Ds bezetting van het Roergebied
19
Vrijda
Jan. 1925
T0E2SOHT!
's Lands sshultf
De Cinemas
laflAoiffbelangeR
Pwfes. kfisgsteapiiJslaRsp
te irassel
0e HeogeseMwet is dee
Seaaat
Een aftntfgilarfj èm ssvjets
DE VOLKSSTEM
XXIX» JAARGANG NUMMER 15
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 DAGrF^T AD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
■Publiciteit buiten het Arr. AAIÜT K Agentschap Havaa, Adolf Mailaan, II, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Lm dreg E. C. 4.
H ürsmarus
Zon op 7,37 onder 4,2o
EersteKwarier dea 24
In onze vlaamsche dorpen en ook
Wel in onze vlaamsche steden vin
den wij in huizen en herbergen
een ingelijst tafereeltje waarop te
prijken staat een overgroote oog
en daarboven Geloofd zij Je-
sns-Christ-us en daar onder
God ziet mij Hier vloekt
men niet.
Zulke uitstallingskens geven,
weer wat onze ouders en voorou
ders waren, 't is te zeggen, men—
schen met pratisch verstand, echte
christenen, stoere werkers voor hun
tijdelijk en geestelijk welzijn
Dat eenvoudig printje in dat
blinkend raamke dat vroeger meer
en toch nog onze landsche wonin
gen versierde en versiert, is eene
oude kennis. Dat glanzend oog be
kijkt me nog, die twee engels in die
witte wolkjes daarrond zijn mij
niet vreemd, de bleeke stralen en
de strenge spreuk in donkerkleu
rige letters zijn mij toch zoo luid
sprekend God ziet mij. Hier
vloêlct men niet.
't Is een eenvoudig beeld, een ou
de kennis, iets dat men moet ferm
lief hebben als men is van vlaam-
schen bloede en aard, van echten
christen stam, van deftig ras In
alle geval zooals iedere echt vlaam
sche en christene overlevering heb
ik dat ding lief en ik zie het nog
liever om de heilzame vermaning
dat het aan iedereen toestuurt. Ik
zou nog meer willen aantreffen,
doodeenvoudig schilderijtje, al wa
re het in veel herberg- en huiska
mers.
Ge kunt immers bij ons volk een
nftttig en stil werk doen, en vrien
delijk en stil vermanen.
Spijtig dat ons volk zulke leelij-
ke, onbeschofte, grove, misplaatste
woorden uitspreekt. En we ntoeten
of we kunnen het -niet loochenen,
ons vlaamsche volk legt er te veel
pnliandigen door.
De huisvaders zouden zich moe
ten zwichten wanneer ze bij vrouw
en kinderen zijn.
De kinderen moeten dat niet
hooren en nog min nazeggen. En
die slechte gewoonte en wil maar
niet uitsterven, omdat de vlaamsche
stervelingen zich geen moeite ge
troosten om dat misbruik achter te
laten.
We weten, 't is meest uit ge
woonte dat zulks geschiedt. Doch
de gewoonte wordt eene tweede na
tuur, moeilijk maar toch mogelijk
om achter te laten.
We weten dat men zulke woor
den slechts enkel in kwaadheid be
zigt, maar dat is weeral af te leeren
en dc deftigheid moet meer en zelfs
alleen op 't voorplan geschoven
worden.
Er zijn er die daardoor meen en
te g en t is vcrminuering van
weerde dat ze daardoor bekomen.
De kinderen, die kleine naaperg,
leerm dat gemakkelijker aan, dan
gelijk wat... en 't is schoonste van
hun historie niet.
De Vlamingen kregen daardoor
nen slechten naam. Binst den oor-
k»g kwamen wij menschen uit vele
landen tegen en de Vlamingen wa
ren daarin de grofste. Is 't waar
wat een legeraalmoezenier sehrecf
in een tijdschrift In geen leger
werden er meer grove woorden ge
bruikt dan jn 't onze. Spijtig, mijn
hert klopt en 't doet pijn als men
het hoort. Oude brave mensehen
zijn verontweerdigd, maar 't baat
somtijds niet. 't W*s vroeger zoo
erg Kon men spreken en zelfs
twisten zonder grove uitdrukkin
gen Waarom die steert daaraan
Trapt hem af 1 Verandert een
woord hi pot 't Zal al zooveel la
waai maken als die verwenschiiïg,
welke men uit zonder te weten wat
ze beteekent, 'k Weet wél dat de
zaak zoo erg niet moet opgenomen
worden. Hier is doorgaans geen
spraak van echte godslastering.
