KATHOLIEKEN
een paar dagen
Dinsdag
Nov. 1924
Weg met d'ergernis!
In de Spaarkas
De strijd om Mokka
de WAHabieten ver.stagen
langes
Ileldeiihuidc te
Luxemburg
Op
p sterven
BU
den Koning
Waar gaan wij naartoe
vliegtuig naar
Per
den Noordpool
liet duur leven
De Rijulandselie
spoorwegen weer onder
Duitsch beheer
Ce oiulerwij/ers in de
straat
XXX* JAARGANG NUMMER 266
Kerkstraat, O en 21, Aai.st. Tol. 114 3D^C3-33I_i^_X> 5 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.75 Uitgever: J. Van Nuffel-Db Ge-tot
11. Romanus
IZon op 7,07 Zon af 4,0ö|
iLaatsto Kwartier den 191
Publiciteit buiten bet Arr. AALST iï Agentschap Havaa, Adolf Mas laan, 18, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londrcs E. O. 4.
IXOG SLFCHTS
De Kiezerslijsten die zullen die-
ïien voor de aanstaande Wetgeven
de Kiezingen, liggen te r inzage in
den Katholieken Kring, Groote
Markt, 26, in den Katholieken Bur
gerskring, Korte Zoutstraat, in den
Katholieken Yolkstcring St. Jozef,
Mculeselicttestraat, en te Mijlbeek
in den Katli. Werkmanskring.
Het is den plicht van al dc katho
lieken na te zien, of ze wel op de
Kiezerslijsten staan. Iedereen kan
vergeten worden, en de wet is for
meel.
Die op de Kiezerslijsten niet
staat KIEST NIET MEE.
Men moet niet alleen zien of meii
persoonlijk op de lijsten staat, men
moet ook zorgvuldig nagaan of al
uwe Katholieke vrienden en kennis
sen er op staan.
Zulks moet gebeuren VOOR 20
November aanstaande.
Dus niet meer getalmd. Alles
zorgvuldig nagezien. Zeg niet
'k Stond er verleden keer op 'kzal
er dus nog op staan De tegen
woordige lijsten zijn herzien en
herdrukt, eene missing is rap inge
slopen, cn na* 20 November is het
ff(tnsch nutteloos, noc eene inschrij
ving aan te vragen.
't Was heet, ja stikkend heet, de
zon schoot hare brandende stralen
over den reeds gloeieuden aardbo
dem.
Rome's Coliseum was opgepropt
met toeschouwers en toeschouws
ters. Zij waren gezeten op de witte
breede marmeren banken die traps
gewijze van op den grond tot eene
schrikwekkende hoogte opklom
men... hunne witte of veelkleurige
mantels hadden zij oih het hoofd
geslingerd om hunne frissche jeug
dige wezenstrekken niet te laten
verbranden door die alles doordrin
gende vurige stralen.
Ze wachtten ongedurig op' de
komst der levende wezens in wiie zij
geene menschen -meer aanzagen,
doch die ze hielden als slaven of als
min dan onredelijke schepselen.
't Dierengevecht viel sedert lang
niet meer in den smaak van zulk
bloeddorstig en wreede tijgervolk.
Nu kwamen zij een wreeder
schouwspel bekijken en door hand
geklap en wilde kreten aanwakke
ren.
Ziet twee sterkgebouwde man
nen, in den bloei.der jaren, gewa
pend van kop tot teen treden het
strijdperk vgn den cirkus binnen...
hoort gc het oorverdoovend getier
en geschreeuw niet van die bloed
dorstige Komemen.welhaast verza
digd door de wederzij dsche tmoor-
derij die gaat beginnen.
Wekelijks, ja dagelijks zelfs
hadden zulke gruwelijke tooneelen
van barbaarsehlheid.plaats.'t Is onge
loofelijk en toch waar, want de ge
schiedenis -is er eene onfaalbare ge
tuige van.
