Electriscfae verlichting
'T EEN ENT ANDER
Gruwelijke misted
te Rontei-Mj-Koieii
Muifenland
TwinSgslE jaapgasg n' 47
BUREEUEN
TE BRUSSEL I TE AALST
Bestuurder J. Van Nuffel-De Oendt.
.néüsu 3D
De dramas der zee
Eene geheimzinnige zaak
CEIMTIEIV/fEN HET NUMMER
Donderdag 26 Februari 1614
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving ia allo postbureeleu van bot land.
V UITGAAF, 4's awods 0 2 UITGAAF, 7 u. '6 avonds ig.
Pour touto fa yuMieité commerciale et llnancière du journal,
s adresser exoiusivemeui l'Agcnce Réclame Godts, 2, Place de
la Bourse, CruAolIcs.
AANKONDIGINGEN
KI. Rank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60 i Sport (per regel) fr. 1,0#
3° bladz. (de regel) fr. 1,00 I Gemengd nieuws per regol fr. 2,8#
4° bladz. (de regol) fr. 0,30 I Recht.kerstoll.(per rogél)fr. 2,8#
PInanc.aankon,(perregel)fr. 2,00 Overlijden (per regel) Ir. 2,Of
Commercial© en financieel© aankondigingen zich uitsluitelyk U
wenden Agence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brosse!.
HliG027S,ËMirs^Iaats. 2 9, Kerkstraat,
Telefoon A 32911 j Telefoon 114
Doelectriscüo verlichting breidt zich
dagelijks meer en meer uit.
Wij denken dat liet niet ongepast
lal zijn eonige wetenswaardigheden
over dit stelsel mede te deelen:
De olectriciteit, die het licht moet
bezorgen, wordt voortgebracht in een
centraal gebouw door de hiervoor be
stemde machienen, en van daar langs
draden, door eene gansche stad.
Men kan deze geleiding van cloc-
liiciteit nergens beter bij vergelijken
dan met water dat men langs buizen
door al de straten der stad brengt
voo loopt inderdaad de elektriciteit
langs de dradon.
Hoe dikker nu dev» draden zijn,
hoe meer electricitoit zij kunnen laten
doorloopen, juist gelijk voor 't water,
lioc meer opening da buizen hebben,
hoo meer wator zij kunnen door
laten.
Om nu deze hoeveelheid aan te dui
den, welke de draad, naarmate hij
dikker of dunner is kan doorlaten,
gebruikt men het woord amperoh
Eu volgons men nu voor do inrich
ting in huis veel of weinig lampen to
gelijk wit laton branden, hoe meer
of hoo weiniger electrlciteit men zal
noodig hebben in huis to brengon,
diensvolgons wordt berekend dc dikte
van don draad dio de electricitoit in
huis brengt en om do inhoudsgrootte,
den omvang der draden aan to duiden,
spreekt men van amperen.
Als water ergens oen afloop heelt,
dan loopt het niet meer of weiniger
kracht naargelang dc holRng.het ver
val of de drukking grooter of kloinor
is.
Zulks is ook hel geval mot dc elec
trlciteit. Deze helling of drukking
wordt in electrische termen span
ning of vollago geheaten. Daar
mede duidt men dus do drukking
aan met dewelke da electricilèit door
ganseh het not draden voortgestuwd
wordt.
Aan do aansluitingen der huizen is
er echter gewoonlijk maar eene span
ning van 110 volts.
Deze spanning is niet sterk en daar
om zou eene aanraking mot zulken
met olectricilek geladen draad niet
levensgevaarlijk zijn.
Ais deelelectricitcil op grooter af
standen moet gebracht worden, dan
moet de spanning grooter zijn, on dan
is de aanraking met zulken draad ge
vaarlijk of zelfs doodelijk.
Als gij nu eene waterbuis vol water
hebt, en dat het water in de huis zeil
eons zekere drukking ondergaat, zoo
lang gij den kraan niet opendraai
loopt or geen druppel water door. Zoo
ook met do electricitoit. Zoolang gij
uwen met electriciteit geladen draad
niet in aanraking brengt mat eene
olektrieke lamp, zoolang staat de elec
triciteit stil in de draden en wordt er
geono vorbruikt.
