Brief uit Congo
SCHATKISTBONS 0 t.b.
11
NAAR LOURDES
Priesterlijke Iienoemiagea
Donderdag
Febr. 1926
De Amerikaansche
taksen op oirze kanten
EEN GEWOONTE
Het grootste bestuurbaar
luchtschip van de wereld
Het Duitsch-Ilaliaansch
geschil
Hel geschil in de
vischnij verheid
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Telefoon 114.
XXXII0 JAARGANG NUMMER 36
I 5 Centiemen Wekelijks Oj75 Uitgever J. Van Nufïel-De Gendt
H. Adolf
Zon op 7,08,ondero,02
Nieuwe Maan den 12
Publiciteit bulten het Arr. AALST Agentschap S-iavas Adolf Wlaxlaan, 13, te Brussel. Rue de Richelieu, Parijs.
Breams Buildings, 6, Lon dres E# C. 4
De Katholieken vermelden als vrucht
van hun arbeid in 1924 60.769 doop
sels; 8.597 (kristene huwelijken
4.589.713 communiën.
Deze uitslagen bewijzen genoeg
Nota. Op 1 Januari 1922 bevonden
zich in Congo (60 maal Belgie als opper
vlakte) 9.641 blanken, waaronder 5.618
WOMB ALT, Nieuwjaar 1926.
We zijn het nieuwe schooljaar [be
gonnen met 880 negertjes verdeeld in
350 meisjes, die 'het gebouw door de zus
ters bediend, betrekken, en 530 jongent
jes aan mijne zorgen toevertrouwd.
Plaats in klas. slaapzaal, kapel he
laas plaats en middelen ontbraken
zooniet had ik er graag meer, ja veel
meer willen en durven aannemen on
dervinding heeft mij geleerd dat de wel
doeners in Belgie (Aalstonaars voorna
melijk) hegrijpen dat de missionaris
zich waarlijk opoffert voor het geestelijk
en tijdelijk welzijn der inlanders en
daarom edelmoedig door hun aalmoes
en gebed den zendeling steunen. De ur
ine gegeven is Gode geleend liet geld
wordt er geplaatst tegen 100 en nog
meer...
Wellicht zal iemand më vragen hoe
het komt dat ze zoo talrijk zijn aange
komen! Aangekomen en... én aangeno
men, ja en nog zag ik me verplicht
cone keus te doen, en menig kind beteu
terd, zelfs mistevreden te moeten door
sturen.
Een jongentje, 12 jaar oud, kwam op
ne morgen op den post., hij en zijn mak
kertjes ze waren twintig in getal
echte broussekin derenze hadden 100
km. afgelegd bedeesd, en toch
Pater we komen u iets vragen.
Vriendjes ik ken u niet. Wie zijt
gij
We zonden' gaarne kinderen van
Nzambi wordenen vragen dus om ver
blijf op den missiepost.
Eer ge het H. Doopsel ontvangt,
dient ge hier twee volle jaren te verblij
ven om onderricht te ontvangen ge
durende de vacantie mag men natuur
lijk naar huis maar dit jaar kan ik
u onmogelijk aannemëiï ik ben dood
arm, heb geen plaats meer, en...
Pater, a.u.b. stuur ons dan 'eeri
catechist, (Tie ons zal leeren' God bidden
en beminnen Niet ver van het dorp
v/aar we wonen, veiiblijven ook blanken,
zo zijn ver uit zoo lief niet- als gij, ze ge
ven ons wel mooie kleeren, tabak en nog
meer, maar...
Tiet protestantisme heeft ongelukkig
lijk toegang gevonden in Congo En-
gelschen. Zweden, Noorwegers, Ameri
kanen, zijn er met hun vrouw keenge-
reisd. Aan geld ontbreekt het hun niet,
zo worden rijkelijk en werkdadig ge
steund door hun landgenooten ge
weet dcor ondervinding hoc verleidelijk
het gold is ze maken heftige en
spijtige concurrentie aan den missiona
ris, en heiemmeren dikwijls het geeste
lijk en tijdelijk welzijn der negers, door
het ongeloof dat zo daar versprei
den
Ik zal u volgens heel officieeïo stuk
ken en statistieken enkele cijfers geven,
waarover ge zelf kunt oordeelen.
