ir
'I EEN EN 'T
Os gruwelijke misdaad
van Bsliingiien-fsij-Ha!
Buitenland
Oiitplofilsg eoner gasfabriek
Hst gevaar der vuurwapens
«I
M "1
-A. CS-BL A. 33
De commissie der XXXI
Eene belangrijke vondst
tl
Eefjeëstlende jaargang n' 289
abonnementen»
Zes maanden 4 franken. Een jaar 3 franken.
r<r?.!wilinS in a!le P0BtI)uree!en van het land.
I UlTGAAr, 4 u. 's svonds «fe «8» 2' UITGAAF, 7 u. 's avonds
la; Pu'ilicita cojr.inerciale et linauciara flu journal
"BoZCé.TrSffe,,t 4 ^«"«RivlameOodt., 2, 1-laodé
2 CENTIEMEN HET NUMMER;
Vrijdag 12 Becensbor I9C3
BUREEUEN s
r->;~r
TE BRUSSEL
E3G3BTS, Scursplaais, S
Telefoon A 3299
BestuurderJ.
TE ÜHLST
Kerkstraat,'
f Telefoon 114
V&n Nu ff el» De Qsnüt
fr. I.0<P
Elkeon weet dat volgens de wet van
2 i December 1903, eiken werkman,
die het slachtoffer wordt van een onge-
luk, gedurende do uitoefening van
zijnen arbeid, recht heelt op eene ver-
gelding, gelijk aan den helft van zijn
loon, als liet ongeluk hem meer dan
eono week werkonbekwaamheid heeft
veroorzaakt.
Velen denkon dat hier spraak is van
den wezenlijken helft van hun loon
dat zij op de werkdagen genoten en
alzoo is het gebeurd dat zij eeno ver
goeding weigerden, omdat zij dachten
dat zij te weinig trokken. Zoo bij
voorbeeld deze welke oen loon won
nen van 4 frank daags, verkeerden in
do meoning dat zij in geval van werk
onbekwaamheid recht hadden op
frank daags vergelding
Er yalt hier aan te merken dat de
wet op de werkongevallen, spreekt
van het dagelijks en het jaarlijks loon.
Het dagelijks loon is het 365" deel
van het jaarlijks loon en daaruit volgt
dat het dagelijks loon vermindert om
dat men den helft berekend van 365
dagen.
Wanneer men de Zon- en feestdagen
afrekent zoude men nog tot geene drij
honderd werkende dagen komen. Dus
mag men niet rekenen op do holft der
som van oenen werkende dag', doch al
het geld dat men op een jaar wint
wordt samengeteld en verdeeld onder
060 dagen van het jaar.
Daaruit vlooit dat de helft van de
daghuur, kleiner is dan men dacht,
omdat het loon niet gerekend word
van oenen dag werkens, maar wel
deze van eenen dag der som dio men
wint gedurende gansch het jaar.
Geven wij een voorbeeld
Een werkman wint per jaar 1200
frank. Door eon werkongeval wordt
hij onbekwaam tot arbeiden. Op welke
som heeft hij recht
Men verdeelt 1200 frank tusschen
365 dagen, hetgeen 3,28 fr. per dag
uitmaakt. De werkman heelt recht op
den helft van 3,28 fr., dus op 1,64 fr.
per dag.
Daar do Zondagen ook medege-
gorekend worden moet hij dus trek
ken 1,64 X 7 11,48 Ir.
Elke week moet hem dus 11,48 fr.
betaald worden.
Het is dus voor alle onze werkers
van het grootste belang een schriftelijk
bewijs te hebben dat meldt, tot welk
beroep zij toebehooren en welk liet
dagelijks loon is dat zij verdienen. Dit
is voornamelijk noodzakelijk voor de
zen, welke niet altoos op dezelfde
plaats en onder dezelfde meesters
werkzaam zijn.
Zoohaast het ongeluk voorvalt moet
de patroon sanstonds verwittigd
worden.
Over eenige maanden werd een
steenbakker, in don omtrek van Brus
sel werkzaam, op zijn werk gekwetst
en met werkonbekwaamheid geduren
de verscheidene weken geslagen.
