YREESELIJKE SPOORWEGRAMP
in de Gentsche Tentoonstelling
Onze Soldaten
Erge liraMramp in de
Gentsche tentoonstelling
in lE^aiaicr'ijls:,, «=- £.£5 c3.ooc3.osa
'T EEN EN 'I ANDER
Schrikkelijks spoorwegramp
KegenUsnsJs Jaargang n' 2 f O
Ue-sjdacj 19 SepiennSser 19-bS
O
Bestuurder 'J.
Ven Nuffel-De Genat
De halssnoerzaak
Hot Rheinland, Burgershuis
en andere paviljoenen vernield-
Belangrijks schade.
2 CENTIEMEN WET NUMMER
ABONNEMENTEN?
Zos maanden 4 franken. Een jaar 8 franken,
ïnsclujijving in alle postbureelen van het land.
I* UITGAAF, 4 li. 's avonds tfe -ia 2" UITGAAF, 7 u. 's avonds ("p
Pour (outs la publicité coir.merciale et financicre au journal,
s'adrcsser exclusivement a l'Ajjeuce Réclame Godts, 2, Place de
Ia Bourse, Bruxclles.
BUREEL.EN
AANKONDIGINGEN!
TE BRUSSEL
Ci GGOTS, BeurspIsaiSj 2
Telefoon A 3299
TE AALST
Elerkstraat,
Telefoon 114,
sj
aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3* blaat, (de regel) fr. 1,00
4* biadz. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (perregol) fr. 2,00
Sport (per regel) ïr. 1.00
Gemengd nieuws perrcgcl)fr. 2,00
Recht, herstelI. (perregol) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2.00
Commereiale en financieele aankondigingen zich uitsluitelijk te
wenden Agence Réclame Godts, 2, Deursplaats, Brussel.
In allo kazernen van het land
heersckte er Maandag en Dijnsdag
laatst eene buitongewone bedrijvig
heid. De eerste toepassing der nieuwe
legerwet had plaats en uit alle rich
tingen, kwamen onze jongelingen met
moed naar hunne bestemmingsplaats,
ten einde don kortstondiger. dienst van
15 maanden aan te vangen.
Om geene stoornissen te veroorza-
kon in don dienst der ijzerenwegen,
had men twee dagen, don Maandag on
den Dijnsdag, ter inlijving vastge
steld.
In vele steden en dorpen van ons
land bad de geestelijkheid oefeningen
van voorbereiding ingesteld, welke
den allerbesteu uitslag bekwamen.
'Deze inrichting valt echter in den
smaak niet der vijanden van den gods
dienst. In hunne bladen roepen zij
wrevelig uit
Gaat men nu het leger ook verkwe
zelen
Zij weten dat do jongelingen, door
christens ouders opgevoed, verre uit
het grootste gedeelte van bet huidige
leger uitmaken.
Zij vreezen dien goeden invloed die
het puik onzer bevolking in do kazer
nen zal instorten en daarom schreeu
wen zij tegen de verkwezeling van het
leger. Zij zouden liever bobben dat do
wulpscbe jongelingen do meerderheid
in do kazernen uitmaakten.
Zij laken ookhevig hetbulletijn door
bemiddeling der goestelijkheid door
den huisvader onderteekend.
Dit bulletijn, dat aan den krijgsaal-
jnoezeriior wordt gezonden, luidt als
volgt t
Zeer Eerw. Heer Aalmoezenier,
Onze zoon komt ingelijfd te wor
den in de kazerne vante
Wij verlangen
1° Dat bij lid zij van den soldaten-
kring.
2° Dat bij des Zondags de II. Mis
bijwone.
Wij bidden Ued., Eerweerde Heer,
ons te laten weten ot onze zoon aan
onze begeerto beantwoordt. Wij dan
ken Ued. op voorhand.
Waarom dezen wijzen maatregel be
knibbelen Hebben de oudeots bet
volle recht niet de belangen hunner
kinderen onder eene voogdij te stellen?
De nieuw ingelijfden zijn nog minder
jarig zij zijn voor het grootste getal
onervarene landslieden, die nu gedu
rende 15 maanden in eene groote stad
moeten loven.
Is bet niet prijsbaar,dat deze jonge
lingen, van den eersten dag reeds hun
ner aankomst, een lokaal vinden, al
waar zij zich te huis gevoelen en al
waar zij allen mogelijken raad en steun
ontvangen?
