De Wot op il3
H. Is" en Plectiliga Communie
Vrijdag
Maart 1051
Een Ernstig IE oord
De loonen in de
Mekanieknijverheid
M. Piccard
naar Augsburg
Hel duur leven
Rond hel Parlement
Woelingen in Spanje
«Papa» Mercx de oudste
Qorlogs-vrijwüliger
KERKBOEKEN
PATERNOSTERS
BEELDEKENS
XXXVII JAARGANG NUiYlMER 70
Xarkstraat. Sen 21, Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD—20 Centiemen Uitgarer J. Van Nuflel-De Qendt.
H- Lazarus
Zonep5,42Zonal6,12
E.K. 27 V. M. 2
Publiciteit buiten
het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs
Bank Building/Kingsway,
Londres W. C.
Vervolg en slot.
De Componsatiekas «Be Familie»
In ion ze vorige bijdrage maakten we
j-eeds gewag van de compensatiekas j.
g Do Familie».
Elk rechtgeaard patroon, zal natuur
lijk die kas uitkiezen, welke aan izijn
onderho-CTigen de meeste voordeelen
jvei'leent en tevens de minste of kleinste
uitgaven vergt. En dat is toch licht te
begrijpen. Veronderstellen we een pa
troon die 100 werklieden in zijnen
dienst heeft, waarvan geen enkel werk
man gehuwd is. Welnu, die patro'on
moet zooveel betalen aan bijdragen als
ite-n parlroon, die ook 100 getrouwde
veldlieden in zijnen dienst heeft en die
jrezajnenlijk 200 kinderen ten laste
hebben. Daarenboven, de werkgever,
die onderhowigen lieeft met kinderen
Jen laste, week dat een groot deel zijner
betaalde bijdragen in den aak zijner
werklieden te recht komen.
Van al do compensatiekassen, welke
wc kennen, ia de verekenkas De Fa
milie» deze, die met laagste bijdragen,
de meeste voordoelen verleent.
Zij werd gesticht op 28 November
Novomber 1930. Zij is gevestigd in de
Kesselsstraat, 42, Brussel (Noord). Zij
werd aangenomen door den Staat (Mo-
;iiteur 17-12-19.30) «De Familie» doet
dienst voor ganscb het land. Dat is fei
telijk eerie van de hoofdrede, waarom
fc. z'oo voor deel ig werken kan.
De aangesloten werkgevers moeten
ieen deel der bestuurskosten dragen. In
sommige kassen, beloopen die be
stuursposten 10 centiemen. Dank aan
de uitbreiding van de kas «(Dia Familie»
zijn de besluursbijdragen op 3 contie-
jïien gebracht voor de bij haar, aange
sloten patroons.
De aangesloten werkgevers moeten
ook tusschenkomen in de stortingen
I die bestemd zijn tot het vormen van
een reserve-fonds 5x (art 48). Die
storting moet niet gedaan worden in
«De Familie». Dé patroons mogen hup
bijdragen storten driemaandelijks oi
maandelijks, naar eigen keuze.
Voordeeier door «De Familie» verleend
Voor hel le kind 15 frank per maand
Voor hel 2e kind 25 frank per maand
!(in plaats van 20).
Voor liet 3e kind 40 frank per maand
Vow het 4e kind 80 frank per maand
i(in plaats, van 70)
Voor het 5e en elk der volgende 100
frank per maand.
Bijkomende voordeelen
«De Familie» zal bovendien nog an
dere voordeelen versohaffen.
Zij zal 250 frank geboortepremie
Uitbetalen.bij de geboorte van bet eer
ste kind, en 150 frank voor elk der vol
gende bijkomende kinderen.
De gezinstoelagen en de geboorte
proniien zullen per postcheck aan de
ïnooders worden gezonden.
«De Familie» beschikt ook over een
afdeeling ziekenverpleegsters-bezoek
sters cn over talrijke schoolkoloniën
.Voor de kinderen der werklieden.
We oordeelen het onnoodig er op le
steunen dat. de werkgevers er alle be
lang bij hebben zich bij «De Familie»
aan tol sluiten.
I De patroons 'mét een beperkt aantal
(Werklieden kunnen zich van nu af aan
bij «De Familie» in beginsel aanslui
ten. Die aansluiting brengt geen ver
plichting mede in zake betaling der bij
dragen, vooraleer het wettelijk tijdstip
dér aansluiting aangebroken Is.
We kunnen deze enkele beschouwin
gen niet eindigen, zonder ook te wijzen
bp de zedelijke gevolgen van dn Wet
yan 4 Augustus 1930 op Gezinsvergoe
dingen.