Geeft gij echter aansluiting mot
eene of meer lampen, dan begint da
electrlciteit door to loopon, juist zoo
veel als de gloeiende draden der lamp
er kunnen verbruikon of verbranden.
Deze hoeveelheid electriciteit dio
doorloopt of vorbrandt, wordt opgo-
teekendin don «teller» of «compteur».
En om deze hoeveelheid aan ta duiden
gebruikt mon do technischou term
van «watten» en «kilowatten»,juist
gelijk men in de kwestio van gewicht
spreekt van grammen en kilogrammen.
Een kilowatt is alzoo 1000 watt.
Hier moeten wij echter de aandacht
trekken op het groote belang en hel
groot voordeel dat er gelogen is om
eoue goede inrichting te laten maken
voor dc electriciteit in huis.
j Want heeft men eene slechts instal
latie gemaakt dan kan er veel verlies
van electriciteit langs den grond
plaats bobben en dan draait de teller
of de compteur altijd door en teekent
het verlies op juist alsof men het ver
brand had.
Vochtige plaatsen, als de leiding
daar niet speciaal voor gemaakt is,
geven bijzonder aanleiding tot verlies
van electriciteit langs den grond.
Hoeveel electriciteit verbruikt nu
eene lamp por uur
Dat hangt natuurlijk af van delamp.
Er zijn verschillende systemen van
lampen.,en de lampen van do laatste
uitgevonden systemen kosten gewoon
lijk het duurst, maar verbranden het
minst electriciteit.
Men mag aannemen dat do beste
tegenwoordige lampen ongeveer 1
watt verbranden per uur voor eene
lichtsterkte van 1 bougie of kaars.
Dus zou zulke lamp. mot oer.o licht-
storkto van 50 kaarsen (een haelsterke
lamp) por uur 50 watt verbranden of
op 20 uren een kilowatt.
Aan don prijs van 45 cm. don kilo-
walt zou zulks omtrent 21/2 centiomon
per uur kosten.
Eene lamp gevende eene lichtsterk
te van slechts 25 kaarsen (zooveol als
een goede petrollamp) zou juist de helft
verbranden.
Als mon echter lampen gebruikt van
do oude stelsel die heel goedkoop zijn
dim vorbrandt mon 3 on 4 maal meer
electriciteit voor dezelfde lichtsterkto.
Voor degenen dio eono goede in
richting makon in hun huis mag mon
zeggen dat het olectrisch licht weini
ger kost dan gas of petcool. Het geeft
oen veel klaardor licht, brengt geenén
reuk of vuiligheid mee, verwarmt niet
en is zoo uiterst gerieflijk en practisch
voor het gebruik dat alwie het een
maal heeft, het voor geon geld moor
zou willen kwijt zijn.
Zoo spreekt inderdaad de oador-
vinding.
r>e tx'ommelaars in liet
leger. Het nieuws dat do trommelaar*
in hel leger afgeschaft zijn, is niet heel juist. Het
departement van oorlof» heeft besloten dat er
geenc klaroenblazers-trommelaars meer zullen
gevormd worden. Evenwel zal men de manschap
pen aanzetten de klaroen te leeren blazen en de
trommel to Iccveu roffelen.
Gepaste waarsohTiwin-
ei. Ilct ministerie van Binncnlandscho
Zaken heeft een vlugschrift doen opstellen, be
vattende de waarschuwingen om ongevallen to
vermijden veroorzaakt door toevallige aanraking
van elektrische geleid draden.
Dit vlugschrift dat tevens de zorgen vermeldt
aan dc slachtoffers van dergelijke ongevallen te
besteden, is aau alle gemcentobesturen gezonden
waar elektrische verlichting bestaat.
De gemeentebesturen zullen deze waarschu
wingen ter kennis ven de ingezetenen brengen.
