PlWKW IS"8
Kortstraat, 9 on 21, Aalst. Tel. 114 TT» <r%-TF3TA* T"> SO CENTIEM EM WEKELIJKS O.Ss® Uitgever: J. Van Ncffel-De Gendt
Zondag 1 Jail
Maartdag 2 Jail
1023
*-
van
ds Trsvsssa
XXIX» JAARGANG NUMMER ISO
H. Ruraoldus
Zon op 3.53 onder 7,5G
Bezoeking van Maria
Zon op 3,o4 onder 7,55
Laatste Kwartier den 5
publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas, Adölf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs,
Bream's Buildings, 6, Lon dres E. C. 4.
En v,-aar,om vieren wij op I Juli den
Kolonialen dag
Eerst en vooral als hulde en 'blijk van
"Ci'kentelijk'heid aan al dezen, die zich
aan de taak gewijd hébben, ons Vader
land te begiftigen met eene prachtige
kolonie, wij (bedoelen Koning Leopold
II en zijne medewerkers van. eerste
uur in Congo dan jegens dezen, die
onverdroten steeds op de bres gestaan
•hebben, om onze kolonie met haren on-
iuit-pulbaren schat aan rijkdommen van
allen aard, te ontwikkelen, vruchtbaar
te maken, te. doen bloeien.
En ten slotte vieren wij dien dag de
heerlijke overwinning door onze dappe
re ncgertrocpen ginds in het verre Con
go behaald, op de legeibenden van den
zelfden vijand, die ons hier in Belgie in
1914 brutaal weg had overvallen.
Daarom vieren alle Belgen, die bet
•goed mcenen met den voorspoed van
•het Vaderlandj den Kolonialen Dag.
BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAX
BELGISCH-CONGO
De monding van den Congostroom
werd, in 1482, door den Bortugeeschen
admiraal Die-go C-oo ontdekt.
Eene eeuw nadien, vestigde- zich een
Belg, Petrus Van den Broeck, als han
delaar in Congo.-In 1650 ging eene zen
ding kapucijners-monniken uit onze
provinciën, aan de negers aldaar het
Evangelie prediken. Voor het einde der
XVIlIe eeuw werd er evenwel geen en
kele erni-tige wetenschappelijke zending
in het watergebied van den groeten
stroom ingericht.
In 1798, vertrekt doctor Laccrda van
Té té op de Zambesi, om de vallei van
'den Sharnbezi, voornaamste toevloeiing
van liét B angvel omeer, te bereiken
bij doorloopt alsdan het hoogste water
gebied van dezen stroom..In 1832, vol
gen twee andere Portugezen den zelf.
■den reisweg. In 1843, waagt zich een
vierde Portugees tot in Opper-Kasai.
De eerste gewichtige aardrijkskundi
ge ontdekkingen in het- watergebied van
den Congostroom zijn aan Engelsche
ontdekkingsreizigers te danken, name
lijk aan Tuckey, Livingstone-, Burton
Epckc en Cameron.
Tuckey bezoekt- in 1816, de streek
dor watervallen. Hij gaat- van Banana
naar Is&ngila. Burton en Speke ontdek
ken in 1857, liet Tanganyikameer.
Speke verkent in 1858, het Victoria-
anoc-r.' Zij ondernemen de eerste reeks
reizen langs de Oostelijke kust. Living
stone is de eerste die tot in het- hart van
het Afrikaansche land doordringt. In
1851, ontdekt hij Opper-Zambësi, daar
na zet liij zijne navorschingen door in 't
stroomgebied van den Kasai en door
kruist Zuidelijk Afrika van het W»es-
tcn naar liet Oosten (1852). Later ont
dekt hij de Meren Moëre (1867) en
Bangweio (1868) bij eene andere reis,
:<Vhdiiijk, liet- Zuidelijk gefcktelite van
liet. Tanganyikameer (1869) en den
loep van den Congostroom to Nyangwe
(1871). In '1863, bereiken Speke en
Grand de 'bronnen van den Nijl on
in 1864. ontdekt Baker het Aibertmcer.
