Woniiigea voorde
groote gezinnen
Elisie wv-ljourdes
10
Zaterdag
Juli 1920
1000 fr. meer voor
de Kamerleden
Voor de Amortisatiekas
M. Vincent Diertcx
over Congo
Voor een monument aan
Kardinaal Mercier
De werkstaking te
JMechelen geëindigd
De Russtsch-Belgïsche
handel
Werkstaking ia de
haven van Antwerpen
EINDE DER STAKING
Assisenhof van Oost-Vlaanderen
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst.
XXXII* JAARGANG' NUMMER 158
e.ofoon 114. 33a,g;;fc»2.a,CS. 15 Centiemen \Vekel1jk3 0,75 Uitgever J. Van Nuffel-Ds Gendt
Publiciteit buiten het Are. AALST Agentschap Ha.as «delf Maxlaan, 18, te B^sTcE.- Rue tic Richelieu, Breams" Buildings, Lel dras E C.
Vervolg
Men moet eenerzijds, gezonde wo
ningen bouwen, bij voorkeur met
tweo afzonderlijke appartomenlen,
hebbende ieder een eigen ingang en
beperkt tot at volstrekt noodig is
3 plaatsen en 1 keuken voor do groote
gezinnen, 2 plaatsenen 1 keuken voor
de kleine gezinnen. Men moet ander
zijds, de groote gezinnen helpen door
bun 't noodige geld te voorschieten,
hetzij voor de huishuur, hetzij voor het
gering aauvangskapitaal, hetzij voor
de aankoopannuïtoiten, hetzij voor
lint aankoopon van meubelen ten bate
van de gezinnen die gemeubileerde
kamers bewonon.
Dat is bet doel door het Wonin-
fonds beoogd.
Uit Fonds wil werken, niet door
gitten, doch door leeningen zonder
interest, terugbetaalbaar, tenzij zulks
onmogelijk is, wanneer de kinderen
zullen groot geworden zijn en liet
gezin bijgevolg in een betrekkelijk
wolvarenden toestand verkeeren zal.
Die leeningen zullen afhankelijk
gesteld worden van een minimum van
hygiëne en comfort der nieuwe woon
gelegenheid.
Wegens den tegenwoordigen finan-
cieelen toestand kan men zicii niot
richten tot de openbare machten. In
de eerste plaats moot men een beroep
doen op de milddadigheid van bet
publiek.
liet geldt liier een vaderlandsclio
en sociale plicht, oen plicht opgelegd
door de menschlievendheid, waaraan
geen enkel rechtgeaard man zich mag
onttrekken. Zou een goedaardig man
dia in welstand en met comfort looft
zijn weistand egoïstisch kunnen go
nieten zonder beroerd te zijn bij bet
denkon aan die gezinnen welke lijden
aan die jonge kinderen welke bloot
gesteld zijn aan den dood of althans
aan üchaams- of geestesgebreken,
waarvan zij bet slachtoffer zullen zijn
niet alleen in de ellendige ouders-
woning, doch gedurende hun gansch
ellendig leven
Het geldt een plicht, opgelogd door
do rechtvaardigheid en de vaderlands-
liefde.
Do woningcrisis is werkelijk slechts
een der zijden van de geboortecrisis.
Zij die het malthusianisme voorstaan,
wijzen inderdaad herhaaldolijk op het
gebrek aan woongelegenheden voor
de gezinnen met talrijke kinderen.
Men schalie de oorzaak af en tevens
zalmen de gevolgen voorkomen. Bij
gevolg, zoo men de ontoereikende en
ongezonde woningen afschaft, zal men
de geboorten bevorderen, tot de
economische on sociale beropbeuring
van bot land bijdragen, zijne voort
brengingskracht en dus ook zijne
grootheid en zijne welvaart in do
toekomst verzekeren.
Al de goodo burgers zullen dit
inzien.
Zij zullen allen willen bijdragen tot
die Tombola van bet Woningfonds
welke meer dan 350.000 frank' loten
aanbiedt 011 welker biljetten zij weldra
zullen verzocht worden aan te koo-
pen. Er worden twee miljoen biljetten
van 0011 frank te koop gesteld.
Ganscli het land door, hebben toe
gewijde propagandisten zich met den
verkoop belast. De schoolkinderen,
onder andere, zullen zich te uwent
aanbieden. Wie zou voor de ellende
der moeders en der kinderen van de
weinig welstellende groote gezinnen
ongevoelig genoeg zijn om aan die
andere kinderen de vreugde te ont
zeggen, iets bij te dragen tot de
gezondheid, het welzijn en het geluk
hunner broeders, die in minder gun-
stigen toestand verkeeren
Van harte sluiten wij ons dus aan
bij do dagbladen der hoofdstad om bij
al onze lezers bet gevoelen te doen
ontstaan van dien schoenen plicht van
solidariteit en menschlievendheid,
waarvan de goecjpardige monschen
zich zoo liefdevol kwijten.
