15
De kroonprins terug naar
Duitsehland gekeerd
Dinsdag
[\ovem. 1925
üliEIDEil
-:.OoO>
Vredelievends sjisastshsa
Hit het
Hst ©siderzsgscsbsire®! tier ge
nezingen te Leardes
In im fcslsrcialen üaad
Hst Kaffraüek Verband van
Sefgis
0, m, XXIX» JAARGANG NUMMER 2S1
Kerkstraat, O en „1. Aalst. Tel. 114 DAGBLAD 10 - CENTIEMEN WEKELIJKS ©.60 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit btliten het Arr. AALST l: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. - Place de ia Beurse, 8, P^T^Wmb Buildings, 6, LonJres E. C. 4.
II. Slanislas
Zon op 6,58 onder 4,13
E^ralc Kwartier den 14
Die niet arbeidt moet niet eten.
Dit is de christen wet door Sint
Patllus uitgedrukt. Die arbeidt
hetzij met de hand, hetzij met het
hoofd brengt iets voort, dient en
veredelt zich.
Arbeiden is voortbrengen 'Al
leen de mensch brengt voort, 't Is
door de arbeid dat de mensch de
natuur beheerscht. Alle rijkdom
men van den grond en van den on
dergrond, kolen, vruchten ijzer,
hout, enz. worden door den mensch
omgezet in nuttige zaken. is
het, de arbeider met het hoofd die
de wetten der natuur ontdekt, die
uitvindt, s,amenordent en de won
deren der moderne techniek heeft
tot stand gebracht, dig het leven
vergemakkelijken. Doch de plan
nen opgevat, door het verstand
worden .door den handarbeider uit
gevoerd. Hij is het die de schatten
der aarde in het zweet zijns aan
schijn bovenhaalt, hij is het die
moeizaam de verkeersmiddelen
vergemakkelijkt, die woningen
bouwt, schepen op de zee stuurt
en reusachtige gevaarten de lucht
inwerpt: De spierkracht en den
geest zijn dé machten die de eco
nomische wereld belieerschen.
Arbeiden is dienen. Door den ar
beid dient den werkman zijn huis
gezin. Hij werkt voor vrouw en
kind. Het is de arbeid die de ont
wikkeling van het familieleven mo
gelijk maakt, want de arbeid is het
Bestaansmiddel der familie.
De aibeidèr dient ook zijn va
derland. Vooral na den wereldoor
log is de arbeid het m'iddel van
heropbouw', bet middel om den
verdwenen voor-oorlogsehen wel
stand te veroveren door menschen-
handen zelf vernietigd. Daarom
willen wij de welvaart .bevorderen,
dan moeten wij meer arbeiden en
min verkwisten in slecht besteden
vrijen tijd.
Door den arbeid ook dienen wij
de menschlieid. In het groote werk
huis der wereld wordt elk produkt
de wereld door gestuurd, zoodat
eenieder voordeel lieeft van de
werkzaamheid Van anderen. De
petrool van Bakou.doet de A me
rikaansche auto's in Belgie bewe
gen, wijl het vlaamsche vlas in de
spinnerijen en de weverijen van
Engeland verwerkt de. markten
van Indie en Duitsehland voorziet
met stoffen en garens. Het werk
van eenieder met hand of hoofd
redt de wereld van hongersnood,
van koude en ellende.
Be arbeid veredelt door de
christene levensbeschouwing. Door
ons werk te vereénigen met dat
van den Schepper der wereld, zien
wij beter het werk en de goedheid
van God, die den mensch zooveel
bronnen van welvaart heeft ge
schonken, zoo hij ze naar de rede
lijke orde wil gebruiken en ontwik
kelen.
Het werkt veredelt ons door ons
te vereenigen in gedachte met
Christus den goddelijke arbeider,
waardoor ieder inspanning, eiken
druppel zweet rijk wordt aan ze-
Sen. en verdiensten, die na den
clu ïstelijken arbeid des levens ons
de rust geven, een rust die nooit
eindigen zal, dona eis requiem
sempiternam Door den arbeid,
Volgens Godswet.naar de eeuwige
rust door den arbeid die God ver
heerlijkt, den mensch bevredigt en
zuivert, naar de rust in God Dat
is de ware geschiedenis van den ar
beid, die niettegenstaande zijn
Jast en moeite ons vreugde geeft
door de blijde verwachting op het
eeuwige 1 AltTIFEX.