Uit Zanzibar vertrokken om Livings
tone tor hulp te snellen, ontmoet Ca-
•m '.n, te Tabora, heft stoffelijk over
blijfsel vgii den groot-en ontdekkiugfe.
reizigcr. Ilij doorloopt- opnieuw het
Tanganyikagebied (1873-1875). komt
in do nabij beid van den Congostroom,
dringt- d-oor in de streek welke-ten Noor
den van Nyangwe gelegen is. volgt
stroomopwaarts den Hoogen Lomani
nadert tot dicht bij hot Kisalomeer,
trekt door de Urua en de Lunda. Afrika
aldus van liet Oostca naar het Weöten
doorkruisend.
Europa's aandaclit was op Midden-
Afrika gevestigd. De dood van den ver-
maardopj Livingstone (1873) deed eene
beweging van genegenheid ten gunste
van het negerras ontstaan.
DE COiXGOSTAAT KOMT TOT
STAND
In October wordt Vivi eerste
Standplaats, tegenover Matadi ges'tiolnry
daarna bereikt men de Pool.
Stanley, dapper bijgestaan door de
Belgische officieren Hanssens, Vande-
velde, Van Gele en Coquilliat, sticht
Le-opoldstad en snelt, in December
1881, ter verovering van den hoogen
stroom, bij middel van drie kleine
stoomschepen.
(Van af Banana tot aan de Falls, doet
hij eene keten standplaatsen onfhaan.
De verkenningstochten worden talrij
ker; verdragen worden gesloten tus-^
échen het Studiecomiteit en de in-
landsche hoofden.
De staalkundige zijde der actie wordt
duidelijker, en wéldra, den titel aanne
mende van Association Internationa
le du Congo (Internationale Congo-
vereenigiio.g)bereidt het Comiteit de
'Stichting van het koloniale rijk voor.
Vijf jaren waren voldoende om tot
in 't hart van het land de schitterendste
verkenningen uit te voeren, op vreedza
me wijze een 'honderdtal nieuwe volke
ren te bózoeken, van de inlandsche
'hoofden meer dan vijfhonder suzereini-
teitsverdragen te bekomen, veertig in
lichtingen tot stand te brengen, waarop
4d© blauwe vlag met de gouden ster der
Internationale Congovereeniging
wappert; op den hoogen Congo stroom,
opwaarts de watervallen, vijf stoom
schepen uit te zenden, de wijde streek
van de kust tot de Stanley-Falls éener-
zijdfe en van Bangala tot Luluabpurg
anderzijds, te bezetten.
Europa's diplomatische wereld! kon
niet langer de onverschillige toe
schouwster blijven van zulk ee^ kranige
en reeds met zeer merkwaardige uit
slagen bekroonde onderneming. Zoo
gebeurde het dan ook dat- op 10 April
1884, de Vereenigde-Staten van Ameri
ka de Vlag der Interan tionale Congo
vereeniging erkenden, dezelfden itite
als die een er bevriende regeering.
DE AANHECHTING
Op 14 December 1906, nam de Ka.
mer der Volksvertegenwoordigers, met
128 stemmen tegen 2 en 29 onthoudin
gen eene dagorde aan, waarbij aan de
verhevenheid van het Congoleesch werk
en aan de vaderlandslievende inzichten
zijns stichter hulde werd gebracht en
Belgie's rechten op Congo bevestigd. De
dagorde uitte dén wensoh der Kamer,
zoo spoedig mogelijk het vraagstuk van
Congo's overname te mogen behande
len.
Eene bijzondere- Commissie, Com
missie der XVII genaamd, en samen -
getiteld uit volksver tegenwoo rdigers van
al de politieke partijen, werd door de
Kamer gelast het wetsontwerp van 7
Augustus in te studeeren de aan
hechting voor te bereiden.
Na twee maanden werkzaamheid,
diende de bijzondere Commissie haar
verslag in over het koloniaal wetsont
werp waaraan zij 'belangrijke wijzigin
gen 'toegebracht had. Op 15 April 1908,
werden de besprekingen in de Kamer
geopend zij duurden lang en waren
met vaderlandsliefde bezield.