Buiten dat die wet geroepen is om op
stoffelijk gebied veel goe.d te stichten
in onze groot-e gezinnen, zal ze op ze
delijk gebied ook een groole ommekeer
te-voeg brengen, bij dezen die er de
voordeden zullen van genieten.
Inderdaad, door de gezinsvergoedin
gen, zullen 'onze werklieden in staat
gesteld worden, aan -hunne sociale ver
plichtingen te voldoen jMutualileits-
•njdragen, aansluiting bij een syndi
caat, voor onvrijwillige werkloosheid
en gewettigde werkstaking. Daarenbo
ven zullen onze arbeiders door de
zinsvergoedingen in de gelegenheid
gorden gesteld om zich langzamerhand
te voorzien van de noodige kleedings-
slukkon en het gepaste slaapgerief aan
t° schaffen.
En vooruitziende werklieden, zullen
tevens bij machte zijn om op een meer
gemakkelijke wijze zich een eigen
goedkoope woning te bouwen of aan te
koopen. Ze zullen de maandelijksche
afbetalingen kunnen verrichten, zon
der hun eigenlijke l'oon daarvoor te
moeten gebruiken. En we weten allen
bij ondervinding dat betamelijke klee
ding, menscliwaardige slaapgelegen
heid en bovenal een eigen woning, luch
tig en ruim, drie factoren zijn, die op
het zedelijke van den mens,ch een niet
te onderschatten invloed uitoefenen.
Bij het eindigen dezer bijdragen,
aat on2e gedachte onwillekeurig naar
WERKGEVERS
Verlangt gij, in heel
voordeelige voorwaarden, de reis naar
ROME, dees jaar mede te maken
Vraagt dan onmiddellijk een prospec
tus, ten bureele van «De Volksstem»,
Iets voor onze Vakbonden en
Ambachtslieden
Belgie door, doch eerst in de groole
centrum's, werden over 25 30 jaar,
den man, die deze bij uitstele sociale ialrijke Vakvereenigingen van patroons
wet tot stand heeft gebracht. Zij zal ^osticht, meestal bij gelegenheid van
de verstandhouding tus/schén patroon ^rkstakingen of betwistingen over
en werknemer bevorderen, veel nood iÜOnkwesties, verbeteringen der werk-
(enigen én dienvolgens meer welstand voorwaarden en andere moeilijkheden
en levensgemak in onze groole gezin- Lllet de wcrklieden.
nen doen heersohen. Die man is. Minis-1
ter Heyman. Hij verdient deswegens Wat de standregelen moeten voorzien
ook don dank en de hulde van al de
hand- en geesteswerkers. F.P.
De Nationale gemengde com.maaie 1q a!a anlw00rd op dc
dei-, meliamekmjverheid wgaderde ,tó>obta d„ werkliedenverenigingen en
Woensdag morgen voor bel onderzoek t0 en Yan eensluidende werk-
van hef patronaat voorstel, de loonen ,ariavellj ing.odeol(| per categories ten
mei iü t.b. verminderen. einde den ongewenschlen wedijver te
Moeilijk lieten de inrichters zich
overtuigen eon ernstig reglement op
te stellen en in hun programma de
volmaking in hun ambacht in te acnrij-
ven, bij middel van voordrachten of
lijdelijke lessen; het opmaken van ba
De arbeiders afgevaardigden verzet
ten zich legen elke loonsvermindering.
Op het einde der zitting klaarde ech
ter de atmosfeer op en werd overeenge
komen de bospreking over "ac.ht dagen
te hervatten.
M. Piccard, overste van het labora
torium van natuurkunde te Brussel zal
binnen kort eene reis ondernemen naar
Augsburg met hét doel zijn luchtvaart-
materiaal te gaan bezichtigen en er
ebeurlïjk wijzigingen aan te brengen.
IMi. Piccard verklaarde in geval van
gunstig wéder mogelijk zijne opstij
ging tot navorsching der hoogere lucht
lagen te verwezenlijken doch geenszins,
met die vaste ho-op zijne huidige reis
naar. Augsburg te doen.