'fc Leven is kort van duur en daarom
tracht iedereen het zdo aangenaam mo
gelijk te maken. Dat vinden wij, dat
vindt gij heel natuurlijk. Dat heet
menscheiijk
En toch zijn er lieden, welke die
meening niet deelen. Zij zijn niet tal
rijk, wij voegen 'het er aanstonds bij,
maar toch zijn er hier lijk elders,
menschen die alles in 't zwart zien, die
nooit bevredigd zijn,die alles in t werk
stellen om zwart en donker te maken
wat hel en klaar is, om zerp en zuur te
maken wat aangenaam en zoet is.
(Zoo zijn er lieden die, als zij een of
ficier zien, zouden 'barsten van woede
en toorn. Officieren, die maken zich
rijk met oorlog voeren, (1) als iedereen
er door verarmt, die mishandelen ons
jongens als ze goed hunnen dienst
doen (1), die kennen geen Vlaamtech.
Foei dat ras moet verdwijnen Die
steuren moeten af roepen en tieren zij.
Eer bewijzen aan gesneuvelde solda
ten, die men met eerbiedigen luister
naar hunne laatste rustplaats in den ge
boortegrond draagt, dat kunnen ze
over 'hun hart niet laten gaan. Mu
ziek spelen op zoo'n plechtigheid, sol
daatjes met geweren laten stappen ne
vens die lijken, eenige troostende woor
den richten tot bedrukte famftlics
"YVj'at heiligschennis J Daaraan doen ze
niet 'mee. (2)
Kleine soldaatjes waarvan 50 0/0
weeskinderen, 50 0/0 kinderen van
werklieden, van talrijke huisgezinnen
die in de Pupillenschool kostelooze op
voeding en kosteloos onderwijs genie
ten, die moeten absoluut uit de stad
verdwijnen. Hoe eerder, hoe liever
Dat gespuis mioet men wegzenden naar
een verre stad, dat worden toch moorde
naars. Foei en 'hun leeraars die moe
ten ook van hier verdwijnen want die
■maken moordenaars van onnoozele
en brave kindertjes 1 1 (3).
Ken majoor die het woord voert om
m naam; zijner wapenbroeders hulde te
brengen aan gesneuvelde soldaten, dat
gaat alle inbeelding te boven.
Hoe wil men dat een officier, een
majoor spreke in bijzijn van stoffelijke
ioverbhjfselen van soldaten? 'Een officier
een majoor, maar die kent het leven
der soldaten toch niet, die weet niet wat
soldaten zijn, die kent de taal zijner
soldaten niet. Die kan niet spreken dan
van militarismus, van nieuwe oorlo
gen te voeren, van wereldvrede te sto
ren (4). Die majoor mag niet spreken,
als hij spreekt doen ze niet mee.
Als een burgemeester eene andere
dan Vlaamsche taal gebruikt om vreem
delingen we'lke die taal niet machtig
zijn in de stad te verwelkomen, dan
bedrijft liij volgens 'hen, een misdaad
van hoogverraad.
Toen tot verleden jaar de 4 Oogst als Na
tionale dag werd gevierd, waren ze boos
en woedend en razig. Men 'huldigt den
oorlog, riepen ze, men huldigt een dag
die ramp en rouw over Belgie heen
strooide, men huldigt menschenmoor-
ders en brandstichtels, en bloedverrie-
ters. Dat men den 11 November viere
Dan viert men ten minste de Vrede, het
oneindig geluk... Den 11 November en
niet de 4 Oogst moet een dag van jubel
zijn want die dag stelde een einde aan
ramp en wee en dood....
En nu gisteren vierde men in de stad
- lijk ■overal - den 11 November, dp
dag der VREDE, der WERELDVRE
DE Meent ge dat ze nu mee deden
loch met. Het Vredesfeest was nu vol
gens hen een VA DERLANDSCHE
BETOOGING (5) en dat mocht niet
zijn. Want zeker zouden de soldaatjes
er weer bij zijn, on ook de STÉR-
RER die van verleden jaar reeds af
moesten. Daarom bleven ze thuis en
nooit zullen ze begrijpen, hoe wel ze Ge
daan hebben 1 MADELON*'
oOo
■een groote KUNSTTENTOON
STELLING IN 1925.
Naar aanleiding van 'het heilige jaar
>25 ia men vnrvrrmmAnft in het Va.il-
1) «De Wjerkman» van 13 Mei 1923
192 6 eriman>) ™n 7 October
(3) De Daensisten in den cemeente-
raad den 15 October. è>«meenie
(4)
iaoF° W6rtman» vaq 8 Novem-
Der ivZu.
