1 Engslscii ïerstipaar ia Belgie
10
Woensdag
Mei 1922
SANATORIUMS
fn den Ministerraad
Landbouwbelangen
ën het Fsrt van Walham
De Reis m de Wereld
in Vliegtuig
Selgie's Belangen in Rnsl&nd
Een zonderlings Prsefusmiai;
De juiste mm van de Aarde
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst
XXVIII* JAARGANG NUMMER 105 n
Tel. 114— T-» A rt5--B=ST A 1Tb 8 CENTIEMEN —WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Var Nofs-el-Db Gbsi>T
H. An toni us
I Zon op 4,17 onder 7,16
Volle Waan den 10
bllclteit buiten hot Arrondissement Aalst, zich te wonden tot het Agentechap Hava». Adolf MasUan,13, t. Brussel- 8. Phc 'de la Bour.e, Parijs - en C. Bream's Building Loodrea E.G.l
Is het nog noodig te zéggen, dat
Belgie juist in dezen tijd zulke Zie
len-Sanatoriums behoeft? "H at zijn
er velen zielen ziek! Wat wordt er
geleden! Zeker, Belgie ontwrong
zich aan den greep van den indrin
ger Belgie zegepraalde in den reu-
zenkamp doch wat staan de sporen
dier schrikkelijke worsteling nog
versch in het vleeseh... Wat doen de
wonden nog pijn... hoe wreekt zich
de zedelijke inzinking!...
Zeker, Belgie kwam den krijgs-
nood te boven, maar wat een moreel
lijden bleef. Welk een gebrek, welk
een mistroostigheid, welk een ge-
snak naar geluk, welk een angst
voor wat komen kan! Rechts en
links staat de wereld in brand en ligt
de mensehheid te stuiptrekken...
Naar alle kanten ziet men uit naar
afdoende redding... maar geen genie
daagt op die het gevaar kan bezwe
ren; geen karakter, geen activiteit
om het ondier te breidelen en de toe
komst te waarborgen.
Zeker, Belgie won den oorlog,
maar het zag 't geloof geschokt en
het heeft licht noodig.
Belgie won den oorlog, maar de
bloem der jongelingschap viel; het
heeft troost noodig. Belgie verwon,
maar 't ziet zijn steden verpuin-
hoopt, zijn dorpen weggevaagd,
zijn akkers plat getreden; het heeft
daadkracht noodig. Belgie krijgt
eenige schadeloosstelling, maar 't
ziet dé reden verdorven, en als een
geschandvlekte moeder krijt het
over haar diepgevallen kinderen;
het heeft reiniging, verheffing van
1100de. Na den rooden bloedvloed
die over het land zwalpte, is een an
dere onmiddellijk gevolgd, veel ge
vaarlijker, veel geweldiger,veel ver
woestender, een vloed die den laat-
sten tijd aangroeit tot eea stroom,
en al wat nog staat dreigt mee te
sleuren, een stroom van ongeloof,
een stroom van werkschuwheid en
van zedenbederf.
Een redmiddel, het eenige, moét
aangegrepen of alles gaat omver
terugkeeren tot God! Van omhoog
slechts kon zij komen, de uitkomst;
en men zoekt ze overaL. behalve
daar,
In zenuwzieke opwinding heult
een deel der burgerij zich af en
zwoegt en houwt en brengt niet ge
noeg op terug naar God! Als de
Heer de stad niet opbouwt, arbeiden
de opbouwers te vergeefs.
Een deel slentert met slaphan
gende armen van de eene herberg,
van de eene lunchroom, van den ee-
nen cinema, van den eenen schouw
burg in den anderen, men lacht een
oogenblik zijn ontevredenheid weg
Neen, dwazen terug naar God!
Het volk kreunt en steunt en
klaagt en grijpt naar steenen en
wapenen... Neen dat is het middel
niet terug naar God!