De heer J. Renkin, minister van
Justitie, trad op als voorstander van het
Congoleesch werk. 'Zijne begeesterende
redevoeringen, rijk aan verhevQn ge
voelens, aan vurige liefde voor het va
derland, aan onbaatzuchtige princiepen
van menschlievendheid,brachten bij
lien die aarzelden, eenen omkeer te
'Weeg. Het ontwerp tot 'het verwezenlij
ken der aanhechting van Congo aan
Belgie werd den 20 Augustus daarop
volgend door eene groote meerderheid
gestemd, en, na dertien aan de bespre
king besteede zittingen, werd de aan
hechting, op 9 September, onder lang
durige toejuicliingen door den Senaat
bekrachtigd.
Den 15 November 1908 bestond er
geen Onafhankelijke Congostaat
meer, deze was nu Belgisch-Congo
Zij allen die aan dat verheven werk
hun leven hebben gewijd, hetzij tijdens
ontdekkingstochten, hetzij in de Evan
gelieprediking of ih handelsonderne
mingen, en die, doordat zij vanaf de
eerste expeditie tdt heden toe, den voor
uitgang der beschaving verzekerden,
groot-olijks hebben bijgedragen tot de
opbeuring van het negerras' aldus gele
genheid gevende aan machtige volke
ren, onze hoedanigheden als kolonieeei
ders te loven en te prijzen, ja, zij al
len hebben recht op de dankbaarheid
van ganseh het Belgisch volk ,1
Met ingetogen eerbied (buigt- me, liet
hoofd ter nagedachtenis van de -baan
brekers der beschaving, die meft held
haftig vertrouwen hu», bloed vergoten,
TTTrr ocn Uitgestrekt, barbaarsch en in dé
duisternis gedompeld gewest tot een
voor de toekomst wijdgeopend land te
verwerken.-
Doch het is voornamelijk aa,n de ver
nuftige en buitengewoon krachtdadige
hoedanigheden van koning Leopold II,
aan zijne scherpzinnigheid, aan zijnen
on verpoosden arbeid,dat Belgie de Con-
go-kolonie verschuldigd is, alsmede ba
re spoedige ontwikkeling die de andere
koloniscercndc landen tot bewondering
gedwongen heeffc
ALGlEjMEÊNE VERONTWAARDI
GING-. DE KINDEREN OP. HET
GERECHTSHOF
Het nieuws met de walgelijke bij
zonderheden over het ongehoord Schan
daal, dat door het .parket van Antwer
pen, in de modelkostschool van Ranst
is ontdekt geworden, heeft -niet alleen
in genoemde gemeente en omliggende,
maar bijzonderlijk in de steden eene
algemeepie verontwaardiging verwekt.
Nu dat de bom is gebergten, zijn er
velen die. er wat weten over te vertellen
De tongen zijn nu voor goed losgeraakt.
Het is maar spijtig dat zij, die er iéts
van wisten, het parket niet vroeger heb
ben ingelicht' de kleine ongeïukkigen
zouden zoolang niet in e'ene krocht 'heb
ben geleefd, waar het voedsel van een
gevangene een feestmaal moet- zijn, in-
vergelij-king van wat deze kinderen kre
gen, en waar ze daarenboven nog ten
prooi waren aan de schandelijkste mis
handelingen van eon paar onme^i-
sch-en.
Het is verwonderlijk dat dezfe kinde
ren er nog 'bétrekkeflijk goed uitzagen,
niettegenstaande den ongehoorden vul
len toestand, waarin zo leefden. Hét
schijnt, dat dit groeten deels te danken
is aan den buitengewone gezonde lucht
dezer streek.
Bijzonderheden over de krocht be
hoeven we niet Veel moer te voegen, bij
hetgeen we gisteren reeds gemeld heb
ben. De jongens kregen 's morgens
brood en water 's middags, aardappe
len met watersaus ten wat rijst 's
avonds nogmaals droog brood. Gewoon
lijk was het Zondags een bijzonder
maal, dan kregen 's middags semou-
lepap, opgemaakt met 1 liter an eik en
de rest was water, en dit voor de 90 leer
lingen
Deze modelkostschool, heeft' altoos
een bijzonder personeel gehad. Uit
Ranst wordt ons onder meer gemeld,
dat een -vroegere onderwijzer, met na
me Kruse men spreekt reeds van
voor den oorlog zich regelmatig be.
dronk en zekeren dag alzoo in de hof
gracht is gesukkeld i n verdronken.
