1
Dinsdag
Mei 1925
SOCIALE GENEESKUNDE
Het bezoek van e&n
ie Paüsraffia vaa dan Yzer
ie loeisshewegissg
op bet spoor
prins van Wales
De heiligverklaring van Zuster
Theresia van bet Kind-Jesus
ÖÜZE MISSKI^faARSSSEN
Een Herdenkingskapel te
Oud-Stuyvekenskerke
Hsrsfel- en R&hrvraagsitsk
DE VOLKSSTEM
XXIX» JAARGANG NUMMER 101
i O CENTIEMEN WEKELIJKS
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 T*> A
Publiciteit buiten het Arr, AALST t: Agentschap Havas, Adolf Mazlaan, 18, te Bruseel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream'a Buildings, 6, Lpn dra E, C. 4,
0.60 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
v
H. Philippns
Zon ep 4,32 ender 7,15
Laatste Kwartier den 7
le,
'ie
ts,
60
.S
k
587
ten:
eft;
5 ROB
:oOo:
OVER MICROBEN
HUNNE ONTDEKKING EN
PASTEUR
Hebt ge nög, beste legers, in een
donkere kamer gezeten,om een zon
nestraal die door eene spleet der
toegesloten vensterluiken binnen
dringt, wel gade te slaanZoo ja,
ge ziet niet alleenlijk een helder
licht, maar daarin ziet ge warrelen,
dansen, op en neergaan en rond
draaien al de stofdeeltjes die in de
lucht zweven, met duizenden, ontel
baar Dat geeft u seffens een ge
dacht dat de' lucht ver van zuiver
j is, en ook medeen eene vrees van
I al dat vuil stof te moeten inade
men. Veronderstelt eens dat ge al
dip kleine stofdeeltjes zoudt kun
nen vevdeelen, elk in honderd deelt
jes. ze zouden onzichtbaar worden
voor. onze oogen, maar ze zouden
Oj) verre na. noc'h de kleinigheid
noch de menigvuldigheid bereiken
der microbeu.
Zijn de microben wel zoo klein
j en 'zoo-talrijk Ja, beste lezers,
ze zijn niet alleenlijk onzichtbaar
voor het hloote oog. maar we kun-
j nen ze slechts zien niet helmlp van
een sterk verc/rootglas wij noe
j inen dat' een microscoop -en bij
middel van kleuring ja, het zijn
I de kleinste wezens die op aarde
zijn. wézens die slechts bestaan uit
I een enkele cel, en die de geleerden,
na lange jaren lastige en vervelen
de opzoekingen, na vele proefon-
j dervindeiijke werken, na harde
j woordenwisselingen in wetenschap
Ipelijke kringen en tijdschriften,
1 eindelijk aanvaard en erkend heb
I hen in den groep der kleine plant
I aardige wezens. Groenere wezens
besta an uit een ongelooflijk getal
'cellen, de .microben .zijn eencellig
Maar, hoe-groot is eene cel wel
zult genie vragen. Daarop recht-
I streeksch antwoorden is me onmo
gelijk. maar ik zeg u dat de een-
lieidsmaat der microben de micron
is of mici'omillimëter, die gelijk is
aan een sluizende 'deel van een mil
limeter, en önrèchtstreeksch zal ik
u eene Schoone'vergelijking geven
die ik gevonden heb in het boekje
van Navêaii over iiet ontwikkelen
der levende wezens; daarin schrijft
bij «'inclien Adam de cellen had
moeten tellen van een boom in
in het aarclsc-h Paradijs, dan zou
hij, na zes.duizend jaren, tellend
dag en nacht, met eene snelheid
an 200 per.minuut, de cellen
geteld hebben van een stuk boom
-an 63 centimeter lang, Mer-
ïen wij seffens op dat de mieroob-
:ellen nog veel kleiner kunnen zijn
lan de plantencellen.
Ge zult me ook vragen hoe lang
iju de microben reeds gekend
lat is nog zoo lang niet, niet vroe-
jer dan in de jaren 1870, en beter
an af het jaar 1874 't is dan dat
asteurde groote fransche geleer-
e het stout en vooruitstrevend
acht kreeg, dat er kleinere 011-
ichtbare wezens moesten bestaan,
an diegene die de geleerden tot
an toe kenden, en die de oorzaak
loesten zijn van vele aanstekelij-
e ziekten, van etteringen, van liet
verkwaden der wonden, van
ele andere ziekten, en van het ster-
en van zooveel zieken in de hos
italen ten gevolge eener heelkun-
lege bewerking hij beweerde dat
ie microben in de lucht moesten
veven, in ons, op ons, rondom ons,
i'eral. Voorwaar een stout gedacht
as het, het gedacht van een Génie!
