Brussslsclie Kiekskens
T EEN EN 'T ANDES
Het Bisschoppelijk Meifeest
Muite iilund
De moorddadige ontploffing
22
Dit nummer fcevat !2 bladzijden en
wordt verkocht aan 5 centiemen.
HET VRAAGSTUK
der goedkoope woningen
Tan Z. D. H. Mflr. STILLEMANS
Twintigste Jaargang n' 50
3 CENTIEMEN HET NUMMER
Zondag I en Maandag 2 Maart 1914
ABONNEMENTEN 8
Zos maanden 4 franken. Een jaar 6 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
I" UITGAAF, 4 ti. 't moois j£ 0 r UITGAAF, 7 O. 't avonds
Pour toute i» publicité commercial© et financière du journal
t> aoresser exclusivoment l'Ageuco Réclame Godts, S, Place dé
la Bourse. ftruYalUc v
AANKONDIGINGEN
la Bourse, Bruxeiles.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
IfliGOOTS, Beurspbats, 2 I 9, Kerkstraat,
Telefoon A 3299 Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Qendt.
KI. aank. (1 tot 4 ld. rcg.) fr. 0,60
3° blad», (de regel) fr. 1,00
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Fiuanc. aankon, (per regel)fr. 2,00
Sport (per regel) fr. 1,00
Gemengd nieuws per regel fr. 2,06
Recht, hers toll, (per regel) fr. 2,0#
Overlijden (per regel) fr. f,00
Commercial© en financieele aankondigingen zich uitsluitcliik. te
wenden Ageace Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Het zijn de debatten welke onlangs
hebbon plaats gehad in de Kamer, dis
oos op de gedacht» hebben doen ko
men, eenige regelen te schrijven, over
do soo bolangrijke kwestie der goed
koope woningen.
Op den buiten is dat vraagstuk bij
tta onbekend. Plaats is er in over
vloed en de armste woning bestaat er
uit verschillende vertrekken. Ofschoon
wij gaarne aannemen, dat al de wo
ningen op den huiten geene paleizen
zijn, toch zal men met ons moeten be
kennen. dat zelfs in do schamelste
woning orde en zuiverheid kunnen
beersclien, als de huisvrouw slechts
een goed paar armen aan 't lijf heeft
en zo weet te gebruiken.
Dat zulks bij onze Vlnamsche vrouwen
gewoonlijk hoi geval is, zal wel niemand
kunnen loochenen. Treedt in de Vlaam-
scho woningen en in do meeste zult go
een treffend schouwspel aantreffen.
De muren zijn wit gekalkt, de vloer-
steenen zuiver geschuurd, stoelen en
tafels kraaknet gewreven, terwijl de
kachel en het porseleinwerk blinken,
dat men er zich in spiegelen kan.
Benige geraniums en fuchsia's fon
kelen vóór het venster en geven, met
hunne heldere kleuren, het vertrek
eon nog aangenamer uitzicht.
Daarbij, de lucht op den buiten is
ffisch en gezond. De met bars-aromen
beladen luebt ontbreekt er nergens en
draagt er zeker veel too bij. om den
buitenmensch gezond er. sterk te ma
ken on hem toe te laten, de groots ste
den voortdurend van nieuwe en frissche
levenskrachten te voorzien.
Want dat is vooral de kanker der ste
den, dat zijn de armzalige woningen, die
dan nog peperduur door den werken
den mensch moeten betaald worden.
Het geld, dat vooral dienen moest, om
vrouw en kinderen te onderhouden, of
om zich op Zon- en feestdagen eenigc
uitspanning te verschaffen, dat
geld gaat regelmatig elke week in
den zak der eigenaars, die er maar op
uit zijn, de hoogst mogelijke interes
ten uit hun geplaatst kapitaal te trek
kon.
En dat is ook wel nooffig, want,
moesten de groote steden aan hun eigon
lol overgelaten gijn, zij zouden spoedi.
Ontvolken en.verdwijnen.
Een van do voornaamste oorzaken
van dien ollcndigea toestand, is wel
het gebrek aan gezonde, goedkoope
woningen.
