17
ihsoyghen
Zalerda^
juni 1922
IA AR Ei V Ai
zaak
ie Genl
De held van den IJzer
overleden
Dfii'ssiilaniTs scfiulel
aan
Biiiaenroeping der fcSas
van IS22 en 1923
Landbeuwbelangen
XXVIII' JAARGANG NUMMER 116
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.— Tel. 114 !DA.Gr!BI_i-A.13 8 CENTIEMEN
WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Va.» Nppfel-Db GbnpT
bliclteit buiten het Arrondissement Aalst, zich te vrendan tot het Agentschap Havas, Adolf Slaxlaan,13, te EmsselS. Place da la Bourse, Parijs
H. Marcus
Zon op 3,48 onder7,54
Laatste Kwartier don 17
O Band, om oost en west te snoeren
om zuid en noord, om zee en zand
ier overwinning heen te voeren
ff hert en ziel en tongenband,
vereert mij, lijf en ziele en aderen
met de oveveeuxvdc o-nvalsche vaderen
en... leve vrij'ons Vlaanderland 1
Dit is een kort zanggedicht van
onzen ouden vriend Gezelle in 189 r
aan zijne fijne kop en pen ontgle
den. Hij roemde zijn land van
Vlaanderen toch zoo geerne, zoo
dikwijls, zoo hertelijk en hij had
gelijk,
Als men naar Ingoyghem trekt
moet men aan Gezelle denken, wil
lens nillens, want daar wonen en
tronen zijn neef Lateur, alias Stijn
Streuvels, zoon zijner zuster zali
ger, onze onsterfelijke vlaamsche
verlialenschetser, en zijn oud- leer
ling de zoet gevooisde Hugo 1 er
riést, de pastoor van te lande overal
gekend en beroemd,
We stapten van 't konven, zeg-
gen ze hier in de streke. op den
sterhoek, dat is de korst bijgelegen
halte op de spoorbaan om Ingoy-
ghem te bereiken, 't Is waar ook,
men zou het nog vergeten te melden,
er loopt hier nen tram door t dorp
en dat stoomtuig komt van Kortrijk
o-egleden over Harelbeke, Deerlijk
en Vichte (Tervichten, zeggen ze
alhier) naar 't heerlijke zuidvlaam-
sche dorp van Verriest. Onze Kozen
uit de Lejestad is er thans hoofdin
genieur van. En nog a propos van
dien tram, deze was juist gereed
toen de oorlog uitbrak, de Duit-
.s 'hers braken hem op en sedert een
goed paar maanden loopt hij weer.
Eene zegemng voor de streek want
hi j' verbindt, de Leie met de Schel
de* en loopt naar Berchem
in Oost-Vlaanderen om 't al schoone
van zuid West- en Oost-V laande
ren te laten bewonderen,
....Overheerlijk inkomen van deze
landelijke gemeente langs het Noor
den. We keken bijna ons oogen uit
en wé draaiden ons wel drij keeren
om alle landschappen van in de ron
de te beoordeelen. Voor ons recht
over de nieuw gekasseide baan lag
't echt zuid-vlaamsch dorp met zijn
herstelde kerk in baksteen, met het
groote witte huis als pastorie, met
zijn hoerenhof steden, villas, eenvou
dige woonhuizen en heerenhuizen;
en daarboven in de verte Ooteghem,
St. Louis, Tieghem. Achter ons de
oostvlaamsche streek met den spits
Imogen kerktoren van Wortegem
de afgeschoten toren van Waere
ghem, de ijcfele en platgeschoren
boomeng'óuwen en bossdhen jdoor
de misdadige Duitschers. Anseghem
ligt verdoken tusschen de heuvelen
en Castre insgelijks.
Bottendeen om uit te bersten
ziet mij al die boom en staan;
zoo de naasten zoo de versten
zwellen doen ze en zwart nu gaan
Daar 't nu zwart is, zal. 't geworden
lente zijn, van einde te orden
loopt het nog twee nachten aan.
We zijn 't halven van Mei en de
loodzware hitte begint te wegen.
Gelukkig speelt er een koel en zoet
windje en eenige verfrissehende
druppelen regenwater ontvallen aan
de wolken. We stappen vooruit en
den tikke tak van het weefgetouw
daarin die nette werkerswoon doet
ons op mate trappelen en ons herte
opspringen van echte blijheid. Het
was hier immers toch zoo droevig
gesteld in October 1918 en de En
gelsehen klopten hier zoo duchtig
op de moffen maar 't was ook vice-
versa om doen, zei ons nen boer met
wien we in gesprek kwamen.
