1»
Zaienhg
|Scp!em. 1925
OnM&ëling en bevoegdheid
Bklra Staatsgreep
m Spaje
ministerie van
iastmifikseii-Measgaarselig
waarden
Deaar&evmg in Japaa
een keizerlijk dekreet
iimsiene Lanisvsrlsdig^i
la wïsse&sers sp
Isa spamsg
Hst hersfclvraagsfok
If^hanssMUnekssh gesshil
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114
XXIX» JAARGANG NUMMER 212
J 9Q CENTIEMEN WEKELIJKS C»G2) Uitgever: J. Vab Nuffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, IS, te Brussel. place de la Bourse, 8,Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4,
II. Eieulerius
j Zou op 5,28 onder 0,65
Eerste Kwartier den 17
We leven in een tijdperk van
democratie, dat is verstaan. In
eene periode van algemeen kies
recht, natuurlijk. In een tijd van
meespreken, door Jan en alleman,
in alles en nog wat.
De vraag is echter of de
meene ontwikkeling van ons volk
gelijken tred hield met deze poli
tieke emancipatie, of de verstande
lijke ontluiking der gedachten op
voldoende hoogte staat, om dat al
les te rechtvaardigen.
Wie zal hierop durvenantwoor
den
Ondanks leerplicht, ondanks vier
universiteiten, talrijke cursussen,
scholen, wetenschappelijke instel
lingen van allerlei aard, couranten
en redevoeringen, is er vooral in
de politieke ontwikkeling van het
volk nog altijd een tekort, ja een
groot tekort, waar te riemen-
De dorpspastoor, een man van
leeftijd, en ondervinding, waar ik
op 't oogenblik in de vaeantie me
nig uurtje bij. doorbreng, geeft
vaak aan zijpe parochianen buiten
de godsdienstige onderrichtingen
ook nog inenjgp wijze les voor het
leven. En .mij ook interesseert die
landelijke, herder met zijne rake
opmerkingen, even afwisselend als
het rustige plekje zijner parochie
met het rumoerige leven der groot
stad. Het gevaarlijkste -zei
hij onlangs zijn de menschen,
die niets weten, en toch een beetje
studeerden, want zij mcerien over
al verstam^van te hebben. Er is
heel wat kennis voor noodig, om
te kunnen beseffen,dat men wei
nig weet.
't Klinkt misschien .paradoxaal,
maar juist is .liet .onbetwistbaar
"En indien men.eens wilde om zich
heen kijken, of misschien enkel
zich zeiven, zonder voorliefde voor
zijn eigen ik, wilde analyseeren,
misschien zou men al heel gauw de
waarheid van bovenstaande inzien.
Maar omgekeerd, wie eene flin
ke hoogere ontwikkeling genoot,
zooals in onze dagen voor leiders
ten minste vereischt wordt, heeft
een kijkje gekregen over het rui
me veld der wetenschap, waarvan
de politiek er ook eene is, en niet
de minste. De ware geleerde bear
beidt dan verder op dit ruime veld
slechts een zeer klein hoekje, maar,
hoe meer zulke hoekjes, hoe be
langrijker wordt de ontginning
van de braakliggende terreinen.
Maar dan ook ziet de geleerde,
wanneer hij die weinige vierkante
centimeters bewerkt, hoe reusach
tig groot nog het te bewerken veld
der wetenschap is. Dit geldt voor
de wetenschap,maar het geldt ook
voor alles, wat ons het dagelijkseh
leven te aanschouwen geeft. Wat
weet een niet geschoolde werkman
van kunst, van den omvang der
vakken en ambachten, waar Ihij
zijne kracht aan besteedt, die vaak
niets anders is dan brutale spier
kracht Zeer weinig.
En hoe fijn gespecialiseerd zou
nochtans de kennis en de bevoegd
heid van menig vakman kunnen
zijn, indien hij op tijd ontwikkeld
ware geworden
En in de politiek, feitelijk ook
eene wetenschap, zou ook daar
geen graad van ontwikkeling, zou
ook daar niet door veel ervaring
gewonnen kennis noodig zijn, om
de veelzijdige vraagstukken "te
kunnen beoordeelen, die zieh hier
in voordoen Hier zijn de te be
handelen onderwerpen zeer inge
wikkeld en veelomvattend en toch
zijn degenen die ze moeten bewer
ken, hier vaak weinig voor geschikt
en nog al minder bevoegd.
