8
.Vrijdag
Juni 1925
BE SUKERKWftTIE
Katbsfieike ïereeaigmgen es
Mrfsgan
Esn§ zaeraitip
vw—
GOM GO
Gaza kaBfffitjverheid
Ba Frsmseh-Baigisehe
caiifsrsBtie ia losses
Be moord ep kardieaal
de S&ldevila y Romero
DE VOLKSSTEM
Kortstraat, 9 en 21, Aalst. Tel, 114 33.^^.Cjr
XXIX» JAARGANO NUMMER 130
10 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.60 tfitgeTer: .T. Var Ncffel-Dd Genet
j.»- -- - - -w
Publiciteit buiten het Arr. AALST l: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Lottdres E, C. 4,
H. Medardufl
Zon op 8,50 onder 7,49
Nieuwe Maan den li
De raensclicn klagen steen en
Keen, dat de suiker bij de vier
frank de kilo kost tegenwoordig.
iEn ze hebben fseiijk. Dat zijn we
zenlijk oorlogsprijzen. En nu
vraagt zich iedereen af, waaraan is
zulk eene stijging in den suiker
prijs aan te wijten. De eenen zeg
gen het zijn de raffineerders, de
anderen, het zijn de tusschenhan-
delaars.die er schuld van zijn.Wij
willen hier geen oordeel over vel
len, maar enkel ter wille van de
waarheid, die toch wel eens zal uit
komen; wat meer licht laten vallen
op de. kw'estie.
Daarom gaan wij den grootsten
raffineerders van Belgie, senator
Beauduin, .tevens bestuurder jder
suikerfabrieken van Tienen, een
oogenblik het woord laten. Hij
heeft namelijk eene suiker-rede af
gestoken in den- Senaat en zij is
niet zender helanL
Deze suiker-rede kan verdeeld
worden in twee deelen De suiker
kwestie VGOR-den oorlog en de
suikerkwestie -NiA. den oorlog. Er
ontbreekt echter, spijtig genoeg,
EEW'DEEE aan die rede. Dat
is Je suikerkwestie GEDUREN
DE den' oorteg: Dat ware voor
veel nreiïscheiï, die het bedrijf van
de Tiênsche suikerfabrieken des
tijds hebben gade geslagen, hoogst
.ntercSSaht 'g'Csveest. Misschien zal
de ze£- beVoégcie heer Beauduin
•leze Iterftté rfog Wel eèns aanvul
len: hi t 'ware töch in ieder geval
heter dat hij het deed, dan een an
der.
Ziehier hoe' de heer Beauduin
zich uitlaat over de suikerkwestie
VOOR den oorlog
Voor de oorlog was er evenwicht
tusSchejl de wtiafdé der producten
en het kapitaal der fkbfieken.
Deze verkochten" door tusschen-
fcomst der makelaars' aanzienlijke
hoeveelheden te gelijk aan groote
en kleinere firma's die op hun
beurt aim winkeliers voortverkoch-
ten. Voor den oorlog kwam de
suikerproducent dus niet in betrek
king met het publiek.
Wanneer een producent van
ruwsuiker aan zijn makelaar he
vel geeft 0111 te verkoopen, schaf
fen de raffineerders zich dezen
ruwsuiker aan om te verhinderen
dat hi j naar 't buitenland zou ver
trekken. Om den- financieelen last
te verlichten dien zi j aldus op zich
nemen, verkoopen- de raffineerders
np termijn te Hamburg, Parijs en
Londen, waar zij steeds koopers
vinden. Wanneer de Belgische
klant dan suiker wenseht, koopen
de raffineerders den reeds verkoch
ten suiker terug, om hun Belgi
schen klant te bedienen,
Dit zou, volgens den geachten
suikersenator de toestand geweest
zijn voor den oorlog. Na over den
oorlog te zijn heengestapt waar
schijnlijk omdat daar niets over te
Keggen viel bespreekt hij ook den
toestand NA den oorlog en komt
tot het besluit dat in de huidige
suikercvisis ai suikerproduceerders
NIET DE MINSTE SCHULD
HEBBEN. Maar 't is een produ-,
cent, die het zegt, laten wij het niet
vergeten.