Maar 't uitspreken van sommige
vlaamsche harde woorden is onbe
tamelijk en 't is dwaas en onkris-
ten. Willen we meedoen aan volks
veredeling, aan algemeene wer
king, aan een veldtocht, tegen gro
ve, onbetamelijke woordenuiting
Dat iedereen zijn beste doe om te
letten op zijn gemeene woord en
welhaast sterft dat misbruik in
Vlaanderen weg
NTCODEEM.
Er zijn in België 640 cinemazalen, én
die doen eene jaarlijksche ontvangst
van 67 miljoen frank. Zij betalen daar
op 13 miljoen 731,445 fr. taksen, aan
Staat, provincie en gemeente.
xOx
DE ZWAVELZURE AMMONIAK
OP WEIDEN
Dc weiden staan thans half Ja
nuari buitengewoon groen, ook is
het geone zeldzaamheid op eenigszins
droge weiden grazende vee het sappige
gras te zien benuttigen.
Toeh zijn wij er niet van verzekerd,
dat laattijdigen vonst of sneeuwval onze
weiden hunne winterprudk nog zullen
komen opzetten, dus den jongen groei
vernietigen en 's landbouwers hoop op
eenen vroegtijdigen oogst zal komen te
leur stellen.
In den.weidëbouw vooral gaat het er
om eene vroegtijdige opbrengst te be
komen, 't zij het afgegraasde, 't zij het
hooimeersehen betreft. In bet eerste ge
val, om 'het vee vroegtijdig buiten te
kunnen brengen, in het tweede geval,
om van af de maand Mei met het
maaien eenen aanvang te nemen, waar
door de landbouwer een malscher voed
zamer hooi bekomt, minder te vreezen
heeft voor aanhoudende regenvlagen die
zoo vaak te duchten zijn gedurende de
maand Juni, zijne opbrengsten merke
lijk vermeerdert, en vroegtijdig nagras
bekomt, dat zooveel waard is, vooral
wanneer de tweede klaversnede mislukt.
Eene goede foafo-potaseh'bc-mesting
mag zeker niet verwaarioosd worden,
doch alléén is deze niet voldoende; om
hooge opbrengsten te bekomen, is het
volstrekt noodzakelijk eene toegift van
zwavelzuren ammoniak too te passen,
aangezien ook hier eene goede evenre
digheid tueschen stikstof, fosfoorzuur en
'potaseh dient te bestsan.
Om dus 9,1 de -mogelijke voordeden
uit den weidenbouw te trekken, strooit
men vroegtijdig na den winter ongeveer
100 kgr. Kwavoburea ammoniak per
hectare uit.
INTENSIEVER:
In liet slachthuis van Brussel heeft
Wocnödag dc jaarlijksche provinciale
prijskamp van hengsten van het zwaar
Belgisch trekms plaste gehad. Dc feeur-
kommissie moeefc twee provinciale pre
mies 900 en 700 fr. toekennen
aan de eigenaare van twee hengelen van
vier jaar en ouder, en erkend ale zijnde
de verdienstelijkste®. Bovendien moes
ten drie premise van 6.000 fr. dk toege
kend worden aan de beste v«ortteler»,
die de vorig* jaren reeds de provincia
le premie hebben behaald.
De prijskamp was open voor da eige
naars mi Brabant en liet deel timsdien
Sïumber en Maae van Namen. Talrijke
en prachtige paarden namen aan de
keuring deel. De uitslagen zijn
Premie van 900 fr. aan Hercul e de
Mooregem 4 jaaar, van M. Gaston De-
lec-ner, van Jlondzodit-ïxmbeek.
Premie van 700 fr. aan Sauvó de
B/cdow 6 jaar, van M. Ofcear Voss,
ran Eigen brak el.
Dc drio premies van G.OOO fr. werden
toekekend aan
Vendome 9 jaar, van MM. De
Donekor gobroers, van Merchtem.
Patriot van Vyverzeele 9 jaar,
van M. Ed. Walraevens, van St. Quin-
tens-Lenniek.
Napoleon III 9 jaar, van M. T3-
man van Thines-Nijvel.
Uit het verslag van M.Houtaxt over
de begrooting der openbare schuld
blijkt, dat doze het gezamenlijk cijfer
van 1,001,587,100 frank bedraagt.
