22
ITaI^er
Donderdag
Xovem. 1923
BRAZILIË EN BE KERK
iCatheiieüce Sfiaatsüeden
Be Spaansehe Vorsten
te Rome
Naar Amerika
Landbouwbelangen
VsrÉristeringen in fcat tegar
Os erisis in de Entente
XXIX* JAARGANG NUMMER 269
Kerkstraat, 9 en 2-1, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD 10 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.S0 Uitgever: J. Van Nüffel-Db Gekdt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Ilavaa, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, - Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
H.Ctcilia
Zon op 7,12 onder 4,02
Volle Maan den 23
:oQo-,
M. Fel ij Pacheco, minister van
buitenlandsche zaken in Brazilië
is evenals de President van de Bra
ziliaanschë Republiek een vurig
christen en katholiek. Tevens is hij
ook een verlicht Staatsman, ^ooi-
wel als de andere katholieken die
in Brazilië mede aan het bewind
zijn.
M. Pacheco heeft onlangs een
dekreet uitgevaardigd, waarin ge
zegd wordt dat de Kardinalen,
zijnde Prinsen van.de Kerk, voor
taan in Brazilië den rang zullen
bekleeden en de voorrechten genie
ten toekomend aan wereldlijke
prinsen. Op een telegram aan
Kardinaal .Arcoverde, Aartsbis
schop van Rio-de Janeiro, die hem
geluk wenschte met de genomen
beslissing, antwoordde de minister
van buiteulandsche zaken met een
schrijven waarin hij verklaart,
dat hij nog min nog meer gedaan
heeft dan wat de wellevendheid
en de eerbied voor de Katholieke
Kerk hem opleggen. Jle regee
ring, zoo zegt de minister, heeft
door die daad niet alleen uiting
willen geven aan de katholieke
gevoelens - van de groote meerder
heid der Brazilianen, maar zij
heeft terzelfder tijd bijzondere eer
willen betoonen aan den geëerden
nationaien Prelaat, die thans de
eenige Kardinaal is van Latij nsch
Amerika. M. Pacheco zegt ten
slotte dat de Brazilianen eene die
pe genegenheid over hebben voor
den Heiligen Stoel,- waar de Be-
publiek ook haar vertegenwoordi
ger heeft.
Ter gelegenheid van het banket,
aangeboden aan den nieuwen
Aartsbisschop van Maranhoa
heeft de minister van buitenland-
sche zaken lucht gegeven aan de
gevoelens der nieuwe regeering op
godsdienstig gebied. Voor de here
leving van de openbare zedelijk
heid steunt de regeering bovenal
op de mannen van diepgrondig ge
loof. Menschen die het geloof mis
sen, zoo zegt M. Pacheco, zijn
zonder opbeurende kracht in een
Staat die moet herleven op gods
dienstig en zedelijk gebied. Daar-
I'Ü zijn zulke lieden gevaarlijk,
omdat ze doorgaans woelgeesten
zijn en nooit opbouwers doch inte
gendeel altijd afbrekers zijn.
Sprekend over de maatschappe
lijke waarde van den godsdienst,
zegt M. Pacheco: «Alles toont
dus aan dat de Kerk de natuurlij
ke helper is van den Staat in dit
grootsche werk der nationale her
tempering, welke bestaat in de
verlevendiging der goede zeden, in
de herinrichting van. het maat
schappelijk en bestuurlijk leven.
Niemand kan beter dan de Kerk
spreken tot het hart van een volk.
't Is de Kerk die het karakter ge
vormd heeft van onze voorouders,
die de Braziliaansche geslachten
voorberijd heeft tot den (eerbied
voor de Goddelijke. Wet, De ver
tegenwoordigers van de openbare
macht mogen, bijgevolg, de Kerk
begroeten als de kostbaarste me
dewerkster in zake nationaien
vooruitgang» versta ik de zege
praal van de orde en van de zede
lijkheid.»
