Dinsdag
fVovem. 19251
VËBUSHTE H09FSEN l
öoO:
Met l@rs!s!¥ïsagsfisk
0 0 M 0
De p©§Ifi©k@ krisis
in Duiisehiand
De Katholieke Unie in Congres
Geene nieuwe kemg-
fêiiuwe Mocaai-Gesieraal
OnfsSag na M. Vlsart
Holland levert vliegtuigen
aan Rusland
Droog ftmdka
SeweSdige Qntplcffing
EVOLKSSTE
XXIX* JAARGANG NUMMER 2» 3
tra.at'. m T' Tel' IH DAGBLAD 10 - CENTIEMEN WEKELIJKS C.6Q Uitgeven J. Van Nuitel-De Gentïi
Publiciteit, buiten het Arr. AALST Agentschap Havae, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Building 6. Londrea E G. 4.
H. Acharius
Zon op 7,19 Zon af 3,58
BLaatsto Kwartier den 30c
Gij dacht u verlicht, een voor
uitstrevende, want gij meendet
een man te zijn, als ge zegger.
kondet ik ga niet ter kerke! Onge-
loovig zijn of zich ten minste zoo
voordoen uiterlijk, dat was het
teeken van groot verstand, voor
velen, voor de verlichte
Vriend! ge komt te laat, als ge
denkt mét sectarisme en ongeloof
van de mode te zijn.
i .Want zie de groote natiën ton
nen zich officeel geloovig!
In Engeland was de kronings
formule des konings kwetsend
voor den godsdienst sedert 300
'jaar, in 1911 heeft men dat ver
anderd en in 1913 begeleidde een
Engelsdie kruiser de kardinaal
Legaat van Rome, naar het
Eucharistisch Congres van Malta!
In de Vereenigde Staten? In
1921 deed president Harding
beroep op Gods voorzienigheid
en den 21 November van het zelf
de jaar werd het internationaal
congres van Washington met het
gebed geopend. In ons land zijn
de godsdienstige oefeningen waai
de koninklijke familie aan deel
neemt zeer talrijk, In Italië wordt
het kruisbeeld in de officieele
scholen geplaatst.In Polen zegt de
Constitutie dat de Katholieke
Godsdienst de eerste plaats in den
staat bekleed. In Frankrijk zelf
nemen de ministers deel aan de
godsdienstige plechtigheden, en
sedert 1921 heeft het Frankrijk
van Combes een gezant aan het
Vatikaan. 57 Katiës hebben in
Februari 1922 hun rouwbeklag
naar het Vatikaan gestuurd hij
het afsterven van Benedictus XV.
En de groote geleerden? zijn die
goddeloos?
In Frankrijk in de zitting der
wetenschappelijke academie bij
de ontvangst van Kardinaal Mer-
cier hebben al de sprekers den
naam van God uitgesproken.
In de Fransche letterkundige
academie werden de woorden van
Rene Bazin in 1913 over de god
delijkheid van Christus uitbundig
toegejuicht. De voornaamste aca
demieleden gaan met dikke gebe
denboeken ter kerke en communi
eeeren met den zelfden eenvoud als
hunne knechten. Nooit zegt K.
Fraye, de groote sterrekundige
heeft de wetenschap geleid tot
het loochenen der Godheid. Ik heb
zegde de sterrekundige Moreux
betrekkingen met al de bestuur
ders der sterrenwachten van de
wereld en allen gelooven in God.
In 1922 waren er reeds 1500 pro-
fesoren en leeraars aan I,veea's
en Universiteiten in Frankrijk die
maandelijks te communie gaan.
Ge ziet vrienden, dat de tijd om
Verlicht te schijnen door ongeloof,
voorhij is. Dezen die God looche
nen of zijn niet oprecht of zijn
dwazen Bij welk verstandig of
echt wetenschappelijk man zal de
verlichte goddelooze bol, als een
slimmerik worden aanzien! De
tijd der zoogezegde slimmerikken
die de wereld houwen zonder God,
omdat ze er overigens voor hun le
ven belang bij hebben, is voorbij
Een wereld zonder God, is een ge
vangenis zonder lucht of licht!
t ls de plaats voor de zoogezeg
de verlichte bollen, wij die ons on
der het getal der eenvoudigen van
harte rekenen, wij gelooven in
vs-od, m zijn drieeenheid en wij la
ten die zoogezegde moderne gas
ten hunne natuurwetten, en hun
stoffelijke wereld wij, wij hou
•den aan God en aan het Geloof on-
?f.r. y derenDe zekerste weg
"hjft nog de beste!