Moet men, vraagt M. Houtart, deze
som voegen bij het geheel van den ge
wonen dienst om te oordeelen over de
gezamentlijke lasten der openbare
schuld Toch niet, want wij zien op
de begrooting der verhaalbare uitgaven
een crediet Van 457 millioen, voor de
tusschenkoiufefc van deze -begroeting in
de lasten der leeningen, aangegaan voor
's lands herstel, lasten die ingeschreven
staan op den gewonen dienst en vervat
zijn in het vroeger aangegeven bedrag
van 1189 millioen.
De lasten der geheele openbare schrild
worden voor het dienstjaar 1923 samen
gesteld als volgt
Fr. 1,189,100,927.56 en 1,001,587,100
min 457,000,000 is -gelijk aan fr.
1,633,748,027.56.
Bij het verslag zijn gevoegd drie ta-
bellen die het hoofdzakelijk gedeelte er
van uitmaken.
De eerste tabel vermeldt den toestand
van 's lands schuld, in kapitalen en las
ten, op 31 October 1922. Wanneer men
de vreemde munt raamt volgens den
wisselkoers van dien datum, bekomt
men in het geheel 37 MILLIARD 7
MILLIOEN 665 DUIZEND 862 FR.
in Belgische munt, hetgeen het huidig
passief is van den Staat.
Aanzienlijke gedeelten van dit pas
sief geven aanleiding tot verekening van
intrest op deze bogrooting. Dit geldt na-
melijlc voor de voorscholen ons door de
Geallieerden gedaan varjif den wapen
stilstand tot de onderteekening vaa den
vrede, voorschotten weike tegen den
koers van den wissel ongeveer t-ot 3 mil
liard van_ onzo franks boloopcn hel
zelfde geldt voor de koelen van internee-
ring der Belgische troepen in Holland,
60 millioon florijnen hetzelfde dient
,™rden £0Z0S(1 van de voorschotten
der Nationale Bank, 5 1/2 milliard, die
intrest zullen eischen naar gehmg dat
die voorschotten gv geld worden door
middel van normale credietverriehtin-
gcn.
Do buitenlandsche schuld dient af-
zonderlij'k te worden beschouwd. Bene
vens de voorschotten van de Geallieer
den ontvangen en de kosten van inter-
neering in Holland, draagt de Staat, ten
gevolge van onderscheidene verrichtin-
sren, een last in vreemde munt ten be-
loope van
Franscho franks 56,254,200
Ponden sterling 20.026,085
Dollars (Ver. St.} 130,782,177
Dollars (Canada) 2^028,095
De voorwaarden der leuningen welke
de» schuld uitmaken, werden uiteen
gezet in het verslag ever de 'bsgrooting
var. 's Rijks sehuH voor liet dienstjaar
1922.
De tweede tabel bij 't verslag gevoegd,
heeft ten doel de zuivere opbrengst en
de kosten van uitgifte der onderscheide
ne leeningen vaat te stellen.
Eene derde tabel vermeldt 'e llijka
schulden in rake waarborgen van in
trest. Dit soort sehiJd is do jongste tij
den zoo verre gestegen dat de openbare
schuld ei- ernstig word doer verzwaard.
Het parlement dien* rijno aandacht er
op te vealigen. Dien*volgens heeft de
verslaggever het neodig geacht aan de
taba! van Rijk» tegen wsovdige en
rechtstreekse he schulden, de opgave tos
te voegen van de wntsbovgséhuldtn.
Do Efcoile Belg® bcweort da4, vol
gens een* Dinsdag gedane pointeering
door eene.groep senatours is uftgcrekend
dat het ontwerp van vervlaamsching der
universiteit van Gent aooals het in de
Kamer gestemd werd, in den Senaat
za-1 -worden verworpen met een tiental
stemmen meerderheid.
'V—
Men seint uit Riga
Alleen de Russische bankbriefjes der
uitgaven van 1922 en later hebben
koers in Sovjet-Rusland na 1 Januari
1923. Da ander* bankbriefje» hebben
dua gee* waarde meer in de Sevjet-
rcpsbtic-k,
DE DUI1BCHERS LATEN DE KOM
MISSIE VOOR HERSTEL IN DEN
STEEK
Parijs, 17 Jan. De Komlmïssie voor
Herstel, die vandaag de Duiteche afge
vaardigden moest hooren in zake leve
ring voor Herstel van benzol aan Italië
heeft gisteren door de Kriegslastenkom
mission bericht ontvangen dat, daar de
Duiteche afgevaardigden niets toe te
voegen heibhen aan hunne vorige inlich
tingen, ze afzien van hun recht om uit
leg te versohaffen.
