De Taalkwestie in den Senaat
Belangrijke Redevoering van M. TSCHOFFEN.
Rond 0, L. Vr. Bezoeking
Zaterdag
Juli 1931
Rood-Kruis van Belgie
Het werk van
Jules Persijn bekroond
HET VRAAGSTUK
DERPVERKLOOSHEID
De
Belgisch Hollan dsch e
onderhandelingen
Prof. Piccard
in Zwitserland
landbouwbelangen
XXXVII JAARGANG NUMMER |52
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. TelefooB 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uhg»T»r J. Va» Nuflel-De Gendt.
Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs Bank Building/Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
H. Bertha
Zonep3,54Zonaf7,55
L.K. 7 N.M. 15
(FOLKLORE)
(Vervolg en slok-)
Te Mooregem bij Audenaerde bee-
weegt men naar O. L, Vrouw ten
Doorn. Deze kapel wordt bezooht se
dert honderde jaren tegen de kinder»*
ziekten.
Te Rozebeka bij Sottetfem dient men
ook Onze Lieve Vrouw (van Rozebeke)
Nogmaals de overlevering zegt, dat
toen men besloot eene kerk te bouwen
er geschil ontstond nopens de plaats.
De eenen wilden ze stellen op de
hoogte der parochie, de anderen waar
nu de kapel Ter Linden staat, anderen
nog waar ze nu staat. De' plaats die
eindelijk de voorkeur kreeg was met
vlas bezaaid. Daar dit vlas ver van
rijp was, stelde men uit van aan den
bouw te beginnen, doch 's anderdaags
vond men het vlas volkomen rijpen
zelfs gesleten, Hot was het werk der
Engelen. Tot heden toe wordt ter ker
ke eeno klos vlas bewaard, in hat ge
dacht dar paroohlanen is hot eene klos
van dat wonderbaar vlas,
Met dezen tijd on rond dit feest gaat
men te Stockel in Brabant beeweegen
tegen de breuken bij O.L. Vrouw
Nog te Vosselaer in 't Antwerpsohe.
waar kardinaal Van Roey werd gebo
ren bezoekt men O L. Vrouw in haar
heiligdom. Dit beeld werd in non zand
heuvel gevonden. Daar er twist ont
stond tusschen de naburige dorpen en
de stad Turnhout nopens hak bezit er
van, kwam men overeen het te plaatsen
in de kerk van het nabijgelegen dorp
Vosselaer. Zoo groot was weldra de
toeloop van 't volk, dat men welhaast
eene nieuw8 kerk moeafc bouwen. Ge
lijk op vele plaatsen had mon het planj
opgevat, op etne andere plaats een'
tempel, Maria waardig, op te richten,
doch op zekeren dag vond men do aan
gebrachte steenen bij het oud aer-
biedweerdig heiligdom tarug dit was
het bewijs dat Maria aldaar nog wilde
vereerd worden. A^.enigvuldigc breuk
banden on krukken getuigen van da
wonderbare genezingen ter plaat*
verkregen.
Vroeger te Yper drosg men op den
vooravond van dit feest het beeld van
O. L. Vrouw der Vest naar da Sint
Nikolaaskerk.
Alle jaren hadden proeessien plaats
op O. L. Vrouw Boodschap en O, L-
Vrouw Bezoeking te Wolverthem In
Brabant, Nooit bleef m-en hier aan te
kort om wille van 't slecht weer.
Aldaar wordt Maria als Behoudenis
der Kranken vereerd, Rond 1.658 hing
een landman een beeld van O. Lieve
Vrouw aan een boom. Dagelijks bad
de man voor dat beeld en veel voor
bijgangers deden hem na. Dia plaats
werd om zoo ta zaggen een heiligdom.
Wcndare genezingen bekwam men er
en talrijken verklaarden dot eon licht
verechaen toen zij er baden.
Eindelijk ts Poperinghe v/erd het
beeld van O. L. Vrouw van St Jan op
wonderbare wijze ter veraering ge
bracht. Een-schipper vond het in de
Vletarbeek, dtoeg het naar de hoofd
kerk, doch 's anderdaags was hot ver
dwenen. Bij het terugvinden aan de
beek, werd het in S. Bartijn gedragen,
doch nogmaals verdween het 's nachts.
