Spanje ei ds Verbannen Jezrilee
19
Vrijdag
Febr. 1952
Read het Partasiït
DE TIENDE VERJARING VAN HET
PONTIFICAAT VAN PIUS XI.
c
CONGO
DE FRANSCHE
REGEERUXGSKRIS1S
Bank gesloten te Hoei
Sterfgevallen in ons Land
XXXVIII UUttiiflcR 41
Karkstraot, 9 en 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-D« Gendt
Publiciteit buiten het ArroncJ. AALST Agentschap Havas, Adoif Max laan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs r—Bank Building/Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
H. Eonifecius
Zonop6.57Zonaf5 14
V. M. 22 L. K. 28
r,o 'toruglteer van do Paters werd in Doörter-dag. namf(]dag, le
yervolg
Op den Iwecuen omslag stond geschre-
u'n «Op doods'trul zult ge dit niet vele s'leden als een nationaal feest
openen vóór den 2 April 1767, bij zons-J gevierd. Weldra vinden zij weer. gc-
ondergang.» tiet bevel "bestond hierin: jjegenheid om hun toewijding voor het
de gewapende macht moest naar óCjvolk fe toonen een epidemische
kloosters der Jezuielen gezonden woi-|u0orfs hrcek'l uit te Cadix de Pa
den, de rel gieuzen gevangen nemca en i.ers bieden zich aan om de zieken lc
ze, binnen de 24 uren, naar de aange- helpen. De tachtigjarige Pater Her-
du idc "haven wegvoeren, zonder hun toe rera on twee zijner confraters vallen
te laten iets mee te nemen; dan moestals slachloffer hunner (toewijding.
«Wen ie inschepen mei bestemming In minder dan vijl' jaren lelde Spna-
naar de Pauselijke Staten. Spanje ij,
meende zich zoo van 660- Jezuïeten te
De aiYaarütgmg uer nneraie- lin
kerzijden, gelast met aan aen h. llcn-
kin ae opmerkingen over te inaken'
welke op de vergadering van Woens
dagmorgen werden -uitgedrukt, zal
5 uur,
Als slot der feestelijkheden Zondag ke het Pausdom voor de geloovigen
door *n Gudulakerk ingesteld, Ier goie-i uitmaakt. In den Paus hebben wij in
kuil n en afmaken.
Op den vastgesfelden dag. lagen op
hevel van d'Aranda, de schepen voor
anker in de havens vari Spanje en Ame
rika; de troepen waren gereed om mei
geweld op lc lieden en bijna op de
zelfde minuut had overal de wegvoe
ring plaats. Onder de bannelingen be
vonden zich mannen rnef. groot taleni
en van adellijke geboorte. d'Aranda,
Vi'oezend voor verwikkelingen, liet hun
weer 1000 Jeziuielen maar de
den eersten minister worden ontvan
gen.
Alhoewel de liberalen nog geen de
finitieve beslissing hebben genomen
staat Bet vast dat zij akkoord gaan
met het herstelplan in groote lijnen.
Gemeld werd dat het financieel
herstelplan ook het hellen van een
recht van fr. 2,50 per kilo op do onge
brande koffie behelsde; dc h. Petitjean
deelde Woensdagmorgen op de ver-
genheid der 10e verjaring van het Pon- derdaaci den Vader die ons liefheeft als
tificaat van Pius XI, had Dinsdag;Jezus zelf, de Gids die ons geleidt langs
revolutie van 1820 kwam hen opnieuw'gadering der linkerzijden mede dat
verbannen. Een jonge scholastiek en dit recht van fr. 2,50 op 1 frank was
twee leekehroedters trokken niette-1 teruggebracht. In plaats van T50 mil-
uiin in 1821 naar Tohtoia, waar de joen zou de opbrengst van dit recht
pest woedde. Zij bezetten de gevaar
lijksbo posten, sloven er zich af, en
als do plaag verdwenen is, worden
ze tot Iran belooriing in boeien ge
klonken en in ballingschap gezonden.