Doze wenken komen zeer te pas, daar de moeste
ongevallen van den laatsten tijd aan do onvoor
zichtigheid of onwetendheid der slachtoffers wa
ren te wijten.
ViKcii. Is visch een dergelijk gezond
voedsel
Er werd veel ovor dit onderwerp geschreven.
De geneeskundigen der oudheid dachten, met
Galims, dat visch als voeding pa6tc aan perso
nen dio een zittond leven leiden, aan zwakke
menschcn, aan herstolleuden en ouderlingen,
daar de visch een middelmatig rijk blood geeft,
in overeenstemming met hot gestel van voor
noemde personen.
Dat was ook do meening van Ludovicus Kou-
mi us, geleerde Antwerpsclie geneesheer der
XVIJt* eeuw. en dezelve werd bijgetreden door
zijnen beroemden konfrater van Parijs, M. An-
dry, die een boek schreef over dit onderwerp.
De Oosterlingen, bij uitzondering dor kustbe
woners, hebben nooit voel visch gegeten.
Do Joden en Syriërs aten er bijna geen, on de
Egyptenaren zouden er zich wel van gewacht
hebben zij geloofden immers dat do godin Ve
nus, wien zij cenen bijzondcren ©eredienst wijd
den, by eene gedaanteverwisseling, in eenon
visch verandord vraa.
In hot Noorden vindt men integendeel den
visch op alle tafcis, en ia Engeland, zoowel als
in Holland. mg men zeggen dat er byna meer
visch wordt gegeten dan vleesch.
Het is overigens eene veel gebruikte spijs In
het Westeu, en do Romeinen waren er op verzot.
De moderne Italianen eten don visch slechts
gebakken. De Spanjaards makon er weinig ge
bruik van cn bereiden hem ovorigons op onsma
kelijke wijzo. In Frankrijk, alsook bij ons vrordt
do visch in 't algemeen hoog goprezen.
Men is liefhebber van visch of men moet er
niet van weten. Philips II, Koning van Spanje,
kon geeacn visch gericken. Het is zegde hij wa
tergele!.
Een Deenschd eloom^r gezonken. De ka
pitein en verscheidene leden der beman
ning in de golven omgekomen.
Eono Dnitsche zeevaartmaatschappij van
Bremen, heeft een draadloos snelbericht ont-
vangon, moldeude, dat do stoomer Eïiup-
TfKA, te Copenhagen 't hui» hooronde, tij
dons eon tempeest gezonken is op 47 graden
Noorderbreedte on C graden Westerlengte.
Een passagier, de tweede machinist, oen
bediende, vijf matrozen en drie stokors kon
den gerod worden. AI do andore opvarenden,
met don kapitein, zijn in do golven omgeko
men.
Do geredden bevinden zich aan boord var
den Duitsohen sloomer Wcldenfbls, van
wien gisteren gemeld was, dut hij vergaan
was. Men doekt dus dat een telegrafist
slecht do signalen moet gegeven of ontvan-
■gen liebben.
Nog schipbreuken.
Uit Arcachon wordt gemeld, dat Iweo
stoomsloopen ter hoogte von Ferret in bot
sing gekomen zijn. Een der sloepen zonk en
de vier opvarenden verdronken.
Op de kusten van Annam is eene sloep ge
zonken, waarin M. Baur, algemeen© opzich
ter der bosschon on M. Bernard, bijzondere
w achter, met ©one ploog inboorlingen had
plaats genomen. Allen zijn verdronken.
te Brussel.
