De toestand
13 -A C3- S3 L JO
Eene officieels nota
IME OOR LOG SFEITEM
De Dnitseiiers te Brussel.
In het Wesi-yiaamsDiie
UV ZUID-BELGIE.
la Oost-Vlaanderen.
Wat is er te Aarsckst tjebenrff
fwintigste jaaryang n' SS7 2 CENTIEMEN MET NUMMER CSnsdag 25 Aisgiisiffls f9t%
ABONNEMENTEN:
zes maanden 4 franken Een jaar 8 franken.
Insclirijving in alle postbureelen vjmi het land.
Ie ölï€A*f, 4 tt. 's-aM!Hfs V UtTGUF, 7 n. s awnds
Pour Itrnte Ia pnblicité coinmerciale et ftnancióre du journal,
s'adresser exctusivement l'Agence Réclame Godis, 2, Place de
Ja Bourse, Bruxeiles.
BUREE' ~N
TE BRUSSEL TE AALST
G'GüüTS, Seur-eplaats. 2 Q, Kerlcstraat,
Tdrloo» a J29f j Teietooo 114
Bestuurder J. Van A;; ff et-De Qendt.
AAN KONDKilWGEN
KI. aawk (Mot 4kl. reg.Jfr. 0,60 I Sport-.(parvagety fr. 1 ,T>0
3e-blrtd7.. (de regel) fr. 1 00 I Gemengdgueuws^ttr regel fr. 2,0®
4®-bladz. (do regel) fr.U,30 I RecflUhera1cll.(per«go!) fr. 2,00
Fmanc. aankon,(per regeljfr. 2,00 Orerltjdea tpee regel) fr. 2,60
Commèrcjale en financieele aaeJcemiigingen zich uitshutelijk te
wenden Agence Reclame Godts, 2, Boursptaats, Brussel.
Wij bobben jutsle inlichtingen over
ie Franscüe krijgsverrichtingen i«
ilen Elz'.is. Wat er oclrter in Bertgie
crebeurd, daarvan is niets te weet te
konion.
Zulks heeft vooreerst zijne oorzaak
in het weinige dat door bet ministerie
van oorlog medegedeeld wordt. Verder
beeft men bier en daar een verdicht-
sol van zoogezegde ooggetuigen en
daarmede moet men zich ma-ar tevre
den houden. Men moet zieh even-wel
onthouden van al te voel geloof te-;
hechten aan de verhalen dier oogge
tuigen. Velen hebben niet eons den
rijand gezien, doch zijn onmiddelijk
•>p de vlucht gegaan, zoodra zij «boor
den» dat de vijand «ging» afkomen.
Velen hebben in do verte eenige
Kanonschoten geboord en zoudor zich'
rekenschap to geven, over den afstand
waarop dezo schoten gelost werden,
trokken zij er van door. Wat zij dus
lis een groeten veldslag aanzagen, was
veelal slechts eene schermutseling va«
voorposten.
Wat men met zekerheid mag zeg-
gon, is, dat de legers in den strijd zijn
langs heel du Fransch-Belgiscbe grens.
De strijd schijnt bet hevigst in den-
omtrek van Charleroi en Namen, doch
't is niet zeker, dat op dit oogonblik
overal hardnekkig bokam.pt word.
Daar het Irout zoo uitgestrekt is, is
aet begrypelijk, dat dit gevecht niet
op een twee- dagen kan gedaan zijn.
't Zal verscheidene dagen duren, dat
•s zeker, en ondanks de nieuwsgierig
heid van allen, moet men er zich naar
schikken.
Zeggen wij hior alleen, dat onze
bondgenoten zich niet lieten verasset).
De heldhaftige verdediging van Luik
heeft voor gevolg gehad, dat onze
bondgenooten zich in massa hebben
Kunnen opstellen langsheen de Franseh-
Belgiscbc grens. Zij hebben do bosto
position uitgezocht en aMes gedaan
wat ten voordeole der verbonden
legers kan gedaan worden.
Wat het garnizoen en do forten van
Namen on liet Antworpsch leger be
treft. deze zijn gereed, om op het gun
stig oogenblik toe te schieten.
