l
Vrijdag
Oogst 1924
DE WREEBE MISSIE
Nog soldaten van Leopold I
Waarom het brood opslaat
Ontslag van M. Brunet
In de Kursaal van Oostende
Het Proces der
Spoorarbeiders
Naklank van hel
Proces Coppèe
De nieuwe pachtwet
Ds zoogezegde begenadiging
van prot De Unamundo
Zonderlinge bergplaats
De Universiteltswedstrijd
De opvolger van den
heer Frangoisse
XXX' JAARGANG NUMMER 177
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD 10 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.60 Uitgever: J. Van Nüfmx-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr, AAL.ST (s Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Lori Area B, C, 4,
H. Pielers Banden
Zon op 4,26 Zon af 7,28
Eerste Kwartier den 7
(Verleden week kondigden wij 'dat
b'oek aan. 't Bevat zegden wij, een le-
vendbesdhrijvinig van een roemrijk
kind van Lede., van een lield van onze
sfreckBroeder Frans De Sadeleer,
S. J.
Hier laten wij nu een paar bladzij-
den uit DE "WiR'EEDE MISSIE vol
gen. Zij zullen (ons een gedacht geven
van de schoonheid van het 'hoek, van
de verdieDstelij'kiheid van Broeder De
SadeleeFs/leven.
Broeder De Sadeleerwas alleen op
reis in liet wilde, toen nop ongekende
Zuid-A frilca. Hij moest naar, zijn post
terug.
De afstand was niet groot: zooiwat
twaalf of dertien uren; zijn siterke
Ibeenen konden d'ie op cén dag afleg
gen. Om van de eerste koelte te profi
teer en, zei de Broeder zich. lang voor
zonsopgang op weg, neemt zelfs den
tijd niet om te eten; onderweg zou
zijn geweer wel 't een of 't ander be
zorgen.
Maar 't ging niet dien dag. Van dy
eerste stappen af valt de ■maraéh pijn;
lijk. De Broeder voelt zich lam en
loom; hij is onpasselijk. Weldra komt
de 'koorts op, de zieke beeft en zweet,
moet gedurig braken. Voedsel luist 'b.yj
niet, den li eel en dag zal hij niets ge
bruiken. Al'leen maar drinken om 'liet
koortsvuur te leöschen. Op dit (belom
merde deel van den weg staat in de
slooten wat morsig water. Bij iedere
gracht vult de Broeder zijn zakdoek
met gunzig slijk, om er al gaande de
frissdhheid uit te zuigen.
Langzaam gaat hij verder, spant al
le krachten'in om thuis te (komen,
want alleen in de wildernis kampee-
ren, is .gevaarlijk. Nuitelooze moeite;
de avond verrast hem aan de Rama-
quobah-Tivier, op a edit uren vart Tati.
Moeizaam wordt het noodige Ihout voor
't onontbeerlijk** Avachtvuur verzameld.
Reeds brullen de leeuwen in de verte;
straks 'zullen zij op jacht uitgaan en
•hier voorbijtrekken. Aan élapen valt
niet te denken; Al vallen zijn bran
dende oögen toe, de zieke mioet wakker
blijven en 't iviiur onderhouden. Op
Gods genade dan maar gewaakt: ge
waakt met liet geweer in de eene hand,
en 't rozenhoedje in do andere. Sint
Jozef, zijn schutsengel, zal zijn dienaar
niet verlaten. En 't is voor de zielen!
In 't donkere van den nadlit wordt
't akelig gebrul wilder cn Avi'lderop
zeker ocgen'blikikeri kraken 'de tak
ken onder den onhoonbareii tred van
een monster, izijn gloeiende ooigen
beloeren het weerloozo slachtoffer.
Maar 't vuur hou'dt het tegen, 'het vuur
en Gods almachtige hand. De Broeder
weet het; hij 'vreest niet: Zijn de
leeuwen en wilde dieren ook niet Gods
schepselen, en vermogen zij iets tegen
zijn wil?» Keer op keer komt deze
uitdrukking van kinderlijk vertrou
wden in zijn brieven terug. Zijn ziel is
een echte missiónariszieleen ziel die
alles voor God verliet., en nu, ads haar
Tocht, alles van zijn Goedertierenheid
verwacht.