De Braziliaansche Staat Ceaza
heeft thans een goeverneur die
christen en katholiek is. De regee-
rmg heeft alzoo voldoening wil
len schenken aan de verlangens
der bevolking van dien Staat, wel
ke uitsluitend katholiek is en dan
TV,', wenschte aan het hoofd dei-
Die goeverneur is M. Ildefonso
Albano, oud-leerling van het kolle
ge der Jezuieten te Stuyhurst, in
Engeland. Hij is zeer goed gezien
onder zijne medeburgers, niet al
leen voor zijne groote christen
deugden, maar ook voor zijne
groote kunde. Daarbij is de nieu
we goeverneur een man die zeer
toegewijd is aan zijn hoog ambt,
die de bevolking op zijn duimken
kent en die bezield is met den bes
ten geest tot bevordering van de
nationale welvaart.
Voor wat de Braziliaansche kat
holieke Staatsmannen aangaat,
mag er gezegt worden dat ze allen
hunne zending ten volle begrijpen.
■Zulks blijkt uit de merkwaardige
wijze waarop het land bestuurd
wordt en die van Brazilië zal ma
ken een Staat die op alle gebied
bloeiend en welvarend is. De
Staatslieden die meenen het te
kunnen stellen zonder God of
Kerk, mogen gerust een blik wer
pen op Brazilië. Als ze de oogen
goed willen openen; zullen ze er
veel leeren dat hun zelf en hun
land kan te nutte komen.
In den laatsten tijd was er eenige
stilstand te merken in de uitwijkinJ
naar Amerika. Sedert October schijnt
die uittocht weer te hebben toegeno
men.
Dinsdag bracht een trein uit Bazel
lult uitwijkelingen aan, uit Transsylva-
me die over Antwerpen naar Kabada
trokken, en kwam een andere trein uit
Nederland aan met 160 Pooleche uit-
wijfcehngen -die zich over Parijs naai-
Aiii'd-Amerika begeven.
'VN/V
plaatselijke besturen een man te
zien die met haar voelt en hare
godsdienstige overtuiging deelt.
DE .ECONOMISCHE TOESTAND.
Tal van bladen hebben er reeds meer
malen opgewezen dat de Belgen te veel
verteren, en te weinig voortbrengen.
Dat is een waarheid die door niemand
kan in twijfel getrokken worden. De
jacht naar vermaak, verstrooiing enz
gebeurt op groote schaal door de Volks
klas, en van den anderen kant wordt
liet. getal werkuren .beperkt. Wat waar
is in alle takken van nijverheden, is
voorzeker een onbetwistbare zaak op
landbouwgebied wij hangen te veel
ai van den vreemde, en wij zijn ver
plicht, gezien de onvoldoende opbreno--
sten, onzer gronden en stellen, eeh'
groote hoeveelheid mondbehoeften in
andere landen te koopen. In "éen~vorig
artikel deden wij uitschijnen dat de
opbrengsten der groote oultuur in 1913
merkelijk liooger waren dan in 1919
en dat deze toestand kan verbeterd wor
den floor het toepassen eeher meer
doelmatige bemesting.
Het Ministerie van Landbouw ze-rt
dat. wij m 1922 voor 99 miljoen frank
eieren meer invoeren dan uitvoerden
en dat- indien we slechts van elke hen'
0 eieren per jaar konden nicer beko
men, we ons niet meer zonden tot den
vreemde mloeten wenden. Bijaldien het
mogelijk ware, door een beredeneerde
selectie en voeding, gemiddeld en per
jaar van elke hen 120 eieren te hebben
uitslag bekomen in Holland en Dene-
mmken, dan ware het ons mogelijk
jaarlijks 630 /miljoen eiers uit te voe-
ren, boven de hoeveelheid noodig tot
ons verbruik, vertegenwoordigende een
Dank" Van 250 tot 300 niiljoen
Hetzelfde doet zich voor 'bij de land
bouwproducten. In 1913 bracht de
Belgische bodem 18.171.900 krtvintelen
allerlei graangewassen voort, terwijl in
1919 de opbrengst slechts 11.754.321
kwintalen bedroeg.