an dan af besloot Pasteur te wer
ft in de hospitalen om allerhande
-'oefnemingen te' doen op zieken en
werpsels van zieken, niettegen-
latide groote tegenkanting van
•ge beroemde professors der
Hoogeseholen, ondanks een feilen
strijd die dan ontstond tusschen
de geleerden van heel de wereld 1
De tegenstrevers van Pasteur wil
den zijne nieuwe gedachten niet
aanvaarden en hielden staande dat
die nieuwe wezens die hij ontdekte,
kleine plantjes waren, oftewel klei
ne kristalen, oftewel afscheidings-
produkten van zieke lichamen
maar Pasteur bleef voortwerken
met onverdroten ijver en groote
koppigheid, en na eenige jaren har
de studie overwon hij al zijne te
genstrevers. Zijne ontdekkingen
waren talrijk en volgden elkander
zoo vlug op dat de geleerden der
heele wereld er verbaasd over ston
den. De eerste ontdekking die hij
deed, was die der microbe der kool
of houtvuur in 1877' ten gevolge
der opzoekingen en proefnemingen
die hij moest doen op aanvraag der
fransche regeering, tijdens een
groote epidemie van kool onder de
dieren, die groote schade berokken
de aan den landbouw niet al
leen ontdekte hij de microben van
de kool ook miek 'hij eene entstof
die met welgelukken gebruikt
wierd tijdens die epidemie. Het
was de eerste maal dat er onder ge
leerden en geneeskundigen spraak
was van inenting en van mierobe.
Ziedaar de eerste groote en ge
niale ontdekking van Pasteur
Een bakelende zonne over een veld
omsluierd in een mantel van mist,
maar dat een uur later, zich open-
spreidt in rijke kleuren en geuren
zoo ga uw de nevel verdampt wordt
door de warmte der zon Ik wil
zeggen dat Pasteur den mantel
weggenomen had der onwetend
heid en van den twijfel van de ge
leerde wereld, en dat, door zijne
ontdekking, een breed veld open
lag, voor verdere en talrijke.ont
dekkingen liet gedacht was gege
ven en aanvaard, zijne methoden
waren gekend, met één woord, de
weg was gemaakt, door den groo-
ten baanbreker van een reuzenar
beid, voor al de geleerden der we-
'dd Vervolgt.
Dr TEO VELLO.
die een weergalooze na'booteing is van
het front van het Belgisch leger, moet
bezocht worden door al degenen die den
oorlog niet gezien hebben.
De toestand is onveranderd, alhoewel
van socialistische zijde gemdld wordt dat
de staking zich uitbreidt.
De dagorde van de syndikale organi
sation behelzen eene aansporing tot de
leden om de staking niet verder uit te
breiden.
De vraag dringt zich op om welke
reden het Nationaal Syndikaat dc ge
deeltelijke staking heeft loten 'los ko
men en thans niet het bevel geeft om het-
werk te hervatten. Die houding d'uidt er
op dat het Nationaal Syndikaat niet
vreemd is aan de staking, alhoewel de
leiders het tegenovergestelde 'beweren.
De Christene Arbeiders d-oen aan de
staking niet mee. Het Christen Syndi
kaat zal Maandag morgen, om 11 u. 30
een onderhoud hebben met M. Neujean.
Nadien wordt door het hoofdbestuur van
het Syndikaat overleg gepleegd.
Het Christen Syndikaat heeft met te
genzin de verdwijning bijgewoond van
de gemengde.kommissie, welke zich met
de loon'kweöl-ie inliet. Deze verdwijning
is het gevolg van sabotage van het Natio
naal Syndikaat en een meldenswaardig
feit is, dat die gemengde kommissie de
kwestie van het encommissionnement in
bevredigenden zin wou oplossen. Dit en-
rominisionnament maaikt thans een der
eisc.hcn uit van het syndikaat.
Do Rögeering, welke heden over den
toestand 'beraadslagen zal, kan eene op
lossing van -het k-onflict bezorgen door
opnieuw te beslissen dat de gemengde
komnuaae 'hare werkzaamheden heden
hernomen zal. Wij meeneu dat de be
raadslaging van den ministerraad, in
dien -zin haar beflag krijgen, zal,
DE -EN'GEIJSCHE PERS
AR de Eiigelsebe Ma-den wijden lange
artikels aan liet Ixwoek van den Engel-
schen kroonprins te Brua?el.
Be Westminster Gazette zegt on
der andere
De plechtigheid van 'lieden is het
symbool van eene bestendige toefgene
genheid.