God zij geprezen, geloofd en ge
dankt zulke tooneelen grijpen op
onze dagen geen plaats meer, wij
leren immers in eene zoogezegde
eeuw waarin de wreedheid en bar-
baarsöhheid, hebben ten,minste in
schijn plaats gemaakt voor eene
zoogezegde samenleving. Dit is
waar, roept ons de H. Augustinus
toe. als men slechts spreekt van
zulke kwalen en slechte gebruiken
die 't lichaam teisterden, doch ei
laas, de barbaarschheid, de wreed
heid, hield niet op maar veranderde
slechts van doel.
Neen, gevechten tusschen slaven
cn vrije burgers kan men niet meer
aanschouwen als vroeger, maar de
genen die er op uit zijn de ziel van
In do maand October laa-stledon be
droeven de stortingen 55.6 miljoen
frank, dat is 9.4 miljoen frank meer dan
de terugbetalingen. Voor de 'tien eerste
maanden des jaare, zijn de spaarjinjagen
anderen te dooden en de hunne met -lnct M14 miljoen frank vermeerderd,
éénen te verdoemen worden op ou
ze dagen maar al te veel en tc tal
rijk aangetroffen.
De ergernisgever is de vervolger
vair zijn broeder géworden. Hij
slaat wonden zonder wapens... en
zoo verraderlijk mogelijk.... 't is 't
beste, 't. is kostbaarste wat d>
mensch bézit dat 'hij aanrandt en
wil vernietigen, namelijk het leven
der ziel I
De ergernis is zijn afschuwelijk
en tergend middel
O duivels slaapt gerust in tien
afgrond, want de ergernisgevers
beliértigen uwe zaak en voeren uw
duivelseh merk uit I
Sta, o ergernis-gever, sta en ga
niet verder,, indien gij wilt zondi
gen, zondigt alleen indien gij u
toch wilt verdoemen, verdoemt u
alleen en dat uw eigen verlies u ge
noeg weze zoo roent St. Gegro
rius de Groote uit.
De woorden van 't II.. Evangelie
klinken toch zeker luid genoeg om
ons Godes straffen tc herinneren
en de wraakzweep van den almaeli-
tigen en reebtveerdigen Rechter
doet genoeg haar striemen kletteren
en gevoelen wanneer de goddelijke
verwittiging en waarschuwing in
onze ooren tuit
Wee, o mensch, indien door u
ergernis wordt gegeven
Wee, u o wereld, om uwe er
gernissen en slechte voorbeelden.
('t VervoIgtQ MARC
Naar verluidt, rijn de Wahabieten on
der Ibn Saded terdege verslagen door de
;trijdkra róllen van Ali, die naar Mekka
oprukken.
-v
"WIERKING VAN DEN ZWAVEL
ZUREN AMMONIAK.
De ammoniak van don zvvavejlzuxen
ammoniak is rechtstreeks opneembaar
door- de plant, toch wordt die stikstof
meest na hare vervorming tot nitrisciio
of salpeterzure stikstof (benuttigd.
Eens d'e zwavelzure ammoniak in den
grond opjgéiostfc vervormd -hij zicfii tot
kailkmtraat, onder den geza menlijken
invloed der warmte, vochtigheid, lucht,
kalk en zekere microben. Hek is onder
vorm van kalkniitraat (dat hij clan door
de plant opgenomen wordt. Die orn-
:c ting geschiedt trapsgewijs, zonder
verlies, derwijze dat de planten steeds
eenen goeden voorraad stikstof in den
grond aantreffen. Die.omzetting houdt
op, wanneer de salpeterauu^gjie.ton door
de 'koude bedwelmd zijn. Dus wordt ge-
du'rcnde den Winter geen salpeterzuur
voorgebracht, cn er is geen verlies door
liitlooigiing te duchten.