Bij de voederplantcn (beeten, rapen
aardappels, wortels) was in 1913 de od-
hrengst 79.291.533 kwintalen en m
1919 maar 62.157.511.
Uit al het voor-gaande blijkt dus ge
noegzaam dat het een -vaderlandsche
kwestie is onze stallen en onze gronden
beter uit te baten en meer te doen op
brengen. In het eerste geval is zulks
mpgelijk 'door verbetering van de ras
sen en een meer doelmatige voedino-
Voor onze gronden zal liet doel gemak
kelijk te bereiken zijn door beredeneer
de .teeltwijzen en oordeelkundige be-'
mestingen toe te paasen van scheikun
dige meststoffen als stikstofvetteig
waaronder de voordeeligste zwavelzuur
ammoniak is en ook fosfóorzuur en
potaschmeslen. DIXI.
IN HET GEZANTSCHAP
'Z. "Em. Kardinaal Gasparri bracht
daarna de tSpaanschc„Vorstennamens
Z. H. den Paus, een tegenbezoek in het
•gezantschap. De Vorsten ontvingen
ook verscheidene andere Kardinalen,
Prelaten en hoogwaardigheidsbeklee-
ders van het Vatikaan,' benevens eeni
ge Grandes van Spanje. Ten 7 ure ver
lieten de hooge bezoekers het gezant
schap, om naar het Quirinaal weer te
keeren. Op den doortocht werd de
krijgseer bewezen door de Fascistische
troepen.
HET GALADINER
Des avonds had in het Quirinaal een
galadiner plaats. Voorafgaandelijk had
M. Mussolini een lang onderhoud met
generaal Primo de Rivera en met K<>
ning Alfonso.
Tijdens het feestmaal werden er heil
dronken ingesteld door Koning Victor-
Emmanuel en door Koning Alfonso.
Deze heildronken waren zeer hartelijk.
De Koning van Italië vormde de beste
wenschen voor een meer doeltreffende
vrijwaring van <Je geestelijke en ekono-
mjische belangen van beide volkeren,
wier zonen zoo nauw vereenigd zijn ge
weest in den arbeid, tot zelfs in de ver
ste landen owoir den Atlantisehen
Oceaan. Hij verklaarde dat het nieuw
Italië, herboren en versterkt door de
zegevierende beproevingen van den oor-
log, thans al zijne krachten wijdt tot de
vruchtbare vredeswerken en den herop
bouw. Koning Alfonso bevestigde de
warme vriendschap, welke eiken dag
tusschen beide volkeren nog inniger
wordt, en vormde de beste wensclien
voor het welzijn der Italiaansehe vor
sten en van hun volk.
IN DE MARIA MAGGIORE
De Spaansehe Voisten zullen Woens-
tg, s morgends ten 9 ure, een bezoek
brengen aan de basiliek Maria Maggio-
re. De voorbereidselen voor dit -bezoek
zijn toevertrouwd aan Mgrs Solari en
oantopaulo. Aan het tempelgebouw dat
voor het publiek zal gesloten blijven,
zullen geen bijzondere versierselen wor
den aangebracht. Op het Pauselijk al
taar zullen alleen de kunstkandelaars
geplaatst worden van Bellini.
De Koning en de Koningin met hun
gevolg zullen bij de middenpoort ver
welkomd worden door het kapittel en
de geestelijkheid van de basiliek onder
leiding van Z. E. Kardinaal Vannutel-
WEER EENS VERDAAGD.
Parijs, 20 Nov. De gezantenraad
die heden namiddag te 5 uur bij een-
De heer minister legt er nadruk op
dat er bovenal eene Belgische politiek
werd gevoerd, (zoowel ijl de houding
toOOT) r>\TAT* Köf T? i i nl<»n /-1-ir.L. il
ucucu iittuuuucig u uur DijGcii- ntiu -gevoera, izoowei ixi de houding
komen moest, werd verdaagd, daar -de tegenover het Rijnlandsch separatism
gezant van Engeland nog geen onder-i als tegenover de Roerkweetie, de evoliï
richtingen zijner regeering ontving. tie in het mmM VQTl J/\n
richtingen zijner regeenng ontving.
