DE GULDEN MIS
DE LIBERAAL EN DE SCH00LT0ELS0EN
16
Ds uitreiking dsr Noliel-prijzen te Steckliolm
Woensdag
Dec. 1951
De toelagen aan hel
Tri) Onderwijs
MINISTERRAAD
EENE MOTIE
Het Pond Sterling
HET CHWEESCH-
JAPANSCH GESCHIL
De Osservatore Romano
DE VOLES
XXXVII JAARGANG MUMMER 287
Kaflistraat, 9 «n 21, Aalst. TeUfoon 114. DAGBLAD 20 Ceotiunan Üitgarsr J. Van Nuffol-DeGendt.
20 Londres W. C. 2.
Eusebiua
ÏZonop7,4üZonaf3,53
E K. 16 V. M. 24
Publiciteit buiten het Arrond. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan 13, ie Brussel
Rue de Richelieu, Parij3
Bank Buüding/Kingsway,
Oiub brava buitenlieden houdan
aan dia H. Mis omdat ze meer kracht
beeft en uitwerksels dan eane ge
wone... zoo zeggen ze ten minste en
zoo houden ze het staan tegon al wie
dat tegenspreekt. We zullen daar
over niet rodekavelen of discuteeren.
Mis is mis, zei de Pastoor en hij had
6® Ülc-
Nu we moeten ons volk wat toe
geven maar toch het in geen zooge»
zegde bijgeloovigheid, als ik me zoo
mag uitdrukken, gelijk geven; Al
hoewel dit geen ware superstitie is.
De Gulden Mis geschiedt op den
Gulden Woensdag, dit jaar op 16
dozor. 't Is dan op Engelwoensdag
dat men 's morgens vroeg aan O. L.
Vrouw altaar do MissiTsmesse, de
Guldcnmcsse, de Duiveke-Daals-Messe
zingt; bij 't volk de krachtigste messe
van 'tjaar. Op vandaag begint de
lange week van Keraiatig,
Deze mis wordt Messiasmis ge-
besten,
Onze gekende folklorist en schrij»
vor van menig volksboek, da Eerw'
Heer en Vriend Gabriël Celis te
Gent, verzamelde daarover bijzon
dere gegevens, Onder ander meldt
bij A.hoewel deze mis in de alge-
meene liturgie slechts in de 14'
eeuw werd opgonomen was zij van
af de 12' eeuw in ons land gevierd.
In do middeleeuwen geschiedde dit
met grooten luister, wanneer da
Kamers van Rhetorica hunne mjste»
rit spelen opvoerden,
Te Brugge, Leuven, Aalst en elders
word toen de boodschap vertoond.
In liet archief van Sint Jacobskerk
te Brugge bewaard! men de beschrij
ving ervan
De dag voor dat de Gulden Mis
zou gecelebreerd worden, moet alles
in gereedheid gebracht worden: twee
steliagiëo in vorm van kapellekens,
in de grooto koor opgetimmerd wor
den en met gordijnen voorzien. Ho!
eone moet dienen voor Maria, het
andere voor den engei Gabriel. Ter
wijl op Quatertempardag, op het
einde der missen het Evangelie Mis
sus est wordt gezongen, zullen twee
vom af aangewezen kinderen of jon
gelingen. zich op passende
kleedan in do sacristij, de eene als
Maria, de andere als Gabriël en,
vooraf gegaan van kinderen met
brandende kaarsen, bun intrede doen
in het koor om dan plaats te nemen
in Unn kapelleke. Aanstonds, na de
missen,wordt de plechtige mis Rorate
Coeli gezongen, Bij hot begin van den
introïtus wordt da gordiju van bot
kapelletje, waarin Maria op een bid—
stoel neergeknield is, weggeschoven.
Evonzoo wordt na het Epistel het
kapeiiotje van den Engel geopend.