Men moet waarlijk met kleingees
tige gevoelens bezield zijn, om de
dienstvaardigheid en de toewijding
van onze ioverige geestelijken te be
knibbelen en at te keuren.
Wij, katholieken, zullen waken op
de jongelingen, die onder de plooien
van het vaderlandsche vaandel hunne
jeugdige krachten ten dienste van het
vaderland stellen. Spijts bet gebrul
van den vijand zullen wij hen beschut-
ton en beschermen en moest het een
of ander gevaar hunne zedelijkheid
bedreigen, dan zullen wij altijd met
krachtdadigheid de stem verheffen,om
do listen en do helsche lagen van hen
af te koeren.
Leest op da 3° bladzijde het artikel
Do Man met 3S5 kwalen
Bn da Wereldtentoonstelling te Cent.
Belangrijke Voordracht. Ter gele
genheid en op uitnoodiging van de drie
wetenschappelijke, Vlaamscbe congres
sen (20®, 21®, 22® Sept.), zal professor
M. H. de Hoon, advocaat-generaal in
het Beroepshof van Brussel, eene groo
te voordracht houden in het feestpaleis
der Tentoonstelling, over het zoo be
langrijke, en zoo actueele onderwerp
a De Bescherming van het Kind Be
gin om 6 ure stipt.
Opvoeders, rechtsgeleerden, genees-
lieeren, ouders, u allen die belang etelt
in zulk' onderwerp, wordt beleefd ver
zocht deze vergadering wel te willen bij
wonen.
De toegang tot bet feestpaleis is vrij.
Nieuwe mode. Het Nutétisme
scbijnt ze te bee ten en, al is de naam
Franscb, de mode komt uit Engeland.
Zij bestaat in bet afschaffen der hoofd
deksels voor de mannen.
De Duitscbers die dit dezen zomer aan
de badplaatsen, gaven zich niet ten on
der en voegden er ook voor de man
nen de a décolleté bij. En zij lieten
van hemden, gilets en frakken de kra
gen afsnijden.
Later zal men ook de schoenen en kou
sen afschaffen en dan... Zoo zullen wij
ten slotte niets meer aankrijgen dan een
zwembroekske, volgens het seizoen, in
dunne tricot of in dikke pels, met daar
bij een parapluie voor de regenachtigé
dagen.
Verkeerd© wereld. Onlangs werd de
Fransche generaal Négrier begraven.
Bij zijne lijkplechtigheden waren enkel
burgerlijken aanwezig.
Over eenige dagen bad de begraving
plaats van Constant d'Ivry, socialist
antimilitarist. Bij zijne lijkplechtighe
den waren er geene burgerlijken, maar
een heel regiment soldaten, met de ba
jonet op 't geweer, een kolonel, eene
leger vlag en een legermuziekkorps.
Als zulke ongerijmdheden zich voor
doen dan draait de wereld niet goed
Examen. Eerlang zal er worden
overgegaan tot een examen voor de be
noeming van beambten bij het Provin
ciaal Bestuur. (Oorspronkelijke jaar
wedde 1200 fr. welke gebeurlijk tot om
trent 8000 fr. kan verhoogd worden.)
Zijn van het exaam ontslagen de dok
ters in rechten, licentiaten in politieke
en bestuurlijke wetenschappen.
Om tot hetzelve toegelaten te worden,
moet men drager zijn van een getuig
schrift van volledige middelbare studiën
van den koogeren graad of van bet di
ploma van toegevoegden leeraar van bet
middelbaar onderwijs.
De aanvragers moeten ten minste 18
jaar en ten hoogste 30 jaar oud zijn.
Voor de inschrijvingen en inlichtin
gen, zich in persoon te wenden voor 10
Oktober, van 10 ure 's morgends tot
's middags, tot den overste van het lït0
Bestuur.
Hulds aan onze militaire vliegers.
De twee aanvoerders der legerkorpsen,
die aan de jongste spiegelgevechten
hebben deelgenomen, generaal - majoor
Gobeaux en generaal 't Serclaes hebben
een dagorde bekend gemaakt, waarin
zij volmondig hulde brengen aan den'
iever en de toewijding waarvan de mili
taire vliegers hebben blijk gegeven en
die hunne taak van aanvoerder dan ook'
zeer hebben vergemakkelijkt.