DE DUITSCHE REGEERING
/ZENDT EEN NOTA INZAKE
DEN KROONPRINS.
lie m het vraagstuk van herstel, den!
terugkeer van den Duitsohen kroon
prins of de Duitsc&e ontwapening.
De jongste gebeurtenissen in Duitsch*
nuiio. geL^uneuirsen m 1/uitëcn-
Berlijn, 20 Nov. De Duitsche re- land op ekonoimsch gebied hebben zeer
geering liet op 18 November aan Quai «rustige gevolgen gehad, namelijk van
d'Orsay eene nota betrek k él ijkden «proer en scheidingsbewegingen in het
kroonprins toekomen. IU1 roepen, zoo ook het separatism
De gewezen kroonprins heeft van zijn |tiri Rijnland te doen ontstaan. De re^ee-
kroonrechten op Pruisen en op het rijk rinS vernam eerst op 19 October wat
afgezien. Dit afstand doen is zonder er 2n dien zin, in de Belgische zone en
TrArtnkAK rtinj Gt v oornamclijk -te .Akon
len.
afgezien. r
voorbehoud gemaakt,
De nota zegt dat Duitschland den te
rugkeer van den keizer niet zou dulden.
Deze diende trouwens geen vraag daar
toe in.
- - - V auu uiBK
KV - en den
ïkans, Mgr olpi, Aartsbisschop van
Antiochie.
De Vorsten zullen alsdan, na een
korte aanbidding van het Allerheiligste
begeleid worden tot voor het Pauselijk
altaar, waar bidstoelen en zetels voor
hen zullen klaar slaan. Ook de leden
die tot het gevolg beboeren, zullen in
het. priesterkoor plaats nemen.
Z. E de Kardinaal-Aartspriester zal
met verlof van den H. Vader, daarna
«H- Misoffer opdragen aan het Pau
selijk altaar. Na het H. Misoffer zal het
Allerheiligste worden uitgesteld, terwijl
de Kardinaal het Te Deum zal aan
botten en den zegen met. het Allerhei
ligste zal geven. Nadat de Vorsten hier
na een bezoek zullen gebracht hebben
aan de verschillende kapellen in de ba
siliek zullen zij zich naar de sakristie
begeven waar Z. E. Kardinaal Vannu-
telli de leden van het kapittel en de
geestelijkheid van de basiliek aan de
Vorsten zal voorstellen.
Bij de .plechtigheid zullen aanwezig
zijn het diplomatiek korps bij den H
btoel en verschillende hooggeplaatste
personen, alsook de Spaansehe kolonie
IN HET KAMP VAN BRASSCÏIAET
EEN OVERSTE PLEEGT VALSCH-
HEID IN GESCHRIFTEN EN
BEMEESTERT 47.000 FR.
In de velschillende legerkorpsen te
Antwerpen gekazerneerd, liep het ge
rucht, dat een officier zich aan erge ver
duisteringen zou pliohtig gemaakt heb
ben. - g-L,.';
Alhoewel ten alle kante, het een al
gemeen stilzwijgen is over de bedoelde
feiten, is het ons toch gelukt, het een en
ander er over te vernemen.
De feiten hebben plaats gehad in het
kamp van Brasscliaet. Alhoewel men
geene zekerheid had, vermoedde men
onregelmatigheden in de boeken en in
't geheim werd een onderzoek ingesteld,
waar men tot ongehoorde vaststellingen
kwam, waarvan de kiïjgsauditor M.
Camjbresy, op de hoogte werd gesteld.
Vergezeld van eep paar leden dor
bijzondere commissie van toezicht, heeft
de krijgsauditor, vergezeld van een sub
stituut, zioh naar het kamp van Bras
scliaet begeven om er een grondig on
derzoek in te stellen, die enkel de ge
pleegde verduisteringen ten nadeele van
den Staat bevestigden.
