nrïïïT
Zoodag 22 April
Haandag 23 April
1923
DE OUDE KORLQÊEKAS
De YzsrstlchtlHg
De Sisfeiitssg vasi d® marken
Se spelen te Blankenberg!:®
en Dinsn!
De paardenmarkt van Bsiscbe
Het Hoogeseheelvraagsfnk
De winner van bet miljoen
Een üieuw bloedig nachtge
vecht te Molheim
barrikaden worden opge
steld
Verbod aan vreemdelingen
neg onze halzen op te koopen
De militaire pensioenen
ie plechtigheid fe Zesbriagge
Hst inlerisaïlenaal landouw-
congres te Parijs
Kerkstraat, 9 «n 21, Aalst. Tel. 114 3U_A.Gr-
XXIX» JAARGANG! NUMMER 94
ET A T~> i O CENTIEMEN WEKELIJKS 0.60 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gemot
IVÜlllÜlKld^ «J OU A»A, nauoi. rn ■mi» -
Publiciteit buiten het Arr. AALST e Agentschap Kayas, Adolf Maslaan, 18, te Brussel, Place d» la Boaree, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Lon drea E. C; 4.
H. Soter
Zon op 4.48 ondor 6,50
H. Gtorgiua
Zon op 4,46 onder 6,51
Eerst. Kwartiw den 23
Ze staat daar in mijn werkplaats
flie klok zouden de Hollanders
zeggen. Ze komt van mijn groot
moeders vader zaliger die eiken-
fcoutenkas en al 't geen wat er in
hangt gaat, roert en boert, Toen ik
nog een knaap was, 't is meer dan
vijftig jaar geleden, (we worden
oud zonder het te weten) hingen de
gewichten van 't uurwerk aan dik
ke wollen koorden en werden ver
zwaard door schillen lood om de
sleet van de zwaarte in te winnen.
Die voornoemde koorden werden
in koperen kettingen gemoderni
seerd ('t was deftiger en rijker,
meende men) en 't werk der horlo
ge zelf werd geremplaceerd of in
't echt vlaamsch gezegd, vervangen
door een liedendaagschr mekaniek,
misschien niet beter dat het oude.
De koperen schild met de zinken
romeinsche cijfers er op en de ver
sieringen er rond bleven dezelfde
van voorheen. De eikenkas insge
lijks, stijl der 18e eeuw, is nog on
veranderd, doch spijtig ggnoeg
men heeft er een dikke laag vernis
op gesmeerd. Op den kop van het
drie meters hoog en slank oud meu
bel ligt een in 't hout gesneden
Turk te rooken.
De oudheidliefhebbers zijn zot
van dat postuur en bieden en bie
den er bankbriefjes voor men kan
niet meer... maar a ja, 't is een fa
miliestuk zoo oud als de straat en
dus... niet te koopen. Tegenwoor
dig aan de deurkas heeft een Frari
sche staf, wanneer hij het aftrek
kende Duitsehe leger achtervolgde
en alhier verbleef zijn oproepings
schildje laten hangen, Een jacht-
hoorntje geschilderd op donker
groen.effenaf naar de natuur-,staat
in 't eerste driehoekig vak in
tweede groen op gelen grond prijkt
het woord Popotte of eetmaal-
uitnoodiging en van onder aan in
gelijke groote goed te lezen hoofd
letters geel op groen het gezagwek-
kend woord Etat-Major doen
u terstond verstaan dat het hier de
eetplaats eens was der opperoffi-
cieren van de poilus
Op den rand van dat antiek en
plechtig meubelstuk bewaart men
al 't een en 't ander groot gebeden
boek uit vorige eeuwen, waarmede
de grootouders ter kerke gingen-
om er gebruik van te maken en te
bidden. In dien tijd was men bij
ons vlaamsch volk nog door en door-
godvruchtig en men sehaamde zich
niet voor 't een of 't ander men
schelijk opzicht dat u met dwaze
uitpuilende en ongemanierde blik
ken aanstaarde. De slag der horlo
ge is een heel leven in de kamer en
zelfs binnen huis. Hij herinnert
aan de vervlogen jaren, zoowel als
aan de tegenwoordige oogenblik-
ken en aan de toekomst.
Zoo- insgelijks de klok die de
kwartieren, de halve uren en de
uren luidruchtig uitbelt Ja het
roept u toe, geheel dat boeltje, de
tijd vliegt snel, gebruik hem wel.
Houd u niet bezig met beuzelarijen
of met niets doen, waardoor toch
niemand voordeel krijgt en waar
door ge veel slecht voorbeeld geeft.
