Woeker
;n de karpathen
OF HET OORLOGSTERREIN
drr rs "X
in Belgis en Frankrijk
Van liet Oostelijk VsoMtarein
De houding van Italië
Ga Russisclia-Turks&he oorlog
DE OORLOG TER ZEE
DintscUaaa verklaart de Engelsche
wateren tot oorlogsgebied.
De toestand in Roumenie
Oost west, 't huis best
Een zonderling gevolg van dsn oorlog
In Allaanië
Een-esi'twiniigste jaargang nummer 32
3 CENTIEMEN HEX NUMMER
Dinsdag 9 Februari 1915
ABONNEMENTEN s
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
I' UITGAAF, 4 u. 's avands 0 0 2' UITGAAF, 7 o. 's avonds 0
Pour toute la publicité commerciale et financier© du journal,
s'adresser exclusivement l'Agence Réelamo Godts, 2, Place de
la Bourse, liruxelles.
BUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
ffii GODTS, 2, Beurspiaats, (VJ. 9, Kerlcstraat,
Telefoon A 3291»
Telefoon 114
BestuurderJ. VAN NUFFEL-DE GENDT.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60 I Sport (per regel) fr. 1,00
3» bladz. (de regel) fr. 1,00 Gemengd nieuws per regel fr. 2,00
4« bladz. (de regel) fr. 0,30 I Recht.herstell. (per regel) fr. 2,00
Financ.aankon.(perregol)fr. 2,00 Overlyden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en flnancieele aankondigingen zich uitslullelijk t®
wenden Agence Réclame Godts, 2, Boursplaats, Brussel.
Van verschillende kanten wordt ge
schreven en bitter geklaagd over een
soort woeker, die waarlijk schande
schreeuwt in deze tijden.
Zien we 't hier, in een groot cen
trum van bevolking, zelf gebeuren,
hoeveel te meer mogen we 't geloo-
ven als 't uit landelijke gemeenten
wordt aangeklaagd.
Die woeker bestaat hierin, dat som
mige kleinhandelaars en winkeliers
van eene betrekkelijke schaarsheid
der levenswaren misbruik maken om,
ten koste oener erg geteisterde bevol
king, grooter winst op die wareu te
rekenen.
Niet alleen werkliedon, maar ook
burgers, wier handel of bediening stil
ligt, lijden daaronder, en terwijl de
overgroote meerderheid van burgers
en werklieden uitgebuit wordt en uit
geput geraakt, worden die enkele
woekeraars rijk op den nood hunner
medeburgers.
Dat zulks hot tegendeel van eene
lofwaardige handelwijze is, zal wel
niet in 't breed en in 't lang moeten
betoogd w orden.
Verre van ons, te beweren dat 2H3
kleinhandelaars en winkeliers liet zoo
doen, voorzeker neen. Maar dat er
zijn die zoo handelen, zal men ons
niet betwisten, daar in bepaalde ge
meenten de prijzen stegen terwijl de
koopers in den winkel stonden, omdat
de winkelier zoo pas vernam dat het
in eene andere plaats zoo duur was.
Zulke doening is waarlijk lerug-
stootend, wijl zij gericht is tegen men-
schen, die wie weet welke opofferin
gen moeten doen om aan hun no kin-
ders het hoogst noodigo to kunnen
verschaften
Wat is er tegen dien woeker aan to
vangen
Ieder gemeentebestuur, kan daar
middel in schaften ofwol kan iedereen
dio kleinhandelaars en winkeliers
welke zulken woeker plegen aan wij
zen en ze hij gezwegen overeenkomst
ioycotteeren.
Ook kan ieder gemeentebestuur han
delen gelijk onskatholieklandsbestuur
destijds heeft gedaan de prijzen der
meeste levenswaren van bestuurswege
regelen en er strenge kontrool op oefe
nen. Dat is in deze tijden niet enkel
een bestuursrecht, maar zelfs een be-
stuursplicht.
Waar zoovelen lijden, moet elkeen
zijn deel van het algemeene lot dra
gen. Het ware eene echte schande,
moest de algemeene nood dienen om
enkelen rijk te makon.
DuiiScEte broei.
BERLIJN, 5 Febr. (Wolff.) In Oost-I'rui
sen werden verscheidene Russisch® aanvai-
lun afgeslagen ton zuiden der Memel. Evon-
zoo werden slerlce Russische aanvallen te
gen onze nieuwe stellingen ten oosten van
Bolimow afgeslagen. Het getal krijgsge
vangenen beloopt daar sinds het begin der
woek reeds 0000 man.