De dader was niet verre te zoeken,
want hij -had zelfs allerlei schriften ver-
valscht. Het was de overste S., een ge
huwd man en woonachtig te Antwer
pen. Hij werd door het krij.gsgerecht
ondervraagd en vermits de bewijzen
voor handen lagen, kon hij enkel de
gepleegde verduisteringen bekennen.
Zooals het- gewoonlijk gaat, had hij
met een beetje begonnen, steeds meer
en meer, tot hij het gemaakte gat in
de kas nie meer kon vullen en zich ten
laatste aan vervalschingen in de boeken
overgaf. Het juiste bedrag dat hij op
deze bedrieglijke wijze heeft toegeei-
gend, bedraagt 47 a 48.000 fr.
S. werd dadelijk aangehouden en
naar de gevangenis van Antwerpen
overgebracht.
-:o()o:-
was voorgeval-
EEN ONTSPANNING
IN DEN TOESTAND
Sprekende over den diplomatisehen
toestand geven de Parijsche -dagbladen
hun voldoening te kennen over het feit
dat liet-gevaar van een breuk tussohen
I ranlcnjk^en Engeland zoo goed als
geweken is.
Do dag van gisteren, schrijft het «Pe
tit Journal is goed geweest voor de
I' ransch-Bntsche Entente.
Het accoord is bijna volledig, ze<rt de
Petit Parisien
Het meeningsverscbil gaat nog
slechts over woorden en den "geest vap
verzoening zal ten slotte de bovenhand
behalen.
Frankrijk, aldus schrijft het Jour
nal heeft reeds meer dan de helft, van
den weg afgelegd om een breuk met
Engeland te vermijden.
Frankrijk heeft een karakteristiek
bewijs geleverd van den prijs dien 't
aan de entente met Engeland hecht,
ZITTING VAN DINSDAG 20 NOV,
De zitting vangt aan om 2 ure on
der voorzitterschap van M. BRXJNET,
voorzitter.
De open-bare tribunen zijn tamelijk
dicht bezet. Vooral een groot aantal da
mes. In de diplomatische tribuun be
merkt mlen verscheidene loden van het
diplomatisoh korps, onder meer M.
Fletcher, gezant der Vereenigde Staten
en Herbeth, gezant van Frankrijk.
PENSIOEN DER MIJNWERKERS
M. MÜYERSOEN, minister van Nij
verheid en Arbeid, bij den aanvang der
zitting legt ten bureele der Kamer het.
vvetsontweip neer waarbij artikel 15 der
wet van Augustus 1920, op de mijn
werkerspensioenen wordt afgeschaft,
terwijl een toeslag wordt verleend van
30 fr. per maand of 360 fr. 's jaars.
Het ontwerp wordt naar de bijzon
dere kommissie verzonden.
DE BUITENLANDSCHE POLITIEK
DER REGEERING
IM. JAiSPAR, minister van Buiten-
landsclic Zaken, neemt vervolgens on-
middelijk het woord, om de buiteuland
sche politiek der regeering uiteen te zet
ten.
De heer minister zegt zich heel ge
lukkig', zich te mogen verklaren over
de houding der regeering in zake der
buitelandsehe politiek gedurende de
vier verloopen verlofmaanden. Hij wil
'dat die toelichting, op alle manieren
klaar en volledig weze.
1 Do politiek der rcgecring heeft in de
laatste tijden geene verandering onder
gaan, zij is rechtgeaard en standvastig
gebleven, zooals altijd, en er kan in
geenen deelo spraak zijn, noch van on-
eamonhangen noch van zwakheid.
De -heer minister volgt dag voor dag
de onrivikkeling der beweging in do
Belgische bezetongartrook, en verhaalt
dat op 23 October te Aken de teven-
revolutie losbrak.