Koningin Maria-Hendrika. Heden
Vrijdag, is bet de elfde verjaardig van
den dood van koningin Maria-Hendrika,
de gemalin van koning Leopold II, stierf
te Spa, den 19 September 1902.
Sedert verleden jaar wordt geen so-
lemneele dienst meer afzonderlijk ge
daan voor elk afgestorven lid der konink
lijke familie een enkele lijkdienst beeft
plaats den 1T December, sterfdag van
koning Leopold II.
In den koninklijken grafkelder te La
ken, zullen nochtans bloemen neergelegd
worden op de grafstede van Maria-Hen
drika, van wege de koninklijke familie
en van wege bet schadron Marie-Hen-
ïietie utu burgerwacht van Brussel.
Een tram stort in c&ne klcof.
Vijftien dooden.
Woensdag namiddag is op de depar
tementale tramlijn van Cannes naar
Grasse een tram ontriggeld. De aanba
king van bet tweede rijtuig brak door,
zoodat drie rijtuigen in eene kloof van
12 tot 15 meters diep stortten.
Op den tram zaten verscheidene sol
daten, waaronder eenige jagers van het
24® en 27® regiment, die uit Nice geko
men waren om de kantonneering in ge
reedheid te brengen. Men zou 15 dooden
en 30 gekwetsten tellen. Onder de doo
den bevinden zicli 3 onder-officiers en
een korporaal. 3 vrouwen en verschei
dene soldaten zouden onder dc drie ver
brijzelde rijtuigen liggen. De reddings
werken kunnen bijna niet voortgezet
worden ten gevolge van den regen en de
groote hoeveelheid modder die in de
kloof samenspoeld.
De gewonden werden naar 3e naast
gelegen gemeenten gevoerd. Eenigen
onder ben verkeeren in bopeloozen toe
stand.
Men weet niet heel juist boe bet on
geluk gebeurde. Er kon echter vastge
steld worden dat er voor den val eene
ontriggeling moet plaats gehad hebben.
De tram kwam uit Grasse en reed naar
Cannes.
Wanneer bij te Tourtol aankwam
reed bij over eene brug. In het midden
dezer brug vloog de lokomotief uit de
riggels en schudde geweldig van links
naar rechts. "De aangehaakte rijtuigen
braken af. Het eerste rijtuig stootte het
brugscbutsel af en viel met nog twee
andere waggons in de diepte.
De lokomotief hield zich op de brug.
Do oorzaken der ramp.
Men vraagt zich algemeen af welke 'de
ware oorzaak van het ongeluk zijn kan.
De bedienden van de maatschappij, de
wattman Leotardi en de geleider 'Laca-
telli schrijven bet toe aan de slechte wer
king der remmen. De rijtuigen worden
stil gehouden bij middel van magneti
sche remmen. Deze laatsten zouden ter
oorzake van bet onweder niet gewerkt
hebben.
De twee bedienden weiden niet ge
kwetst. Leotardi keerde 's avonds naar
Cannes terug en men moest hem bewa
ken daar de ongelukkige zich wilde zelf
moorden.
Da slachtoffers.
Om 2 ure 's morgends meldde men
dat er 15 dooden in bét tramongeluk
zouden zijn. Een der gekwetsten die
naar bet militair hospitaal gevoerd werd
bezweek er.
Er zijn verscheidene rijtuigen aange
komen om de gekwetsten van Villen euve
naar Cannes over te.brengen. De redders
vonden onder een gebroken bank een arm
uitsteken die zich krampachtig bewoog.
Het was een bediende van de P. L. M.,
te Nice wonend. Men liet hem een glas
water met citroen drinken. De ongeluk
kige die schrikkelijk leed kon evenwel
nog spreken.
Het kostte groote moeite om hem te
redden daar men eerst de puinen moest
schragen om hem te bereiken Na een
uur werkens kon bij gered en naar bet
hospitaal gevoerd worden.
Rond de vondst.
De werkman Home die de paarlen
vond, heeft verklaard dat bij eenige
oogenblikken voor de vondst een man
en eene dame in een omnibus-automobiel
-ag stijgen. Hij zou gelooven dat een
hunner bet pakje beeft laten vallen.