Hot Evangelie wordt gezongen door
den diaken en de twee kinderen, zo
hootsan de handeling na, niet alleen
in do botreifonde woorden, maar ook
met de gepaste gobaron. Wanneer op
het einde van het Evangelie, de Engel
deze woorden tot Maria stuurt De
II. Geest zal over u komen en de kracht
des Allerhoogste zal u overlommeren
wijst hij met den scepter dien hij in
de rechter hand houdt, naar eene
duif, den H. Geest verbeeldende en
met kaarslicht versierd, die langzaam
van hel koorgewelf neerdaalt tot
bovenhel hoofd van Maria.
Men aanzag da Messias- of Gulden-
mis als e»ne Noodmis die waarvan
men de meeste hulp kan verwachten;
daarom noemde ze ons volk dan ook
de krachtigste mis van hst jaar.
Deze dag valt in do naaste voorbe
reiding tot Kerstdag. Onze ltriatene
boeren en andere buitenlieden houden
er aan die mis als eene Zondagmis
bij te wonen. Ze hebben volle gelijk.
Indien we meer deden en verders en
voort in voege bielden wat onze
voorouders verrichtten van godsdienst
zin en godsdienstpraktijk zou het
voorzeker beter gaan in onze droeve
wereld.
Halt wangeloof bestaal er ook op
dezen dag der Gulden Mis, Het is
Rond den Heerd die ons dal aan
haalt i Wanneer dt priester gedu
rende die mis bet Orale Frales zegt
en men eich omdraait, ziet men al
de tooveressen die in de kerk zitten,
met een bieënkorf op het hoofd.
Gaan we naar de Gulden Mis
MARC.
De Brusselsche afdeeling van de Fe
deratie der. cliristene onderwijzers
liieljd vorige week in de groote zaal van
den de Mé-rode-kring eene algemeene
vergadering", om te protesteeren tegen
de besluitselen van het socialistisch
korugres voor wat betreft do gebeurlij
ke afschaffing der. toelagen aan het
vrij onderwijs.
Aan het bureel namen plaats MM.
Graf', voorzitter dei; Brusselsche sek-
tie; P. Maes, sckretaris, en Metsers,
ondervoorzitter der Federatie.
M. Graff deed opmerken dat het vrij
en het officieel onderwijs heel wel ne
ven elkander kunnen bestaan doch er
moet gelijke behandeling zijn voor de
onderwijzers en voor de kinderen.
M. Metsers, in het Vlaamsch, sprak
in denzelfden zin.
M. Liard deed opmerken dat de
christene onderwijzers slechts de
rechtvaardige toepassing vragen van
artikel 17 der Grondwet.
Hij protesteerde verder tegen de on
gelijkheid der pensioenen, in het vrij
en in hot officieel onderwijs.
De vergadering stemde eenparig een
dagorde «protesleerende tegen de so
cialistische kwaadwilligheid, eerbied
eisc-hende voor de grondwet, alsook de
volledige gelijkheid der toelagen, en
een beroep doende op alle katholieken
voor de stichting van strijdkomiteilen
in elk arrondissement.»
Noodtoestand in de nijverheid tHet
Albert-Kanaal. De huishuurwet.
Steun aan noodlijdende kunsfcenaers.
Nieuwe belastingen.
Maandag vergaderden de ministers
onder voorzitterschap van den heer,
Hunkin, eersten minister.
.Na het aanhooren van de uiteenzet
ting van den heer Hymans, minister,
van builenlandsclie zaken, over zijn
onderhandelingen te Londen, hebben
de ministers zich langdurig onder
houden «niet den toestand in de nij
verheid.
.Verschillende nijverheden hebben
om de tusschenkomst. verzocht der.
Regeering, daar ze dringend behoefte
hebben aan bescherming tegen bui-
tcnlandsche mededinging.
Die ministers hebben nog geen be
sluit getroffen. Zij willen, alvorens,
maatregelen te treffen, eerst een on
derzoek instellen ovet den toestand
van de nijverheid in het algemeen,en
pver elke nijverheid afzonderlijk.