Nieuwe leden van Parlement,
provincie- of gemeenteraad wer
pen zich soms met ijver op allerlei
dingen. Maar dc onbedrevene zal.
zich terstond stooten aan allerlei
wetsbepalingen en administratieve
voorschriften, waar hij niet de
minste nota van had. Ontmoedigd
trekt hij het gestooten hoofd te
rug, mopperend op den wetten-
rommel, die hem in den weg staat
bij zijn ijverige plannen. Maar-
hij redeneert onjuist: een wet is
nog niet slecht, omdat zij rriet
strookt met zijn te weinig ontwik
keld verstand.
En zoo gaat het ook nret de ka
tholieke beginselen. Een veelzij
dig goed ontwikkeld katholiek
raakt niet licht van het katholiek
standpunt af, om te verdwalen in
facties, groepeeringen, kapelle
tjes, die ver staan van de Kerk en
hare beginselen. Ook hier komt
eene stevige ontwikkeling van pas-
En ik stel nog eens de vraag Is
ons volk genoeg ontwikkeld'
DE STAAT VAN BELEG OYER
VERSCHEIDENE STEDEN
UITGEROEPEN
Men seint uit Madrid Het garni
zoen van Barcelona en talrijke andere
steden zijn in verklaarden opstand te
gen de regeering getreden.
De staat van -beleg werd te Barcelona
uitgeroepen. 4)e stad blijft zijn uiterlijk
uitzicht behouden.
Generaal Loilada, onder de bevelen
van den kapitein-generaal, heeft het
bevelhebberschap der provincie Barce
lona op zich genomen en de gewezen
gouverneurs afgezet.
In de andere Catalaansehe provin
eies heeft het leger het bewind in han
den genomen.
Naar de verlcoogmg der landbouwpro
ductie Tentoonstelling en markt van
zaaigranente Gent.
"Willende bijdragen tot "s lands eco
nomische herstelling zoo .heeft de pro
vincie Oost-Vlaanderen in den loop
van den zomer, een prijskamp inge
richt voor producten te velde, waaraan
369 landbouwers mot 669 perceelen
r°gSe> tarwe en aardappelen, deelna
men. Onder deze velden werden door
de officieeïe jury ruim vijftig partijen
rogge en tanve goedbevenden om als
zaaigoed voor den verkoop te dienen.
De producten dezer goedgekeurde oog
sten worden thans tentoon- en te koop
gesteld in het lokaal van het 'Oud Iva-
sino, te Gent, op 14, 15 en 16 Seplem-
oer. De ingang as vrij: Verscliillige
voordrachten zullen worden gegeven
o. m. op Zondag 16 de?ei\ ten 15 ure
door den heer Staatslandbouwkundige
De Keyzer. De heer Gouverneur Graaf
de Kcrckhove, zal de tentoonstelling
met een bezoek vereeren.
Do houders van niei-gestempelde
biljetten der Oostenrijksch-Hongaai-
sche bank, welke deze aan de winket
ten der Nationale Bank hebben gedé-
poseerd in den loop van 1921, worden
.verwittigd dat de Belgische regeering
in bezit is gekomen van de tegenwaar
de, verkregen voor die neerlegging in
de vereffening der gezegde bank.
De terugbetaling -zal geschieden on
de volgende basis
1° 0.045 fr. per kroon voor de biljet
ten neergelegd voor den 27 October
1918, ingehouden den 15 Juni buiten
de grens der oude Oostenrijk-Hon-
gaarsche monarchie.
2° 0.04 fr. per kroon voor de biljet
ten uitgegeven Voor 27 October 1918
maar niet .ingehouden (als boven).
-3° 0.005 fr. per kroon voor de bil
jetten, uitgegeven na 27 October 1918.
De rechthebbenden moeten zich aan
bieden, voorzien van -het ontvangsfcbe
wijs en eenzelviglieidsetukken aan de
winketten waar de. neerlegging werd
gedaan.
De terugbetalingsoperatien gesehie-
den van 17 September tot 20 October.
Een Keizerlijk dekreet is verschenen
waarin verklaard wordt dat de aard
beving een nationale ramp is zonder
voorgaande Er wordt beroep gedaan
op -de natie om haar krachten tot het
uiterste in tc spannen en krachtig"
maatregelen te nemen ten einde hei
vertrouwen te herstellen.
Tevens wordt er in het dekreet de
noodzakelijkheid van betoogd om To
kio niet alleen weder op te bouwen
-maar liet ook verder te ontwikkelen als
politiek en economisch middelpunt van
het. land en hoofdbron van de nationa,
Ie oeschaving.
