HET GEDING WAN ONZE HEER
Talen in Kongo
50
Zaterdag
Oclob. 1926
£5» C^3EP",§iZ"C335j3E:;S.3ïI3!^3rC3rJESSIE" plaats hebben van
Het huwelijk van
prins Leopold
DE KOLENCïilSIS
DE MISSIE
VAN BENGALEN
Na dc Stabilisatie
Een Inlernalionaal
Eucharistisch Congres
te Brussel in 1950
DE VOLKSSTEM
XXXU* JAARGANGNUMMER 233
Kflrkstraat, 9 en SI, Aalst. —Telefoon 114 HJaglDlad. 23 Centiemen ÜitgeTor J. Van NutTel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas Adolf Klaxlaan, 13, te Brussel. Rue de Richelieu, Pftrijs.
H.Geriqamis
Zon opö, 35, onder 4,34
Nieuwe Maan den 5
Breams Buildings, 6, Lood res E C.
In de ruime en daartoe bijzonder ingerichte zaal van den Katholieken Werkmanskring, Zonnestraal, Aalst, zullen door do Koninklijke Rederijkkamer DE CATIIARINISTEN
Groot modern Passiespel in zes tafereolen iloor PaulDeMont. Regio Joban Do Meester. Dêkors, verlichting en kostumon van Roné Moulaert.
Dagveriooningen: Zondagen 3 8 Oktob7 en 14 PJovem om 3 tsre. A^ossd^s-tooHsnyeii laasiaSagen 8 en 8 5 No vent. om 7 ure
Plaatsen aan 10, 8,/6 en 4 frank. Kaarten verkrijgbaar ton lokale liet Paviljoen Grooto Markt, Inlichtingen: telefoonnummers téo on 368; schriftelijk Nieuwslraat, 34,
iiiiiïTi vtu i MiiFïïTii"wil liinïïiiiiïii i "'[■■■■■■■ii
BERICHT.
Wet ingang van November zal do
Volksstem aan 20 centiemen per
nummer verkocht worden, zoov/el aan
de wekelijksche als aan de ctogelijksche
abonnenten.
AA.N
Vó'or eonige dagen versclieen er in
dit blad een bijdrage over Kongo.
Over onze kolonie nu is er nooit ge
noog gezeid. Vandaag bobben we bet
over de talen dio in Kongo gesproken
worden en inzonderheid over do Ban-
tutalen.
Ieder Europeaan brengt natuurlijk
zijn eigen taal mee naar Kongo.
De negers spreken meest talen dio
tot de familie dor Bantutalen behoo-
ron oil dio ondereen veel trekken van
overeenkomst vertoonen. We komen
or aanstonds op terug.
In bet noorden van Kongo leven
vreemde volkeren. Laat ons alleenlijk
de Azande noeinon, dio Soedanecscke
dialecten spreken.
Onze missionarissen ohkinze staats
beambten wonden allb pogingen na'rf,1
om allo talon uit Köngó nauwkeurig
to bostudeeren, woordon ukn ta tóëke-
r.en. uitspraak pbönèTiscb (d!»:i kiallk
beti'effend, volgens don klank) op to
nomen, wendingen neer te schrijven
spreekwoorden aan do vergetelheid
to onttrekken, don geest van de lvon-
govoikeren op to sporen en hun ge
woonten en zeden uit to pluizen.
Nochtans, is bet niet gemakkelijk
eenheid tusscben de taalgroepen uit
bet noorden on het zuiden to bereiken.
De blanken dan gebruiken vermink
te talen an men beet ze
in Beneden Kongo Kikongo,
in Oppor-Kongo Lingala,
in 't Ka.saigebiod Ililuba,
in 'iOosten Swabili ofKiswahili.
Nog oen woord nu ovor de Bantu
talen, dio in Afrika heel bet Centraal
on bet zuidelijk gedeelte in beslag ne
men en een goed aaneengesloten taal
stam uitmaken.
Do Bantutalen voegen afflixen,
d:i., toevoegsels, aanhechtsels, voor
aan den wortel; b.v. een klankgroep
I als nloe wordt nader bepaald door een
toovoegsel vóóraan den wortel moc-
ntoe mensch ba-nloe «monschen*.
In liet Swabili b.v. (taal uit de Zunzi-
bar-streek) luidt«Dit oude mes heeft
gesuedon als volgt: hile kisoc ki-
kockocoe ktmevihhata.