Pinte, pontc, 'palingpot,
loopt ermcê naar 't wagenkot,
loopt ermee naar 't ovenbuur.
't Ovenbuur dat is hier de kleine
bakkersoven bij werkman en boer,
en onder dat gedoente kroop men
binst 't bombardement en binst hét
trommelvuur.
We bestatigen en zien nog met
aandoening naar de gerepareerde
gehavende hofsteen en we roepen
een koewachtertje tegen Ventje
waar woont Pastoor Verriest
Ja, maar mijnheer, zei 't jon
gentje, ge moet wel weten dat er
hier wonen drie pastoors, te weten
nen ipperpasternen onderpaster
en zooas ge zegt den ouden paster
Verriest en deze laatste kloek en
gezond, woont ginder achter 't kloo
ster nevens de trambaan naar_Vieli
te toe, een kwart van hier, iri een
nieuw gecimenteerd huis met vier
karen, Hij wordt hier toch zoo
geerne gezien.
Dank u vriendj e doen we en we
peinzen
Maakt pompen van can óns
en speiten van geweren
al 't vechten is voorbij,
't is vrede weere in 't land.
en we stappen nog ne keer door en
verder,
We passeeren nen immensen
grooten gekruisten Kristus ofte Ons
Hëere, zooals ze hier zeggen, de loo-
den bollen en ijzeren scherven vlo
gen in 18 door zijn arms en beenen
maar en kwetsten hem niet doode-
lijk, doch daarnevens is Sint Joan
nes, den welbeminden discipel, zijn
hoofd afgeslegen en O. L. Vrouw
ken staat immer bedrukt en nog
bedrukter te weenen, want sedert
den oorlog doen de mensehen haar
nog meer verdriet aan, We dachten
Moeder stond zij vol van smerte
naast hel kruis en 't brak hemr herte
dat beur Icind daar hangend was.
Nen kloeken, struisehen, welge-
bouwden boer, nen echten vlaam-
schen telg kwam ons tegen juist
rechtover de oude pastorie en bij
't inkomen van t dorp. Vriend
schap, ge zijt van hier vroegen
we. Ja, mijnheer, antwoordde
de landman, Ge doet een wan-
delihgsken met 't eerste schoon wee-
Zoo as ge meent en zegt
vriend Nu hoe is 't met Pas
toor Verriest Daar is geen
vragen naar, goed meen ik, zei dc
man, maar hij ligt mee de kozijnt
jes of beestjes Zoo met 't jicht
wilt ge zeggen en duurt het al
lang 'i Neen 't, mijnheere, an
ders zouden we hem wel tegenko
men, hij wandelt veel op de prochie
en gaat dikwijls zijn oud-parochia
nen bezoeken. Ik denk dat hij zeker
te bedde ligt en dus ge kunt niet
missen hem te zien en te spreken
Maar, vriend, wat beteekenen die
Kruisjes op dien akker daar
Dat zijn de graven der Duitschers
en Engelschen in 18 alhier gesneu
eld. De witte kruisjes duiden de
Engelschen aan en de. zwarte de
Duitschers. Ze hebben zij maar nen
hoek grond gekozen, hun lijken na
den wapenstilstand daar naartoe ge
bracht en daar een' wittensteenen
kruis met een zweerd op gecimen
teerd te midden dat Kerkhof gezet
en niemand mag daar nen voet op
zetten. Daar liggen 80 Duitschers
en wel 70 Engelschmans, altemale
alhier gevallen. Da's meest van een
ander religie
We klapten en koutten nog van
't een en 't ander... en, ik zei in mijn
eigen 't is hier goed volk en t zijn
brave menschen. Ik wenschtc den
hoer hertelijk dank en tot weder-
ziens en hu stapte ik rechtdoor n;
een koutertje geslagen te hebben
met den schoolmeester, (jandorie
nen interessanten vent ook) naar
het met ciment bezette huis van Hu
go Verriest
Tk dacht hij me zeiven
Noch wulvengier, noch cvertand
en vreest die heeft gezond verstand,
MARC.
Nadere bijzonderheden
DE LOOPBAAK VAN
DEN BURGGRAAF
Volgende bijzonderheden worden nog
medegedeeld over de ophefmakende zaak
te Gent.
Het is toen men zekerheid had, dat de
zoogezegde burggraaf niet het minste
recht had op dien titel en toen men stel
lig overtuigd was, dat vergiftiging ge
pleegd werd, dat er overgegaan werd tot
de aanhouding van Maisières. Desniet
tegenstaande blijft deze nog steeds bewe
ren dat hij wel degelijk een burggraaf
is. Zijn vader, zegt hij is een graaf en
zijn broeder een baron...
