m
IMa het afsterven van Zijne Eminencie Kardinaal Mercier
Diusdag
Jan. 1920
m&fëmgz
DEELNEMING IN
HET BINNENLAND.
XXXII" JAARGANG NUMMER 22
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114, IE>£l,gy!fc>l.S4,c3L IS Centiemen Wekelijks 0,75 Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas Adolf Maxtaan, ,13, te Srussel, Ruo de Richeiieu, Parijs.
Breams Buildings, 6, Lend res E C. A,
H. Marcus
Zon op 7.31,ondor4,36
Volle Maan den 28
Pt
I-IET OVERLIJDEN VAN
KARDINAAL MERCIER.
Wij méldden reeds in ons vorig num
mer dat kardinaal Mercier 'Zaterdag na-
jniddag om 15 u. 2 minuten overleden
.was
Niet alleen de kerk, maar gansch de
Belgische natie, is in rouw, daar mèit
kardinaal Mercier een der grootste en
eerbiedwaaidigste figuren van den hul
digen tijd verdwijnt.
De. plaats is hier al te beknopt om zijn
werking te beschrijven.. Gans«:he boek-
deelen zullen daartoe niet volstaan Dat
de tijding van zijn overlijden dan ook
niet alleen in Belgie, maar heel de we
reld door, diepe ontroering heelt ver
wekt is te begrijpen. Ook stijgen aller-
wege als wierookwalmen de gebeden ten
hemel voor de zielerust van God's uitver
koren dienaar.
DE LEVENSLOOP VAN
KARDINAAL MERCIER.
Desire Joseph Mercier, geboren te Ei-
gen-Brakel (Braine l'Alleud), op 21 No
vember 1851, was de kleinzoon van een
hij veraar, die meer dan 84 jaren «m ai-
re was van die gemeente in Waalsch
Brabant, een zoon van Paul Léon Mer
cier, die geen onaanzienlijke kunstschil
der was en 't jaar '30 naar de wapens
greep voor de onafhankelijkheid van het
land.
Zijne moeder, geboren Barbara Cro?
quet, stammend uit eene der voornaam
ste familiën van het gewest was eene
voorbeeldige vrouw, uren in den omtrek
gekend als la sainte Madame Barbe
de heilige Mevrouw Barbara.
Zij schonk haren man negen kinde
ren, waarvan twee in de wieg stierven,
zoodat zij bij de vroegtijdige dood van
baren echtgenoot den last had van zeven
'jonge weczen.
Desire Joseph was de jongste van de
zeven cn werd opgeleid onder de hoede
van die deugdzame moeder, dewelke drie
harer dochters en jongsten zoon aan de
kerk schonk.
Tot doze heilige roeping werd hij
voorbereid, vooreerst door zij e heilige
moeder en vervolgens door den E. H.
Oliyiers, die destijds onderpastoor was tie
Eigenbrakel en den kleinen Mc-rciier tot
diener had. Deze priester had opgemerkt
met welke godsvrucht de (knaap de li.
Mis diende en welke buitengewone ver-*
standolijke hoedanigheden de jongen
aan den dag legde. De E. H. Oliviers
leerde hem dan ook de eerste begrippen
van de Latijnsdhe taal.
liet is in St. Rombautseollege dat de
toekomstige primaat van Belgio zijne
humaniora deed, in het Klein Semina
rie zijne wijsbegeerte, in het Groot Se
minarie zijne godsgeleerdheid.
Priester werd hij in 1874 en ontving
de wijding den Zaterdag der Goede
Week in het paleis der Nunciatuur te
Brussel uit de handen van Mgr Cattani,
apostolisch nuncius te Brussel, en in te
genwoordigheid van den toenmalige»
auditor, die niemand anders was dan
Mgr Vicente Vanutelli, thans 'deken van
het H. College.
Op o April 1874, den dag van Pa-
sehen droeg de jonge priester zijne eer
ste II. Mis op in de parochiale kerk van
Eigen Brakel onvergetelijke dag,
waarop alleen de ziekte zijner moeder
eene schaduw kwam werpen. Deze edele,
hoogstaande vrouw werd evenwel eerst
in 1882 aan de liefde hare ikiuderen en
de vereering van allen die haar bena
derden ontrukt.
In October 1877 werd de Eerw. Heer
Mercier, leeraar van wijsbegeerte be
noemd aan het Klein Seminarie te Me-
chelen, doch weldra volgde de groote
periode Leuven 1882-1906.