Het aanhechtsel Klvóoraanicijslhcl
spraakkundig bijeenbehooren Kan die
woorden aan. Ziet: hi is herhaald bij
te dit, bij soe mos, bij koekoeoe
ouden khala snijden.
In 't meervoud zai men vi gobrui-
ken in de plaats van hi.
Dit oude mes heelt do vingeron
gesneden. Klle KIsoe Klkoehoe-
oe KIncvikhala Vile VIdole.
Dezo oude messen..VIsoe VI-
koekoeoe...
Evenals ld (vi) kan ook bet aan-
hechtsel m (meerv. 10a) aanduiden
dat zekere woorden spraakkundig
bijeenbehooren.
Dit oude mes beeft da vingeron
van 't kleine kind gesneden. heeft
drie groepen die bijeenbehooren i)
Dit oude mos beeft gosneden, 2) do
vingeron, 3) van 't kleine kind
Kile hi soa /«'koekoeoe /«'nevikbata
wile indole r./a mtoto »idogo Zet
ten we nu van 't kleine kind in 't
meervoud en wij zullea aanstonds nog
eenmaal zien boo do toevoegsels voor
aan don wortel de woorden, die
spraakkundig bijeenbehooren, bijeen
houden
Dit oude mes beeft de vingeren
van de kleine kinderen gesneden
A'ile iiisoe fo'kookoooe Ainevikhata
vilu widole t>ya iwatoto twadogo.
Men beeft iets dorgolijks in de taal
dor Zoeloekaffers (een der rassen van
Kaffers in Z-Afrika)
Umunlu beteekent man Ieder
woord dat in een zin betrekking
beeft op umunlu moet beginnen mot
denzeifden klank of een klank die
daaraan herinnert (11, mu, rn of ff),
Daar komt ouzo flinke, knappe
man, dien wij liefhebben.
dilis:
f/romilu man
'icolu onze
omue ble flink-knap
«f/obonakala verschijnt,
simtanda vrij bominnon (hem).
verzekert dat de koning en de
in van Denemarken de trouwccre-
lii van prins Leopold en prinses
zullen bijwonen.
Moniteur bevat de volgende
berichten
Programma van de aankomst in België
van H. K. H. Mevrouw de Prinses
A sir id van Zweden.
De Z weeds t-he kruiser Fylgia aan
boord, waarvan zich bevinden Hare Ko
ninklijke Hoogheid Prinses Astrid van
Zweden, Hare Doorluchtige Bloedver
wanten en Hun gevolg, zal op 9 No
vember, te 10 uur 's morgens, aan de
Van Dyckkaai, te Antwerpen, aanko
men, waarheen zich de Koning, de Ko
ningin, de Hertog van Brabant, de Ko
ninklijke Familie, de Eerste Minister en
de Minister an Buitenlandsche Zaken,
ie 9 uur 45. per galatrein zullen begeven,
om ze te ontvangen.
Bij deze ontvangst zullen zij vergezeld
zijn van den Gouverneur der provincie,
den burgemeester van Antwerpen en de
militaire overheden- die Hunne Majestei
ten bij de aankomst van den trein heb
ben opgewacht.
Pc militaire eer zal bewezen worden
zoowel bij de aankomst hunner Majes
teiten als bij deze van den kruiser «Fyl
gia
Hunne Majesteiten en de prinsen zul-
irar. in de Collegiale Kerk der 1111. Mi-
chiel en Ooedele.
Te 10 uur 45 m. verlaat de koninklij
ke stoet, begeleid door twee odkadrons
gidsen, onder bevel van den korpsover-
ste, het Paleis van Brussel. Het neemt do
Koninklijkestraat, de Congrcsplaats, do
de Lignestraat en de Wilde Woudstraat.
'"s Konings vertrek wordt aangekon
digd door een salvo van 21 kanonscho
ten. 1
Hunne Majesteiten cn Hunne Ko
ninklijke Hoogheden gaan de keitk bin
nen langs het groot portaal, waar zij zul
len opgewaoht worden door den Aarts
bisschop van Medhelen. de Bisschoppen,
de geestelijkheid en de getuigen, die hen
geleiden naar de plaatsen, welke zij ge
durende de ceremonie zullen bezetten.