Sinds liet aftreden van Dr Le Bec
had Dr Marchand, als ondervoorzitter
der geneeskundige komimissie voor de
.medische onderzoeken en vaststellin-
te IJourdes, dit hurcel bestuurd
Mgr Schoepfer .bisschop van Tarbes
heeft thans Mr Marchand 'bepaald tot
j voorzitter van dat bureelaangewezen.
1925 is men voornemens in het Vaü-
caan een groote kunsttentoonstelling te j
houden. Daar zal worden geloond, wat
de pausen in den loop der eeuwen voor
de kunst hebben gedaan.
De tentoonstelling wordt voorbereid
en ingericht onder leiding van den al-
gemeenen besrtuurder der pauselijke-
verzamelingen, M. Nogara, en zal be
halve hetgeen de collecties van het Va-
ticaan reeds bevatten, nog vele andere
inzendingen krijgen, welke een zooveel
mogelijk volledig overzicht zullen ge
ven van hetgeen sedert de Middeleeu
wen de kerkelijke kunst aan de ver
schillende pausen te danken heeft.
De Koloniale Raad vergaderde Zater-
ig namiddag onder voorzitterschap
van den h. Franck, minister van Ko
loniën.
Na de goedkeuring van het verslag
van den h. de. Lannoy over het ontwerp
van dekreet tot wijziging van het ta
rief der invoerrechten, onderzocht de
Raad het ontwerp van dekreet tot op
richting van een nationale maatschap
pij van buurtspoorwegen in Kongo.
De minister stelde den Raad eenige
amendementen voor, waarbij rekening-
gehouden wordt met de opmerkingen,
in den loop der vorige vergadering in
het midden 'gebracht.
De Raad belastte de h. Morisseaux
met het opmaken van het verslag. De
stemming daarover werd uitgesteld tot
de eerstkomende vergadering.
De Raad zette vervolgens het onder
zoek voort van het ontwerp van dekreet
tot goedkeuring van oen overeenkomst
gesloten met de Kasai-maatechappij
Het ontwerp werd bij eenparigheid, op
één onthouding na, g^dgekeurd. De h.
Dryepondt zal verslag uitbrengen.
1. Een ontwerp van dekreet tot goed
keuring van overlatingen en vergun
ningen van gronden toegestaan door de
plaatselijke overheden. Verslaggever
Kolonel Bertrand.
2. Een ontwerp van dekreet tot af
stand van 2000 hektaren, in Majumbe,
aan de Maatschappij Palma. Verslagge
ver h. "Wjampermee.
Do Raad ving bet onderzoek aan van
een ontwerp van dekreet tot aanvul
ling van sommige bepalingen van het
Wjetboek van strafrecht.
.oOo:—
Hot programma der algemeene ver
gadering van het Katholiek Verbond
van Belgie, op 24 en 25 November, ge
noot overal den meesten 'bijval.
De vraagstukken, welke door de ver
schillende af deelingen ingestudeerd rul
len wetrden, katholieke actie «ka
tholieke belangen in de Kolonie en
hot beroepsonderwijs zijn van de
.meest belangrijke op dit ©ogenblik.
De namen van de personen die aan
vaard hebben, als verslaggevers op te
treden, staan borg voor volledige nauw'-
keunge "en oorspronkelijke uiteenzettin
gen van de vraagstukken die allo katho
lieken van welken stand ook, ten zeer
ste aanbelangen.
De sprekers, die de algemeene verga
dering izullen ibesluiten, M. jacquier
deken der rechtsfaculteit te Lyon en e!
Pater Rutten senator, zijn genoeg ge
kend, zoo'dat we daarop de aandacht
niet moeten vestigen van hen, die er
aan houden de hedendaagsohe mees
ters der welsprekendheid te hooren.
Om de besprekingen en gedachten-
wissëhngen, welke na het uiteenzetten
der volslagen zullen gehouden worden,
te vergemakkelijken, zal daarvan aan
de personen die zulks verlangen en aan
vragen voor 20 November, een beknon,
te samenvatting besteld worden (0 20
fr.)
Het uitvoerig programma der verga
dering van Zaterdag 24 namiddag en
Zondag 25 wordt eveneens op aanvraav
opgezonden dit programma zal gel
den als toegangskaart voor al de ver-
gaderingen.
Men zen de alle aanvragen naar het
secretariaat van het Katholiek Ver
bond van Belgie, Minderbroederstraat
24 Leuven.
Wij deelden Zaterdag avond in onze
laatste belichten mede dat de ex-kroon
prins naar de Duitsche grens vertrok
ken was.