De derde keer werd hot in Sint Janss
kerk gedragen en daar bleef het.
1 Lat volk stroomde toe lot dit won
derbeeld en Maria werd er aanroepen
als troosteres der bedrukten. In 1479
gebeurde het dat een kind doodgabo*
ren in ongewijde grond begraven zijn
de, de moeder dearOm zeer droef zijn
de haren toevlucht tot Maria nam na
een drietal dagen ontgroef men het
wichtje, bracht het in d« St Janskerk
bij het mirakelbeflld, en .O wonder, het
gaf teeken van leven een priester
diende het H. Doopsel toe en daarna
stierf het een uur nadion. De gebeur
tenis staat geboekt in de oude hand
schriften en op de schilderijen der
kork ook bewaard. Vandaar de omme
gang van St Jan den Zondag na Onze
lieve Vrouw Beaoeking. Vroeger jaren
ging mon ook nog den Donkeren Om"
megang den laatsten nacht der Oc
taaf. De Pmmol ommegang den Zondag
van 't slulton der Octaaf, geachiedi op
den wijk Pamel,
Dit is eene eigenaardige wandeling
langs de versierde winkels*
Deze feestdag herinnert ons ook hoe
wij onze bezoeken die we doen of ont
vangen moeten heiligen en te nutte
maken aan ons zei ven en aan anderen.
Vermits er zooveel goeds uit voort
sproot voor Sinte Elisabeth en StJan
Bapiist en Maria, de allerheiligste er
zooveel verdiensten putle, zal deze
herinnering en hst navolgen van zoo
hoogverhevene voorbeelden ons meer
dan dienstig wezen.
ü?le vervolg onderaan volgende kolom.
Afdeeling Aalst.
Besmettelijke ziekten
De fflazelen
Aard. Het is een. smetziekte, die
bijzonder heersc'nt onder de kleine kiiï-
deren. Deze ziekte kan ook heel gevaar
lijk wonden door verwikkelingen op
keel, longen, oog-en, ooien, en-4.
De ongekende kiemen bevinden zich
in de vochten van oogen, neus, keel,
,enz.
Kenfceökens. Koorts en ontsteking-
van oogen, neus en keel, gelijk bij een
verkoudheid in 'i hoofd.
J>en 3-n of 4n dag verschijnen roo.de
vlekjes op het aangezicht en weldra pp
geheel het liahaam. De vervelling be
gint na 5 lot 8 dagen en de ziekte loopt
af op twee of drie welken.
Voorzorgsmaatregelen.
1) Den zieke afgezonderd houden en
hem 'minstens 3 weken in huis doen
blijven.
2) Het uitkomen van den uitslag be
gunstigen door in wikkel ing van het li
chaam "in een vcohtiigen doek, alle drie
uur vernieuwd.
3) Stipt de aanbevelingen van den
geneesheer volgen, want, evenals voor
de mode koorts zijn hier, bij de minste
nalatigheid, ernstige verwikkelingen te
vreezen.
4) Nia de genezing een goed zeepbad
geven.
Stel niet langer uit lid te worden van
het Rood-Kruis, dat een bij uitstek
menscblievend werk is.
De jury, belast met het toekennen
van den vijfjaarlijkschcn Prijs voor
Critiek en Esaays over :het tijdperk
1926-1930, heeft met algemeene stem
men, den prijs van 10.000 fr. toegekend
aan don hoer Prof. Persyn.
Na de eerste schifting onder de tal
rijke werken, bleven de namen over van
.de H.H. Do Bom, De Bruyne, Eockhout,
Gijsen, Kenia, Monteyne, Muls,' Persijn,
Tousaint, Van da Voorde, wijlen Van
Ostayjen en Verschaeve. Na een tweede
schifting behield de jury de namen van
de H.H. Gysen, Persijn, Van de Voorde
en wijlen Van Oalayen.
