Het Oostenrij'ksch-Servisch geschil
Europa op een vulkaan- Het algemeen konflikt overm(jdel(Jk.
Voor 't dierbaar Vaderland.
Kalmte en waardigheid.
•i
r.v
België
België niofilllseert al zijn reserven
TwinScgeie
n* 178
S CENTHOWETO MET NWÜTM ER
Zonéag 2 en ÏHssitdag 3 Aretha 1314
ABONNEMENTEN}, J,
Ka ifiaandon 4 franksn. Een jaar 8 franken.
Inschrijving; in alle postbureolen van liet land.
r TOiF, 4». 'saicwtó 00 2* IHT8UF, 7 u. 's avomls 0
Pour teute la puliicité coromereiale et financièrt du journal,
B'adressor exelnsivement 4 l'Ag-«noe Réclame Godta, 2, Place do
la BoUrae, Bruzelles.
te enussEt.
BUREELENs
TEAILST
Series traaft
Telefoon A 3899 J Telefooa Jll
BestuurderJ» Vrn Nuffel-De Qendt,
AANKONOIG1NGEN
ES, «enk. H toMkl. reg.)fr 0,40 Sport (per regel)
3« »iadz, (da regel) fr. 1.00 I Gemengd suauws por fOgel'fir. 8,0®
4' blad*, (da regel) fr. 0 30 I BecM.lï«rsta«.<per regel) fr. 3,oi
Fmano. aankon, (perregel)(r 2,00 OferLyden (per regel) fr. 2,60'
zich uiUluitelijk to
CoKinoToule en fliisjisieele
wendOB Agenee Reolame Godts, 2,
Do stormklok klept.... Het geklin
gel der bel, bot geroffol der trommels
«y hot gesehöttor der klaroenen,wekte
beddn nacht dd onthutste bèvolkiüg-
tlil zijnen slaap....
Beambten doorliepen de straten,
klopten driftig aan talrijke woningen
en overhandigden aan dè ontroerde1
bewoners een papier, zeggend Uw
soonuw broederuw echtgenoot moet'
onmiddéltjli zijn legerkorps vervoegen.
België in gevaar vraagt verdedigers.
Pijnlijke nieuwstijding, welke tot
op dit oogenblik heote tranen over de
wangen doet biggelen.
Zonder morren, gansch bewust van
rijnen plicht en diep overtuigd van de
dringende noodzakelijkheid, heeft de
dan of de jongeling zich aangekleed.
Eenen warmen handdruk, eene ora-
holzing, oen bemoedigend tol wederom
ziens en daar stapte hij gezwind en
vastberaden om zich naar zijne aango-
deido plaats te begeven.
Mot Vaderland hooft gesproken, het
"Vaderland roept en allo getrouwe zo
nen zonder eene uitzondering
hebben geantwoord Tier zijn wij
Naar het voorbeeld hunner roem
rijke voorvaderen blaakt hel harte der
Belgöri van ware vaderlandsliefde.
Het zijn nóg steeds de afstamme
lingen van 1302, die vooraleer ten
etrijde te trokken, aan hunne lippen
«en weinig van dienen dierbaren grond
brachten voor don welken zij bereid
waren hun bloed te vergieten.
Heden is er goene spraak een oor
logsveld 1o betreden. Het geldt enke1
8ijk het afweren van naburige vijan
den, welke de grens zouden willen
oversell rijden doch de bereidwillig
heid welke onze jongelingen getoond
Lebben strekt lien evenwel ter eere.
Zij geven oen schitterend bew
d;.t ook in hun herte de vaderlands
liefde huist, dat hot vaderland ten
voile op hen mag rokenen en zij in
eile omstandigheden bereid zijn hun
dierbaar vaderland te verdedigen.