Als wij de groote stad bezoeken,
springt ons die ellendige toestand zoo
zeer niet in 't oog, omdat wij ons tevre
den stellen, niet slechts ééne zijde der stad
te bezichtigen, en dan nog wei de schaon-
To Luik doorloopen we even do
o Place Verte of do prachtige boule
vards, welke van daar naar de Guitle-
mins-statie loidon, Te Brussel kennen
wij do heerlijke straten welke van de
Noorder- naar da Zuidorstatio zich
richten, ot wij volgen de Kruidtuin
laan met do Koninklijke straat, het
Park en het rijko Leopoldskwartier.
Te Antwerpen kennen wij slechts den
weg, welke van de Middenstatie naar
de Schelde voort, of wij blijven op de
Leio, welke de ganseko stad met een
gordel van overschoone boulevards
omgeven
Zoo doende, kennen wij alleen het
ecboone. het rijks gedeelte dor stad
en vermoeden niet eens wat armoede
en ellende in don schoot der groote
wereldsteden verborgen liggen. Wij
zien er slechts de rijkversierde gevels,
tie schouwburgen, de reusachtige
bankhuizen, de kinema's, de uitstal
lingen der rijke magazijnen, piaar
denken niet, dat daar dichtbij, in do
smalle steegjes, honderden menschon
leven, die armoedig gekleed gaan,
die moeten leven van het dagloon van
ddnen man, en eene dure huishuur
moeten betalen, voor een ellondi"
vertrek, dat eerder bestemd schijnt om
tot woning voor de dieren, dan wel
voor de mensehen te dienen.
Dat wij de zaak niet overdrijven,
zullon wij bewijzen met eenige voor
beelden aan te halen, welke in de
Kamer voorgebracht zijn geworden,
tijdens do laalste bespreking van de
wet qp de goedkoope woningen.
Er bestaan in de groote steden van
alle landen,duizenden familiën, welke
slechls over ééne plaats beschikken, en
daar moeten loven met drie, vier, vijf en
soms meer personen.
En alles moet er in diezelfde plaats
gebeuren de vader moet er dikwijls
zijn werk verrichten, demoeder moot
er koken en wnssclion, do kinderen
moeten er spelen en allen moeten er
slapen. Wat moet in zulke voorwaar
den met de opvoeding der kindoren
gebeuren en hoe moeten de zeden in
zulk ongelukkig midden naar den
dieperik gaan
Iets van het ellendigste dat ik ooit
gezien heb, zegt pastoor Cuylils van
Andorlecht, is een soort van kelder te
St-Jans-Molenbeek, kelder welke tot
woning diende voor drie huisgezinnen.
Dus ééne plaats voor drie families Op
den grond had men met krijt eene lijn
getrokken, welke de grens aanwees
van het gebied, dat aan elke familie
toehoorde en dat door de twee andere
niet mocht betroden worden.
Zulke voorbeelden doen ons het
hoofd schuddon van ongeloof, en noch
tans zijn zij in volle Kamer aange
haald geworden, en dat door geloof
waardige personen, die er geen be
lang hij hebben het tafereel zwarter te
maken dan bet is, maar alleenlijk
een diep medelijden ia hun hart heb
ben voelen dringen, als zij getuigen
geweest zijn van zulke ellendige en
treurige toestanden.
Slot volgt.)
Vreesslijk samentreffen. Wij lezen in
La Croix van Parijs
Een gemeenteraadslid van Bayonne. M.
Pierre Grenade, laatst eene vergadering der
vrijdenkerij bijwonende, betreurde er bitter
dat het aantal c burgerlijke begravingen te
Bayonne zoo gering was. Openlijk drukte hij
de hoop uit, dat er-Uit jaar meer zouden zijn
en na de vergadering stuurde hij aan alle
vnenden eene uitooodiging om den 22 Fe
bruari om half elf ijre 's morgends samen te
komen, ten einde een formeele vrijdenkers
groep in te richten.
Nu, Zondag laatst, 22 Februari, om half elf
's morgends, bad te Bayonne de eerste bur
gerlijke o begraving van (lit jaar plaats bet
was deze van denzelfden citoyen Pierre Gre
nade
Ontvangst ten paleize. M. Merlin, gou
verneur van Fransch Oost-Afrika, legde gis
teren bij den koning een bezoek af, in ant
woord op het bezoek dat Z. Maj.. toen nog
prins Albert, hem te Brazzaville bracht, toen
M. Merlin nog gouverneur van Fransch-Con
go was.
