ortopsberici
Uit bet leven ven Én
E, H, LoÉwijk van Haeeke
D A.O-BIL» A.D
Westelijk gevechtsterrein
Aan do Dardanelles
Oostelijk pT8£Mst?rr8ln
ZslisMjk pYeektstsrreln
In den Kaukasas
Ss bêsciisraiiig ösr mosameatsn
en kunstwerken te Venetië
Oe mm krijpw8t in Holiand
De Paus van Rome
Schepen voor vliegtoestellen
JE«5i-&H«tari59Ïcc2S*B {sargnsg tKsassa
112
CENTIEMEN HET NUMMER
0©ss!®s'dag 15 Juli 1915
ABONNEMENTEN
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alia postbureelen van het land.
I* UITGAAF, 4 o. 't Honds Hf 2' UIT6AAF, 7 n. 's avonds |jf
Pour touts la publicité commercials et financière du journal,
s'adressor exclusivement 4 l'Agence Réclame Godts, 2, Place de
la BourM, Bruxelles.
BUREEL-EN
TE BRUSSEL TE AALST
G80TS, 2, Bcursfs&aats, 8 jlV. xer&atraat, a
Telefoou A 6292 Telefoon 114
Bestuurder: J. VAN NUFFEL-DE QENDT.
AANKONDIGINGEN
El. tank. (1 tot 4 kl. r#g.)fr. 0,60
3* bladz. (de regol) fr. 1,00
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ.aankon, (perreffel)fr. 2,00
Sport (per regel) fr. 1,0®
Gemengd nieuws per regel fr. 2,00
Recht.herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en financieels aankondigingen zich uitslintelyk te
wendenAgence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Aardig* ppijsuiidoeling.
Nu was liet schooljaar ten einde, en alles
wss voorbereid voor de prijsuitdeeling, dio
ging voorgezeten worden door Monseigneur
X., groot-vicaris. Dio groot vioaria, in hel
voorbijgaan gezegd, moest,"van Mijnbeer
Lewie niet veol bobbon bij kon hem niot
verdragen voor al zijn kluchten. Daarom
moest men zich aan iets verwachten. Onze
Professor had zijne haren laten groeien tot
aan de schouders, on dien dag gepoeierd en
omhoog gezet tot in de lucht. Toen do Vi
caris met Mijnheer den Principaal zijne in
trede in de zaal gedaan had, die reeds opge
propt was van volle, kwam Mijnheer Lowie
•n maakte ©one ©erbiedige buiging tot do
overheid. Do groot-vicaris deed zijne klach
ten aan den Principaal.
Ach zegde hij, met die haren zoo ge
tarnd voor 'non priester, dat betaamt toch
niet waarom laat ge toch zulke dingen
tooi
Ja, Monseigneur, 't ia mijne schuld
niet ik kau er niots aan doen hij luistert
naar mij niet en daarbij dezen morgond
droeg hij zijn haar gelijk gij en iedereen.
Mijnheer Lowie kwam weêral voorhij en
'nen keer huigen. Eindelijk kon Monseig
neur zich niet meer vederhoudon.
Mijnheer, zegde hij, zulk toilet be
taamt niot voor 'non priester 't waro fat
soenlijker dat uw© haren zoo kort mogelijk
geschoren waren.
't Is zoor wel, ik zal er voor zorgen.
Hij loopt naar den coiffeur.
Gauw, zeg! hij, hier is vijf frank als
ge aanstonds gansel» mijnen kop scheert, zoo
kaal als mijnen knie.
Ja maar, 'Mijnheer.
*t Is niot van jarnaar... Gauw, want
ik moet zoo op den theater verschijnen, daar
is niets aan to doen.
Dat is wat anders, ga dan maar neer-
ritlon, en de coiffeur schoor het hoofd van
Mijnheer Lowie zoo kaal dat men er zich
kot» in spiegelen... Nu was hij niet meer to
zien in do zaal, en do Principaal zegde san
Monseigneur Ik hen toch zoo kon tont dat
gij hem oens good do waarheid gezegd hebt:
't zal nu wel gedaan zijn.