Mou mag dus niet ongerust zij-n,
indien men wat zonder nieuwstijdin
gen blijft, en bijzonderlijk mag men
niet beweren, dat het gouvernement
geen berichten afkondigt,, omdat het
enkel slecht nieuws te melden heeft.
Wij vindon het echter noodzakelijk,
3at het Belgisch gouvernement zou
handelen zooals het Fransche, on toch-
iets mededeelon, ton einde ten minste-
toch al do valscho berichten en kwak
kels to kunnen in de war sturen.
Dat gezegd, herhalen wij nogmaals
men kan het niet genoeg herhalen,
dat wij volstrekt vertrouwen moe
ien hebben: vertrouwen in ons welven,
m onze hondgenoten en bijzonderlijk
in God. Bidden wij, meer on meer,
Dpdat in den loop dozer week, de
vijand eene davering krrjgo van be
lang en teruggeslagen worde van
waar hij komt.
De Duitsckars voor goed-geklopt in
België, en 't is de vrede, ten minste
loch in ons land, want Duitschland is
niet bij machte, nieuwe legerkorpsen
ie zenden.
Zijne taktiek is, in eens met vuile
voeten, 't is te zeggen met brutaal
gewold, door te treden. Zulks is in
België mislukt en daar hij aan zijiio
Oostelijke grens met meer Russische
soldaten op den nek zit, dan hij er zelf
kan in lijn stellen, is het begrijpelijk,
dat liet metdenDuitsch heel scheef zit.
Dat hem niemand zulk genoegen zal
misjonnen is zeker, want Duitschla nd.
door het vertreden aller verdragen en
oorlogswetten heeft zich op do laagsten
trap der samenleving geplaatst.
Het gouvernement hooft Zaterdag
avfw»d aan de drukpers do volgende
nota medegedeeld
De gouvernementen der verhouden
legers, hebben den aftocht van het
Belgisch leger naar Antwerpen goed
gekeurd.
Do gouvernementen hebben ver-
kktatxl, dat, na den heldfoid'tAgen te
genstand te Luik, het noudig was de
Belgische soldaten eene wetverdieiide
rustte laten nomenom dan eene kracht
dadige werking te herbeginnen welke
ons alien ter zegepraal moet leiden.
De verstandhoudiug tusschen de hm-
nistaraden en tusschen den legerstaf is
volk om en; het plan der krijgsverrich
tingen is in België opgemaakt, en al
hoewel het lastig is. te moeten gedoe-
gen, dat de vijand verspreid is over
een groot deel va-n het Belgisch grond
gebied, moeten wij vertrouwen lie Ij
ken, zoowei in den meed van ons
Iveldlurftig leger, als in de eerlijkheid
©«Mer hoedgënoofcei;, die i« de moei
lijkste ©ogenblikken welke wij te door
staan hadden, niet ophielden ons aan
te moedigen en blijken ta geven hun
ner erkentelijkheid ou krachtdadige
besluiten.
De oorlog, helaas, is eene vreese-
lijke plaag, tijdens de welke de gewet
tigds te gevoelens moeten ondergeschik t
blijven aan bot te bereiken doel. Wij
moeten dus geduldig zijn en vertrou
wen hebben. Het leger dat thans rond
Antwerpen uitrust, deed zijn plicht,
meer dan zijn plicht.
Do Fransche overheden hebben zulks
pleditig verklaard.Onze troepen wach
ten thans hot geschikt oogenblik af,om
samen met de boudgonooten op te tre
den, voor de zegepraal van recht en
rechtvaardigheid
Eene terechtwijzing
Be Hoogwaarde Heer Prelaat der Abdij
van Aflligem verzoekt ons, aan onze li-zirs to
willen bekend ntaken, dat er iu zijne abdij
sedert het afsterven van den ouden Prelaat
zaliger, 18 December 4G12, geen enkele
religieus van Duitsohe afkomst meer verble
ven heeft. Aide thans aldaar verblijvende
Priesters en Broeders zijn Belgen zelfs de
eDkolo religieuzen van Hollandsche af-
komst hebben de abdij verlaten en zijn naar
hunne familie teruggekeerd.