SIMPLEX
DjE OVEREENKOMST MET DE
RUU R N IJVER A A R$.
ALLE LEVERINGEN WORDEN ALS
SCHADEVERGOEDING- GEBOEKT.
De Fransehe bladen wijzen er op, dat
Frankrijk en Belgie goed hebben ge
vonden, dat alle Duiteche leveringen,
die sedert 11 Januari van dit jaar vrij
willig of gedwongen zijn gedaan, op re
kening van de Duiteche schadeloostel-
ling worden geschreven.
De bedragen van den Kohlenstener
en andere heffingen in het Ruhrgebied,
die op de speciale rekening van de
panden werden geboekt, zullen van dr,t
hoofdstuk worden afgeschreven, onder
.voorbehoud van de rechten der Herstel-
commissie.
De Temps stelt vast, dat aoze
overeenkomst, waarbij vier vijfden van
de Ruhrproductie zijn betrokken, de
reeds bereikte resultaten meer algemeen
maakt. Werkeloosheid en wanorde zul
len in de toekomst vermeden kunnen
worden.
De overeenkomst wordt ook ïn Enge
land door een deel van openbare mee-
,nmg als een groot succes beschouwd.
Zoo schrijft de Daily M'iror in een
artikel onder het opschrift Bravo
Jromcare o. a. Poincaré 's volhar
ding m de Ruhr is volkomen beloond.
Een ongeluk, dat de hlenkc-n, die in
het distrikt van den Evenaar verblij
ven zeer pijnlijk getroffen heeft, is in
i? ritö te80111^0 (Lulonga) gebeurd.
ivf. Gerard, bedrijfsleider oener zage
rij, te Luaombo, liet een houtvlot -te wa
ter; hij word geholpen door de gebroe-
deis Dominguez. Plote, op een plaats
van sterken stroom, helde het vlot
angs een kant over, en de opvarenden
verloren het evenwicht, De heer Gerard
en de jongste der gebroeders D.omin-
guez konden door hun negers gered
worden, doch M. Antonio Domünguez
werd door den stroom meegevoerd en
verdronk onder do oogen van zijn broe-
Drie dagen later werd hot lijk terug
gevonden.
HERGT BIJ DEN RIJKSPRESI-
DEN ONTBODEN.
Over het algemeen is men thans van
oordeel dat het niet zal gelukken een
kabinet to vormen uit de leden der
burgerlijke partijen, n. 1. van de
Dui'teeh-nationalen, gisteren door den
Rijkspresident ontvangen.
In verband met de mislukte pogin
gen -tot vorming van een kabinet onder
i von Kardorff, die zooals gemeld, vroe
ger tot de Duitsch-natrionale partij heeft
behoord, docli dn 1920 tot de Duitscbe
Volkspartij is toegetreden, ka-n nog ge
meld worden dat de Duitsch-nationalen
te kennen gaven, dat zij er de voorkeur
aan geven met een der andere leiders
der Duitsche Volkspartij, zooals dr.
Scholz, den parlementairen leider, of
dr. Heinze, die onlangs door de regeQ-
ring als staatecommissaris naar Saksen
werd gezonden, in een kabinet samen te
werken.
Hiertegen maakt het hoofdbestuur
van de Duiteche Volkspartij echter be
zwaar.
NA von KARDORFF'S MISLUKKEN
In de jongste fractievergadering van
de Duiteche Volkspartij was Strese-
rnjann niet aanwezig. Tot dusverre is
nog geen andere kabinetevormer be
noemd.
In parlementaire kringen wordt ge
vreesd^ dat door de mislukking van de
ze poging ffcot samenstelling van een
nieuw kabinet de crisis aanzienlijk ver
scherpt is.
De koers schijnt thang duidelijk uit
gesproken naar rechts te gaan, hetgeen
de kabinetevorming natuurlijk op groo
te moeilijkheden doet stuiten bij de
burgerlijke middenpartijen om van de
somal-dem'ocraten niet eens te spreken.
Bovendien- gaan bij uiterst-rechts
i stemmen op voor een aftreden van
rijkspresident Ebert.
GEEN SPRAKE MEER VAN EEN
•ZAKENKABINET.
no. Hij behoort tot do demokratischc
partij.
Het is zoo goed als zeker, dat de. ont-
slaggevende ministers Brauns, Jarres
en Gessier deel zullen maken van het
kabinet Albert. Zelfs zouden nog ver
scheidene andere ministers deel- maken
van de nieuwe combine
Men weet nog niet welke houding de
socialisten zullen aannemen.