Ongelukkiglijk is zijn voorgaande met
al te onbevlekt, integendeel.
Voor den oorlog was Maisières letter-
zetter-drukkersgast, doch ook doktor in
de rechten. Of hij daarvan, een diploma
bezit is nog niet geweten, doch in alle
gevat heeft hij zeer uitgebreide rechts
kundige kennissen.
Toen hij zijn militairen dienst, deed
wist hij het tob den graad van onder
luitenant te brengen.- Dan verbrandde
hij echter zijne vingeren, door een tes
tament te Vervallenen om te trachten
eene erfenis binnen te palmen. Hij werd
veroordeeld tot twee jaar gevang en bc-
rooving van zijnen graad.
Toen den oorlog uitbrak trok hij op
nieuw binnen, vroeg om naar liet front
gezonden te worden en deed er twee jaar
dienst, als eenvoudig poilu
Hij werd verschillige malen op de le
gerorde gebracht en werd dan achtereen
volgens "korporaal, sergent, onderluite
nant en luitenant. Door zijne dapperheid
onderscheidde hij zich zoo zeer, dat_hij
naast verscheidene andere eereteekenen
ook het eere-legioen kreeg.
Masières deed ook aan dagbladschrij-
ven en onlangs nog verscheen in een
Belgisch blad een artikel getiteld Het
recht tot straffen waarin Hij handelde
over de krimineele rechtspleging en over
de assisenhoven.
Maisières is thans 43 jaar oud. Uit
zijn tweede huwelijk heeft hij een zoont
je dat thans 9 jaar oud is; uit zijn hu
welijk met mejuffer Coppieters Stochove
heeft hij ook een kind thans zestien
maand oud.
DE APOTHEEK VAN
DEN BURGGRAAF
Het gerecht is ook te weet gekomen dat
de broeder van Maisières, dus de ba
ron apotheker is buitengewoon toe
val In de woning van Maisières heeft
men zulke overgroote hoeveelheid ge
neesmiddelen, fïeschjes drank, doozen
poeder, enz. enz. aangeslagen, dat men
er eene lieele apotheek zou mede kun
nen oprichten. Het gerecht heeft reeds
experten aangesteld om al dat goedje eens
te onderzoeken.
WAT MEN BIJ DE LIJKSCHOU
WING VOND
blik te weet te komen wanneer het slacht
offer de doodclijke dosis strychnine heeft
ingenomen. Zooals wij gisteren meldden
is Valerie Coppieters Stochove in hare
woning waar zij alleen verbleef
kort nadat zij de woning van haren
.schoonbroeder verlaten had overleden.
Wij zegden gisteren reeds dat in de
ingewanden van het" slachtoffer eene
groote hoeveelheid arseniek voiïd. Het
echter de arseniek niet welke den dood
heeft veroorzaakt. De wetsdokters von
den ook 225 milligrammen strychnine.
De grootste dosis strychnine welke in
een geneeskundig voorschrift opgegeven
wordt overschrijdt nooit 3 milligram.
Men vraagt zich dan ook af, hoe het mo
gelijk geweest is dat liet slachtoffer zulke
groote hoeveelheid strychnine heeft kun
nen innemen. Dit gif werkt bliksemsnel
en volgens do lichaamsgesteltenis van
dengene die liet inneemt doodt het na
eenige minuten. Zooals men weet was
het slachtoffer van zwakke, ziekelijke
gesteltenis...
ZONDERLINGE VASTSTELLINGEN
Het onderzoek heeft reeds zonderlinge
vaststellingen opgeleverd.
Zoo is liet gebleken, dat. het slachtof
fer eene zekere soort poeders innam. Bij
oen apotheker had zij vijftien zulke poe
ders gekocht en toen zij zekeren dag
vaststelde dat. zij nog slechts zeven poe
dels had, alhoewel zij overtuigd was, dat.
zij er nog maar zeven gebruikt, had, ging
zij aan den apotheker vragen of Hij haar
wel vijftien poeders gegeven liad. Daar
kon de apotheker met zekerheid bevesti
gend op antwoorden daar hij de cachet
ten bereidt in een toestel dat steeds eene
reeks van vijftien cachetten tegelijk
maakt.
Anderzijds had het slachtoffer meer
dan eens geklaagd, dat telkens zij at van
eene soort koekjes welke haar schoon
broeder haar aanbood, zij ongesteld werd.