Een nieuwe Mozart. Zoo noemt men ten
huidigen dage een Italiaansch wonderkind
de kleine Willy Ferrero. De knaap die nau
welijks 7 jaar telt is als het ware orkest
meester geboren, en met de meeste zeker
heid, de meesto kennis van ïythmus en ge
voel leidt hij de uitvoeringen der werken van
de grootste meesters.
Zijne ouders en ai zijne naaste bloedver
wanten zijn muziekanten en het was bij de
gezamenlijke uitvoering, in familiekring,
van sommige muziekstukken dat liet jeugdig
talent van den kleinen Willy zich ox>en-
baarde.
Do jonge orkestmeester trad reeds op bij
verscheidene groote koncerten te Rome, te
Napels, enz.
Zelfs had te St-Petersburg, in tegenwoor
digheid der Keizerlijke familie van Rusland
oono muzlekale uitvoering plaats, onder dc
leiding van den jeugdigen Ferrero.
Niet alleen bestuurt het, wonderkind be
paalde uitvoeringen, doch zelfs do repetition
hebben onder zijne leiding plaats, en de min
ste gebreken, de kleinste fouten weet hij op
te merken en to verbeteren.
Zonder twijfel zulteu dit jaar Parijs en an
dere grooto steden het wonderbaar talent
van Willy Ferrero bewonderen.
Omnibus in de lucht. De vlieger Sikorsky
heeft Vrijdag met acht passagiers den weg
St-Petersburg-Zarskoe-Selo via Gatsjina weg
en weer afgelegd, zonder landing, in 2 uren
C minuten.
de SPELEN TE OOSTENDE EN TE BLAN-
KENBERQHE. EEN BLAD DAT TEN
ACHTEREN IS. KAARTLEQGEN EN
WAARZEGGEN.
Men schrijft ons:
Brussel. 27 Februari.
De bestendige afgevaardiging van Brugge,
heeft Vrijdag de aanbesteding der uitbating
van het Kursaal van Oostende, aan burg
graaf de Pelan toegekend. Aldus werd het
besluit van het gemeentebestuur van Oosten
de goedgekeurd.
De Casino van Blankenberghe werd aan de
boeren Bette en Van der Auwera, oude ver
gunninghouders van het Kursaal en de spe
len van Oostende toegekend.
i
6
Vrijdag morgend kondigde La Ckroni-
que aan, als eene gewichtige tijding, dat
M. Helleputto eene Ilofbou waf deeling zou
stichten in zijn ministerie en dus een heelo
reeks klerikale bedienden zou kunnen be
noemen.
Waarschijnlijk weet La Clironique niet
dat zulk departement reeds 5 jaar in werking
is en thans bestuurd wordt door M. Ver-
nieuwe. een liberaal van 't zuiverste blauw,
goed gekend in L'Etoile Beige
Katholieke Hoogcscliool van Leuven.
Heden, Zondag, 1 Maart, en toekomenden
-ondag, 8 Maart, zal, in al de kerken en ka
pellen, en jaarlijksclie geldomhaling gedaan
worden ten voordoele der katholieke Hooge-
school. Geen enkel katholiek vergete zijnen
penning te storten, ieder naar vermogen,
voor deze zoo specifiek katholieke instelling^
die hoogleeraar Kurth terecht ons noemde
het sterkste bolwerk van 't katholicisme in
België Daar immers worden onze katho
liek! voormannen, onze geleerden, onze so
ciale werkers opgekweekt, en tot de katho
lieke aktie op alle gebied voorbereid. Met
fierheid mochten wij onlangs nog vaststellen
dat, in den Staatsprijskamp voor reisbeur
zen, de kandiadten der Leuvensche Hooge-
school even zooveel beurzen behaalden als
al de kandidaten der drie andere Belgische
hoogescholen te zamen (7 op 14). 't Is een
van de veelvuldige bewijzen dat er to Leuven
prachtig werk wordt afgeleverd. De Belgi
sche katholieken moeten hot zich dan ook
ten plicht rekenen, hunne Hoogeschool tè
steunen. Daaraan, naar wij verhopen, zal
morgen en toekomenden Zondag, niemand
te kort komen.