Wij hopen dat deze categorieke verklaring
een einde zal stellen aan do campagne van
daster en leugentaal waarvan de heoron van
Affligem sedert eenïgen tijd het voorwerp
zijn, en dat zij voortaan zulleu gerust naar
onze stad komen zonder geaffronteerd le
worden, zooals het geval geweest is in de
Brabandstraat.
Wat onze bondgenooten
doen.
Het LaatsteNieuics heeft in zijne Gentsche
uitgave een artikel geschrevou, dat zoor ten
onpassé komt. Uit dat artikel, handelende
over onze bondgenoot»), kan men gemakke
lijk opmaken, dat de Belgen niet voel to ver
wachten hebbon vanFranschen of Engelschen.
Zulks is O'-no lage streek, eerstens omdat de
schry ver wol woet, dat de Franschen en En-
■gelschen ons werkdadig helpen, en tweedons,
omdat zulk artikel alleen voor gevolg heeft,
dat de personen die zulks lezen on van niet
beter weten, moeton denken dat België ouwe-
derroepelijk verpletterd en verloren -is...
Laat ons nu eens ziou, wat onze bondge-
nooten doen
De Engelschon boschermen door hunne
vloot onzen uitheemsclien handel; zij verzeke
ren den voedingsvoorrand van Antwerpen on
'tgausche land;zij verloonen onsfondsonsteun
door ons 250,000,000 fr. te verzekeren. Aan
België zonden de Eugelschen een belaugrijk
legerkorps.
D? Franschen zyn in Luxemburg, in 't Zui
den van Namen, iu Houegouw en West-Vlaan-
dereu.
Iedereen kan ze daar zien, 't is dus geen
geheim.
Wat vele personen nog niet weten, 't is dat"
een grooto slag geleverd wordt tusschen de
Uuitsclujrs en do Franschen en Engelschon.
't Zijn ongeduldige personen die hot hoofd
vorliozen. Zij vormaleilyden de verbonden le
gers die niet tijdig op het slagveld waren.
Laat ons ten minste den toestand koelbloe^
dig inzien. Mot een leger gaat men niet om
ais mot oen» brigade gf-mforiuen. Weinig per
sei kunnen zioh inbeelden wat het is «mi
LEGER te verplaatsen van 't «en punt naar
*t ai «ter«. dicht bij de plaats die door den vy-
aud ner.et is.
Ziohier wat de Métt-opole van gisteren
daarover zegt
Een gewi,u« trein v rvoert 650 voetgan
gers. Er zyu honderd trevnen uoodig om 65,000
men te VBrvitepen.
Voer 65,066 8<*Jdaten syn er gewoonlijk 224
kanonnen dus 448 rijtuigen en 2588 paarden.
Beu rijtuig por ut^on gerekend en een
w«g.i>n voor 12 paarden, maakt dit 664 wa
gons voor het materiaal van 65,000 soldaten.
hi dit alles is nog ver-ondersteld dat do
rnitery den weg te paard aflegt, hetgeen on-
waarscbyiriijk is.
Maar zoo er reeds 100 treinen voor het
voetvolk en 350 veer het geschut uoodig zyn,
hebben wij nog niets wor .het ander gerij, d<>
levensmiddelen, munitie, enz.
Bij de 450 zouden dus nog eene-merkelijke
reeks treinen moeten bi. komen.
Daaraan denken do kritiekers gewoonlijk
niet. 't Is hen voldoende, dat zy kunnen aUes
beknibbelen en afkeuren, wat zij zelf te....
ouncozel zijn om te bedunken.
Eene verklaring van den minister van
Jwsticia. Een veldslag in den omtrek
van Charleroi.
M. Carton de Wiart, minister van Ju9ti-
cie, heeft aan een dagbladschrijver het vol
gende verklaard
«In sommige middens schijnt men te ge-
looven, dat het Belgisch leger thans geheel
en al werkeloos blijf'.. Dat is volkomen
valscli Ondanks de geweldige botsingen,
welke het te doorslaan bad, bevindt het Bel
gisch leger zich thans in uitmuntenden toe
stand. Al wat hel Ingoing «daan heeft,gebeur
de volgens het plan van den algemeenen staf
der verbonden legers.