1. In 1924 bezetten de protestanten
127 posten met 653 zendelingen man
nen en vrouwen, uit 25 verschillende ge
nootschappen.
De katholieken bezetten 161 posten
(152 in 1923) met 1013 leden, 730
priesters cn broeders, en 283 zusters.
2. De protestanten beschikten over
4528 inlandsch personeel de katho
lieken hadden als helpers 7420 catechis
ten en onderwijzers.
3. Bij dc protestanten waren ëf 59.486
gc-doopten en 4-2.791 geloofsleerlingen
bij de katholieken 381.012 kristenen,
E14.763 catechumenen.
4. De protestanten houden 2550 scho
len met 74.632 leerlingen; de katholie
ken in 1923: 2096 scholen met 59.832
leerlingen.
5. De protestanten hadden ter hun
ne beschikking 21 geneedheeren, 31 zie
kenverpleegsters, 101 inlandsche
trainde -helpers, 18 hospitalen, 60 dis-
pensaïres met 288.257 (behandelde
vallen.
De Katholieken beschikken övér geëri
'enkel geneesheer, doch veel paters en
'zusters hebben hun diploma der trop'eale
geneeskunde. Ze bezitten 257 (hospitalen,
lazaretten of dispensaires, cn' vermelden
1 miïTioen verpleegde zieken in 1923.
Een groot hospitaal is in' opbouw te
Kisantu, waar op initiatief, en leiding
'der Kath. Universiteit van Leuven, en
kele geneeslieeren zich zullen bevinden
'om ter plaatse de ziekten van Congo te
'onderzoeken en bestudeeren, voorname
lijk dc slaapziekte.
v 6. De protestanten kondigen een aan
groei aan van 9259 nieuwe communi
canten in den loop van één jaar.
H. Sakrament zioli bevond bleef ge
spaard, al '*t overige: communiebank,
kruisweg, preek cn biechtstoelen 't was
allemaal versplinterd. Wat nu gedaan
Geen moed verloren, den volgenden
dag doorloopt de missionaris de omlig
gende dorpen inde duivel is woe
dend op de kristenen, zegt hij, hij heeft
De Diocesane Bedevaart van het Bis-Beide treinen vertrekken uit Lour des
dom 'Gent. zal dit jaar een (bijzonder ka-cp Donderdag 23 September in den
lakter hebben. Er zullen inderdaad twee j voormiddag. Beiden volgen denzelfden,
treinen zijn waarvan reisweg en datums weg tot Juvisy (Parijs). Van daar zet do
belgen en 4.128 vreemdelingen. Men re- zich willen wreken en onze kerk ver
kent er 1 katholiek missionaris op 10 woestde missionaris is arm en.... in-
blanken; 1 protestansdh zendeling op
14 blanken.
*5
Maar toch edelmoedigheid, getrouw
heid, erkentelijkheid huist er in de har
ten der zwarten.
Fens kwam 'n protestansch zendeling
in 'ii dorp, hij ondervroeg het dorps-
dien ge eenë kerk wilt, we moeten er
ecne bouwen! Wel, dit zijn mijne...
voorwaarden: geen loon, geen rust, ge
moet zelf uw voedsel en uw gereedschap
meebrengen, morgen vroeg begin ik
ieder is vrij
De volgenden morgen stonden 120
man te wachten, bij zonsopgang, naai1
hoofd, bezocht enkele der voornaamste de missionnaris Er werd gewerkt; om
notabelen en vernam alzoo den elf uur komt er 'n groepje van twintig
grooten invloed van Honoré. de catechist
van liet dorp.
Even nagedacht, deze werd uilgenoo-
digd.