Do groote logeroefeuingen. Voortaan zul
len de groote legoroefeningen alle jaren
plaats hebben voor drie legerafdelingen' en
voor de heele of gedeeltelijke afdeeling rui
terij. Jaarlijksclie vierdaagsclie oefeningen
zullen plaats hebbon binnen de versterkte
stellingen, buiten de schietperioden en de
groote legeroefeningen, voor de varsterkings-
troepen en heel of een gedeelte Van liet gar
nizoen. In grondbegin zullen de klassen wor
den binnengeroepen, ten einde de getal
sterkte aan te vullen ter gelegenheid der
groote legeroefeningen, de vestingoefeningen
de schietperioden te Brasschaet ea de werk
zaamheden van den polygoon.
Zijne vlucht is een nieuw record, i
Deze merkwaardige luchtreis werd óp eene
hoogte van meer dan 1000 meters afgelegd.
Phllippinscho mosselen. In de laatste
acht dagen werden te Philippine aangeoerd
en gelost ongeveer 1.500 balen mosselon.
Daarvan werden per spoor naar de gewone
afnemers in België en Frankrijk gezonden
1,240 halen tegen 4 tot 5 fr. per baal van 90
kilogram. Met het oog op de Karnavaldagen
was or, vooral uit Antwerpen en Gent, veel
vraag naar mosselen van goede kwaliteit.
Aan de haven weiden door Nederlandschc en
Belgische venters opgekocht 425 ton mosse
len tegen 2 fr. 25 tot 3 fr. per ton van 60 kgr.
In mosselzaad ging tamelijk voel om. Van
de Fransche kust waren aangevoerd ongo-
veer 400 ton van de Belgische kust wei den
verhandeld 575 ton. Echt Zeeuwsch broed
weinig aangevoerd. Heden Zaterdag, de
vangst van mosselzaad op de Zeeuwsclie
stroomen gesloten. Het afgeloopen seizoen is
niet winstgevend geweest wegens de geringe
hoeveelheid die er op de banken in de
Zeeuwsche stroomen gevallen is en om de
lagere prijzen. Naar garnalen werd niet ge-
vischt, zoodat er geen verzending naar het
buitenland plaats had.
Grootste en kleinste gemeenten. Ziehier
in eene kleine label de grootste en kleinste
gemeenten van België, volgens hunne uitge
strektheid
hekiaren hoktaren
Aalter 4,631 Bollaire (Luik). 100j
Aulier (Lux.) 6,933 Berchem - Sint -
Arendonk 5,653 Laureins. 117
Balen bij Gheel 5,582 Binche v 77
Bouillon 5,080 Blankenberghe. 85
Biecht. v 6,184 Chokier (Luik). 153
Chimay 5,171 Dikkele. 143
Genck (Limb.) 8.789 Dixmuide 107
Gheel s 10,852 Edingen. 63
Jolliay (Luik) 5,296 Elltgnies - Ice -
Maldogem G.276 Frasnes. 133
Merxplas. 4.401 Femur (Luik). 138
Moll 11,409 Genappe. 5 56
Thourout a 4,415 Goegriies - Cliaus-
Turnhout, 5.644 sée135
Wijngone. 4,613 Halmaal (Limb.) 66
Harame (Brab.) 13G
Ledeberg 106
Vlelckem. 120
De kaartlegster van Nancy is than9 aan de
orde van den dag. Heel Frankrijk spreekt
van haar, omdat een Parijzer blad beweert,
dat zij het is, die aangeduid heeft waar het.
lijk van een vermoord persoon te vindon
was.
Men zou waarlijk denken te droomen. In
de twintigste eeuw, zulke berichten in een
blad. dat zich voor ernstig wil doen door-'
gaan, lezen.