Uit hefgene voorgaalt blijkt dat in
kaTkarme gronden, het toedienen van
kalk of van een kalkhoudende meststof
de werking van den zwavelzuren ammo
niak begunstigt.
De zwavelzure ammoniak heeft eene
aanhoudende, zachte werking hij be
gunstigt eene voldoende opname foe-
foorznur, potaséh en kalk, zoodat door
zijn gebruik steeds hooige opbrengsten
van altereerde 'hoedanigheid bekomen
worden, wel te verstaan, wanneer eenen
goeden voorraad fosfoorzuPr, potasch en
kalk in den grond aanwezig is.
Voor de oppervlakkig wortelende
planten wordt dc zwavelzure ammoniak
lichtelijk ingewerkt, voor de diepworfe-
lendb geavassen minstens dn oh tig onder-
geschoeperd of opperró'aikkig ondcPge-
'ploc-gd als dekmëst gebrufjkt kan hij
neg hoogst loon en de uitjUaigcn 'geven,
vooral, wanneer die 'oppervlakkige ni|!>
strooi'ng. liefst zoo ATOdgtijidig mdgelijk,
opgevolgd wordt door eggen, rollen' of
overschietenton einde he'c indringen in
dc bouwlaag te bogunsti gen -
INTENSIEVER.
terwijl voor he (zelf do tijdperk van 1923
de vcrmerTcleiyiing maar 28.5 miljoen
frank bedroeg. Thans bc.Iaan cr on'ge-
veer 4 miljoen spaarboekjes, waarop 2
miljard 165 miljoen frank spaargeld
ingeschreven staat.
G&leron Zondag liad te Luxemburg
de onthulling plaats van helt gedenk tee-
ken op de begraafplaats Notre Dame,
opgericht voor de Luxembuitgséhe le
gioen-soldaten eii de Fransche soldaden
in het Groot-Hertogdom gesneuveld.
Men weet, dat hat stoffelijk overschot
van den Onbekenden Legwensoldaat in
April 1923 bij Souain ontgraven weru,
waar bij den aanval op liet Bols Sabot
(September 1915) 80 Luxemlburgsehe
jcgiioei isoldat en s,nou velden
De hoeren Hcrriöt, Theunis en Ily-
mans zij namens hun rogecring geko
men om. de plechtigheid 'bij te wotieln.
De. stad is gansoh 'bevlagd men ziet
allorwegc de Fransche, Belgische en
Luxembtirgsehe kleuren.
Om 11 uur zijn aan heil gedenk (eeken
verecnigd de mh. Height. Thounis, Ily-
mans doh. Lambeepfe, minister A'an
Bclgio ;ïe Luxeiuburg, de h. Hollard,
minister van Frankrijk, generaal Baltia,
burgemeester Max en vele voorname
personen u% Luxemburg.
Kort na II uur kwam prins Félix aan,
die de aanwezige ministers hartelijk be
groette.
Dan t rad dc bisschop A'an Luxemburg
voorn it cn zegde 'gebeden op.
Vervolgen? wcrcfen redevoeriiingon uit
gesproken dooi' dep h. Reuter, IJuxem-
bni'gjscho minister'van State, door mi
nister Theunis, ddor den m. Diiedericih,
buiige mèeé'er van Luxemjburig en door
den b. Ilcmot.
De h. Horrfjot Jeigde een prachtigen
krans aan den voet' van holt gedenktee-
ken de m. Theunis een bronzen palm.
Do hh. Homol, Theunis en Hymans,
werden plechtig op het Luxemburgscih
stadiums ontvangen. Zeer merknvaardig
was de redevoering. di0 de h. Diederieïi
cr uitsprak en 'het antwoord A'an den h.
Hymans. Beide Aerhcerliijikten de atc-
desgedachte.