Eindelijk besloot ze te bekronen do
«Vlaamsolve Bijdragen» van Prof. Per
sijn, bevallende de drie deelen over de
Sniedersen, de twee deelen over Ibsen
en de twee bundels «Gedenkdagen», en
was gelukkig aldus het levenswerk van
Prof. Persijn te kunnen erkennen.
iDe jury bestond uit de h.h. prof.
Maurits Sabbe, And ré' De Ridder, Felix
Timmermans, August Van Caüwelaert
en Achilles'Mussche.
Hel werkloosheidsvraagstuk wordt
andermaal te Genéve behandeld. Giste
ren morgen kwam een speciaal comiteit
van de Europeesche studiecommissie,
|dat voor de helft bestaat uit vertegen
woordigers der drie groepen van den
raad van beheer van ih-et internationale
a'cbeidsbureel, bijeen voor de bestudee
ring van de voorstellen van Albert Tho
mas.
Na een uiteenzetting- v.an Thomas
over de redenen, die hem geleid had
den lot het formuleeren van zijn drie
voortellen, namelijk) internationale
openbare «verken, nauwere samenwer
king tusschen do nationale arbeidsbeur
zen der verschillende Eur.opeesche
staten en een nadere bostudeering van
hot vraagstuk van de uitwijking van
arbeiders in Europa, hield de commis
sie een koa-le algemeene bespreking,
gedurende welke de Duit&ehe gedele
geerde Vogel en de Italiaan Olivetti,
beiden vertegenwoordigers van do
wonkgeversgnoep in den -raad van be
heer, nogmaals hun standpunt, ten op
zichte van het werkloosheidsvraagstuk
uiteenzetten, waarbij van Duitsche
zijde op de politieke en ifinancieele
zijde van het vraagstuk gewezen werd
en Olivetti aandrong op de ontwikke
ling- van de kolonisatie.
Het voorstel voor de onderneming
van groole openbare werken werd
breedvoerig besproken, waarbij onver
mijdelijk de kwestie van hel in .om-
loop brengen van hel. do-ode kapitaal,
zooals Thdmias duet noemde, op den
voorgrond trad. De bestuurder van de
economische afdeeling van bel Volken
Worden de wielingen in tweeen
getrokken
Bedert. het IMederland-ech Parlement
het verdrag verwierp, dat tusschen
Brussel cn Don Haag was gesloten, was
de B©l.gi*oh-Holland8chc kwestie op een
door)punt gekomen. De besprekingen
werden nochtans te Parijs hervat, maar
nopens een enkel punt: het bezit van
de Wielingen.
Naar thans van zekere zijde w.ordt
verzekerd zullen deze besprekingen wel
dra tot een akkoord leiden. Belgie zou
erin toestemmen de Wielingen met
Nederland te deelen. (De Wielingen zou
den in gansch hunne lengte in twee
deelen van gelijke oppervlakte wiord.en
verdeeld. De Hollandse he wateren zou
den zich aldus lot op twee 'kilometer
van Zeebrugge uitstrekken.
Er wordt zeLfs gezegd dat de onder
handelingen reeds zoo ver gevorderd
zijn, dat minister Hymans aanstalten
maakt cm: naar Parijs te vertrekken,
wiaar hij de hee'ren Beelaers van Blok
land en London zou ontmoeten om met
hen het princiep van bat. akkoord lo
onderteek-enen.
Vervolg en slot.
Vooreerst worat het beginsel vastge
legd dat hot lager onderwijs gegeven
wordt in de taal van de streek waar de
school gelegen is; in hot Fransch in
Wallonië; in het Nederlandsch in
'V La anderen.; in het Duits-ch in hel
Duilsah gebied; in het Frans.ch en in
het Nederlandsch te Brussel, tweetalig.
Dat ar sinds den oorlog, om niet van
vnoeigein te spreken, dertien jaar hate
lijke twisten nocdig zijn geweest om
tot de erkenning van dit princiep te ko
men, zal liet volgende geslacht moei
lijk kunnen begrijpen. (Dp verschil
lende banken rechts Zeer- goed
Bij artikel 20, 1, wordt dit gehul
digd.