Oosienrijksche feronj
WEENEN, 2 Februari. (Wolff.) Officieële
kennisgeving van vanmiddag
In Polen en West-Galicië is niets van be
lang gebeurd.
Be gevechten in da Karpatlien duren met
onverminderde hevigheid voort. Op het wes
telijke deel van het front zijn de vijandelijke
aanvallen afgeslagen. In het bergwoud op
het middelste deel van het front hebben onze
kolonnes gisteren opnieuw terrein gewonnen
en eenige hondorden gevangenen genomen.
WEENEN, 5 Februari. (Wolff.) Uit het
Ooslenrijhsch-Hongaarsch oorlogsperskwar-
tier wordt gemeld Aan het Nida-front
duurt de artilleriestrijd, van weerszijden
door iiifanterieaanvallen ondersteund voort.
De Russen bobben Tarnow wegens de be
schieting met zware mortiereu moeten prijs
geven.
Het zwaartepunt van de huidige gevech
ten ligt in liet gebied van Dukla, waar een
sterke Russische troepenmacht den Dukla-
pas en de naburige overgangen bedreigt. De
Russen trachten blijkbaar de voordoeleu,
door de boiidgenooteu behaald bij den üszok-
pas en op de oostelijke Karpatlionliuie, te
niet te doen.
De strijd in do Karpatlien heeft te lijden
van den /.waren snoeuw. De Duitsche troe
pen houden zich daar niettemin kranig.
Russische bron.
PETROGRAD, 5 Februari. (P. T. A.)
De Russische troepen hebben gisteren, rond
half elf voornoen, Voliach Idiowska bezet.
TSAIISKOJE SELO, 5 F««br. (P. 1'. A.)
De Czaar is heden morgend om 10 uur naar
liet front vertrokken. Tot aan de statie werd
d© Czaar uitgeleide gedaan door de C'zarin
en do prinsessen.
PETROGRAD, 5 Februari. (P. T. A.)
Officieele modedeeling van den algemeetien
staf
In Oost Pruisen hebben onze troepen het
dorp Grossmedunischken, op den linkeroevor
van de Angerap bezet. Op den rechteroever
dor Weichsel komen dikwijls gevechten
voor. De verwoedste strijd heeft plaats op
het front Lipno-Bjesjliun.
Onze troepen liebbon stormenderhand
Skempe genomen en eene poging, door den
vijand gedaan om zich meesier te maken van
Blino, verijdeld.
Op den linkeroever der Weichsel duurt
de strijd nog steeds met dezelfde hevigheid
voort, op do lijn Borzimow-Humin-Vola-
Szysdloweca-Sicice-Boiimowki. De vijand
heeft meer dan veertien regimenten in eerste
vuurlijn gebracht. Talrijke batterijen, waar
onder zwaar geschut, schieten dag en nacht.
De strijd in het dorp Humin (Goumine) is
bijzonder hevig. De vijand bracht er gedurig
nienwe strijdkrachten.
De vijandelijke pogingen tot aanval, aan
de Nida mislukten.
Ook de strijd in de Karpatlien wordt langs
om heviger. Er zijn daar ook Duitsclie troo
pen.
Ook bij Kantara is een aanval der Turken,
die 1200 man met zes batterijen sterk waren,
afgeslagen. Hun verliezen bedroegen 21
dooden, 25 gewoneen.
Reuter seint nader dat er goede redenen
zijn te gelooven dat er niet 1200 toch 12000
Turken aan 't gevecht hebben deelgenomen.
Nog de opmarsch der Turken
naar Egypte.
Dinsdag hebben do Brilsche strijdkrachten
in de huurt van Ismaïliëh, bij het midden van
het Suezkanaul, een treffen met deu vijand
gehad.
Dit gevecht is voorafgegaan aan dat bij
Toessooin, dat Dinsdag avond voorviel en
waarbij do Engelsclien, de Turken met het
leghen van een brug over het kanaal lieten
beginnen en ze dan met e«n welgeslaagden
anval verdreven. Ismailieh ligt aan het
noordelijke einde van het Timsah-meer,
Toessoem aan het zuidelijke.
Woensdag ochtend hebben de Turken ook
nog een aanval godaan bij Kantara, waar
ook verleden week gevochten is. Zij werden
volgens Engelsch bericht, ook hier verdre
ven.
Aangezien de Turken blijkbaar geschut
bij zich hadden, zijn zij, vermoedelijk in
aanmerkelijken getaile daar in de buurt aan
gekomen. Waarschijnlijk zijn zij dus van
El Arisj in Zuidwestelijke richting door do
woestijn gelrokkon, misschien bij Bir Matha.