Waarschijnlijk zuilen zij geenen
slag moeten leveren doch hunne te
genwoordigheid aan de grens i:
«oogst noodzakelijk en het zal slechts
Her oersake van hun groot getal zijn,
dat wfj «mze onafhankelijkheid zullen
Itiinnen bowarèii
Noch Frankrijk noch Duitschland'
«al het geraadzaam vinden in het be-
poch tan zijner vijanden, nog 350,000
Belgisch* soldaten TE MEER te be
kampen to bobben.
Dra© beweegreden zal wellicht vol
doende zijn om hen allen lust te ont
nemen don voet op Belgischen grond
4e zotten
waarde zou verliezen,door een oorlog,
zëlfs al ware ons land er in betrokken.
Waarom die schrik, die vrees
Omdat sommigen het hoofd verloren-
hebben en zooals het gewoonlijk gaat,
anderen die hoploozen gevolgd 'heb
ben. Ongetwijfeld zijn er thans reeds
•onder hen, die het ziok bitter-bekla
gen, zich van hunne bankbrioljes aan
spotprijzen ontmaakt te hebben. Wij*
zouden bijna moeten zeggen dat zij
het verdienen.,...
Kalmte dus komt hier te pas en
zoodoende zal ook de waardigheid
blijven.
Het gouvernement, samen met de
Nationale Bank, heeft ten andere alle
maatregelen genomen, om te maken,
dat allen zilvergeld kunnen krijgen in-
plaats van bankbriefjes...
En toch is het te vreezen, ofschoon
men het hun letterlijk wil instampen,
dat er ongeioovigen zullen zijn.
Eens dat gezegd, is het volstrekt
aoodig een oproep te doen, tot de ge-
fiöolö Beigrsdto bevolking, opdat el
keen in de macht van zijn vermogen
bob bijdragen, om de nuttelooze on
waarlijk onleeronde vreesachtigheid
van sssHöiffee te keer te gaan.
Wij zoggen nutteloos, omdat het
klaar en iuidalgk is, dat noch Duitsch
land, noch Frankrijk iets tegon Bel-
gie's ^J'oaflgebied zal ondernemen.
Wtf zcgg*n (VBloerend, omdat het
waaridk verdagend is, te moeten zien
dat v*lo Reden «oh'derwijze laten be
kloppen, dal zij goloove'n dat een
Belgisch bankbriefje iets van zijne
Hoe dankbaar moeten wij niet zijn
jegens onze katholieke regeering, die
inet een wljVvooruitzicht en met eene
vaderlijke bezorgdheid, juist ten go-
pazten tijde onze legermacht heeftwer-
meerderd. Dank aan dezen wijzen
maatregel zal de geesel van den oor
log, met alle zijne ijselijke gevolgen,
naar aile waarschijnlijkheid van ons
afgekeerd worden.
Het boeiend orkaan dat dood en-
vernieling over onze streken zoude
verwekt bobben, zal nu zijne helscho
krachten niet ontbinden. Dank aan
onze sterke legermacht zal België bet
voorspoedige België blijven van wel
eer en zullen wij voort onze eereplaats
van op den eersten rang te schitteren,
kunnen behouden.
Dank, dank, eeuwigen dank aan
ons katholiek bestuur
Hoe walgelijk en gemeen springt
.hier nogmaals do zelfzuchtige politiek
van Petrus Daens in het oog.
Zijne persoonlijke belangen bovon
die der algemeenheid en van gansch
het land stellende, heoft hij getoond
dat hij niet het minst gevoel van va
derlandsliefde bezit.
Hij heeft de vermeerdering van
■onze legermacht op eene schandelijke
'wijze uitgebaat.
Hij hooft onze katholieke bestuur
ders afgeschilderd als dwingelanden
•en volksbedriegersdank aan die
-ellendige politiek dat bij vele kortzich
tige menschen kunnen misleiden.