«Wij mogen gerust den uitslag der ko
mende botsingen afwachten. Er is thans in
den omtrek van Charleroi een slag aan den
gang, tusschen de verbonden Engelsche en
Fransche troepen en de Duitschers. De af
loop zal wel ten onzen voordeele zijn.
«Wat de forten betreft, ALLEN zijn in
onze handen en noch te Luik noch te Namen
loopen er gevaar.»
Donderdag, Vrijdag en Zaterdag zijn tal
rijke ufdeelingen Durtsche-troepen door Brus
sel getrokken.
Zy hielden eene soort van défilé tydens
den welke het voetvolk de beruchte parade-
mursch uitvoerden.
Het waren meest allon troepen welke Dog
niet aan gevechten hadden deelgenomen.
Sommige soldaten waren zoozeer uitgeput,
dat zy door hunne makkers moesten onder
steund worden.
Men schat dat or ongeveer 50;000 soldaten
door Brussel trokken. SU-chis eene groote
wacht bleef te Brussel. De anderen gingen in
den omtrek hun bivak opslaan. Het zijn deze
troepen die zich dan later iu allo richtingen
verspreidden en onder moer naar Oost-en
Wost-Vlaandoren afzakten.... Het gros van
hun leger trok Zuidwaarts en oen andor deel
in de richting van Ninovo, Oudenaarde en
Ivortrijk.
Eenige officieren gingen naar de Nationale
Bank om er de kas aan te slaan.Deze was ech
ter naar Antwerpen gezonden en iu de kas
was geenen roodeu duit te vinden.
Het was Zaterdag morgend rond 7 1/2 u.
toen de eerste Fransclio voorwachtposten
gesinaleerd werden op het gehucht Poitel-
borg te Kor (rijk.
Zij werden or met groote geestdrift door
de bevolldng ontvangen, dio alles aan de
Fransche soldaten opolterdon wat zij konden
en verlangden.
Rond 5 ure 's namiddags kwamen de
Duitschers afgezakt in de omstreken van
Ingelmunster, langs den grooten steonweg
Brugge-Kortrijk.
•Ter hoogte dor herberg «I)oSamenkomst»
kwamen de Franschen langs den kant van
Cuerne te voorschijn en de twee troepen
stonden tegenover elkander.
De ulbanon schenen uit de lucht le vallon.
Na 6cne gezondhoidswandeiing van 4 dagen
door d« schooiie Vlaamscho gouwen hadden
zij zich voorzeker aan deze verassing niet
verwacht.
Ook maakten zij rechtsomkeer en vlucht
ten langs tien kanten le gelijk.
Vier namen de rich'ing der wandoling-
langs de kerk der Eerw. Paters Passiontslen.
Op deze plaats lostornde Franschen hunne
«ersto geweerschoten.
Voor do woning vmM. Sobrie, gemeente
raadslid, waren de ubLsati eensklaps weg.
De Franschen vondeu er drie, schoon-weg
gestoken in oenen drogen geacht.
Den eerste was reeds dood tengevolge van
eenen kogel, die hij in het lichaam had ont
vangen De tweede loste zich eenen kogel in
de hersenen. Den derde gaf zioh zonder
tegenstand over.
De paarden van de andere aangehouden
uhlanen, werden naar het Gemeentehuis ge-
braoht on vandaar naar de gendarmerie.
Een uhlaan werd te Ledegem gedeed ^-
o»d«r de krijgsgevangenen bevindt zich de-
Dtiitsche reservist graaf von Schwerin van
Maagdenburg.
Na do gekwetste-krijgsgevangenen ver
zorgd te bobben, brachten de-Fransche», de
MarsoiilBise zingende en-lutdruohtig door
de bevolking toegejuicht, de gevangenen
weg.
De krijgsgevangen soldaten zijn zeer
spraakzaamzij bevestigen allen dat de
oorlog in Ruilscliland niet volksgeliefd is,
maar dat zij moeten oprekken onder de-
bedreiging van den revolver. Overigens
zoohaast zij overvallen worden, vluchten zij
weg zondor weerstand te bieden.