De bijzondere kommissie ingesteld
vermijden. De wettelijk erkende vak^
honden of syndikaten voorzagen in hun
standregelen, het vormen van een
scheidsgerecht, om onderling de gm
beurlijkè moeilijkheden te slechte'^ zoo
hutten als binnen hunne vereemging,
alaook dé aanmoediging van het gere-
igeid leerlingwezen bij middel van con
tracten, zoo de toekomst van het am
bacht verzekerend door hot vormen van
flinke, eerlijke arbeidskrachten. Bewust
over de noodwendig-heid zich op de
boogie te houden der werking in ande
re middens en over de nieuwe werkwij
zen, voorzagen zij tevens ook de stich
ting penei vakboekÉiJJ en het abonnee
ren op een degelijk vakblad.
Daden... maar geen woorden
Wat een schoon geheel, wat degelij
ke, waardevolle middelen tot opbeuring
cn volmaking van de ambachtslieden,
indien ze. toegepast werden door dc be
langhebbenden, doch, die woorden ii
daden omzetten is een andere zaak,
tot onderzoek naar de oonzaken der want velen passen zich moeilijk eene
levensduurte hield Woensdag morgend :njeuwigheid aan. Zoo achten zij bare-
fe Brussel andermaal vergadering, in mas van loonen ©n metingen hoege-
het ministerie van nijverheid en arbeid. Jnaamd niet noodig of niet toepasselijk
De kommissie aanhoorde de verte
genwoordigers der Federatie der Been
houwers van Belgie, die protest aant.ee-
kende tegen de aantijgingen in de pers
tegenover hen ge.uit. Zij beknibbelden
ook anderzijds de vaststelling der prijs
lijsten der slachthuizen.
voor hen; Werktarieven, verklaren zij
insgelijks goed... voor de stad, of ze
werken geheimelijk voor... hun goede
klanten aan lagere prijzen dan deze
•vastgesteld door het aangenomen ta
rief; Vakbladen lezen zij niet, umdat de
te gaan leeren. Zoo herinner ik mij
een feit dat zeer wel den geestestoe
stand van sommige klotn-bazen ken
merkt;
Het bestuur van een palroons-veree-
niging te Englvien, liet over enkele ja
ren door een omzendbrief al de schil-
dersbazen van Enghien en omliggende
uilnoodigen tot een volmakingscu'rsus,
gegeven door een vréémd meester-spe-
cialist. Nauwelijks waren de briefjes
ten huize besteld, of een gekend pa
troon kwam persoonlijk en op freer
zichtbare wijze, zijne uitnoodiging' in
de brievenbus van den schrijver terug
stellen met de melding er op geschre
ven: «Beleefd verzoek deze uitnoodi
ging tot den leergang te sturen aan de
zen die hun ambacht niet kunnen
Want wij kennen..
En nochtans, wij kennén schilders
die geen bl-oc-letler kunnen zetten noch
uun muren in paneelen verdeêlen en
hoegenaamd op de hoogte der moderne
werking niet meer zijn; wij kennen
hakkers die dertig jaar lang hetzelfde
slecht brood bakken; kleermakers die
al hun klanten bedienen moeten vol
gens den zelfden serie-patroon'haar-
kappers en damen-kapp-ers die niets
afweten van Serie antiseptique en
van het opmaken van postlchen
schoenmakers die geen nieuw genaaide
schoenen kunnen maken en niet eens
het theoretisch uitsnijden van een
croupon kennen; schrijnwerkers die
geen f/4 draaiende trap kunnen schet
sen en geen linker uit een rechter deur
slot kunnen onderscheiden; meubelma
kers die nooit leerden polieren oT plak
ken en de tranten of stijlen niet ken
nen; wagenmakers die de sterkte en de
hoogte hunner wielen niet weten le be
rekenen; smeden cfie de staalsoorten
niet kunnen aanpassen en nooit van
specifiek gewicht of fin-grain. hoor
den sprelfen; duizenden patroons die
met bekwam zijn de kostenden prijs
van een merk te bepalen en tzoo onder,
den prijs werken en oneerlijke concur
rentie doen aan de ernstige vaklie-
enz., enz.
Waarom men zich niet wil volmaken.