't Is de liberale partij ziiij is. aan 'liet
zieltogen. Ze kwijnt ziender oogen weg
door hare eigen schuld, omdat ze te Aêcd
fouten begaan 'heeft, omdat zo zich tc
vwak getoond heeft tegenover de socifi-
hdten. De liberalen hcibben nog één
punt op bun programma 'het anti-
klerilkalism. lAat ons zoggen dat het
veel te weinig is om do. massa tot S'ocst-
drift te stemmen.
Mgr Hcylen. bisschop Aan Nameh,
werd Zaterdag m'orgciid. s|n 'hró Paleis
van Brussel, door 'koning Albert ont van
gen. Daarna ontving de Koning baron
Carrier dc Marohienne. gezant van Bel
gië -'tc Washington.
In den naróit van Zaterdag op Zondag
zijn een paar leden van het Aroeidstoe-
zieht oriA orwachts -lx; mi engC\ a lleii i n de
werkhuizen La Brugeoise te Bruigge,
waar een talrijke ploeg moedige artioih
deis zicli vrijwillig 'hadden aanpesitekl
Om een belangrijk en haastig Avrók te
voleindigen.
De 'bestuurder cler n ij ycj 'he i dsin'n c'h-
rintg Werd u?.t zijn 'bed gebold cn moest
do heCren opzieners vergezellen op hun
nachtelijken toch 1 Onnuddclijk moest
het Aveik stilgelegd wegden en moedten
de aihd'ldci's dc werkhuizen verlaten.
Proces-verbaal 'werd opgemaakt.
DE EXPEDITIE AMUNDSEX
Volgens een snelbericht ujijt New-York
nan dc Tidens Tegn zou een som
Aan 100.000 dollar ter beschikking ge
beld zijn Aran kapitein Amundsen, om
hem toe te laden een expeditie per A'lieg-
tuig naar den Noordpool fn te richten.
Hot vertrek A'an de Spitzberg zou
bepaald zijn op een dag dor Junimaand
"Wie is de oorzaak van het duur leA*en?
't Is de socialistische paijrij dio, achter
den Avapens&lstand, dank aan den kon
kelfoes van Lopliem eene politiek A-oer-
de cn in het minisjt'eriie zoo lamlend'^
werkte dat or ontzagelijk veeil nadeel
A-oor het land uit voorjl^piroot. "WÜIo richt
nu ibcloogingen in tegen het duur. 1b-
'en Diezelfde aodakdrisdlie partij. En
de armen van. (geest worden opgetrom
meld om achter do roode vodden to loo-
pen I
Coblenz, 16 Nov. Heden werd het
beduur dor Rijulandselie spoorwegen
definitief op de nieuwe maatschappij
der Duitsohe spoorwegen ovei^edragen.
Diit- feit, het- lafste in Die trekking
tot de likwidatie der uitbating van de
panden, gebeurt voortijen dagen vroeger
dan in 't Protocol van Londen was Voor
zien.
De 'hoogcommïssï© 'heeft tez elver tijd
de 14 ordonnandies opgeheven nopens
hot toezicht op en d© uitbiaring van de
spoorwegen in 'de bezeti'c goldeden,
In de plaats daarvan iheefc 53e 'dir'ie
maatregelen voorgeschreven om de loo-
pendo zaken dei* huidige ondernemin-
gen af te handelen en (bij den nieuwen
staaV; van zaken het vooi-aiiene utilitair
toozidlit aan te passenN
:oOo:
At Moet dan wel erg zijn, vermits de
onder,wij zeis besloten Uaclden (te Brussel
te gatui ibctoogen en dat die groote mani-
fcstakie gisteren Zondag heeft plaats
gehad.
't Is de ee'rste maal, naar wij verne
men, dat dc opvoeders der Belgische
jeugd tot zulk ui'liwendig (betooig en 'ver
zet genoodzaakt zijn. 51 Gaat om de
jaarwedde, */t gaat om den boterham.