Het is niet zei cV/aam, in Frankrijk
en in België, eene neiging te vinden om
de vriendschap van een volk n-k te log
gen als eene toetreding -tot al de daden
van een ander volk.
Maar onder groote en eeitbare naties
kan de vriendschap niet eene 200 nauwe
beteekenis hebben en wij hopen, wij ge-
looven dat de Belgen thans ber+effen dat
boven zekere thans bestaande verschil
len, welke ons, ongelukkiglijk van dl
kaar scheiden, ei' nog' eene ware en die
pe genegenheid bestaat.
De Evening News zegt t
Ik heb een man gekend, die van
uit zijn venster getuige was van den in
toohfVan het Duiteche leger-in 1914.
Dag en nacht zag hij den dichten
stroom der grijze uniformen. 1 morde hij
het gerucht der munitiewagens en ka
nonnen over den ^straatweg. Toen hij
eindelijk zijn huis verliet, was 'hij ten
prooi aan eene blinde, vre^s en hij was
overtuigd dat het 'leger, wdlk hij gezien
had, 011 overwinbaar was.
Op den doortocht van dien oo-rlog.s-
stroom woonde oen klein, 'werkzaam
volk,^ dat, met meoïmnd in twist zijnde,
al zijne werkzaamheid wijdde, aan de
kunsten A an den vrede.
Het hoefde slechts op zij te «gaan om
dat leger, we'lk zijne naburen ging aan
vallen door te laten. Maar die Belgen
die Vlamingen en "Walen hadden een
vasthoudend karakter. Hun koning-
sprak voor hen allen.
Zij gingen zich plaatsen dwars over
den weg en ondergingen eene neerlaag,
duizendmaal roemrijker dan vroeger
hunne victorie varTdeii SlTig dér Gulden
Sporen.
IK Dl EX
De prins van Wales, die nu BelgicV
gas! is, draagt, op zijn lid dei-blazoen de
Nederlandse!ie kenspreuk Ik dien
Dik motto werd het eerst aangenomen
door den Zwarten prins, die in de mid
deleeuwen de populaire- held wns, de ver
dediger der rechten van het Engelsche
olk.
Te Leeds prijkt zijn ruiterstandbeeld
en op het voetstuk staan de namen van
hen, die mot hem streden om daardoor
het opkomende volk te dienen. Onder
die namen leest men ook Jacob van
Artevelcle
Het motto herinnert ons dus wel aan
de tij-den, toon Engeland en Vlaanderen
innig waren verbonden. Ze hadden als
ovcrzeesche buren dezdlfde belangen,
maar er was ook veel overeenkomst in
hun denkwijze en streven. Door de eeu
wen heen word die vriendschap bezegeld.
Tijdens de Spaansche overheersching
weken veel Vlamingen naar Enigeland
uit en ze vonden er do innigste gastvrij
heid. Hun spoor is er nog niet iritfge-
wisclit.
Aan Engeland ook danken wij voor
een deel onze onafhankelijkheid- cn in
1914 toonde 'het dat het deze gehand
haafd wilde zien.
Te Zcebrugjge bij de eerste steenleg
ging van het- EnJgelsch gedenkt-eeken,
herinnerde 'de Briteche ambassadeur, sir
John Dixon Grahamo, aan de eerste
Entente onder Jacob van Artevetde
gesloten. Nooit- hebben Belgle en Enge
land tegenover elkander gestaan.
Hot motto van onzen 'hoogen 'gast
roept wel een grooteoh verleden voor den
geest en dat. verleden ds gelukkig niet in
tegenstrijd -mot, het heden.
IN HET FRANSCHE
GEZANTSCHAP
De prinsen LoopoW en Karei, alsook
de prins van Wallis hebben Zaterdag
avond het- kunstfeest bijgewoond, gege
ven door den Franschcn gezant cn Mev.
Maurice Herbette.
De verkleedde intrede, welke eene
ontvangst, van den Perzischcn gezant
door Lodcwijk XIV voorstelde, werd
zeer bewonderd door de talrijke aanwe
zigen, onder welke liooge notabiliteiten
uit de politieke letterkundige en artistie
ke wereld, het diplomatische korps en de
Belgische aritocratio.
Een dansspel uit de XVITc eeuw, uit
gevoerd, door dc artiston. der Opera en
de voorstelling van Les Amants ma-
gnifiques door artiste 11 van de Coraó-
dio Francaise, werden zoor gesmaakt.