Tokio is nog altijd de nationale
hoofdstad, al zijn de uiterlijke kentce-
kenen ervan verdwenen.
Verder wordt medegedeeld, dat een
penale inrichting in jiet leven geroe
pen is, voor het weer tot leven wekken
van de nationale hoofdstad.
Aen slotte doet de Regent een beroep
op regeering en volk om gemeenschap
pelijk te werken tot verlichting van het - -
lijden en de onderdrukking der veroryt- tegen
rus lende geruchten en tot hel doen her-jr^ig er
Ieven van ue nationale kracht»
Eergisteren nacht werden geruchten
verspreid als zouden gewichtige ge-
beu rtenissexi op handen zijn.
Te twee ure heeft de kapitein-gene
raal een dokr/ment afgekondigd, onder
teekend Brimo de Rèvera, markies
d'EitelIa, dokument dat aan de Span
jaarden gericht is.
In dit dokument wordt de huidige
regeering afgebroken en beweerd dat
zij Spanje ten ondergang voert. De be
roepspoli tiekers hebben de macht in
handen genomen en verijdelen den
wil van den. Koning.
In die voorwaarden zuilen de krijgs-
overheden de leiddng en de verantwoor
delijkheid der regeering op zich ne
men.
Op het oogenblik dat de staat van
beleg wordt uitgeroepen worden de
•burgerlijke overheden afgesteld en
neemt het leger het bestuur dn han
den.
Het verkeer behalve voor familie
aangelegenheden en zaken wordt ver
boden en de verkeerswegen worden
door het leger in handen genomen.
De nieuwe overheden bezetten de
zetels der opstandige en communisti
sche instcltiögeri, de gevangenissen,
de 'banken, de ofeetri ei te itscen tralen en
de waterbergplaatsen.
De verdachte personen zullen aange
honden worden.
Buiten deze maatregelen blijft alles
normaal.
Het dokument eindigt niet een op
roep tot de bevolking.
Te vier ure was de telefooncentrale
bezet.
Het afgekondigd programma kreeg*
een -begin van uitvoering.
De leider der beweging is de markies
d'Estelïa.
In der haast vergaderde eergisteren,
avond dc regeering.
EEN VERKLARING
DER REGEERING
Madrid, 13 Sept. De minister
raad heeft zijne zitting tot de eerste
morgenuren voortgezet. Volgende ver
klaring werd aan de pers medegedeeld:
De kapitein-generaal van Barcelo
na yheeft verleden nacht uit eigen be
weging de oGTÏogsstaat in deze streek
uitgeroepen. Hij maakte zieh meester
van de verbindingsmiddelen en richtte
zich tok de kapiteins-generaal om deze
uit te noodigen zijne houding te steu
nen. Met dit dool maakte hij een ma
nifest tot het land openbaar, verklaren
de dat het leger aau den koning vraagt
zich van zijne huidige ministers' en van
de politiek dor regeering en van den
Staat te scheiden, ten einde Spanje tc
redden.
De militaire machten van eentge
gewesten zouden geneigd ziju denzclf-
de weg te volgen.
De regeering, in bestendige raad ver
gaderd, vervult haren plicht zij blijft
op post. Zij zal slechts aftreden, door
geweld genoodzaakt, indien de oproer-
leiders het tot het nitetcretc en al zijne
gevolgen -willen drijven.
Heden zal de koning- te Madrid
aankomen.
De liberale bladen keuren deze ver
klaring goed en zi jn van oordeel dat al
teen een- vrijheids-regiem den waarborg
zijn kan van den voote{>oed en het 1^
ven des lands.
DE ERNST VAN DEN TOESTAND
Madrid, 13 Sept. De bladen er
kennen algemeen dat de toestand ern
st ig is, en dat h:j nog erger is gewor
den door de toetreding tor de beweging
van de -garnizoenen uit Barcelona, Sa-
ragossa, Bilbao, Sevilla en eenige an
dere.
Dc beweging is uitsluitend gericht
dc wijze van besturen der regee-
e:i bijzonderlijk tegen den afstand
van den Koning van ziju binnenland-
eehe macht, en het miskennen der
Spaansche eer en belangen in Afrika.
Volgens hel blad A.B.G. worden
ook ernstige beschuldigingen geuit te
gen den minister van buitenlandsche
zaken.
De opstand zou geleid worden door
generaal Brimo de Rivera, kapitein-
generaal van Barcelona.
