M
S&rSMiJS Sa
Vrij da
ï§Is tu oss bgrgtsniS Dïuaut
Oogst ilï25
Atajkisig ep i® Sarsit-wei
ffoepre Msidsraad
ie 8yr®idsg "m Zwitserland
h im isnisterrasii
KfêBwe feranèitsf esliakl
IM Franstsfi© aisiwssrd aas
iipksii
HIM aa
XXiX* JAARGANG NÜMMER
193
Kerkstraat, 9 en 21,
J. Van Ncffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST
(Vervolg.)
De kerk van Dinant is een mooi
specimen van de primitieve Gotie-x
met slanke spitsboogvensters. De
voornaamste straat van Dmant
eaat van de kerk uit, naar Noord
en Zuid. Langs deze zijde is net
Grange Rue en verder de Leo-
Daar tref ik een der
aartegen inwoners v an
werden gesteld in den
avond van 23 Augustus 1914, om
als bomden te worden neergescho
ten. Een gedenksteen noodigt de
voorbijgangers uit eerbiedig
groeten. Dat is wat ook iede
doet die voorbijgaat. Een tweede
muur, de muur Tschoffen gëhee-
ten, herinnert ons aan eene dei ge
liik'e misdaad. Daar op de place
d' Albeau vielen er 164 burgers,
Elders in-de straten werden er nog
een menigte inwoners doodgesclio
ten door losgelaten bandieten ii
een leger.
Wat' men' in Dinant meest aan
treft zijn winkels," waar men de
bekende Couque de Dinant
verkoopt, ofwel zijn het uitstallin
gen van Dinanderies vaat
werk eü andere Voorwerpen in ge
slagen en' geciseleerd koper.
De oudste en schoonste «Dinan-
derie'die ik er zag, is de koperen
doonvont in de O. L. V r kerk. Zij
dagteekeiit uit de XlIIe eeuw.
Dina'nt is gauw doorwandeld.
Aan hèt Zuidelijk uiteinde dei-
lange strAat' staat de rots Bayard,
een reusachtige rotsblok, afge
scheiden' van den berg. Er is een
weg tusschen dezen en de rots
Bayard. De legende, heeft in dit
sC-hoone land haar deel. Hier is het
•Bavard de ridder, saus peur et
saris reproehe -»,' elders de Da
mes de Crèveeceur verder de
rots Tailiefer, den held die Wil
lem van Normandie op zijn tocht
naar Engeland vergezelde. En
dat kan ook niet missen. In zoo'n
romantische streek heeft de ver
beelding een groote "rol gespeeld
.Tailiefer en Bayard hebben nog
elders groote daden gepleegd en
Dames de Crèveeceur zullen
er in beroerde tijden wel meer ge
weest zijn.
Van de rots Ba-yard kan men
langs de Maas naar de brug, de
kerk en de vesting terugkeeren.
Heerlijk is daar ook de aanblik
dan op de groene-helling-aan den
linkeroever met boomgaarden, wo
ningen, villa's en een groot kloos
ter in rooden baksteen. Terug aan
de brug gekomen, staat men weer
om voor de kerk cn voor de drie
maal hoogere vesting op den rot
senwand.
Deze vesting, gelijk zij zich
daar nu verheft, werd gebouwd
door de Kollandsclie regeering na
den slag bij Waterloo. In 1821
was zij voltrokken. Zij is grootsch
en indrukwekkend maar in den
huidigen tijd is liet eerder eene
curiositeit dan een verdedigings
werk. De groote stukken geschut
maken er kort spel mee. Met hare
rechte lijnen en vierkante vensters
in grcot getal is het eene afwisse
ling in dat land van rotsen, met
hoekige kanten, met golvingen van
bergketenen en met sierlijke boch
ten in den Maasstroom
Aalsx. Tel. 114 - X> i - CEN i IEMEN - WEKELIJKS 0.00 - L.tgever:_
Agentschap Havaa, Adolf Msxlaan, 13, te Brussel. - H«ce de la Bouise, 8, Parijs, - Bream's Buddings, 6, Lon ores C' 4"
ggcaggjgaKBWWhlM 1
II. Bartholomeus
S Zon op 4,57 onder 0,50
Volle Maan den 23
voor den! wel door effectenhandelaars als door
banken te werk gesteld, mag
derd vijftig uren per jaar, doch met
denk dat er op elke boot drie hon
derd tot drie honderd vijftig per
sonen plaats nemen. Tal van Hol-
landselie reizigers.
mag het hon-
dames en hee-
hoogstens twee uren per dag, de bij de
wet van 14 Juni 1921, bepaalde gren
zen overschrijden.