Hot feest eindigde met een bal en
een souper. Do prinsen verlieten het ten
4 uren des morgen^
Rome, 29 April. De omtrek van
St. Pietér had ter gelegenheid van de
heiligverklaring van Zuster Theresia
van het Kind-Jeaue, van in den morgen
het uitzicht van groote dagen.
Alhoewel de plechtigheid maar voor
9 u. 30 aangekondigd was. vulde de
groote kerk ach reeds van af 8 uur door
eene groote menigte.
De tribunen waren stampend vol. Bij
het diplomatisch 'korps bemerkte men de
gezanten van Frankrijk, Bdlgie, de mi
nister van Polen en andere .overheden.
Buiten de kardinalen die de Congre
gatie der Riten uitmaken en Card in aal
Merry del Val, aartspriester van St. Pie-
ter. woonden talrijke bedevaarders van
alle nationaliteiten d-e plechtigheid bij,
weke eerst op den middag eindigde.
Groote beweging lieersehto op het
Sint. Pietersplein, waar uitventers reeds
de medalien en beeltenissen der nieuwe
heilige verkochten.
EEN OUD-ALGEMEEN SECRETA
RIS VAN DEN GOUVERNEUR
VAN CONGO IN DE DOMINICA
NEN ORDE.
ZIJNE EERSTE MIS
In de kerk der Paters Predikheeren,
in 'de Rcnaissancclaan te Brussel. werd
Zondag morgen de plechtige Eerste Mis
gecelebreerd door den E. 1'. Lot-ar, vroe
ger secretaris van den gouverneur-gene
raal van Congo, en die over eenige ja
ren in de orde van St. Dominions getre
den was.
De kerk was schoon versierd, de ehoor
was behangen met de Belgi.se l»e eu Con-
goleesche vlaggen, en de kerk was ge
vuld met een groot aantal belangstellen
den.
M. Franck. Minister van Koloniën
had zich doen vertegenwoordigen door
M. Kcrvyn.
De nieuwe missionnaris werd aan het
altaar bijgestaan door pater Nuijens,
prior van liet. klooster van Brussel on de
paters Pashouder en.Legré.
Na don dienst hebben verschillende
groepen, vergezeld van pater Lotar, zich
naar het graf van den onbekenden sol
daat- begeven -om er eene kroon neer
te leggen.
In öaam van onze gesneuvelden hel
den dank.
De namen van de weldoeners zullen!
verzameld worden in een gedenkboek
dat O. L. Vrouw zal opgedragen worden
ter .gelegenheid van de plechtige wij-*
ding der kapel.
GIFTEN
5 frm- Kar(linaal Mercief Pr. 100
M. Vernier Valentin-Roobaia 200
Bedienden-werklieden (o. st.)' dor
Steengroeven van Herbes 8rd-
mont
Eenige geestelijken van Front
Een onbekende van Front
De klok wordt gegeven lot gcdai *-
tenis van een neef gevallen tot
Stmvekenskerke M. Michiels
Doornijk
Ter gedachtenis van onzen gelief
den zoon, M. en Mad V., Gent
Ontvangen op o-ns bureel
Van wegens een Kind van Maris
uit Aalst.
450
145
100
20
Do strijd aan den IJzer hoeft den
naam van Oud-Sbuyvekenskerkc, on van
zijn mooien door do granaten door
korven toren, onsterfelijk"gemaakt.
Onder ée hooge bescherming van Z.
E. den Kardinaal Mercier en het ecre-
voorzit terschap van Z. H. Mgr Waffe-
laert, Bisschop van Brugge en Luite
nant-Generaal Baron Jacques, kwam
oen Kommissie tot stand om op de pui-
nen van dien toren die als waarne-
mings-post diende voor kommandant
Lekeux, den monnik-soldaat een ka
pel op te richten, Maria ter oere.
In de IJzerstreek bleef geen der tal
rijke kapellen, zoo dierbaar aan het god
vruchtige volk, recht De 'kapel van Oud-
Stuyvekenskerke zal de geheele streek
overstralen zij zal een blijvende getui
ge zijn van het verhevene offer onzer
dapperen, en voor hen vurige geft
inzamelen, en ten hemel doen stijgen.
Z. Em. Kardinaal Mercier heeft zich
gewaardigd het inzicht der kommissie
met geestdrift goed te 'keuren. Hij
schrijft o. m. deze aandoenlijke woor
den
Dé 'torén van Oud'-Stuyvekenslcer-
ke zal in de gedenkschriften over den
heldcnstrijd onzer soldaten immer ver
meld worden. De gedachte, iets bij te
dragen tot het. in stand, houden van dit
roemrijk gedenkteeken, met op de plei
nen van den toren een kapel op te rich
ten, aan Onze Lieve Vrouw toegewijd
schijnt me allerbest gepast.