Nu is hot zonneklaar voor elkeen
dat onze Katholieke bestuurders zeer
wijselijk gehandeld hebben, Zij
hebben bewijzen gegeven van echte
Vaderlandsliefde
Hunnen ingewortolden afkeer voor
de soldaterij en hunne persoonlijke
belangen hebben zij van kant gezet en
in hun doorzicht, dat verder draagt
als dit van Petrus Daens, hebben zij
ons voor vreemde invallers behoed.
Dat deze les voor altijd de oogen
openo van do kortzichtig en dio zoo
lichtzinnig do drogredenen van oenen
Daens aannemen en indien zij hun
herte nog van vaderlandsliefde voelen
kloppen, dat zij dan voor immer zicli
scharen onder hot vaandel van deze
die België rijk, er. voorspoedig ge
maakt hebben on dio dank aan hun
wijs vooruitzicht Belgisch onafhanke
lijkheid, zijnen roem en zijne wel
vaart immer zullen bewaren. F.
Vrijdag namiddag werd de internationale
toestand langs om dreigender. Rond 4 ure
werd te Brussel een ministerraad gehouden,
onder voorzitterschap van Koning Albert.
kabinetsraad duurde zeer lang en einde
lijk werd besloten, do algemceno mobilisatie
an het Belgisch ieg«r*te4»evelen.
Dadelijk werden de noodige onderrichtin
gen gegeven en nog voor middernacht waren
de policieagenten te Brussel reeds op rende
■om de binnenroepïngsbrïeven rond te dragen
Twee uren later waren al de brieven reeds-
■besteld, alhoewel de agenten last ontvangen
hadden, aan alle huizen, waar dienstplich
tigen woonden te bellen, ora de brieven per
soonlijk te kunnen overhandigen.
M. de Broqueville, onze kabinetsoverste
en minister van oorlog, verzekert dat-het Bel
gisch grondgebied niet zal overrompeld
Worden.
M. de Broquèvilie heeft Vrijdag avond de
--vertegenwoordigers van de groote Brussel-
sche bladen in zijn kabinet ontboden.
De minister van oorlog had hen eene mede-
deeling te doen. Deze mededeeling was zeer
•belangrijk en bijzonderlijk indrukwekkend.
M. de Broqueville was zeer koelbloedig en
met de grootste kalmte zegde hij het vol
gende
Mijne Heer en. je gebeurtenissen hebben
elkaar snel opc m irij hebben moet
besluiten tot de algemeene mobilisatie. Ik
moet hulde brengen aan de drukpers zij
toont op dit oogenblik dat zij waarlyk va
derlandsliefde heeft. Zij heeft verslaan, dat
het-een nationaal belang is, voorzichtig te
zijn, m de moeilijke omstandigheden toelke
toy beleven.
Mijne Hceren, ik heb hiér met vader
landslievende harten te doen, ik weet helik
voel het. Oij zult zorgvuldig alles vermij
den, wat ons van den vreemde moeilijkhe
den zou kunnen berokkenen. Ik ben over
tuigddat gij ons zult helpen ons evenwicht
te behouden en de noodige omzichtigheid
zult in acht nemen. Hier zijn geene partij-
hwestiën. Zij verdwijnen, moeten verdwij
nen tegenover den toestand van dit oogen
blik de eenen en de anderen hebben op dit
oogenblik nog slechts eene zelfde gedachte.
(Goedkeuring).
Ik twijfel er niet aan. Mijne Heeren
dat gij teel zult trillen medehelpen, aan ons
zoo moeilijk als kiesch werk. Gij zult ons
medehelpen, voor het grootste welzijn van
het land. Wij hadden geaarzeld den er gen
maatregel te nemen, welke ik u kom te zeg
gen, doch heden is hij dringend noodig.
Ik ben overtuigd dat het Belgisch grond -
.gebied niet zal geschonden worden, dochwij
moeten evenwel op do hoogte zijn onzer ver
plichtingen. Wij moeten in staat zijn onsen
plicht te doen. Wij moeten onzen rol spelen.