Eonige woken geleden, werd eer.o oude
vrouw van 8S jaar, M,no B..,,op vorzoek
haror dochter in hot Sint-Jansgasthuis op ge
nomen. Toen verleden vroek do ziekenver
pleegster van dienst morgends in het ver
trok kwam, waar alleen sliep vond
zij deze met het hoofd legen den vloer. De
boenen waren nog in liet bod gebleven. Mon
woel niet wat er voorgevallen is, doch Vrij
dag avond overleed do arme sukkel. De
dochter dor overlodone werd bij het lijk ge
laten en stolde vast, dal het hoofd barer
moeder mot ©on nlnk linnen omwonden was
en eene wond© scheen li verbergen. Zij
stuurde een brief naar don prokureur dost
konings en meldde hemde leileu. Maandag
begaf zij zich ook naar do policie en vroeg
don officier van dienst onmiddellijk tot een
onderzoek to willen overgaan, daar do bo-
grafunis den zelfden namiddag moest plaats
hebben. Do dochter dor afgestorvene begaf
zich met den policiekommissaris naar bet
gasthuis on in tegenwoordigheid van twee
getuigen werd de band, waarmedo bet hoofd
omwonden was, afgedaan. Mon ontdekte
dan vorsohoidone wonden. De policiekom
missaris maakte proces-verbaal op on nam
ook de verklaringen op der dochter B..., en
van twee ziekenverpleegsters, die onder-
boord worden. Het parket is verwittigd.
Eens herbergierster in haren kelder
vermoord
Op liet geliucbt Dan Verloi'on Kook
te Ilouthem-bij-Komen, wonen sinds ver
scheidene jaren de eclitgonooton Knockaert-
Nyssens. De man, 49 jaar oud.workt in eöne
fabriek le Komen (Frankrijk) en komt allo
avonden torug te huis.
Do vrouw, 48 jaar oud, doot hot huishou
den en houdt eene herborg, naar de wijk ook
Do Verloren Ilock gedoopt.
Deze hor berg is gelegon nabij do vaart dop
Yperlee, op ongeveer 250 moters afstand
der naaste woningen.
Maandag avond, rond 7 uro, kwam de
man als naar gewoonte thuis. Hij wilde zoo
als altijd langs do achterdeur binnengaan,
doch vond deze gesloten. Hij ging dan langs
voren binnen.
Zijne vrouw niet ziende, riep bij er op,
doch kreeg geen antwoord. Ongerust on
bloedvlekken bemerkende op den vloer,ging
bij op don ziddnr sten.doch vond or niemand.
Hij dooi zocht dan ganseh liet huis en vond
hot lijk zijoor vrouw in don kelder liggen.
Half waanzinnig liep de man de gebnron
halen en keerde met bon terug id hui».
Vrouw Kuoclcaert was do kool doorge
sneden on lag in een grooten bloedplas. Zij
had verder ook nog vorscheidene messteken
in do borst en den huik bok oman.
Onmiddelijk worden do gendarmen van
Komen verwittigd en weldra wareu dezo ter
plaats.
Uit bet onderzoek blijkt,dat oen onbekend©
persoon in don namiddag do herberg is bin
nengetreden. Mon veronderstelt, dat deze
kerel een glas bier gevraagd heoft en de
vrouw moet gevolgd zijn toen deze in den
kelder ging tappen.
Ongetwijfeld moot een hevige strijd plaats
gehad hebben tusschon de herbergierster en
don aanvaller, want iu den kolder lag alios
overhoop.
Men vond er ook eene grijze klak, welke
niet aan Knockaorl toebehoort.
Integendeel werd er eene andere, toebo-
hoorend© aan Kuoclcaert vermist. De moor
denaar moot dus vat» hoofd doksol verwisseld
bobben. Op verscheiden© plaatsen in hot huis
zijn vingerindrukken waargenomon ge
worden.
Het parket is verwittigd. Het onderzoek
wordt voortgezet.
FRANKRIJK
Een zinnalooze doodt een persoon en
kwetst er twee ander© Dinsdag groep er
nabij Libourne een drama der zinneloosheid
plaats. Eon zinneloozo doodde er mot eon
geweerschot ecu 36 jarig© gobuurvrouw. Op
het gerucht der losbrandingen kwam do
man va.» het slachtoffer, met oen ander por-
soon om don ongolukkigen to ontwapenen,
doch zij werden zwaar gewond waarna bij
zich in zijne woning barrtkadeerdo. De gen
darmen worden ter plaats geroepen, maar
werden op geweerschoten onthaald, welke
de zinnelooze van uit een venster loste.