Het was inderdaad in het jaar 1882
dat de groote Paus Leo XIII professor
Me rcier uit Mechelen naar Leuven riep
om er het Thomistische) onderwijs in te
richten.
Den Donderdag 25 Januari 1906 wis
selde Z. E. Kardinaal Goossens,aarts/bis
schop van Mechelen, onvoorziens het tij
delijke met het eeuwige.
Het was Mgr Mercier die bij de,begra
fenisplechtigheid van den betreurden
prelaat de lijkrede uitsprak, weinig ber
denkende wellicht op dat pogen blik, dat
de zware zielenlast van den afgestorven
prelaat, op zijne schouders zou gelegd
worden.
Inderdaad op 7 Februari daaropvol
gende werd Mgr Mercier die eeds den
titel bezat van eere-kanunnik van het
'kapittel der Metropolitane St. ïtombouts-
keik door Z. II. Pius X benoemd tot
aartsbisschop van Mechelen en primaat
van Belgie.
Mgr Mercier bevond zich bij zijne
familie te Eigen-Brakel toen de tijding
zijner benoeming tot aartsbisschop hem(
toekwam.
De plechtige wijding ;en zalving had
plaats in St. Romboutskerk te Mechelen,
den Zondag 25 Maart daaropvolgend.
Op 15 April 1907 verhief Z. H. Paus
Pius X, 'Z, D. H. Mgr Mercier, aartsbis
schop van Mechelen, tot de verheven
waardigheid van Kardinaal-priester van
den titel van 'St.. Pieter in de banden.
NA HjET öWlLÏJDiEN.
Zoodra het bericht van den dood van
den kardinaal verspreid was onder he-
publiek hoopte zich een dichte- menigte
aan de deur van de kliniek.
Men zag uit het gesticht komen d? bis
schop van Doornik, Mgr Rasneur, Mgr
Van Cauwenbergk, do twee neven en de
schoonzuster van den afgestorvene.
M. Max heeft besloten dat do nationa
le vlag half top zal gehangen worden aan
liet stadhuis
Men meldt dat de beheerraad van de
Universiteit van Brussel besloten heeft
een telegram van deelneming te s'.uren
aan de universiteit van Leuven.
Het koninklijk paleis verzocht aan al
de dagbladen van aan te kondigen dat
het bal aan het Hof, dat moest plaats
hebben op 27 Januari, niet zal doorgaan
uit oorzaak van rouwbeklag.
M. Max burgemeester van Brussel, is
auto te 15 u. 37 in de kliniek* aangeko
men en werd aan «ten ingang ontvan
gen door kanunnik Dessairi.
'Zoodra hij den dood van 'den cardi-
naal vernomen had. terwijl hij den (be
heerraad van de Universiteit van Brus
sel voorzat, heeft hij zich on niddelijk
terug getrokken om zich naar J.e kliniek
'begeven.
Te 15 u. 50 kwam M Herbette, de
Fransche gezant, op zijn beurt aan in
de kliniek.
Te 4 u. 05 is in de kliniek M. Barres
Moreira aangekomen, gezant van Brazi
lië, om zijn kaartje neer te leggen. Hij
werd weldra gevolgd door M. O'Kelly,
handelsafgezant van Ierland, welke ins
gelijks zijn kaartje neerlegt.
Een weinig daarna ziet men ook de
kanunnik Vrancken verschijnen, oud-
secretaris van den afgestorvene, daarna
komt M. Kawaii aan, raadslid Ibij het
gezantschap van Japan.
De Koning en Prins Leopold zijn rond
5 ure in de kliniek aangekomen Zij wer
den er ontvangen door Mgr Legraive die
hen naar de kamer leidde waar kardi
naal Mercier berustte.
De Koning en de prins bleven ëenige
minuten bij het lijk bidden en werden
dan door Mgr Legraive teruggeleid.
Kort nadien kwamen ook M. Brunet,
voorzitter der Kamer van Volksvertegen
woordigers, graaf 't Kint de Rodeheke,
voorzitter van den Senaat, M. Poullet,
eerste minister, hun deelneming betui
gen.
DE MAATREGELEN TE MECHELEN
GETROFFEN.
Om 4 ure vergaderde het kapittel der
kanunnikken in het aartsbisschoppelijk
paleis om de eerste noodige schikkingen
te nemen voor de plechtige begrafenis
die op Donderdag zal plaats hebben te
tien nre.