Moeders en vrienden onzer dappere
gesneuvelden, zeker mlt 'gij er willen toe
bijdragen die herdenkingskapel op te
richten, daar op de roemvolle puin van
dien toren, door onze vijanden van giste
ren zoo geducht.
Zendt dan spoedig uw bijdrage, hoe
weinig het ook weze, al was het maar
den prijs van een steen, bij voorkeur
naar het bureel van het blad of aan Mev.
Gallens, 209, Lange Violettenstraat, te
Gent, of. aan de postchek 104.767.
Vergeet niet de gazet aan vrienden en
kennissen te geven, hun aan te wakke
ren hunne gift te sturen. Uw medewer
king zal ons helpen do kapel te bouwen
aan de- ïl. Maria toegewijd.
DE VOORBEREIDENDE BESPRE
KINGEN OVER HET NIEUWE
DUITSCHE AANBOD
Nadat Zaterdag het Rijkskabi.net ils
voorbereidende besprekingen over -het
Dniteche aanbod der geallieerden beëin
digd had, werden gisteren de partijlei
ders gehoord heden Maandag zullen do
voorzitters der afzonderlijke "staten ge
raadpleegd worden.
Nog kteeds is er geen definitief
Diutsch plan opgesteld cn daarom is hot
voorbarig, reeds een gedetailleerde op
somming van de nieuwe voorstellen to
geven.
Wel is het reeds mogelijk den al £JO-
meencn gedachtengan'g.aan te geven, die
hij de Berlijnsché besprokingen tot dus
verre is gevolgd. Op grond van inlichtin
gen uit betrouwbare bron stellen we dan
het volgende vast
1. Terwijl eenige dagen -geileden in
het- bijzonder in industrieOle kringen
nog de meening werd verkondigd dat
een nieuw Duitseh aanbod slechts als
oen mogelijkheid tot psychologische
propaganda beedhouwd moest worden,
staat de Duitscho regeering thans op
hot standpunt, dat zij zoowel op grond
van binnenlandsche als buitonlaudsche
politieke overwegingen een ernstige po
ging moet doen om in het Fransch-
Duitsch conflict een kentering te bren
gen.
De rede van lord Curzon in het En-
golsche Hodgerhuis heeft in Duitsch-
land de |x>sitie der opjoosi-tiepartijen, die
sedert- lang reeds op een nieuw Duitsch
aanbod aandringen, ten zeerste vwr-.
sterkt, zoodat er voor het kabinet ten
slotte niets anders overblijft dan te kie
zen tusschen zijn miniBterieele bestaan
en 'het doen van oen eret-ig gemeend
voorstel.
2 De kwestie, welk bepaald bedrag in
totaal aan do geallieerden zal worden
aangeboden, acht men te Berlijn van
tweedo beteekenis.
Volgens do aldaar heerscliende opvat
ting komt altes aan op het bedrag, dat
jaarlijks betadd moet- worden en ook op
de wijze, waarop dit bedrag zal worden
gewaarborgd.
3. Het bedrag "der jaarlijkscho betalin
gen 'moet volgens de Duitsdhe opvatting
vastgesteld worden door een internatio
nale commissie, waarin belielve Enge
land en Italië ook Amerika vertegen
woordigd zou zijn. Dit onderdeel van
het Dui-tsche aanbod heeft echter niets
te maken met het vroeger geopperde
vooretdbHnghes.
De commissie weïke de Duitsche re
geering wensebt, is een orgaan, waarin
uitsluitend leden zullen zitting hebben,
die door de betrokken regoeringen be-,
noemd worden.
FRANKRIJK ZOU VAN GEEN ON
DERHANDELINGEN WILLEN
HOOREN, 'ZOOLANG HET LIJ
DELIJK VERZET VOORTDUURT
Volgens em telegram uit Parijs aan
do Vossische Zeïtung heeft.de Fran
sche regooring besloten aan de geallieer
den te doen weten, dat zij onderhande
lingen met Duitedhland afwijst, zoo
lang het lijdelijk verzot vo<*tduurt,
DUITSCHE GEVANGENEN
TE VERVIEPuS
Drie celwagens hraehten te verviert
14 Duitsdhe gevangenen aan, die in de
gevanlgenis van Venders hun straf in oo
ien uitboeten. Die gevangenen zijn amb'a
tenaren, politie- en tolopzïchtera
Onder hen bevindt zich de bestuurde^
der gevangenis van Duisburg.
Al die gevangenen werden wegens afi<
ti-BeïgiBdhe handelingen in bet Roetgêk
bied of te Aken aangohoudenj