De stukjes werden gespoeld, de fanfaren
luisterden de plechtigheid op't was eerste
klas. Nu moest dun eigenlijk de prijsdooling
gaan beginnen en Mijnheer Lowie was befast
met hot programma af te roepen. Er word
geboldBaar kwam daar van achter de
schermen eene wonder© gedaante lange
Tent mot solidé op, die hij oeret aflegde.
Gansch do zaal bersto los in schaterlach
en Lewie aan 't roepen Coilegie varr Pope
ringhe. Plechtige Prijsaitdeeliitg. Weeral
gedruiach ea gelach zonder einde.
RhéCorika. 1* Prijs van wijsheid
't Wai niet meer dan lachen en huiion en
rammelen met de voeten.
n Maar hemel tochriep de Vicaris uil
lot don Principaal, is dat 'no professor van
hier Waarom toch zoo iemand uilkiezeu
▼oor de proelamatio
Wel Monaaignour, noen, dat mooi 'ne
vreemden ziju, want ik ken hem niet, ik heb
hem nooit gezien.
De Profossor ging maar voort met afroe
pen Uitmuntendheid, 1® prijs.
Gevolgd van ©an donder van gelach en
geroep iedereen stond boven op do banken
en de stoelen. Men met*st de plechtigheid
■teken, hot muziek speelde nog oen vroolijk
deuntje-en het was gedssir. Nog nooit had
er zulke aardig© plechtigheid plaats gehad
Eikoen dacht nu dat Mijnheer Lowie niet
aan tafel zou durven komen. Maar jawel
hij zet daar met oen schoon pruikje op het
boofd juist of er aiets gebeurd was, en do
groot-vicaris durfde hem niet in 't publiek
berispen uit vrees van een ipotteud en gees
tig antwoord.
Doch de berisping kwam «enige dagen la
tar van 't Bisdom hij moest het duur be-
koopen hij werd afgezet en bleef zonder
plaats.
Hoo daar nu met eere uitgarakon
Hij gakasrd© zich wat ziek ©tijk (ook was
hij toen van de sterkste nist) en zegde aan
zijne Moeder dat de Bissehop, in zijne goed
heid, hem ©enigen lijd vorlof had gegeven
4m\ to versterken.
Dit hoek it te verkrijgen ten Uureele vaa ons
'rfad, alsook bij den tutg-ever P. Van Lantscitoot-
V.'.n Likhdk, Jett-j,
Prijs 1 i rank.
.Officieoio mededeelingen.
Italische brons
AALST, 13 Juli.
Franscho aanvallen nabij Souehoz werdert
afgeslagen. Wij maakten kleine vordoringen
ten zuiden van het dorp. Het aantal govan-
gonon ia tot 215 gostegen.
Tusschen de Maas en d© Moezel hébhen
wij vijandelijke aanvallen onder 'groot© ver
liezen voor deFranscheu afgeslagen.
Fransche bronB
PARIJS, 13 Juli.
Ir. don nacht van 11 op 12 boersclito er
groota levendigheid op vcrsohillende punten
aan het front.
In den sector van Atrecht beproefden de
Duilschers, na eon groot aantal vorstïhken-
bommen geworpon te hebban te midder
nacht zuidelijk van Souchez een aanval, dio
mislukte. Te 2 nur stelde oen twoode aanval
hen in staat hot kerkhof te bezetten on eenigo
daarbij onmiddellijk aansluitende loopgraaf-
stukkon. Eon zeer hevige worsteling met
handgranaten werd voortgezet in het Zuid
oostelijk loopgravenstel, nabij Neuville-
St. Va ast, zonder dat oea der partijeu «en
aanmerkelijk voordeel behaalde.
Op de hoogvlakto, Noordelijk van de Ois©
werd het wederzijdach bombardement bui
tengewoon hevig in de omgeving van
Quonnevier en Nouvron,
In deArgormen langzame mijn-gevecht«n,
no en dan doer de Fraasche artillerie onder
broken.
In Woövre kanonneerden de Duitschers
mot hevigheid Fresno en Woövre met bom
men van alle kalibers én zij beproefden ver
scheidene aanvallen, een bij Sault in Woe-
vre, anderen op hot bosch van Aprcinont,
Vaux. F«irj en Této-Vaohe; zij werden over-
1 afgeslagen.