H. Felicita J
Zon op3,59, onder7,52
Eerste Kwart, den 18
De Kamer heeft besloten in te gaan
op den wenseh van veel kamerleden en
de parlementaire vergoeding te yerhoo^
gen.
Besloten werd aan de kamerleden die
zulks zullen aanvragen een yerhoogdo
vergoeding van 4.000 frank toe te staan,
te betalen per trimester van 1 Juli af.
Dit besluit werd getroffen bij recht
staan en zitten.
De Kamer heeft' nogmaals besloten
den yiaamschen snelschTijversdienst te
verheieren en, len einde het aanwer
ven van Vlaamsche snelschrijvers moge
lijk te maken, betere loonsvoorwaarden
toe te pas,sen.
De gouverneurs der provinciën vol
gen het voorbeeld der ministers en slot*
ten samen aan het fonds cene som van
20.000 frank.
Maandag avond, te Au'denaarde, Kaai
Maric-Louise, gaf de Iveer. .Vincent Die-
ricx, gewezen katholieke volksvertegen
woordiger van Geeraardsbergen, yoor.
een talrijk en uitgelezen publiek een
belangrijke voordracht over Kongo.
De gevierde voordrachtgever sprak
met kennis van zaken, daar. hij onze
rijke Kolonie bezocht heeft.
Waarom hebben wij onze kolonialen
dag Om de gelegenheid ie hebben on
zen dank uit te drukken aan hen, die
ons de rijkste kolonie der wereld be
zorgden, om aan de propagandisten de
gelegenheid te geven onzen Kongo aan
de Belgen te doen kennen, om aan dé
dag- en weekbladen toe te laten het
overgroot belang onzer kolonie te doen
uitkomen, om aan de onderwijzers toe
te laten aan hunne leerlingen gelegen-
hoidslessen over. .hei-zw.ar.Ltt! Jand te ge
ven.
Al onze geburèn sluilen voor onze
produkfen hunne grenzen Kongoland
staat' open oni die in groote hoeveel
heid tc ontvangen.
Wat we reeds, naar Kongo zenden
bedraagt maar 45 per honderd, de an
dere 55 worden door onze mededingers
meegesriapt. Onze fabrieken kunnen dus
nog veel meer in Kongo leveren, als ze
maar meer voortbrengen.
Een grove fout: veel Belgen zijn te
onverschillig aan Kongo; 't is daar
mee dat de vreemdelingen -met 't vet
wegloopen, dat wij zouden moeten heb
bén.
De Belg is nog niet genoeg kolonist
Weet ge dat wij nog maar liet '100ste
deel van 't katoen hier noodig uit Kon
go invoeren Er blijft nog 99 honderd
sten. dus zoudem we veel meer katoen
in Kongo moeten telen; dit zou onzen
finanfieclen toestand oprecht 'deu
doen. De Belgen steken liever hun geld
in zaken van ondergeschikt belang of
vertrouwen Tiet aan banken toe, in
plaats, van het in Kongo te steken, waar
de winsten verzekerd zijn. Ziet ge' de
Kongoleesch'e acties niet gedurig stij
gen
In Kongo1 'zijn de Belgen thuis waar
alles met franks gaat, terwijl ze gulden
en 'dollars- mogen bétalen voor de pi»o-
duktén uit Canada, 'Amerika of Oost-
Tndie. Hoe profijtig, indien er dapper
gewerkt werd om alles uit Kongo te
trekken. Ten andere, hoe meer Kongo
land zich" ontwikkeld, hoe irieer pro
dukfen uit 'f. moederland 'er naartoe
kunnen, 'dus een groot voordeel voor on
ze nijverheid.
In 'onze kolonie kan men winnen ka-
oen. koffie, enz., vindt men goud, dia
mant, radium '(van dit artikel zijn wij
'do grootste voortbrengers)', Hoe meer
artikelen uit Kongo in Belgie komen,
hoe voordeeligér voor onzen frank. En
waf rijkdom aan hout eiken, beuken,
pijnen, enz.
Kongoland is zoo rijk 'dat wat het. op
brengt voldoende is. om ons land te
redden.