Waarom zuchten de heidenen
en zonnen de volken op uitzinnig
heden? Omdat zij mij, hunnen
Heer, hebben verlaten en mijn wet
niet onderhielden. De vrede ge
handhaafd, de welvaart hersteld,
best... maar dat is niet genoeg te
rug naar God! Gods geboden weer
onderhouden, God weer aanbeden
in de kerken, God terug in de op
voeding. God terug in de recht
spraak, God terug in het huisgezin,
God terug in den handel, God terug
in het doen en laten van iederen
mensch.
God terug, niet enkel als een we
ten in wiens bestaan wij gclooven
maar God terug door liet naleven
zijner wetten; God terug als degene
aan wien wij rekenschap hebben te
geven van al onze daden, ook de ge
heimste; God terug als degene, op
wiens voorzienigheid wij vertrou
wen, wiens straffen wij duchten in
dit leven en in het andere; God te
rug vooral als deze, dien wij van
harte beminnen, voor wien wij goed
en leven veil hebbenGod terug als
degene die als een vader midden on
der ons woont; dien wij willen be
zoeken en ontvangen zoo dikwijls
wij maar kunnen; tot wien wij onze
inderen willen brengen en leeren
bidden Lieve Zaligmaker, hier
zijn wij met onze kinderen. Zegen
ons en behoed ons. Dat uw zaligma
kende bloed over ons kome en over
onze kinderen: Ja, wij willen, dat
Gij over ons heersclit.
Bestaat in het terugkeeren tot
God de eenige afdoende redding
voor gemeenschap en enkeling, kan
dan het maatschappelijk nut der
gesloten retraiten voor dezen tijd
sterk genoeg betoond?
En zult gij niet vurig bidden en
ieverig medewerken opdat het Be-
traitenwerk, in Belgie vooral, weer
spoedig opbloei en vruchten drage?
Een zeer belangrijke kabinetsraad
werd Maandag namiddag in het minis
terie van Financien gebonden, onder
voorzitterschap van M. Theünis, die uit
leg gaf over cfe werkzaamheden der con
ferentie tc Genua. Vervolgens keurde de
•aad goed 1. Den tekst van het wetsont-
erp op de huishuren: 2. Een ontwerp
de vergunning voor het dragen van
jachtwapens van 100 op 200 fr. bren
gend; 3. Een ontwerp ter aanvulling van
de in voege zijn-de schikkingen betref
fend de herstelling van dc iandbouwge-
westen.
DE SALPETERZUURGISTING
Door salpeterzuurgisting verstaat men
de omzetting van ammoniakale in nitri-
sche stikstof. Dc ammoniakale stikstof,
jkoewel rechtstreeks opneembaar door
de plant, wordt door tusschenkomst van
microben, onder den gezamenlijken in
vloed van de lucht, water, warmte, en
eene laagstof kalk tot nit^ische
■tikstof omgezet.
De microben, die bij de salpeterzuur-
gisting werkzaam zijn, scheiden nitrisch
zuur af, dat moet verontzijdigd worden.
Deze verontzijdiging geschiedt door de
potasch en de kalk, die met het zuur een
zout vormen, potasch- of kalknitraat,
rechtstreeks opneembaar door de plant.
De hoofdvereischten ter salpeterzuur
gisting zijn dus, dat er cenen goeden
voorraad ammoniakale stikstof, potasch
en kalk in den grond aanwezig zij. Zij is
het hevigst gedurende den zomer, in wel
bewerkten grond, dus die goed kan ver
luchten, en geen gebrek heeft aan het
noodige vocht.
Dus besluiten wij, dat de landbouwer
er alle belang bij heeft- een ruim gebruik
te maken van zwavelzure ammoniak, op
"beetcn, voedermais, suikerijwortelen,
aardapuejen, hop, m een, woord, op alle
gewassen welke gebrek mochten hebben
aan opneembar? stikstof, en den grond
nog niet hc-e! en gacsch bedekken. Het is
geraadzaam deze meststof uit te strooien
bij naderenden regen, of ze ten minste
lichtelijk onder te lijven of onder te bra
ken, ten einde ze spoedig opgelost worde.
De salpeterzuurgisting geschiedt zon
cl«?r eriies.