Ziehier hoe hij zich uitdrukt 1
Sinds den oorlog is deze toestand
echter gewijzigd. De Belgische op
brengst vertegenwoordigt nu 4 tot
500 miljoen, doch de wisselkoers
oefent hierop grooten invloed uit
20 tot 50 fr, per 100 kilogram.
Wanneer de fabrikant die een
voorraad van 400 tot 500 miljoen
bezit, suikerbeeten koopt, kan hij
dergelijken last niet alleen dra
gen dan wendt hij zich tot de Bel
gische handelswereld, waar aren
echter niet over het noodige kapi
taal beschikt en dus niet koopt.
Dan staat de fabrikant voor de
verplichting zich tot het buitenland
te Wenden. In Belgie is er dus geen
voorraad meer in de winkels, zooals
voor den oorlog, De moeilijkheid,
die wij thans beleven vindt haar
oorsprong in de kwestie der ver
deeling;
Een voorraad moet over heel het
land verdeeld zijn. Doch naar aan
leiding der risico's, die de handel
zou te dragen hebben, moet deze
voorraad in de suikerfabrieken en
raffineerderijen bewaard blijven,
Bij gebrek aan voldoende voor
raad in den handel, kan de geraf
fineerde suiker niet over heel het
land worden verspreid zij wordt
onderweg opgehouden van daar
het tekort waaraan men thans
lijdt.
De hoeveelheid in verbruik aan
gegeven suiker bewijst dat de in
dustrie noeh te Veel heeft uitge
voerd,noch suiker opgeslagen heeft
om er meer voordeel uit te halen.
Honderdduizend ton gedurende
de 6 eerste maanden van het jaar
komen overeen met een verbruik
van meer dan 200.000 ton voor het
jaar, hetgeen in Belgie nooit werdt
bereikt.
Wat de raffineerders betreft
van 25.000 ton voor den oorlog
ivordt thans 45.000 ton bereikt
voor de 6 eerste maanden. Aan het
suikerbedrijf kan dus geene enke
ie fout aangewreven worden be
treffende de hoeveelheid suiker,
die ter beschikking van het land
gesteld werd.
En nu, na die uitlegging van
den heer Beauduin, weten allen,
die het nog niet wisten, hoe het
komt, dat de suiker, de gerafmeer
de, die in October verleden jaar
1.50 frank kostte, in Nov. 1.60 fr.,
in April 1,90, in Mei 2.90 en nu
4 fr. kost.
Volgens het geraf meerei 'ant
woord van den liberalen senator
van Tinenen verdient de nijverheid
geen verwijt. Het woord is nu aan
den tusschenhandel, aan den mid
denstand.
De aanstaande vergadering van de
afgevaardigden der bij het. Verbond
aangesloten Vereenigingeu en Kringen,
ral pS-aats hebben op Donderdag 21 Ju.
ni eerstkomende ten 10 1/4 ure, in
e Patri a Broeckstraat. 23 Brussel.
Do dagorde zal bedragen 1. Geno-
/nene of te nemen maatregelen in uit
voering der wenschen in de laatste zit
tijden uitgedrukt.
2. Wensoh door de Katholieke Ver-
eeniging van Meeskroen neergelegd.
3. Schoolfonds Karei "Wjoaste.
4. De politieke toestand. Eené ge
elach ten wisseling zal plaats hebben no
pens den politic-keu toestand.
5. De uitbreking der Kringen. -"
6. Allerhande.
Gezien do belangrijkheid der ver
scheidene punten aan de dagorde, hoopt
het bestuur dat al de Verecnigingen en
Kringen er rullen aan houden eene vol.
ledige afvaardiging naar de bijeen
komst te sturen.