De patroon der steenbakkerij komt
zelden ter plaats.
Zonder verdere voetstappen, zónder,
de kameraden van den gekwetsten
don ongelukken naar huis. Na ver
scheidene weken, kwam do steenbak
ker, min of meer hersteld, naar.Brus-
sel terug en eischte den helft ran zijn
loon, hem door de wet van 1903 ge
waarborgd. De patroon gaf tot ant
woord, dat het ongeval ter zijner ken
nis niet was gebracht en weigerde de
vergoeding te betalen.
Wij steunen er dus op dat bij werk
ongevallen alle pleegvormen wol in
acht zouden genomen worden.
Indien do patroon afwezig is, moet
het ongeval AANSTONDS aan den
werktoezichter bekend gemaakt wor
den.
Op deze wijze kan de patroon on
mogelijk de verantwoordelijkheid van
zich schudden.
Wij steunen er ook op, dat men
goede bewijzen in handen hebbe aan
welker, loon en op welk tijdstip van
het jaar men werkzaam is geweest of
zijn beroep voor het oogenblik uit
oefent.
Alsdan zullen er geene betwistingen
kunnen oprijzen en zal men hij werk
ongevallen, waarvan God u allen
nochtans verhoede, don helft van het
dagloon, per jaar berekend, genieten.
Leest op de 3" bladzijde liet
•rufcoi de getuigenis van eenen Priester.
Lootaswes-ÜBOogiHg. Te reke
nen van 1 Januari ÏOIT, zullen da plaalsers-
eloktriekwerkers op don spoorweg, bij hunne
aanneming, hot nieuw minimumloon van 4
por dag trokken.
Een net sotnmekera brachten de
rijwielplaten aan do Provinciekas ran Oost-
Vlaanderen op, als men weet dat 89 000
ijwiolplalon voor 1913 afgeleverd werden
Daarvan waren 14.000 platen aan 1 fr. en
'5.000 aan 5 fr.
In 1906 begon de Wiel rij ders-Vereen igino-
van Oost-Vlaanderen hare working voor de
werkmansplaat van 1 fr. Zij lukte moeilijk
er waren te veel pleegvormen aan vast. Dan
werden 582 platen afgeleverd; in 1907 kwam
men tot... 304 in 1908 tot... 278 in 1909
lot 325 in 1910 werd alles vergemakkelijkt
en begon men moer en meer 't nut van 't rij
wiel niet alleen voor handelaars, enz., maar
ook voor don werkman in te zien.
Dat jaar levenie inen
meer dan verdubbeld
aankondigingen»
f.h,tÜi?;iIt°U,?1-reg-"r0'60 I Sport (per reget)
4* blfldr m! i 'r-1.00 I 6emengd nieuws per regel) fr. 2,00
e regej Ir. 0.30 I Recht, herstel!, (per regel) fr 2 00
ï'inünc. eanaoa. (perregel)tr. 2,00 I Overly,ion (pet regel) ,r. 2 QO
Commermle en fiimncieele aankondigingen zich uitzInlUliik t«
«enden: Agence Réclame Codte, 2, SZsplaa^ Brussel^
der godshuizen zich hot recht toeeigent, ban
ketten to geven van 400 en van 000 fr., en
dit zonder zelfs don gemeenteraad te kennen.
En hoer Max, burgemeester, voogde erbij:
Hadde ik geweten, dat dit banket gege
ven werd, ton koüe van de kas der godshui
zen, ik haddo het niet bijgewoond.
Zoo gaan liberalo en socialistische kop
stukken om, mot hot geld, dat uitsluitend
zou moolen dienen voor de armen die ver
zorgd worden in do godshuizen,
't Is afschuwelijk
Men stoeg tot 7349.
In 1912 klom hot getal tot 10.988. in 191
tot 14.000.
Voor do nieuwsgierigheid onzer lezers
zullen wij er bijvoegen dat in 1900, toen de
plaat 10 fr. koste, er 13.000 aangevraagd
worden, hot getal klom van jaar tot jaar en
in 1905 bereikte het 29.400. Van dan af
word de plaat op 5 fr. gebracht en de werk
•ïansplaat ingovoerd.
