s
g g m e
al
Zaterdag
[Januari 1924
KATHOLIEK ZIJN
De reis van esss vorstenpaar
Geweldige ontploffing
De iragisehs reis veis de
DixKde
ministerraad
De dunenteks
Naklank van de zaak Graff
Een hardvcsiifige.....
Be h@V€» ¥sn Antwerps»
m 1923
t
De Jezoiëien in Noorwegen
DE VOLKSSTEM
xxx« Jaargang nummer 4
Kerkstraat,,9 en 21, Aalst. Tel, 114 T"> A A T~> O CENTIEMEN WEKELIJKS 0.56 Uitgever: J. Van Nuffel-Dr Genet
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.;
H. Tslespherui
Zon op 7,46 Zen a£ 4,00
Nieuwe Maan den
1923 Is verdwenen! 1924 brengt
"ons een jaar dichter bij de verkie
zingen voor Kamer en Senaat.Eer*
jaar gedurende hetwelke wij,
katholieken, de handen uit de
tnouwen zullen te steken hebben
indien we in 1925 onze katholieke
princiepen willen zien zegevieren.
(Willen we in 1925 de overwinning
behalen dan moeten wij van he
den af ten strijde trekken tegen
de groóte ziekte van onzen tijd,
namelijk: de onverschilligheid.
De katholieken van den dag van
heden zijn te onverschillig. Zoo
lang de kiesstrijd niet op zijn ei it*
de loopt, komen ze niet naar ver
gaderingen. Zij 'n handelen wel
niet uit slechten wil, maar er is
onder onze mannen 'n «laisser al
ler »,n' 't zal yyel gaap zonder
mijl»
Een ander soort van onverschil
ligen zijn deze, onze vrienden, die
Hoor den eenen of anderen mis
acht zijn geworden; die misschien
lichamelijk of zedelijk geleden
hebben door die miskenning. Dat
zulke nienschen zich een tijdje
lang onverschillig toonen, is wel
niet aannemelijk doch eenigzins
(verstaanbaar. Maar deze komen
lenig, wij zijn er van overtuigd!..
Wanneer ze zien zullen dat al
ivat katholiek is gemeenschappe
lijk aan 't gisten gaat, zullen ze
het bloed in hunne aderen voelen
koken en, met onweerstaanbare
iever zullen ze terug iu ons midden
komen en dubbel zal het werk zijn
'dat ze zullen leveren. Wij heeten
ze van harte; welkom!
Onverschillig zijn onze katho
lieke jonkheden als ze naar fees.-
ten gaan onzer tegenstrevers. De
ze onverschilligheid" spruit Voort
uit de weinige ondervinding der
'jeugd. Hun zouden we kunnen
vergiffenis schenken, maar wie we
als plichtig moeten beschouwen
zga deze die, tot rijperen leeftijd
gekomen, diezelfde feesten door
hunne tegenwoordigheid opluis
teren.
'Een Katholieke 'Jonge. Wacht,
Anneey, 3 Jan. -I>e Koning van
Belgie en de Koningin reizend' onder
den naam van graaf van Rethy, kwam
ie Sallanohes aan, en begaven zich per
slede naar Megeve, waar zij eenigen tijd
zullen blijven.
DOODEN EN 'GEKWETSTEN.
Peoria (Illinois), 3 Jan. Een ge
weldige ontploffing gevolgd door brand
greep in een fabriek plaats. 'Er zijn doo-
den en .gekwetsten. Een naburig gebouw
werd door de ylamimen in asoh gelegd.
De amfb-ulantiewagens moesten een
80 personen maar 'de gasthuizen vervoe
ren.
De redideils kunnen- tengevolge de
hevigheid van de vlammen niet in de
gebouwen dringen.
Vele dOoden zo.udea zioh 'onder ide
puinen bevinden.
Dc ministers 'komen niet bijeen vWor
7 Janu'ari a.s. Trouwens talrijke leden
Man liet ICabinet zijn voor het dogen-
hUk afwezig. M. Jaspan is naar AVïesten-
de M.Van .de Vyvere verblijft «net
zijn familie te Brianjon I M. Moyer-
toen vertoeft in liet Zuiden en 31.
4'Vii.n ek in Zwitserland.
Brugge, 3 Jan. Men meldt dat do
bij-taks, door de provincie Wogt-Vtaan-
deren geheven ten laste der duivenhou-
ders, en tegen -welke de groote bei
Over oenige dagen plaats had,
Schaft is.