Zaterdagnamiddag is in liet lokaal
Patria te Brussel, de tweede jaarverga
dering van de Katholieke Unie begon
nen.
Senator Gilles de Pélichy zat voor.
Ministers Van de Vyvere, Ruzette,
Moyersoen, Berryer de staatsministers
Carton de Waart en Helleputte MM.
Tibbaut, Descamps, Piimez en Heyman
zetelden op 't verhoog. In de zaal ML
senators Eylenbosch, -Van Ovorbergh,
Pater Rutten, Dubosc en Deprotde
volksvertegenwoordigers Poullet, De
Keersmacker, Brusselmians-, Feuillien,
Van Dievoet, Vergels en talrijke afge
vaardigden der standsgroepen uit het
heele land.
De heer Voorzitter dankt om de tal
rijke opkomst-, herinnert aan de voor
schriften van den Paus dat alleen de
Het Bericht dat oene nieuwe ïeening
clitirtaal van twee milliard te verwach
ten is wordt door Le Soir steilte o-e.
logenstraft.
.Men meldt dat, de Koning de benoe
ming heeft geteekend van M. Gesché
tot, advokaat-generaal bij het verbi-e-
Kingsiiot m vervanging van M. Hol-
Men meldt uit Brugge
M. Visart de Bocarmé, volksvertegen
woordiger en ouderdomsdeken der Ka
mer, heeft om gezondheidsredenen zijn
ontslag als Kamerlid gegeven.
M. I isart zetelde onafgbroken sedert,
het jaar 18bS in de Kamer, dus gedfi
rende 55 jaar.
gcllig wel een record.
Hij zal opgevolgd worden dooi; advo-
kaat btandaert, eerste supplcant, maar
z^chte^ ZM iaSC 3U de Knmer
Beuter seiht uit Helsingforar
Naai- hier verluidt, hoeft 'de Kus
sische regeermg in Nederland 500 Fok-
kersvliegtuigen bestelt, welke bestemd
zijn voor het vervoer van passagiers en
post.
^CTC3tig(; dat oïeüws
Omtrent de vraag of liet hier ge
noemde aantal van 500 juist is, hebten
wij geen zekerheid kunnen krijgen. In
elk geval betreft. het. hier een levering
van groote aantallen vliegmiachienen
alle militaire toestellen.
Een Bussisohe commissie bevind zich
m ons land en woont te Schilhil hot in
vlogen van de te leveren vliegtuigen
ei' i r i SCMe van WOTdt ei- een
toestel ingevlogen.
De Fokker-fabriek heeft reeds een
vnj groot aantal afgeleverd. Deze toe
stellen zijn verscheept over Amsterdam
thans worden onderhandelingen ge
voeld miet een Botterdamsche scheen-
laai-tmaatschappi j over de verscheping
van de verder te leveren toestellen
De overbrenging naar Rusland' slaat
tlians stop, aangezien de haven van St-
•Aeteisburg door ijs versperd is,
Naar een bericht van het Wplff-bu-
reel nog meldt, kan thans reeds gezegd
worden, dat van de vorming van een
zaken of een ambtenaren-kabinet, geen
sprake meer ia, daar bijna alle fracties
zich tegen oen dergelijke voorloopige
oplossing hebben uitgesproken.
DE KWESTIE DER
RIJKSDAGONTBINDING
Men weet dat Stresemann voor den
aanvang van zijn redevoering, voor het
geval de motie van vertrouwen niet aan
genomen zou worden verklaard had
dat dun wollioht de Rijksdag zou wor
den ontbonden.
In den loop der debatten sprak hij
eelitei-over deze mogelijkheid niet meer
De roden hiervan is gelegen in liet
feit, dat rijkspresident Ebort zich te
gen dezen maatregel had verklaard.
Het verzoek van den ex-rijkskanse
lier om dien Rijksdag te ontbinden en
een nieuw kabinet te vormen, is
wezen.
De rijksprcside.nt lieeft zich op gron
den m partijpolitiek tegen de ontbin
ding verklaard. Misschien zou hier te
rug sprake van kunnen zijn, wanneer
een nieuw.kabinet geen "meerderheid
in den Rijksdag vinden zou.
DR. STBGERWALD
Naai- de Berlijnsche correspondent
van het ,Parij,zer Journal aan- zijn
blad seint, is men in Borlijnsche krin
gen over het algemeen van oordeel dat
Dr Stegerwald, do reactionnaïre kat.ho
lieke leider, hoofd der Kristene Syn-
.dikaten, pogen zal het kabinet te vor
men.