Maar er zijn kinderen die de taal
niet spreken van de streek waar zij wo
nen. Welnu, die kinderen moeten ^er-
wijze onderwezen worden dat zij/, na
een zekeren tijd, deze taal kennen. Dus,
•voor .de kinderen is oen onderwijf/ ver-
ei&eht in de taal welke zij begrijpen en
dat onderwijs moet hen voorbereiden
'om zich de taal'welke zij nog niet spre
ken foe te eigenen.
Bij de paragrophen 2, 3, 4 en 5 van
artikel 20 wordt in die dubbele noodza
kelijkheid voorzien.
Zij voorzien, in dezelfde voorwaar
den in Vlaanderen als in Wallonië, in
de inrichting van een bijzonder regiem
voor de kinderen waarvan de 'moeder
taal niet de gewesttaai is.
Het is nauwelijks noodig te zeggen
dat hol recht van die kindenen niet zon-
dor toezicht mag uitgeoefend worden,
bonds&secrelaiiaat, Stoppani Jrong- aanjnoöh op een absolute manier; dat zou
op een enkwest naar de behoeften van
de verschillende Blaten en speciaal in
de weinig ontwikkelde landen. De kwes
tie ia, evenals de twee andere voorstel
len van Thomas naar oen ondercom-
missie verwezen, die nog gedurende de
ze zitting versUg zal moeten uitbren
gen over de verdere actie voor de be
strijding van de werkloosheid.
Voor alle verzekeringen
LE PHEN1X BELGE
Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt,
Luxemburg 506
niet toepasselijk zijn en niemand
vraagt dit.
De regeering heeft een o-plossing
aangenomen die ons allen, Vlamingen
als Walen, aanneembaar* schijnt; na
het princiep van het reeht van het kind
te hebben bevestigd, laat zij de gemeen
ten (en voor do aangenomen scholen,
de schoolkom-iterten) vrij te oordeelem
over de gepastheid klassen met oen bij
zonder regiem in te 'nichten.
Wij nemen deze oplossing aan. Zij
«.lrookt niet 0112e nationale tradities,
eerbiedigt de gemeentelijke zelfstan
digheid en beschermt evenwel doel
treffend de rechten van de min.1er.lic.den
M-et dit laatste -punt te betwisten be-
wijst nien dat men niets afweet van de
het mogelijk zal worden, aan degenen
die hun kennis willen vermeerderen,
de tweede landstaal aan te leenen.
Het is niet noodzakelijk dat die twee
de landstaal op de lagere school worde
aangeleerd, maar hot ia noodzakelijk
het onderwijs in die taal in te richten
wanneer een zeker aantal huisvaders
het vragen.
Is dit regiem voldoende 0111 aan da
Vlamingen de kennis van het Fraai set)
te verzekeren
Ja, in de mate waarin die kennis, kan
gewaarborgd worden, zonder tot dwang
maatregelen zijn .toevlucht te moeten
nemen.
Wij kunnen erop wijzen dat, op 3.600
lagere scholen in Vlaanderen, in 2.800
onderwijs in het Fransch gegeven
wordt.
Is dat regiem kwetsend voor de Wa
len? Neen, vermits geen enkele Waal
verplicht zal zijn Nederlands.ch te lee-
ren.
Ik meen dit u zoo volledig ihogelijk
te hebben aangetoond in korte wioorden
Dit ontwerp ver/zekert dat, in feite, do
kinderen die de taal niet spreken van de
streek, een onderwijs kunnen on!van
gen in de moedertaal, terwijl men er
levens om bezorgd is dat de taal van do
streek hun niet onbekend blijft.
Ei* is echter een groot e opwerping*.
fs dit. ontwerp op het lager onderwijs
waarbij, volgens den zin wellce onzo
politieke taal aa.11 die uitdrukking ge
geven heeft, geen mi nd erh ei ds klas se
voor hot Jager onderwijs voorzien wordt
niet een voor-ontwerp van een an
der ontwerp op het middelbaar onder
wijs, waarbij eveneens do «minderheids-
klassen afgeschaft worden en aldus in
werkelijkheid in de Ylaamsehe schoten
geen Franseh meer aangeleerd wordt?