In de woning van Masières heeft het ge
recht van deze koekjes en andere lekker
nijen aangeslagen. Deze zullen ook
sclieidkundig onderzocht worden.
HET VRAAGTEEKEN DER ZAAK
Het geheimzinnige der zaak, dat nog
dient opgelost te wt>rden, is het oogen-
Wat is er gebeurd in de_ woning van
den burggraaf Wat is €T gebeurd
de woning van het slachtoffer
't Zal geen gemakkelijke taak zijn
voor liet gerecht, dat uit te pluizen.
Men seint ons uit Veurne, 15 Juni
Heden overleed te Veurne, Karei Lo-
dewijk Cogge, bediende bij de Noord-
watering-Veurne, die de IJzer vlakte in
October 1914 onder water zette.
Cogge zal waarschijnlijk Maandag be
graven worden.
Karei Cogge is gedurende meer dan 32
jaar opzichter der Waterwerken geweest.
Was hij, die op aanraden van den heer
Emeric Frys, in de beroerde Octoberda-
gen van 1914, het plan de omstreken
van NieuwpooH onder water te zetten,
ten uitvoer Dracht.
De heer Frys, beheerder der Water
werken, liad in een oud dokument
van den Son van het vierde jaar van
den republikeinsclien kalender het
onweerlegbaar bewijs gevonden dat in
1793 en volgende jaren liet water gebe
zigd werd om de landerijen in de stre
ken van Scheerwillemskapelle blank te
zetten.
Kales en Engeland waren door de
Duitschers bedreigd. Frys begreep aan
stonds dat eene hernieuwing van een
soortgelijk manoeuver mogelijk was en
redding moest brengen aan het Belgisch
leger. Zoodat hij onmiddellijk techni
sche bijzonderheden ging vragen aan
Karei Cogge. Cogge bevestigde, dat hem
mogelijk was geheel de omstreken van
Nieuwpoort, ter diepte van 2 tot 3 meters
onder water te zetten.
Dit plan werd aan generaal Wiele-
mans voorgelegd,' die liet zonder aarze
ling goedkeurde en Cogge werd aan-
toiids belast mot de uitvoering ervan,
Moeilijke taak voorwaar, wanneer men
denkt hoe vlak we bij de Duitschers wa-
ren.
Op gevaar a£ er zijn leven bij in te
schieten begon Cogge in 't geheim de
voorbereiding. Na drie dagen en nach
ten hard werken, begon het water lang
zaam in het land te dringen. Langzaam
eerst om geen achterdocht te wekken bij
de Duitschers, die inderdaad aanvanke
lijk aan een ongeval zonder belangrij
ke gevolgen dachten. Dooli spoedig gin^
liet snéller, het water begon in volle gul
pen door de sluizen te dringen en langs
alle kanten verder 't land in te trekken
Het water begon zijn werk voor goed.
Dc eerste overstroomingen deden na
tuurlijk andere volgen.
Alaus heeft Cogge, door zijn moed en
schranderheid, niet alleen het land, maar
geheel de wereld een onlzagelijken dienst
bewezen. Dank aan hem kon het terrein,
door liet vreedzame water bezet, door
geen geweld van vuurmonden meer ver
overd worden.
Bleeds zal ons dankbaar volk, den
naam gedenken van liom, die in zulke
moeilijke en angstvolle dagen, zijn land
heeft gered.
We geven hieronder een overacht van
de schadevergoeding, die Duitsehland
aan Belgie te betalen heeft, zooals xn
Februari 1921 aan liet Commissie voor
Herstel overhandigd (Bijvoegsel III).
A. Schade aan partikulie-re eigendonU
men en openbare instellingen
Schade aan de nijverheid 8,316,686.125
Schade aan woonhuizen 4,094.1oü.UUU
Schade aan pachthoeve met
aanhoorigheden 2oo,6o b,251)
Schade aan huismeubelen 3,809,41o,9<0.
Schade aan de gebouwen
van den Eeredienst en
van het Vrij Onderwijs 4o9,6 8,000.
erwoesting van en schade
aan gemoenteeigend. 931,8164.I4U
Schade aan den veestapel 670,326,880.
Schade aan bosschen (parti-
culiere eigendom) 619,880,244
Schade aan de jacht' 76,002,000
Visscherij, tuinb., bijenteelt 21,914,640.