Honoré, ge werkt hier flink I
jongelui aangeloopen: «Pater, wij ook
willen helpen doch wij konden niet
vroeger komen, zie: wij werken op 'n
kwart uur van hier in onderneming;
onze rusttijd brengen we hier door aan
thans zijn vastgesteld.
De eerste trein, of roze trein, vertrekt
op WOENSDAG 15 SEPTEMBER uit
Aalst en doet de reis over Gent-St. Pie-
ters, Oudenaarde, Kortrijk en Lisieux,
met bezoek aan de Heiligdommen van
de H. Theresia van het Kindje Jezus in
deze stad. Het aantal plaatsen in dezen
trein is beperkt.
ziekeiitrein langs de ringbaan zijn weg
voort naar Belgie om den Vrijdag rond
3 ure 's namiddags te Aalst aan te ko->
men.
De roze trein rijdt naar de statie van
Quai d' Orsay (Parijs-stad), alwaar liij
rond 5 ure 's morgends aankomt.
Per autobus worden de bedevaarders
naar de beroemde Basiliek van diet ff.
wordt geacht en bemind, dat vraagt u't wei<k; 't middagmaal gebruiken we
De tweede trein, 'uitte trein, vertrekt Hart ran Monimartre gevoerd, alwaar
op DONDERDAG 16 (SEPTEMBER, 'eene plechtige Heilige Mis van dank-
Deze trein is do ziekentrein en doet;zegging zal wordon opgedragen. Na de
rechtstreeks de reis naar Lour- godsdienstige plechtgheid, kort bezoek
des. Wij rekenen dat dit jaar wederom j per autobus aan de merkwaardigheden
een 125tal zieken de reis zullen kunnender stad en rond 11 ure vertrek naar
mede maken. laten de geldmiddelen Belgie. Deze trein zal rond 7 uio 's
het echter toe, dan kan dit getal nog avonds te Aalst aankomen,
vermeerderd worden. Het hangt dus af
veel krachtinspanning, en a propos
(de catechist keek verwonderd hoeveel
betaalt u de missionaris
Maar, Mijnheer I
Wel, zonder omwegen... wilt ge
bij mij komen, ik schenk u 'n splinter
nieuw costuum, 'n mooien hoed, en
daarbij 400 fr. per maand. Aangeno
men
4Ö0 fr. per maand, en..."; 'de oögen
van Honoré dwaalden een oogenblik,
en rechtstaande., orri (heen te gaan.
Mijnheer, ik verkoop mijne ziel on
mijn geloof niet voor wat geld en wat
prullen.
Met uw loon kunt gë niet leven»
Dankbaarheid is '"n heilige plicht!
Wanneer ik zeven jaar oud was, doolde
ik, verlaten door mijn oudei's, vervolgd
en geplaagd door mijn dorpsgenooten
in 't woud de too venaar had 'n'kwaad
lot op mij geworpen ik werd er ziek,
en zeker ware ik er gestorven, toen 'n
missionaris langs daar heen kwam, mij
ne wonden wasdhte cn verzorgde en mij
medenam naai' den missiepost. Ik ver
kleef ei' drie jaar, zonder cenige onkos
ten van mijnentwege. Uit eigen bewe
ging heb ik het H. Doopsel gevraagd,
en nu acht ik het mij 'n dierbare plicht
te ijveren opdat mijn landgenooten
kristen en beschaafd zouden worden.
Dit zeggende, verliet Honoré den
protestant; en wijdt zich toe sinds jaren,
in de nederige post van catechist op een
dorp, maar is bemind en geacht door
den missionaris en zijn dorpsgenooten.
Die buitengewone toeloop van kinde
ren deed me dus uitzien naar middelen i
er dient nlaats gemaakt, veld (bebouwen
met maniok, rijst enz. Gehouwen met
sen cn optimmeren, de kerk yergroo
ien
Ja, ik tub het altijd "gedacht* hoe
meer hij-weet zoowei op ntoll -etued!
als op tekniseh gebied, des te meer
dienst hij zal bewijzen. Ik bezit maar
één hoofd, maar tien vingers, die zul
len we gebruiken de duitschera on
der den oorlog ondervonden dat ze
sterk en (behendig zijn! Eerst moe
ten we land klaar makenwel dan
wordt ik houtakker! we beginnen met.