De uurtjes is 't kostelijkste dat we
op aarde bezitten, daarmee koopt
men de gelukkige eeuwigheid. Ze
voor liet goede te doen gebruiken is
verstandig leven en gelukkig zijn
hier,om later dat geluk te zien ver
glorierijken en vereeuwigen. Dwa
zen zijn het die het anders meenen
en doen 1
Wanneer ik dien slag hoor slii
geren en de klok aan 't bellen valt
dan denk ik wel dikwijls aan het
geen wat geheel dat spel meeleefde,
meeleed, meeweendc, meefeestte....
en toch was bijvoorbeeld haar sla
slingeren niet onregelmatig binst
den oorlog, want ze stond op 't laat
ste aan 't laatste front op dé Leie-
boorden.
Binst die schrikkelijke lange da
gen en nog langere nachten, terwijl
obussen ontploften, grenaten zoef
den, moorddadige bommen heel
wat helseh gedruisch maakten,
bleef ons horlogekas ongedeerd en
't werk stak de wijzers vooruit en
ze wezen de regelmatige stonden
der beschieting aan, en ze maakten
bekend dat de vrijwillige gevange
nen van schrik, en gegronde vrees
eens mochten uit den kelder komen
om een luchtje te scheppen en te
kijken wat er nog rechtstond hoven
hun hoofd en daarnevens. Immer
riep zij ons tegen, die eentoonige
klok Wat God bewaart is wel
bewaard 1 JOANNE Sj
VA/V
De Jaarlijlcsche bedevaart is Het t>e
punt der Yzeretichlirig.
Aan de boorden van dien besclieide-
nen stroom, werd zulk een reuzenkamp,
waarbij honderdduizenden levens ver
zompen of versoheurd, met zulk een
woede om liet wereldmeesterschap uit
gevochten zijn er zooveel duizenden
uit ons land van ons eigen volk blijven
liggen, dat een '.bedevaart naar den ge-
wijden grond van den Yzer, een terug-
bezoek van dankbaarheid en ibalangstel-
ling, geen pleit behoeft, maar zichzelf
opdringt.
Op 21 November 1915 schreven wij
reeds in den Belgischen Standaard
verschijnende in de Panne
Niels leent zich beter dan het graf
tot dankbare verheerlijking..... welke
lioogö beteek'cnis krijgt niet in ons be
vrijde Beflgie liet. graf van de gesneuvel
de landsverdedigers, de laatste rustplaats
van de onvermoeide strijders voor recht
en vrijheid. In een 'land, waaivhefc volk
zoo innig voélt.... en de ziel zoo gauw
aan 't trillion'gaat... wordt onvermijde
lijk de grafslede- onzer jongens door ver
wanten en vrienden, kennissen en ka
maraden, in zooveel bedevaartplaatsen
herschapen.
Men schreef voor korte dagen in dit
zelfde iblad
Rust zacht, mijn jongens, helden
voor vrijheid on recht' We hebben
voorgenomen uwe graven te verheerlij
ken, we willen dat later, geslacht en na-
eslacht.... in beevaart komen.
Door de tijden heen zenden we het
jongste volk tot u, rao les te nemen van
offervaardigheid en vaderlandsliefde.
Uw bloed diene tot- zaad en kiem van
t nakende heldenvolk, uwer waar
dig....
ÏUV. M. s. j.
St. Jozefcollege Aalst.
Berlijn, 20 April. De geweldige
ineenstorting der .marken maakt de
Duitsehe regeciing uiterst bezorgd. De
invoer gaat beperkt worden en de par
ticulieren zullen verplicht zijn dage-
lijksch liun bedrag aan vreemde mun
ten op te' geven.
Woensdag voormiddag had in de
hoofdstad een vergadering plaats, waar
aan de hoeren Pauwels, burgemeester
van Blanken berge en Bribosia, burge
meester van Dinant. deelnamen. Waren
verder aanwezig de heeren de Mont-
pellier, Housiaux, Boveese en Ooueot,
voüks vertegenwoordigers, terwijl hun
collega's De Bruvn-e, Girs, Périquet on
Boulogne zich hadden laten veront
schuldigen.
Het ging er over lïet wetsvoorstel Le-
monnier, betreffende de speten en den
weerslag in de verschillende steden van
het land.
De heer Pan wek 'bewées, dat bedoeld
wetvoorstel uitviel ten gunstle van Spa
en Oostende en ten nadeeïe van de ande
re steden.