Gij moet nu echter niet gaan gelooven, dat
men hier in België geene kaartlegsters of
waarzegsters heeft. Alhoewel zij liier niet in
bossclien of spelonken, omringd van zwarte
katers of uilen en slangen vertoeven, zijn er
hier toch genoeg. Men moet maar eens ze
kere ongeloo vige Brusselsche bladen nazien,
om ér adressen genoeg te vinden, van waar
zegsters, die in de lijnen der hand in
koffiegruis zolfs aan uwe teenen, kun
nen zien. of gij nog lang te leven hebt,
of gij welhaast een erfdeel zult trekken, of
gij een rijk huwelijk zult sluiten
't Zijn natuurlijk in de ongeloovige bla
den, dat die waarzegsters hunne aankondi
gingen doen plaatsen, omdat men onder de
ongeloovigen, meest bijgeloovigen vindt die
zich laten vangen.
Zij ge.an nu echter nog verder en zenden
prospektussen uit. om zich aan het publiek
to doen kennen. Ook in de provincie zijn er
te vindon, want, ik ken te Hoei eene kaart
legster. die er sinds jaren rijkelijk op leeft
en zich nu en dun eens een huisje koopt.
Dikwijls wordt zij naar Luik geroepen, bij
damen uit de hoogo wereld, orn haarde
kaarten te leggen enop flesschen te
trekken !I K t
Gelukkiglij U hebben de Belgische onder
zoeksrechters het nog niet uoodig geacht, de
hulp der kaartlegsters in te roepen om mis
daden te onderzoeken. Zulke eer moest aan
hot verlichte a Frankrijk voorbehouden
blijven.
Hoe men in een land, waar steeds wordt
geschermd met Wetenschap, Rede en Ver
stand, nog zoo zot en onverstandig kan zijn,
ia waarlijk onbegrijpelijk.
HAROLD.
Een komiteit is gesticht geworden ondea
voorzitterschap van de ZZ. EE. HH. vikaris«
sen-generaal De Bock en De Baets, en reedï
zijn eenige maatregelen bepaald vastgesteld
om het glorierijk jubelfeest te vieren.
In overeenstemming met Mgr de Bisschop,
is er besloten, dat de feestelijkheden zullen
plaats hebben te Gent in de maand Juni aan
staande. Op Donderdag 25 Juni zal er in de
hoofdkerk van St-Baafs eene pontifikale mif
gezongen worden. De leden der verschillig®
Katholieke Vereenigingen en Werken zullea
verzocht worden deze bij te wonen.
's Zondags nadien, op 28 Juni, waarschijrv
lijk orn 11 ure. zal Z. D. H. Mgr Stillemaruj,
ln St-Baafs een Te Deum zingen. Mco
rekent vast op de tegenwoordigheid van all*
katholieke Werkliedenvereenigingen en Bon
den der stad, met hunne vlaggen en vaan»
dels, om na die godsdienstige plechtigheid
een indrukwekkende stoet te vormen.
Deze zou de bijzonderste straten der staf
doorkruisen, om daarna op de plaats voor
het Bisschoppelijk Paleis terug te keeren. lm
het paleis zullen de adressen van gelulcwea-
sching van de deelnemende maatschappijen
aan den jubilaris aangeboden worden. All®
katholieken van het Bisdom, zullen zich ia
eene opwelling van eerbiedige erkentelijk
heid vereenigen, orn het succes dezer jubel-
feesten, zooals wij reeds zegden, vastgesteld
op Donderdag, 25 en Zondag, 28 Juni 1914, te
verzekeren.
Wij zullen er ten gepasten tijde alle inliep
tingen over mededeelen.
Zoetenaaie, dal de kleinste bevolking heeft,
is op verre na de kleinste gemeente niet vol
gens de uitgestrektheid het heeft eene op
pervlakte van 206 hektaran.
NABIJ BERLIJN
Vrijdag werdén heel den dag de oprui-
mingswerken voortgezot. Deze moesten rond
den middag onderbroken worden, daar een
muur der fabriek droigde in te storten.
Men is er nog niet in gelukt de plaats te
naderen, waar het ontplofte toestel stond,
zoodat men tot hiertoe nog niet met zeker
heid kan zeggen, welke de oorzaak van het
schrikkolijlc ongeluk geweest is.