Art, 2. De bepalingen der wet van
ren, op de booten. De dames knab-j ^h(I™e1nj[^1^llt0fcdcI1\^lT?nVTeert.ig- komen, door' eene" algeheels eendraeh-
belen chocolade om den tijd door ur*enweelCj ^orden toepasselijk gemaakt
kunnen tot grondslag dienen c^l?er
volgende bespreking, daar men aldus
wel de som van 50 miljard mark-goud,
cijfer dat reeds te voren bepaald werd,
kan bereiken.
(Eindelijk besluit bet Belgisch ant-
woord-ontwerp dat de herstelkwestie
enkel eene spoedige oplossing kon be
te brengen de heeren rooken si
garen. Een dichte groep Brusse
laars 'met uniform-pet zingt Ka-
mur po tot en de eerste boot ver
trekt op slag van twee uren en een
kwart. De twee andere booten
volgen. Iedereen heeft nu geene
oogen genoeg om te zien liet heer
lijke panorama dat zicli voor de
oogen ontvouwt. De zangers zwij
gen de trompetten ook.
Op de eerste boot heeft een
troep muziekanten plaats geno
men een viool, drie mandolienen
en eene gitaar. Zij beginnen te
tokkelen en te strijken. Het zijn
dansaria's aan de orde van den
dag. Na een paar deuntjes klinkt
in 't Italiaansch het Napolitaansch
lied van Santa Lucia Men zou
zieli in de golf van Napels wanen,
waren liet niet de bergen en de ge
bouwen, die ons zeggen dat wij op
de Maas zijn en de taal, die wij
rondom ons hooren.
De tocht stroomaf, van Dinant
naar Namen, is te verkiezen boven
dien in tegenovergestelde rich
ting; ten eerste omdat hij wat
sneller gaat, ten tweede omdat de
aanblik weerom iets anders is,
Aan elke sluis wordt stilgehou
den. De boot zakt langzaam en
komt op 't nieuwe waterpeil. De
tocht duurt drie goede uren, maar
niemand vindt hem te lang; zoo
indrukwekkend, zoo aangrijpend,
zoo Verrukkend schoon is to
schouwspel., Hier is het niet de
film die afgedraaid wordt, Wij
zelf draaien want de Maas
heeft groote bochten en de na
tuurfilm blijft staan op rotsende
grondvesten.
op" de wérkiieclen en bedienden, ande-
re clan kantoorbedienden, te werk ge
steld dóór effectenhandelaars, banken
en verzekeringsmaatschappij en
Art. 3. worden geacht met een
vertrouw enspost te zijn belast, en wor
den als dusdanig niet door de wet be-
heerscht
a) In de banken de gedelegeerden
ter Beurze, de incasseerders, de zaalbe
wakers en brandkastbewaarders, onder
voorwaarde dat zij zich uitsluitend met
die functie bezighouden
b) In de kantoren dor ■effectenhan
delaars de gedelegeerden -ter Beurze
en het likwidatiepersoneel (geld-kas-
houders en effectenkaslioudersj.
BANKEN, KANTOREN VAN EF
FECTENHANDELAARS EN VER
ZEKERINGSMAATSCHAPPIJEN
Ziellier de tekst van de wet, gisteren
in het Staatsblad verschenen.
Gelet op de adviezen uitgebracht
1. De afgevaardigden der voornaam
ste betrokken werkgevers- en werkne-
mersgroepen
2. Den Hoogen Gezondheidsraad
3. Den Hoogen Arbeidsraad
4. Den Hoogen Raad voor Nijver
heid en Handel
Overwegende dat er in de Nijver
heids- cn Arbeidsraden geen afdeelin-
gen bestaan, die de koophandelsbedrij
ven vertegenwoordigen en dat het be
ginsel van de bij artikel -14 van boven
bedoelde wet voorziene raadpleging al
leen dan dient toegepast wanneer be
voegde afdeolingen bestaan
■Óverwegende dat, Overeenkomstig
13 van artikel 1 van bovenvermelde
wet, de kantoorbedienden thans reeds
door de wettelijke regeling van den
arbeidsduur worden •beheerscht, maar
het betaamt buiten de wettelijke gren
zen afwijkingen te verleenen welke
door de bijzondere behoeften der be
trekken bedrijven worden gebillijkt
onder meer in de kantoren van effec
tenhandelaars, banken en verzekerings
maatschappijen
Overwegende, anderzijds, dat er aan
leiding toe bestaat om er voor te zor
gen dat de regeling waarvan sprake,
Met de boot die eiken dag om
twee uren 's namiddags uit Dinant
vertrekt, keerde ik terug. ïn plaat:
van één boot waren er nu drie om
d- talrijke toeristen op te nemen,
die Dinant zijn komen bezoeken,
ft aal s:el ippij enséhoolgcstiekien
en Holland hebben het contingent
voor die drie booten geleverd, die
:1e eene na de andere vertrokken.