De Belgische hezettingsoverlieden
hebben mtmer de strengste neutraliteit
lil acht genomen en zich alleen bepaald
by het handhaven der orde en het doen
naleien der voorschriften van den
hoogkomunasans m het bezette gebied.
J. handelden aldus ingevolge de on-
dernehtmgen hun op 20 Oktober door
de Belgische regeering verstrekt. Aan
het. op .touw zetten 0f aan de uitvoering
der separatistische beweging heeft nié
mand onzer deelgenomen' Al de tegen-
ftajdige beweringen of geruchten das-
betreffende zegt de heer minister
lk kategonek logenstraffen.
M. Jaspar verrechtvaardigt de hou-
ren Vohu T jjZ6 Van don heer ba"
hd-Jacquemyns, Belgische hoog-
komjnussans, en bevestigt dat de on-
acbftn TSgeerh^ 'betreffende
e m acht te nemen neutraliteit op 25
wnrn°t.maav fferden bernieuwd-
«Sl p- b®P*hngen van het interna-
aonaal Rijnlandstafcuut van 1919 wer-
den nageleefd, volgens welke destijds
de tntergealheerde Eynlaiidkommiésie
werd gesticht.
Niets ware immeis gevaarlijker voor
Relgie dan de schending van afgesloten
lwta,™n me'°'lze bandteekening be
kleed. De eerbiediging derzelve is eene
BtZt leveDSVOOIwaa^>1 voor den
OnmiddeHij'k, op 19 October, heeft
de Belgische regeenng, door bemidde
ling barer gezanten te Parijs en te
Londen, de wederzijdsohe Engelsche eb
ET5 bericht van do
Iroudmg !^e a, fle B^jnbewe^ng
aannemen zou, namelijk de onvbof-
waardelijke onzijdigheid.
v,?!t heer T8^ eProekt vervolgens
van de wanordeis en tioebelen die rich
voordeden to Aken op 2 November
namelijkde belegering van het stad^
huis lnj billijkt ook hier de handel
wijze van den heer baron Rohndao-
quemyns, die met anders deed dan
zorgen voor de handhaving der orde en
v°or de veiligheid der troepen.
DE BELGISCHE POLITIEK IS NIE'T,
VERANDERD
Het is dus eene dwaasheid, vervolgt
de heer minister, te beweren dat de
Belgiseho regeering eenigerwijze de se
paratistische beweging in Rijnland
eerst heeft .gesteund om dezelve daarna
te bekampen. Sommigen denjken dat
M Kolm-Jaoquemyns bet, stadhuis van
Aken door de separatisten heeft doen
ontruimen op bevelen, ontvangen uit
Brussel dergelijke bevelen hebben
nooit bestaan, en de Belgisdhe re-ree-
rmg werd slechts nadien met de feften
bekend.
JI JASPAR spreekt vervolgens van
de Roorbezetting en zet hot standpunt
dienaangaande der Belgische regeerine'
uiteen. Wij hadden nog niet genoeg
zegt de heer minister met al de moei
lijkheden die de herstelkwestie ons be
rokkent daar moest ook nog de terug-
keer van den kroonprins, naar Duitsch
land, bijkomen.
HEVIG INCIDENT
De heer MINISTER spreekt de over
tuiging uit dat er geen twee Duitsch,
landen zijn. Waar blijven nu de socia
listen Zij zwijgen, en de reaktionnai-
re nationalistische beweging wint meer
cn meer veld. -
GEROEP BIJ DE SOCIALISTEN,
De socialisten waren niet meer in
het ministerie wanneer do ex-kroon
prins naai- Duitschland is teruggekeerd,
M. JAiSPAR. De socialisten wa
ren inderdaad niet meer in het mini»,
terie op het oogonblik dat ex-kroon-
prins de grens overachreed, doch op den,
stond dat in zijn terugkeer werd inge
stemd waren rij er wel Eu rij hebben
den mond Dist. open gedaan
M. DluMBLON. Ook aiwe vrien-
don stemden met den terugkeer van
den kroonprins in I