Men weet dat de Belgische regeering
aan het Duitsoh gouvernement een uit-
stel veneend had voor de kwijting eener
som van 1.2-50.000 frank,vertegenwoor
digend do schadevergoeding geeisoht
tengevolge van de m'oord op den luite
nant Graff.
Het Reich betaalde niet en de Bel-
'giseho regeering deed in bezet Duitech-
land oen rok e-r getal lökomotieven on
spDMwegwagons in beslag nemen die
gereed stonden om, o:an liet Duiteeh
goevemement geleverd to worden, door
de werkhuizen die zo gemaakt hadden.
Dit materieel moest vorboeht worden
.tot een (beloop van 1.250.000 fr.
Er wordt ou vernomen dat het Bel-
jgiv?ch ministerie van spoorwegen, voor
het bedrag der verschuldigde som, deze
lokomotievcn en wagons komt to (koo-
pen.
'Zij znïlcu ongelukkiglijk sloolits in
felome mate verhelpen aan liet gobrok
aan Bolgisch rollend spoorwegnrnterieel.
AANKOMST -VAN- DE THYSVILLE
Donderdag m.orgen roaid 10 ure, is
de Belgische stoomboot Thysville, na
ecne voorspoedige reis van Congo in de
haven van Antwerpen aangekomen met
94 passagiers.Ih dè verschillende itute-
sehenhavens, waren reeds 48 passagiers
ontscheept. -
Onder= de passagiers, w-afe M. Fiéz-
Vandal, Eraniache consul te Kin-Leo
die te Casablanca aan boord kwam en
zich naar Brussel begeeft waar 'hij een
onderhoud met den minister van kolo
niën zal hebben.
De lading bestaat uit 363 kilos goud
1300 ton- paton ooitjes; 169 ton palm
olie; 200 ton copra, 23 ton ivoor, 43
ton tintel, 59. ton cacao, 25 ton kof
fie, 75 ton sesamzaadjes, 26 ton caout
chouc, 51 ton' mahoniehout,
Aan boord van de Congoboot bevon
den izich twee veteranen der Missiën
van Scheut, in Congo namelijk E.'E.
PP. Benier en J. Haustraete.
E.P. A. Renier vertrok naar Congo
den 31 Augustusvan hét jaar ,1899.
Na een tweejarig verblijf in Neder-
Congo, te Luki, aan den ij-zerenweg van
Mayom.be, alsdan in aanleg, werd P.
Renter door zijne oversten naai* de mis
siën van Opper-Congo gezonden. Zijn
beste krachten besteedde hij aan den op
bloei der mfete van Umangi en sticht
te in het jaar-1911 den missie-post van
Bumba S:t. Andreas, aan de monding
der rivier Itimbiri. Onder" zijn door
dringend' bestuur verspreidde zich wel
dra de 'Evangelisatie dagen verre hij de
inboorlingen, zoodanig dat wij daar nu
4930 chribtenen vinden en 1215 chris-
tene famiiliën. Do -missie-post is thans
bediend door 3 priesters en 1 broeder-
mtestonaris, bijgestaan door 27 catechis
ten inboorlingen dér stréek.in het laat
ste jaar werden 710 doopsels toege
diend.
E. P. J. Haustraete vertrok naar Con
go den 30 April .19.03., Na een jaar
doorgebracht te hebben in Mayombe
in den missiepost van St. Maria Moll,
werd E. P. Haustraete gelast met het
bezoek der christenheden en eatechu-
menaten in het gebied der missie van
Nlieuw-Antwerpen en werd overnte be
noemd te Mayombe, Goede Hoop, in
het Mongala gewest. Heden vinden wij
daar 3 priesters, 1 .missie-broeder en
70 inboorlingen catechisten 5550
christenen en 1080 ehrifetene huishou
dens 3800 catechumenen. In het ver-
loopen jaar werden aldaar 1240 doop
sels toegediend.
Do twee missie-posten van Bumba en
Mbaya behooren aan het Apostolisch
Vicariaat van Nieuw-Antwerpen, dat
staat onder hot geleide van Z. H. Mgr
Eg. De Bock, der Missiën van Scheut.
Ziehier de welsprekende statistieken
van het vicariaat, in 't gedeelte toever
trouwd aan dem'issiónnarissen van
Scheut (een ander gedeelte is toever
trouwd aan de pa.ters missionarissen
van Mill Hill en patera Trappisten,
onder jurisdictie van Mgr Dc Boedk).
Missionarissen-priesters^ 9broeders 10;
zusters, 13 catechisten-inboorlingen'
458; centrale missie-posten, 11; doop
sels toegediend in liet verloopen iae/
6637HH. Communies 634.896 hu
welijken 1210.