Vergeten wij ook niet dal'do Co'ddé-
fijke Voorzienigheid aan Belgie in Kon
go een edele, rol voorbereid heeft. de
beschaving van miljoenen monschen tot
den dienst van God.
De gemoedelijke spreker werd warm
toegejuicht.
Toen werd de voordracht voortgezet
i.i middel van écn 'dertigtal lichtbeel
den, alle handelende over de rljkdora-
men, zeden en gebruiken, tn Kongoland.
De Franschc Oud-Strijders, verte
genwoordigd door al de groote Verceni-
gingen en Federaties; dèj oud-strijders,
verminkten, gereformeerden en oor
logsslachtoffers. hebben besloten ecno
internationale inschrijving te openen,
voor de oprichting van een monument
aan Z. E. Kardinaal Mercier.
I'lené medalie zal gedreven worden,
met de beeltenis van den Kardinaal,
ten einde aan de huidige en komende
eslachten, zijne heldendeugden té her
inneren. Deze medalie zal worden ver
koeld. ten profijle van het monument
dat inBel|lb moet worden opgericht. De
ingezamelde fondsen zullen worden ter
hand gesteld aan Z. M. den Koning der
Belgen.
Tot voldoening van meesters en gas
ten is de werkstaking in de meubelnij-
verhoid le Mceholen ten gevolge eênèr
minnelijke schikking geëindigd.
De werkstaking, waarin een ve'erli;
tal werkhuizen met een 2000-tal gasten
betrokken waren, was uitgebarsten op
Maandag 21 Juni II.
Uit Moskou wordt geseind
De Belgische regeering heeft haar
toestemming verleepd voor de vesti
ging van een filiaal der Moskousehe
Volksbank te Brussel. Deze had met, de
Belgische Nationale bank een regeling
getroffen voor de finbneieering der
Russische inkoppen voor coöperaties.
De Belgische Nationale Bank weigerde
echter met de Russische handelsvértc-
genwoordiging te Parijs in relatie te
treden.
Bovendien zal de Belgische Nationale
P»ank een vertegenwoordiger naar Rus
land zenden. <lieteak beefi. flo.a.cco-
nomischen toestand in Rusland te on
derzoeken.
Allo plaatsen van den voorpostlrein Lisieux-Lourdes zijn bijna volzet;
Er blijven nog enkelo plaatsen in 2' klas en 25 in 3' klas over.
De insrbrijvingslgsten zullen bepaald gesloten worden op Maandag
12 Juli.
Voor den recblstreekschen trein naar Lourdes zullen de inschrijvingen
aanvaard worden tot Woensdag 14 Juli.
DE TOESTAND.
Aan de dokken heer acht denzelfdcn
toestand als yorigc dagen, behalve en
kele uitzonderingen, van weinig belang,
wordt nergens gewerkt, en de doodsche
stilte die er heerscht, is nu nog ver
meerderd geworden door de algemeene
staking der scheeepslrersiellers.
De dokkers bekommeren zich wèinij
met wat aan de haven plaats heeft, zij
zijn alleen nog te vinden aan het bonds-
lokaal en op de vergaderingen. Het zijn
de beraadslagingen aan de groene tafel
en de stemmingen, die enkel eene op
lossing kunnen brengen in het hecr-
scliende konflikt.
Na de onderhandelingen van .Woens
dag avond bij den heer gouverneur ba
ron Holvoet, schenen de nieuwe voor
stellen van zulken aard, dat de hoop op
eene spoedige oplossing, grooler werd
cn elkeen met verlangen naar de stem
ming der dokkers. wachlle. Velen meen
den reeds Vrijdag eenieder weer terug
aan liet werk te zien, te meer daar de
leiders der stakers, zelf groote hoop
koesterden én zich in gunstigen zin uit
lieten over de nieuwe voorstellen.
De dokkers hebben, zooals men ver.
der zal zien, er anders over geoordeeld.
DE NIEUWE VOORSTELLEN.
Ziehier nu dc nieuwe voorstellen, 'dio
door de bemiddeling van den heer gou
verneur aan dc dokkers werden voorge
legd
Onmiddellijke uitbating van 38 fr.
Met ingang van 1 Oogst nieuwe loons-
vérhooging tot 40 frank.
Onmiddellijk na de werkhervatting
zullen 'de vertegenwoordigers van den
Dokwerkersbond en dc Fédérafion Marb
ime bijeenkomen om een nieuwe iege-
ling vast te stellen voor het dalen en
stijgen der loonen volgens de levens
duurte en 'dit tusschen de ïndexciifers
200 tot 700.