Spreker wees op het Fransch stelsel
en oordeelde dat de vergunningen
slechts zouden moeten verleend worden
aan de steden, die thans een gemeente
lijk Casino bezitten. Dit word door den
heer Brihosia bijgetreden.
De heer BoVesse. volksvertegenwoor
diger, verklaarde zich Iweid om in dien
zin een amendement bij het wetsvoorstel
Lemoniiier in te dienen.
l>e heer Housiaux sloot zich daarbij
aam,
De paardenmarkt van Binche, heeft
zooals alhijd, veel volk gelokt vooral
kooplieden uit het Noorden van Frank
rijk hebben een groot getal Schoon©
trekpaarden aangekocht.
De zware trekpaarden golden. 4500 tot
5500 fr. de gemiddelde werden ver
kocht aan 3500 tot 4500 frank.
De veulens van 1 tot 2 jaar werden ge
middeld verkocht aan 1500 fr. De
hoornbeesten, vooral de melkkoeien
vonden grooten aftrok. Er werden er
verkocht aan 1300 tot 2000 fr. en die
van eerste hoedanigheid aan 2500 tot
3000 frank.
De varkensmarkt was ook goed bezet.
De muilezels igolden tot 1200 frank.
IN DE SENAATSCOMMISSIE
Vrijdag namiddag werd een vergade
ring gehouden van de Senaatscommis
sie Ibelast met het vinden van een oplos
sing in het hoogesehoolvraagsfcuk.
Minister Nolf woonde de vergadering
bij en zette zijn standpunt uiteen deze
uiteenzetting kwam feitelijk overeen
met die vroeger door den minister voor
de Kamer gegeven.
De minister wil de Fransehe studen
ten verplichten ongeveer een zesde der
Vlaamsche loei-gangen, dus ongeveer GO
uur, te vplgen het omgekeerde zou gel
den voor de Vlaamsche studenten.
Op deze uiteenzetting volgde een ge
dachten wisseli lig, waarover het grootste
'geheim bewaard werd.
De kommissie bedoot Dinsdag a.s. op
nieuw bi j-oen te kOrnon, om 2 uur, om de
zienswijze van "den minister andermaal
te bespreken. -
EEN GEWIJZIGD VOORSTEE
BRAUN
Senator Braun Heeft zijn vroeger in
gediend voorstel betreffende het hoo-
geschoolvraagstuk ©enigszins gewijzigd.
Thans luidt liet als volgt
Art. 1. Aan de Hoogeschool te
Gent wordt liet onderwijs in h!et onder
wijs in het Vlaamsch gegeven.
Art. 2. Het gebruik van het
VlaamscSh aan de Hoogeschool te Gent
zal aanvangen mot ingang van het aca
demisch jaar 1923-1924, met die leergan
gen van het eerste studiejaar en zal
trapsgewijze uitgebreid worden van jaar
tot jaar.
Art. 3. Evenwel worden de Fran
sehe leergangen voortgegeven tot de
Vlaamsche shidieeyMus volledig is, en
vervolgens zoolang dat zij gevolgd wor
den door een minimumaantal 'leerlingen
van Belgische nationaliteit in het-be
zit van een certifikaat of regelmatig di
ploma van middelbare Studiën dit mi
nimum moet gelijk zi jn aan het vierde
van het volledig aantal leerlingen inge
schreven in 1.922-1923 in de twee fatali
teiten van Wijsbegeerte en Lebteren en
in de rechtskundige saam, en wederke'e-
rig in de twee wetenschappelijke en ge
neeskundige fakulleiten saam.
Indien dit minimum niet bereikt
wordt, -begint de afschaffing mot de leer
gangen van het eerste studiejaar van
Wijsbegderte of van Wetenschappen
zij breidt zich achtereenvolgens uit tot-
de volgende studiejaren, zoodat de voort
zetting en liet- voltooien van hun studies
in het Fransch mogelijk is voor de leer
lingen die met weifel agen een eerste
examen in deze taal hebben afgelegd.
Art-. 4. De studenten, hébben de
keuz© tusschen de leergangen gegeven
in 't "Vlaamsch en de leergangen gege
ven in hét Fransch, zelfs voor het exa
men.
Art. 5. Hot onderwijs wordt in het
Vlaamsoh en in het Fransdh gegeven
in dfe scholen van Burgerlijke Bouwkun-
en van Kunsten en Ambachten te
Gent.
Art. 6. De voorbereidende leergan
gen tot het examen voor den graad van
burgerlijk mijningenieur worden aan de
Hoogeschool'te Gent ingericht en in
't Vlaamsch gegeven.