'n (boseh uit te roeien, heel eenvoudig:
de groote hoornen worden omgehakt,
de negers kennen dat stieltje fijn, 't is
't werk der groote; het struikgewas
wordt in brand gestoken, de assche dient
tot meststof. De neergehakte boomen
worden in planken gezaagd en te dro
gen gesteld. Intusschen zijn andero
zwartjes bezig steenen te bakken! ze
drogen en harden in de zon... en dan
aan ''t bouwen, eenvoudig weg, maar
toch keurig en smaakvol. En dal alles
onder de leiding van... 'n ondernemer,
■aroliitekt, uw dienaar ondergeteckende,
Rechtuit gespróken, 't is soms om er
zot van te wordon, al die kopbrekerij.
want daarnevens moet ik klas geven
'zorgen voor de keuken, denken aan
zieken" en gekwetsten, 't bijbrengen en
aanvoeren van materiaal.... maar en
fin. 't is ter eere en glorie Gods.
En toch, het werk vordert... stilaan!
Weihoe zult ge vragen. Er zijn ede
le zielen in Aalst, ja 't is waar, maar
er zijn er ook in Congo. Wilt g'een
staaltje?. Op 'n namiddag was er 'n
groot onweder losgebroken, zooals dat
alleen in Congo overkomen kan; het
bliksemde, donderde, regendehet woud
kraakte en zuchtte "van de tegen elkaar*
geslagen (boomstammen, plots 'n gewel
dige bliksemflits.... 'n oorverdoovende
slag gevolgd van 'n droevig gekraak en
gekreun de kapel is getroffen en in
eengestort; alleen hot altaar, waar' het
straks op terugkeer,» en de koene jon
gens namen tot kwart voor een uur de
plaats in, dan op een drafke keerden ze
terug naar hun eerste werk. om 's
avonds onmiddelijk terug te 'koeren na
't afgemaakte dagwerk.
(Zeker, 't is geen juweeltje als iSint
Jozefscollege nocli geen machtig ge
bouw als Sint Marten... maar is dat niet
edelmoedig: ik ben overtuigd dat ik in
Aalst ook menig helper vinden zal die
mij steunen en helpen wil.
D. Van Malderch, S.-J.
Missionaris.
Wombalie-via BanduÜu,
Belgisch Congo.
(Morgen vervolg.)1
van de milddadigheid onzer diocesanefl.
Andere bedevaarten hebben gewoonlijk
slechts 5 per honderd van het aantal be- het bestuur van de 'Z.E.H. Kanunnik'
devaarders als zieken mede te voeren. Van den Gbeyn. die ook roeds onzo
De Diocesane Bedevaart van het Bisdom vroegere bedevaarten met weergaloozen
Gent neemt dit aantal edliter tot 15 iever en vol overleg wist te begeleiden,
per honderd. Onzen achtbaren lezers, die voornc-
De twee treinen vervoegen elkander mens zijn, de heiligdommen der II. The-*
te Bordeaux den Vrijdag morgend, ahresia. van het Kindje Jezus te Lisieux eri.
waar er een oponthoud is van drie uren. van O. L. Vrouw van Loui'des te. gaan
Beide treinen zullen in. den namiddag bezoeken wordt dit jaar dus eene eenige
te Lourdes aankomen. gelegenheid aangeboden..