37 MAN VERMIST
EEN SCHIP, VOOR ANTWERPEN
BESTEMD, IN DEN IND1SCHEN
OCEAAN VERGAAN
Een telegram uit Melbourne meldt
dat de Eng. pakketboot Trevessa
draadloos een S.O.S. heeft uitgezonden,
dat opgevangen werd door hot 'station
m Perth.
Do Trevessa bevond zich op 1200
mijlen van do Westkust van Australië,
(oen zij -het noodsein wegstuurde, waar
in gemeld werd dat het schip snel zonk
en do bemanning had plaats genomen
in de scheepsbooton.
Da bemanning was 37 koppen sterk.
Het meest nabije schip, de Tregen-
na een zusterschip van do Treves-
ea was op 400 mijlen afstand, ving
ook het noodsein op en stoomde onmid-
•leliik naar de plaats der ramp.
Maar geren da holle zee konde «Tre.
genna» slechts 7 knoopen per uur loo-
pen.
Daar het noodsein Maandag morgen
werd vei-zoodua zou ds Tiegenna e
de schipbreukelingen eerst Woensdag
avond kunnen, bereiken.
In allo geval Dinsdag avond was men
te Melbourne cog zonder -eenig nieuws
van de bemanning.
Da <r Tiwvessa en de Tregenna
kwamen beidon van Freeman de en wa
ren beide voor Antwerpen bestemd.
Zij -behooren beiden tee aan dezelfde
reedorij, de Hain S. S. Co., Limited.
De <t Trevessa is de oude Dmtsehe
vrachtboot Inkertnrm groot 5000
ton, metende 400 voet lang, gebouwd te
Flensburg" in 1909 en thans thuis hoe
rende te St. iïvesj
AANKOMST VAN- DE
ELISABETHVTLLE
Vroeger 'dan' was aangekondigd, is
gisteren morgen rond 10 ure, de Bel
gische stoomboot Elisabethville
van Congo te Antwerpen aangekomen,
met een 'flink getal passagiers en gene
volle lading.
Vdo familieleden waren toegeko
men, om de teiugkeerende af te halen.
Gelukkig dat op hunne aankomst
niet lang moeeüun wachten, want de
mensehen stonden te huiveren van den
ndjdigen kouden wind, gepaard met
regenvlagen.
De Elisabethville die zijne ze
vende reis, in gelukkige voorwaarden
volbracht, had nog 110 passagiers aan
boord. Onderweg© hadden reeds 150
opvarenden 'het schip verlaten. Bene
vens de gewone koloniale p'odukten, had
het schip nog eene kostbare lading, be
staande uit 380 küos goud en eene par
tij van 35 zakjes diamanten.
EFN DWERGOLIFANT
De grootste aantrekkelijkheid bij do
aankomst van de aankomst van de
Elisabethville was wel een speci
men van olifant, zooals men nog nooit
in den Antwerpschcii Dierentuin heeft
gehad. Het dier e:gen'lijk een dwergoli
fant, die enkd in het moerassige gebied
van Congo wordt aangetroffen,_had zijn
verblijf gekregen in een stevig hok, op
het voordek. Op de reis 'heeft het dier
ïich flink igehcu&en, een weinig zeeziek
geweest, doch door de goede zorgen van
een neger Michdl Bosenge, die goed
Fransch sprak, weer gehoed opgeknapt.
Het dier gedroeg zich op do reis zeer
gemeenzaam mot de passagiers, doch
nu zat hij diep onder een zeil en de
kens verbolgen, om het zeldzaam spe
cimen, tegen de koude te beschermen.
Bedienden van den Dierentuin wa
ren ter plaatse om den nieuwen pen
sionnaris, met de meeste zorgen omge
ven, naar zijn aangeduide verblijf
plaats te voeivn.
Deze dwergolifant, die nu is toege
komen is pas ven meter hoog en vol
gens der bestuurder van den Dieren
tuin, 'M Lhoest. bereiken de oudste
nauwelijks een paar meters.
iZooals we licoger reols *zqgden, as
het een uiterst zeldzaam specimen, te
moer daar de jacht op deze dieren, met
de grootste gevaren gepaard gaat
Slechts 'n 1910, werd van deze onbe
kende soort dwergolifanten gewaagd
en werden zij «czien aan de moerassen
van het meer Leopold II.