Art-. 7. De Regeering zal de maat
regelen nemen, veréisclit tot vrijwaring
der stoffelijke voordeden waarvan de lee
varen cn docenten die thans aangesteld
zijn genieten, in geval, -bij gebrek aan
leerlingen, die leergangen niet langer
gegeven zouden worden.
Art. 8. Vrije leergangen in de
twee talon worden ingericht zoowel te
Gent als te Luik, dio voorbereiden tot de
uitoefening van openbare ambten en
vrije beroepen.
Èen koninklijk besluit regelt de in
richting van deze 'leergangen en vaagde
examens die er uit voortspruiten, alsme
de alle andere maatregelen tot toepas
sing der huidige wet,
M. BARDIAUX, VAN
HOUDENG-GOEGNIES
Wij hebiben meegedeeld dat het num
mer, wdk het lot van een miljoen won
bij de laatste trekking der eerste leening
van de verwoeste gewesten, door de Na
tionale Bank te La Louvière verkocht
was. De gelukkige winner heeft zich
thans kenbaar gemaakt. Het is M. Gu-
staaf Bardiauz, nijveraax, 60 jaar, die
een eigendom bewoont nabij de statie te
Houdeng-G-oegnies. De nieuwe miljoen-
na ir was reeds vermogend.
't Is de vierde maal dat het miljoen
naar een inwoner van het Centrum gaait.
HONDERDEN VUURSCHOTEN
VIJF DOODEN EN 50 GEWONDEN
Mubieirn, 20 April. Nieuw® on
lusten hadden in den loop van den
nacht tusschen agenten en werkloozen
Brussfcfl, 20 April. Een wetsvoor
stel werd op het bureel derKamer neer
gelegd dat bepaalt dat aan vreemdelin
gen het aankoopen van gebouwen
slechts zal toegelaten worden voor zoo
veel zij een toelating van verblijf in
Belgie hebben.
De bestendige kommissie van 's lands
verdediging heeft- Vrijdag morgend het
ontwerp onderzocht en aangenomen,
waarbij de wet op de militaire pensioe
nen en de wet betreffend de rente der
frontstrepen gewijzigd worden. M. de
Burlet is verslaggever benoemd.
Naar men uit Londen meldt, zijn alle
scliikkingen thans getroffen voor de
plechtigheid, welke Maandag a.s. zal
plaats hebben ter gelegenheid der over
brenging van het stoffelijk overschot
van 78 Belgische soldaten, die op
Britsch grondgebied overleden en daar
tijdelijk werden begraven, naar Zee-
brugge.
De Britsche kruiser Calliope is
ter beschikking gesteld voor het vervoer
der lijkon over het Kanaal.
Het schip is Zaterdag te Dover aan
gekomen. Geëscorteerd door vier torpe
dojagers, is de Calliope naar Zee-
brugge gevaren, waar hij dies middags te
vier uur is aangekomen.
De Britsche schepen voerden de Bel
gische vlag en vanaf het oogenblik dat
de öersto kist aan boord is gekomen tot
dat de laatste het schip heeft verlaten,
zal halfstop gevlagd worden.
Vier mijlen voor Zeebrugge zijn de
En.gelsche schepen begroet met 21 ka
nonschoten, welke beantwoord werden
door de Cai!Hop(e en salvo's wierden
afgevuurd door de Lustbatterij geduren
de den tijd, dat de kisten aan land wer
den gébracht.
TE BRUSSEL
Ook is definitief besloten, dat de prins
van Wales 27 April to Brussel zal aan
komen, ten einde den 28 tegenwoordig
te kunnen zijn bij de onthulling van het
monument, dat door Engeland aan Bel
gie is aangeboden als bewijs van dank
baarheid voor hotgeen Belgie na bét
sluiten van den wapenstilstand, voor de
Engelsc-he krijgsgevangenen en gewon
den heeft gedaan.
De prins van Wales zal te Zoebrugge
aankomen aan boord van een oorlog
schip. Bij de onthulling van het gedenk,
toeken zal koning Albert eone rede hou
den.
Het inrichtend komiteit -der Belgische
medewerking heeft eene vergadering ge
houden in '4 Ministerie van Landbouw
om de laatste schikkingen te treffen
aangaande 'bedoeld congres.
Dit laatste zal vergaderen ten lokale
der Sooiófcé des Agrioultours de Fran
co 8, me d1' Atihcnes, van af Dinsdag
22en Mei.
Het programma begrijpt talrijke zit
tingen en uitstapjes waarvan sommige
kosteloos voor de leden van hot congres.