Bij slecht weer, zal de koninklijke stoet
dc helling opgaan, langs de Rationale
Bank, om de bovenste trede van den
groot en trap te bereiken.
De aartsbisschop zal officieeren; de
bisschoppen zijn op de ceremonie tegen
woordig.
Om naar het Paleis terug te keeren,
volgt de stoet den Trcurenberg, de Ko
ningstraat en de Paleizen plaats.
■Bij het verlaten der kerk worden Hun
ne Majesteiten voorafgegaan door de
eestelijkheid, de bisschoppen en den
aartsbisschop.
De oveiheden en in 't algemeen al de
personen die toegang hebben tot voorbe
houden plaatsen, blijven op hunne
plaats tot dc aartsbisschop met de geeste
lijkheid in het kerkkoor teruggekeerd
zijn.
De overheden en de openbare ambte
naren zijn in ambtsgewaad; en zoo niet
in frak.
De overheden komen binnen en ver
laten de kerk gelijk bij de Te
"Demns
Do. twee deuren beneden de torens,
zijn voorbehouden voor het publiek, dat
toegang heeft in de zijbeuken.
DE VERKLARING
riy M. WAUTERS.
OORZAKEN EN OMVANG ERVAN.
Zooals wij reeds hebben megedeeld
werden de vertegenwoordigers van de
mijnbazen door den h. Wauters ontvan
gen die hen op de hoogte gesteld heeft
van de inzichten der Regeering betref
fende de 'kolcncrisis.
Aan de uiteenzettingen van de h.
Wauters ontleencn wij nog de volgende
gegevens.
Waar ligt de oorzaak Van de huidigetussdhen al dc volkeren van Indië
(Vervolg.)
IN ORISSA,
Wat wij te zeggen hebben over Orissa
is al niet troostvoller. Orissa is de naam.
van een uitgestrekt gebied, gelegen ten
Z. W. van Calcutta. Dc natuur is er wild
en woest, en heeft haar stempel gedrukt
op de inwoners dier streek, de Oeriyas.
Luier, trotscher en leugenaehtiger nog
dan dc Bcngaleezen, met wie zij op ge
bied van taal en zeden veel gemeen hpb-
bcn, worden zij door gezaghebbende
schrijvers op den laagsten trap gesteld
voor-
EEN EERSTE UITSLAG
'Naar de Peuple schrijft, was het
eerste effect der stabilisatie van den
frank volkomen gunstig.
Wij kunnen uit goede bron mede-
deelen, zoo zegt het blad, dat verre van
deviezen te moeten leveren aan de vast-;
gestelde wisselkoersen, aan de Nationale
Bank, Maandag alleen reeds, rond de
700.000 ponden sterling werden aange
boden, hetzij voor meer dan 100 miljoen
frank.
■Dit vloeit natuurlijk gedeeltelijk voort
uit de schielijkheid, waarmede een cin-
tde werd gesteld aan de speculatie en ook
len zich vervolgens naar hangar 21 bege-juit liet feit dat niemand meer Jpelang
ven, die in een ceretribune wordt her-,heeft in het bewaren van vreemde divic-
schapen, en, zoo het weder gunstig is,
gaan zij te voet naar het stadhuis van
Antwerpen.
Na cle receptie die te Hunner
wordt, ingericht, nemen de koning,
koningin, dc koninklijke fami-
lfön en hun gevolg, alsmede de minis
tère, plaats in den galatrein en zullen
middags te Brussel-Noord aankomen.
Zij worden daar ontvangen door den
zen, waaraan de koers onveranderlijk is
geworden.
"Waar komen zoo plots die ponden van
daan Hebben de spekuleerders en woe
de keraars hunne reserven gelikwideerd
gouverneur der provincie Brabant, de
burgemeesters van Brussel en Sb. Joost-
ten-Noode en de militaire overheden.
Van de statie gaan de hofrijtuigen, be
geleid van een eskadron gidsen
DE DUITSCHE PERS,
Bijzonder in haar handelsgedeelte
wijdt de Berlijnsche pers aan de stabili
satie van den Belgischen wissel talrijke
en uitgebreide artikels.
schaa rechte
In dc staking van de Engelsdhe mijn
werkers, die nu al sedert 7 maanden
duurt. Hierdoor is immers ook de in
voer van Engelsche steenkolen stopgezet.
