ik Ut
lil tijd van oorlog mogen maar alleen soldaten
Vechten. Een burger, bij voorbeeld, die op den
vijand revolverschoten zou lossen, zou de oorzaak
van hel platbranden cn uitmoorden zijner gemeen
te kunnen zijn. Men weet dat de duitschers voor
zulke gruwelen niet achteruit gaan. Zij hebben het
reeds in de streek van Luik bewezen.
Dat zij die den vijand willen te lijve gaan als re
gelmatiger» krijger den indringer te gemoet trekken
Kalmte en vastberadenheid moeten ons volk be
zielen, maar het moet zich volstrekt onthouden van
alle uitzinnigheden, die aanleiding tot eene ver
schrikkelijke wraakneming van wegc c
zouden kunnen geven.
vijand
Year ds voeding der Landbouwers
en het onderhoud van hun vee.
DE STORMEN DES LEVENS
Dit liet leven van een kunstenaar.
De Uhlanen.
Aankomst te Srusse! tan een korps
Belgische Vrijwilligers van Parijs.
Door dc honden gered
Onze bevoorrading verzekerd
De Gouverneur van Namen
De Duitsche gruwelen
Rog eenige staalkens
-v-
Edelmoedige handelwijze der Belgen
DE VOLKSSTEM
12 AUGUSTUS I9Ï*
Met genoegen vestigen wij de aandacht on
eer lezers op een omzendbrief, dien de Boeren
bond van Leuven aan al zijne gilden komt
toe te sturen. Die brief brengt liaar ter kennis
dat eene machtige groep molenaars allerlei
maalderij afval, zooals zemelèn, kortmeel en
kriel aan zeer genadige prijzen ter beschik
king der landbouwers stelt, alsook 10 zakken
bloem per 50 zakken afval; gebeurlijk zou
men trachten een hoogere verhouding bloem
te bekomen. De boeren kunnen die waren
verkrijgen door de tusschenkomst van hunne
gildo of van hunnen burgemeester.
In de netelige omstandigheden die wij be
leven, hoeft de Boerenbond gemeend het niet
te mogen laten by zijne leden on hij hoeft dan
ook hot goedo nieuws overgemaakt, aan do
landelijke burgemeesters der vlaamsche ge
Westen, op welke hij zijne werkzaamheid
uitoefent; natuurlijk kan er maar spraak zijn
van de provinciën, in welke op ditoogenblik
bet spoorwegverkeer nogniet onderbroken is.
Het hoofdbestuur van don Boerenbond hoopt
alzoo aan do buitenmenschon een gewichtige»
«lionst te kunnen bewijzen.
-vv*-
huö Uüll&blliauu ft ui ui iiiyuiiout
De nieuwsagencie-Wolff, te Berlijn, heeft
ten behoeve der Duitsche bladen, de volgonde
verklaring gevonden van de gebeurtenis
sen die zich rond Luik ontrolden
Onze voorwacht is de Belgische grens
overgetrokken. Een kleine divisie tracht Luik
te overvallen. Eenige moedige ruiters zijn
de stad gedrongen on hebben gotracht don
bevelvoerder in handon te krijgen. Dezo is
©r in gelukt de vlucht to nemen.
Do poging om de forten van hedendangsch
maaksel te bemachtigen is niet gehikt. De
Duitsche troepen kampen voor die forten en
bestoken den vijand.
Gansch de vijandige pers zal deze nerste
schermutseling tot een Duitsche nederlaag
bestempolen, schermutseling die niot don
minsten invloed op den loop dor grooto mili
taire bewerkingen kan uitoefenon. Voor ons
Duitschers is het oen nieuw bowijs van don
heldenmoed onzer troepen, die den dood dur
ven onder de oogen zien.»
i.
De belager.
Kom, waardelozer! laat mij het genoegen
•mal;en, in uw gezelschap mij te verplaat
sen in de gulden dagen mijner eerste jeugd.