Als eerste maatregel heeft de regee
ring tot zijn afstelling besloten. De mï;
nister van oorlog zou beroep gedaan
hebben op zijn vaderlandsliefde en ge
vraagd hebben zijn oproerige houding
te wijzigen. Het antwoord zou echter
weigerend geweest zijn.
De toestand te Madrid is volstrekt
kalm.
PARIJS, 13 Sept. Een telegram
uit Madrid aan de Temps meldt
'dat de ministerraad besloten heeft een
eskader naar Barcelona te zenden.
WEDSTRIJD VOOR HET AAN
WERVEN VAN G'EGR ADEER D EN
SPECIALISTEN BIJ DE MILITAI
RE LUCHTVAART
Een wedstrijd vow 50 bedieningen
(22 werktuigkundigen, 14 schrijwer-
kers, 5 wapenmakers, 2 elektriekbewer
kers, 1 uurwerkmaker, 3 plaatbewer
kers en 3 overtrekk.ere) zal in den loop
der'weck van'October 1923, te Brussel,
plaats grijpen.
Dc militairen en oud-militairen zijn
alleen toegelaten zich voor dezen wed
strijd aan te bieden.
De noodige inlichtingen zullen ge
stuurd worden aan al dezen die ze
schriftelijk zullen vragen aan den Be
velhebber der Militaire Luchtvaart, 3-
Jan Lindenlaan, te Brussel.
De bij o vei eenkomst bepaalde wissel
koers, toepasselijk bij het vaststellen
van den prijs (ia Fran-eeho franks) der
viui 10 im 39 September 1923 af tc ge
ven internationale samengestelde reis
biljetten; is dc vc-lgende
1 gulden, doel 6.90 Fnm3che franks
1 Zwitserse he fr. doet 3,19 Fr. franks.
1 lire doet 6.76 Fransehe franks.
1 schilling doet 4,02 Fransche franks
1 penning doet 0,34 Fransche franks.
1 Dcensche kroon doet 3,27 Fr. franks
1 Tjecho-Slowaksehe kr. 0,53 Fr. fr.
NA DE LAATSTE REDEVOERING
VAN M. STRESEMANN.
DE BELGISCHE REGEERING EN
DE REDE VAN M. STRESEMANN.
In Belgische officieeïe middens is
men eerder optimitischgezind na de
jongste rede van M. Stresemann. Deze
laatste is verder gegaan dan in zijne
rede van Stuttgart.
Wat de nieuwe Duitsche vooretellen
betreft in die rede vervat, de hieening
van de officieeïe middens is dat zij nog
te algemeen vaag zijn. Men vermoedt
dat M. Stresemann, indien de discussie
over nieuwe Duitsche voorstellen aan
vangen moet, nog meerdere toegevin
gen doen zal. Wat er ook van zij, ïrcr?
wil geen definitief oordeel vellen voor
aleer men in het bezit- is van den oor-
spronkelijken tekst van de redevoering.
Dit wordt evenwel ter gelegenheid van
die rede herhaald, dat zeer ernstige on
derhandelingen zullen aangeknoopt
worden vooraleer de passieve tegen
stand van Duitechlan-d in de Ruhr
gebroken is. De bezetting van de Ruhr
moet ten allen prijze voor de Belgische
Regeering een succes worden en bet-
pand dafc men tiran? in handen zegt te
hebben en dat productief begint te wor
den, naar men eveneens zegt, zal niet
worden losgelaten voor andere ondui
delijke en onzekere panden.
In Belgische middens ziet men on
gaarne dat M. Stresemann geen woord
rept. over de Belgische vooretellen in de
Belgische nota van 9 Juni vervat, d. T.
verhooging van de taksen op tabak,
wijnen, enz. enz. deelneming in de
winsten der Duitsche nijverheid.
Overigens staat men wantrouwig te
genover M. Stresdmann, die deel heeft
uitgemaakt van de Duitsch nationaal
liberale partij, die den beste steun van
het Duiisch imperialisme was.
Men is dus in afwachting van meer
preeiese Duitsche Noor? teil en welke,
naar men gelooft, onverwijld zullen be
kend gemaakt.
HET OORDEEL DER
FRANSCHE PERS
Het grootste deel der Fransche bla
den is van oordeel, dat in de redevoe-
ring van M. Stresemann stof voor tuin-j
den ia, voor nieuwe en grondige bespre
kingen, wel te verstaan indien de Duit
sche kanselier het ernstig meent.