De Kommissie zal due vandaag geen
zitting houden, maar aanstaanden Vrij
dag zal ze desaangaande eene beslissing
nemen en sommige bijkomende vraag
stukken ondereoeken.
Tot nog toe is de datum, waarop de
voorwaarden van het aan Duitsehland
toe te staan moratorium voor 1923 ter
sprake 'komen, nog niet vastgesteld.
DE DUITSCHE REGEERING
HOUDT VOET BIJ STEK
Berlijn, 17 Jan. De Rijksregee-
ring heeft gisteren over den toestand
beraadslaagd.
De dagbladen verklaren dat de regee
ring besloten heeft niets te veranderen
aan de houding die het nu toe aangeno
men heeft, en dat het zelfs bij een ver
der bezetten van het Roergebied aan dat
plan niets zou wijzigen.
De kanselier Cuno heeft gisteren van
het verslag van M. de Broek dorf-Rant-
Kau keu nis genomen. De regeering heeft
besloten aan de Rijksbedienden in het
Roergebied een duurtetoeslag toe te
staan voor Januari wegens do levens
duurte die de bezetting veroorzaakt.
M. HUGO STINN'ES 'ZEGT EEN
CONTRACT VOOR IJZERERTS OP
Duseeldorf, 17 Jan. Volgens uit
goods bron bekomen inlichtingen zou
M. Hugo Stinnes de overeenkomst voor
ijzererts met oene C&nadeesche maat
schappij gesloten, opgezegd hebben uit
vwzaak dat l-'ran'krijk. het Ruhrgebied
(bezet 'heeft.
Door d-it feit zullen te Terra Neuve
2000 arbeiders werkeloos vallen.
Da handeling der geallieerde commis
sie in 't Ruhrgobied heeft geenszins ten
doel den goeden .gang van het econi-
misch leven dor streek te belemmeren.
De uijverheidsinsfellingen Mijven in
werking en er bestaat niet de minste
■■eden om bestaande overeenkomsten of
contracten te verbreken. Het voorwend
sel door M. Stinnes Aangehaald is dus
ongegrond.
DE FRANSOILE GENERAAL' DE-
GOUTTE BED ANKT DE BELGI
SCHE TROEPEN DIE ONDER ZIJ
NE BEVELEN STAAN
De Generaal, berrihebber der troe
pen, wsoseht de Belgische troepen, «Be
onder zijne hevtlen grrteld werden, ge
luk met de sehittereode wijse, waarop z»
aan de zijde der ÏVanaohe troepen ge
holpen hebben aan de bozetting van het
Roergebied.
De kostbar* en getrouwe stens, dien
ze in deze lastig* o meten dig heden uit
maakten, i* een nieuw bewijs van de
ong« broederlijkheid die altijd beteaan
heeft tussehen de Belgische en Fran-
sche legen» hij het streven naar d* lots
bestemming d»r krid» landen.
GENERAAL DEGOUTTB WAAR
SCHUWT DE BEVOLKING
Berlijn, 17 Jas naai. Vrfgene tete-
grammen uit d* Ruhr is generaal D«-
goutte gje.trpen naai Bochum gegaan en
heeft er met üe ander* Fvausch* gwe-
raals, dia zich in d» stad hevindan, be
raadslaagd. Hij heeft bij plakbrief «ene
waarschuwing tot d* bevolking gericht,
waarin o. d. wordt gezegd e Bij iedere
poging om de orde to verstoren znHea
de troepen verplicht zijn, gebruik t» ma
ken van hunt» wapens.
Te Bredeney heef* d* F ransel» ge-
neraal-kummandaRl de pla&teahjke
overheden uitgenoodigd, lokalen ter
zijner Beschikking te stellen voor «en de
tachement, dot uk ongeveer driemaal
zooveel mrli kuren als zijn staf bestaat.
Te Essen zouden de mijnwerkers aan
offieieren. die ceo» mijn wilden bezoe
ken gezegd Iwhbcn, dat zij het werk on
middellijk in den «teek zouden luien,
als d« officieren «en vu*t in de mij a zet
ten.
De beoii>l»e*v*r van
dat de staat van zaken in de Ruhr ala
hoogst ernstig moet worden beschouwd.
Hij gelooft, dat de bestuurders der mij
nen zelfs niet voor maatregelen van ge
weld zullen zwichten. Wat er dan zou
volgen, zou vreeselijk zijn...