In da Vogezou lieten de Duitschers nabij
de Fransche stellingen, zuidoostelijk v.n
Ammersweilor oen mijn springeu, vervol
gons deden zij «en krach tigen aanval met
sehotiioB© compagnieën.' D© aanval werd
afgeslagen.
PARIJS, 13 Juli. (Reuter). Do vijand
bombardeerde onze loopgraven aan het
front van Lombartzrjde-Nieuwpoort.
In do streek dor Aisne duurt hetmijnon-
gavecht voort- Wij deden ©on oven springen
waardoor de vijandelijke gaanderijen ver
stoord werden.
In Champagne bleef alles kalm.
In do Argotm© lieersoht groote activiteit,
voornamelijk in do sectoren Marie Theresa»
Four de Paris, ÖoIaiTthé en Haute Gheta-
chee.
Hot bombardement (lsr stollingen welke
vrij veroverden le Fontenelle, alsook der
vooruitgeschoven loopgraven aan den berg
pas van Weltaheira, ten noorden van
.Munttor duurt voort.
Hieuwe beschieting van Pont-a-Mousson.
De Koïnische VolktzeUnvg meldt
PARTJS, 12 Juli. Naar Le Temps be
richt, word Pont-a-Mouwon hevig door de
Duitschers beschoten.
Bij middel van braudgrsr.sten werd ©en
hevige brand gesticht, welk© slechts door
hot optreden dor pompier» van Naney kon
gebluschl worden.
Ten zuiden van UrseUendow, naderden
onze troepen don stroom Wynitza. I)e vijand
houdL nog de hoogte 108, ten zuiden van
Wilholaz-Gorny eu dood hovigo aanvallen
met grooto strijdkrachten op hot dorp By-
stritza.
Tusschen Wiorpz en Boug hebben wij
vijandelijke aanvallen afgoslagen, alsook
iu de streek van Grabowolz en ten zuiden
van Grobeschow, bij Meniany.
Op de Bougoevers, rechtover Kamionka,
artillerie- en gowoarvuur.
Gp hot front Zlota-Lipa, nabij het dorp
Korjow, gii»g de vijand in don nacht van 9
Juli tot den aanval over. Dank aan herhaalde
bestormingen, gelukten zij erin tot aai: onze
draadversperringen te komen, doch werden
door onze tegenaanvallen verdreven.
Op de andere fronten, niets belangrijks.
PETROGRAD, 12 Juli.
Het garnizoen van Ostowicz heeft eon
uitval gedaan,
In do streek van Jedwabno, d©<fen wij
twee vijandelijke mijngangen spring©n.
Op het front Josefow-Bychawa duurt do
strijd voort.
De vijand hield nog steeds de hoogte 108
en den omtrok der hoeve vaii Kowersk.
De vijand deed ook epn hevigeti tegen
aanval lusschon de Bystritza en einze hoeve.
De aanval word ochter met verliezen afge
slagen.
Op de audore fronten geen© belangrijke
gebeurtenissen.
Da strijd rond Krasnik,
Over de gevechten bij Krasnik wordt uit
het oorlogsperskwartier aan de Kölnische
Zeitung geseind, dat van dit oorlogstooneel
in de laatste 24 uren geen bijzondere gebeur
tenissen te molden, zijn. Na do bovenmen-
schelijke krachtinspanning, waarmode het
Russische lejjorbostunr in hot gebied ton
Noordon van Krasnik het initiatief nam ou
de lot dekking naar het gebied boven Lom-
borg voorgoscheveu Oostenrijksch-Hongaar-
selio krachten trachtlo terug te slaan, kan
lieden het, einde van dio activiteit gemeld
worden.
De snelle verzameling van sterke Russi
sche strijdkrachten in dit gobiod kwam voor
de Oostonrijacb-Hongaarsche leiding niet
onverwacht.
Hoelang do betrekkelijke stilstand duurt,
kan niet voornit bepaald werden, daar de
Russen misschien d© poging tot aanval weer
epoodig zullen hernieuwen.
Turkscb» feron
KON ST ANTINOPEL, 13 Juli. Dé
generale staf deolt mede
Nabij Ari-Burim, had een arlillerioge-
vecht plaats, zonder beleekenis.
's Namiddags beschoot een kruiser onder
beschutting van torpodos en met hulp van
luchtballen, gedurende «enigen lijd vruch
teloos onzen rechtervleugel, waarna de sche
pen terugtrokken.