Er was beweerd geworden dat de gewezen
Italiaansche minister Giolitti eene samon-
zweering zou op touw gezet habben, om het
kabinet omver te werpen en Ilalie'fl inmen-
giDgin den oorlog te voorkomen.
Giolitti heoft daartegen verzet aangetee-
Uend in een brief welke de Tribuna op
neemt.
Giolitti zegt, dat hij wel gesproken heeft
met Von Bülow, maar dat Italië's houding
buiten beschouwing is gebleven. Dat hij tot
de voorstanders van een volstrekte onzijdig
heid zou behooren, ontkent hij eveneens.
Wanneer het om de eer of de levensbe
langen van een land gaat, kan volgens hem
een oorlog, hoe rampspoedig die ook zij,
noodzakelijk wezen. Het zou echter eon
fout zijn Italië in den oorlog te dompelen
alleen uit overgevoelige zorg voor anderen.
Mogelijk zou Italië zekere voordeelen kun
nen erlangen zonder mede te doen aan den
oorlog. De beslissing daaromtrent berust
uilsluitend bij de regeering, aan wie hij zijn
steun geeft. Dat hij een kabinets-crisis zou
zoeken teweeg te brengen, is niet waar.
De briefwisselaar van de Times seint uit
Petrograd.
Het Russische front is in de laatste dagen
weinig gewijzigd geworden. De belangrijke
samentrekking van Oostenrijksche en Duit-
sche troepen in d© streek var. bergpassen vu»
het Karpathen centrum, hoeft io aanmerking
genomen te worden.
Deze strijdkrachten trokken snel vooruit
over een front van 100 mijlen, van aan de
üoulila bergpassen in Oostelijke richting.
Lang6heon deze lijn, trachten de vijande
lijke kolonnen door deze pergpasson te ko
men. Zij worden bevoorraad door vier be
langrijke spoorwegen uit het Zuiden.
Przemysl ligt ten noorden van het midden
punt dor aanvallijn. Men denkt dus dat het
Duitsch-Oostenrijksoh leger de ontzeitiug der
vesting beoogt.
Duitsche bron.
BERLIJN, 5 Februari. (Wolff). Uit het
groote hoofdkwartier
Op heel het front hadden enkel artiilerie-
gevechlen plaats. Een Fransche aanval te
gen onze stellingen ten noordwesten van
Perthes bleef zonder uitslag.
Fransche bron.
PARIJS, 5 Februari. (Reuter). Een offi
cieel bericht van 3 uur namiddag luidt
Ten noorden van de Leie zijn artillerie-
gevechten geleverd, die in de streek van
Nieuwpoort bijzonder hevig zijn geweest.
Onze artillerie heeft een vijandelijken
«anval bij Notre Dame de Lorette gestuit en
de beschieting van den weg van Atrecht
naar Béihune doen ophouden.
In het gelioele Aisne-dal is het geschut
tan het woord geweest.
Op de overige gedeelten van het front zijn
de krijgsverrichtingen van weinig beteeke-
nis geweest.
Russische bron
PETROGRAD, 5 Januari, (P.T.A.) Een
officieel bericht uit Petrograd meldt, dat de
Russen Zaterdag Tabris in Perziê bezet
hebben. Aan de bezetting van de plaats
gingen hevige gevechten vooraf.
Aan het kanaal van Suez
EoigeBsche bron.
CAIRO, 4 Februari. (Reuter.) Woensdag
morgend heeft de vijand opnieuw een aanval
gedaan op Toessoem, dat door de Turksche
artillerie werd beschoten. Onze artillerie
beantwoordde met steun van het geschut
van een oorlogsschip in het Kanaal het
vijandelijke vuur. De vijand heeft ook ge
tracht het Kanaal over te steken, maar is
's middags om 3 uur gedwongen terug te
trekkeo. Onze verliezen zijn 2 officieren en
13 man gedood, 58 gewond.
Nog de aanval op de Asturias
De Asturias, hetEngelsche hospilaalschip
dat door een Duitscho duikboot zou zijn be
schoten, is volgens Engelsche bladen oen
van de grootste en best uiigeruste hospitaal-
schepen.
Voor don oorlog deed het schip dienst op
Zuid-Amerika. Toen do vijandelijkheden uit
braken, hoeft de regeering het overgenomen
on als drijvend ziekenhuis ingericht.