De heer. Van C.aenegem, minister
yan openbarff werken, heeft daarna
langdurig gesproken over uitvoering
der openbare werken en voornamelijk
over liet Albert-kanaal,
Het programma door de commissie
yan openbare werken vastgesteld.zal
ongewijzigd worden uitgevoerd, dus
'pok het Albert-kanaal. Van een verza
ken aan dit kanaal is derhalve geen
Spraak,
Buiten dit kanaal om zullen even-
Wol nog volgende werken worden uit
gevoerd (graven van 't vak Brigden-
NeerÏÏaeren, dat toegankelijk zal zijn
voor schepen van 600 ton, en ver
breeding de Kempische vaart die toe
gankelijk zal 'gemaakt worden voor
gcJTepen van 600 ton,
b£idê werken vergen een ge
zamenlijke Uitgave van 300 miljoen
frank en zullen voltooid zijn in 1935.
Dat het Albert-kanaal wel degelijk
zal worden uitgevoerd bewijst liet
feit dat op 2e Januari de aanbeste
ding moet plaats vinden van het vak
van Eygenbilsen. De werken voor dit
vak zullen eveneens 3 jaar in beslag
nemen.
Het Albert-kanaal zal dus gegraven
worden. Men .moet echter inzien, dat
de financieele moeilijkheden op een
gegeven oogenblik een geval van
heirkracht zouden kunnen uitmaken.
Het is echter niet waarschijnlijk dat
'moeilijkheden van dien aard zich
zullen voordoen. De regeermg is het
in ieder geval eens met het plan yan
den lieer Van Gaenegem.
De ministers hebben daarna een
wetsontwerp goedgekeurd waarbij
de huisbuurwet voor 1932 verlengd
wordt. De minister van rechtswezen
zal Bij Koninklijk besluit de gemeen
ten aanduiden waar do wet moet
verlengd worden.
Nog werd goedgekeurd een wets
ontwerp waarbij de inrichting wordt
aangenomen van een nationale tom
bola ten bate der noodlijdende kun
stenaars en letterkundigen. Men
raamt de opbrengst van deze tombola
op 8 tot 10 miljoen.
Dje Nationale Bank en de Spaarkas
zullen voor 2 miljoen frank kunst
werken annkoopen, die nadien zullen
ttitgelot worden.
Een wetsontwerp waarbij de
rechtstreeksche belasting op do wed
den der beheerders van vennoot
schappen wordt gewijzigd, werd
eveneens goedgekeurd.
Ook zal een taks gelegd worden op
de winsten der Nationale Spaarkas.
Tenslotte werd goedgekeurd het
wetsontwerp dat bepaalt dat de ver
goeding der schade, veroorzaakt door
Zie vervolg onderaan vorige kolom
Binnen eenige dagen zullen kwijl-
schriften aangeboden worden voor de
vernieuwing van de abonnementen
voor 1932.
Onze prijzen blijven zooals verleden
jaar
12 maanden 66 fr.
6 maanden 34 fr.
3 maanden 17 fr.
O n t'v a ngs tko s t en inbe grep en
Om nutteloozc onkosten te sparen,
vragen wij aan onze abonnenten dat
zij de noodige schikkingen zouden
treffen opdat hot kwijtschrift, bij de
eerste aanbieding zou betaald worden.
De nieuwe abonnenten voor 1932
ontvangen het blad gratis lot Nieuw
jaar.
725 Katholieke Vlamingen van Gee-
raardsbergen en omstreken, in ver
gadering op 13 December 1931 over
wegende dat bet cultureel belang van
de Radio door de officieele staatsor
ganismen onderschat wordt
Overwegende dat het meerendeeT der
huidige Radio uitzendingen de Katho
lieke Vlaamsche bevolking' lieelemaal
niet bevredigt, verhopen ten stelligste
dat onze vertegenwoordigers in het
Parlement met kracht zullen protes
teeren tegen de onduldbare overheer-
sching der neutraliteit op Radio-ge
bied en dat zij onvoorwaardelijk meer
zendtijd zullen vragen voor de K.V.R.O
Besluiten niet te zullen rusten al
vorens volledige voldoening' worde ge
schonken aan de rechtmatige eischen
der, Katholieke Vlaamsche luisteraars.