Een Belgisch onderdaan, luitenant
Fransen daarvan op de hoogte ge
bracht, besloot ten koste van alles, een
specimen te bemeesteren. Na veile ge
varen getrotseerd te hebben, en langen
rijd in het moerassige gebied te hebben
vertoefd, waar men elk oogenblik door
doodendc koortsen kan overvallen wor
den, gelukte hem een dezer zonderlin
ge dieren, die de grootste nieuwsgierig
heid der dierkundigen had gemaakt,
neer te schieten.
De moedige luitenant, die 36 uren
aan een stuk t-ot aan de knieën in dc
moerassen had vertoefd, moest zijn
stout stuk met den dood bekoopen. De
koortsc-n hadden hem overmeesterd en
drie dagen daarna ovenlqed hij. Hot
gedoode specimen weid opgevuld en
naar hot museum van Tervuren gezon
den.
In 1921, is hel M. Van Nifsen, kolo
niale beheerder, van le klasje Kutsu,
gelukt drie dezer dieren te vaneen en
wel bevend. Het waren twee wijfjes en
een manneke hij stelde ze dadelijk ter
beschikking van den bestuurder van
den dierentuin van Antwerpen. Wat
zou liet een prachtige aanwinst ge-
wfeest zijn, doch het manneke overleed
kort na zijne vangst en een der wijfjes
werd door een, inlander doodgeschoten,
omdat bet dier zijne pijp in stukken
bad getrapt 1
Aldus is er slechte cén specimen
overgebleven dat*bij de dierkundigen
den Lateinschen naam heeft gekregen
vaoi elephas africanus Frasseni
naar den naam van den Belgischen lui
tenant, die het eerste specimen van
.dwergolifant had bemachtigd.
Een Engelsch blad, dat zich met
kunst bozig houdt, spreekt over de Bel
gische kantnijveiheid.
Men weet dat de Engelschen groote
liefhebbers zijn van kant, ook gezegd
spelden werkkant
Ongelukkiglijk gaat hunne liefde
zoover niqt, dat rij er genoeg willen voor
■bf-ftalen Spelde werken is altijd
een decht beroep geweeat.
Bedoeld blad zegt. dat er in 1870, on
geveer 150.000 speldewerksters in Bel
gie waren. In dien tijd werd zeer vedl
gespeldewerkt ii) de meisjesscholen,
maar dat misbruik is rond 1880 verdwe
nen, omdat de s.chooloverheden het be-
kampten, dat de verdienste gering
werd, en dat andere nijverheden eene
betere 'broodwinning verschaften.
Pas voor den oorlog waren er *nog
ongeveer 45.000 kantwerksters in ons
land en nu zijn er nog slechts 30.000
onoeveer.
•Voor den oorlog bracht de kant nij
verheid ongevöêr 15 miljoen frank üp,
wat 500 fr. per kantwerkster zoude uit
maken dat zou ongeveer 1.11 fr. daags
geweest zijn, wat voorzeker geheel ma
ger was.
Het is dan ook niet te verwonderen
dat al wie ©enigszins kon, het kantwer
ken he ft laten varen.
Tengevolge van den algemeenen op-
clag woirlfe nii le oph?engst op 25 mil
joen geschat, wat voor elke kantwerk
ster 833 fr. per jaar zou uitmaken of
2.77 fr. per dag, 300 dagen in het jaar
gerekend
In den huidigen tijd is 2.77 fr. per
dag min.ler dan 1.00 fr. voor den oor
log, waai uit blijkt dat het 'loon in de
bant nijverheid na den oorlog merkelijk
te gedaald.
Geen wonder dat die nijverheid ver
laten wordt.
Indien het een^*« mode werd,- veel
echter. kant te diagen, dat zou liet
speldewerken kunnen opbeuren,
DE ALGEMEENE VERGADERING
Het was drie uur, toen "Woensdag na
middag de exporten in do vergaderzaal
geroepen weiden, waar MM. Poincaré,
Theunte en Jaspar reeds een uur aan
t beraadslagen waren.