VERGADERING DER
HAVENARBEIDERS
Om 'i 1 uur, Don'derdag voormiddag
vergaderden in liet Rubenspaleis de
havenarbeiders. De bijeenkomst was
zeer woelig en het bestuur, dat de jong
ste voorstellen dor patroons overmaak
te en steunde, werd herhaaldelijk on
derbroken.
E>c voorstellen, 'dio. ^Woensdag namid
dag door de patroons aan den gouver
neur overgemaakt werden, werden niet
gewijzigd door, de afgevaardigden der
werklieden. Deze hebben om alle misver,
stand le voorkomen, enkel verklarende
toelichtingen gevraagd en bekomen
Er werd besloten dal de werklieden
vanaf 2 uur, over het voorstel dor pa
troons zouden stemmen. Er was een
eerder ongunstige stempiing in de zaal,
tc oordoelen naar het woelige der be
spreking.
HET VOORSTEL VERWORPEN,
filet v/as rond half zeven, dat de uit—
slgir der stemming werd bekend ge
maakt. Het moet voor dé opnerners cene
gemakkelijker taak zijn geweest dan
gisforen,-gezien het minder getal stem
mers.
Hel voorstel werd verworpen met
2838 stemmen tegen 924.
Wij-vragen ons werkelijk af of deze
3000 lieden don loon moeten geven aan
zulke kwestie van hoogste belang, Ier
jl er 10.000 Lot 15.000 dokkers zijn.
BIJ DE CHRISTENE DOKKERS.
M. Meeuwissen. voorzitter van den
Anlwerpschep. Dokwerkersbond, werd
Donderdag voormiddag, door den beer
gouverneur, 'in zijn cabinet ontboden,
waar hij mededeeling ontving van de
voorstellen door de patroons gedaan.
Met dié nieuwe voorstellen verklaar
de zicli de heer voorzitter tot accoord,
ook in die voorwaarden het werk te her
nemen.
De ch'ristene arbeiders, die besloten
hadden tc werken, boden zich op de
aanwervmgsplaalscn aan. Zij moesten
echter, bij gebrek aan forelieden, huis-
waarcs'Kcercn. -
BIJ DE METAALBEWERKERS.
De staking der tnetaalbewerkcrs-
s.ehcepsherstellers is algemeen.
In de werkhuizen der Antwerp Engi
neering, Gulhrie-Murdoeh, Beliard-
Grighlon, Neptune Works wordt niet
gewerkt. Heê aantal stakers beloopt
1700 man. Slechts enkele forelieden zijn
aan liet werk gebleven op de schepen.
De patroons hebben aan de eisehen van
de werklieden niet toegegeven.
BIJ DE ANTWERPSCHE POLICIE
Tot nader bevel zullen de policieagerï-
ten. in verband mét het konflikt aan de
dokken, geen verlof kunnen bekomen.
Donderdag avond dus hadden de af
gevaardigden yan de Federation Mari
time een nieuw onderhoud met den gou
verneur in het provinciaal hotel. Ze
zouden zich ook naar het stadhuis be
geven oin daar door tusschcnkomst van
den burgemeester te onderhandelen.
Daar de lieer burgemeester zich echter
bij den gouverneur bevond, kon men de
bespreking definitief houden in het
provinciaal hotel.
Men had alsdan een telefonisch on
derhoud niet den minister ,Wauters,
welke de aandacht trok op den hachelij-
ken toestand waarin het land verkeert.
In gemeen overleg wérd er dan onder
den gouverneur, den burgemeester en
de afgevaardigden van de Federation
Maritime overwogen hoe het algemeen
belang van het land onder de staking-
lijdt en in het hijzonder den voorspoed
van de haven van Antwerpen er door
geknakt w^rd.
Ook de. plotselinge 'daling van 'ónzen
frank in den loop van den dag van gis
teren werd onder hel oog genomen.
Het is in dien geest en met het doel
alles lot orde en rust te doen terug-
kecren, dat op de voornoemde vergade
ring besloten werd langs den kant 'der
patroons toegevingen te doen en té be
ginnen van morgen vroeg het werk te
doen hervatten aan 40 fr., zooals ge
vraagd door de werklieden, op voor
waarde echter dat de werk herneming
algeheel en algemeen zou zijn.
Nadat de gouverneur zioh als bemid
delaar in verbinding had gesteld met'
de leiders der syndikaten der werklie
den. weTd dit voorstel bekrachtigd en
zal dus het werk aan de haven Vrijdag
morgen hernomen worden.