Volledig getal der christenen in le
ven, 49.789 christene families, 1210;
catechumenen, 13,219 postulanten
(ingeschreven op de godsdienstlessen
bij de kateohisten)16,623,
In de centrale missie-posten vinden
wij 10 scholen, onder 't bestuur der mis
sionarissen en met zwarte leeraars
cene Latijnsche school te Nieuw-Ant-
werpon, eerste stap naaa; Bemhiarie.
De bevelvoerder van de Mulhouse
zond volgend siiefberiaht aan den mi
nister van zeewezen
1. Volgens de kapitein van de Bel-
greco moeten do omstreken van San
Maroo alleen doorzocht worden.
2. De Spa'lii met de vissehers
aan boord die liet stoffelijk overschot
van den bevelvoerder van de Dixmu-
de vond, heeft de uiterste punten be
paald tusschen dewelke szijn netten
langs don bodem gegleden hebben,
Twee mijlen Zuid, 20 West en 25 Oost
van den lichttoren van San Maroo.
3. Tussohen den lichttoren en Kaap
San Maroo vondt men een bus in alu-
mtojum van ongeveer 200 liters in-
houdsvoluum in awart geschilderd en
hebbende volgende vermelding E.S.
2. L. 113 en verder 010 C 200, P.B.
200. Het bovenlate gedeelte der bus is
door vuur bescliadigd geworden.
4. De halfverbrande overblijfsels op
60 mieters van de kust nabij de statie
van iSan Marco gevonden zijn. van een
gecaoutchouteerdc stof
5. De schepen zetten hun opzoëkin
gen ton Zuiden van .»San MSrco voort.
EEN ZIJDEN LAP EN EEN VER
GAARBAK VAN HET LUCHT
SCHIP TERUGGEVONDEN
De Corrière Italiano ontving uh
öatane volgend bericht.
Een zijden lap, vermoedelijk voortko
mende van den Dixmude, werd bij
Soiaeea, op twee 'kilometer van de kust,
in een hoorn teruggevonden.
Kapitein Joubert, zeevaantattaché,
zou dén lap formeel herkend hebben
als zijnde een overblijfsel van een der
even w ichth ouden de ball onnetten
het luchtschip
De Echo de Pariki verneemt uit
Toulon idat eeru draadloos bericht uit
Bizerte de ontdekking van een vergaar
bak voor essence voortkomende van d'e
Dixmiude meldt.
BAOGERWEB1KEN.
Marseille, 3 Jan. Een radiotele-
gium te Marseille opgenomen meldt dat
opzoekingen met een cbservatieball on
uit Toulon verzonden gedaan, toelieten
va&t te stellen dat het wrak van de
Dixmude binnen de grenzen van
een halve mijl, waarvan hot centrum-
punt op drie mijlen ten Zuiden van
San Maroo ligt, te zien is. Het wrak
zou op 40 tot 50 -meters diepte liggen.
Bagger werken gaan gedaan worden.
NOG TW1KE LIJKEN GEVONDEN
Uit Bizerte wordt gomc-ld dat 2 lij
ken zouden weergevonden zijn pp de
hoogte van Anpodaxo.
OPSOHUDDINGBARENDE
BEWERINGEN.
Een Parijzer dagblad beweert
1. Dat na de laatste -reib van de «Dix
mude» een bevoegd luchtvaartkapitein
aan den minister van zeewezen een ver
slag zond, besluitend dat het gevaarvol
wezen zou de Dixmude te doen uit
varen zoolang zekere herstelwerken niet
uitgevoerd zouden zijn
2. Dat de weerkundige berichten op
18 December ver van gunstig waren.
Zelfs 'had Toulon op 17 December op
de Naorö-Wietekelijke windrukken gewe
zen.
3. Dat fregat-kcLpilein Hermique, 'be
velvoerder van het centrum van Ó-uers
en commandant du Plesds tot op het
laatste oogenblilc geprotesteerd hebben
tegeneen uitvaren in de gegeven om-
standigheden. Zij telegrafeerden om
het uit&teüen der reis tot in April te be
tomen. Hei vertrek geschiedde enkel
tengevolge van een formeel bevel vmi
den minister^ tegen het advies der be
voegde officieren in.
Havas bericht later dat deze drie be
weringen zouden strijdig zijn mot de
waarheid.
Bourg, 3 Jah. Een plaatselijk ge
bruik wil dat jongelingen van St. Di-
dier d'Aiusaat zioh als Vader Janua
ri verideeden, om van hoeve tot hoeve,
samen met -hun niouwjaarswonschen
koekjes en 'hazelnoten aan te bieden.