De vergadering duurde tot 6 1/2 uur.
De minteters h«i»ben zich teruggetrok
ken zonder lamrs de voorzaal te gaan,
Aaar de journalisten hen verbeidden
om inlichtingen te bekomen.
^Onmiidelijk daarna werd volgende
mededcoiing uitgedeeld
De Belgische en Eraosche rogee-
ringen zijn he Le voortgegaan met Run
gemeenzjam onderzoek- der vraagstuk,
ken, in 't leven geroepen door de Ruhr-
bezetting.
Zij hebb -n onverminderd him
vroegere beslui rui behouden, namelijk
voor wat de voorwaarden betreft waarin
de ontruiming van hot Ruhrbekken zou
plaats hebben na betaling van de her
stellingen,en voor wat de verplichting
voor D'jiisehl&iid betitft, zijn lijdza-
men tegenstand op te geven voor eik
onderzoek van r'jn voorstellen.
De twee regeeringen hebben het pro
gramma vastgesteld der nieuwer maatre-
gelen te nemen om de drukking te ver
meerderen en om Duitschland te dwin
gen tot een ►spoedige uitvoering van
fijn verplichtingen.
Op die vergadering waren aanwezig,
beneven 3 de Franscho ministers Poin
caré, Le Trocqucr, de Laesteyrie,de Bel
gische ministers Theunte, Jaspar, Neu-
jean en Devèze, dc heer Peretti del-
la Rocca. bestuiuvier van buitenland-
:=>che zaken hij het Fransch ministerie
van Buiienlandsche Zaken, de Fran-
sc-he generaal Degoutte, de Belgisch;
generaal Rueqaoy, de 'heer Tirarcr,
Fransch hoog» kommtesaria te Ko-
blentz, verder de hh. Gurllaume, Han-
recart, Berger, Gutt, Hoiin-Jacque-
myns, Davignoa, enz.-
HET EETMAAL BIJ M. JASPAR
Na de bespicking had bij minister
Jaspar een eetmaal plaats, waarop aan
wezig waren
M. Poincaré, minister-president van
Frankrijk M. de Lastevrie, minister
van Financien van Frankrijk M. Le
Troequer, minister van Openbare Wer
ken M. de graaf de Peretti de la Roc
ca geaeraal Degoutte M. Herbette,
Fransche gezant te Brussel M. Theu
nte, eerste mi ruster, minister van Fi
nanciën M. Neujean, minister van
Spoorwegen M. Devèze, minister van
Landsverdediging M. Van de Vyvere,
minister van Ekonomische Zaken M,
de buNn RoLn-Jacquemyns, hoog-
koramteaarte van Belgie in Rijnland j
]\L Hanuecart, Hoofd der Belgische af
vaardiging der ingonieurs te Dussel-,
dorf; M. Helleputte, minister van Sta
te M. Hymac?, mir.ister van State
M. de rcarkii8 Imperiali, senator M.
Forthomme, volks vet'te^g^nwoordi^er
M. Pirmez, onder-voorzitter der Kamer
van Volksvertegenwoordigers MM. do
Géradon en Houtart, volksvertegen
woordigers M, Féron, senator gene-
ï-aal Ruquoy M. Jacques Jas^jar
Mej. Madeleine Jaspar M. Roberte.
M. P0TNCAR3 BIJ DEN KONING
AI. Raymond Poincaré werd Woens
dag avond, om 6 ure, ten Paleize door
Koning Albert ontvangen. H6t onder
houd duurde ruim een uur.
De indruk, dien de bedreven moord
op den eerbiedwaardigen aai-tsbiaschop-
kardinaal Sold vda y Romero, in de
oude, historische Sarngossa, welks cita-
de/1 Castillo de Aljaf'ej'ria oönrnaal de
i-etel van de Moorsche en later van do
katholieke vorsten was, op de katho
lieke wereld m ik en zal, moet wel een
verbijsterende wezen.