De vervolging neemt zelfs een bloe
dig karakter. In 1"823 stelt een mili
taire tusschenkoms'b van Frankrijk
persoonlijk aanbieden terug naar hun oen einde aan do revolutie en aan do
marteling van het Gezelschap. Op-
familie te gaan. Allen weigerden een
ander lot te aanvaarden dan hun con
fraters. Pater Jozef Pignolelli, 'n
Spaanschc edelman, antwoordde met
fierheid «Mijn beslissing is onher
roepelijk; liet is mij onverschillig of
mijn lichaam to>b voedsel zal strekken
voor visschcn of voor wormen; boven
al verlang ik te sterven in het Gezel
schap der Jezuielen, mijn confraters.
nieuw keeren de Paters naar Spanje
terug. Men vertrouwt (hun. zelfs,
hot bes'uur toe van de algcnieene
militaire schóól en van bet college
der edelen. Stilaan herwint de Orde
haar positie en haar ledental. Maar
nieuwe en ergere wreedheden staan
haar «tc wachten. In. 1834 worden spo
ren van de cholera.
nog sleclits 60 miljoen per jaar be
dragen.
OJe h. Franck, gouverneur der
Nationalo Bank liad Woensdagna
middag een onderhoud met den b.
Houtart, /minister van financien.
•avond een schiMerende vergauering
plaats m het Paleis der Schoone Kuns
ten door de Kaholieken belegd oim Bui
de te brengen aan den Heiligen Vader.
De groote zaal zal bomvol. Links en
rechts zitien de vooraanstaande perso
naliteiten uit de katholieke wereld; o.
m. staatsministers Theunis en Levie»
prins de Merode, tal van senators en
volksvertegenwoordigers eri zoo meer.
Te kwart na 8 ure, terwijl het orgel
speelt, treedt Mgr. Mieara, de pause
lijke nuntius te Brussel, de zaal in.
Hij wordt door de rechtstaande ver
gadering- van harte begroet.
Hij fs vergezeld door hee'r ftenkin,
eersten minister, staatsminister Van'woorden van leven heeft dat voor al-
Cauwelaert, Kan. Luytgaerens van den len, zooals dc Goddelijke Meester, Hij
Bioerenbond, minister Van Isacker, enz. I de weg is, de waarheid en het leven.
Heer Itenkin, eerste minister komt Na de aanwezigen te hebben aange-
eerst aan het woord. Hij brengt, buide'zot een vurig gebed te storten voor 011-
aan de roemrijke regeering van Paus zen geliefden Iï. Vader, richt de Pau-
Pius XI en begroet hem in den persoon selijko Nuntius zich dan in het Neder-
van zijn verlegenwordiger in dit land. landscli lot het auditorium:
Daarna nemen het woord Slaalsmi-
de wegen door God zelf gekozen, du
heelmeester die het werk van vergiffe
nis en genezing der zielen voortzet,
door Jezus-Chirtus begonnen; de Her
der die regeert in naam en in de plaats
van Jezus-Christus. Welk een zeker
heid voor ons, welk een rust voor onze
zielen, welk een vrede voor onze harten
welk" een balsem voor ons geweten,
welk een klaarheid voor onzen geesi,
welk een overgave in gansch ons ge
drag, te welen met een overtuigd ge
loof dat wij een Vader hebben die voor
ons tot Hem mogen wenden, dat, de
minste der zijnen hem naderen imag
en dat Hij voor allen. Hij alleen, do
In de geschiedenis der volgelingenanden der Jezuieten
van Loyola, zegt Crétineau Joly, vinden gerucht dal. de Pa'ters de fonteinen
wo dit, treffende feit dat al leden der
Drde, die hare verspreiding de .revolu
tie, dc ballingschap en dc oorlogen door deze beschuldigingen opge
togen overleefd ofschoon zo van hun'zweept, »Be samen met de nationale
Benevéns d'e verlaging van wedden,
ioonen, pensioenen, enz. en de ver
hooging van belastingen, taksen en
tolrechten behelst het financieel her
stelplan der regeering ook bezuini
gingen op de begrootinigeii, waartoe n's^er an Cauweïaort, M. Pauwels,
de Eerste Minister zijn medewerkersv00rzitfter van het Algemeen Christc-
uit de regeering' verzocht. Hjk Vakverbond, Mejuffer Demuer, in'
De h. Renkin heeft zelf reeds tabels'name der christene arbeidersmeisjes,1
doen opmaken van artikelen waarop M- °Seux namens de Katholieke Jeugd de vertegenwoordigers der talrijke
naar zijn meening kan bezuinigd |en Kanunnik Luytgaerens. Vlaamsche organisaties die deel geno-
ontdektp de vij-'worden, en samen met deze tabels! Daarna komt Mgr. Micara aan
verspreiden het heeft hij aan de verschillende minis- woord
EEN VERKLARING VAN DEN
PAUSELIJKEN NUNTIUS
Ik Houd eraan heel in het bijzonder
vergiftigd hebben.