Dinsdag avond word uit Bordeaux volgen-
do depeche gezonden. Do gendarmen hebben
den ongelukkige die kwaadzot geworden
was kunnen overmeesteren,doorzijue woning
te borooken.
Vastenavond te Parijs De vooravond
van don taston, begunstigd door prachtig
wedor is buitengewoon gevierd geworden to
Parijs op do groote boulevards, in bot
Quartier Latin en op de buitenbouïovards.
Drie honderd aanhoudingen werden door do
policie gedaan wegons het dragon van ver
boden wapens, geweldadcn en andere over
tredingen.
Zolfmoord van een Belgische geneesheer
t© Monaco Een snelbericht uit Nice deelt
med© dat do geneesheer Godinoau, konsul
van België te Monaco, zich door een revol-
vorschot in het hoofd heeft gezeifmoord
tijdons cone nourasthoniekrisis.
Doktor Godinoau In 1840 to Brussel gebo-
ron, verbleef sinds twintig jaar reeds in het
prinsdom.Hij was or zeer gekend en geacht.
DUiTSCHLAND
Mijnongeluk Dinsdag raorgend had er
in een© mijn van Kupferdreh, regentschap
Dussotdor.' eon pijnlijk ongeluk plaats.
Werklieden begingendo otivoorzichtighoid
zich van eene katrol to bodienen, wier ge
bruik verboden was. om af to dalen en wor
den or allen het slachtoffer van. Acht hunner
zijn zwaar gekwetst gowordon.
Nieuw proces in den Elzas.Hot parket
van Straatsburg, hoeft ten gevolge van vor-
sohillende klachten neergelegd door de
schooloverheid van Elzas-Lorreinon een pro
cos ingespannen tegen den haar Yung,opstel
ler van het Journal d'Alsace-Lorraine
wegens eon artikel erin verschenen waarin
vorschoideno onderwijzers beschuldigd wor
den het gebruik van Fransch onder de kinde
ren le boslrijdon door deze oorvegen te geven.
M. Yung had verscheiden© gevallen van
mishandeling aan het licht gebracht. Morgen
Donderdag zal het proct-e le Straatsburg op
geroepen worden.
Ontaard© ouders Dinsdag werden te
Regonslauf in Beioron, de eohtgenooten
Gloetr.el aangnhoudon wegens ongehoorde
mishandeling op hun 4 jarig eoontje. De on
gelukkige kleine verkeert iu ©en orbarrulijke
toestand. Hij had don nous gebroken en de
ooren met messen doorgesneden. Bovendien
droog bij verwondingen over geheel liet
lichaam. De policie moest de ontaarde ouders
tegen de woede der bevolking beschutten.
ENGELAND
Da zeemanoeuvers. M. Wiston Chur
chill hoeft Dinsdag medegedeeld dat hij be
sloten heoft dit jaar de ussai-mobilisatie to
doe»» van do 3° vloot voor de groote zee-
manccuvers. Hij verklnart verder dat zulks
do moest noodig© proofnoming is. Bovendien
zullen er grooto uitgaven gespaard wordon.
Ds slemrechtd&men.—- Eene afvaardiging
der su/fragoltenvoreenigingen, vorgcz©I€
door verscheidene loden begaf zich Dinsdag
naar de Downingstreot om bij M. Asqaitü
protest aan le tookenen tegen de mmiot
waarop do stemrechtdamon die weigeren ttt
eten, tot eten gedwongen worden,
M. Asquith weigerde do delegatie (O ont
vangen. In de Parliament Square had er
eene betooging plaats om zich tegen zijne
houding to verzetten.Pe policie gelukte eria,
na eene hovige botsing, de betoogers uiteen
te drijven.
Zes personen, waaronder den dichter
Laurence Housman en don publicist Novsuz
son, zijn aangehouden.
Da zaak van het halssnoer. De Dail|
Mails maakt bokond dal drie paarleu van da
vier nog ontbrekende aan hot parelsnoer van
M. Max Muynr, teruggevonden zijn. Da
kleinste perel blijft lot hiertoe nog onvind
baar.