Welk is de reden waarom men niet
meer om volmaking schijnt bekommerd
te zijn, en de veelvuldige kostelooze
vakl.essen versmaadt die bij de vleet
op enkele aanvraag van een dozijn am-
jbaohtslieden, door den Dienst van den
Middenstand ingericht worden
Men zegt dat vele ambachtslieden
verwaand zijn en denken dat ze. alles
kennen en niets meer tc leeren hebben,
niets méér moeten weten voor liet. da
gelijks werk dat ze te verrichten heb
bon voor hun gewone klienteel. Men
zegt dat zij afzijdig staan van al hun-
abonnementsprijs hun te duur is; 'dei111?- andere vakbroeders en ikzuchtig,
boeken uit de voor hen gestichte, vak-jelk voor zijn eigen, trachten door de
niemand wereld te geraken, zonder zich met de
dat hij Jalgemcene. belangen van hun ambacht
boekerij, worden door bijna
geleizen omdat elkeen meent
De studenten leden van de Universi
taire federatie besloten gedurende 24 'perfect zijn ambacht kent, dat dit alle— jte bekommeren. Is het dat ze niet hoo-
uren te staken, (en teeken van protest jmaal onnoodige «theorie» is en die le-jger op willen omi de reden dat ze het
legen de houding door de politie tegen-jzing dus voor hen geen nut oplevert noodig hebben of dat ze zich le
over hen aangenomen. De studenten in Om de toekomst van hun stiel, bekom-
geneeskunde bleven in de straten rondjineren zij zich niet, want ze zijn in do
cle faculteit betoogen en verbrandden meening dal leerjongens aanleeren,
daarbij meerdere portretten. (De onlus- concurrenten vormen is voor hun ei-
ten hebben een zéker ernstig karakter.'gen winkel.
Ook deden zich woelingen voor rond de
veeartsenijschool. Ilier werden
schoten gewissseld. Er eijn 2
en een 30tal gewonden.
vuur-
dooden
In de Vlaamsche Ope.ra te Anl,wer
pen werd eene galavertooning gegeven
ter eerc van den deken der Belgische
oud-strijders, «Papa» Mercx, gewezen
eerste sergeant bij het 9o linieregiment
De kranige man nam, bij het uitbreken
van den oorlog, vrijwillig dienst, al-
tiGewel ïïij reeds do rijpe mannenjaren
bereikt had. Hij is een onzer beste
schutters. Soldaat Mercx werd op het
slagveld bevorderd tot den rang- van
onder-officier. Hij onderscheidde zich
meermaals en bekwam menig eerelee-
ken.
«Papa» Mercx, zooals bij door zijno
Ook mochten wij meer dan eens bo-
statigen dat het door de standregelen
voorziene scheidsgerecht of den minne
lijken verzoeningsraadgebeurlijk niet
optreedt omdat het Bestuur of enkele
luid.roependo leden er van, de tegen
spraak vreezen. Door die handelwijze
zagen wij dikwijls miooilijkhéden op
rijzen in de Syndikaten, en deden zich
spijtige scheuringen voor en lieten
weer liaat en nijd onder de leden onl
staan.
Zich volmaken in het ambacht
Yan Vcimakingsmiddelen is er i:
honderden vereenigingen, geen spraak;
nooit of nooit beproefde men er iets
voor, noch liet men een enkele volma-
kingsileergang inrichten. Ja toclv, op
aandringen van vreemde raadgevers,
lieten misschien enkele syndikaten be
gaafde specialisten-leeraara komen
cn... stuurden hunne, gasten of zoons
wapenbroeders geheeten wordt, is een naar die prachtige lessen. Verstandiger
Luikenaar. Hij heeft thans den eer-ware bet. gehandeld, waren rij zelf met
biedwaardigen ouderdom van 8~0 jaai^hunne knechten e.n met hunne zoons
•bereikt. Het galafeest te zijner eerlde nieuwigheden en de hun intbreken-
werd bijgewoond door vele militaire cn!de vakkennissen aan die kostelooze ep
burgerlijke overheden. Ala herdénking kostelijke bron gaan putten. Maar he-
aan het huldebetoon werd den kranigen laas-, ze zijn onverschillig of te hoog-
oud-strfjder een. bronzen JtunstgJ.ukmoedig en le fier, om daar nederig met
nangeboden4 jfnindere confraters en gasten, nog Jgfcjj
vreden houden met de eenvoudige winst
die hun toelaat de twee eindjes aan e.en
te knoopen Is hét misschien omdat
het hun aan moed en eigen liefde ont
breeitt. om zich een spurt hooger op te
werken in de samenleving
Neen, ik meen liever dat de schuld
dier onverschilligheid, en bijzonderlijk
bij de ambachtslieden van den builen
te vinden Is in den eenvoud van hun
buitenleven, in hunne omgeving van
simpele lieden, bij mangel aan om
gang met ontwikkelde menschen, in den
sleur van den onveranderlijken levens
regel en Kun jaren lang afgezaagd da
gelijks werk. Immers, eerzuchtig zijn
ze niet; zij werken enkel om hun kroost
te kunnen groot brengen, zooals zij
zelf door moeder opgevoed werden
meer eischen die men&chen niet. Pracht
en modern vermaak kunnen zij missen.