Den 17 Juli belegert de
beloften waren ontslagen in 1814, op
•het einde van hun leven hef', juk, dat
ze in hun jeugd hadden aanvaard, weer.
kwaimien opnemen in het herstelde Ge
zelschap.
Deze standvastige overtuiging,
door den tijd niet werd aangetast
door een gemakkelijker leven en groo
te r vrijheid niet verzwakt, is een dier
wonderen die alleen het Gezelschap van
Jezus heeft beleefd. Overal waar een
huis van de Orde werd gesticht, vond'
men een 'tachtig-jarige Jezuiet, die aan!
liet land, dat voor hem een tweede va
derland geworden was, verzaakte om
met nieuwe werklust en jeugdige geest
drift bet leven van ontberingen en sa
crificiën wederom op te nemen. Onver
gankelijk bleek in de harte van
Loyola's discipelen de gehechtheid voor
bun Sociëteit. Frankrijk, Duilschland /t
en Italic hebben er in de 18de en lödcC
garde de kloosers onder de kreten
Vergff, vergif, Dood aan de Je-
zioicn. Leve de Republiek.»
Een. woeste plundering en een "ha
telijke moorderij volgt. Vele Paters
d:'cjkomen om, gemarteld of gefiïsiljeerd.
cnDen 7 Juli 1835 wordt liet Gezel
schap voor de derde maal ontbonden.
Nogmaals keeren zijn leden weer.
In 1932 .worden ze voor do vierde
maal verjaagd en ook nu zullen ze,
God wee't wanneer, teruggaan.
Zoo is het leven van dit wonderbare
Gezelschap. In alle landen valt het
immer als eerste slachtoffer van do
vervolging. Zonder 'twijfel ls de
voornaamste reden hiervan te zoeken
iin liet feit dat hot de meest vastberaden
verdediging uitmaakt van het geloof,
hól.' gezag en de orde dat de kracht
zijner regels, waarnaar het zijn op-
Tcespraak van Mgr Micara
hel men hebben aan de betoogingen van dezo
'dagen ter eere van Zijne Heiligheid
Paus PIUS XI in hun eigen taal geluk
te wenschen.
Door deze blijken van
aan den Plaatsvervanger
gehechtheid
van Kristus
ters een rondschrijven .gestuurd
waarin hij hen verzoekt onmiddellijk
maatregelen te neimien om aan het Wanneer Mgr. Micara, Pauselijke
Scliatkistkomiteit geen toelating meer.j Nuntius, het wöord wil nemen, rijst
te vragen lot facultatieve uitgaven, gansch de zaal overeind en juicht zij °P aapde hebben deze organisaties de
van welken aard ze ook wezen, n.l.toc- uitbundig en langdurig Zijne Excellcn- roemrijke tradities van Vlaanderen
lagen zonder ze ernstig te verlagen.cn tie toe. In de grootste stille en met ge- voortgezet, want het Vlaamsche volk
de uitgaven voor nationaal en ande- spannen aandacht wordt dan de toc-ihee^ zIc^ steeds onderscheiden door
re benoodigdheden, voor uitvoering spraak van Mgr Micara aanhoord,
van werken, voor allerhande zen- j Z. Exc. herinnert er aan, hoe gansch
dings- en verplaatsingskosten aan-,de christen wereld dezer dagen haar
zienlijk te besnoeien. iblikken gevestigd heeft-op het Vati-
Op do desbetreffende kredieten kaan bij gelegenheid der Xdc verjaring
moet (en allen prijze 15 p.c. worden van de kroning van Paus Pius XI en
bêzumigd, jlioe alle christen zielen bij deze ge-
rijn getrouwheid aan den Paus van
Rome er: het Vlaamsche bioed heeft ge
vloeid voor de verdediging van den H,
Stoei.
!k zal niet nalaten deze huldeblijken
over te maken aan den opperherder
voor wien het een groote troost za!
Men schat dal met deze maatregel j beurtenis vervuld zijn geweest (met Z'-Jn *e m'dden der zware bekommer-
stipt nageleefd en de eerste mi-liefde. Het edele Bekgie dat den II. Va
nister zal er over waken eeno bo- der zoo nauw aan 't harte ligt, heeft
sparing van ongeveer 200 miljoen zal hierbij niet willen ten achter blijven.
eeuw meer dan een bewijs van gage-
yen; het Spaansche schiereiland biedt
hetzelfde schouwspel.