INTENSIEVER.
NOG EEN LIJK ONTDEKT
Onder de puinen van liet fort werd
over ecu paar dagen nog een lijk gevon
den.
Het was geweten dat de manschappen,
die tijdens dc eerste gevechten waren ge
sneuveld in de omheining voor de bin-
nen-kazerne, begraven waren.
Luitenant Van dc Weghe, die de op
sporingen leidt, was van oordeel dat men
daartoe waarschijnlijk obustrechters had
benuttigd. Zoo werd het stoffelijk over
schot ontdekt van een onderofficier, die
naar allen schijn op wachtpost stond
aan de vesting.
Het lijk, dat good herkenbaar is, werd
in een kapot jas, uit fijn laken gewikkeld.
Eenige haarlokken kleven aan den sehc-
del.
Dezo gesneuvelde is 1 ra. 69 lang, met
een kapot-jas van een artillerist, in fijn
laken, zilvere letter A op schild, boven-
kleeding van een soldaat der ruiterij,
nummerplaat van een pionier, oppassers
schoenen zonder nummer. Iu de kapot-
jas vond men een geldbeugel, merk
Vrai phoque waarin zich de som
van fr. 4104, een stuk van fr. 0.10 van
het Groot-Hertogdom Luxemburg en een
Mariabeeld bevond. In den-vestzak vond
men een heiügmedalje, op een stuk la
ken genaaid.
De opsporingen worden voortgezet.
T REISPLAN VAN MAJOOR BLAKE
De Engelsche majoor Blake denkt op
24 Mei zijn vliegtocht om de wereld aan
te vangen. Dat is op den Rijksdag
(Britisch Empire Day). Zijn reis is ver
deeld in vier sfcaden. Op elk dezer stadiën
zal hij een ander vliegtuig gebruiken.
Van Londen naar Calcutta gebruikt hi;
een driepersoons, de Laviland 9 met 23(
PK. motor.
Te Calcutta stapt hij over in een Fa-
vrey-zeevliegtuig mét een motor van 330
I'K. Daarmee vlegt I ij over Rangoon,
Bangkok. Saigon en Hongkong naar Ja
pan, dc Aleoeten, Alaska en ancouver.
Te Vancouver stapt- hij weer in een cL
Laviland 9 en vliegt dan over Winnepeg,
Chicago en New-York naar Newfound
land.
Te St-John's gaat hij weer over in een
Fairy-zcevliegt-uig met twee motoren van
360 PK. Dan vliegt hij over Groenland,
IJsland en de Far-oen naar Schotland en
naar Londe.i terug.
Hij rekent drie maanden voor uit- en
thuisreis.
i 114,->4- iron linl"
Belgie heeft- in Rusland 3 1/2 milliard
frank gestoken en het bezit er op het ge
bied van mijnen en fabrieken, waar
ertsen verwerkt- worden, 57 ondernemin
gen; op het gebied van machine-bouw
en gieterij, 16 ondernemingen; glasfa
brieken, 15 ondernemingentakken van
openbaron dienst, spoor- en tramwegen
verlichting, waterleiding, 13 onderne
mingen; verschillende industrieën, 50
ondernemingen.
In het geheel dus 151 ondernemingen
wat vertegenwoordigt voor het herstel
van Rusland steenkool, 6 milliocn ton
per jaar, d. w. z. een kwart van de Bel
gische binnenlandsche productie; giet
ijzer, een derde van de totale productie
van Rusland; producten, uit de plett-e-
rijen (leggers en plaatijzer), 42 t. h. van
de geheele Russische productie; chemi
sche producten, 75 t. n. van de geheele
productie in Rusland; spiegels, 50 t. h.
dier productie; glasblazerij, 30 t. h. van
de geheele productie.
Voor den oorlog waren er in Rusland
duizenden Belgische ingenieurs, werkba
zen cn arbeiders. Twee der grootste Belgi
sche ondernetnin
Uit Rijssel meldt men dal eene eigen
aardige proef gedaan is, proef welke reeds
vroeger meermalen besproken en aange
haald werd. Het was de gemeenteraad
van Bailleuil, aan den Zwarten Berg
welke het initiatief nam, teneinde te be
proeven in deze omgeving bronnen t' ont
dekken, welke voldoende water zouden
verschaffen om de stad te bevoorraden.