Do 15-jarige Albert, Merrier on twee
zijner makikeiB hadden aldus Dinsdag
avond hun ronde aangevangen, tot ze
aan de boerderij kwamen van Bourdon.
Nauwelijks hadden ze het hek geo
pend, of de hardvochtige landbouwer
kwam met een geweer "toegesneld en
schoot den jongen Merrier neer.
De andere twee nieuwjaarwonschors
sloegen op de vlucht en bekloegen zioh
bij do rijkswacht van Montrevol. Deze
hield den moordenaar aan. Do kerel,
I die 36 jaar oud ia en vador van 6 kin-
Idcren, lag re.eds rystig to, feed.
SCHITTERENDE VOORUITGANG
Alhoewel wij in den loop van het
jaar de scheepvaartheweging van nabij
steeds volgen, wat wij met dea te meer
juistheid kunnen nagaan door de
maandelijksche officieele uitgaven, zien
wi j steeds met zekere belangstelling het
einde van 't jaar -te geinoot om bij mid
del der officieele oijfera te kunnen na
gaan, welke loop onze haven'bowoging
gedurende het yerioopene jaar heeft ge
nomen.
Zooals men verder kan zien, is er re
den om zioh ten uiterste voldaan te ge
voelen eiken Belg, moet zieh verheugen
over den schitterenden vooruitgang ge
daan door 's lands nationale haven.
Nog nooit heeft de beweging in onZe
haven zu'lk een sprong gemaakt als wel
1923.
Ziehier wat voor de laatste maand
wordt aangegeven:
Gedurende de maand December werd
onzo haven bezocht door 821 schepen,y
pielendete samen 1.693.224 ton. Daai-'
onder zijn begrepen '26 zeilschepen, me
tende 7.389 ton, en 795 s'toomjliooten,
metende 1. 685.835 'ton.
In dezelfde maand 1922 waren aan
gekomen 815 schepen, metende
..516,579 ton.
Ei- is dus vermeerdering van 6 sche
pen en eene yermoerdering van
176.645 ten.
In de 12 vcrloopen maanden zijn in
onze haven toegekomen 290 zeilsche
pen, -metende 79.987 ton en 9061
stoorribooten metende 17,269.111 ton,
tegen 201 zeilschepen metende 35.258
ton en 8119 Stoombooten metende
15,014.924 ton, in dezelfde maanden
van 't Vorige jaar.
Sedert 1 Jan. 1923 geeft de tteheep-
schepen tpetende
schepen toetende
toetende
AanerikaauBch®
Argeutij ni,-l m
1
Belgische
56
Deeuschfl
5
Duitecho
30
Engelscho
.74
Fiuseho
3
Fransehe
42
Griéksoho
1
HoUandlsehe
8
Italiaanscho
6
Jaipanscho
2
Muoracho
21
Spaansoho
Ziveedsehs
Te samen
235
In 1923 9351
17.319.098 ten.
In 1922 8323
15.050.182 -ton.
Verschil 1Ó28 schepen
2.298.916 ton.
Antwerpen's havenbeiveging is dus in
1923 vooruitgegaan met 1028 schepen,
metende 2,298,916 ton, en dit niette-
ide de algemoene crisis, die do
wereld doorworstelt, en waair
andere havens zoo zeer onder lijden.
Het is een reuzensprong; eene be
vestiging van den ongewonen vooruit
gang, die wij voor de jaren 1921 en
1922 hadden aan te stippen.
Ziehier eene vergelijkende fabei van
vooi-uit- ef aehteruiigaxig in vorige
jaren.
1909 plus 888,688
1901 plua 711,976
1900
1903
1904
1905
1906
1907
993,001 1910713',82i
639,535 1911 695,480
320,605 1912 411,958
525,038 1913 382,056
984,107 1921 r, 2,121,221
297,814 1922 2,066,760
1908 min 129,582
1923 plus 2,298,916
Do voorspoedige jaren van voor den
dorioig komen niet uwer in aanmerking
en wij vragen ons mot schrik af, wat er
zal gesporden, wanneer dezo vooruit
gang blijft voortduren, indien de ha-
venuitbmdingsvverken, niet .met den
grooteten spoed worden voortgezdt.
De bekrompenheid der has-en Iaat
zioh reeds duchtig gevoelen, vooral
wanneer de (gewone beweging, door
nuat of storm,, slechts één dag wordt
opgehouden. De volgende dag, wanneer
de opgehouden eohepen toekoanen,
moeten er reeds verschillenden op
stroom blijven liggen.