Mijner «eerste» jeugd, zeg ik, want spoe
dig ga ik u een tafereel ontrollen waarin
een mijeer vriendan als hoofdpersoon optrad
en ik zelf onw illekeurig een droevige rol
spoelde. Maar ik wil nu spreken over dio
blijde dagen waarin men geen drukkende
zorgen, goene onbevredigde eerzucht, geen
vervlogen illusion, geen valsche vrienden
kent zoomin als do stijve en waarlijk knel-
lendo vormen van een kwalijk benepen fat
soen of andere kwelgeesten der latere
jaren.
Frans Durand was do eenige zoon van
welgestelde burgerlieden. Zijn vader dreef
met veel geluk handel in granen, on het go-
luk te hom, dank zijne werkzaamheid en
doorzicht binnen weinige jaren zijn kapitaal
verdubbeld te zien. Zijne moeder stierf jong.
Ter herinnering aan zijne to vroeg ontslapen
gade bemindo Hendrik Durand zijn oenig
kind schier afgodisch, en wist met vaak
overdrevon teederlieid elk gevaar of vei net
Verre van zijn zoon af to houden.
Dit opvoedingsstelsel was niot geschikt
om van zijl) zoon een man te makon, dio de
j
Velo lieden, vernemende dat hier. of daar
uhlanen gezien zijn, beginnen te schuddon en
te beven.
Daar is nu toch geen reden voor. Gewoon
lijk zijn zij slechts een handvol samen en niet
zoodra ontwaren zij een gendarm, eon soldaat
of een burgerwacht, öf zy ütrachteu te ont
vluchten. Gaat zulks niet, dan geven zij zich
maar eenvoudig over, verzekerd zynde eten
en eon overkomen te viuden, daar zij zulks
meest noódig hebben.
Ook zijn deze uhlanon meest soldaten, die
na do neerlagen van verleden week hun uit
eengeslagen regiment verloren.
Zoo is reeds gemold, dat uhlanon op weg
waren naar Brussel. Dat zij maar komen, zy
zullen daar goed ontvangon worden want
Brussel wordt goed bewaakt.
't Is echter volstrekt noodig, dat bnrgers
zich onthouden, de uhlanen aan te vallen.
De Belgen, te Parijs wonende, hadden be
sloten een Vrijwilligerskorps-te stichten, om
het vaderland te gaan bijstaan.
Spoedig was zulks onder de Belgische
kolonie geweten en weldra hadden zich 800
jongelingen eu mannen aangegeven.
De Compagnie dos Chemiu de Fer du Nord
stond hen twee bijzondere treinen af en
Zondag morgend, om 11 uro30 vertrokken zy
over Rysel naar Brussel.
Het vertrek te Parijs waar men heel doe
nacht gefeest had tor gelegenheid der inne
ming van Mulhouse leek roeds aan een
triomftocht.
Moer dan 5000 personen hegeleidden de
vry willigors naar do Nobrdstatie, de Braban-
gonne zingend en roepend Leve België.
Overal in de station waarde treinen stopten
hadden dezelfde gonegenhoidsbetoogingen
plaats. Te Brussel was hot eeno roerende bo-
tooging bij de aankomst.JDnar verdrong zich
oeuo overtalrijke menigte; Be statiowerklie-
deu ontblootten zich het hoofd bij do aan
komst van den trein, terwijl de reizigors dio
zich in de statie bevondei^ luide juichkreten
lieten hoorou. Een jonge muzikant speeldo
achtereenvolgens do Braban$onne en de
Marseillaise welke door alleu medegezongen
werden.
Voorafgegaan door Belgische en Fransche
vlaggen werd daarna eene betooging gehou
den op de Boulevards en overal genoten do
vrijwilligers hetzelfde gulle onthaal.
Tijdens de gevechten rond Luik was eene
Belgische compagnie mitraljeuzen door den
vijand ingesloten. De manschappen hadden
geen schietvoorraad meer en besloten zien
kost wat kost een doortocht te banen met
hnnno geweerkolven, Aanstonds rukten zij
mers, do bajonnotten als lansen. De honden,
ziende dat hunne meesters mishandeld wer
den, vlogen insgelijks op den vijand in en
sloegen hem do machtige tanden in het
vleesch.
