Woensdag
Juli 1924
Huizen en fcnisgesfeassi
'm België
B® algemesue ISerzIenlssg
dar Kiezerslijsten
EHiisüsSsrie uaa Spearwupif
«Sapanseha fusies v, leirosa
Lasibswislangea
Os VeillgheMskraeslie
iiwsfdige Siena ia Amerika
fiSinisferrsai
Hei mm a!ka©Ir@gi©ïtï
H@f gii53©iSSi«2|» 1st vesr-
planfliig des Oelaofs
Be Êsitergsajiiaerd®
üsrisreEÜe
ii M ïgüksaa
Be Ssppée
Bs IsevsIkÊHg ¥a?i België
in 1123
BEfOHSSmi
XXX» JAARGANG NUMMER 153
Kerkstraat, 9 an 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD I O CENTIEMEN WEKELIJKS 0.00 Uitgever: J. Van Ncffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AA1.ST Agentschap Havas, Adolf Mailaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 8, Londres E. C. 4,
H. Bezoeking
IZon op 3,54 Zon af 7,55
Eerste Kwartier don
België telde op 31 December:
1920 1,548,408 huizere,
1922 1,599,857
1923 1,630,815
Deze huizen, op 31 Decembc-r
1923, zijn gelegen in gemeenten
van:
minder dan 5000 zielen 758,814
5 a 10.000 zielen 264,555
10 a 20,000 zielen 208,094
meer dan 20.000 zielen 399,332
Sedert 1920 is de vermeerde
ring van huizen 0,53 0/0 in de ge
meenten van minder dan 5000 zie
len; 6.73 0/0 in die van 5 tot
10.000; 3.00 0/0 in die van 10 tot
20,000; 3,48 0/0 in die van meer
dan 20.000.
Maar tv ij herhalen het. in de
groot e gemeenten komen er wel
minder huizen bij, maar die hui
zen zijn meestendeels voor talrij
ke gezinnen gebouwd, terwijl de
nieuwe huizen op den buiten bijna
allen maar voor één gezin zijn be
stemd.
Nu iets over de huisgezinnen.
Op 31 December telde het land in;
1920 1,983,792 gezinnen,
1922 2,034,830
1923 2,048,018
Op 31 December 1923 zijn die
gezinnen gevestigd in gemeenten
van
minder dan 5000 zielen 759,1-54
5 a 10,000 zielen 294,177
10 a 20.000 zielen 250,811
meer dan 20,000 zielen 743,876
Sedert 31 December 1920 be
draagt dus de vermeerdering van
gezinnen 11,008 in gemeenten van
minder dan 5000 zielen, 14,877
in die van 5 tot 10,000; 4971 in die
van 10 tot 20,000; 33,372 in die
van meer dan 20,000 zielen.
Wij hebben dus op 31 Decem
ber 1923:
100 huizen per 100 gezinnen in
de gemeenten van minder dan
£000 zielen, zoodat daa;- ieder ge
zin zijn huis heeft.
90 huizen per 100 gezinnen in
de gemeenten van 5 tot 10,000 zie
len;
83 huizen per 100 gezinnen in
de gemeenten van 10 tot 20,000
zielen
54 lunzen per 100 gezinnen in
de gemceenten van meer dan
20,000 zielen.
Do omwerking van hc-t Kieswolbbek,
noodzakelijk geworden wegens de ge
deeltelijke wijd gingen, wtilke speciale
wetten er uitdrukkelijk aangebracht
hebben of welke stilzwijgend voort
spruiten uit nieuwe grondwettelijke be
palingen. is tot lieden toe niet kunnen
gedaan worden.
Dit werk zal, naar aanleiding van de
aanzienlijke vermeerdering van liet ge
tal 'kiezers en wegens, het verechil dat
beslaat tussolien de twee wetgevin
gen, wel be respectievelijk lint opinfctken
van de 'ijstcn der parlementskiêzers en
deze der gemeenteraadskiezers regielen,
vcreidhillende kwesties opwerpen, cn zou
tot lange dobaltcn aanleiding kunnen
geven.