Men had beroep gedaan op een beroem
den ontdekker van bronnen, de priester
Bouly, pastoor van Hardclet, in het
Nauw van Kales.
Na eenige minuten zoeken slechts ont
dekte de geestelijke, die gewapend was
met een hazelaarsstokje, het bestaan van
belangrijke cn krachtige waterbronnen,
waarvan een klein gedeelte tot lieden toe
benuttigd zijn en welke in staat gekend
worden om in zeer groote verhoudingen
de aanvulling te bewerkstelligen der
bronnen van den Zwarten Berg.
Niet alleenlijk heeft de ontdekker bet
bestaan en de richting dier bronnen kun
nen aanduiden, doch ook de juiste diepte
hunner ligging opgegeven, over het alge
meen 4 a 5 meter diépte, welke voldoen
de zal zijn om het water te kunnen op
vangen en af te leiden.
In Le Petit. Journal voorziet abbé
Th. Moreux een methode om den juistcn
vorm van de aarde té melen door middel
van de draadlooze telegrafie.
De golven die van een groote statie
worden uitgezonden, verspreiden zich
55,000 arbeiders in dienst,
300,000 km. per seconde af. Dc tijd van
afzending kan men registrceren met een
juistheid van een honderdste seconde.
Ilct tijdsverschil van een honderdste se
conde komt overeen met een afstand van
ongeveer 5 meter aan den equator.
Een observatorium dat zijn plaatselij
ken tijd door een astronomisch proces be
rekent en den tijd van afzending van een
ander observatorium ontvangt, kan dusjop cn een.zilvergrijs pels.
n in Ru si an I hebben den afstand berekenen tussehen deze twee Wij zien den koning
VAN LONDEN NAAR BRUSSEL
Maandag morgen, om half twaalf, zijn
de Koning en de Koningin van Enge
land te Dover aan boord gestapt van dc
boot Alexandra die dc overvaart on
dernam, begeleid van Engelsche cn
Fransehc oorlogsschepen.
Men weet dat het op aanvraag is van
kouing'n Mary, die de zeelucht mot
goed kan verdragen, dat er besloten werd
de reis langs Kales te ondernemen.
Om 1 uur kwam liet jacht te Kales
aan, waar dc koninklijke ga^en dooi
den heer Causel, prefekt van 'het Nauw
an Kales, en door den burgemeester ont-
augen werden.
Na een wandelrit door de stad, om zien
naai* het station te begeven, namen zij
hier plaats in den Belgischen konink
lijken trein, die Kales verliet te 1 u. 16,
•met bestemming naar Brussel.
De volgende personen vergezellen de
vorsten vlootadmiraal Beatty,
schalk Douglas Haig, sir Frederick Pon-
son'bly, privaat kasmeester, kolonel Uiye
Wigram, sekretaris, majoor Reginald
Sevmour, Hany Vernev, sekretaris der
Koningin, gravin de Minto, eeredame, en
de graaf en. gravin d'Athlone.
AAN DE BELGISCHE GRENS
Blandain, 8 Mei. Het is langs Blan-
dain, een klein Henegouwseh dorpje, dat
de koning van Engeland zijn intrede
deed in Belgie. Het Belgisch personeel
ging den koninklijken trein in het
ransch station van Bézieux afhalen.
Juist te 3 u. 15 houdt de trein eenige
oogenblikken te Blandain stil.
In het eerste rijtuig ontwaart men den
koning, in de kleedij van admiraalhij
beantwoordt vriendelijk den groet der
rezige personen. In liet tweede rijtuig
zit dc koningin cn haar gevolg. In de 3e
en 4e rijtuigen bevinden zich de officie
ren met hun schitterende uniformen, en
in een laatste rijtuig het Belgisch trein-
personeel.