Wij zeggen hel onomwonden Moest
hot besproken ontwerp tot deze ge
volgtrekking leiden, dan zouden de Wa
len bet niet goedkeuren. Boclv wij mec-
nen dat dit niet het geval is.
De Vlamingen zijn al te verstandig?
om niet te begrijpen dat zij tot plicht
hebben aan liun volk de kennis le ver
zekeren van een fweede taal van inter
nationale beleekcniis. En zij komen aan
dezen plicht niet (e kort.
Wal zal er gebmren in de middelba
re school Wij weten fret neg niet.
Het ontwerp betreffende het lagefl
het woord nam.
De Zwitsersche regeoning heeft een geschiedenis, cn van de fei.en. jonderwijs houdt verband met het toe
maaltijd aangeboden ter ©ere van prof. I immers in het verleden hebben do komstig ontwerp betreffende liet nijd
ig icpa ril, waarbij de heer iM.otta, na- [vLairmsche gemeen tob cistu ren zon-let! /■dclbaar onderwijs,
mens den bondsraad, zijn landgenoot.jc}aar|oe verplicht te zijn, FfaiTsehe. Men begrijpt dus dat sommige oiulofl
huldigde en ook de Belgische minister -jciaS€en ingerieht. Er waren er 75 in een'oms aarzelen hun goedkeuring te hech-
atnd, waar de Vlaanisehe beweging het,ten aan het ontwerp betreffende het la-
hevigst És en wet te Antwerpen. jger onderwijs zonder te weten wat zaï
Wat laat toe, spijts de plechtige be- ^worden voorgesteld voor het 'iniddel-
•weringen van -de Vlamragien te gcloo-ibaar, onderwijs.
De pofcasch In de rapenteelt ven dat mon ze 'morgen zal afschaffen? Moet ik diegenen gelooven (van onzo
De rapenteelt is v.an overwegend be- Trouwens oni meor in bet bijzonder jVla-amwifie collega's die ik he-5 geraad-
lang in ons land, vooral in de Vlaam- ie spreken over de Fr.an.schtalige min- pleegid, dan ligt Iret in hun bedoeling te
sche gouwen. .«Geen rapen, geen vee- derheden in Vlaanderen, wie weet niet beslissen dal geen enkel jongeling zij-
voeder, gedurende den Winter», zegt dedal de gemeen (eb es timen rechtstreeks ve middelbare studiën in Vlaanderen
Vlaamsehe beer. En inderdaad, is de afhangen van de jgemeont©kiezers cmzal voltooien zonder grondige kennis,
raap .eigenlijk een la'itm voeder, toch be- dal zij die tot deze intniderili'eden behoo- van het Fransch Zullen wij de uren,
ren niet worden gerekend onder de besteed aan het. onderwijs in het
minste invloedrijkste kiezers Ten Fr.ansdi cn aan liet onderwijs in het
slotte wijzen wij erop dat 5 van a'rtti- jVlaamsch', doseeren Hoeveel uren zui-
kel 20 belangrijke toegeving vanwe- Ion er noodtg zrjn.
ge de Vlamingen den eerbied voor dei Men moet een nuttig onderwijs ver-
verworven rechten verzekert. zekeren om te komen tol een pnactischo
Men mag dus besluiten dat hef mieu- kennis van de taal.
we stolsel, zonder zijn toevlucht te ne- Tn het ontwerp is ar, een artikel d?»t
men tot dwangmaatregelen die door de zon overgebracht kunnen worden in de
psychologische reacties welke zal uil- wc' op het middelbaar onderwijs. Ik be
ldeken, vaak indruischen tegen bet doel .doel paragraaf 4 van amtikel 20. Hot
dat zij nastreven, aan al de kleine Bel- voorziet dat de leerlingen die lager on-
gon bet lager onderwijs, gelgevon in een derwijs zullen opdoen in een der klas-
taal d'fe zij begrijpen, zal verzekeren, [sen bestemd voor degenen die de taal
Lid 4 van bet artikel voorziet de noo-jder streek niet kennen, verplicht zullen
vat zij voedsel, oefent een voldoenden
invloed uit door de vitaminen welke zij
bevat, on vervult een belangrijke rol
als vulselrantsoen.