De Regeering, waar zij het ónder-
zoek dezer 'kwestie voorbehoudt waar
van do oplossing niet onmisbaar is om
de kiezerslijsten regelmatig to kunnen
herzien stele bij monde van M. Poul-
?ot, 'minister van Binnenlandsahe Za
ken, vier punten voor, voor dewelke
een beslissing der Avotgoving nuttig, zoo
niet onmisbaar schijnt bij een speeiylo
wet te regelen.
Het ontwerp stelt voor
1° Uitdrukkelijk te zeggen, dat de
bepalingen van liet Kies wetboek ter
regeling van dg wijze waarop de bijko
mende stemmen worden verieend niet
toepasselijk zijn en dat de tormijn van
oen jaar, welke sommige artikelen
vooropzetten aIs difur van liet vcreischt
verblijf, vcinh?ngcr wórdt door drao van
zes maanden.
2° Artikel ócn der wet van 2G Maart
1921 waarbij, overeenkomstig het
nieuw artikel 47 der Grondwet, de ver-
eischtcn tot de kiesbevoegdheid voor do
Kamer c!w?.r Vjolfevertegemvoordigöiü
geregeld zijn, tc wijzigen om insgelijks,
volgens het nieuw artikel 53 der
Grondwet, de vereischten tot de kiesbe
voegdheid voor don Senaat te bepalen.
3° De uitzonderingsbepalingen be
treffende de insdlirijvingsgemeente der
kiezers, wier woning ten gevolge van
den oorlog werd vernield op tc heffen.
4° Het tijdsbestek van twee maan
den. welke, het Kies wetboek in zijn
tikd 55 aan de Ooileges van 'burgamees-
ter en schepenen verleent cm de lijsten
voorloopig te sluiten cn. te puhlioeuren,
met een maand to verlengen.
Ir de maand Soptemjbcr e.k. zullen
een Vlaamsdhe en een Fransclie wed
strijd afgenomen Avordcn dik voor het
aanwijzen wan 60 candidaten voor de
bediening van ordeklerk.
De aanvragen om inschrijving- ver
plichtend op te stellen op een bijzon
der formulier Aanvraag om deelne
ming aan algemcene examens en wed
strijden genaamd cn hetwelk koste-
Icóis in de "postkantoren wordt uitge
reikt moeten uiterlijk op 12 Juli 1924
aan den minister toekomen.
Do inschrijving voor een wedstrijd
is onderworpen aan de betaling van een
taks van 5 fr. niet terugbetaalbaar, een
postzegel van dit bedrag moet dus ge
plakt op de strook van de formalier-
a an A-raag en vervolgens gestemjveld
wórden door den dienst der posterijen.
In de school A-oor Sohoone Kunsten
te T'okiio Avcrd don tentoonstelling go-
houden van dei boeken en handschrif
ten die door Japan geschonken worden
aan de nieuwe universiteitsboekerij
Do voornaamste inzendingen .komen
van den keizer, van de univcrsiteitsJ!>i-
bliotbeok van K'eio cn van den h. Wa
di, die do geldelijke giften door de Ja
panners met dit; doel gestort, heeft be
heerd.
Kon specialist zal ..binnen enkele wc-
ken met de eerste zending naar Leuven
vertrekken en daar voor bun klasece-
ïing zorgen.
NAGRAS.
Jan Dag vriend! Nu ben ik blij
de u te ontmoeten!
Frans. Zoo, en waarom. dat Jan?
Me dunkt-, ge ziet er waarlijk verheugd
uit!
Jan. Ivan het anders? Wc zijn
bezig met het gras te maaien, en ge
kunt niet ge! co ven welke grbcte op
brengst ik bekom, 't Is waarlijk prach
tig! Eu dat dank aan uwen raad. Kom
vriend, daaraan is iets verdiendWe
gaarï' er eentje op ztcitten.