Mijnheer d-e directeur en de aange
houden onderwijzer S., begaven zich
eveneens -regelmatig aan den drank
en het was bijzonderlijk jn die oogen-
'blikken-, dat de kleine slachtoffers tot
de meest wagelijke, verdierlijkste han
delingen werden gedwongen. Gewoon
lijk werden ze dan beloond met een bo
terham met gelei. Het is de eerste maal
niet dat diezelfde S., in de gemeente
Ranst, dronken op straat werd gevon
den, en dat hij door voorbijgangers van
de baan werd getrokken. Na zijnen roes
in een zijkant te hebben uitgeslapen,
ging deze modélprofessor 's morgens
klas geven I
Dat de jongens zoo een fijn eten kre
gen was te danken aan mijnheer den
directeur, want deze deed de keuken,
terwijl zijne vrouw mede klas deed.
Gisteren, Vrijdag morgGn, was het op
hefc gerechtshof eene hee'le herrie, eer-
stenfe door het opschud din gmakend
nieuws en bijzonderlijk nog door de
aanwezigheid van eon twintigtal -dier
kleine slachtoffers, die onder geleide
van een gemeen teondeiwi jee r naar
Antwerpen waren gekomen, om door
den onderzoeksrechter M. De Cock, élk
afzonderlijk onderhoord te worden.
Benevens deze kleinen werden ook
onderhoord, de vrouw van den-bestuur
der en den aangehouden loc-raar S.,
waarna deze terug- naar de gevangenis
werd gevoerd.
Al de kinderen die in deze kostschool
verbleven, zuilen door den onderzoeks
rechter onderhoord worden, en tot zoo
lang, mag ook geen der kinderien de
kosfechool verlaten.
Tusschen de kinderen bevonden er
zioli twee die vooral te beklagen waren.
Hefc zijn de-genaamden Wesby Eva en
James, die sinds vier jaar in hefc ge
sticht verblijven. On der tusschen over
leed hun moeder, terwijl hun vader
niets meer van zich liet hooren. Zij zijn
8 en 10 jaar oud.
Deze kleinen werden met de vuilste
werken gelast., aardappelen schillen, ge
makken iknischen en dergelijke.
Deze twee kinderen, die samen slie
pen in een bedje zonder linnen, wer
den onmiddelijk naar een ander ge
sticht overgebracht.
AANHOUDING VAN MIJNHEER
DEN DIRECTEUR
Ten gevolge van het onderzoek van
Dr Borrikowits. die den toestand van
mijnheer den directeur heeft onder
zocht, werd 'bevonden dat doze hoege
naamd niet ziek was.
De kerel werd onmiddelijk in hechte
nis genomen on geboeid naar de gevan
genis van Antjweipen overgebracht
M. Th'eunis heeft Vrijdag morgend
om 11 ure, al zijne kóllegas ontvangen.
Deze werden door den eersten 'minister
om hunne medewerking verzocht en
verklaarden, zonder uitzondering, toe te
stemmen.
Het ministerie is dus samengesteld
en al de leden van het gouvernement
blijven aan het hoofd der departemen
ten welke zij bestuurden voor de krisis.
In den namiddag begaf M. Theunis
zich naar liet Paleis -van Brusifdl en
kondigde den Koning aan dat het mi
nisterie samengesteld was.
In de vergaderingen der ministers
wélke 's -morgends en 'e namiddags
plaats hadden, werden de groote lijnen
vastgesteld van de ministerieele verkla
ring wélke Dinsdag aanstaande in het
Parlement zal gelezen worden.
DE MINISTERIEELE
VERKLARING.
Wat zal de ministerieele verklaring
'inhouden
Hel gouvernement zal eerst e-n vooral
verklaren, dat het zich ten doei stelt
liet- werk der ekoncmisehe en financice-
le heropbeuring van het land voort te
zetten en de uitgaven te vermindoren.