Op 24en zal men de teelten van de fir
ma die Vilmorin, te Vorrières, 'bezoeken
op 27cn de proefnemingen dor hoogere
landbouwschool van Grignon, enz.
Aan de pereonen wélke hunne deel
neming, (25 fransehe franken) aan M.
Sagnier, 18, me de Bellechaeso, Parijs,
zuilen doen toekomen, zal het bepaald
programma overgemaakt worden, der
zittingenj uitstapjes en receptie^
Tegen het einde van den nanoen had
den de werkloozen de wegen versperd,
die toegang verleenden tot dc stad, der
wijze dat niemand er meer binnen kon.
De vervoertuigen weiden tegenge
houden en omvergeworpen, waar ^achter
de wtei'kloozen zich gewapend opstelden.
Op het einde van den avond poogden do
werkloozen het stadhuis te bestormen,
waar een vijftigtal agenten verschoten
zaten.
De aanvallers gleden van deur tot
deur, zich verschuilend. De meeste
droegen revolvers en geweren, maar de
munitie was zeldzaam. De agenten scho
ten het eerst en weldra werd het geschut
algemeen. De strijd duurde twee uren.;.
Honderden schoten werden gelost, maar
de wel verscholen agenten leden goem
verliezen. De stakers telden een dood©
en zeven gewonden. Te elf ure eindigdo
het gevocht. Slechts uitzonderlijk knak
de nog een afzonderlijk scliot. De werk
loozen trokken rich naar hun barrika
den terug.
Bij het dagterieken, kregen 'de agen-
ten versterkingen aan uit Oiberhausen
en Duisburg. De betoogers trokk'on zich
terug en te elf ure hoe rechte de rust.
Patroéljes agenten doorliepen de stad.
De handelaars heropenden hun winkels
en het tramverkeer hernam. Men vindt
geon sporen van ihet gevecht meer, op
enkele ingebeukte deuren en ingcsila-
geslagen vensters na. De meeste ruiten
van het stadhuis zijn stuk.
Op het laatste oogenblik meldde men
dat er vijf dooden en vijftig gekwetsten
bij de werkloozen zijn.
De verliezen der policie zijn niet ge
kend.
De opstand was niet voorbereid, en
ging spontaan van het misnoegd volk
uit. Geen enkel oogenblik werden "de
Fransehe au tos lastig gevallen. De
Fransehe troepen moesten zich in den
strijd niet mengen.
LATERE BERICHTEN
Ziehier de aanleiding van het ge
vecht
De politie deed des morgens een uit
val uit het stadhuis en drong de ervoor
samengeschoolde menigte terug. In het
westen der stad evenwel werden groepen
gevormd.
Do algemeen e werkstaking door de
communisten uitgeroepen sloeg niet al
gemeen in.
Twee tot drieduizend man plunder
den. een wapenmagazijn en waren rond
de zwarte vlag geschaard. Nadat zij aan
het. stadhuis gekomen waren en zagen
dat hun eischcn werden afgewezen, sloe
gen zij de deur stuk, maar werden terug
gedreven door de schoten der politie.
Van toen af bleef liet stadhuis geblok
keerd.
'Lnidens de laatste berichten zouden er
acht dooden zijn. Talrijke stakers ver
scholen zich in hot bosch van 'Essen.
Men hield een veertigtal 'lieden aan
met karabijnen gewapend, onder meer
Max Kropp die ails leider aanzien wordt.
Een ander leider werd neergeschoten
omdat bij zich verdedigen wou.
ZITTING VAN VRIJDAG 20 APR [IJ
De zitting vangt aan om 2 ure onder
voorzitterschap van M. BRUNET.
BEGROOTING VAN BINNENLAND-
SCHE ZAKEN EN VOLKSGEZOND^
HEID.
De (bespreking dor begrootiug wordt
voortgezet.
M. BRANCQUAR.T vraagt dat, opdat
de gemeenten uit hun oorlogsachulden
geraken, alle gemeenten van 'het land
er toe bijdragen om deze te vereffenen.
M. UYTRÖBVER wenscht dat de be
ruchte omzendbrief van M. Berryer, be
treffende het verbod om leeningon aan
te gaan, worde ingetrokfken en dat d«
klachten ingediend door de gemeenten,
alsmede de wenschcn door de schepenen
van geldwezen uitgebracht, aan eoa
flink onderzoek worden onderworpen.
M. DE BKUYNE oefent kritiek uit
op hot werk van het Albertfonds, waai>
van de paviljoenon eöhte krotteq
rijn. i
AGENDA DER KAMER
M. DE VOORZITTER stelt voor,
Dinsdag a.s. de bespreking yaa de,