Frans. Ife wtal Jan; ge moet 'dus
todli bekennen dat we nog ie.'s weten,
cn dat de scheikundige meststoffen
todh hun uitwerksel teweegbrengen.
Jan. Ik geloof het wel, wie daar
van niet overtuigd is, is zeker zier de
blind. Maar a propos. Frans, zeg mij
uu eens wat ik moet doen om' een goede
nagras te Avinm-n, want mijn stal staat
vol dieren, en ik zal vee! gras en hooi
noodig hebben
Frans. Luister Jan't is eenvou
dig cn gemakkelijk.
Als het hooi binnen gebracht is
maakt ge per "hectare een mengsel van
ongeveer 125 Kgr zrwavcl/uiur arrunoni-
ak; en 200 tot. 300 kgr. superfosfaat.
Deze meststoffen worden zorgvuldig
dooPcen gemengd en on-middelijk ge
strooid. Kunt ge daarna met lie kot
tin gegge eon weinig de meststoffen on-
derwerken zooAieel te beter; daardoor
geeft ge toegang aan lucht, die A-oor-
deelig zal inweken op de ontbinding
der organische bestanddeelcn in den
ronder is dus kans, op die manier,
de opbrengst nog te verheogen.
Ziedaar vriend, volg mijnen raad,
en wen als nu zult ge in den herfst te
vreden zijn over den uitslag.
Jan. Dat zal ik Frans; ten «andere
hoe dikwerf reeds heb ik mij mtoigcri
vo:'heugen met naar u te luisteren.
Daarom ATrzcker ik u, dat ik liet nu
weerom zal doen. Binnen korte dagen
doe ik «le bestelling.
Frans. Goed «Tan, en tot latei;
hoor! Dag goede vriend,
PIXL
DE DÜITSCHE ANTWOOBD»
NOTA OVEBHANDIGD.
M. von Hoesch, Duitsche gezant te
Parijs,, hegft gisteiJ.jn Maandag voor
middag, «aan M. Hcrriot, in dezes hoe
danigheid van voorzitter van den ge
zanten raad. den tekst overhandigd van
het Duitsche antwoord in zake de hor-
noming van het intetfgeaJlieerd militair
ioczioht ou tevens op de nota A*an Hcr
riot en Mac Donald, aran 21 Juni.
De inhoud dien we meedeelden on
der de rubriek De Herelelbwtótie
Avordt door de publicatie van Fransehe
zijde, die gisteren avond door Iiavas
geschiedde, bevestigd.
De stemming van het Duitsche volk
wordt er uitvoerig geschilderd cn het
denk Beeld verworpen 'dat Duitschland
op èenigerlci wijze in staat zou zijn een
gewapend conflict in Europa in liet
leven ie roepen.
Vasthoudend aan het in vroegere no
ta's door haar ingenomen standpunt,
verklaart de regeering zich bereid de
hervatting van het toezicht toe tc laten
doch sprteekt tevens do hoop uit, dat in
«le toekomst oe-n naidcr vergelijk tot
stand zal komen, Avtaardoor de betrek
kingen der volken onderling geregeld
zullen avorden.
Het antwoord houdt zicli ook bozig
met de turn vereen igingenAvier ontbin
ding generaal Noliet heeft bepleit.
De rij'ksrcgeering wensdht die te be
houden omdat de Duitsche jeugd «ftge
organiseerde sport en tucht noodig
Leeft, vooral sedert de invloed van do
tucht in hot leger, die een der uitste
kende bijkomstigheden van den alge-
rneenen dienstplicht was is vervallen.
Dat het bestaan Aan turnvercenigingcn
gevaar zou k'unnión meebrengen, be
strijdt de rijksregering. Men kan geen
oorlog A'oeren met ongewapende gym
nasten cn AXJetibailïp^örs en dat de wa
pening ontbreekt, daarvan kunnen de
geallieerden zich door de nu ingewillig
de inspectie overtuigen.