Z;j verdienen heel veel, do onderwijzers,
maar in geld trekkep. zij sdiaarsrói go-
noeig om te iblijA-en Wen. De commissie
leden der perekwat'ie heeft nu A'Qoistel-
len A'an il>eeoldigmg gedaan, die af de
ondeawijzers met 'besohaamdheid hró>
ben vernomen, die diepe onAemming,
veiibittcrinfg en nog meer hdbben ver
wekt, cn die een algemeen veizet heb
ben uitgelokt.
Daarom a'aan zij nu 5in dè straat alle
bonden A'an Belgie zijn talrijk A'ertegen-
woordigd, de e'hpistene onderwijzers, de
loden der federatie, de N.O.S., do so
cialisten, allen zonder onderscheid' van
dcuAvijze vergaderjden 'Zondag middag
om 1 uur aan de Noordstaltie, waar de
stoet d'er 'betooging A'ertrok.
Van af 't middaguur avos er gfooj'e be
weging, rond ilialf een storid de Antwer-
penlaan vol, ten één uur was er geen
dooikomen meer er waren de fbetoogera
verplicht- ook nog de Ernile Jaeqmain-
l'aan in nemen. Ten half twee vertrok
ken de groepen, A'ooraan de politile-
eómmhsaris M. Hanckart met een rij
agenten om den stoet. Hb leiden. Stapten
ih de rangen de besturen der onderwij
zersbonden, gevolgd van d^ christenc,
de liberale, de nationale, de middelbare
onderwijzers en op 50 mdters afstand de
socialistische leden.
JSpaindoeken meldden het publiek de
grieven van 't leeraarskorps.
WELGELUKTE BETOOGING.
Ruim twaalf duizend onderwijze
hebfben aan de (betoogiin(g dee%enomen.
De -eerste Avai'en reeds in 'helt groot ge-
bouw den* Madeleine wanneer de
laatstcn pas vertrokken aan de Nioor.d.
Het bui'eel 'heeft dan een half uur moe
ten wachten A'ooraleer de zitting te
openen.
IN DE MADELEINE.
De zaal is zoo vol, dajt de leeraars van'
het middelbaar onderwijs beslissen hun
zitting te -houden in het lokaal Au
Lion d'Or
Op het A'erhoolg in de Madeleine
zetelen de onderscheidene voorzitters en
besturen d-aa* Ader onderwijsbonden van
Belgn'le.
M. Timmermans, opent de Arorgade-
ring, hij goe'ft opvoligentlijk aan den af-
govaardigdo van eiken bbnid de gelegen
heid zijn standpunt :tc verklaren en de
grieA'cn te doen gielden.
M.ONUDDE
Na den welkom'.groet, ibcA*esrigt M.
Cnudde dait al de onderwijzers eindeilijk
verstaan, dat in de vereeniging der groe
pen do macht ligt om alle moeilijkheden
[q overwinnen en een toestand te verove
ren die waardig is van ons. ambt.
VOORGESTELD BAEEMA DOOK
DE INTERFEDERALE BONDEN.
Minimum 5400 fr. maximum 10.700
fr. na 20 jaar dienst. Titel van school
hoofd na 30 jaar.
Wóonstveigoeding volgens de prin
ciepen der wat- op de huishiuu*.
Die cijfers stemmen overeen met het
wetsvoorstel Mclekmans, dat wel is waai;
berekend moot worden voor wat do mi
nimum wedde betreft on 300 c-n niet op
460 index-nummer.
DE EENDKAUHT.
'Er valt op te merken dat heit voorge
steld bareaiia algemeen wordt aangeno
men, er kom| 'geestdrift in dc zaal.
ripreker henunert aan 't projekt Buyl
en consoortcn ovor de pensioenen, reeds
in eerste lezing in dc Kamer aangeno
men,
31. DE BRUYN-K.
De A'ooizil'iiter* der Ohristcn ondcrwij-
rers zegt, wat wij willen is reeds lang
gekend Wij strijden naar «volledige»
gelijkheid in zake jaarwedde cn pen-
spfoenen. Al onze onderwijzeressen cn
onderwijzers in Belgie- hebben hetzrófdo
diploma, hetzelfde weik, dezelfde \cr-
anüwoorcMijkheiid, 't is dus met meer
d'an (billijk dat allen een zelfde 'barerna
hebben.