Te Bevaren bij Reusseiare hebben eenige^
uhlanen don nacht doorgebracht.
Te W-aregem hoorde mes-Zendag morgend'
hevig geweervuur. Zeer waarschijnlijk
waren ergens in den omtrek de voorposton^
slaagsch geraakt.
Te Oudenaarde en Kruishoutem trekken
Zondag belangrijke Duitsche troepenmachten
voorbij.
Men verwachtte zich ieder oogewfeKk in
het Kortrijksche aan een belangrijken slag.
23 uhlanen zijn Zaterdag middag in de
statie van Aarseele gedrongen. Zij hebben
de drie lijnen doen apriDgen maar dat geluk
te maar gedeeltelijk.
De telefoondraden werden afgekapt. In de
statie sloegen zij do ruiten uit. Zij hielden
er een beetje huis en vertrokken zonder
geld.
Om 1 3/4 ure. Zaterdag namiddag zijn
te Pttlem 23 uhlanen aangeland.Zij kwamen
uit do richting van Aarseele. Ten gemeente-
huize vonden zij niemand. Zij vroegen geld
maar er was geen. Dan vroegen zij den weg
naar het Zuiden en zijn in die richting ver
trokken.
De Duitschers hadden Zaterdag Marche-
lez-Ecaussines, Famillereux, Gouy, Pont-i-
Celles, enz. bezet.
Te Jemappes hielden zij een trein tegen
en verbrandden de brieven.
De Fransche troepen, samen met de -Eu
gelschen rakten langs Moeskroen en Tem-
pleuve vooruit. Zondag werd eene belang
rijke afdeeling Algeriaausche spahis gezien
te Aisoau.
Te Luttre deden de Fransche soldaten
eene brug springen. Te Charleroi hadden zij
een groot getal kanonnen en mitrailjeuzen
opgesteld.
Om een denkbeeld te hebben van de En-
gelsch-Franache legermacht, weze het ge
noeg, te zeggen, dat in do grensgemeente
langs waar deze legerafdeeling in België
kwam, deze afdeeling ruim 8 uren noodig
had, om voorbij te trekken.
Allo bruggen en kruiswegen en andere
gemeenschapsmiddelen wordon nauwkeurig
bewaakt.
Een groote-slag
Een reiziger die langs groote omwegen er
in gelukt is van Charleroi ie Gent aan te
komen, moest langs Huine St-Pierre, Ber
gen, St Ghislain, Blaten, Lenze, Doornijk,
Moeskroen en Kortrijk.
Hij was 12 uren onder weg en verhaalt
dat hij Engelsche troepen zag, tusschen
Haine St. Piorro on St. Ghislain, Duitsche,
te Leuze, Fransche le Doornijk, wederom
Duitschers tusschen Moeskroen on Kortrijk.
Hier waren ook Franschen.
Hij voegde er ook nog bij dat te Charleroi
Gosselies en andere gemeenten uit den om
trek, duidelijk gehoord werd Zaterdag, dat
een belangrijk gevecht geleverd werd in den
omtrek van Luttre, Jnmet en Ransart.
'I Is waarschijnlijk dat gevecht waarvan
wij Zaterdag avond onder onze laatste be
richten vermelden.
13 Uhlanen kwamen Zaterdag namiddag
te St Gillis bij Dendermonde aan. Zij ver
klaarden aan do policie dat men buiten St
Giliis van uit oene schuur op hen geschoten-
had. Op eone kaart duidden zij mot oon
"kruisje de straat aan. vanwaar op hen ge
vuurd was. (We komen la tor terug, zegden
zij).
Wijl zij aan eone herberg een glas bier
dronken, kwamen een 30tal lansiers uit
Dendermonde op hen-aangereden.
Zij sprengen ia at! er haast te paard, lieten
hunne lansen in deo~brand en vluchtten weg
onder het afschieten hunner geweren. Nie
mand werd gekwetst. Onze lansiers geluk
ten er niet in de vluchtende uhlanen in te
halen. Ook Vrijdag namiddag werden alhier
vier Duitsche soldaten aangehouden een
vijfde kon ontsnappen.