O?o aangekomen in het' jaar
192o worden per tonoemaat als Vol-rt
gerangschikt:
1922
van 250 ton en miudei' 867
251 500 1397
501 1000 2011
1001 1500 954
1501 »- 2000 654
2001 3000" 490
3001 5000 1307
5001 8000 571
72
6001 ®n meer
Te samen
1923
911
1526
2305
1104
657
'579
1515
678
76
jMaci'i IZJ.JL1 uö auucpen uegrepeu
die nog öteeds opliggen, dobh wa-arvan'
heit getial m vergelij'kjing met ei^d.e
1922, fel is geblonken.
STATISTIEK DER HAVENBEWE
GING VAN ANTWERPEN.
STAAT dor aangelconien en uitgeval
ren sohepen tijdens het jaar 1923, ver
deeld volgens hunne vlaggen.
Vlaggen Ingekomen Vertrekken
Amerikatosclte
Argontijnsche
Bolgibohe
Braziliaiansohe'
Hongaaiuche
Dautzig Vrijstaa/Ë
Deensche
Duitsehe
Estiandsdh^l
E-ngelsok§
Einöche
Fransehe
Grieksohe
HoJIandsehé
Italia ansohe
Japansclie
Lëttisohe
g
elad. op
hall.
155
134
24
2
i
1
820
628
208
34
31
3
5
5
40
20
7
299
232
72
969
819
166
5
2
5
,4504
3205
1274
80
73
5
586
438
146
31
6
27
521
390
135
64
15
50
86
73
13
9
1
9
660
346
301
85
36
8
1
2
2
1
2
1
1
.79
59
16
5
3
2
348
198
143
6
2
2
1
1
-1
1
1
1
8323 9351
t Door -onze dagelijksche lijst met de
ligplaatsen der schepen kan men zich
reeds een gedacht vormen van de bui
tengewone beweging in de haven van
Antwerpen.
Bij het sluiten van het jaar willen
we nu ook eens volgens hunne nationa
liteit, eene opgave doen der schépen die
op 31 December 1923 in de -haven van
Antwerpen, lagen.
Port-ugeesche
Rumeensche
Russisohe
Poolsche
toaanteohe
ougo Slavische
Zweedsclie
Memel Vrijstad
Panameeseho
Peruviaanséhi
Iersohe
To sa-men 9351 6716 2619
Tonnemaat der (schepen aangekomen
tijdens het jaar 1923 9351 metende
17.349,098 ton, zegge gemiddeld 1855.
per ecltip.
Voor 1923 beloopt het aantal éteom-»
booten, die onze haven, berechten tof
yubi#
Hericomhi -to tijdons liet jaaf 1923
aangekomen zeesohepen
Herkomst Brigiftohe Vreemde Totaal
EngölanH '887 4148 4535
Noorden 61 1693 1754
Holland 14 327 341
Frankrijk 62 394 456
Sl»«je 64 264 328
MidcteUaaidscbe Zee 42 127 169
Turkije en Zw. Zee 7 94 101
W.-Afrika m Oongo 28 48 76
De Kaap 27 27
Oost-Afrilka 32 32
Engelsch Indië 187 187
HralrArië 100 100
Java an Ind. Oceaan 2 2
N.-Amerika (Atl. O.) 54 368 422
Mexico "8 8
West-Indië i 13 13
Brazil# 2 63 65
Rio de la Plata 44 200 244
Stillen Oceaan 80 80
Australië 1 115 Hg
Van het binnenland 53 238 291'
Uit nood temg binnen 1 8 4'
Te isainen 820 8531 9351!
EEN VOORSTEL TOT OPHEFFING
VAN' DE UITZONDERINGSWET
Naar wij vernemen zal de uitzonde
ringswet tegen de Jesuicten in Noorwe-i
gen eindeUj'k opgeheven worden. Vol
gens 2 van de Grendwet mag geen;
lid dezer Orde in hét land geduld wow
den.
Be NoOrdsche Regeering heeft hif
drie veranderingen aan de Grondwefi
voorgesteld en een dezer is de oplicffing
van voormeld verbod, Reedö in 192g
had het coltusdepartement hét oordeel
daaiwer -gevraagd aan de pretestantsclig
bisschoppen en aan de tlieologischo fai-
culteit. A^lier biaséhoppen en do gan«
sche faculteit, professor Miohelet alloeu
uitgezonderd, gaven een gunstig adviesy
dewijl twee bishoppen zich uilsprakeit
voor hot handhaven van het verbod.
Ingevolge daarvan zal de Rcgeeting
4e opheffing voorstellen.