Sfiechte Esost. Do keurders te
Brussel, hebben in de maand November aan
geslagen 4.657 stuks wild en pluimge
dierte, wegend 1.740 kilos.
Vorder werden afgekeurd als ongeschikt
of gevaarlijk voor het verbruik 13 paar
den, 15 kooien, 5 varkens, 1 kalf, 3 bigge
tjes, 2 schapen, 1 vaars en 1 jonge stier
vordor geslacht vleesch en worst wegende te
zameu 12.591 kilo.
Do vischkourders legden beslag op 3.375
rivierkreeften,' 3S zeekreefton, 100 oester.,
twee zakken mosselen, 8.920 kilo «lekken,
299 kilo garnaal en 1.308 kilo allerhande
'iscli.
i£5esSspOE3Ïj1c« Het komiteit dor
Katholieke Voreeniging van Namen zal Za
terdag vergaderen, om te beslissen of zij den
strijd zal aangaan voer liet kiezen van eenen
opvolger van M. Grafé, ^de overleden volks
vertegenwoordiger.
Naar verzekerd wordt, zal de h. P. E.
Janson, zoon van den overleden staatsman,
kandidaat dor liberalo partij zijn.
Da Men weet
dat do minister van posterijen besloten heeft
dat, vanaf 1914, de briefdragers en kandida
ten «en centiem zullen trokken op elke ont
vangst of betaling door liunne tusschen-
komst gedaan. Terzelfdertijd echter wordt
do 5 cohtioraen op het innen van liandelsef-
fekten afgeschaft. Naar liet schijnt zouden
die nieuwe maatregels zeer nadeelige gevol
gen hebben voor vele briefdragers, vooral
voor don landelijke» briovenhestellor. llopen
wo dat do minister, vooraleer do nieuwe
maatregels toe te passen, eerst eens goed
don toestand zal doen onderzooken.
RosteEijfce banketen. Een
der Biusselsche geneesheeren uil de burger
lijke godshuizen was gestraft, omdat hij, op
eigen hand, zoetjes had voorgeschreven
aan «en zijner zieken.
Zulko afstraffing, voor zoo'n nietige zaak,
in een zeer ernstig ziektegeval, was effenaf
hatelijk. -Doch de heeren die deze afstraffing
hebben gestemd, verdienen er eene veel
grootere.
Inderdaad, lieer Bauwens heeft niet ge
aarzeld in vollen gemeenteraad deze verkla
ring af te leggen Er zijn vier banketten
geweest, waarvan do uilgavo 400 tot 600 fr.
beloopt.
Daarop is lieer De Mot recht gesprongen
eu riep uitliet is onaannemelijk datdo raad
Woensdag morgond heofl do commissie
dor XXXI eene nieuwe vergadering gohou-
don, onder het voomltorscliaji van M. Prins,
ondervoorzitter. Zij begon do bespreking der
verschillende vooruitgezette stelsels ven ver
tegenwoordiging der belangen.
M. Destrée zegde dat het doel der partij
gangers van die stelsels is, de lievigheid van
den politiokon slrijd te verminderen 011 be
ter de aanworvilig te doen van do toekom
stige Kamerleden. Hij deed uitschijnen dat,
niet de vorsciiiilende vorlegonwoordiging
der belangen. aan de commissie onderwor-
pon, do parlijonstrijd eene andere wending
zal nemen. De vereenigdo bijzondere bo°
i'oegdhedon zullen moeilijk de kwesties van
algemeenen aard_ of zelfs van bijzonderen
aard Itunnon -oplossen. De grondgedachte
van de vertegenwoordiging dor belangen is
derhalve niet bereikt, omdat zij niet over
eenstemt mot den gang der maatschappelijke
belangen.
In hot stolsel, door M. Destrée vooruitga-
zet, wordt do gemeenteraad gekozen met
het zuiver algemoen stemrecht, met oreiu-e-
digo vertegenwoordiging. Om op zekere
wijze do evenredige vertegenwoordiging in
hot gemeentebestuur in to voeren, sluit M.