Nabij Sedd-il-Bahr, hadden san don rech
tervleugel en in het oenlrum artilloriego-
vechlen plaats.
Onze Anatoliseh» batterijen, beschoten
nabij Mortoliman, met goed gevolg, troe
pen, batterijen, loodsen on vliogtuigsu des
vijands.
Aan de andere fronten niots bezondors.
noming aan den oorlog zou bovoordeeligea,
is volgens het gouvornoment ongegrond.
Eenigo onverantwoordelijke dagblad
schrijvers zijn de natie niet. De grooto
massa van het Hollandscho volk verlangt
den vrede te bewaren on koestert dezelfde
genegenheid voor alle oorlogvoerenden,
Ton slotte bracht het gouvernement toch
den ouderdom stermijn van 40 op 30 jaar.
Ouiitcht Ssi*0Ei
AALST, 13 Juli.
In liet Oosten en in het Zuidoosten is de
toestand onveranderd.
OcstflRPijksohe hrstt
WEENEN, 13 Juli. (Officieel)
De algemeen© toestand is onveranderd.
Russische bron.
PETROGRAD, 11 Juli. Nist vsr van
hel dorp J'ednorajotz had 's arend» van 8
Juli eon hevig artillerievuur plaats.
Tusschen Prasnyea en de Woiehsel heb
ben meor en moer gevechten plaats. Op den
linkeroever der Weichsel, hebben de Duit-
sclwr» in den nacht van 9 Joli de laatst©
loopgraven ontruimd, welke zij ons nabij
Humin ontnomen hadden. De ontruiming
werd door oen hevig vuur gedekt. Iu de
stroek va» Lublin duurden de gevechten ook
voort.
taionrtjkse&ïe hraa.
WEENEN, 13 Joli.
Op 't Kustlandfront hadden gisteren op ver
scheiden© sectors artilleriogovechton plaats.
I)e aanval van talrijke Ilaliaansclto regi
ment en bij Rcdipuglia, werd afgoslagen.
Do toestand in Karntner en Tyroler grens-
gobied is onveranderd gebleven.
Slsüsansehe bron
ROME, 12 Juli.
Botsingen worden vermeld in de vallei van
C hi «sa, op den Pianoberg en iu de vallei van
lliinbianco.
Onze zware artillerie beeft bet vuur geo
pend tegen d© eerste vijandelijk© scetors.
In Garintho gaan de aanvallen tegen den
grooton Pal voort. Heden morgend vroeg
gingen onze troepen tot den aanval over, en
namen eeuo vijandelijke loopgraaf in de
onmiddelijke nabijheid onzor stellingen.
In het Isouzogebied mislukte een vijande
lijke nachtelijke aanval.
ROME, 13 Juli. (Reuter.) In Caroia
wierpen wij op don lin den vijand uit de
vooruitgeschoven stellingen op de hoogten
bij don Anger-stroom. In don nacht van den
lln sloogon wij oen Ooslenrijkschen aanval
af, di© tijdens eon hevig gevecht met de
Montenegrinueu, bij verrassing word gedaan
De Secoio - publiceart belangwekkende
bijzonderheden omtrent do voorzorgsmaatre
gelen welke te Venetië genomen worden om
do monumenton en do kunstwerken tegen de
aanvallen der luchtschepen te beveiligen
Da kostbaarste schilderijen, ten gelalle
van ongovoer 300, zijn uit do Galerij dor
Schcone Kunsten van het Gemeente-Mu
seum, en uit eenige kerken verwijderd. Eon
dezer schilderijen is hot beroemde Para
dijs van Tintorot, welke niét minder dan
700 kilogrammen weegt.
De schilderijen werden in ijzeren cilin
dervormige kokers opgerold, toen in kisten
verpakt om vervolgens naar verschillend©
bergplaatsen gezonden te worden.
Andere schilderijen, waaronder de As-
suuta ran Titiaan, welke in Vonetië ge-
bloven zijn, werden van metaleu harnassen
voorzien of in metallioken ballen geplaatst.