Met het daglicht wordt het weer stil
in 't woud; roofdieren sohuwen de
klaarte. De Broeder dankt zijn Verlos
ser. Had de nacht geen rust geschon
ken, hij. had koelte on frisenheid ge
bracht; de koorlft schijnt -gevallen.
'k Voelde mij iets beter,» schrijft de
Broeder. «Ik trok mijn kloeren wat op
zijn effen.. Daar krijg ik een steek
van een schorpioen: niet (gevaarlijk,
maar uiterst pijnlijk. Bij de (rivier
schiet ik twee tortelduiven; ük braad
ze'. .eefc °.r. een steek de andere in
mijn wijtasch. Nóg een goeden teu'g
water, en weer op weg.»
Het herstel was maar sdhijnbaar.
Zoodra de zon jhodger roos, beigon (het
sukkelen ophieuw. Iedere stap kost
weer moeite, de zioko beenen staan
stijf en stram; zij weigoren hun dienst."
De streek verandert van uitzidat. 't Is
een kalle vlakte nu, waarop de verzen
gende tropenzon 'het zand 'krikkel droog
(had gestookt. Een vreeselijke dorst be-
(gint den lijder te martelen; in de af
gekalfde slooten is geen druppel water
voo]'handen. Nog immer stijgt de zon;
zij steekt zooals ze nog nooit stok; de
thermometer staat op -12 graden. Drio
uren sleept de Broeder zich voort, dan
kan hij niet meer. Doodmoe valt hij
onder een boom in slaap, 't Wordt mid
dag. Een tweede nacht in -deze verla
tenheid ware noodlottig het kioste wat
het wil, Tati moet hij bereiken. Nog
nooit heeft do sterke misssionaris 'zich
zoo zwak gevoeld hij, een kerel als
ben 'boom, mjoet alle twee honderd
etappen rusten. De koorts schroeit zijn
keel droog, zijn lippen kleven aan el
kaar. Die foltering is niet te verduren;
zij dwingt den Broeder tot het uiterste
middel, tot het middel dat de rampza
lige mijnwerkers van Courrières aan-
iwendclen, om niet in hun ingestorte
gaanderijen te vergaan.
Goddank, een beetje verder staat een
baschje. Do schaduw brengt wat koelte
mee, en de zon begint te dalen. Dat
montert den Broeder op Ik
voelde mij aanstonds een ander man,
legde alles af wat ik missen kon, alleen
mijn (broek, hemd, schoenen, mijn ge
weer en revolver behoudend, cn trok
met nieuwe moed vooruit. Ik had nog
een uur of drie te loopen. Na eenigen
tijd hoor ik 'hót gegrommel van leeu
wen, het gcgtrol van luipaarden en pan
tel. Maar vocruit, onder Gods bescher
ming, die de dieren geschapen heeft
om zijn wil te volbrengen, wel be
raamd om mijn leven te verdedigen.
Rond half elf kom ik te Tati, ik klop
wan de deur. Men vraagt Wie
daar maar wie niet antwoorden kon
was ik mijn lippen waren aan elkan
der -geplakt.
Van dergelijke avonturen staat DE
WR EEDE MISSIE vol.
- Waarom 'kennen wij onze groote
mannen niet beter
DE WREEDE MISSIE (240 bl.;
drie landkaarten en een portret van
Broeder De Sadeleer) is verkrijgbaar
in de boekhandels De Volksstem en
Oiok, T/S, en in den boekhandel
jGoeideltier te Lede.
Het kost zes zes frank.-
Te Aalst hebben wij nóg volgende
oud-soldaten A an Leopold I.