't Zal niemand verwonderen dat wij
'tan de fa-miijlietoeslag houden en wij ver
klaren hier plechtig in deze vergadering
dht de wedden der kloosterlingen moo-
l-cn geregeld 'bLi-jVen ten minste A'olgens
de wet an 1920 en volgens de perróewa-
Cio.
Dat de rogeering liaai* plidife doe, wij
ATagen geen aalmoes, wij eigdheu ons
recht. (Langdui'ige toej.)
BEÜLUITSELEN.
De 'leden der, verschillende beroeps-
groepeei-ingen van het onderwijzend
personeel, Aci-eeniilgd, te Brussel, in «l-
g'emeene vergadering op 16 November
1924,
Overwegende
Dat voor den oorlog de onderwijzers
cn 'lêeraai^ een loon hadden, 'lager daa
dafe der Staatsagenten van gelijkwaardi
ge a-lfgemccne ontwikkeling
Dat het meerendeel Inirmer weikclijk'
in 'bróioeftrgen toestand leefde
Dat sinds de wapenstilstand de looncn.
van het onderwijzend persoheel ver
hoogd worden
Doch dat stijging A*an den levens
standaard een A-oortdiuende stijging van
den nood A'eroorztia'kit en eene nieuwe
loons/veihoGginig noodzakelijk wordt
Dat de A'oorstellen der Peretwatie-
Commisrile geen voldoende rekening
houden \*an de A'erbeterin gen welke
sinds den wapenstil^!and werden tooge-
tftaan
Dat zij de 'led'cn van het onderwijzend
personeei! tot de voorooi'logtsdhe zedelijke
min dCiTwaard!i(glieid tefldilgvocren
En. dat deze zedelijke mindeiiwaar-
digheid éen treurige terugslag op hot
onderwijs zou ihebben
Gezien, andorznjds de vöoifdurende
stijgende le\^ensrifandaard zeer zwaar
drukt op de in pensioen gestolde leden
van het onderwijzend personeel
_En de pensioenen in oA'ereenstem-
ming zouden moeten gebrachjt worden
met ae loonregeling,
BeA'estigen
Dat het ste-mmen \ran he(fc wetsvoorstel
Melhmans voldoening zou sohenkeu aan
het personeel A'an het (lager onderwijs,
cn dat het tot 'basis zou moeten dienen
voor het vaststellen der ibarema's der
andere onderwijsgraden
Herinneren aan de rogcering de gc-
dane beloften, aangaande 'herziening
der pensi.loenCn, door den heer minister
Mason in de zütting van de Kamer oi)
25 Juli 1924 afgelegd
En hopen, dat het (gegeven, -woord
geëerbiedigd zal worden.
Besluiten
a) de afgeA'aardigde der A-ersróiillende
groepeieringen te 'belasten krachtdadig
bij dë regeeiing en bij de leden van
Kamer en Senaat aan te dringen,
1) opdat er bij de perekwatie rekening
gehouden woTdc- m'et de princiepen, die
tot basis gediend hébben A-oor de na-oor-
logeche loonSverhoogiing, ten einde
zoo spoedig mogelijk aan de opvoedeis
van hét volk een z edel ijken en s,toffeli.j-
ken stand te A-eirzekeren, OA-ereenkomstig
hunne maatedhappel'ijke zending, en dè
plaats waarop zij recht hebben in hél
kader der loonschalen
2) opdat dc herziening der pensioenen
gestemd worde A-olgens de bazissfeii der
herziening der jaarwedden voor Januar-i
1925 mot terugwerkende krach'j. op 1
Juli 1924.