HET DUITSGH GlOUVEIRNEiMENT
ZOU VAN PLAN ZIJN, AL DE
FBANSCH'E ONDERDANEN WEG
TE JAGEN
'Londen, 17 Jan. De Daily Ex
press geeft volgend telegram, op het
oogenblik van hot ter .perse gaan ont
vangen van zijn berichtgever te Berlijn.
Het gouvernement is vast besloten,
niet voor do Franschen te zwichten. Ik
verneem, dat al do Fransche civiele on
derdanen over de grens zullen worden
gezet.
DE WERKING DER INGENIEURS
De omsingeling van de Ruhr door da
Franscho en Belgischo troepen nam dus
Dinsdag een einde met de bezetting
van Dortmund.
Onder de bescheraiing der troepen
zal nu de ingenieurs-zending met hei
toezicht der'ontginning van gansch het
kool'bekken beginnen.
De stelselmatige tegenkanting van
wege de Duiteche mijneigenaars ont
moedigt hen geenezins daar zij reeds
lang voorzien was en niet duurbsnu- kan
zijn. Do gaiiieerde techniekers zetten
hunne taak koelbloedig en 'met vastbe
radenheid voort.
Zooals reeds gemeld werd de bedrei
ging der opeischingen Dinsdag ten uit»
voer gebracht.
De bijzonderste mijneigenaars heb»
ben elk afzonderlijk, een bevel ontvan
gen tot levering van bepaalde hoeveelhe-
den kolen.
Gelijkluidende bovelen werden ver
volgens verstrekt aan het geheel dei
eigenaars van hot bezette gebied. Zij
nullen persoonlijk verantwoordelijk ge
steld worden voor de tekortkom ineen
in de kolenleveringen en voor de krijgs-
rc-chtbanken vervolgd worden.
ïu deze voorwaarden ia het onwaar-
sehijnlij'k dat de tegenstand der pa
troons lang duren zal.
T STELSEL DER OPEISCHINGEN
Ziehier hoe de opeischingen zullen
pegepast worden
Meestendeels zullen de treinen met
kolen voor Duitechland bestemd, naat
Frankrijk en Belgie gezonden worden.
In andere gevallen zal men do kolen
aan de mijn zelve in beslag nemen.
Eergisteren hebben de geallieerden
reeds 3000 1 van bestemming veran
derd. Men denk spoedig 150.000 ton ko
len en 15.000 ton grukolen te bereiken
of 2.350.000 ton per maand.
De Duièehe nijver«u* waren gene
gen zich met d« Fbanzch* ingenieurs ta
verstaan, *n gaven slechte toe san do be
dreigingen van Berlijn. Deeo bestonden
in het besdag leggen op hun bankdepot»
te Berlijn en eldere, depots die dea»
nood* verbeurd zouden verklaard wor
den. Traaeben de berde bedreigingen ge
vat, vonden de mijneigenaars het ver
kieslijker op de Duiteche «teohon in ta
gaan.
EEN NIEUW BELGISCH KONTIN-
GENT NAAR DE ROER
V Etoilf Belg» meldt, dat een ba
taljon van het gorniaoen van Gaat, Don
derdag rond dan middag naar bezet
Doitoehland zou vertrekken.
De» taoepen zouden naar het Raec-
gebied geaooden worden om er zioh ten
beschikking van gsmerrurls Degeutte era
Bonwmons te atollen.
DE VERBONDENEN ZULLEN I)E
DOMEINBOSBCHEM! ONTGINNEN
De Fsaneehe, Belgieoha en Italiaan-
seht gouvernementen hebben hsve! ge
geven enmiddeiijk te beginnen met da
ontginning dar domeuiboarahan op deoi
linkeroever vaa don Rhyu, daar da
Kommissie van Herstel, in har* zitting!
van 26 December laatstleden, vaststel
de dat Duitechland aan zijn* verplich
tingen in zake de houtleveringen tg
lort kwam.
EEN OMMEKEER IN DE HOUDING
DER ENGELSCHE BEVOLKING
TEGENOVER FRAffKBITK
Hot 'Londenach blaid Evening
News kondigt einde eon paar dageq
brieven af van zijne lav-we, waarin dezej
Veesteen* het optreden van Frankrijk goedkeuren^
ten. brieven af van zijne laror», waarin dezej
De IteoiMzeavar van de Vaeeterhe het optreden van Frankrijk goedkeuren^
Zei king JeHsecn. meldt eng zijn blad^ Naar het schijnt komen er tb»ns zooveig