Rr is woeling Cn leven. Er wordt
gezongen,
De Hoogere Arbeidsraad vergaderde
Woensdag morgen onder voorzitter
schap van M. Cooreman en onderzocht
de vraag van afwijking van de 8uren-
wet gevraagd door bestuur van de
Staatsspoorwegen voor de piocheurs»
;elast met den onderhoud der banen.
De minister stelde een algemeen re
giem voor ten behoeve der aardewer
kers en een particulier regiem voor de
piocheurs die ver van hun huis
werken.
Het algemeen regiem werd verwor
pen met 15 stemmen tegen 13.
Het particulier regiem voor de arbei
ders der tweede categorie werd daaren
tegen met -groote meerderheid aangeno
men.
Afschaffing in de spoorwegdiensten
De Zwitsersche Bon draad heeft be
slist dat de achturen dag op de spoor-
iwcgcn van den Staat afgeschaft rs. De
werkdag, die 8 en 9 uren bedroog, zal
voortaan gebracht worden op 8 1/2 en
9 1/2 uren.
De ministerraad vergaderde Woens
dagnamiddag in het -ministerie van
Geldwezen, onder voorzitterschap
den h. Theunis, eerste minister.
Hij onderzocht dc -groote lijnen van
het ontwerp van nota gericht aan de
Britsche regeering. Dit ontwerp werd
'goedgekeurd door den Raad, die den
eersten minister en den minister van
Buitenlandsche Zaken belast heeft den
'tekst bepaald op te stellen.
De eerste minister zette daarna den
geldelijken toestand van het land uit
een, met het oog op de voorbereiding
der begrootingen over 1924.
De Raad hïel£ zich verder bezig met
loopende zaken van bestuurlijken aard.
Aldus luidt de officieels mededee-
ling over dezen ministerraad, waarop
de bh. Franck, Berryer en Van de Vy-
vere, die zich in het. buitenland bevin
den, niet aanwezig waren.
Naderhand vernemejü wij nog.^ dat
de raad eerst kennis nam van'hel Fran,
sche antwoord op de Engelsche nota.
Na eene korte gedachten wisseling
over dit antwoord, werd het Belgisch
antwoord-ontwerp aan het oordeel van
den raad onderworpen
Het Belgisch antwoord zal zoolang
niet zijn als het Fransche antwoord. Er
wordt daarin bijzonderen nadruk ge
legd op do voórrangkwestie, welke door
Engeland op den achtergrond gescho
ven wordt. Ook wordt er bijzondere
aandacht getrokken op de kwestie van
het Roergebied.
In de Engelsche nota wordt de be-
tiige samenwerking van al de verbonde-
GC BUITENLANDSCHE LEENING
Toen minister Theunis 'e lands gek
delijken toestand uiteenzette, zou hij
eveneens zijn kollega's op de hoogte
gebracht hebben van den toestand der
onderhandelingen welke .gevoerd wor
den met verscheidene Fransche ban
ken, met het oog op het aangaan van
een leening van 400 miljoen. Een be
sluit blijkt nog niet getroffen, maar
men voorziet dat eerlang een overeen
komst bereikt zal zijn.
DE ZAAK GRAFF
Gemeld was dat de ministerraad zich
zou heng houden met het geval van de
ter dood veroordeelde moordenaars van
luitenant Graff.
Immers de vraag was gesteld of die
terechtstellingen zouden plaats hebben
ofwel of die vonnissen zouden gewij
zigd wórden in levenslangen dwangar
beid.
Een lid der regeering verklaarde, bij
het verlaten van den ministerraad, dat
deze zich met de kwestie niet had be
ziggehouden.
Toch blijkt dat Minister Masson de
zaak uiteengezet heelt, en zich uitge
sproken heeft voor de niet terechtstel
ling der terdoodveroordeelden.
Anderzijds zou minister IVHhomme
den Raad den inhoud n(ucgedeekl
hebben van het verslag dat de militaire
overheden hem over iiet vraagstuk lie.
-ten geworden.
Een besluit werd in ieder geval niet
genomen.
Londen, 22 Oogst Bij verhitting
onder niet te heoge temperaturen van
kleine stukken' steenkool heeft profes
sor Illigworth van de mijnsehool in
South Wales zondêr rookontwikkeling
verbrandende stol verkregen, die vol
gens hem als brandstof boter is dan
anthraciet, daar zij zekere na deel en van
anthraciet niet bezit.