Hel dogenpaleis ziet or thans als eene ves
ting uit, jn el zijne stevige steuiuauron. welke
m«n tusschen (fè kolommen opgericht beeft,
en met zijne tegelbedekking om de marme
ren hoaksleenen, waarop het paleis steunt,
De Reuzengroep en de reusachtige beelden
van Saneoriuo worden door zakken met
zand beschermd. Hot invoudige van do San-
Markus kerk is eveneens mot zakken zand
gevuld en wordt door hout beveiligd.
Dezelfde voorzorgsmaatregelen werden
voor de Loggia van Sansoviuo genomen.
Het aanzien van Venetië is trouwens zeer
veranderd. Het gewoel, dat meestal 's avonds
op het Sl. Markosploin en het Canalo
Grande zoo groot was, heeft opgehouden
niemand bevindt ziel» moor bij het vallen van
den avond op do kanalen.
Al do groote hotels zijn in hospitalen ver-
uüerd... Te Lida is alles stil.... bet strand
en de zoe, verlaten zoo ver het oog reikt..
Russisch* bran.
PETROGRAD, 12 Juli.
Op 10 Juli hadden in de kuetetreek en ii>
de richting van Olty, arfiliorie- en gsweer-
gevechten plaats.
In de streek van Kara Dorbeud, tot aan
Djcmbeck, )>ehieldeti wij onze stellingen
ondanks de versterkingeu welke de Turken
daar aangevoerd hadden.
Overigens niets van belang.
Met verdict in de
bommenzaak te Sofia
De krijgsraad le Sofia heeft d© beide da
ders van den bomaanslag in bet gemeente
casino gepleegd, tot de galg veroordeeld
het zijn Attanaseff, referendaris bij hot Hoo
ger Rekenhof, en Danloff. De derde mede
plichtig© Lioff, werd, met het oog op zijn
jeugdigen leeftijd, fot 20 jaar gevangenis
straf veroordeeld. Van de andere beschul
digden die in deze zaak gewikkeld waren,
kwam Man off, die bekend had een aanslag
op den koning te hebben willen uitroeren,
©r mei 5 jaar gevang van af.
In de Tweed© Kamer van hef HoHandsch
Parlement is het versfag neergelegd, btrtrsk
k©lijk de uitbreiding van den landslurm ei
de herziening der krijgswet.
Het gouvernement schijnt de wenschen
d«r oppositiepartij©» in ernstige overweging
genomen te hebben zoo hoeft het verslag
bepaald, dat degenen die op 31 December
1915 d#n ouderdom van 30 jaar zullen bi
reikt hebben, niet meer opgeroepen wor
don. Het wetsontwerp voorzag de terugroe
ping tot 40 jarigon ouderdom.
Evenwel hoopt de verslaggever, dat er
aan het wetsvoorstel een amendement zal
gebracht worden bepalend#, dat de Hellan
ders van 30 tot 40 jaar oud op 1 Januari
1916, toch in geval var. nood zouden kunnen
ender de wapens geroopen worden.
In zijn antwoord op het verslag der kom
missie, hooft het gouvernement langdurig
zijn wetsontwerp verdedigd. Het gouverne
ment deed uitschijnen, dat hoe meer Holland
iedereen kon overtuigen, dat het zijne ver
dsdigingsnridilefeiT versterkt», hoe meer
mogelijkheid er wdJ, dë onzijdigheid le
kunnen bewaren.
De op worping, dat d« aanneming van hst
wetsontwerp, de beweging naar eens deel-
De rechtsgeleerde professor Laband schrijft
over den invloed vac don oorlog op de po
sitie van den Paus en komt tot bet volgeude
besluit
De garantiewet veronderstelt, krachtens
haar bodoeling, baar ontstaan on haar inhoud
dat de Paus zijn residentie in Italië, eu wel ia
het VatJkaan heeft. Dóór het verplaatsen vaa
de Pauselijke residentie naar een anderen
Staat, zou do wet feitelijk haar toepasselijk
heid verliezen en spoedig ook formeel opgo-
heven worden. H »t is hoogst twijfelachtig, of
zo dan bij den terugkeer van den Paus weer
van kracht zou worden gemaakt. In geen
anderen Staat tor wereld zou een dergelijk»,
zoo diep in het constitutionneele recht ingrij
pende wet afgekondigd worden.