Schade aan landbouwwerk
tuigen en landbouwge
reedschappen, en aan den
oogst in de schuren - 497,918,7o0
Opeiscliingen ten laste van
den handel en van parti-
kulieren 1,861,934,100
Totaal 23,225,462,104
B. Schade aan het domein van den.
Staat
Schade aan de gebouwen van
den Staat 75,497,060
Schade aan dc Universiteiten-45,458,572
Schade aan de provinciale be
sturen 68,248,176-
Schade aan domaniale bos
scben 120,000,000.
Schade aan de inrichtingen
van het Departement van
Rechtswezen 63,619,000
Totaal 372,822,808
0. Schade aan de Spoorwegen
/"an den Staat, posterijen, te
legraaf, buurtspoorweg 5,193,254,200
Het is bepaald vastgesteld dat, even
als voor de klas van 1921, oök van de
klas van 1922, twee oproepingen zullen
plaats hebben, de eerste m December
1922 voor dezen geboren in de eerste
helft van het jaar, en de tweede in Juni
1923, voor dezen geboren in tweede helft
van het jaar.
Men verlangt nu te weten wanneer
men zinnens is de klas 1923 binnen te
roepen
Welke weg dienen juist te volgen dc
milicianen der klas 1922 zoo twee
oproepingen wel te verstaan plaats heb
ben om bij de eerste oproeping in
geschreven te worden
De minister antwoordt daarop
Waarschijnlijk zal het grootste ge
deelte der 1923 binnengeroepen worden
vanaf November 1923 tot Januari 1924,
Er kan echter, desaaugaande, geene ze
kerheid gegeven worden. J)e in den
Loop van het 2e half jaar geboren mili
cianen van 1922 die met de eerst op te
roepen groep verlangen binnen te ko
men. moeten zulks voor den 31 Augus
tus aanstaande aanvragen aan den kom
mandant der legerdivisie voor dewelke
de milicianen hunner gemeente dienen
aangewezen, en waarover zij alle inlicli
tingen kunnen bekomen in dc bureelen
der korpsoverston, plaatselijke komman-
dan ten, kommandanten der gendarme
rie, dist-rikten en kantons.
Geconcedeerde
209,905,191
Totaal 5,403,159,391
D. Verwoesting van gemeente
wegen 240,904,000
E. Schade aan den grond 508,647,435
F. Schade aan de wegen 151,495,848
G. Schade aan watenvegen 166,370,096
H. Havens 102,275,667
I. Schade aan de vloot 180,458.250
Schade aan de Koloniën 9,552,510
K. Schade aan de Belgische on
derdanen in het buiten
land 298,940,000
L. Gestolen en verloren titels 80.000,000
Alles te saam 30,740,088,109
TEELT DFR POREI
Eenieder is overtuigd dat porei een aan
gename en gezonde groente is die in alle
tuinen gekweekt wordt. Met spijt stellen
wij echter vast dat de opbrengsten bij
tal van personen te gering zijn. De oor
zaak daarvan ligt in de keuze der soort
en in de bemesting.
De beste variëteiten zijn de over
groot e van Garen tan, de dikke van Rouan
en de dikke Brabantsche.
Aan deze behoort men de voorkeur te
geven.
In Juli wordt deze groente gewoon
lijk op ledigkomendc perceelen uitge-
plant.
Het is aan te bevelen, vooraleer mek
dit werk aan te vangen den grond duch
tig te begieten met vloeimest-, ten einde
den groei der plant te bevorderen.
Wanneer men de samenstelling van
porei nagaat stelt men vast dat zi j veel
stikstof inhoudt. Daaruit volgt dal men
daarmee bij de bemesting moet rekening
houden.
In eene proef door ons in 1913 aange
legd bekwamen wij de volgende uitsla
gen per are
Perceel I. 5 kgr. zwavelzuur ammo
niak, 4 kgr. superfosfaat, 3 kgr. ehloor-
potasch. Opbrengst 481 kgr.
Perceel II. enkel bemest met beiii
en ale. Opbrengst 274 kgr.
Deze cijfers too nen aan hoe noodzake
lijk het is een doelmatige bemesting too
te passen, aangezien men door het ge
bruik van scheikundige meststoffen om
trent, de opbrengst kan verdubbelen.
Eenige dagen voor het planten zal
men deze vetten regelmatig over den
grond uitspreiden en duchtig ineggen.
Dikwijls g 'beurt het dat bet hart dezer,
plant door maden wordt aangetast. Men
zal deze zooveel mogelijk dooden en het
aangetaste deel wegsnijden.
De poreiplant wordt best ter plaats
bewaard, doch bij hevige koude moei
zij licht bedekt worden. In bet voorjaar
kan men ze in den grond leggen met dg
wortels omhoog. DIXI.