Destiée zicli aan bij hetgrondbegin dor com
missies, voorgesteld door M. Prin3. Deze
.jonden e»nigario,,«qdDl«..a<)«
bevoegdheid aanduidt.
Op verzoek van verschillende leden zal
M. Dastréo in eene volgende zitting zijn stel
sel meer volledig uiteen zetten. De aan
staande zitting zal binnen veertien dagen
plaats bobbon.
Wij zegden gisteren dat de onderzoeks
rechter twee rechterlijke agenten van Brus
sel gelast had, opzoekingen te doen naar de
kieedingslakken van den moordenaar, daar
er ongetwijfeld bloedsporen moeten op zijn.
De onderzoeksrechter zal voorwaar «elf
niet gehoopt hebben, reeds spoedig de op
zoekingen met goeden uitslag bekroond te
zien.
De twee agenton hebben namelijk Dinsdag
een pak gevonden, waarin eene bebloede
broek, een paar kloefen en een paar sokkon
staken.
Dit pak lag in een gracht, onder wat bla
deren en gras verborgen.
Ongetwijfeld belmoren de kLeedingstgkken
aan den moordenaar.
Da onderzoeksrechter werd onmiddellijk
op de hoogte gebracht dezer ontdekking.
Hot is zoo goed als zeker, dat de moorde
naar, gehoord hebbende dat eone algemecne
huiszoeking ging gedaan worden in al de
huizen van den omtrok, zich van deze be
zwarende stukken beeft willen ontdoen.
Het onderzoek zal nu wel spoedig tot een
goed eindo kunnen gebracht worden, daar
het parket zinnens schijut met de gevondbn
kleedingstukken heel den omtrek af to gaan
en de inwoners te ondervragen.Ongetwijfeld
zal or toch wel iemand zijn, die den eigenaar
der kleedingstukken zal kunnen aanwijzen.
ure, toen baar zoon naar zijn werk moest
terugkeeren, drukte do weduwe opnieuw
hare bevreesdheid uit. Maar moeder ant
woordde de jongeling, er zal l.ior toch nie
mand binnenbreken. En moest hot gebeuren
wel gebruik dan den revolver.
Bij .dezo woorden trok hij do Iade eener
kas open en haalde er een geladen revolver
uit. «Leg hem maar terug, zegde de moe
der ik weet toch niet Iiooik hem moet ge
bruiken. - Ik zal het u toonen, antwoordde
uo jonge stenograaf. Hij trok do veilig-
hoidsstave uit en toonde hoe de revolver
werkte. Doch opeens trok de jongeling wat
te fel aan den haan. Een schot ging af en de
moeder, die voor haren zoon stond, kroeg
den kogel In liet voorhoofd. Zij stortte loei-
"'vaar ton gronde en hloef roerloos liggOB*»
Toen de jongeling zijne moeder badend ia
haar bloed zag neerzijgen, liep bij als uit
zinnig door do kamer. Niet moer wetend»
wat li ij deed, trok hij oene tweede maal den
haan af. Do kogel doorboorde hem de lin
kerhand. Op het geroep van den zoon en het
gerucht der losbrandingen, kwamen geburoa
toegesneld. Zij namen mad. Tbiry op eu
stelden vast dat zij opgehouden had te leves*
De kogel was in de horsons gedrongen.
De policie kwam ook weldra ter plaats on
deed den on vrij willigen dader van het ong*
luk ter beschikking van 't gerecht houdo^»
te Brussel.
Nadera bijzondet lieden.Een werkman
zwaar verwond.
Woensdag morgend, om 3 nro, worden de
inwoners van de wijk dor gasfabriek te La
kenen le Schaarbeek, uit hunnen slaap ge
wekt, door eene geweldige ontploffing.
Het gerucht liep dat do gasfabriek van
Brussel in do lacht gesprongen was. De
brandweer vanSchaarbeek snelde ter plaats,
met al do beschikbare mannen onder bevel
van kapitein Pauwels, doch daar vernamen
zij dat hot de gasfabriek was van den spoor
weg achter do gasfabriek van Brussel, langs
heen do Lambermontlaan gelegen, die werd
vernield.
In dit gesticht bevinden zich do dynamo's
en de machienen die het elektrisch licht voor
de spoorhallen van Brussol voortbrengen.