De trouwe, dappere honden, wonnen het
pleit. Do compagnie kon afrukken zonder
groole schade, daar de aftocht gedekt was
door de honden. Een soldaat kwam nadien
af met een van die heldhaftige dieren. Ilij
droeg het brave beest en was bedroefd,
want de brave hond was door een kogel in
den poot getroffen. Maar het trouwe dier
was niet ontmoedigd met de groote, ruige
tong likte het eene wond welke de soldaat
aan de hand had.
Er zijn zoo honderden gevallen te vertel
Ion, schoon in al hunnen eenvoud, docli dio
hot hart ontroeren.
do goedkoopste
stormen des levons, waaraan zich niemand
kan onttrekken, volliardond liet hoofd te
bicden.
Ziedaar, lezer de rede van liet treurige
verschijnsel' dat zoo menig eenig of jongste
kind een nutteloos, ja wat zeg ik een
verpestend wezen in de maatschappij wordt:
Het zijn sterke boenen die do weelde dra
gen, Er bestaat geen spreekwoord dat
meer waarheid bevat dan dat.
Zal men dan nooit leeren dat niet de weel
de, maar de ontheeringen do man van ka
rakter en geestkracht vormt Dat reen moet
lijdon om mededoogon in de bor3t aan te
kweeken. Dat men moot werken om eens an-
dors verdiensten naar waarde te kunnen be-
oordeelon on vergelden.
Vandaar dat in het vertroetelde schepsel,
ik zeg niet altijd maar veelal, die gevoelens
gemist worden welke do grondslag zijn van
do deugden welken alleen de monscli boven
de aarde verheffen en hum eeno weldaad
doen zijn voor de maatschappij.
Frans Durand ondervond ook de waarhtid
mijnor bewering. Wel is waar had de dwa
ling van zijn vador, zijne teedi-re krachten
niet gedood, maar het bleek later dal hij de
kracht miste om do wederwaardigheden des
levens op zijne zwakke schouders te tor-
schon, en zijn toekomstig welzijn te grond-
osten.
De jonge Durand had den leeftijd van zes
jaren bereikt, toen zijn vader, die in hem
in groot man vooi spelde, meende dat thans
>t uur daar was om do sluimerende oer-
Uit do meest gezaghebbende bron kunnen
wij verzekeron dat de bevoorrading van ons
land op de moest volkomene wijze is verze
kerd.
Er is absoluut geen vrees voor gebrek.
Dank aan 't vooruitzicht van het gouver
nement, dal het oorlogsrisico voor graan
schepen voor eigen rekening nam, komen
alle die schepen naar België en niet naar
Engeland, zooals het voornemen bestond.
Velo schepen mot volle lading graan
worden verwacht en een der eersten is do
Zeeland van de Red Stau Line.
Frankrijk heeft nu ook besloten, de maat
regelen welko genomen waren, om den uit
voer der levensmiddelen tè beletten, te schor
sen voor wat Belgio betreft.
Dus mag alleseetyraren, meel, vee,
Frankrijk naar Bolgië vorzondon worden.
Bravo, Frankrijk Hl
Do luitenant-generaal Michel, gouverneur
van Namen, bijgestaan door kolonel Gabra
stafoverste en eene geheele reeks odlcisren
van eersten rang, heeft de vordediging der
vorsterkle plaats van Namen op de meest
voHedigo wijze verzekerd,
Hij ziet er nog betrekkelijk jong uit, met
gebiedenden blik en eene'krachtige gelaats
uitdrukking.
Ifij-is zeer vriendelijk, doch zeer krachlda-
dig, anders gezegd zonder beslag, kort en
goed.
Indien de Duitschers niet teruggedreven
worden maar dat zullen zy, alles laat liet
vorhopon en dat zij tot voor Namen moes
ten geraken, ze zouden ondervinden met wie»
ze te doen hebben.