Mesveille Lcon-Joseph, géboren den
4 Oogst 1849, bij -het 5e linioregiment
dienst genomen den 16 Mei 1865
Megan ok Jan-Baptist, geboren den 9
Maart 1845, als miliciaan-vrijwilliger
in dienst getreden bij de grenadiers den
1 Juni 1865;
De Schrijver Charles-Louis, gebo
ren den 19 September 1845, als mili-
ciaan-vrijiwilliger iin dienst getreden bij
de genie in 1865.
HOEVEEL .ZWAVELZUREN AM
MONIAK PER HECTARE
Dit jaar hadden wij opnieuw* het ge
luk (gelast te wezen met bezoeken van
A'elden, ingeschreven voor den Provin
cialen prijskamp van gewassen te vel
de, van Oost-Vlaanderen. Miet genoegen
stelden wij vast, dat do bemestingen'
steeds intensiever en oordeelkundiger
geschieden dan AToeger. Toch worden'
nog misslagen, overdrijvingen bedre
ven, zoo wel met te veel als met te
weinig.
Zoo troffen wij landbouwers aan,
die als toegift élechts 75 kgr. zwavel
zuren ammoniak per hectare hadden/
durven toepassen op graangewassenuit
vrees het legeren te veroorzaken, <cik>ch
tot 800 kgr. A-an dit zout toegepast had
den op aardappelen, om eenen zeer
weelderigen groei te bekomen, en hier
natuurlijk geen gevaar voor logeren
kan bestaan.
'Vóór legeren 'der graangewassen,
zelfs met eene duchtige hulpboraesting
zwavelzuren amimoniak is niet te vree
zen wanneer tevens eene duchtige foa-
fo-potasclibemestin'g toegepast werd
eene toegift van 800 k'gr. zwavelzuren
ammoniak op aardappelen stelt voor
zeker eene geldverspilling daar de
opbrengst en de hoedanigheid zal zeker
niet in OArenredigheid wezen met de ge
dane uitgaaf. Hiernavolgend (geven wij
dus nog eens voor de vóórnaamste
veldvruchten de (hoeveelheden (zwavel
zuren ammoniak aan per hectare toe
te passen als aanvulling cener gewone
goede stal mest! bemesting allo kiavef
(gewassen 100 kgr., hooigras en weiden
100 tot 200 'kgr., boomgaardweiden 200
tot 300 kgr., suükerbeeten 300 tot 400
kgr., voederlbeeten 400 tot 500 kgr.,
aardappelen 200 tot 300 ikjgr., tabak
150 tot 250 'kgr., vlas 200 kgr., suike-
wij 250 tot 300 kigr., koolzaad 150 tot
250 kgr., hop 200 tot 300 kgr., rapen
100 tot 200 kgr. Intensiever
Het brood slaat óp, 'ómdat zoo be
weert men, de ioógét in sommige Stre
ken, A'ooral in Canada, van mindere
opbrengst is. Zulks zou kunnen moge
lijk Avezen doch dat voorwendsel
schijnt thans eerder te zijn uitgeVon-
door eenige Amerikaansöhe specula-
teuite.
Men -meldt immers uit Chicago 3
Een gróót syndikaat, met een ika-
p&fcaal van 10 miljoen dollars, werd
VrijdaJg laatst te Chicago gesticht, met
het doel den graanhandel in (do Ver-
eenigde-Staten te monopoliseoren. De
zes gLóote coiporaties die de graan
opbrengst in Amerika kontroleeren,
maken deel van dat syndikaat. Een
eerste 'gevolg der stichting Avae het stij
gen van den prijs der granen, gekocht
A/an de Amerikaansche hoeren, tot an-
derhalven (dollar per maat van 36 liters.
De oogst van verleden jaar is ver
van iveibruikt te wezener bestaan nog
stocks in Auistralie, in Argentinië, in
Canada, in de Vereenigde-Staten. De
laatste verzendingen gelost to Cardiff,
werden niet in den handel jgeleverd;,
maar in stock opgestapeld.
Er is hier duö, in korte woorden,
eene nieuwe trustbandieterij |op zeer
groote schaal in het spel.