De mis zal gecelebreerd worden 'door
Mgr Waffelaert, bisschop van Brugge.
Niet zoo gauw was het nieuws hT Me
chelen gekend of do vlag werd half top
gehesehen.
Te zes ure vertrokken Mgr Van Cau-
wenbergh, ridder Dessain, (burgemeester
der stad, por anto naar Brdssei', ten ein
de het lijk te gaan afhalen en het met
kanunnik Dessain naar Mechelen over
te brengen.
De Hokken van alle kerken cler stad
hebben natuurlijk over de dood geluid.
In afwachting der lijkoverbrenging
werd de kleine ontvangstzaal van hét
eerste verdiep van het bisschoppelijk' pa
leis in rouwkapel herschapen."
Op een verhoog aan clen ingang zal
het nederig bed geplaatst worden met
het strooien hoofdkussen, waarop de car-
dinaal Mercier zal geplaatst worden. Het
zal omringd zijn door liehtpirnmiden en
kandelabers.
In de benedenzaal werd eeri register
geplaatst, dat geteekend werd door stads-
overheden en vooraanstaande 'katholieke
families.
DE AANKOMST VAN HET LIJK
TE MECHELEN.
Een groote menigte bevond zich van
voor acht ure in den omtrek van het
aartsbisschoppelijk paleis.
Om 9 u. 20 kwamen de autos aangere
den. In den eerste bevonden zich kanun
nik Dessain, Mgr Van Cauwenbergh,
ridder Dessain en een der neven van Mgr
j Mercier.
In een lichte auto bevond zich het
balsemd lijk van Kardinaal Mercier op
eene berrie.
In dien auto bevonden zich ook pro
fessor Dr Mees, de overste van de kli
niek waai' hij geopereerd werd, een zie
kenzuster en zijn oppasser broeder Hu-
bert.
Het lijk werd ontvangen door de vi
carissen-generaal Mgrs Legraive, De
Wachter, Van Roey, verschillende leden
van het kapittel en geestelijken
Het lijk werd naar de rouwkamer ge
dragen en op, het bed neergelegd.
NATIONALE BEGRAFENIS.
Men seint ons uit Mechelen
In tegenstelling met de gegeven in
lichtingen dooi*-de kerkelijke overheden
van Mechelen, -i§ er thans met overeen
stemming van 'Ret gouvernement beslo
ten dat de lijkplechtigheden van kardi
naal Mercier een nationaal karakter
zulllen hebben en plaats grijpen te Brus
sel, om 10 ure, in St. Guduiakerk, op
Donderdag, 28 Januari.
D,e schikkingen en wegwijzer zulten
door het ministerie van binnenlandsehe
zaken bepaald worden.
Na de plechtigheden te Bussel zal
het lijk terug naar Mechelen overge
bracht wonden, waar Vrijdag, 29 Janua
ri in Sint Romboutskerk, eene tweede
plechtige lijkdienst zal plaats hebben,
gevolgd van de teraarde bestelling van
kardinaal Mercier in den grafkelder der
Aartsbisschoppen, onder de trappen van
het hoog altaar van Sint-Rombouts kerk,
WAAR ZAL DE NATIONALE LIJK*
PLECHTIGHEID PLAATS VINDEN
Later meldt men 7
Zal de nationale lijkpledlitigheid te
Brussel of te Mechelen plaats vinden
Men weet dat de groote Staatskorps en
een aanzienlijke vertegenwoordiging van
het leger zulke nationale lijkpleohtigheid
moeten bijwonen.
De verplaatsing naar Mechelen' 'zou
met groote, doch niet onoverkomelijke
moeilijkheden gepaard gaan.
Men weet nog niet wat in "dit opzicht
zal besloten worden r; in elk geval zoo
zij niet te Brussel plaats vinch. zon het
de eerste maal wezen dat zulks gebeurt.
DE BEGRAFENIS (EN
DE REGEERING.
De eerste minister had heden een on
derhond met baron Rolin-Jac^uemyns,
die morgen in den ministeraaad zal voor
stellen aan den kardinaal eene nationale
begrafenis te geven.
De socialistische ministers hebben
hiertegen geen bezwaar.
KARDINAAL MERCIER ZAL IN
ST. ROMBOUTSKERK BEGRAVEN
WORDEN.