De reis ging- echter veel verder en
kroonprins is naai' Duitsehland terug
gekeerd. Naar het schijnt zou hij naar
zijn buitengoed van Oels, in Silezie,
getrokken zijn.
KOE HET VERTREK UIT WIE-
RINGEN GESCHIEDDE
De Nederiandsche regeering heeft
het -vertrek van den ex-kroonprins zorg
vuldig voorbereid. Dit bleek uit een
bezoek door de Nederiandsche dagblad
schrijvers aan Wielingen gebracht.
Na dc zorgvuldige voorbereidingen
tot in de nauwste bijzonderheden aan
gehaald te hebben, verhaalt de corres
pondent van Do Telegraaf verder:
's Morgens om half vijf, nam de
kroonprins in de pastorie van zijn per
soneel afscheid. Hij hield eene kleine
toespraak en was zeer ontroerd. In ge
zelschap van zijn persoonlijk gelei
der majoor von Mullner, en van zijn
secretaris, den heer Berg, reed hij naar
de aanlegplaats van den postboot, waar
zicli burgemeester Kolff eii de briga
dier van de Wieringsche politie, admi
raal, bij het gezelschap voegden.
Allen begaven zich onmiddelijk in
de kajuit van den postboot. Door het
ongewoon vroege vertrekuur waren er
geen andere passagiers. Ook stond er
niemand aan den wal.
Do stemming van het gezelschap
was zeer gedrukt. Vooral de kroon
prins en majoor von Mullner waren
zoer nerveus. Alvorens de boot te ver
laten drukte de kroonprins den schip
per de hand, zeide hom vaarwel en
schonk hem als aandenken een porte
feuille met inhoud en voorzien van een
gekroonde W, overigens de derde van
dit soort, 'die do 'kapitein in den loop
der jaren van den kroonprins heeft
ontvangen.
Kort voor half vijf hadden een ma
chinist en een stoker van een stoomboot-
te Ewijcksluis twee Durkoppauto's met
gedempte lichten in suisende vaart
naar de haven zien rijden. De roeke
loosheid, waarmede de wagens werden
gereden, trof hen, en ook mjaakten zij
tot- elkaar de opmerking dat het no*
geen tijd was voor de postboot.
Doch alles werd hun verrassend dui
delijk,-toen zij een kwartier later de-
zelfde auto's, thans met verblindend
voorlicht, terug zagen komen, en in
den voorsten den kroonprins zagen zit
ten kaarsrecht cn mot de armen over
de borst gekruist.
Het gerucht van 's kroonprinsen ver
bek begon al gauw de ronde te doen op
Wïermgen en te Ewijcksluis, doch
voorloopig bleven de gebeurtenissen
nog met de grootste geheimzinnigheid
nhuld. Een passagier die te*en ach-
- die tegen ach
ten met de postboot overvoer, vond in
de kajuit een eindje sigaret voorzien
van een gekroonde Wl} (het-merk, dat
de kroonprins al jaren rookt)hij stak
het als souvenir bij zich. Toen hij den
'kapitein echer vroeg of hij den kroon
prins had overgezet, hield deze zich van
den domme.
Tegen negen uur werd aan het tele
graafkantoor te Ewijcksluis een tele
gram naar een adres in Den Haa* aan
geboden, van den volgenden inhoud
Piot, Jan en Klaas in twee auto's ver
trokken
AAN DE GRENS.
'Een snelbericht uit Oldenzaal luidt
als volgt
De Duitsche ex-kroonprins die hier
saterdag voormiddag 11.40 uur in ge
zelschap van burgemeester Kolff ™r
auto was aangekomen, stapte aan de
grens over m een Duitechen auto, die
reeds .den geheelen morgen op zijn
komst had staan wachten.
Burgemeester Kolff is vervolgens per
trom naar Wieringen teruggekeerd.
Naar wij van de Duitsche grenswacht
ernemen, waren de papieren van den
ex-kroonprins in orde bij het passeeren
van de grens.
Twee "Duitsche heeren hadden den
geheelen morgend op den ex-kroonprins
gewacht. Zij zijn in zijn gezelschap
verder gereisd.
TE HANNOVER.
BIJ HINDENBURG
Men seint uit Berlijn
De gewezen kroonprins is Zaterdag
middag Hannover gepasseerd. Hij zid
met naar Berlijn gaan, maar zijn reis
rechtstreeks naar Oels, voortzetten Hij
reist in gezelschap van zijn adjudant
\yon Mullner.