Het land mag van bet volgende verzekerd
zyn indien tegen alle waarschijnlijkheid
Namen moest belegerd worden, hot zal niet
onderdoen voor Luik in opzicht van verdedi
ging-
De geestdrift van onze soldaten men
moet ze maar hooren spreken is hier eveu
als te Luik, op do hoogte van de ervarenheid
der aanvoerders.
Nabij Florenville geraakten Fransche en
Duitsche al'deelingen ruiterij in stryd.
Een Fransche wachtmeester word krijgsge
vangen genomen en- door de Duitschers mede-
geveerd.
Wat later kregen deFranschen versterking
en rukten opnieuw vooruit, om to trachten
hunnen onderofficier te ontzetten.
Zij vonden den ongelukkige in een veld
liggen. Hy was de boido ooren afgesneden en
droeg over heel hot lichaam talrijke dolkste
ken. Ifij had reeds opgehouden to leven.
Zijue dood word spoedig gewroken.
Eene afdeeling Fransche dragonders snelde
de uhlanen achterna,haalde hen in en maakte
hen allen af.
Een jonge soldaat, dio aan den pols gewond
werd, werd door de duitschers op onmensche-
lyke wyzo behandeld. Hij bevond zich op
schildwacht, toen hij door twee uhlanen ver
rast werd en gevangen gonomen. Om hem
mee te leiden, dwong een der uhlanen hom
zijn pols in den stygbeugel te leggen, waarna
hy er zyn voet opzette. Gelukkig werden do
uhlanen bemerkt door een ander schildwacht,
die ze doodde en alzoo don gevangene do vrij
heid schonk.
De duitschers hebben tegen den bevolheb.
ber van het fort van BonoeHës denzelfden
aanslag beproefd als tegen generaal Leman
Zij boden zich aan al3 onderhandelaars en
vroegen de overgaaf van het fort. De kom-
mandant weigerde volstrekt.
Maar dat is zinneloos! deed een dor on
derhandelaars opmerken. Uwe verdedigings
werken zyn in zulken staat, dat zy onmoge
lijk langer kunnen weerstaan.De samenspraak
ging nog een tyd voort over dit punt tot de
bevelhebber eindelijk de duitsli ers buiten-
leiilde.
Op hetzelfde oogenblik haalden do zoogezeg
de onderhandelaars een revolver te voorschyn
en losten een schot op den bovelhebber die in
do bil getroffen werd. De daders worden go-
dood.
Zondac morgend zijn or acht uhlanen te
Diepenbeek doorgereden naai uumdit. nier
werden zy door de Burgerwacht op geweer
schoten onthaald.Zij vluchton naar Curlngeu.
Onderweg ontmoetten zij andero uhlanen en
samen met een dertigtal, trokken zij naar
Alken. Daar sclioten zij op eene groep wan
delaars. M. Edm. Moulkers, 36 jaar, hande
laar te Hasselt, werd gedood, evenals drie
inwoners van Alken. Do barbaren hebben
vervolgons drie hoeven in brand gestoken.
To Lorrach,in hot Groot Hertogdom Luxem
burg.werd een Fransohman,die geroepen had
Vive la Franco door de Duitschers gedood.
Vier gezellen van den Franschman, die
protesteerden tegen dien moordaanslag
werden ook doodgeschoten.
Tusschen de statiën van Aldshuten Immen-
digen wilde een Duitsch soldaat, dioltaliaan-
scho werklieden begeleidde eon der vensters
openzetten. Een zieke Italiaan protesteerde,
doch werd onmiddelyk doodgeschoten. Een
andere Duitsche soldaat zotto zich op oen
Italiaan. Deze stampte hem weg, hetgeen hij
ook met den dood moest bekoopen.
M. Bernardino del Campo, een Braziliaansoh
staatsman, met zyne vrouw in Duitschland op
reis, werd half dood geslagen door Pruissische
soldaten en dan over de Zwitsersche grens
geworpeD.