RUSLAND
De partijen in do Douma. -— Eene offici
eel© optelling der partijen in de Douma,
geeft volgende cijfers op: Do rechterzijde
telt 59 volksvertegenwoordigers.de nation#-
listen 86, do centergroep 33, do octobristoo
d3r rechterzijde 23, deze der linkerzijde 20,
en deze uit het center 64; de liihua:»iaai«-
poolsohen groep 5, de kolo-poolsche partij
heeft er 9, do onafhankelijke groep bezit
evenveel zeiels, de Muzolraansche fraotif»
hooft er 6, cn do vooruits'reveude 44, da
Constitutionoel-demokralen 55. Do travait-
lisien, de eociaal-domokraten en do worklie*
den-sociaal-deinokralenpartijen tellen samen
24 zetels,
De naphtebrand. Do naphtebrand in de
fabriek van Tchernrgora duurt nog immer
voort. In 18 vergaarbakken zijn reods meer
dan 1/2 millioou pouds door het vuur ver*
nield. De achade bedraagt reeds oen millioea
roebels,
TURKSJË
KiesovereenkomsL Do kiosovereea»
komst dio gesloten is tussclsan de Armeniörs
on het komiteit Union el Progrès is het
werk van het Armeniuansch aai tsvaderschap
onder zijne verantwoordelijkheid. Mei: oor-
doelt dat dc raad van het aartsvaderschap
dezo overeenkomst zal goedkeuren.
Do Israëlistischo kandidaat, aangmvozoa
voor de kiezingen te Gonstantinopol, door
hot komiteit Joug-Turk, is do oud-volksver*
togenwoordigor van Salonika, Gurasso ga-
oaamd.
OOSTENRUK-HONCARIË
De aanslag van Debreczln. In de oflï-
oioelo kringen van Bada-Peslk is men va#
oordeel da', de dader van den aanslag op doa
bisschop van Debreczin, moet gezocht wor
den in die kringen die zich beijveren met do
oneonigheid te zaaien tusschen de Hongareu
en de Rumoniërs met het inzicht do goed*
betrekkingen tusschon do twe© nationalitei
ten te verhinderen of onmogelijk te maken.
Dion ten govolge zou man ongelijk liobbea
da Iiumouiërs uit Hongarië van den aanslag
to betichten.
SPANJE
Het orkaan. In geheel Spanje woede»
steeds schrildcelijko onweders. Rond Madrid
was Dinsdag do storm cenigszins wat geval
len.
Te Valencïë is het dek van eene openbar»
wasscherij afgerukt geworden.
Twee vrouwen worden gedood on zore»
anderen gewond. De horlogietoren van een
klooster word afgerukt on een© vrouw word
door do neerploffende massa gedood. m
To Puertollano, worden eonige werklieden
bij liet overgaan ©ener spoorbptig door des
wind ten gronde geslingerd. Een hunner wat
op den slag godooi geworden.
PORTUGAAL
Da beweging onder de spoorwegbedien
den. To Lissabon voorziot men dat de
werkstaking dor spoorwegbedienden, ge
stemd door het sj~ndikaat, niet algemeoa
zal worden. Volgens de verklaringen der
maatschappij is het verkeer verzekerd.
MEXICO
Verklaringen van generaal Villa. Tij
dens een onderhoud heeft generaal Villa
verklaard dat M. Benton, de Engolsohe on
derdaan, ter dood is gebracht, wijl hij eao
aanslag op zijn leven wilde plegen. Hij loo-
chondo echter, andere vreemdelingen te heb
ben doen ombrengen. Hij looohenstrafto
insgelijks de officieel© nieuwstijding uit Jut-
r»>z, voigens dewolko M. Bauch naar Chihua
hua werd gebracht en opgesloten en voegda
erbij, niets betrekkelijk dozen laatsto verno
men te hebben.
Generaal Villa weigert het lijk van M.
Benton over te leveren. De Amerikaan-
sche konsul te Juares heeft aan den knor
Bryan, telegraphisck bxiicht gezonden, mel
dend© dat genoraal Villa bericht heeft dat
het lijk van M. Boulou uu nog niet kon