Do 77-jarige aartsbisschop viel als
slachtoffer van ten laaghartigen aan
slag, door kogete doorboord. En dat in
het Katholieke Spanje,, liet land dat-
door Pius XI voer kort nog, op 3 April
laatstleden, tijdens een gehoor aan een
aantal volksvertegenwoordigers van
Spaansehe Mar-kongregaties verleend
geprezen werd nis het groote, edele,
lominde en bevoorrechte Spanje
Zelfs een grijze herder is dus in onze
tijden niet m e: veilig te midden van
rijn trouwe kudde, zelfs een Prins der
Kerk wordt niet meer ontzien in een
land, waarvan de bewoners den adel
van hun karakter on de ridderlijkheid
van hun manieren danken aan den eeu
wen- ouden kultureelen invloed van het
Katholicisme I
Wel schijnt men, gelukkig, volgens
sommige nadere berichten, in den
moord geen ui'in^ van godsdiensthaat
te zien te hebben. De kardinaal zou ver
inoord zijn doe? eenige arbeiders, dio
op zijn landgoed werkten en met uien.'
een geschil ontstaan was.
Voor dozen uitleg pleit de omstan
digheid, dat tegelijk met den kardinaal
i-on van zijn bloedverwanten vermoord
werd. Maar ook dan -blijft de moord nog
altijd een feit van wijdere beteekenis^.
omdat de ontstellende verruwing der
zeden en de zinking van het zedelijk
pei'l van het volksleven er weer op plot
selinge cn schrikwekkende wijze dooi;
belicht worden.
Ook qJ zijn dan alleon persoonlijke
wraakzucht en Zuidelijke ncetbloedig-
heid in het sptl geweest, dat zelfs in
Spanjo oo onbiu'baamd de hand wordt
opgeheven tegen een ge wijden en zoa
hoog ve,'heven persoon, is wel een ont
stemmend teeken.
Welk een verlig de Katholieke Kerk
•n Spanje -geleden heeft door den dood
-au Saragosso's aartsbisschop, valt wel
het beste op te makon uit den krachti
ger! protestbrief, dien Kardinaal Solde-
vila y Romero begin April tot den mi
nister-president Alhucemas richtte.
De minister-preeident had namelijk
zijn voornemen te kennen gegeven een
verandering aar. te brengen in artikel
II van de Spaansche grondwet, waarin
bepaald wordt, dot alleen de katholieke
godsdienst in Spanje recht 'heeft op
uiterlijk eerbetoon. De regeering wilde
dit recht ook uitbreiden tot andere
godsdiensten, omdat Snanje nu ook de
beschermer van. een Muzelmansch volk
eworden was.
Met een krachtig protest, door zijn
nietsontrienden «jvër ingegeven, waar
bet de heilige i echten der Kerk geldt,
ridhtte de Kardinaal zich tegen dac
voornemen en. wees er, onder meer op,
lat door de aangekondigde wetswijzi
ging een eindo gemaakt bou worden aan
het KonkoixWv, waarvan artikel cén
gesteund is op artikel 11 van de grond
wet. In hoeverre dit protest, aat do
laatste openbar? levensdaad van den
Kardinaal geworden is, uitwerksel zal
hebben, is op het oogenblik nog niet te
voorzien. Voor den Kardinaal zal intitó-
sclic-n de fonv-rischrokkejii verdediging
van de rechten der Kerk zijn geestelijke
uitslagen gebracht hebben.
Kardinaal Soldevila y Romero was
do deket van het Spaansohe episkopaat.
Hij was op 20 October 1846 te Fuento
la Péna, in het bisdom Zamora, gebo-
en.
Op het Konsistorie van 14 Februari
889 werd hij tot bisschop benoemd
van het btedora Tarazona. Op 16 De
cember 1901 werd hij tot Aartsbisschop
\an Sarogoeea verbeven. Op 15 Decern-
Ier, 1919,. ten slotte^ hjj. dqor Pau4