Ik ben overtuigd dat wij onzen plicht zul-
Hen vervullen, en dat loij grooler uit deze
proef zullen komen. Ik mag u verklaren,
Mijne Heeren, en zulks blijkt uit de versla
gen welke mij toekwamen, dat alle dienst
plichtigen hun korps vervoegenhet hart
vervuld van roerende vaderlandsliefde. Het
is omdat.zij weten, dat zij hunne familie,
hunne ouders,- hunne vrouw', hunne kinde
ren, hun haard te verdedigen hebben.
EEN ROEREND INCIDENT.
Op dit oogenblik doet zich een roerend in-
ciedent voor. Twee soldaten, beiden van liet
1° gidsen, in veldtenue, worden in het kabi
net binnengelaten, doch ziende dat er volk
is, willen zij zich terugtrekken. De minister
roept hen echter binnen en zich tot de dag
bladschrijvers wendende, zegt hij
o Ik stel u mijn zoon en mijn neef, graaf
de Briey voor, die hun regiment gaan ver
voegen, en mij vaarwel kwamen wenschen...
De minister zeer ontroerd, omhelst zijn
zoon on zegt hem o lit heb vertrouwen in u.
Ik weet dat gij uwen plicht ten volle zult
vervullen. Goeden moed, lief kind.
Dan omhelst do minister ook zijn neef en
zegt tot de twee soldatenGaat nu, mijne
kinderen I De twee ruiters stellen zich in
militaire houding, buigen voor den minister,
groeten de aanwezigen en vertrekken. Het
was waarlijk hartroerend.
De minister zet zijne verklaring voort
VerschooningHeerenlaat mij nu
voortspreken...
Wij moeten ook en bijzonderlijk onze
bevolking gerust stellen. In 1870 lubben toy
■onzen plicht gedaan. Ditmaal beleven te ij-
eene ware kriris van uitzinnigheid. Laat
ons het publiek gerust stellen.
Men weigert de bankbriefjes van 20 fr.
te aanvaarden. Te Parijs doet hetzelfde-
feit zich voor. Men weigert de briefjes der
Bank van Frankrijk. Alen-weigert de brief
jes der Nationale Bank van Belgte. Zeg
wel dat onze financieele toestand uitmun
tend is en dat het ten onrechte is, dat men
de bankbriefjes weigert, daar zij hunne
totale waarde behouden. De minister van
financen heeft mij daarover de formeele
verzekering gegeven.
i Verhinderen wij ook de speculalis en
bestrijden wij dezen, die de briefjes van 20
•frank op hoepen tegen minderen prijs en er
dus eene kommissie af houden.
Wij bevinden ons thans op een gewichtig
tijdperk onzer geschiedenis, doch ik mag u
zeggen, dat nog niets verloren is en ik nog
hoop, dat het gevaar dat ons bedreigt zal
afgeweerd worden.
Indien evenwel het kanon aan 't brom
men gaat, trachten wij, op de hoogte te
zijn van den toestand. Tot hiertoe is er geen
ontspanning. Ik vraag slechts eene zaak,
mijne Heerenhet welzijn van het land.
Dan geeft de minister van oorlog eenlge
•uitleggingen over de mobilisatie. Hij ant
woord zeer welwillend, op de talrijke vra
gen welke de dagbladschrijvers hem stel-
De mobilisatie zal Zaterdag beginnen
•en waarschijnlijk Zondag avond geëindigd
zijn Maandag en Woensdag zullen de-:
binnengeroepenen de vercenigingspunten
vervoegen,.
Te Parijs zijn 410 Belgen-dienstplich
tigen die moeien de wapens komen opne
men.
De mobilisatie begrijpt de binnenroeping
van 13 klassen, indien het effektief niet vol
doende is, zal men zoo spoedig mogeiijk ook de
klas van 1914 binnenroepen, welke maar te
gen Oktober moest binaieükomen.
n Dan zal het effektief 300,000 man be
dragen.