Hun stukje land of tuin onderhouden
ze fier, hunne diertjes en liun duiven
verzorgen zij met liefde en, Jusschen
heen, verrichten zij hun dagelijks cen-
lonig werk. Buiten de uren wonen zij
wel eens de muziekherhalingen bij der
harmonie of rooken hun pijpken met
smaak in gezelschap van vrouw en kin
deren, doorbladeren verstrooid liet
nieuwsblad en.,., verlangen dan naar
rust.
Hierin erkent men onze middeleemv-
sclïs vaklieden niet meer, die onrustig
strcefaqn na^r. meer vakkennis.
•t Yécyoigt»
Neerlegging van het Frontersvoorslel
Grondwetherziening tn Federatieve
Staat
De Frontersgroep heoft Woensdag
op het bureel dor Kamer een voorstel
neergelegd, strekkende tot herzfenfng
der Grondwet met het oOg op de in*
richting van een federatieven Staat.
Het ontwerp beoogt eene staatkun*
digc decentralisatie van Belgie.
't Is eoa Bondsstaat, dia soow&t in
openbaar recht genoemd wordt, de
reële Unie welke men in de plaats stel
len wil van het unitaire regiem.
Zelfstandig Vlaanderen en zelfstan
dig Walonië aouden een federalen
Staat uitmaken, wiens attribueele be*
voegdheden In hat derde deel van het
statuut worden uiteengezet.
Voor zoover het nieuwe regiem
geen aanpassing aan de ethnisohe
dualiteit omvat, zcuden Vlaanderon
en Wallonië geregeerd worden op de
basis der huidige Belgische grondwet.
De grondwet van Vlaanderen en die
van Wallonië souden kunnen herzion
worden, voor zoover die herziening
niet in strijd zou zijn met het federaal
statuut.
Er zouden twee kamafB zijn voer
Vlaanderen ca twee voor Wallonië en
men behoudt het Parlementair stelsel
zooals wij het kennen*
De Bondsstaat heeft in zijne attri*
buten de souvereiniteit, dc buiten*
landsche politiek, de tolpolitiok, die
van het vervoer en de kolonie.
De Koning oefent het Bondsgezag
uit met federale ministers, die verant
woordelijk sijn voor de delegaties, af
gevaardigd door de Kamers van Vlaan
deren en Wallonië.
Het statuut voorsiet de ontwapening;
voor de veiligheid vindt men de ver«
dragen van Geneve en Locarno vol
doende. Er wordt eene staatsmiiitie
voor het bewaren der orde voorzien.
Brussel wordt als Vlaamsche stad
beschouwd en, zijn er daar overgangs
maatregelen noodig, dan za[ het
Vlaamsche Parlement daarover be
slissen,
Een onzer politieke vrienden stuurt
ons nog de volgende bijzonderheden
Het wetsvoorstel tot herziening der
grondwet is onderteekend door M.M,
Vos. De Clercq, Romsée, Leuridan on
De Bcuckelaere.
Hat is voorafgegaan door een me*
morie van toelichting, opgesteld door
M. Herman Vos.
Hat eerste hoofdstuk van dit uitge
breid document, bestaande uit twee
bladzijden van een dagblad, is g -titeld
Bondsstotuut van het Vereenitjd Ko«
ninkrijk Vlaanderen en Wallonië,
Het artikel 1 luidt De Vlaamsche
en Waalsohe volken, voorheen tot één
BaUisohe bevolking samengevoegd,
worden alsafzonderlijke volken erkend.
Art. 2. Het Vlaamsohe velk is ver-
eenigd in den Staat Vlaanderen het
Waalsohe volk in den Staat Wallenia,
Art, 3. Da Staten Vlaanderen en
Wallonië vormen srmen een bond van
Vlaanderen en Wallonië.
Het tweede deel draagt den titel van
«Grondwet der beide Staten».
De tegenwoordige koning en zijn
navolgers worden als wettige vorsten
van de twss Staten erkend.
Verder wordt bepaald dat de Staat
Vlaanderen en de Staat Wallonië een
afzonderlijk Parlement zullen kiezen*
Het derde hoofdstuk: u De Bond
be .&ndelt de taak van den Bonds
staat. De Bondsvergadering zou be
staan uit een Vlaamsche en een Waal-
sche afvaardiging ieder van 21 ledso»
In gouden off zwarten druk
TEN BUREELE DEZER
KERKSTRAAT, 21, AALST