Men weet ook nog niet juist hoeveel perso
nen er gedood werden. Zeker is helleven wel.
dat een ingenieur, niet tot de fabrièk behoo-
rende, zich op het oogenblik der ontploffing
naast het toestel bevónd. Het lijk van dezen
ingenieur is nog niet teruggevonden.
Het grootste deel der gekwetsten stelt het
betrekkelijk goed. Alleen de werkman Botthe
verkeert ln hopeloozen toestand.
Keizer Willem heeft aan de gemeenteover-
hcid van Rummelsburg een telegram van
deelneming gezonden. De socialistische af
gevaardigde Brey heeft In den Reichstag in
lichtingen gevraagd over de ramp en tevens
den rijkskajiselior verzocht, maatregelen te
nemen, opdat zulke rampen zioh niet meer
zouden voordoen.
frankrijk
De Graaf de Lonyay valt van zijn paard. -«
De Petit Parisien deelt mede dat do graaé
de Lonyay, echtgenoot der prinses Stephani»
van België, te Cannes, waar hij op zijn bui
tengoed verblijft, van zijn paard is gevallen.
De graaf zou zwaar gewond zijn.
De berginstorting te Ardèche. Uit Pival
zendt men volgende inlichtingen nopens de
berginstorttng van Ardèche: Een groot*ge-
deelte van den berg stortte met ongehoord
gedruisch in de vallei. De verschuivend®
aarrimassa wordt op een millioen kubieke
meters gerekend. Het water wordt door eene
dijk van 150 duizend kubieke meters tegen
gehouden. Moest het water don dijk doorbre
ken zoo zou het gansche kwartier van den
Frayol naar de Tail ondergezet worden. Men
vreest nieuwe instortingen.
Drie lijken teruggevonden. Sinds ver
scheidene dagen zocht men drie leden van
den Lyonner Alpenclub op, die Maandag met
sneeuwschoenen naar den bergpas van Sb
Gervais geschaatst waren. Hunne lijken ko
men ontdekt te worden aan den bergpas va®
Joly. Zij zijn naar Contamines gebracht i*
afwachting van hun vervoer naar Lyon.
Zelfmoord van een zeeofficier. Woens*
dag ontdekte men te Parijs in een restao-
rautkamer het lijk van een officier van da
stoomboot Cleveland Hij was uit Mar
seille gekomen om te Parijs eenige dagen te
verblijven. Daar men niet wist of er moord
of zelfmoord gepleegd werd. zoo zocht me®
een vriend van den officier op. De zaak zat
echter geen verder gevolg hebben. Wetsdok
ter Paul, die Vrijdag de lijkschouwing deed
heeft vastgesteld dat de officier zich gezolG
moord heeft.
DUIT&CHLAND
Wanhopige daad. Te Klein-Poritsch hefc*
bon zich een 16-Jarlg jongeling en een jon®
meisje onder een trein geworpen. Hunne lij
ken werden vreeselijk vermorzeld. De iden
titeit van de jonge dochter is niet kunnon
vastgesteld worden.
Zelfmoord to Fralburg. -- Uit Freibdrg
komt het bericht dat de kandidaat Robert
Hirschfeld, van Berlijn, zich om niet gokeo-
de redenen heeft gezelfmoord na zijne the
sis van doctoraat met goeden uitslag voorga
dragen te hebben.
Herbergier-moordenaar aangehouden.
Te Hettcnhausen ontdekte men over eenige
dagen ln het huis van den herbergier Heus»
het lijk van den pachter Muller. Op het lijk
ontdekte men eene diepe wonde aan de®
schedel, die de dood voroorzaakt had. Het
nader onderzoek dezer moord leidde tot de
aanhouding van den herbergier, die echter
beweert de dader der moord niet te zijn.
Do reis van den Kroonprins In Afrika.
In de zitting der begrootingskommiseie v»
de koloniën heeft het gouvernement mede
gedeeld de reis van don kroonprins in de
Oost-Afrikaansche kolonie. De volksvertegen
woordigers drukten den wensch uit dat de
reiskosten op het gewoon budget zouden in
geschreven worden
ENGELAND
De tunnelkwestle. De Times van Lon
den schrijft aangaande de kwestie van den
tunnel onder het Kanaal, volgend oordeel