Hij verklaart dat deze nieuwe brand
stof al ze algemeen wordt ingevoerd,
den Londenschen belastingbetalers vijf
miljoen pond zou besparen per jaar
daar dan geen last meer door de rook
zou worden veroorzaakt. Men hoeft de
brandstof beproefd onder ketels tegen
over de 'beste kolen van Walts en vol
gens de bladen heeft ze de proef glans
rijk doorstaan. De verbrandingswaarde
is hopger dan die van gewone steen
kool. Er wordt een proeistatie te Pon-
typrid geopend om liet hicuwe product
te demonstreeren.
toepasselijk worde gemaakt op de werk-1 zetting als onwettig aanzien. De Belgi-
lieden en bedienden, andere dan kan- sche nota wijst er_ op, dat in de onder,
toorbe&ienden, «werkzaam in Idiezqlf dej j handelingen destijds gevoerd met MM.
inrichtingen Lloyd George en Bonar Law er ook
Overwegende, bovendien, dat de be
trokkenen thans reeds, krachtens arti
kel 9, 3°, der wet, de normale grenzen
van don arbeidsduur mogen overschrij
den wanneer liet geldt werken opge
drongen door overmacht of door een
onvoorziene noodwendigheid en waar
van de uitvoering buiten de gewone ar
beidsuren volstrekt noodzakelijk is om
oen eili'.lige belemmering in den gewo
nen gang van het bedrijf te verhinde-
ren
Art. 1 De duur van den werkelij
getrompet, dat toet een]keu arbeid der kantoorbedienden, zoo-
kwe.-iie geweest is niet de bezetting van
het Roergebied. Kooit is er toen spraak
geweest van onwettigheid. Alleen druk
ten de Kngelsclie staatsliodcu er op, dat
de Roerbezetting' niets zou opbrengen.
Voor wat betreft de kwestie der ver
goedingen en het vaststellen der uoo-
dige waarborgen, zijn MM. Theunis en
Jaspar van oordeel, dat. het lingelsch
gouvernement deze kwestie niet volko
men onderzocht heeft.
(Engeland schat dat het nog 14 mil
jard 200 miljoen mark goud moet ont
vangen van Duitechland, Deze cijfer?
Het Frausch antwoord aau 'Enge
land is, in zijn 'geheel, eene algcinceue
en samenvattende voorstelling van het
standpunt door Frankrijk aangenomen
en dat de beginselen bevat eener prak
tische oplossing van de 'kwestie der
hei-stellingen. Frankrijk heeft nooit in
zake der schadevergoedingen aan ik
zuchtige of eigenbaatzuchtjge politiek
gedaan, daar men de herstellingskwes
tie onmogelijk tot oplossing brengen
kan, indien men de gezamelijke Euro-
peesche' belangen over 'het hoofd ziet.
Frankrijk heeft immer den moeilijken
toestand in acht genomen waaronder
sommige zijner bondgenooten gebukt
gaan, en inzonderheid de betreurens
waardige werkeloosheid die in Enge
land hecrscht.
Steunende op het Verdrag van Ver
sailles, welks schending een niterist ge
vaarvol voorgaande zou daarstollen,
volgt de Fransche nota, stap voor stap,
de lange reeks toegevingen aan
Duitechland gedaan, voor en sinds de
vaststelling dc-r Duittehe schuld door
de Kommissie van Herstellingen, toe
gevingen die niet de minste erkente
lijkheid vanwege Duitsehland uitlok
ten, maar enkel nieuwe -tekortkomin
gen van Duitsche zijde voor gevolg
hadden.
Duitsehland heeft tot het einde van
1922. moedwillig zijnen financieelen
en ekonornischen toestand verslecht
er werd niets gedaan om de begrooting
in evenwicht tc brengen de vervoer-
ju-ijzen bleven lager dan ergens elders;
ders werden gespaard en vrijgelaten
van belastingen eene nieuwe han
delsvloot kwam tot stand die thans in
de Amerikaaneche wateren konkuren-
cie doet aan de handelszeevaart van
Engeland en Frankrijk kanalen wer
den gegraven, telefoonnetten uitge
breid, en alle soorten van werken uit
gevoerd die Frankrijk op dit «ogenblik
genoodzaakt is te verdagen.