(De ballingschap uitgesproken door
Karei III nam een einde onder zijn zoon
Karei IV. De 19de eeuw begon met een
verwoestende pesfsieMe in Audalousiö.
voeders en zijn predikers, zijn mis
sionarissen en zijn schrijvers,
mogelijk z,ijn.
Mgr Micara brengt dan de grootsche
indrukwekkende plechtigheid van ver
leden Zondag in herinnering. HTj wijst
er met voedoening op hoe Z. M. de Ko
ning en Z. Bm. Kardinaal Van Rooy
Oogonblikkelijk begeven de Jezuieten f™ -hen versPreid> d»
waarin de Sociëteit werkzaam
sterk doorwerkt.
Trots vervolgingen, tróts laster tc-
Pat-ers
zieh naar de' geteisterde streken Zeven hct cl0zel30haP dc woorden lier
en twintig vallen als slachtoffer hun- e0n huImer ffesehieaschrij-
nqr naastenliefde. Slechts in 1815 trekt ;ers' zeIfs B<*n Jezuïet en ook geen
Ferdinand VII het decreet in en laat !ng 4al de da8 V0R
weer aan do Paters officieel toe in rec,,tvaar<i,«t""d zei komen,
Spanje te wonen on in 't bezit te tre.|V0°r E°yola 8 volffelingon.»
don hunner goederen. Deze handel-1 ,In. ^^achting, dat deze dag' ver-
wijze van don koning stemdo overeen
et hel verlangen van de na'tie. Reeds I ;,an'lal Faters in ballingschap naar
in 17C8, 1 jaar en half éa 't decreet der!®a^p* zullen er voorzeker no;
verbanning van Karei III, deed zich
het volgende voor. Op den dag van zijn
feest was het de gewoon'e dat de ko
to ing op hef bale,on verscheen en aan
het verzamelde volk een gunst
Blond. Toen hij zich op 4
1768 vertoonde, vraagde liet
lol groote onlsftellenis van het
Vertrek van de «Thysville»
De Cong;oboot «Thysville» van de
Colm/p. Mar. Beige, is Woensdag-al9mede zoovnc! hoagc officieele over-
voormiddaig onder bevel van kapitein heden cn gezanten van vreemde na-
Heiremans, voor de 59e maal, uit Anl- *'ies ZiCh g°niengd hebben onder 'le
zijn werpen naar de kolonie vertrokken.°(n'od)are geloovigen die in de S'.c-
maalschappelijke werken on zijn gc-jOp het wandelterras en onder dc ^,oedele-k°rlv de dankmis en liet 'Ie
leerden vormt, op de gemeenschap afdaken op de kade, heers elite dc Eeum hebben bijgewoond, Gode hun
Is gewone belangstelling van familiele- er^en|€'li.ihheid betuigende voor cc
den en vrienden der passagiers. Er Aan het gevierde pontifikaaf
scheepten 41 reizigers van eerste en c,001'luchtige spreker legt vervol-
48 van tweede klas in, die de reis
Antwerpen Belgis cli-Congo mode-
maken, en 10 passagiers van eerste,
17 van tweede en 21 van tusschenklas
die tot Lobito aan boord zullen blij-
zelfs ven-
Do lading bestaat, in liet gelieel
(uit ongeveer 2400 ton verschillende
goederen, waaronder een uiteengeno-
men lolcomotief van 75 ton, die als
nchijne in Spanje, komen eeri zeker
deklasl vervoerd wordt, en waarvan de
gens nadruk op de groote weldaad wel
rassen van het oogenblik te weten1 dat
zijne kinderen van Vlaanderen steeds
een even groote liefde hebben voor
Hem.
Hot gebed en de zegen van den op
volger van den H. Petrus zullen voor
do Vlaamsche groepeeringen die deal
genomen hebben aan deze Pauselijke
feesten en die overeenkomstig de richt
lijnen van den Heiligen Vader vast be
sloten zijn zich gansch toe te wijdort
aan de Katholieke Actie een onderpand
zijn van voorspoed en vooruitgang als
mede een kostbare hulp in de pogingen
welke ze doen voor de vestiging van
het Rijk van Kristus. Leve de Paus
Deze hartelijke woorden lokken eert
onbedaarlijke ovatie uit.