Men weet, dat sedert vele jaren, en dit
om gezondheidsredenen, de begrafenis
sen in de kerken niet meer zijn toegela
ten. Doch korts na den wapenstilstand,
ten tijde dat de heer Vandevelde minis
ter van Justitie was, stuurde Kardinaal
Mercier hem een schrijven waarin hij
den wensdh uitdrukte na zijn overlijden
in St. Romboutskerk te Mechelen begra
ven te mogen worden.
En onmiddelij'J: voldeed minister
Vander vel do aan hot verlangen van on
zen Doorluchtigen Kerkvoogd.
Wanneer nu anderhalf jaar. geleden,
de uit Holland teruggebrachte gebeen
ten van wijlen Kardinaal van Francken-
herg naar Mechelen werden overgebracht
en in de Metropolitane kerk bijgezet,
deed Kardinaal Mercier het stoffelijk
overschot van Kardinaal Deschamps. be
graven te Rumillies, en dit van Kardi
naal Goossens, begraven te Perck in
1906, naar Mechelen overbrengen. Te
vens duidde Kardinaal Mercier zijne
plaats aan welke hij verlangde in den
grafkelder van St. Romboutskerk te ne
men naast zijne voorgangers de Aarts
bisschoppen van Mechelen.
Onder de trappen die naar het hoogal
taar leiden, bevindt zich de grafkelder
der aartsbisschoppen van Mechelen,
Daar rusten in den vrede des Heeren de
stoffelijke overschotten van Jan Hau-
chin, Mathias Hovius overl. 1620)
Jaak Boonen; Andreas Cruesen, Jan
van Wachtendonck; Alphonse de Ber
ghes, overl. 1689)Iiumber-Guillaume
de Precipiano (overl. 1711)Thomas
Philips d'Alsace; Prins de Mean; Engel-
hortus SterekxGraaf FranekenbergIsi
dore Augustus Deschamps, Petrus Lam
bert us Goossens.
De rector van de Gentsche hooge
school heeft een telegram van deelne
ming gezonden aan den rector der I.eu-
vensche hoogeschool.
Dezelfde rector heeft eveneens een
telegram gezonden naar de grootvika-
rissen van het aartsbisdom te Mechelen.
De voorzitter van den Boerenbond
zond een telegram van deelname aan het
kapittel van Mechelen.
20 A 25.000 TOESCHOUWERS IN
HET AARTSBISDOM.
Zoo groot was om 4 ure gisteren na
middag de massa bezoekers die rond het
Aartsbisdom stonden te wachten, dat
politie onmachtig werd de orde te hand
haven en dat een vijftigtal gendarmen te
voet en te paard onder bevel van kapi
tein Curthous, zijn gekomen om die mas
sa volk in bedwang te houden.
Men schat op 20 a 25.000 personen
die zullen gedefileerd hebben voorbij
het lijk van kardinaal Mercier.
In den namiddag, óm 5 me, bracht
baron Rolin-Jacquemyns, minister van
'binnenlandsclie zaken een bezoek in het
Aartsbisdom.
DE OPENBARE MACHT KAN DE
MENIGTE NIET MEESTER
BLIJVEN.
Te 3 Vz ure was voor (het bisschoppe
lijk paleis de menigte zoo groot datf do
openbare macht versterkingen inroe
pen moest. Een versperring werd inge
steld, maar spoedig was die doorgebro<
ken. j
In de menigte doen zich 'geweldige
driikkmgen voor. De poorten van het
bisdom moeiten gesloten worden en zelfs
de geestelijken krijgen gedn toegang
meer.
Men roept, huilt, tiert, vecht en vele
lieden worden wegens ópstandpJegeti
aangehouden.
En steeds neemt de menigte toe.
Heelder karavanen komen aang&
stroomd. De groote markt is zwart vaij
luxe-autos.
Die onvoorziene en wel wat betreu
renswaardige feiten duurden wel een vol
uur.
Bepaaldelijk bleven dan de deuren ge-
•loten.
DE PLAATSVERVANGENDE
AARTSBISSCHOP.
liet Metropolitaansch' kapitel veree-
nigd onder voorzitterschap van zijn de
ken Mgr. Mierts heeft de hulpbisschop
Mgr Legraive benoemd als vicaris van
het kapitel. Mgr. Legraive zal dus gelast
worden met het bostuur van het bisdom
tot het in functie treden van den' nieu
wen Aartsbisschop.