Evenwel zou men verlangen, dat de
rijkskanselier sommige zijner verkla
ringen nog wat -meer zou toelichten.
DUITSCHE PERSSTEMMEN
De regeeringspers keurt zonder voor"
behoud- de redevoering van M. Strese
mann goed. -
De pers der rechterzijde onthoudt
zich van alle geweldige aanvallen,
maar blijft de kat uit den boom kijken.
De Berliner Tageblatt doet op
merken dat de redevoering van Strese-
!mann een vertrekpunt voor een over
eenkomst kan zijn.
De Vossiscke Zei tun g oordeelt
dat de gedane voetstappen tot een op
lossing zullen leiden.
De Vorwaerts schrijft dat
Duitschland onderhandelt om niet te
moeten kapituleeren.
De Deutsche Zeitung verklaart"
dat Stresemann een groot gebrek heeft,
hij zegt niet wat hij in werkelijkheid
wil.
GERUCHTEN OVER EEN ONDER
HOUD TUSSCHEN POINCARE EN»
BALDWIN
Volgens een bericht uit Parijs zijn
er maarregelen getroffen voor een on
derhoud tusschen Poincaré en Baldwin
te Parijs, wanneer laatstgenoemde op
21 September van Aix-les-Bains terug
keert.
Hoewel zulk een onderhoud niet on
waarschijnlijk is, kan van liet bericht
nog geen officieeïe bevestiging worden
verkregen.
ROND EEN INTERNATIONALE
LEENING
Londen, 13 Sept. De correspon
dent te New-York van de Daily Te
legraph meldt, dat de mogelijkheid
yan een regeling inzake het herstel,
weder liet gerucht heeft doen oplaaien
over een internationale leening, ten
einde de ineenstorting van Duitsch
land te voorkomen.
Wallstreet noemt 200 miljoen pond sfc.,
die door de voornaamste mogendheden
zouden worden gewaarborgd, waarvan
30 .miljoen door de Ver. Staten en 70
ipfjoen door Engeland.
De greote börikierêFirma's' dia bereid
zonden zijn een syndrkaat te vormen
voor de eventueele leening, geven de
mogelijkheid daarvan toe,"indien de
voorwaarden voldoende praktisch zullen
zijn, waaronder een recht op de Duit
sche bezittingen, dat de voorkeur zou
hebben voor de vergoedingen voor li<&
herstel.
DE MARK HEEFT GEEN WAARDE
MEER
Men seint uit Basel, in Zwitserland
dat op de beurs de Duitsche marken
niet meer gekwoteerd worden, daar zij
als waardeloos aanzien worden.
DE TOESTAND
Bij gobrek aan besliste inlichtingen:
aangaande hot behandelde in den gé^
ran len raad te Parijs, uit men zieli in
officieeïe kringen zeer .gereserveerd
over het Griekeeh-Italiaansch vraag
stuk.
Men verwacht, dat nog deze week
het eerbetoon, dat de Grieksche vloot
bij Phaleron moet brengen aan de ge
allieerde oorlogsschepen 'en de plechtig
heden ter nagedachtenis van de slacht
offers van Janina in den loop dezer
week zullen plaats hebben, zoomede
dat de commissie van onderzoek naar
de omstandigheden van die misdaad,
die door den gezantenraad is benoemd,
in het begin der volgende week een
aanvang zal maken met haar werk
zaamheden.
In dien tnsschentijd verwacht men,
dat de Grieksche overheden dc opspo
ring der misdadigers met de meestd
kracht en nauwgezetheid zullen voort
zetten. Het is duidelijk, dat- er veel af
hangt van hun wilskracht tot dezen.
De ontruiming van Ivorfoe is een
kwestie, waaromtrent Mussolini een
zeer vaste toezegging heeft, gedaan. Da
bezorgdheid, die dc klein entente en
andere landen aan den dag leggen om
de ontruiming tot een einde te zien ge
bracht en het belang daarvan tot liet
afwenden van eventueele verdere geva
ren, zijn opvattingen, die hier geheel
begrepen en geapprecieerd worden. Da
Engelsche regeering heeft door haag
vertegenwoordigers te Geneve en Parijs,
en zelfs in Londen, haar gevoelens over
de geheele kwestie zeer duidelijk uilge
sproken, en in haar houding is zij niat
verzwakt.
IN DEN GEZANTENRAAD
Parijs, li', Sopt. Dc Gezanten-
raad heeft dezen morgen en dezen na
middag gezeleld, ooralsnog werd geo-,
uerlei ollicieele inlichting nopens den