EEN MINISTERIE ALBERT
Berlijn, 25 Nov. President Ebert
heeft M. Albert,gewezen Rijksminister
belast met de samenstelling van een ka
binet,
M. Albert, lieeft. aangenomen.
Men hoopt dat het kabinet morgen
vroeg zal gevormd zijn.
M. Albert is een ambtenaar van het
ministerie van Buitenlandsche Zaken.
In 1904 en 1910 werd hij gelast met
de inrichting der Duiteche paviljoenen
ter internationale tentoonstellingen v.nj.
St. Iiouis (Amerika) en Brussel. Daar
na werd hij bandeferaad benoemd bij
het gezantschap van Washington en
bleef er tot de Vereenigde Staten den
oorlog verklaarden aan Duitschland.
Na den oorlog werdjiij voorzitter van
de commissie gelast met de likwidatio
van het oorlogsmateriaal.
Hij was eenigen tijd onderstaalssekre-
taris hij de Rijkskanselarij en minis-
,tor van de sphaflrist in hot kabinet Cu-
c-hristelijke leering vrede kan schepj>en
en verklaart plechtig dat. de Katholie
ke Unie op die grondslagen opgebou-
wen is.
MM. ADVOK. 'VLIEBERGH EN
GiONTHIER spreken over den Midden
stand, die reeds 16.000 leden organi
searden en zes provinciale ibonden telt,
met Centrale kredietkas, onderlinge ver-
zekeringkas, mutualiteit, compensatie
kas, enz.
MM. DE BUE en W.-VSSEIGE tre
den op voor het. Verbond der Katholie
ke Ivnngen d*t in de Katholieke Unie
vooral do algemeene politieke belangen
zal behartigen, wijl ;do andere groepec-
rmgen, vooral de econoinisclie kanten
nunner standen voorstaan.
M. HENDR IK HEA MAN spreekt
voor liet Christen AVerkersvei-bon d van
België.
In geestdrift werd de vergadering te
5 ure geheven.
DE TWEEDE DAG.
In de kerk van O. L. Vr. van don Za
Aan het bureel hebben plaats gene*
.men 'hh. A*ran de A^yvere on Jaspar, mi-
nisteis, Holleputte, Tibbaut. Onder de
aanwezige senatoren en volksvertegen
woordigers bemerken wij hh. Eylen
bosch, Leyniers, Braun, Liesens Du-
bost, A ilain XIA^, Libbrecht, Van
/Overbergh, De Meester, Carnoy, Im-
periali, Segers, Theelen, Blavier, Rub-
bens, Sohaetzen, De Bue, de Montpel-
Her, de Lioderkerke, Van Dievoet.
H&yshauwer. Heyman, A^eigels, Ver-
achtert, de K ere hove, Rombauts, gene
raal Richard, énz.
Nadat M. Gilles de Pelichy de tal
rijke opkomst geluk gewenscht had.
werden redevoeringen uitgesproken door
M. Jacquier, ouderdomsdeken van de
Katholieke Rechtsfaculteiten van Lyon
en Z. E. Pater Rutten.
Het thema van M. Jacquier was dat
de vrede niet kan hersteld worden zon
der dat het menschdom verzoend wordt
mot Christus.
E. P. Rutten over de huidige krisis
der zedelijkheid, over het belang der
katholieke aktie en aller plicht van
medewerking.
Beide gevierde redenaars werden
geestdriftig toegejuicht.
Telegrammen van hulde en onder- 1
danigheid werden gestuurd aan Paus
en Koning en na een dankwoord van
de lieei- Voorzitter werd de yorgadeiïnu
om 5 ure geheven.
------ »i. vou U.U11 IJ 11
vel, word' Zondag morgend eene plech-
tige mos met Veni-Creator opge
dragen, waarna do afdeelingen van hot
Ivongres vergaderden in de groote Ma
deleine zaal.
Do bijzonderste afdeeling was deze
waar ertaatsministers Levic en Van de
Vyvere spraken over de herinriohting
der Katholieke Unie.
De vertoogen van beide staatsminis
ters werden langdurig en geestdriftig
toegejuicht.