En dagelijks komen zoo meer en meer be
richten, waarop do Duitschors ziob -fier ver
klaren.
Zijn het beesten, ja of neen
zucht in den knaap wakker te schudden.
Hendrik Durand betting -.de fout van vele
dwaze ouders, die met overdreven irots dik
werf voor één luchtkasteel de toekomst hun-
nar geheele familie op het spel zeilen. Hij
meeiide een schitterenden aanleg in zijn
z,oontje ontdekt le hebben, en wilde hem ten
koste van zijn gansche vermogen tot een
groot man, geleorde kunstenaar vor
men.
Ilij trachtte de medewerking zijner vrienden
to winnen met te wijzen op zijne kennissen,
die hij tol in hot versie nageslacht opnoem
den, en zeide een Doctor, Advocaat, of een
lid der Provinciale Slatep in hunne familie
gehad te hebben. I)e goede man verzuimde
echter, bij dit schijngeluk de keerzijde der
medaille te beschouwen, die vaak zooveel
;alde ellende, zooveel ongeloof on dwa
ling aan het oog onttrekt.
Maar waarom zouden wij Hendrik Durand
zulke redevoeringen ten kwade duiden, wio
an ons is eerlijk en verstandig genoeg om
wanneer hij zijn stokpaardje wil hestijgen
cht te slaan op de hindernissen die inen op
zijn wog kan ontmoeten en waarop ons door
welgemeende vrienden* Boms vruchteloos
wordt gewezen. Maar do mensch is nu een
maal zoo, eu zal niet gemakkelijk te verbe
teren zijn.
Frans moest op gemelden leeftijd beginnen
mot vele zaken te leeren, waarvan du knaap
niets begreep, doch zijn vader wist hein zoo
veel eerzucht in te boezemen dat hij zich met
hart en ziel aan de studie hechtlo, zoo stork
Daartegen mogen wij, Belgen fior zijn,
onze handelwijze openbaar to maken.
Toen de duitsche gezant na de oorlogs
verklaring ons land verliet, verzocht hij
Z. Exc. sir Brand-Withlock, gezant der Ver-
eenigde-Staten, de belangen van Duitsobland
te willen behartigen. De gezant stemde erin
toe do duitsche archieven te bewaren, 't Is
te dien titel dat sir Brand- Withlock over
een paar dagen getuige was van de goed
hartigheid der Belgen en er zeer door bewo
on was.
Eeno groep inwoners van Brussel met MnW
Carton de Wiart, dame van M. den minister
aan 't hoofd, begaf zich met warm eten en
drank naar de koninklijke cirk der Onder-
ijsstraat, waar de duitschers veroonigci
waren, die België gingen verlaten. Deze lie
den werden gespijsd, gelaafd en gekleed.
Dit tooneel trof den amerikaanschen ge
zant zoo diep, dat hij oen brief van bedan
king stuurde aan de regeering en er bij
voegde
De belgen kunnen op het slagveld mot
zooveel heldenmoed sterven, als zij liefda
dig en menschlievend zijn jegens hunne niet
vechtende vijanden.
Zóoals men woot, worden de Duitsche
krijgsgevangenen en gekwetsten, in België
mot do meeste voorkomendheid behandeld
en verzorgd.
Ziehier welk menschlievend voorstel thans
gedaan wordt
Do lieer Prof. Paul Fredericq van Gont,
schrijft aan een onzer kon fraters
Geachte Heer Opsteller,
Eeno Gonlsclie Juffrouw, die mij vor-
boden beeft haren naam bekend le maken,
heeft eenen roerenden aanval gehad.
Zij stelt voor, dat de Belgische vrouwen,
die Engelsch of Duitsch kennen, do inter
nationale wrokken zouden vergoton en,
alleen gehoor gevend aan de slem der barm
hartigheid, zich in de gasthuizen en klinie-
K.CU ton aionciu der vreemde gekwetsten,
zonder onderscheid,zouden stellen om hunne
brieven te schrijven, ten einde hunno familie
uit hunne bezorgdheid te verlossen.