DEELNEMING IN
HET BUITENLAND.
In de Iialiaansdhe kringen heeft de
dood van den Primaat van Belgie grooto
ontroering verwekt.
De dagbladen wijden lange artikels
aan de gebeurtenis en schotsen den oveiv
ledcne af als een der schoonste figuren
IN HET VATIKAAN.
Minister Vandervelde heeft den Belgi
schen zaakgelastigde bij den II. Stoel to.-
legrafisch bericht van het overlijden
gezonden, met verzoek, de tijding aan
het Vaticaan mede te deelen, en den H.
Stoel het rouwbeklag der Belgische re<
geering over te brengen.
Dit bewijs van hoogschatting werd in
de Vatieaansohe kringen zeer gewaar
deerd en maakte een grooten indruk.
Z. H. den Paus was bijzonder aange
daan.
TE PARIJS.
De President der Fransche Republiek
heeft aan Koning Albert 'het volgende
telegram gestuurd
Diep getroffen door de tijding der
dood van den Hoogwaardigen Cardinaal
Mercier, sluit ik mij aan met Frankrijk,
bij de droefheid en den rouw van Belgie.
Wij zullen getrouw (het aandenken bewa
ren van dezen uitmuntenden Prelaat,
welke in de Geschiedenis een der edel
ste voorbeelden van vaderlandsliefde en
moed zal blijven.
(Get.) Gaston DOUMERGUE
De Koning heeft onmiddelijk het vol
gende geantwoord
Het onroerde aandenken dat gij
wijdt aan de nagedachtenis van den uit
muntenden prelaat die wij verliezen, en
uwe en Frankrijks deelneming in den
rouw van Belgie bij 't verlies van den
onvergetelijken vaderlander, treft mij
diep.
In hunnen en mijnen naam druk
ik u onze gevoelens van eöhte dankbaar
heid uit.
(Get.) ALBERT
Parijs, 24 Jan. De Fransche Oud
strijders van de Ligue des chefs de sec
tion, heibben aan den deken van het ka
pitel van St. Rombouts van Mechelen
een telegram van deelneming in het
afsterven van Cardinaal Mercier ge
stuurd.
Verder wijdt het dagblad «Le Temps»
een artikel aan de nagedachtenis van
Cardinaal Mercier waarvan het afsterven
een nationale rouw beteekent voor Bel
gie.
De geallieerde landen nemen een aan
zienlijk deel in het rouwbeklag. Men be
schouwt dan verder nog de loopbaan
van den Cardinaal en bijzonder zijn"
heldhalftig gedrag tijdens den oorlog
blijk gegeven van ridderlijk doorvoelde
- aderlandsliefde.
De Cardinaal Mercier was het levend
en roerend symbool van het verzet van
het lijdend België tegen de Duitscho
wandaden. Zijn figuur zal een histori
sche (bladzijde innemen in den wereld-
krijg.
UIT AMERIKA.
De rector van de hoogeschool van
New-York heeft het volgende telegram
doen toekomen 7
Wij (betreuren allerdiepst de ver
dwijning van oen van de grootste figu
ren van dezen tijd. De kardinaal blijft
ten eeuwigen dagen eene plaats behou
den in het hart van Amerika.
Tusschen de macht van telegrammen
van deelneming uit al de landen van de
wereld stippen wij degene aan van de
kardinalen Mun&elein, van Chicago en
van Orleans, de kardinaal Primaat van'
Ierland, de Anglükaansche Aartsbisschop
van Canterbery, de bisschop van Monte
video, van William Guthrie, voorzitter
der Advokaten balie van New-York, van
den oud president Poincaré, enz.
ROUWBEKLAG DER GROOT-IIER-
TOGIN CHARLOTTE.
De groothertogin Charlotte van Lu
xemburg zond een lang telegram van
rouwbeklag.
De gezanten van Japan, Spanje erf
Frankrijk' gingen te' Mechelen het regis
ter teekenen.
ROUWiDIENST TE LONDEN.
Donderdag zullen te Londen twee
rouwdiensten gecelebreerd worden.
De eene zal in' de kathedraal van
Westminster, de andere in die van Sint
Joris plaats vinden. Het is in die laatste
kathedraal dat Kardinaal Mercier in het
begin van den oorlog de mis las.
De kardinaal-aartsbisschop van West-
minster zal Donderdag de lijkpleehtig-
heid bijwonen.