Horne en zijne vrienden namen de
paarlen voor glazen, «naar niettemin gin
gen zij er mede naar bet policiebureel
van het arrondissement. Een der parels
verdween er spoorloos. Dc drie werklie
den bezochten daarop eenige drankslij
terijen waar een hunner den parel te
voorschijn baalde en hem voor eene pint
'bier wilde afstaan. Zijn voorstel werd
niet aangenomen. Nadien is de parel
verloren geraakt. De policie deed opzoe
kingen in de verschillende herbergen.
Zij ontdekte echter niets.
Een geweldige brand teisterde verle
den nacht andermaal de Gentsche Ten
toonstelling. Drie spijshuizen en een si
garenwinkel, in de Belvédèrelaan gele
gen, werden de prooi der vlammen, en
twee buizen der Parklaan werden erg
beschadigd. De brandweer beeft ruim 3
uren moeten werken vooraleer bet yuur
gedoofd was,
D© brand wordt bemerkt.
De nachtwaker Gerard Delporte,
dienst van de Tentoonstelling, deed,
rond middernacht, zijne ronde. In de
Belvédèrelaan verzekerde bij zich of de
deuren der talrijke snuisterij winkels,
drankslijterijen en spijshuizen die er ge
vestigd zijn, wel goed dicht waren.
Zoo kwam bij tot op een paar honderd
meters van den grooten vijver van bet
Park. Alles bad bij tot hiertoe in regel
bevonden. Terwijl bij op de deur van den
sigarenwinkel Van Ghelder stootte, be
merkte hij, door 't venster van 't kleine
vertrekje, voor den bewaker van bet aan
palend spijshuis Rheinland inge
licht, een vuurgloed, en in de ruit weer
spiegelde zich den schijn eener laaiende
vlam.
Onmiddellijk blies bij alarm, en liep
naar bet spijshuis Burgershuis op
den boek der Belvédèrelaan, waar een
brandmelder geplaatst is.
De brandweer ter plaats.
De auto-pomp en de. hulptrein van den
post der Tentoonstelling snelden onmid
dellijk ter plaats, waar de brandweer der
kazeru, onder bevel van den heer Ach-
tergael, bevelhebber; Gaiasse, luitenant,
en Vanderbeke, onderluitenant, een paar
minuten nadien, aankwamen met ganscb
bet mategieel, en een kamion met man
schappen.
Het vuur woedt gewcidig.
Een poosje nadat de heer Delporte den
brandmelder had doen werken, stond de
uitgestrekte restaurant Rheinland
l^eeds in licbtlaaie vlam. Het vuur nam,
aangewakkerd door een flink briesje,
bliksemsnelle uitbreiding. De droge ma
terialen, hout, enz., waarin tentoonstel
lingsgebouwen opgetrokken zijn, waren
een g*retig voedsel voor het vernielend
element, en dit greep op angstwekkende
wijze om zich been en deed alles als een
solferstekje branden.
Dreef samentreffen.
Een tijdje was er angstige spanning
onder de toegesnelde bewakers en de be
manning van den brandweerpost der
Tentoonstelling. Inderdaad, bet spijs
huis Rheinland beeft een be waker
op eigen kosten, gelast 's nachts een
waakzaam oog over de instelling te hou
den. Van dien bewaker was er nu geen
spoor te bemerken.
Men bad eene deur van den restaurant
opengebeukt en naar den man geroepen,
doch geen antwoord werd ontvangen....
Enkele oogenblikken later vernam men,
dat de bewaker om 11 1/4 zijn post ver
laten bad, daar bij vrij af kreeg.
Het vuur.
Een paar minuten na bet bemerken
van den brand, was ganscb bet Rhein
land een vuurpoel, waarin ook reeds
begrepen was den links aanpalenden si
garenwinkel Van Ghelder. De brand
sloeg over naar het aanpalend lokaal der
Vereenigde Onpartijdige Bakkersbazen
en naar bet Burgersbuis. Ook daar stond
weldra alles in laaie vlam.
D© werkzaamheden der brandweer.
De post der Tentoonstelling was, drie
tot vier minuten nadat het brandsignaal
gegeven was, reeds volop aan bet spui
ten. En toen bij een poosje nadien door
de manschappen en het materieel der ka
zerne versterkt was geworden, spoten
veertien lansen een vloed water op de
vlammende gebouwen.
Twaalf dezer spuiten werden door de
aterleiding gevoed en twee door de
groote auto-pomp, aan den vijver der
Water-Chute opgesteld.