De ontploffing was zeer geweldig do muren
stortten in en hot dak werd weggeslagen.
Al de ruiten der gebouwen van de Brussel-
sche gasfabriek en der statie van Schaarbeek
werden verbrijzeld.
Brand was ontstaan in het puin, doch de
brandweer kon spoedig de vlammen dooven.
Een enkele werkman, zegt men, dio zich
ia het vernield gebouw bevond, werd zwaar
gewond en is naar het gasthuis van Schaar
beek evergebracht.
t-
Do ramp werd veroorzaakt door het sprin
gen van een der toestellen, dat overbit was.
Het ontsnappende gas. in aanraking komende
met de vlammen, verwekte zulke geweldige
ontploffing, dat hot zinken dak op grooten
afstand word we^geslingord, de muren in
stortten, deuren en vensters in spaanders
werden geslagen. Een grooto houten loods,
aan do fabriek palend, stortte ineen als eoii
kaartenhuisje. De aan de gehouwen palende
kleine huisjes der werklieden van het spoor
werden zeer beschadigd. Het gerucht der
ontploffing was zoo groot dat do zioken in
't hospitaal van Schaarbeek, in hun bed op
sprongen van schrik.
De gewonde werkman is de machinist
Frans De Schouwer, 52 jaar oud, wonende
to Haren. Do ongelukkige bevond zich inde
machienenzaal wanneer de ontploffing ge
beurde. Benovens kneuzingen over gansch
het lichaam, heeft hij zware brandwonden
bekomen aan hoofd on handen. Zijn toestand
is bedenkelijk.
Men schat de aangerichte schade op meer
dan honderdduizend frank.
VAN ;V3ELREUX
PJatÊes-e bijzonderheden
Wij meldden gisteron reeds onder onze
laatste berichten het wildstroopersdraina van
Melreux,
don
Sinds eenige dagen verbleef M. de Theux
met zijne vrouw op bet kasteel van zijn
schoonvader, M. do Harlez.
In hot park, op het neerhof, woonde de
jachtwachter*
Dinsdag avond bevond M. de Harlez zich
met zijn gezin in de eetplaats, toon men bui
ten geweerschoten hoorde.
Denkende dat wildstroopers in het park
zelf op strooptocht waren, nam M. de Theux
een geweer on ging dan den jachtwachter
halen, om samen op zoek te gaau achter de
stroopers.
Weldra ontdekten zij twee pensjagers. De
hond van den jachtwachter sprong op hen
toe, doch de stroopers vuurden hunne gewe
ren af in de richting van M. de Theux en den
jachtwachter. Doze laatste kreeg een kogel
hot been.
M. de Theux schoot terug en trof een der
•ildstroopers in de beenen.
Onmiddolijk daarop schoot de andere wild-
strooper on trof M. do Theux aan bet hoofd.
Deze stortte ten gronde.
Nn schoot ook de jachtwachter en trof den
tweeden wildstrooper in volle berst. De man
plofte ten gronde.
Op het gerucht der losbrandingen kwam
nu ook liet personeel van het kasteel toege-
loopen met lantaarns.
Zij vonden M. de Theux, don jachtwach
ter en de twee wildstroopers in bloedplassen
ten gronde liggen.
M. de Theux werd onmiadelijk naar het
kasteel gebracht, terwijl in allerijl achter
geneesheeren en policie gezonden word.
De toestand van M. de Theux was zeer be
denkelijk en bezweek weldra. De jachtwach
ter was niet erg getroffen en de kogel kon
gemakkelijk verwijderd worden.
De wildstroopers werden in het huis van
den jachtwachter gedragen. Een dor stroo
pers, de 27jarige Arseen Sabotier was reeds
een lijk. Do andere, zekere JDamoiseau be
vond zich ook in bedenkelijke» toestand.
De wildstroopers haddon reeds elf fezanten
gedood, toen zij verrast worden.
Hot parket is ter plaats geweest.
Een jongeling doodt bij toeval zijne mosder
en kwetst zich erg, te Elsene.