.Gevoelige stijging
Het Pond Sterling is Maandag mor
gen gevoelig aan het stijgen gegaan.
Bij de opening der Beurs van Lon
den werd het pond aangeboden tegen
87 7/3 Fransche frank; 3,45 3/4 dol
lar; 17,65 "Zwilsersche frank en 8,53
gulden.
De Britsclie Staatsfondsen zijn ook
aan liet klimmen gegaan. Deze stij
ging is toe te schrijvln aan het opti
misme, teweeg gebracht door eene re
de van den Brilschen kanselier! der
schatkist.
Te Brussel werd het pond sterling
Maandag officieel gekwoteerd tegen
24,73 Belga, hetzij 123,65 fr.; de dol
lar 7,19 (35,95 fr.)de Fransche frank
26.2325 (141,1625 fr.): en de gulden
291,10 (1455,50 fr.}]
koolmijnonliginningen langs schends-
rechlerlijken weg moet worden gere
geld, wanneer de geraamde schade
de 50.00u fr. niet overtreft. Betwis
tingen daarover werden tot nu toe
onderworpen aan de vredegerechten
en aan de rQolU.bankgn van eersten
aanlegi
De Koning van Zweden reikte niet niecniig.teid artj ..^en uit;,
0e foto vertoont den Koning die deilDuitschen prof. Bergius geluk wenscht
Na 14 Magen weet «De Liberaal» te
spreken over het Socialistisch Gon-
gres cn zijn stemming in zake toela
gen aan bet Vrij katholiek Onderwijs.
En we waren dat eenigszins te ver
wachten niet om de houding der So
cialisten af te keuren, maar wel om
de katholieken aan te vallen. Ze blij
ven hun groot-vader Pietje van Hum
beek getrouw; dom, hatelijk anti-kle-
Ikalism.
«D.e Liberaal» aapt Van der Velde cn
andere socialisten na, die voorstellen
besparingen te doen op de toelagen
aan het vrij katholiek onderwijs. «Wc
s> léven thans, zegt «De Liberaal», in
p de magere jaren, Wen is ge
dwongen naar alle zijden te bc-
zuinigen, waarom dan ook niet op
do uitgaven ten voordecle van het
•mij onderwijs 1 Een groot deel de
zer uitgaven» Is veroorzaakt door hcA
oprichten van strijdscholen, scholen
die enkel voor doel hebben de open-
Bare school te bekampen en te ont-
volken.
OclT arme die blauwe schrijvelaar
is de kluts kwijt. Ofwel lieeft. die man
niet het minste begrip van wat een
vrije katholieke school is i Welnu,
dat Bij dan wetc, dat al dé gebouwen
der vrije kaLholieke scholen, gebouwd
en onderhouden worden met bet geld
der katholieken en daar is geen cen
tiem, versla wel, geen centiem, uit de
Staatsluis betaald om die gebouwen og
te richten.
Er zou dus veel kunnen gespaard
worden met de toelagen af te schaffen,
l.l.z. liet bestaan der vrije katholieke
school onmogelijk te imaken. En dan ?i
Op wiens kosten zullen de volkskinde
ren dan onderwezen worden
Wie zal 'de onderwijzers en onder
wijzeressen dan betalen en wie zal alj
de nieuwe schoolgebouwen oprichten?.
Onze nieuwe Gemeenteschool hier to
Aalst, kost zoo maar de bagatel van.
1.500,000 frank, cn dat is nog maai)
ééne school
Maar 't en is allemaal dat niet. Del
vrije katholieke school is een doorn,
in den voet der liberalen, alleen om*
dat ze katholiek is, dat is de kwestie.
Do liberalen zijn bereid de socia
listen te volgen Anseclc heeft dat
een'fe voorspeld óm bij de eerste ge
legenheid de beste, een meerderheid te
vormen en de toelagen aan het vrij.
katholiek onderwijs af te schaffen en
als gevolg daarvan de onderwijzers té*
broodrooven.