:o0o:
TWINTIG MH.-JOEN DOLLAR
SCHADE AANGERICHT
EEN SCHOUWBURG INGESTORT
165 DOODEN ONDER DE PUI'NEN.
DE GASTHUIZEN ZIJN MET GE
KWETSTEN GEVULD.
De schade, aangericht door den vree
sdij-ken wervelstorm over Illinois,
wordt thans geschat op moor dan 20
miljoen diollar.
Alleea te Lorain werdeD de daken
van duizend huizen Avejggeru-kt.
lEen troepenmacht A-an 600 man is
ter plaateo aangekomen om dc orde te
handhaven.
De wervelstorm woedde (bo\ren de
streek gelegen langa liet meer Bric,
tuö&chen Cleveland en. Sandusky, over
eene "oppervlakte van zestig mijl.
Te Ixi ra in wordt- hot aantal doodon
op 250 geschat uit de puinen A-an don
ingestorten schouwburg alleen, werden
165 lijken gehaald.
Veleandere steden hebben insge
lijks van den wervelstorm ie lijden ge
had. - "V—
De gasthuizen zijn met gekwetsten
gevuld.
Benen-ons de 80 .personen die in den
Gliio omkwamen, zouden er nog 16
dooden zijn in Pensvlvanra men
denkt dat nog ax?.1c lijken onder de
puinhoopen getvonden zullen worden.
Cleveland, 29 Juni. Tiet natuur
verschijnsel ging gcjxiard met een
windsnelheid van 85 Eng. mijl in het
u'ur.
De waarnemfers van het A-ottschijnsfel
bcsohrijven het als een dlonkere, wer-
a'clende zuil, die avoI wat herinnerde
aan een sehe.epsschoorsteen.
De hoos vernielde gedecltc-n Ann
Sandusky cn Lorain.
Men kan eenig begrip krijgen A-an de
aangerichte schade uit liet. gezegde A*an
een huizenbouv.rc<r die verklaarde «Avat
vernield is, is zoo vernield dat cr niet
moer aan te herstellen v.alt d.
Gelukkig kjw.am, onmidtlelijk bij het
intreden van den orkaan de dectrisclie
centrale onklaar, zoodat cr geen span
ning moor in hot net was.
Daardoor werd kortsluiting door de
afknappende cn vallende draden ver
meden.
HET SCHELDEREGIEM
De ministerraad heeft zich Maandag
namiddag bezig gehouden met het
vraagpunt Aran het regiem der Schelde.
De wensehein en besluiten, door de
bijzondere onderzoekscommissie yoor-
gehi-aelit, werden besproken.
Zooals men weet, strekken die be
sluiten tot het stichten van een soort
triumviraat, eene raadplegende com
missie. en het toevoegen vran een LIol-
laudsch en van een Belgisch ambtenaar
aan do Scheldeöommissie, ingesteld
krachtens het verdrag Aran 1839.
Al deze maatregelen werden, zooals
onze lezers weten, onvoldoends geacht
door <de Ahrsdhitlendo beroepej^rgauisx
men. zooals de Federation Maritime en
de Union dee Armateurs, wier dagor
den overigens in de pere zijn A'crsche-
non.
Deze lidliaimen vrtoegen bij eenparig
heid, dat de besluiten zouden aangeno
men werden, die door den Hoogercn
Zeevaartraad werden gestemd in zijne
laatste -zitting.
Dcïzó strekken er toe al de diensten,
die de Schelde bcheeren, onder één be
stuur te vereenigenen de raadplegen
de commissie te veranderen in eene
commissie van toezicht tien stlotle dat
de Staat zou beschikken o\-er het noo-
dige ïbaiggermateriaal.
Het schijnt overigens 'dat die regee-
ring de zienswijzie deelt, de A-ersckei-
denheid der diensten te doen ophou
den en de noodzakelij'kiheid A-an écn
enkel verantwoordelijk lichaam inziet.