In de wandelgangen der Kamer was
Dingdag namiddaig het geruaht in om
loop dat M. Brunet, besloten had niet
langer meer dit am'bt waar te nemen.
Hij zou zijn politieke vrienden van zijn
inzicht A-erwittigd 'hebben en zijn be
sluit word toegeschreven aan de inci
denten der vorige week.
Inderdaad toen heeft de socialisti
sche groep de zaal verlaten op- het
oogen'blik der stemming, Avaardoor het
de vergadering onmogelijk gemaakt
weid een (geldige stemming uit ti bren
gen. Zulke doenwijze is onbeleefd ten
opzichte A-an dón Voo-rzitter.
M. Brunet zou dan ook verklaard
hebben dat hij er onder geen voorwend
sel en hoe alle 'groepen O0ik mochten
aandringen, zall in toestemmen nóg
weer dien voorzitterszetel der Kamer te
bekileeden.
Eerstdaags in de Kursaal ATan Oos
tende, twee der schoonste klassieke con
certen van 7t seizoen den lsten Augus-
'tus, Jacques Tlhibaud, dien naalm zegt
ons genoeg; den 8sten Arthur Rubin
stein, Hot heden dé beste dei; Russische
pianisten. 884
:oOoj
HET VONNIS.
Woensdag middag heeft de 6e Sa-
mor der boetstraffelijke rechtbank van
Antwerpen, voorgezeten door M. den
ondervooi-zittcr Dierxens, uitspraak ge
daan in de, zaak (en laste van de spoor
arbeiders. De rechtbank, in een om
standig toegelicht vonnis verklaart dat,
om zidh plidhtiig te maken aan do in
menging (voorzien door artikel 277 van
het strafwetboek, het niet noodig is de
kleeding te dragen van hem wiens
amht men zidh toeeigent. Het is vol
doende dat het edht inzicht er toe be
staat.
Wat Benier betreft, ïs het niet -be
wezen dat hij als mededader gehan
deld heeft, alhoewel er zekere betrek
kingen tnssdhen hem cn de andere be
tichten bestonden.
De rechtbank Spreekt Bonier, Dera-
vqnt, Berneels, Hulin, Gilet en De-
mey vrij, en veroordeelt Van Winge,
ond'eretatieJoverete tot liwco maanden
gevang; Dieridkx, Colette, Neuville,
Gely en Utein, tot één maand Stegers
en Vael, tot vijftien dagenSsrvais tot
veertien dagen; Van Hoof, Vennis,
Maillen, Gustin, Quocutelet, Mjodave
en DegJaiin, tot acht dagen; Van Lin
den, Thys, Macs, Stevens, JanSzens,
Deldhaimïtre, Goenard, Carpenticr, Dec
ker en (Varot, tot 600 fr. boet; de tele
grafisten Boeken, tot vijftien dagen
gavaiïg cn 78 fr. lboet I'Yanous en Ha-
paille, tot adlvt dagen cn 78 fr., en
Sdhoenmaedker, tot 300 fr. boet.
Al doze vetoordeelingen zijn dan
nog voonvaardelijkj
NIEUWE BBIEF, VAN DENÏ
VOOBZTTTEB VAN DE JUBY.
Tijdens 'de inteipellatie in de Kamer
óver het amnestie A'oorstel, door de^o-
cialisten ingediend uit misnoegcWRd
over dé vrijspraak yan baron Cqppée,
had een A'olksvert-egenwoordiger den
voorzitter van den Jury aangevallen.
Deze had daarop geantwoord met een
brief, gericht tot den voorzitter van de
Kamór, met verzoek er aan de parle
mentsleden lezing van te geven, wat M.
Brunet gemeend heeft niet to moeten
doen.