Te Weiteren waren de uhlanen er op uit
-zich meester te maken van-<le peed erf abriek.
Daar waren echter veorbereiduiiddelen ge
nomen. Vooreerst was er geen poeder aan
wezig en tweedons was er niets te vinden
dat de uhlanen zou hunaen-dienoa hebben.
Te Gent waren Maattdeg morgend aan de
statie enkele vertrekkende reizigers.
In de statie verzekert menens dut Zondag
do Duitschers in de Rtalio van Ronse-zoudon
verschenen zijn.
Een telegrafist zou voor den kop zijn ge
schoten 6D een onderstatieoversto krijgs
gevangen genomen.
Te Reven bij Oudenaardo zijn tien Dnrt-
sche soldaten doorgetrokken, die niets
beters vroegen dan de wapens te mogen
neerleggen.
Zij hebben er wat geöten, eerlijk botaald,
en zijn dan iiaat-'Leupegemgetog-eu denkelijk
«mTangs Ronse-af te zakken.
Om 1 tl-uur waren, van-eaae patroejje vaa
12 man, twee uitgeputte Purieohem door
Audeaaarde gereden, uit de richting van
Kortrijk rluchtend.
Te Sinte Maria Lierdo hebben Buftscho
soldaten-wielrijders Zondag do telegraaf
toestellen vernield. Ook de spoorbaan in do
richting van S-ittegem werd opgebroken,
aldus alle verkeer met Charleroi verhin
derende.
Te Aaker heeft eene groep ubbman Mcan-
dag morgend de spoorbaan Gent-Brugge
opgebroken.
Nog eene patrouilie gevangen
genomen te Mec/ielen
Zaterdag namiddag, in den omtrek van
Mechelen werd een patrouilie van zes duit
sche ruiters verrast door eenige gendarmen.
Drie vijanden worden neergeveld. Een uh
laan en twee dragonders werden krijgsge
vangen genomen en naar den staf der ver
sterkte stelling van Antwerpen ovesgevoerd.
Daar zij honger hadden gaf men hun eten.
Namen gedeeltelijk bezet
Namen-is gedeeltelijk bezet. Hèt zwaar
geschut werd geopend rond den middag. Do
beweging Daar het Westen der duitsche ko-
lonnen, op de twee oevers- van den Maas,
dnurt voort, en dit kuiten deu kring van
Namen.
Na den slag van verleden Woensdag, to
Aarschot,bleven een aantal Duiteciiers aldaar
vernachten.
's Anderendaags raorgends, vond men den
officier, die bevol voerde over het detache
ment, dood te bed liggen. Hij was door een
vuurschot gedood geworden, doch-men weet
niet of er zelfmoord, misdaad, of ongeluk
in 't spel is.
De Duitschers onderzochton de zaak niet,
doch deden eenige notabelen dor gemeente
aanhouden.
Volgens sommige bladen werd de burgo-
meesler, M. Tillemaiis door hot hoofd ge
schoten. Andere bladen meidon dat het zijn
zoon is, diu deor den kop geschoten werd en
er zijn ook bladen, die meidon, dat beiden
terechtgesteld worden.
Van den anderen kant wordt ook nog
gemeld, dat er geen officier'zou gedood zijn»
doch, dat de burgemeester doer den kop
geschoten werd in de volgende omstandig
heden
Een mulder uit den omtrek had aan-de
Belgische krijgseverheden nuttige inlichtin
gen verschaft.
De DurtscheES kwamen zulks to weten,
en daar do-burgemeoster zoor goed aan den
mulder geleek, zou de burgemeester terecht
gesteld zijn in plaats van den mulder
Wat er nu eigenlijk gebeurd is, kanraea
jiiet to weot komen
Koud Antwerpen
Zaterdag avond-vloog een-Dnitsche vlieger
zeer hoog boven Antwerpen. Onmiddelijk
stegen van het plein van Wilrijk verschei
dene Belgische vliegers op, doch, zij kondon
er niet in gelukken, den Duitschers-drespoe
dig bemerkt had dat hij-ging geklist worden,
in te halen.