De Koning neemt het opperbevel der
troepen. De tweede bevelhebber is generaal
de Selliers de Morciïiville, stafovirste van
het leger.
De Wetgevende Kamers zullen in bui-
tengexoone zitting bijeengeroepen worden.
België bevindt zxch van nu af op oor-
logsvoct. Daar waar het noodig blijkt, zab
de Burgerwacht opgeroepen worden, om den
garnisoendienst te doen.
De verschillige natiën willen ons eerbie
digen. Niemand heeft het inzicht ons land
te schaden. En xoij sullen geëerbiedigd xoor-
den, omdat wij onzen plicht zullen doenik
ben er zeker van. Ik zou willen dat het land
zoo kalm xcare, als den overste van het gou
vernement, eindigde de minister.
Onnoodig te zeggen, dat de ernstige verkla
ring van den kabinetsoverste, op al de aan
wezige dagbladsclirijvers diepen indruk
maakte.
Vijffrankstukken.
De Nationale Bank heeft van Italië 50 mil-
-lioen vijcrankstukken ontvangen.
Sinds verscheidene jaren reeds, had de
Nationale Bank van België, bankbriefjes van
5 frank doen drukken, welke zij in reserve
hield. Beze briefjes waren gereed om in om
loop gebracht te worden. Alleen de dagteeke-
ning en het handteeken van den gouverneur
ontbraken er op.
Ten gevolge der uitzinnige woeling welke
thans onder het volk heerseht, is men thans
bezig, de ontbrekende aanvullingen te doen
wij het goed voor hebben, zullen deze
bankjes van 5 frank reeds Dinsdag aanstaan
de in omloop gebracht worden.
Indien het publiek blijft voortgaan, de
xnkbrïefjes te weigeren, zal het gouverne
ment zich verplicht zien, den gedwongen om
loop te bevelen. Een wetsontwerp zou neer
gelegd worden en de Kaniers zouden bij
hoogdringendheid bijeengeroepen worden.
Het Parlement zou zich terzelfdertijd met
de mobilisatie bezig houden.
Vreemd geld op het spoor.
Op het Belgisch spoor zijn de kashouders
gemachtigd in uitzonderlijke gevallen en
voor eigen rekening vreemde munten te aan
vaarden als betaling voor reiskaarten en re
gistratie van reisgoed.
Gezien de omstandigheden, komt het Spoor-
wegbeheer een rondschrijven te «enden aan
de spoorwegbeambten waarin de aanvaar
ding van vreemd© munt beperkt .worgt
bet goudgeld.
Voor de militaire studenten-. yi
De regeeong beeft beslist dat de ia loi
zijnde zittijd dor-examens aan de hoogeachoj;
len van Gent mi Luik zender ooderbreTrin^jf
«al verlengd worden tot de maand Qetobejyi
■fin zijn gedaan bij den raad van bei'
"heer der Universiteiten van Brass el en Letrt
ven, om daar insgelijks dezen maatregel fj
doen toepassen.
Men weet inderdaad, dat talrijke mïütclcj^
studenten onder 't geweer zijn geroepen.
In de nijvertieid.
Voor de Belgische nijverheid aou
gend oorlogsgevaar een groote ramp kunnerj'
worden. In do metaalnijverheid toont raaj
zich uiterst ongerust. j
Voor de steenkolen is de toestand wat ineeiy
•geruststellend. De mobilisatie in Duitsohland}
zal den invoer wel beletten doch de grootn
-nijvertieid heeft eene goede reserve. Voor do
kleine verbruikers zal de prijs denkehik rcffi
hoogen. j
Geen treinverkeer met Duitschland -cscert.