Naar wij vernemen, heeft de kroon',
prins een appartement op de Kaiser-
darnm té Berlijn-Chariottenburg ge
huurd.
)Van een anderen kant wordt geseind
dat de kroonprins te Hannover uit. da
trein stapte.
Hij begaf zich onmiddelijk bij Maar
schalk Hindenburg met wien hij een
langdurig onderhoud had.
DE INDRUK TE BERLIJN.
Uit Berlijn wordt geseind dat het al
daar Zaterdag een koele sensatie was, al
beperkte deze zich .tot een kleinen
triDg) gezien de staking der letterzet
ters.
Noch de morgen-, noch de avondbltv-
den waren verschenen, zoodat ouder het
publiek slechts allerlei geruchten do
ronde deden.
Totdat 's avonds de Vorwarts mot
een zeer vaag bericht kwam, dat de
exJkroonpnns over de grens zou ko-
jmen, om zich naai* O els in i^ilezie.te be
geven.
De Duitsche regeering zal ten spoe
digste antwoorden op de nota van den
gezanten raad, hetrekkelijk's kloon prin
sen terugkoer.
dit. antwoord zal luiden, is niet
twijfelachtig, daar de Duitsche regee
ring reeds op 23 October, dat is dus
Ten tijde, dat de sociaal-democraten nog
in do regeering zaten, besloten had,den
terugkeer van den ex-kroonprins toe
te laten.
Reeds twee dagen later had de ex-
kroonprins zijn pas voor de reis naar
Duitsehland ontvangen
UIT DE FRANSCHÈ EN ENGEL-
SCHE PERS.
De Liberté schrijft Ofschoon de
cx-kroonpnns verklaart dat hij enkel
wensebt op zijn bezittingen het be
staan te leiden van een gewoon burger
ontleent zijn terugkeer in Duitsehland
op den dag van den staatsgreep van Lu-
dendorif eeu bijzondere belangrijkheid.
Door een merkwaardige ironie der
gebeurteniseen kwam de ex-kroonprins
op denzelfdon dag in Duitechiand aan
waarop aan den Duitechen zaakgelastig
de een nota werd overhandigd, van wol-
ke de strekking was, dat feit te voor-
komen.
Heel de Engelsehe pere wijdt breed-
voerig uit over de berichten welke be
trekkelijk den terugkeer van don
liioonpnns toekomen.
'Zekere bladen zijn van meening dat
deze terugkeer, met de vrijlating van
Ludendorff, twee feiten van 't aller
grootste belang zijn.
De terugkeer van den ex-kroonprim
naar Duitsehland, zegt de Suhday
linies brengt een nieuwo verwikko-
ung m een toestand, die reeds zoo inge
wikkeld is I
Het is onmogelijk geen verband te
nen tirasohen des pnnsen terugkeer
uit Holland en de zaak Ludendorff in
Beieren Zoo de ex-kroonprins in
Duitsehland blijft, dan wordt zijne te
genwoordigheid een gevaarlijk veree-
^f ji?r?Tll-tr.voor de reactionnairen.
PIJNLIJKE INDRUKKEN IN GE-
-,-TT-r„dJJjIERDE DRINGEN.
NIEUWE STAPPEN DER GEAU.
LIEERDEN BIJ DE NEDERLAND-
SCHE REGEERING.
In geallieerde diplomatieke kringen
te Den Haag blijkt men pijnlijk ver
rast door het bericht over het plotseling
vertrek van _den ex-kröonprins.
B® respectieve regeeringen zijn haxer-
njds onmiddelijk van een en ander op
de hoogte gebracht.
Men verheelt niet de mogelijkheid
van nieuwe stappen van de zijde der go-
?'ho0rde regeerinS'eri bii de Nederland-
DE AANKOMST IN HET KASTEEL
TE OELS.
Frankfort, 11 Nov. De ex-kroon-
inns die 'Zaterdagavond om; 6 uur te
Tannover aankwam, bleef een half uur
in gesprek met maarschalk Hinden-
buig, waarna hij terug in de trein stap-
te, met bestemming van Oels in Silezie
Te Berlijn had Wj een oponthoud
van slechts enkele minuten.
In het. kasteel te Oels werd hij door
zijne oude dienaren ontvangen.
DE MONAROHTSTEN KR AAIEN
REEDS VICTORIE.
Frankfort, 11 Nov. In de mo-
narêhis'tische kringen te Berlijn is men
in den hoogsten hemel men is er van
meening dat er nic-t veel maanden zul
len verloopen vooraleer do ex-kroon
prins zijn blijde intrede in do hoofd
stad zal doen.^,