Behalve de gewone "godsdienstige Verleden jaar vertrokken wij met on-
plechtigheden te Lourdes, worden voor geveer 1000 bedevaarders. Hopen wij
dit jaar nog voorzien.l.Een bezoek aan de Jat dit getal thans nog overtroffen wor-
laatste rustplaats der deelnemers aan (]e tot heil onzer zieken en tot meerdere
vroegere bedevaarten, te Lourdes ovcrle- oer en glorie van O. L. Vrouw van
den. 2 Eene plechtige H.Mis in de paro- Lourdes,
chiale kerk van Lourdes en 3. eene open-1
Uit (het antwoord dooi' M. Vandervel-
de, minister van Buitenlandsche iZaken
op de vi'aag van volksvertegenwoordiger
Rubbehs bleek reeds dat de voorgeno
men taksverraeërdering niet toqpasse-
lijk zou zijn op de met de hand ver
vaardigde kanten.
Hierbij kunnen wij nog mededeolen
een cablogram door de Amerikaansche
ambassade te Brussel ontvangen:
«Het (Belgisch) departement van
Buitenlandsche Zaken heeft bericht
ontvangen van wege de Amerikaan
sche Tariff Commission dat het onder
zoek voorgeschreven, aangaande de kan
ten geen betrekking heeft op de hand-
kan ten en dus die Belgische nijvetheid
niet kan deren.
Uit goede bron vernemen wij nóg dat
de voetetappen worden gedaan om voor
de handkanten een tariefvermin
dering te bekomen, nl. om in de plaats
van de huidige taks van 90 den ta
rief van 1914 (60 te bekomen.
luchtmis aan het. gedenktecflcen der Ver
bondenen.
Voor den terugkeer ls de reiswijzer
voorzien als volgt
IS D£ PLAATSING VAN
BESCHIKBAAR GELDIN
gedisconteerd 03 6 maand
Men seint uit New-York dat een reu-
zenbestuurbaar luchtschip gaat ge
bouwd worden. Het zal een capaciteit
van 6.500.000 kubieke voet hebben en
een lengte van 150 voet, het is te zeg
gen dat het bestuurbaar luchtschip drie
maal de Shenandoah zal kunnen bevat
ten en clat het 200 voet langer zal we
zen.
In ónze afmetingen zal de «G. Z. J.»
aldus de benaming van het nieuwe
luchtschip, dus eene lengte lielbben van
259 meters en een inhoudraaat van
van 187,297 kubiek meters.
Het bestuurbaar luchtschip zal in
twee dagen over den Atlantteëhen
Oceaan varen en honderd passagiers
met hun reisgoed en bevoorrading ver
voeren.
De snelheid zal wezen 75 mijl per
uur.
In oorlogstijd zal het luchtschip 20
strijd vliegtuigen kunnen vervoeren".
Dc Diocesane Bedevaart staat ónder
Voor alle inlichtingen betreffende dë
bedevaart wende men zich tot Mevrouw.
Modeste Cercelet, Dendermondsdliea.
steenweg, 52, Aalst.
IN DEN PUmOHEN RIJKSDAG.
DE REDEVOERING VAN: M.
STRESBMANiN, ALS ANTWOORD
OR MUSSOLINI'S REDE.
Berlijn, 9 Fefcr.
Bij do opening van den Rijksdag,
werd door M iStresemann volgende be
langrijke redevoering uitgesproken
De verklaringen door den Jtabaan-
söhen premier, Zaterdag avond in de
Italiaansche Kamer van afgevaardigden
afgelegd, zijn van grooten invloed op do
verstandhouding jegens Duitsdhland,
maar ook op den internationalen poli-
tieken toestand.
Er zou aanleiding zijn om de rhetori;
sche uitbarsting van Mussolini op dezelf
de wijze te beantwoorden, maar de Duit-
sefce regeering zal zic-h er niet toe laten
verleiden om den heer Mussolini te vol
gen in den toon die meer op opwinden
de vergaderingen dan op rustige politie
ke gezichtspunten is afgestemd.