Aanvankelijk word het door de admirali
teit gebruikt en daarna voor liet leger afge
staan, om gewonde militairen uit België en
Frankrijk naar Engeland te brengen. Het
kan honderden zieken en gowonden tegelijk
vervoeren en ligt bijzonder vast op het waU r,
zoodat de lijders weinig last van het schom
melen hebben.
Eene premie voor de koopvaardijschepen,
Het Engelsche blad Syren and Shipping
hoeft 50U pond sterling uitgeloofd voor het
eerste onbewapende Engelsche koopvaardij
schip, dat een Duitsche duikboot, door ze te
rammen, tot zinkon brengt.
3
te A
Vice-admiraal Sturdee? die bevel voerde
over het Engelsche eskader dat hij de Falk-
laud-eilanden het Duitsche eskader onder
vice-admiraal von Spee versloeg, is Dinsdag
mot de P. O.-boot India te Plymouth
aangekomen. Hij weigerde journalisten te
woord le slaan.
BERLIJN, 4 Februari. (Wolff). De
u Roichs-Anzeiger bevat in het officieele
gedeelte de volgende van heden gedagtee-
kende bokendmaking van den overste van
den Duit8ches marinestaf
1. De wateren rondom Groot-Brittannië
en Ierland met inbegrip van het geheel
Engelsche Kanaal worden hierbij tot oorlogs
gebied verklaard. Van 18 Februari af zal
ieder in dit gebied aangetroffen vijandelijk
koopvaardijschip worden vernietigd zonder
dat het steeds mogelijk zal zijn daarbij de
gwvaren die bemanning en passagiers dreigen
af te wenden.
2. Ook onzijdige schepen loopen in het
oorlogsgebied gevaar, daar met het oog op
het door de Engelsche Regeering op 31 Jan.
bevolen misbruik van onzijdige vlaggen en
de toevalligheden van den zeeoorlog niet
altijd kan worden vermeden dat een aanval,
op een vijandelijk schip gericht, ook onzij
dige schepen treft.
3. De schoepvaart langs de Shetlandsche
eilanden, in het oostelijk gedeelte van de
Noordzee en in een strook van ten minste
30 zeemijlen breedte langs de Noderlandscho
kust is niet gevaarlijk.
Beschadigde Engelsche oorlogschepen
te Gibraltar.
Twee Engelsehe oorlogschepen zijn be-
schadihd te Gibraltar aangekomen,om aldaar
vermaakt te worden.
Het zijn oorlogsbodems die aan den strijd
in de Falklandeilanden deel genomen heb
ben.
Uit Boucharest wordt gemeld Er is nu
volslagen stilstand in de politieke wereld in
Roemenie. Voorloopig rust de onverzoenba-
ro beweging. Do regeoring schijnt geen plan
to hebben, liaar onzijdigheid in don eersten
tijd te verbreken, al worden de krijgstoe
rustingen voortgezet. De Engelsche militaire
attaché is naar Sofia gegaan en de secretaris
van het Engelsche gezantschap is met twee
maanden verlof vertrokken.
Zoolang de Servische regeering in haar
tegenwoordige houding volhardt, is eene
voorwaartsche beweging van Roumenie niet
waarschijnlijk. De Roemeensche gezant te
Sofia, die ruim veertien dagen bier heeft
doorgebracht, ia naar zijn post terug. Hij
heeft last de vriendschappelijke gevoelens
van Roemenië le betuigen, maar brengt
geen aanbod van toegevingen.
Amerikaansche hulp vcor de
Belgen.
De Amerikaansche stoomer Southport
heeft dezer dagen Philadelphia verlaten met
eene lading van 70,000 zakken bloem, door
de Amerikaansche maaldersgeschonken voor
de Belgen.
Een oude dame van 83 jaar, had Ieperen
moeten verlaten, toen deze stad gebombar
deerd word, en was naar Frankrijk gevlucht.
Bij uitzondering heeft deze dame thans
toelating gekregen, naar huis terug te kee
ren. Zich onwel voelende, wil de oude vrouw
in het huis sterven waar zij geboren is en
geleefd heeft.
De arme vrouw, wier zoon in de rangen
van het Belgisch leger strijdt, is met veel
voorzorgen in de verwoeste stad terug
bracht.
Een zonderling gevolg van don oorlog is
nu, dat de echels of bloedzuigers ontbreken.
Het is juist in de streken, waar thans de
oorlog op zijn hevigst woedt, dat deze nut
tige, hoewel leelijke beestjes zich konden
ontwikkelen. Ook wordt er door de Engol-
sche geneesheeren zeer over geklaagd en is
men thans zinnens uit Engelsch Indië bloed
zuigers in te voeren, welke voordeelig hun
ne naamgeuooten zouden kunnen vervangen.