De voorrechten van den Paus ztfn de re«t
van zijn souvereiniteit over den kerkeljjkea
staat. Evenals do privilegiën van de stand-
heeren in Duitsehland en Oostonryk het over
blijfsel zijn van vroegere souverein© rocliterr.
Van dezen bistorieclien grondslag kunnen zij
niet losgemaakt worden.
Verdor is het algemeen bekend, en behoeft
het niet nader betoogd te worden, dat de posi
tie van don Paus als opperhoofd der Katho
lieke Kerk met do residentie in de stad Rorao
verbonden is. Rome bleef ook na den onder
gang van het Romeinscbe rijk seu symbool
van de wereldheerschappij. De kerk van den
Paus was in tegenstelling tot andore kerke»
de Roomsclie. Voor hot govool der Kathol lo
ken in de goheele wereld is Romo liet middel
punt van de kerkelljko organisatie eu vau dO
heerschappij over de Kerk.
Een scheiding van don Paus van Reme zou
één uit onheugelijke tydon overgeleverd©
grondslag aan liet wankelen brengen,waarop
do geestelijke wereldheerschappij van den
Paus berust. Zy *ou voor het voortbestaan
dor kerk niet zonder gevaar zyn. Daartegen
over zou het voordoel, dat een verplaatsing
van de pauselijke residentie voor den Paus
/.ou hebben niet zeer groot wezen. Het naast
elkaar bestaan van tweeërlei gezantschappen
voor donzetiden staat zou overal moeilijkhe
den kunnen opleveren en het is de vraag of
en onder welke voorwaarden men dit zon
toalatou. De vrijheid van schriftelijk eu tele
grafisch correspondeeron zou overal bedreigd
zijn.
Eindelijk zou dan do Paus zich ook elk*
mogelijkheid ontnemen om voor den vrede to
werken, wat hem zoowol om zijn ambt sis
wegens zijn persoonïi>ko gezindheid zeer tsr
hart© moet gaan.
De Italiaansche Staat en vooral de stad
Romo hebben er een bijsender belang l ij, dat
do Paus on do Centrale regeering der Katho
lieke kerk te Rome blijven en daarom zullen
zy alles vermijden, wat den Paus zou dwin
gen in een andoren staat ziju toevlucht to
zoeken.
Er is in de laatst© tijden dikwijls spraak
geweest van schepen, dienend© voor wator-
vliogtaigon.
Deze sehepen zij'n eigenlijk van AmorU
kaansche uitvinding.
Toen oeuige jaren geledon, do Amerikaan*
sche vlioger Glenn Curtis© do eerst© proef
nemingen deed met oen watervliegtuig,
•lelde hot bestuur dor marine oen oud pant-
sersehip tor zijnor beschikking, daar hst
bowezen was, dat bij kalm© zoo sn zwakke
wind, hot mogelijk wat, van do Irrug vau
een schip op tostijgon.
Dan worden bijzondore schopen gebouwd»
welke op de brug eon hellend vlak haddon,
van waar het vliegtuig opsteeg.
Hét was evenwel niet mogelijk eon schip
derwijze in to riohten, dat hot vliegtuig op
hot schip kon neerdalen. Hot toestel koost
soms noor mot groot© snelheid en hooft oen*
laugo vlakte noodig, om render ongevallen
tot stilstand te komen.
In Engoland word doze kwestie zoor ern
stig bestudeerd en men kwam tot hot be
sluit dat do schepen onkel tot bergplaats on
herstel der vliegtuigen konden dienen. Do
vliegtuigen moesten uit zoo opstijgen ou eg
het water lerug neerkomen.
DoEngolscho schepen voor vliegtoestellen
lijn dus gewon» trsiwpertsebopen, wolk*
noch gepantserd, noefe hijzonder gewapend
zijn. Bij middel van stoomkraoer», worde»
d© vliegtoestellen uil zee epgohaald ol ep
het water neergelaten. Aan boord der sehe
pen zijn hangaars gemaakt, waar de vlieg
toestellen geborgen worden. Daar ook is sr
alle gemak voor de herstsllingss.
Dit tran.^wrtsohip heeft dus enkel ten
doel, hot vliegtoestel toedicht mogelijk bij
de te verkennen of aan te vaUen plaats te
brengen, en daar de terugkomst af te wactr-
'fieo.