De Hippodroomlei, te Elsene, werd Woens
dag namiddag in opschudding gebracht door
•en vreeselijk ongeluk.
Een jongeling doodde er toevallig zijne
moeder, met- een revolverschot en kwetste
zich daarna nog erg aan de hand.
In het huis n° 59, der Hippodroomlei,
woonde Mevr. weduwe Thiry, met haar 22
jarigen zoon Aimé, een stenograaf. De moe
der is nogal vreesachtig en daar haar zoon
gansch den dag afwezig is, vreest zij gedurig
voor dieven. Woensdag aamiddag, rond 2
FRANKRIJK
Levend verbrand. Woensdag mergead
roud 10 ure, greep in nummer 10 der Michel
Debourgesstraat to Parijs een pijnlijk onge
luk plaats. De 78jarige weduwe Martin, dié
zich alleen in bare kamer bevond, wilde har»
stoof aansteken. Hare lclecderen geraakte»
in brand en de ongelukkige, die zwaar ver
brand werd over gansch bet lichaam, is ia
de schrikkelijkste pijnen bezweken.
EenBelalscji morphlnegebruiker vervolgd
der van Villejuif, üeett den Belg Gustaaf
Leroy, die wegens diefstal aangehoudoa
werd, als verantwoordelijk erkend. De rech
ter Guibert heeft hem dientengevolge voor
het korreklionneel tribunaal doen verschuw
uen.
Loroy is een morphinogobruikor. Daar hy
zich te Brussel de stof niet kon aanschaffen,
was hij mot deze hoop naar Parijs gekomen.
Hij werd reeds teven maal ovor de grenë
gezet, maar keerdo telkens naar Parijs terugv
Diefstal In de kerk van Montmorency.
Dinsdag nacht zijn aldaar dieven in de kerk
gedrongen. Zij braken al de offerblokkea
open en roofden in de sakristij al de voor»
werpen van waarde.
Men heeft niet het minsle spoor gvan db
dieven.
Doodelijke val van den vlieger Letort.
Da fransche vlieger Letort deed Woensdag
oen doodelijke» val te Barbezieux.
Op het oogenblik dat hij ging neerkomen,
sloeg tij» toestel om en de ongelukkig»
vlieger werd onder den motor verpletterd.
Hij werd stervend naar bet hospitaal ovor-
gebracht.
Een geldomhafer aangerand te Parije.
Woensdag morgend rond 11 ure, werd
de genaamde Bonnaud, geldomhaler eoner
groote nijverheidsinrichting in do ruePelle-
port, lo Parijs, door twee bandieten aanga-
vallen.
Do apachen wierpen hun slachtoffer een
pakje peper in de oogen en stootten hom
vervolgens ten gronde.
Bonnaud die vreeselijk verbrand werd riep
luidkeels om hulp en begon een hevig ge
vecht met zijne aanranders die hem zijn»
geldlesch trachtten te ontnomen.
Een der schurken bracht den omlialer eoa
hevige slag toe op het voorhoofd, met eoa
engelscho sleutel. Bonnaud weerstond nog
altijd, waarop do ellendelingen de vlucht
namen, zonder buit. De ongelukkige lijdt
aan oene hevige hersenaandoening. Zijn®
geldtescli hield slechts 2000 fr. in. Er valt ep
te merken dat drie minuten na den aanslag
een andere inkasseerder door dezelfde straat
kwam, en een millioen op zioh droeg.
DUITSCHLAND
Stakers veroordeeld. Do jury van Mol-
cingen hooft negen werkstakers tot straffen
van 6 tot 12 maand gevang verwezen, we
gens opstand en twislzoekerij tijdens de sta
king le Sonneberg.
Nog het mijnongeluk van lekern. Twee
slachtoflers der grauwvuurontploffing in de
mijn van Ickern, in Westfalen, zijn Woens
dag in bet hospitaal aan hunne brandwonden
bezweken. Drie andere ongelukkigen vor.
keeren iu bopeloozen toestand.
De hongerstaking van den 'bankier Kaer«
ker. Woensdag is do bankier Kaerker,
ia bet gevang van Berlijn opgeslotou, voer
de eerste maal met geweld bet voedsel toe-