Vrijdag avond, 9 ure. De towtend is meefl
dan erg. De Belgische betrekking mei
Duitschland is onderbroken. De
treins worden te Herbestal door de I
overheid tegengehouden en het Belgisch be*
beer van ij zeron wegen is door bet Duitse hi
■erzoebt geworden, geen reiscoupons vooij
-Duitschland mesr af te toveren. Ook dit fei$
toont aan dat wij ons aan het-ergste mogcjjj
verwachten.
Ook werden de telegrafische bfltsrekkingëfij
3n stond geschorst maar welhaast herstelgd
De graanhandel.
't Is vooral de haver die nu aftrek licclt*
Daar de oogst der tniandw#»© haver nog nleS
begonnen en zelfs verschoven zal moetei^
worden, ondergaat de uiUandsehe havejyj
vooral de canadeesehe, een voostdurenden1]
opslag. Vroeger vroeg men reeds 36 fr. petü
100 kilos zonder de inkomende rechten. Döj
•maïs wordt bijzonder vael gevraagdzeMg!
de maalders koopen ze op, wat doet vermoed,
den dat de mals weldra zal gfibroHrt wntój^j
voor de verveerdiging van het brood.
Er worden geene graankoegen op tjj&elr
betaling meer gesloten, daar de t
kooplieden, die alzoo handel dreven
meer houdbaar was. Verscheidene
hebben groote verliezen geledei
migen bedragen die verliezen we
millioen per persoon. Men is I
algemeen van oordeel dtrt het verb*
graan uitvoer gelukfttge uitslagen i
ren voor den handel, die ihags be
don te doorworstelen'heeft.
De algemeene mobilisatie.
In de afdeeHngedepcrt» is alles g&reed öti?
de nieuwe klassen te ontvangen. Mbo zal daaï
rond de 335.000 soldaten kranen ontvangen.
Tot nu toe vermijdt men zooreal mogelijk
-soldaten bij de burgers te Lugeeren.
In het ministerie van oorlog.
Gelijk men weet blijft het ministerie vaij
oorlog dag en nacht open. De nunmtsr vaü
oorlog is D.wmteedag totelaat in de»r nacht in;
zijn kabinet gebleven. De later berichten,
welke onze diplomaten te Berlijn e« te Pa
rijs stuurden, weien geeBsafe» grraststef-
lend. Het personeel van het te»i«in»t van den
minister heeft hi hek rmmstmo zolf veraacMb
In de burefden der Leuvensen» srtvsak, waar
zich het bureel dar- mobilisatie bevéïdt, heeft
men gansch den nacht gewaakt. Om 2 ora
's morgende wsrdeo telegram-s uitgezonden
dat men het leger op versterkten vredeevoet
moest stellen. Er waren er drie honderd.
De bewaking van het koninklijk paleis.
Toen over eenigen tijd het regiment grom*»
diers naar hot kamp vertrekken was, had het
9° linie de grenadiers vervan ge* in de bewa
king van het koninklijk paleis. ÜWhis das
de grenadiers teruggekomen aijn, hebben zij
hunnen dienst hernomen
Waarom de Beurs van Brussel gesloten is. -
Eenige personen begrijpen niet goed w&a»
om de Beurs van Brussel gesloten is. EomI
en vooral dienen de oneerlijke 3pecul* Ues
vermeden te worden. Dan Is er eene tweede
reden, die de sluiting genoegzaam wettigt
Hoe belangrijk de Beurs van Brussel cefll
schijnt, zij is maar van tweeden rang en oi*»
dergaat in groote mate den invloed der Bruis
zen van Londen, Parijs en Berlijn. Deze laai-
sten zijn gesloten. Moest men de Beurs van
Brussel open laten dan zeu er uit den vreen*
de een overvloéd te verkoopen titels kom es.
Do likwidatie van het «uwte #er maand IS
uitgesteld op de groote markten, zo*aLs dia
van Parijs; in zulke omstandigheden ie heil
moeilijk de likwidatie te dosf. te Brussel, aaa» 1