROKKO
den Spaanschen Riff. Een offi
cieel snelbericbt uit Larache meldt dat
eene kolom den douar van Briex bezefc
heeft. De vijand werd verslagen.
Het shelbericht gewaagt van geene
verliezen aan Spaansche zijde.
CANADA
StaSwsonlusten t© Vancouver.
Snelbericht uit Victoria (Engelsch Co
lombia) Er zijn gewichtige stakersou-
lusten te Vancouver ontstaan, waar 3000
mijnwerkers in werkstaking zijn.
Politieagenten zijn aangevallen en ver
scheidene gewond, voornamelijk rond
een koolput van Namiamo:
Aanzienlijke versterkingen zijn ter
plaats gestuurd.
VEREENIGD E-ST ATE N
De Zaah-Sulzer, Tijdens de verga
dering van bet parlement van New-
Yorkstaat, dat Woensdag avond bijeen
geroepen werd om de kwestie van de in
aanmerkingname der beschuldiging te
gen den gouverneur Sulzer, laat men
weten dat Mevr. Sulzer al den last op
zich neemt aangaande de financieele za
ken van haar man. Zij zou verklaard
hebben dat er geen geld in het huishou
den was.
•Na eene zitting, die den ganschen
nacht duurde, hebben de afgevaardigden
van den Staat New-York met 79 stem
men tegen 45 de in beschuldigingstel-
ling van den gouverneur besloten we
gens verduistering van fondsen en het
afleggen van valschen eed.
MEXICO
Opstandeling©?! door Ratten vergift
vergiftigd. lil de laatste dagen heb
ben de opstandelingen Durango geplun
derd. Ih verscheidene kruidenierswin
kels vonden zij fijn-koeken waarin ver
gift gemengd was.
Velen onder hen aten ervan en tien
stierven bijna onmiddellijk. De winke
liers werden aangehouden, en ofschoon
zij konden bewijzen dat er op de doozen
een vergift-etiket geplakt was, zijn zij
door den kop geschoten.
CHINA
De laatste incidenten. Uit Han
kow 2500 opstandelingen uit Hunan
zijn de grens overgeschreden en zouden
een kleine groep Noordisten verslagen
hebben. Zij zouden ook zinnons zijn naar
Hankow en Peking op te rukken. De
Noordertroepen zijn met mitrailleuzen
en artillerie uit Hankow vertrokken om
hun den weg af te snijden.
Te Hankow wordt algemeen gedacht
dat de opstandelingen zonder groote
moeite op de vlucht zullen gedreven wor-
den.
DRAADLGOZE TELEGRAAF
EN VLIEGMAOHIEMEN
Sinds eenige dagen reeds houdt de
Belgische vlieger Verschaeren, zich in
gezelschap van een Fransch ingenieur,
met belangrijke proefnemingen bezig.
Deze proefnemingen hebben thans eeD
beslissenden uitslag opgeleverd, welke
nogmaals een grooten vooruitgang op
gebied der wetenschappen kenmerkt.
Dezer dagen steeg de vlieger in gezel
schap van den ingenieur te St-Job-in-
't Goor op, na de posten van den draad-
loozen telegraaf te Gent en te Antwer
pen verzocht te hebben, eenige aandacht
te willen verleenen, aan de seinen wel
ke zij zouden geven.
Yan af eene hoogte van GOO meters
zonden de vliegers schier onophoudend
berichten, zoodat men gemakkelijk hun
ne reis boven Antwerpen en omstreken
kon volgen. De vlucht duurde ongeveer
een uur en uit Brasschaet, waar het toe
stel landde, werd dan naar Antwerpen
én Gent getelefoneerd, om den uitslag
der proefneming te vragen.
Er werd den vliegers nauwkeurig mel
ding gegeven van al de berichten welke
zij gezonden hadden. Er was echter nog
meer. Zooals men weet hebben meest
alle transatlantiekers thans ook toestel
en voor draadlcozen telegraaf aan boordv
Welnu, op al deze schepen, in de haven
van Antwerpen of in de Schelde liggende
had men ook de berichten kunnen op
nemen.
Vlieger Yerschaeren en de ingenieur
werden door de militaire overheden ge
luk gewenscht.
fn faling verklaard.
Zooals men weet, had M. Ehrmann,
bestuurder der parijzer bank Comptoir
Industriel et Colonial», de in faljietver
klaring gevraagd van den miljoenenaf-
truggelaar Armand Deperdussin. De
handelsrechtbank moest daarover beslis
sen. De voorzitter besloot, alvorens een
vonnis te vellen, Deperdussin te onder
vragen.
Woensdag is 'deze voor 'de handels
rechtbank te Parijs verschenen. Hij was
bijgestaan door zijnen advokaat, die
staande hield dat men zijnen kliënt niet
kan in faljiet verklaren, daar bij, van
den eenen kant, volstrekt geen handel
in zijde dreef, en van den anderen kant
zijne vliegmackienenfabriek in vollen
bloei is. De vraag tot in faljietverklaring
is gesteund op den handel in zijde, doch
't zal moeilijk zijn Deperdussin in faljiet
te verklaren voor eenen handel, die niet
bestond. Dat de burgerlijke rechtbank
mij tot boeten of gevang veroordeele*
zegde Deperdussin, maar de bandels-
rechtbank beeft zich volstrekt niet met
mijn geval te bemoeien.
M. Ehrmann dringt echter aan op-do
in faljietverklaring, beweerende dat dio
maatregel alleen de belangen van Deper
dussin en van zijne slachtoffers kan vrij
waren.
De handelsrechtbank heeft zich bij dia
zienswijze aangesloten en Deperdussin
in faljiet verklaard.
v>A
Ceene Herziening.
Oostenrijk zou er ook Tan af zien (Ta
herziening Tan het traetaat Tan Bucha-
rest te eischen.
't Is ook het beste wat het te doen
heeft.
Duitschland verduikt geenszins zijne
indrukken aangaande de diplomatische
werkzaamheden waaraan graaf Berch-
told zich sinds meer dan een jaar over
geeft.Een zijner dagbladen begint zelfs
met uit te roepen dat bet noodig is dat
de scepter van graaf Berchtold uit Ball-
platz verdwijne
Yerduiveld! er is gewis eene scheur
in den motor van het Drieverbond
Duitschland verrechtvaardigt overi
gens op zeer behendige wijze zijn verzet
tegen de herziening al de krachtin
spanningen der grootmachten, zouden
zelfs indien de herziening wierd gedaan
niet bij machte zijn om Bulgarië met bet
vredestractaat te verzoenen.
Dus de herziening zal niet gebeuren.