De hemelboog opslaande vlammen
werden ver in bet ronde bemerkt en ver
wekten, tot op grooten afstand, aanzien-*
lijke klaarte. De hitte, die uit do bran-«
dende gebouwen opsteeg, was zoo ver-
zongend, dat de pompiers liet moeilijld
hadden om bet op een tiental meters van
den vuurpoel uit te houden.
D© ordedienst.
Niettegenstaande bet nachtelijk uur,
was er spoedig eene aanzienlijke menigto
ter plaats.
De ordedienst, werd waargenomen, int
den aanvang, door den pouciepost der
Tentoonstelling, onder bevel van den
beer adjunct-kommissaris "VVeyn. Kort
daarop kwam nog nachtpolicie opdagen
en dan werd de dienst ingericht onder,
bevel van de keeren Van Wesemael, op-,
perkommissaris, en Piron, commissaris^.-
Rond 1 1/4 ure kwam een piket solda-,
ten van bet 1° linie insgelijks ter plaats,
om de menigte nieuwsgierigen, die bui
ten en in de Tentoonstelling steeds tal-,
rijker werd, op afstand te houden.
En de brand woedde steeds maar door.
Toen de brandweer bemerkte dat. cr
van den sigarenwinkel en spijshuizen
Rheinland Vereenigde Onafhan
kelijke Bakkorsbazcn en Burgers-
huis niets meer te redden was, be
paalden zij er zicli bij zooveel mogelijki
bet. vuur te beperken.
Zij slaagden er uitstekend in. VeeL
vrees bestond er geruimen tijd dat do
tegenover het brandend perceel gelegen,
paviljoen, onder meer dit van Vooruit »i
on de daaraan palende drank- en spijs
huizen, door het overslaan van vlammen,
het. neervallen van vuursprankels oÜ
zelfs door de geweldige hitte in brand1,
zouden geraakt zijn. Doch de pompiers
wisten dat te beletten.
Twee woonhuizen erg beschadigd.
Men kent voorzeker wel de ligging
van bet Burgershuis op den hoek
der Belvédèrelaan en in de verlenging;
der Parklaan.
De bakkerij van het Burgershuis M
paalt zelfs aan het laatste woonhuis den
Parklaan, betrokken door mevr. ,wedu-«
we Rinskopf.
De vlammen, die de bakkerij verteer-*
den, sloegen over naar de woning van;
mevr. Rinskopf, waarvan gansch de zol
dering afbrandde. Het dak van het aan*
palend huis, waarin de heer majoor Pol-
senaere gevestigd is, werd insgelijks
vernield.
Tal van ruiten dezer beide woningerj
barstten van de hitte en de aangerichte
waterschade is zeer aanzienlijk.
Dg brand is gedoofd.
Om 3 ure waren de vlammen gedoofdy
Tusschen de gloeiende puiuhoopen flik
kerde hier en daar nog wel een vlamme-
tje op, doch zulks was van geen belang!
meer.
Om 4 ure keerden de pompiers in des
kazerne terug. Twee mannen bleven ten;
plaats, om de nog smeulende puinbooperi
te besproeien.
Een en ander.
Verscheidene hoofdpersonen der Ten*
toonstelling bleven lang ter plaatse.
De brandmare verwekte onder de ten*
toonstellers een geweldige schrik. In
massa kwamen ze toegesneld.
De vijf kleine wichtjes, die in da
broeikast een twintigtal meters van
den vuurgloed lagen, werden voorzicht
tigkeidshalve weggebracht. De anno
schepseltjes vonden ccne schuilplaats,
eerst in het policiebureel, daarna in kef
Paviljoen van bet Roode Kruis.
Twee vrouwen, die 's nachts in heb
a Burgershuis verbleven, moesten in
allerijl de vlucht nemen,
Dc schade.
De stoffelijke schade is zeer aanzien*
lijk en bedraagt ruim een half miljoen.
Men weet nog niet in boeverre verzeke-*
ringsmaatschappijen in de zaak betrok-»
ken zijn.
De oorzaak dor ramp.
Tot biertoe weet men nog niets zelccra
over de oorzaak van den brand. Ver
moed wordt, dat evenals bij de andera
branden, bet vuur geruimen tijd heeft
liggen smeulen, vooraleer op to slaan.
Het parket beeft een onderzoek gech
pend.