De paritaire commissie zal morgen
namiddag ten 3 uur op liet stadhuis
vergaderen om do boven gemalde be
sluiten fo bekrachtigen en den loom
st and aard voor, de joekoinsL opnieuw
vast te steileiii
X
Niet' zoodrn was do uitslag gekénd
of er werden door de socialisten plak
katen aangeplakt bot einde der staking
en de werkherneming aankondigend. j
Zelfs oen optocht met roode vaan
dels aan het hoofd doorkruiste eenign
stralen der stad.
Moord te Snietlede.
Zitting van 9 Juli,
Heden werd de zaak opgeroepen ten
laste van Jozef Van de Mergel, landbou
wer, oud 26 jaar. wonende'te Snietlede,
beschuldigd van
Vrijwillig en met inzicht om ter dood te
brengen eeiien doodslag te hebben begaan
op den persoon van Coppens Philemon, te
Snietlede, den 12 Mei 1925.
BeschuSlfigingsakt.
De familien Van de Mergel cn Coppens,
van Snietlede leefden sedert lang in on-
eenigheid. Twisten ontstonden meer
maals, voor de meest onbeduidende re
dens, tusschen leden van beide huisgezin
nen, vader en zoon Van dc Mergel van
een kant, de gebroeders Coppens van den
anderen kant. Geburen zijnde, waren de
oorzaken van twist nogal talrijk, maar die
twislen hadden tot den 12 Mei 1925, gccne
ernstige gevolgen gehad.
Den 12 Mei 1925, dag der misdaad, wa
ren aangeklaagde en zijn vader Ernest
Van de Mergel rond 19.30 ure, op hunne
larwevelden bezig met te wieden Zij
stonden maar eenige meters verwijderd
van het wegeltje waarlangs August Cop
pens naar zijn huis terugkeerende pas-
Ecnc ■vvoordcm^iascii.ig oniatomi
tusschen de Van Mergel's en August Cop
pens. Er wordt beweerd door vader Van
de Mergel dat August Coppens naar hem
en naar zijn zoon met baksieenen gesme
ten had, maar er werd naderhand besta-
tigd dat er daar omtrent geen baksteenen
waren. Vader Van de Mergel heeft insge
lijks houden slaan dat op een zeker
oogenbiik August Coppens hem met zijn
open mes bedreigd had, maar die omstan
digheid, die alleenlijk naderhand aange
duid is geweest, en waarschijnlijk als ver
dedigingsmiddel uitgevonden werd door
vader Van de Mergel, toen iiij te verant
woorden had van zijne daad, is hoege
naamd niet bewezen.
Wat er ook van zij, August Coppens
had geen mes in handenen had zich van
de plaats waar vader en zoon Van de Mer
gel stonden, verwijderd, toen zijn broeder
Philemon Goppcns daar per fiets kwam
aangereden.
Philemon Coppens kwam van zijn huis
cn was zinnens naar Dendermonde te
gaan. Hij was nog onder de wapens en
moest den 13 Mei waciit doen. Hij had het
inzicht aan den soldaat Goethals te gaan
vragen om hem dien dag tc vervangen.
Toen hij voorbij vader 'en zoon Van de
Mergel passeerde, bedreigde vader Van
de Mergel hem met zijne spade, die hij in
handen had. Om een slag te vermijden,
liet Philemon Coppens zijn rijwiel vallen
en greep de spade met den hecht vast. At
worstelende, viel hij op den grond, en ter
wijl hij op den grond lag, trok aange
klaagde opeens een revolver uit zijn zak
en loste drie revolverschoten op hem.
Door het eerste schot werd Philemon
Coppens in den rug getroffen. Aange
klaagde sloeg nog op den mond van het
slachtoffer met zijn revolver, drie of vier
tanden brekende.
Daar August Coppens zijn broeder ter
hulp snelde, loste aangeklaagde nog twee
schoten in zijne richting. August Coppens
sprong op zijde en zoo werd hij niet
geraakt.
Vader en zoon Van de Mergel vielen
dan aan 't loopen in de richting van liet
poortje van hun hof, terwijl August Cop
pens, zijn broeder bedoelende, hen toeriep
hij is dood
Een ander broeder Coppens, Adolf,
kwam terplaatsophetgerucht der schoten.
Hij hoorde insgelijks dat Philemon riep
ik ben getroffen sprong over zijne
haag eh liep in de richting van de Van de
Mergel's. Terwijl hij nog ongeveer in
't midden van zijnen akker was schoot
aangeklaagde op hem. Doch, van zoo
haast hij hem den arm zag uitsteken, bukte
Adolf Coppens zich om het schot te ver
mijden en werd diensvoigens niet ge
troffen.
Er werd bestatigd dat het slachtoffer ia