Dat zal de hoofdtaak zijn van het mi
nisterie.
Hel ministerie Theunis, dat geen
partij-ministerie is, blijft getrouw aan
de buitenhtndsche politiek welk het tot
(hiertoe gevolg heeft krachtdadige en
vaste politiek tegenover Duitfechiand, in
overweging; nemende, dat de bezetting
van hot Roergebied een middel van
drukking is cp DuitscMand, en hopen
de dat de herstelkwestie zal kunnen op
gelost worden door c ene in tergeallieerde
overeen komst.
Voor wat betreft, de nationale verde
diging zal de verklaring aankondigen,
dat hot gouvernement den militairen
diensttijd van 12 maand plus 2 bijge
voegde maanden voor den duur- van de
Roeifoezetting, zal voorsteilen. Er zullen
echter uitzonderingen z.ijn voor de tal
rijke gezinnen'en het cffektief zal de
'49.000 man niet overschrijden.
Het gouvernement zal de Kamer vrij
laten do kwestie der verdeding in
Vlaamsche en Frateche pelotons of sec
tiën op te lossen. De ministers behou
den alle vrijheid over die kwestie.
De ministerieele verklaring zal zeer
duidelijk zijn voor wat betreft de
Vlaamsche Hoogeschcol. Zij zal het
ontwerp voorbrengen waarop de leden
van het gouvernement 't akkoord geko
men zijn.
(Wij geven hier achter den tekst van
dit ontwerp).
Het gouvernement zal een beroep
doen' op de medewerking van heel de
Kamer voor het- volbrengen dezer taak
van eendracht en verzoening.
Op de ministerieele verklaring, zal
onmiddelijk een bespreking volgen.
Deze zal waarschijnlijk een tweetal zit
tingen innemen en eindigen door het
fefcemmen eener dagorde.
Het is zoo good als zeker dat deze dag
orde van vertrouwen zad gestemd wor
den met cene meerderheid van een
twintigtal stemmen, daar „het geweten
is, dat de socialisten, om te gehoorza
men aan M. Vaudenvélde, systematisch
oppositie zullen maken.
DE VLAAMSCHE HOOQEiSCHOOL
DE FORMUUL DER REGEERING.
De tekst van de wet, die het nieuwe
kabinet Theunis in den loop van de vol
gende weck bij den >Senaufc zal indie
nen aangezien doze kwestie nog
steeds ibij dat lichaam aanhangig is
'luidt als volgt
Art. 1 Op de universiteit van Gent
wordt het onderwijs in 'het Vlaanisch
gegeven en do Ydaamsehe taal is de
administratieve taal van de universi
teit.
Art. 2. In de faculteiten der lette-
renen, wijsbegeerte, Philosophic en me
delijnen hebben de studenten de kcu6
tusschen de Vlaamsche en de Fransche
regeling. De Vlaamsche regeling be
staat uit 2/3 van de college's in het
Vlaanisch en 1/3 van de college's in het
Franseh. De Fransche regeling bestaat
uit 2/3 van de college's in het Fran
sche en 1/3 in het Vlaanisch.
Art. '3. De klinische college's in
'do faculteit der medecijnen zullen in
het Vlaamsch worden gegeven.
Art. 4. Ec-n opleiding voor mijn
ingenieur wordt ingesteld aan de uni
versiteit van Gent de college's worden
in het VLaamsoh gegeven.
Bij opleiding voor civiel-ingenieur
enz. worden alle college's in beide talen
(Franseh' en Vlaamsch) gegeven.
Art. 5. Als er tijdens de toepas
sing van bo velgen oojmdjq Jk^chikkinj,
gen geen titularissen voor een of méés!
college's zijn, die in het Vlaamsch do-
ceeren, zal er bij kon in lelijk 'besluit in
die leemte wordén voorzien, zoodat cr
nog Franseh hooger onderwijs wordt
geschapen, zonder echter inbreuk te
maken op de artikelen 2, 3 en 4.
Art. 6. Het academisch jaar be
gint in 1923-1924.
Art. 7. Dé studenten, die voldaan
zullen hebben aan de eisclien, bij de on
derhavige wet gesteld, zullen tot open
bare am(bten kunnen worden beroepen.