Hier volg-t den brief
Tijdens de bespreking in 'de Ka
mer, Vtrijdag, heeft een volkavertegcn-
Avooiidiigor, beneveld door dien drift,
zich A-eroorioofd mij te beleedigen on
der den dekmantel van zijne parlemen
taire onschendbaarheid. Hij heeft daar
e(fce wednig 'moedige daad gesteld. Tij
dens dezelfde bespreking heeft de mi
nister A*an Juisticie mijn brief aan den
•voorzitter der assisen bestempeld als
eene laakbare vleierij. Een minister,
ten minste zóu zelfbeheersohing ge
noeg móeten bezitten om dergelijke af
wijkingen te A*erniijden.
Deze feiten zijn pijnlijk! en 't is
nog^droeviger dat men mag zeggen dat
er in ons Parlement geene stem verzet
heeft uitgebracht tegen dergelijke han
delwijzen.
Men verliest uit het oog 'dat (men
ons een zware en moeilijke taak heeft
opgelegd men vergeet dat Avij tijdens
dit 'proces de A-ertegenwoordigors der
natie waren, de volksmagistratuur, de-
mokratiscli en wettelijk ingesteld, en
welker beslissingen niet mogen aange
vallen en niet mogen Arerdaoht worden.
Die 'beslissingen zijn overigens met ajl-
gemeene stemimen genomen.
En wanneer een Arolksvertegen-
wdbrdiger openbaar die jury beleedigt,
wanneer een minister, misschien uit
zwakheid, Idie beleedigingen Echijnt te
beamen, dan miaig men zeggen, cn al-
de goede burgea^ zullen denken zooals
ik, dat er een gevaarlijk tijdperk aan
breekt, Avaarin de ergste g-ciböuiriijkiho-
den zich kunnen voordoen.
Wij zien thans een parlement met
koelen 'bloode de grondvesten ondermij
nen van onze nationale instellingen
zelf, ATucht A*an de moeilijke pogingen
an lien, die óns zijn voorgegaan. Dio
vaststellingen zijn zeer onrustwekkend.
Aanvaard, enz.
(get.) Henrï BAUDOUX,
i»_ yporzitter van de Jury.
De h. ^WauteiS heeft eenige amende
menten ingediend op het Avetsvoorsted
tot wijziging Aran de wetgeving betref
fende de landpachten.
Deze amendementen beoogen vooral
de bescherming van den landbouwer,
die de akkers of weiden huurt. Zoo stélt
de h. WauterS voor (art. 1743) 'dat
wanneer de huurovereenkomst geen]
bepaalde idagteékening heeft, cn zoo
liet landgoederen geldt de kooper, al
Uit nadere berichten 'over de zoöge-
n'aamde amnestie d oor dc Spaan-
sche (régeering verleend aan den ver
bannen professor 'Unamuno, blijkt dat
het Directoriulm zich met een groot
gebaar uit een neteligen toestaud heeft
trachten te bevrijden.
Professor Unamluno is namelijk anet
behulp A'an den heer Dumay, redacteur
aan de Parijsdhe Quotidien ont
snapt en na een hartelijke verwelko
ming te Oheibourg, waar hij toegespijo-
ken weatd door Renaudel en Jouihaux,
reeds te Parijs aangekomen.
De ontsnapping is wel romantisch'
maar betrekkelijk zeer eenvöadlg uit
gevoerd. M. Duimtiv vertrok in Mei met
«A'acantie» naar Noord-Afrika en volle
zes weken 'hoorde men niets A"an hem;
Tóen veikbndigde een draadloos te
legram liet wélgelu'kken van zijn ge
waagden opzet. Hij had in Franscüi
Marokko een boot gecharterd en brutaal
naar Fluertedentura gestoomd waar hij
Êrofesssor Unamuno en zijn medebal-
ög Senor Foriaimo eenvoudig oplicht
te, aan boord bracht en wegstoomde.
OndeTweg naar Frankrijk bereikto
hun de tijding dat de Spaansché (dicta
tor den professor begenadigd had,
maar 'bij zijn aankomst te Cherbourg
zégde Unamimo dat hij deze begenadi
ging niet wensdhte te erkennen, omdat
zijn verbanning een justitieele (mis
daad was geweest. Ten slotte zegde hij,
dat hij de hulp van Frankrijk kwam'
vragen om het Spaansché yolk van de
tyirannie van de diotatuur to helpen
bevrijden.