Dit echt christelijk werk zou den doods
angst van ontelbare moeders wegnemen,
wier zonen op de Belgische slagvolden ge
kwetst werden.
Ik bon overtuigd, dat dit beroep op het
gouden hart onzor vrouwen en juffrouwen
niet to vergeefs zal gedaan worden.
Kan men edelmoediger bandelen tegen
over een vijand.
't Is den plicht aller Belgen, barbaarsch-
heid met naastenliefde te overwinnen.
Hoe de Duitschers de Belgen behandelen
en hoe de Belgen de Duitschers behandelen
Toen Duitschland de oorlog vorklaard had
aan België, werden de Belgen, die zich in
Duitschland bevonden, in eono soort beesten
wagen gestopt, zonder eten of drinken, en
zelfs clat hij nimmer deelnam aan de uit
spanningen zijner makkers.
Alleen in de school ontmoette Frans de
knapen van zijnen leeftijd doch trok zich
nimmer iemand bijzonder aan. Doch ook
zonder terug te stooten of twist te zaaien
bleef l.ij met allen op denzelfden voet van
onverschilligheid. Die manverhouding maak
te Frans tot eon somber en menschenhatend
wezen ten minsto in het oog van anderen,
Men noemde hem saai en vervelend, doch
scheen hij zelf tevreden en wat men op dien
leeftijd zelden ziet hij wist het genot oener
onbezorgde jeugd te waardeeren eh smaakte
daarbij het genoeglijke vooruitzicht, om
eenmaal een groot man te worden.
Wij hebben reeds aangemerkt dat men
algemeen Frans Durand voor een recht zon
derling wezen hield.
De verschillende meeningon over den
knaap liepen echter z- er uileen, Sommigen
waren van oordeel dat er werkelijk een
groot vernuft in dat jeugdige hoofd 'vestte.
Andoren keurden het muffe en lage opvoe
dingsstelsel zijns vader rondweg af en de
moeders waren jaloers op don vader, omdat
zij niot even als hij het middel kenden om
hunne zoontjes zoo stil als Frans, in het
hoekje van den haard te houden.
Dwazen zij begrepen maar niet dat in
den jongen Durand de oudhollandscho jon
gen roeds ,lood was.
Denk nu echter niet lezer dat ik deze re
gelen schrijf om de nagedachtenis van de
oude heer Durand te bezwalken. O neen
do goede man leefde immers in de zekere
overtuiging, dat hij met het streven om zijn
zoon van het spel af te trekken, slechts zijn
toekomstig welzijn beoogde. liet was bo
vendien de schuld van don goeden man niet,
dat hij geen wijsgeer was.
Zoo vlood Durands levensloop kalmpjes
voort. Hij maakte in do studie verbazende
vorderingen, en bracht menigen prijs huis
waarts, die zijn vader half waanzinnig var»
vreugde smaakte, doch waarvoor hij in de
school van afgunstige en wraakgierige me
dedingers veel scherpe woorden lo verduren
had. Toen reeds begon zich de weekhartig
heid van zijn inborst le doen gevoelen. Frans
weende in het geheim menigen traan over
do grievende beleedigiogen zijner makkers
die een ander zich niet zonder verdediging
zou hebben laten welgevallen hij had zelfs
don mood niet. bij zijn onderwijzer bescher
ming te verzoeken.
Mon ziet in het dagelijks leven niot zolder»
dat do mensch die zich eon kalm leven hoeft
oorgespiegêld, plotseling iets over komt,
waardoor zijne rust voor altijd wordt ver
stoord. Zoo ging het ook met Frans Durand.
Hij had zijne luchtkasteelon van het toe
komstig geluk en roem op eene vulkaan ge
bouwd van welks aanwezigheid hij geheel
onbewust was. Tot nadere verklaring van dit
schrijven, bon ik genoodzaakt op gebeurte-
nisson uit vroegere dagen terug te komen,
die de geheime bron van Durand's rampspoe
den duidelijker zullen makon.
(Wordt voortgezet.)'