Volgende besluiten worden neerge
legd 6
Om de veistandhouding en de een
heid tussohen katholieken te bevorde-
ren hoeft men
1°) In zake ai-ron dissementsorgan isa-
a) Aan de kathoHeken in ieder ar
rondissement de grootste vrijheid te la
ten in do keus hunner inrichting
b) Overal de uitbreiding der 'vier
groote katholieke federaties fe bevoor-
deehgen
c) Aan de plaatselijke groepen door
deze federaties gevormd, de zclfstandig-
heid op hun eigen domein on eon
■ochtvaardlg deel in het bestuur en in
"«^vertegenwoordiging der partij toe te'
d) Aan de verzoening en zoo moge
lijk, aan seheidsbesliaaing der katholie
ke Unie al de bertvistingen te onderwer
pen welke de eenheid zouden in gevaar
brengen
2" Wtat de vier federaties betreft
Het is wenschelijk dat zij zich af
spreken voor ecne gezamenlijke wer-
kmg in al de zaken welke van algemeen
nut zijn voor de katholieke be
langen
3° Wht de Katholieke Unie belroft
Het is wensohelijk dat haar hot noo-
dige gezag geschonken worde om den
aanstaande kiesstrijd te leiden.
Op voorstel van M. Van de Vyvere
.wiiïden die besluiten naar do verseïiil-
hge federaties van de Unie verzonden
tot nader onderzoek, waarna de Raad
van de Unie uitspraak zal doen
i2Do vergadering wordt gesloten om
DE ALGEMEENE VERGADER ING
De algemeene vergadering door dito
zenden katholieken bijgewoond: werd
gehouden m de Madeleine zaal, onder
voorzitterschap van M. Gilles de Peli-
chy.,
WHISKY EN BIER IN VOLLE ZEE
IN BESLAG GENOMEN,
(valvcston, 25 Nov. Do Ameri-
kaansche overheden hebben, op vijf
mijlen van de kust, van Texas, oen
Engelsch schip aangehouden, dat 865
ilosschen whisky en twee tonnen bier
aan boord had.
LAND- EN TUINBOU'WjVOORs
DRACHTEN.
De winter is daar, en niet dezen, do.
land- en iu ^ïibo u wvoGidracl tten
Aracl wordt geklaagd, dat van Staate-
wego zoo bitter weinig voor den land
bouw gedaan wordt. Doch hebben de
landbouwers wel eens ernstig nage-
daclrt, dat zij, vooraleer den steen to
werpen, best doden de liand op het
hoofd te leggon en in den spiegel te
zien, wie onder die hand staat 1 Een
spreekwoord zegt. «Wie op anderen
meer dan op zich zelf betrouwt, is zij
nen ondergang nabij en een ander
«Help u zelf, zoo help u God».
Is 't niet waarlijk bedroevond om l>e-
tatigen dat het landbouwonderwijs, da
huid- en füinbouwvoordraohton geenon
bijval genieten, schier niet meer bijge
woond worden En zulks verslecht nog
van jaar tot jaar. 'En nochtans, tal van.
voordrachtgevers, ervaren en toege
wijd, vragen niet beter dan mild de we
tenschap en kennis te mogen .rond-
zaaien, en dezer iever en toewijding zal
stijgen met het getal toehoorders da:t
er op de lessen zal aanwezig zijn.
De belangrijkste voordrachten zijn
deze gewijd aan de studie dor meststof
fen de zwavelzure ammoniak, die een
inlandsch produkt is, en door welker
gobruik de landbouw niet alleenlijk'
i-oehtetreeksch gebaat is, doch waardoor.
eveneens onze nationale nijverheid be
gunstigd, de invoer 'beperkt wordt on;
de waarde van den frank stijgt, de fos-
faatmesten kunnen wij ons insgelijks
in het land zelf aanschaffen, en de po-
taschmeststoffe.il betrekken wij het
voordeeligst uit Elzas (Frankrijk), on-;
zen bondgenoot.
INTENSIEVER.
TIEN ARBEIDSTERS V'ERSTIICT
Charleroi, 25 Njov. Een geweldig
ontploffing Jiad gisteren plaaiö in de
cl ïokol adefabriek van Biiiche,
Do n^ichijio tot ijsbereiding was go-
sprong'en en een groote hoeveelheid
ammoniak had zich dadelijk verdampt!
het gas was naai' <^e 2e verdieping ge
stegen, waar vele arbeidsters aan het
werk waren. Ondanks de haast waar*
mee zij naar heb raam' liepen, om hot'
oipen te rukken, vielen zij bewusteloos^
De redding was een moeilijke zaak.
Men moest de arbeidsters mot behulp
van ladders, togen den gevel gezet, naam
buiten halen, daar men langs de trap
niet meer opkon ter oorzake van het'
gas.
In den loop van het reddingswerk,
viel een arbeidster die boven op de lad
der stond, in zwijm gi stortte van do.
tweede verdieping neer.
Als door een wonder werd zij niet
zwaar gekwetst. Een tiental arbeidsters
rijn bedlegerig. Een onderzoek tYtjrj
ingesteld^