Ongeveer vijf maanden geleden werd
ten ihuizo van den landbouwer Yan den
4-Bi'oeoke te Ousselghem, door twee
mannen en twee vrouwen, de som van
4.000 franken behendig uit een kof
fertje ontvreemd.
De vrouwen hadden aan den land
bouwer verklaard, dat hun schip in do
Leie lag en dat rij wenswhteu (boter en
eieren te koopen.
De vier dieven werden te Won ter-
gom aangehouden, en veroordeeld, al is
het ook, dat men het geld niet Ikon
terugvinden en de daders hardnekkig
looc'henlden, Zij werden te Gent in bet
gevang opgesloten.
Acht dagen geleden moesten de
vrouwen naar een ander gevang over
gebracht worden. Een hunner weiger
de in bijzijn van de zuster heur
haar te leggen/ imaar tóen rij daartoe
gedwongen was, vielen de gestolen
briefjes van 1000 fr. uit haar haar
vlecht.
De diefegge deed aan den suiyeilant
volledige (bekentenissen.
Het geld werd, aan gen gigenaas
teruggeschonken.
In het Staatdblad van gisteren kail
men de voorwaarden cn liet program
ma vinden van den Univeisiteitscved-
modht er een strijdige overeenkomst [strijd voor 1924-1920 voor thuis to 'bq-
zijn, aan den padliter sleehts lapzeiggjng
kan doen ten minste twee jaren te vo
ren. Het oogenlbiik, waarop het genot
ophoudt, moet overeenstemmen (met dit
vermeld in de huurovereenkomst of,
Zoo niet, met de plaatselijke gdbruiken.
Art. 1775 zx>u moeten bepalen dat
de landpachten slechts eindigen door
een opzegging gedaan ten minste twee
jaar voor het eindigen van den termijn,
indien de opzegging wordt gedaan door
den verhuurder, en een jaar, indien rij
worden gedaan door den huurder.
Indien de .huurder, 'bij het eindigen
van de Ihuuï, in het bezit van ihet goed
blijft en gelaten wordt, ontstaat er een
niêulwe huur, waarvtoor gelden de ibe-
dinjgen van de vorige huurovereen
komst en, wat aangaat den duur arti
kel 1774.
De huurder heeft eohter het ïedht
de huur te verlbrefcen op het einde van
clik driejaarlijlkseh tijdvak, mits opzeg
ging een jaar tevoren.
Ten slotte zbu art. 177(3 aldus
gevuld (warden
Dc grondverbeteringen, door den
liiuufder aangdbradht met instemming
van den eigenaar worden gedelgd over
oen tijdverloop van twintig jaar. Bij
het eindigen van de huur moet de ei
genaar de niet gedelgde waarde dier
verbeteringen gan den huurder teug-
betalen,
aan-
handelen vraagstukken,
Sedert het Overlijden van den hy
Firaneoisse .worden de zaken van on-
middeSjlk belang, in het departement
van Spoorwegen, afgehandeld door
den minister zelf, die zidh daarbij laat
helpen door de hh. Braem en l'oulon,
van het algemeen bestuur, en de hh.
Lamulle en Mardhal, bestuurderg r an
den trekdienst.
Wat de werken betreft aan de goedb«
renstations van Austruwcel cn Wil-
maradonk, zijn het de plaunon van den'
h. Eraneoissc die, tot in hun kleinste
hijtjonderheden zullen uitgewerkt |wor-
den.
Andlerzijds dloet het gerudht de ron
de, dat de h. Hannecart, hoofd van de
Belgische afvaardiging in de Boer, na
het eindigen van de konferentie te
Londen, den h. Fran^isse in het de
partement van Spoorwegen zal opvol
gen.
De 'heer Hannecart, heeft in Ibezet-
Duitsehland ook tmedegeholpen aan do
inrichting van do lYansah-Belgischa
spoonvegregie die denkelijk eerstdaags
zal lophpuden tg heetaaii-