Art. 8 loopt over de (bezoldiging dcc
hoogleeraren.
DE KONINKLIJKE BESLUITEN
Het Staatsblad van heden Zaterdag,
kondigt de twee volgende Koninklijk©
Besluiten af
ALBERT, Koning der Belgen,
Aan allen, tegenwoordigen en toeko
menden Heil.
Wij hebben besloten en Wij beslui-
ten
Artikel 1. Het ontslag, door den
heer Georges Th'eunis aangeboden den
14 Juni 1923, uit zijn ambt van Eer
sten Minister, Minister van Financiën,
wordt NIET aanvaard.
Art. 2. Onze Minister van Justi
tie is 'belast met de uitvoering van dit
besluit.
Gegeven te Brussel, den 29 Juni 1923.
ALBERT.
Van 's Konings wege
De Minister van Justitie^
F. MASSON.
ALBERT, Koning der Belgen,
Aan allen, tegenwoordigen en toeko
menden Heil.
Op voordracht van onzen (Eersten Mi
nister, Minister van Financiën,
Wij hebben besloten en Wij beslui
ten
Artikel 1. Het ontslag, den 14 Ju
ni 1923 aangeboden door de hooien
Fulgence Masson, Henri Jaspar, burg
graaf Paul Berryer, Pierre Nolf, baron
Arthur Ruzette, Romain MoVersoon,
Xavier Neujean, Albert Devèzc, Louis
Frantic, Alois Van de Vyverc, onder-a
schtideflijk uit hun ambt van Ministers
van Justitie,van Buitenlandsehe Zaken,
van Binnenlandsche Zaken en Volks
gezondheid, van Wetenschappen on
Kunsten, van Landbouw en Openbare
Werken, van Nijverheid en Arbeid, van
Spoorwegen, Zeewezen, Posterijen en
Telegrafen, van Landsverdediging, van
Kolonies, van Ekonomische Zaken,
wordt NIET aanvaard.
Art» 2. Onze Eerste Minister, Mi
nister van Financiën, is belast met de
uitvoering van dit besluit.
Gegeven te Brussel, den 29 Juni 1923.
ALBERT.
Van 's Konings wege
De Eerste Minister, Minister van Fi
nanciën G. THEUNIS.
VlOOR DE SPOOR'MANNEN.
VOOR DE OUDE MIJNWERKERS
LEt-oile Beige verneemt dat er
Maandag aanstaande een belangrijke
ministerraad zal gehouden worden on
der voorzitterschap van M. Theunis.
In dezen ministerraad zal er name-
'ijk gesproken Vorden van dc toestand
van hefc personeel van Spoorwegen,
posterijen, enz.
Hefc gouvernement had voor het uit
breken dei- werkstaking bij monde van
MM. Theunis en Jaspar verklaard, dat
dc kwestie der familietoeslagcn en der
levensduurte ter studie lag.
Naar alle waarschijnlijkheid zal d©
famüietoealag van het personeel van
spoorwegen, enz. verdubbeld worden.
Dc raad zal zich ook bezig houden!
mot het wetsontwerp dat M. Moyersocn
eerlang op het 'bureel der Kamer zal
neerleggen, betrekkelijk het pensioen
der mijnwerkers.
NOG 16 GEREDDEN
NIEUWE BOOT AANGEKOMEN ÓP:
HET 'EILAND MAURITIUS.
Eene nieuwe geweldige sensatie ia
Vrijdag morgen verwekt:
Dc andere vermiste boot is ook opge
doken en zoo ib waarachtig eene nieuw©
heldenbladzijde in de geschiedenis on.,
zer koene zeelieden geschreven.
Een telegram uit Londen meldt
Een draadloos telegram ontvangen
Ier statie van het eiand- Rodriguez en
komend van het eiland Mauritius,meldt
d-at dc tweede boot van dc Trevessa
met 16 man aan boord, is aangekomen*
te Port Soi'.illac% ten Zuiden van het ei
land Mauritius.
Zij hebben 24 dagen in eenen or*;a
jjboot op den oceaan rondgezwalkt