Dat dit voor onze kolenvoorziening van
beteekenis is, blijkt ruimschoots uit het
feit-, dis.t wij jaarlijks tusschen clp 2 mil
joen 300.000 cn de 4.300.000 Ion En
gelsche steenkolen per jaar invoerden.
Gedurende de eerste vier maanden
van 1920 beperkte die invoer j.idh tot
000.000 ton. En sedertdien is niets meer
de Noordzee overgekomen.
VOORTBRENGST EN VERJJRUIK.
Gelukkig neemt de bintMjplandsche
voortbrengst in omvang, toA,: 23 mil-
liocn ton in 1925; 20 miRioén ton in
1926. Dit is niet alleen te danken aan
de nieuwe Linhurgsehc mijnen, maat
ook aan een intensiever voortbrengst.
Anderzijds wordt ook minder luuiwge-
zien bij het sorteeven en waseöhcn dei'
veredhillende soorten.
En hoe het met. het binnenlandsch
verbruik zit. Dit jaar is het normaal
zoowat 31 millioen ton; gemiddeld een
2 miljoen 600.000 ton per maand
Afnemen doel het verbruik niet. Inte
gendeel is er een neiging tot- toeneming,
te wijten aan de steeds toenemende uit
breiding van ons economisch leven.
DE OPLOSSING.
Wat dient er gedaan te worden
Fabrieken worden door de kolen-
sehaarschte met sluiting bedreigd.
Waar heerscht vooral dc schaarsdkte
'In Oost- en West-Vlaanderen, in Ant
werpen. Dat zijn de streken, die vroeger
voornamelijk met buitenlandsche steen
kolen bevoorraad werden.
Velen zullen wel hun voorraden
opgedaan hebben. Het is voornamelijk
de mindere man, die dus bedreigd is.
Wat kan worden gedaan
Iedereen kan zelf 'beginnen met zoo
zuinig mogelijk met steenkolen om te
gaan.
Kan het licht verbruik (gas, clektrici-
liik. Door een grooter aantal werkuren
mogelijkheid wordt overwogen.
Kan de voortbrengst verhoogd Moei
lijk. Door een grooter aantal werkuren
van de mijnarbeiders te vragen Daar
voor is dezer instemming noodig. De
zaak zal in ieder geval in een strikt na
tionale sfeer moeten geregeld, want er
is ook nog de solidariteitskwestie met dc
Engelsche stakers.
Zoo de Engelsche staking voortduurt,
kan de toestand ernstig worden. De vol
lende oplossing wordt echter overwogen
om aan den gewonen man een zekere
De bladen wijzen op de behendigheid
en de krachtdadigheid waarmede de ope
ratie verricht werd.
De politieke en diplomatische Koe
met 'lier bijvoorbeeld, eindigt zijn uiteen-j°m aa^>aeI1 pW(Jn^n IJ18
standaard, onder ibevel van den korps-'zetting aldus Mep moet van harte de ^oevcc'l'ieid steenkolen te waarborgen,
overste, langs de Kruidtuinlaan cn dchersamenstelling van een gezonden wis- Overleg zou gepleegd worden door dc
Koninklijkestraat naar het Paleis. (sel in een ander belangrijk Europeesoh regeering met de burgemeesters. Deze
Eeredeiadhementen worden opgesteld economisch land begroeten als een nieu- wouden nagaan lioe groot de sehaarschte
m dc Noordstatie en het Koninklijk! won stap in de richting der economische in gemeente is, overleg plegen met
Paleis; een eerewacht zal zich bovendien
bij het graf van den Onbekenden Sol
daat bevinden.
'Dc intrede der Koninlijke Familie in
waar geen gunstige Ibouwgrond
christelijke beschaving.
'Reeds in 1865 ging een missionaris,
Pater Sapart, zidh vestigen te Balasore,
een niet onbelangrijke kustplaats (21.00#
inwoners), waar reeds in vroeger eeuwen
naast de Europeeschc handelskantoren,
ook kerken en scholen opgericht waren
door de Augustijnen. Maar zoowel op
godsdienstig als op economisch gebied
was 't stadje geheel en al vervallen P.