1 TE BRUSSEL!
Onder den blauwen middftghemel, in
de feestelijke Meizon, ligt Brus-el te
wachten op de komst der vorsten van En
geland.
In de winkels staan de portretten van
koning George V en van koningin Mary
voor. Al de dagbladen hebben de afbeel
dingen dor vorsten en artikelen van hoo-
ge waardeering en lof gegeven. De teeke-
ncii zij er dat, waar sommigen bier te
lande van misverstand gewaagden, een
beter begrip van den toestand mag wor
den verwacht, en dat de banden nog nau
wer zullen worden toegehaald met de
grootmoedige natie van overzee.
Dc trams zijn met vlaggetjes versierd.
Talrijk zijn de Engelsche, Fransrihe en
Belgische kleuren, die aan de gevels wap
peren.
EEN ONTZAGLIJKE MENIGTE
Om vier uur wordt bet tramverkeer
aan liet. Rogicrplein stopgezet en komt
het belangstellend publiek met drommen
aandikken. Het stelt er zich op bagendik
en, zoover de Krnidtuinlaan reikt, is het
een indrukwekkende zee van volk, door
het leger in bedwang ge/houden.
liet. llogierplein heeft een feestelijk
uitzicht; aan al de ramen en balkons
rijen cn rijen mensehen. Vlaggen alom
Voor het Noordstation laurierboomen en
een markies voor de genoodigden.
Het plein is afgezet door bereden gen
darmen cn het. 6e lansiers; de Kruidtuin
laan door een afdeeling artillerie en ge,
nie; de Koningsstraat door de genie van
Antwerpen,
Het. ze gidsen treedt op als cerewacbt
een afvaardiging schoolkinderen van Sis
joost-tcn-Noode verschijnt..
IN HET STATION
De voorzaal van bet station is prachtig
versierd met bloemen, groen en vlaggen,
en vlaggen hangen ook van al de balken
in liet station zelf, waar al de reklame-
platen zijn weggenomen.
Het le karabiniers staat er opgesteld
aan het, 7e spoor met vaandel en muziek.
Nu verschijnen de overheden burge
meester Flick, gouverneur Beeo, gene
raai Lyon, de Engelsche militaire atta
ché, luitenant-generaal Biebuyck, die liet
bevel over de troepen heeft, de Engelsche
ambassadeur Graham en de andere leden
van liet gezantschap.
Talrijke Engelsche dagbladschrijvers
zijn aanwezig.
AANKOMST DER VORSTEN
Om 5 u. 10 weerklinken de hoornen,
een Brabangonne wordt gespeeld. Koning
Albert en koningin Elisabeth treden liet
station binnen. Het handgeklap davert.
De koning is in kaki cn draagt liet
blauwe lint van de Orde van den Kou
senband; de koningin verschijnt in grij
zen mantel cn beeft een kleine, zijde tok
Max. Deze draagt het groot-lint van lie(
Britscbc Rijk.
Het is 5 u.*22. Hel kanon davert. Daa*
- erscliijnt de koninklijke trein.
Terw'jl hét God ja\c the Kina: wordt
aangeheven, rijdt statig de trein hin-f
nen. Nu houdt hij stil.
Onze vorsten treden vooruit. Lit dcii
trein stapt de Engelsclio koniug, een
krachtige, sympathieke verschijning in
groot uniform. Hij drukt koning Albert
de hand cn kust de hand van koningin
Elisabeth. Nu verschijnt de Engelsche
koningin, statig en edel, met grijzen kap*
mantel en kleinen grijzen hoed.
En dan verschijnt prinses Alice, gra*
in van Athlone, prins Leopold, admira
len Douglas Haig en Beatty, beiden in
schitterend rood uniform.
Andermaal wordt het Engclsch natio*
naal lied gespeeld. Dc voorstellingen wor*
den gedaan.
En dan richt zich .dc prachtige, kleu
rige stoet naar den uitgang. Kreten dave
ren Leve Engeland! Leve de KoningI
Leve de Koningin! In do verte buldert
het kanon.