En als men dat alles weet, vinden
de fronlers het onnoodig een verweer-»
cojmi'teit in te richten.
Als die liecrcn geen gevaar zien in
den toestand, dan is dat te spijtigcr*
voor hen; wij katholieken zullen onzè
vrije school verdedigen omdat ze ka
tholiek is, en omdat ze de geliefkoosd^
school is van den arbeidersstand.
1 I
Japan stelt een nieuwen eisch.
Moekden, 14 Dec, Men meldt dat
de opperbevelhebber van de Japansche
troepen in Mandchoerie, generaal IIon-
jo, verklaard beeft, dat het Japansche
oppercommando maarschalk Tlsjang
Hsu-liang den eisch gesteld heeft
Tsjinlsjau onmiddellijk te. ontruimen
en de Chineesche troepen terstond op
transport te stellen naai; Peking,
Wanneer aan dezen eisch igeen ge-
dg gegeven wordt zou het Japansche
oppercommando zich genoodzaakt zien
Tsjintsjau te bezetten^
De president der Chineesche republiek
nam ontslag
Shanghai, '14 Dec, Maarschalk
Tsjang' Kai-sjek, president der Chi-
neesclie Republiek, heeft zijn ontslag-
ingediend. Men verwacht dat tengevol
ge van dit ontslag de minister van Fi
nancien en verschillende hoojge amb
tenaren den Raad en, den Staatsdienst
zullen verlaten.
De Japannsche troepen blijven
Mandchoerie
Tokio, T4 P.ec. In een verklaring
inzake de regeeringspolitiek deelde bet
nieuwe Japansche kabinet mede, dat
het met alle middelen de volledige Be-
schermiing van de Japansche belangen
in Mandchoerie zal handhaven en dat
de Japansche troepen in Mandchoerie
zullen blijven.
De toestand Verbetert
Gezien de toestand gunstig blijft,
hebben de Japansche overheden be
slist geene nieuwe troepen meer na.ail
Mand.cbAUfiA ifi &tu£QrL,
publiceert de verordeningen van Mus-
olini, betreffende liet houden van do
Zondagsrust en het verbod van het
overuremverk. Eerst geeft het blad
uitdrukking- aan de bevrediging, welke
deze maatregelen hebben gewekt in de
kringen der, geestelijkheid en bij' alle.
welgezinde katholieken. Van het voor
beeld van iden Slaat en de gemeenten
hangt natuurlijk alles af, en juist zij
lieten tot nog toe het meest op Zon-
en feestdagen werken. De «Osservato-'
re» herinnert er vervolgens aan dat,
door bet verdrag van La.leranen do
kerkelijke feestdagen opgenomen wee-*
den in de lijst der naionale fees.tda-»
gen; en waaje de. laatste steeds nauw-*
gezet worden gevierd, daar bekom-*
mert zich bijna niemand om de vié-*
ring van de kerkelijk geboden feest-*
dagen. Men behoeft er. slechts aan lO
herinneren, hoe bij de audiëntie wel-,
ke de H« Vadeij aan de Romeinsch<&
pastoors cn yaslenpredikers dit jaait
verleende, de pastoors zich billet)
moesten beklagen, dat van de zijde dei?
burgerlijke overheden niets gedaan),
werd om de Zon- en feestdagen doo£.
het volk te doen eerbiedigen, i
VOORTVERKOOPER9 'j
Van. heden af te bekomen, almanak**,
ken huisvriend, groote en kleine. Boe>
ken van inkomsten en uitgaven, dag-.'
boeken, kantoor-agendas, zak-agenda?
met pracht en andere banden, Nieuw:-1
jaarsbrieven, kaarten voor Kerstdag J
en Nieuwjaar,
Vermindering aart winkelier?
voortverkoopers.
Te verkrijgen boekhandel 'J. Van NuffeU
Pe OftQ&t KqrkstCa&H 21% Aalst*