Wij zullen de nuchtere feiten liever
laten spreken. Bij het feit dat (Zuid-Tb
rol bij Italic ingelijfd is leggen wij ong
neer en wij zullen de Italiaansche souvo'
reiniteit over dit gebied steeds eerbiedi
gen. Er bestaat echter niet alleen een
internationaal recht maar een interna
tionale moreel. (Bijval)
iStresemann leest nu de plechtige ver
zekeringen van koning Victor en offi-
cieele Italiaansche regeeringspersonen
voor, waaruit (blijkt dat den Tyrolers bij
hun intrede in den Italiaanschen Staat
beloofd is dat zij voor him oude cultuur
niets behoefden te vreezen en in 'liet be
zit blijven van hun .Duifsche scholen.
In tegenspraak met deze beloften heeft
hot fascistisch regiem niets onbeproefd
gelaten om een systematische Italiani-
seering van het betrokken gebied doer to
zetten. Dit feit wordt door de openbare
meening in de gelieele wereld erkend en
ook Mussolini lean het niet ontkennen.
Daartegenover staan weer de overdre
ven en onware berichten omtrent hei
verbod van Kerstlboomen cn do voargC;
nomen verplaatsing van liët standbeeld
van Walihen von dor Vogelroeidc uil
Bozen De Duitedhe regëering betreurt
deze berichten ten zeerste en heeft harer
zijds aan de pers in het algemeen een
aanmaning gericht om' toch voorzichti
ger te zijn mot dergelijke tendenz-
nieuwsjes.
Het vermoeden, clat deze bc-riehten
door aanstichters in omloop zijn ge
bracht, is misschien niet geheel onge
grond.
Deze op zichzelf slaande feiten veran
deren echter niets aan het feit dat da
pogingen tot Italianiseering eener oud-
Duitsdhe bevolking krachtig aangepakt
zijn. Als reactie daarop is inderdaad te
Munchen ec-n beweging ontstaan dia oh
middellijk tegen die pogingen tracht ie
te gaan. Achter deze bewëging staan, ech'
tor noch de Beiersdhe regèering noch of,
ficieele Duiteche persoonlijkheden'
De Duitsclie regeering kan er weinig
aan doen als een paar dozijn particulie
ren te Munchen op eigen houtje de rich
ting der 'buitenlandsche Duiteche poli
tiek trachten aan te geven, maar zull^
onverantwoordelijk gedoe had geen aan?
leiding mogen worden voor den Italiaan
schen prémier om tegenover onzen ge
zant te Rome te dreigen met een verbod
der invoer van Duiteche goederen cti
zelfs een algeheele- (boycotten van den
Duiteöhon handel als deze dingen niet
moeten ophouden.
De Duiteche regeering Iaat "zich niet
het recht betwisten de moreele en intcL
lectueele rechten der Duiteche minder*
beden in den vreemde te verdedigen'.
Zooals wij de rechten der nationale min*
dorheden, in onze grenzen liggende, wil
len beschermen, zullen wij ook in den'
Volkenbond tusschenkomen 'ton gunste
dor nationale minderheden.
'Zijne Hoogw. deBisschop heeft on
derpastoor benoemd
Te Stekenc, den E. II. Van Sovc, id.
te Caldkente Calöken den E. H. Van;
der Meersch, id. te Sarlardingete Melse-
le, den E. H.-Sergeant, (krijgsaalmceze*
nier.
ER IS NOG GEEN OPLOSSING. 4
Oostende, 9 Febr. Gisteren had een
nieuwe vergadering plaats op het stad.-
huis. Zij werd voorgezeten door Dr. Mo*,
rcaux, burgemeester, bijgestaan door dó
leden van liet schepencollege, volksver-i
tegenwoordiger Bacls, MM. Genin, af*,
gevaai'digde van den minister van geldi,
wezen, Velihof, bestuurder der visdli*
mijn, Jooris rekenpliöhtige. Tal van roo*
ders en vischkoopers waren opgekomen^
M. Genin hield staan dat de taks dooit
niemand anders dan door de koepor!
moet betaald worden". i
In naam van de vischkoopers, steld!
M. C. Willems voor de laks door. de (bei*
dc partijen elk voor de helft te doen be
talen. Doch de reeders verklaarden on
mogelijk too to kunnen geven.
Tot dusver dus de zaak.