In dio voorwaarden besloot dc regee-
nng der republiek die reeds haar in
zicht had bekend gemaakt, waarborgs-
panden te nemen, in Januari 1923 tot
de bezetting van de Roer. Frankrijk
heeft de Roc-r bezet, omdat Duitsehland
sedert drie jaren geen enkele zijner ver
plichtingen vervulde, en de Kommis
sie van Herstellingen hem uitdrukke
lijk het recht had erkend van te han
delen. De wettelijkheid der RoerbezeL
ting, die thans door dc Britsche regee
ring wordt betwist, wordt gebillijkt
zoowel door den klaren tekst van liet
verdrag als door de bijzondere en ge
zamenlijke verklaringen der Boudge-
nooten, namelijk door het protokool
van Spa den lb Juli 1920 dat een vol
ledig akkoord bewijst tusschen Frank
rijk en Engeland, voor de verklaring
en uitlegging der paragrafen 17 en 18
van hèt aanhangsel 2 van het Verdrag
van Versailles verder* door de verkla
ring van Londen, van Maart 1921 en
de besluiten van den hongeren Entcn-
teraad, in datum den 2 Mei 1921.
Het ultimatum alleen van 5 Mei
1922 zou kunnen genoegen schenken,
want de bezetting der Roer werd erin
vermeld, niet alleen voor het geval dat
Duitsehland de verplichtingen door de
HerstellingskonimLssie voorgeschreven
niet zou aanvaarden, maar ook voor
het geval dat dezelve op zeker oogenbük
niet zouden nageleefd worden. Dc mi
nister van buitenlandsche zaken van
het Rijk erkende zulks zelf op 9 Mei
1921 in een parlementair dokument
aan de pers medegedeeld.
:De Duitsche rijksregeering eehtclr,
in tegenstrijd met den tekst van het
verdrag, veinst de Roerbezetting als
eene vijandelijke daad te beschouwen.
Zij heel't een wederstand op touw ge
zet die zij lijdelijk: noemt, maar die in
werkelijkheid daadzakelijk is ca met
gewelddaden gepaard gaat.
Die wederstand ging niet- uit van de
bevolking der Roer, en nog min van
deze der Rijngewesie'n zij was voor
namelijk het feit van zekere grootaij-
vwaars en van Berlijn. In die voor
waarden mocht de Fransche regeering
met alle recht het ophouden van dat
zoo lijdelijk verzet als eerste 'voorwaar
de stelten voor alle nieuwe onderhan
delingen met de rijksregeering.
Dit lijdelijk verzet is niet enkel in
tegenspraak met het Vredesverdrag,
maar het is strijdig met liet belang van
Duitsehland, aan wien het meer kust
dan de vrijelijke naleving van zijne
verplichtingen. De Fransche regeering
wenseht dus dat het lijdelijk verzet op-
boude en, eenmaal dit bereikt, zal de
Roer bezetting gewijzigd worden. Zij
zou voortgezet worden mits geleidelijk*
ontruiming naarmate de betalingen.
ONTZETTING VAN DE ROER
Wij herhalen het, dat wij niet lan
ger wensehen in de Roer te blijven dan
noodig zal blijken en dat wij geenet
nevenbedoelingen hebben, zooals aan
hechting van grondgebied, enz.
Het tijdstip der ontruiming zal van
Duitsehland zelfs afhangen. Men heeft
slechts Oostenrijk tot voorbeeld te ne
men om te begrijpen wat Duitsehland
zou kunnen voortbrengen. Aan Frank
rijk verzoeken andere te handelen zou
gelijkstaan met Duitsehland in het ge-
ijk te stellen en dim zou men de woor
den van M. Lloyd George kunnen aan
halen Het zouden de overwinnaars
die de onkosten van de nederlaag
zouden betalen, en de overwonneligen,
die de vruchten van den zegepraal zou
den plukken I
DE FRANSCHE EISCHEN
De Fransche eischen zijn niet van
aard om Duitsehland ten onderste bren
gen. Sinds lang heeft Frankrijk aan
zijne verbondenen- voorgesteld, de 26
miljard goud-mark van de bons A en
B. aan Frankrijk voor te behouden en
van de bons C. deze bedragen te zijner
beschikking te stellen, die van de Fran
sche regcering als betaling van de ge
allieerde schulden worden gceiseht. De
betalingsfetaat kende aan Frankrijk de
ze- beide rechten toe en zelfs had hot
recht op een bijgevoegd bedrag der bons
C. Frankrijk heeft reuzeneommen voor
rekening van Duitechland uitgegeven.
noch onderbroken,
Eet aantal en de jaarwedden der amb- heropbouw K-an
tamrer, werden verhoogd. h°cli toet oneindige op eigen ko„ten
De groote melaaluijveraars cn ree^Jvoor-.-0'^ worden.