Gedurende den groei, w-orden de rap
en soms meerdere malen cvorvloe-dig
-met ale en beer begoten; altijd wordt
hun een flinke slikslofbemesling toe
gepast, ditkwijls ook ontvangen zij su
perfosfaat.
Wel ten onrechte wordt zelden p.o-
tasch toegediend, hoewel de potascli
van beslist overwegenden invloed is in
deze teelt. Vooruit strevende booren be
ginnen dat in te zien; hun getal even
wel is nog klehi.
In de zandgronden geven wij de voor
keur aan de sylvinlet-kainiot, in de
zware gronde aan de chloonpotasch.'
Zomhaast het vlas gesleten, de garst,
diige 'maatregelen, opdat de kinderen, zijn met vrucht de lessen te volgen van
die 3il bijzonder regiem genieten, niet een technisch onderwijs in dc gewest-
het gevaar loofen onkundig te blijvenjtoal.
van de taal van bet volk yaaronder zij De kleine Fransehlalige Vlaming die
0leven, en dus ballingen te worden in ei- oen bijzondere klasse zal volgen, zal
de rogge, de tarwe of de ha-ver gepikt, gen lajid, om den zwaren niaatschappe- ook een Vla.amsch onderwijs genieten
wordt het potasclizout uitgestrooid, de lijken misslag niel te bestendigen waar- dat heni in slaat zal stellen de lessen
graanstoppel niet ale of beer begoten, door een betreurenswaardige sebeidingwan het onderwijs in lvel Vlaamsch te
dc stoppel gebreken, de grond opper- is ontstaan tusschen de macli',hebbende .volgen.
vla'kTdg omgeploegd, geschoepcrd en en bezittende klassen en de volksklas- Wij vragen dr,i, dezelfde fo'rhilule hot
Wij putten vele van daze bijzonder
heden in het Volkskundig Kilendtr
door het Vleamsohe L*nd dcor pries
ter Gabr. Celis, heirniislaan 5, Gent,
wiens andere boeken ook wa niet te
veel kunnen aanprijzen. Later komen
wij bij tfeleganheld en per bijzonder
artikel terug op voormelden schrijver
en op zijne folkloristische en andere
volksboekwerktn. MARC.
geegd, en kunnen de rapen uitgezaaid s.c.
worden.De grondbewerkingen laten over
liet algemeen onder -geen enkel opzicht
te wenschen over.
Men mag gerust 800 kgr. sylviniet-
kai-niet of 300 !kgr. chloorpotasch per
hectare gebruiken; veel potasch, veel
rapen, ziektevrij, voedzaam.
onderwijs var, het Fransch in hel mid-
Bïjgevolg zal 'er geen kind de lagere ,dolbaar Onderwijs ziou waarbobgen.
school verlaten zonder kennis van hetzoodanig dc jongelui in slaat we-
Franscli indien hel in Wallonië woont, jze/n icssen van iiet hooger onderwijs,
zonder kennis van hot Nederlandsch i'*n hel Fransch fc volgen,
indien liet in Vlaanderen woont. I jfc rnccn dal deze formule de inslem-
Wat bet onderwijs der twecdQ }aai niing zal vinden bij de Vlamingen en
aangaat, is er m artfkel 20b;s 'een ge-'wij Walen, wij zouden de voldoening
De ïapen hebben een groole potascli- b'Aklge samenvoeging van -flen eerbied 'hebben vast. te stellen dat de Vlamin-
behoefte, men vergete dat niet, en nj.eri .voov de vrijheid en de >hrg voor het gen het kostbaar erfgoed van de Fran-»
ban dele ingevolge, jwuarhorgcn yan maatregejen waardoor. tscihc kennis bewaren t