Sapart ontdekte er 26 katholieken. Een
vreeselijke hongersnood, die het volgend
jaar gansch Orissa teisterde, gaf aanlei
ding tot het stichten van een weeshuis
voor jongend en meisjes, dat de kern zou
w orden van een niéuwe christengemeen
te. Maar helaas, c^ scüieen een vloek lo
liggen oyer die landstreek. Wel bouwde
men in Balasore een prachtige golhiseho
kerkook slichtte men in 1879 een
nieuwe post te Kridhnodhondropocr,
waar eenmaal zelfs hoop scheen te be
slaan op een begin van massa-bekeering.
Maar neen, het werk mocht niet lukken:
de prachtige kerk van Balasore is nu een
bouwvallige ruine: die van Krishnoehon-
dropoer is wel tienmaal te groot; nooit
overschreed het aantal katholieken dier
beide posten het duizcnlal; en thans na
den dood van Pater Genglcr die zich ge
durende 40 jaar afbeulde mei deze on
dankbare taak. is Balasore. zestig jaar na
haar stichting, verlaten en wordt dc on
beduidende gemeente van 150 katholie
ken nu en dan bezocht vanuit Krish-
nochondropocr, dat zelf maar een klei
ne 300 katholieken telt. En dat na 60
jaar missioneering
Ja. indien wat men vertelt waar is, dat
op t einde Tier XVI IIc eeuw dc laatste
Augustijner Pater die te Balasore ver
bleef, zijn kleine ontrouwe kudde in de
zwart geschilderde kerk vergaderdeen
Gods vervloeking neerncp op hen cn
hun nakomelingschap, dan schijnt God
die vreeselijke bede letterlijk verhoord te
ebben. 'Zal het uur der gqnade dan
nooit slaan voor de millioenen laag-ge-
zonkon heidenen van Orissa
O God, loon ons toch den weg om in
dat. bolwerk van Satan binnen te drin
gen. Of vraagt Gij offers misschien ont
Uw vloek op te heffen, ziet wij staan be
reid. Uw missionarissen houden alles
veil voor de bekeering van dio verstokte
'beidenenalles, zelfs hun Ibloed en hun
leven J
('t Vervolgt)
Alle Belgische katholieken zullen met
innige vreugde vernemen dat er spraak
is van het houden te Brussel van het Eu
charistisch kongres in 1930.
Dc doorluchtige voorzitter dezer groot-
;ohc godsdienstige betoogingen, Z. H.
Mgr Ileylen, bisschop van Namen, koes
tert naar men verzekert dien vurigen
v/ensch.
In 1928 komt Sydney in Australië
stabilisatie van Europa. Men moet ins- dc kolenhandelaarede gemeente zelf
gelijks de hoop uitdrukken dat de gevol- zou met C18en Scld steenkolenvoorraden
gen die er uit verwacht worden door dea{mkoopen. die zij aan de regeering kon
Xll Belgische Staatshuishoudkunde, ten vol- gestellen. Deze zou dc bevoorrading ver-
de stad en Haar intrede in het Paleisjh> verwezenlijkt, zujlen worden. jzekeren dank zij de bereidwillige mode-'aan dc beurt, en de inrichter en voor-
worden aangekondigd door aflilleriesal-1 LUXEMBURGSCHE FRANK. jwerking der mijneigenaars. Een rantsoe-stander dier grootsche o}>enbare geloofs-
vo s I Het Luxeinburgsche Staatsblad bevat jntering zou alsdan ingevoerd worden. jb'etoogingen in Jezus-Hostie. zou voor
Programma der plechtigheid van hel ccn besluit waarbij, ten einde wissel-1 Een besluit is dienaangaande niet ge- j 1930 den voorrang willen schenken aan
kerkelijk huwelijk Z. II. II. Mgr Hertogschommelingen te voorkomen, do ge-troffen. Maar in geval van nood zou er zijn land, ter gelegenheid der (honderd-
van Brabant mei II. K. U. Mevrouw dc .'middelde koers van den frank bepaald .niet mee gewacht worden.
Prinses Astrid van Zweden. wordt op 175 fr. jn het pond. Die maat- Voegen wij er bij dat er geen sprake
'Het kerkelijk huwelijk zal ingezegend i regel is eene aanpassing aau 4s Belgi- orvan is een nationale, mjjnmaatechappij
worden den 10. November '1926, te lljsche stabilisatie^ [op te richten>
te verjaring van Belgie's onafhankelijk-,
heid.
jHeerlijk initiatief dat door gansch het
katholiek Selgic zal toegejuicht worden.