Hoeft diet nieuw wetaontweip dal,
wijizigingen brengt aan het fiskaal re
giem op den inlandsdlio alkool, eene
gpede zijde in den zin der drankbestrij
ding, de toepassing zelf is echter ccne
■dhreeuAvencle om-échWaardigh!eid.
Immers al de hk^eveelheden zijn op
genomen igCAVorden bij dc handelaars.
Deze, handelaars hadden den alkool in
vertrouwen gekocht, en daar op de hoe
veelheden bij hen opgenomen dioor de
agentten A-an den fisikns, ec-n bijikoimen-
den taks moet betaald Avcrdcn, is het to
begrijpen, dat de handel aam daardoor
merkelijke schade ondergaan en dat
zulks rechtstreokseh allen regel matigen
handel onmogelijk mtaukt.
Wel Avordt door het goTiVcmement
beweerd dat zulks gedaan A\-erd om alle
speoudatien tc A-er mij den, dodli het bij
zonderste doe! zal avcI zijn, om zooveel
cn osöo rap megolijk geld te kloppen, al
moest de handel er ook ondior lijden.-
Blijkens de Acta A-an het Pauselijk
Werk van de Voortplanting des Goloofs
en door de bemoeiingen van Mgr B.
Eras later aangdbradlito Axn'beteringen
heeft dit gcnootseliap in 1922 opge
bracht in
Amerika. Li re 125 40/548.40
Hi oman brachten dn Ver-
-de Staten alleen bij 10.496.70CU
Eui'opa
Waarvan uit
Frankrijk
Nederland
Engeland en Schotland
Ilalie
België
Spanje
Ierland
Zwitserland.
Polen
Enz.
10.808.738.40
6.144.283.05
2.300.000.—
1.C63.359.40
871.17S.95
808.690 50
C03.0S2.45
621.26S.40
403.607.55
- 9.458.45
Rome. 25 .Tuni. Vcölgens de bla
den zal het Italian n?eh gouvernemenf'
eerstcteiags loten weten, dat- te beslo
ten heeft, de uitnctö.diging om deel te
nemen aan de intgTgedUieerdo confe
rentie aan te nemen.
VW
HET HEILIG JAAR.
Dc oproep A-an liet middenhoimtoit
A'oor het Heilig Jaar aan de BisBchop-
pen A-an de gelicele wereld, is gunstig
ontvangen ecwortlcn. Reeds zijn A*er-
soheidene giften A-an de Kerkelijke
Hiërarchie ontvangen, welke zullen
dienen A-oor den aankoop Arm een gou
den hamer en troffel, Avaarmcde de II.
Vader de Heilige deur A-an 8t. Piet er
zal openen.
Bij het A'orige Heilige Jaiar ïn 1900
vTnien deze Aveiktuiigen eA-encens door
ue Bisschoppen aangeboden, terwijl die
voor liet openen A-an dc St. Jan a-an La-
prancn en de Sancta Mariar JMaiggistre
door de gewone (geloovigen «werden ge
schonken.
Volgens de o\-erlcvcring zïin hamer
en troffel A-an St. Jan een geschenk
der "Fransdib geloovigen, die van de
Sanota Mam Maggislre eene gift van
dc Itali.aainsche 'katholieken.
Verder hebben de pastoors der Ro-
nieinsolie parochies aan dc.n Paus hiöt
bekken en dc kan aangeboden voor de
abluties, terwijl de Zustere van Liefde
vcor den II. Vader een pracüitigen
mantel hebben geborduurd, welken
Hij bij dc openingsplechtigheden zal
ch*«agcn. Van de Italiaanseho arbeiders
ontiying de Paus oen gouden kolk, ter
wijl do Romeinsöhe bond v«an katholie
ke h.ando!drij venden en nij vera «ars een
groot beeld van don Verlosser hcbbcai
ftangejbodenj
Namiddagzitting van Maandag 30 Juni
In de namiddaigzitting hoort men
eca^t de getuigenissen van MM. Geor
ges De Vis, handelaar tc Molenbeek en
Paul Spaak, secretaris dier koolmijnfc-
deratie uit de Kemfpen, die borg spre
ken voor do A'aderlandsche gevoelens
A*an Coijjpce
M. Pirsoul, die komt verklaren dat
Coppée 'het sluikblad Libre Belgique»
geldelijk steunde.