In het ecresalon worden aan de vor*
stinnen orchideeen aangeboden door me*
juffers Flore Oliau en So nek, namens de
schooljeugd van St-Joost-ten-Noode, ter
wijl een afvaardiging kinderen het «God
save the King zingt-.
Als de stoet op het Rogierpiein ver-»
schijnt, daveren de toejuichingen, ham
eien cn zakdoeken wuiven.
De galarijtuigen van het hof komer£
voor; in het eerste nemen de twee vor-»
sten, in het tweede de twee vorstinnen
plaats.
Als het laatste rijtuig zijn gasten heeft
opgenomen, dan sluiten de gidsen den
optocht, die tussehen de steeds aandik
kende rijen juichende toeschouwers zicli
naar het Paleis begeeft.
Omstreeks kwartier voor zes rukken de
troepen uit en verspreidt zich de menigte
in dc stad, die den heelen avond e-jq,
ichouwspel van ongewone drukte aam
biedt.
IN HET KONINKLIJK PALEIS
Op het oogenblik dat de Engelsehó
orsten het- Koninklijk Daleis binnen
treden, wordt de Engelsche nationale
lag op het- Paleis geheschen.
Dc vorsten werden beneden den grod*
ten eeretrap opgewacht door graaf Jeatf
de Morode, groot-maarschalk van het Hof
cn dadelijk naar de Empirezaal geleid
waar de voorstellingen plaats hadden.
Achtereenvolgens werden aan de Eri*
„elsche vorsten voorgesteld baron de
Favereau, voorzitter van den Senaat M.
Bnmet, voorzitter der Kamer; de minis*
tors Theu nis, Masson, burggraaf Ber*
ryer,, Hubert, baron Ruzette, Moycraoeiij
Neujean, Devèze, Franck en Van de Vy
vere. De Engelsche vorsten onderhieldeö
zich zeer hartelijk met al de leden vag
het gouvernement.
M. Ja3par, te Genua weerhouden, werd
door M. Theunis verontschuldigd.
Dan kwam de beurt- aan de dignitaris*
sen van het Hof.
Om 8 ure werd in de kleine Venetié*
eetzaal een intiem ontbijt- opgediend. Na*
men er deel aan koning Joris, koningiii
Mary, de Belgische Vorsten, graaf en'
gravin Athlone, prins Leopold en prim
ses Marie-José.
Het gevolg der vorsten was ter tafel géU
noodigd bij den groot-maarschalk in d<j
eetzaal der maarschalken.
[staties tot op 5 meter precies
de hand geven
Koning Joris zal Brussel verlaten Dom
derdag morgend, om 9 ure, om zich naaC
het front teoege ven.
Dit bezoek zal strikt persoonlijk zïjrfy
De Koning der Belgen zal den Engel*
schen vorst niet vergezellen.
Koningin Mary zal te Brussel blijvé^
tot 13 Mei. Evonwel zal zij van Donder-»
dag aanstaande incognito te Brussel zijn*
doch op het- kasteel van Laken blijven}
vertoeven.
De koningin zal dan koning Joris «pg
het Belgisch front gaan.jervoegen.
IN DE ENGELSCHE PERS
Alle Engelsche bladen zonder onder*1
scheid, maken den lof van Belgie en zij*
ne doorluchtige vorsten. Zij drukken der$
wensch uit dat het huidig bezoek de En*
gelsch-Belgische betrekkingen zoo op
handels- als op ekonomisch gebied nau*
wer en nauwer moge toehalen.
EEN ONGELUK v
Een doodelijk ongeval heeft zich voor*
gedaan, bij de aankomst der Kngelsch$
vorsten te Brussel. Een nieuwsgierige*
die zich met andere personen aan eert
venster bevond,, gelegen op de tweede
verdieping van een huis der Anspach*
laan, stortte naar beneden, te veel uit het
venster leunend om beter het schouwspel
te zien.
De ongelukkige viel tc pletter op Retj
laan gouverneur Bcco, aan burgemceste^jgaanpad. De dood was pogeublikkelij^