Zooals men weet lag de Grieksche kruiser
Hellas voor Valona geankerd, om desnoods
de Grieksche onderdanen, aldaar verblijven
de te verdedigen.
Men verzekert dat een akkoord is gesloten
tusschen Italië en Griekenland, on de Griek
sche kruiser nu naar Athenen is terugge
keerd.
f1 Pilt Belangrijke diefstal. Het
lil» paritet Tan Brussel is door het
parket van Gent verwittigd, dat alhier eene
belangrijke diefstal van titels werd gepleegd
ten nadeele van oenen handelaar.
Zestien titels der Belgische rente van 1000
fr. ieder van de 28® serie en 50 intrestkoe-
IN VLAANDEREN
De nacht wordt lichter. In den misligen
schijn der maan openbaart zich de eindelooze
verwoesting eene reusachtige watervlak
te, waarin hier en daar eene plok grond, of
eone half vernielde hoeve nog zichhlbaarzijn.
Het wordt lichter, en het zachte geheim
zinnige waas spreidt rust, kalmte en hope.
Reeds meer dan twee maanden liggen daar
Ie strijders, te midden dier doodsohe vor-
voestin, zonder eenen stap vooruit te kun
nen, maar toch vol verwaolitingen in de le
gers, want men wacht eene algemeene be
weging.
Een kleine voorpost bevindt rich in eene
half vernielde hoeve. Twee schildwachten
zijn verdoken op een vooruitstekend punt vat»
den zolder.
Rechts en links hevig kanon-en geweer
vuur. Het schijnt of do mannen vooruitgaan.
Op een half uur afstand staat eene hoeve in
brand. De vlammen verlichten het spook
achtige tooneel.
Dagelijks branden er zoo twee of vier
hoeven af.
Achter den voorpost, op 1000 meters lig
gen de loopgrachten- Good moot er gewaakt
worden, want do veiligheid van ol dio mot
dige jongens hangt er van af.
Zij slapen misschien droomen zij ook
wel van die hen liefhebben, zooals dezen dio
den sterrennacht over hen waken....
Goede jongens Rotsvast kan mon op bon
betrouwen.
Om tot de voorposten te geraken moet
men soms tot half de beenen door het water
loopen. Niettegenstaande staan zij zonder
morren op wanneer zij geroepen worden om
gedurende twee uren de wacht te doen.
Op omtrent drie honderd meters van den
wachtpost, bemerkt men vaag door de duis
ternis den omtrek eener hoeve.
Daar is het gevaar, daar is de vijand. Als
wilde dieren beloeren de tegenstanders el
kander. Geen enkel mag het hoofd buiten de
muren wagen.
Die onmiddelijke nabijhoid van den vijand
geeft een onuitsprekelijk gevoel van onvei
ligheid en toch een zeker verlangen om het
gevaar te taiten.
Voor het overige is het leven tamelijk
eentonig een dag in de reserve, eon dag in
piket, een in de loopgrachten on een in de
rust.
De loopgrachten liggen langsheen den
spoorweg, tamelijk goud beschut, maar toch
zijn er waar water in staat. Zij zijn zoo wat
7 metors lang, 1,50 m. brood en 1 m. hoog*
De soldalen hebben zelfs middel gevonden
er vuur aan te loggen, met hot hout van deu
ren en vensters der veruieldo hooven.
Al die rijke dorpen zijn vernield. Geene
hoeve, geen werlcmanshuizoken slaat nog
recht. Op vele plaatsen liggen doode beeston.
Op eene enkele plaats liggen 39 paarden
doodgeschoten dat was geen 50 motors
van de loopgrachten. Daar word drie maal
achtervolgens, telkens twee uren lang liet
hevigste bombardement doorstaan.
Op zekere plek, liggen nog 300 dooden.
onmogelijk ze te begraven wegens hot vuur
van den vijand die van zijnen kant zelf ook
niet naderen kan.
Vreeselijke toestand Toch heerscht er
rust en kalmte in hel gemoed der dappere
strijders. Zoolaug zij op die plaats biijveti
krijgt men hunne huid niet.
Dat betrouwen zij vast. Al weten zij ook
al eens van koude en van dorst, tegen de
pons van de zelfde rente werden gestolen. De strengheid van het leven zijn zij gehard en
nummers zijn gekend. Alle wisselagenten te in hun Vlaamsche hart huist het onwankel-
Brussel zijn dadelijk van den diefstal ver- j baar betrouwen op den God der heirscharen,-
wittigd. [die hun lot in handen heeft.