M. Cabrera, afgevaardigde van hef
Sp'aansdi-Amorikaansck comiteit dio
op het kasteel A-an Roumont verbleef en
zegt dat dc D'uitsohore in Luxemburg
Ooppée als vijand besdliomvên.
Daarna komlt de laatste ojqiort der
verdediging, ingenieur Mertens, di<?
eene eindeloozc A'oordraeht geeft over
>wat men door (cmischoal» A'erelaat.'
Op /SI Dcc. 1922 had Bclgio
7,539,56S inwonere; op 31 December
1923 Avas dat cijfer tot 7.606.820 geste
gen. (Eupen en Malmedy niet inbegre
pen) du9 con A"crmeerdoring ten getale
van 67.252 (of 8.9 per duizend). Dio
vermeerdering gaat met ongoveer
10.000 die van het jaar te voren te 'blo-
\'cn. Oorzaken een kleine A-crhooging
van hct^ge'boortccdj'fer (154.613 in 1923
tegen 1ö2.779 in 1922), en een aan-
zden'lijke vermindering van 't sterftecij
fer (98.369 tegen 104.155) Het vgischil
dier twee elementen bedraagt dvs
«56.244 eenheden (48.624 in 3922). Bo-
A-endien ging (a^ooi- dc qcteto maal sinds
den oorlog) het cijfer dergenen, die
zich in ons land kwamen vestigen, dat
van degenen, die het verlieten, te bo-
\en (met 3.654)in dit octgpimt koeircn
wij dus terug naar den vroqgeren staait
Aan zaken. v
■t Al do provinciën met uitziondé-
ring van Iiuxcmburg, welks 'bcvJolking
reeds in 1922 met bijna 1.000 imvoncr.i
was A-erminderd, Qiebben deel in die
vermeerdering de veimindering voor
Oost-Vlaanderen is sledhts scfliijnlbaar,
want zij vindt haar oorzaak in de aan-
hachting van de gemeenten Burght en
Z-vyijndredit (Wet atui 19 Maart 1923)
bij 'de provincie Antm-er^xnom die
zelfde reden moet do oamvinst. Aran
laatstgenoemde provincie feitelijk mjet
13 000 worden A erminderd.
Het (absoluut) geboorten cijfer is een'
•weinig gestegen in de provinciën Ant
werpen, Brabant, West-Vlaandoren en
Nonneninaar in Limburg ging het aan
merkelijk omlhioog: het is daarentegen
gedaald maar niet van betcehenis
in Henegouwen, Luik cn Luxeonlburg;
in Oost-Vlaanderen bleef het tc n«oas-
tenbij hetzelfde. Men veriieze hierbij
niet uit het oojg, dat het gbbdortecoëffi-
ciënt in 1923 slechts 20.3 op 1.000 in
woners bedroeg, terwijl het in 1922 tot
20.4 was gestegen. Het sterftecijfer is
cn-er hot algemeen go'daald (absolute on
proportioneele cijfers) tegen dat \am
1922in dat jaar is liet trouwens bij
zonder hoog geweest.
De bevolking der kantons Euipen cn'
Malmedy is weinig of niet veranderd
het aantal der geboorten staat er (onge
veer gelijk met dat mn dc sterftegovul-
lcn, maar het aantal dengenen, die do
streek vcrlioten, ging het cijfer derge
nen dio er zidh kwamen vestigen, met
303 le Boven. Hei geboortecijfer was
vcxor genoemde kantons 23 5 per dui
zend (tegen 20,3 voor het Koninkrijk)'
en het ster f tod jfer 32,6 per duizend,
(telgen 12,9 voeg het Koninrij'k)»