Vocrafgaandelijke politieke
vergaderingen
Parijs 17 Feb. Daar president
Dommer nog Woensdagochtend mol dc
leiders van cle politieke groepen moesl
zijn in December 1932, wanneer de 1:cte' 20 'on' cn 1,et onc|erstel 17 Ionsproïcen, hadden dezen morgen in het
lot de terugroeping der Jezuielen.
De gehechtheid van dc massa aan
hun verbannen opvoeders, verzwak
te niel. 47 jaren zouden verloopen
eer Ferdinand het deereeHi onder-
leekende waarin hij aan de Jezuie
ten eerherstel schonk in de volgende
bewoordingen De verlangens van
zooveel aanzienlijke personen, die de
duidelijkste blijken van roclilsoha-
penheid hebben gegeven, Id'bben mi
Jezuielen van ons land bet eeuwfeestiWC=en ccn m«tarcn vloer van 330
van de herstelling der Belgische pro-' 'on 8r' ton bouten en zes uitccnge-
vincle zullen vieren (.3 D,ec 1832) T,0Tnen wagons voor Decauville-
toé-j en met fierheid zullen, wij er Iiuii'sr00™'Pf' con gezamenlijk gewich'
November verbannm broeders «P mogen wij
volk' en dat b'j ons' de dalers van het
Hof ^eze^sc^aP hebben kunnen werken
een eeuw lang. wel niet zonder be-
kamptó en soms bard bekampt te zijn.
maar toch zonder eigenlijke vervol
ging gekend te hebben, dank aan
den ruimen geest onzer yaderland-
sohe instellingen.
ders belangen en er wordt beroep ge
daan op bevoegde vereffenaars onder
- bont rooi van ervaringrijke advokaten.
cr toegebracht om de aantijgingen te- De Klanten krijgen de verzekering dat
ten het Gezelschap van Jezus na- al de titels zich regelmatig in do dos-
er te onderzoeken. Ik heb bevondensiers der eigenaars bevinden. Al hel
dc jaïoerschheid van onverbid- mogelijke wordt gedaan opdat.de klan-
delijke vijanden zijn ondergang heeft ten niet te veel zouden te lijden heb-
van 35 ton vertegenwoordigend.
bewerkt.».
(hen van dezo schielijke vereffening,
De bank Albert Mathieu te Hoei
heeft Dinsdag morgen u'itgcplakt, dat
zij verplicht was hare winkelten te
sluiten. Zij bevond zich in d'e onmoge
lijkheid hare schuldvorderingen te mo-
biliseeren en in den laatstcn tijd had
men er de geplaatste gelden grootcn-
deels terug getrokken.
In een imeedeelin.g verklaart tic bank
dat hare klanten rechtstreeks zullen in
gelicht worden en dat zij over enkele
dagen alle nuttige aanduidingen zul
len ontvangen.
)De bank houdt er aan dat er een
openlijke en openbare vereffening ge
schiede voor het vrijwaren van eenie-
Zie vervolg, onderaan vorige kolom,
Palais Bourbon verscheidene politieke
vergaderingen plaats.
Herriot, Marin en Blum bij Doumer
Parijs, 17 Febr. President Dou
mer heeft Woensdagmorgen, na af
loop van de politieke vergaderingen in
het palais Bourbon, Herriot, Louis Ma
rin en Leon Blum ontvangen.
Een samenwerking Boncdur-Tardieu?
Parijs Ï7 Feb. President Doumer
heeft Woensda/gfmongen besprekingen
gehad met tal van parlementaire per
sonen, ten einde zoo spoedig mogelijk
een einde aan de krisis te stellen. Hoe
wel over Tiet verloop van de onderhan
delingen volledig stilzwijgen wordt be
waard, is toch bekend dat cr nog tal
van moeilijkheden bestaan.
dere kringen acht men ook de senato
ren Barthou of Cheron geschilde per
sonen am met de kabinetsvorming 1q
worden belast.
Statistiek over 1930
In verband met de sterfgevallen ovec
1030, in ons land, deelt het kwartaal
blad van het Bureel van Algemeen©
Statistiek, van liet Imdnisterfe van
Binnenl'andscho Zaken, mede wat volgt;
In 1030 heeft men 107,468 sterfge
vallen geboekt, kleiner getal dan het
voorgaande jaar. De verhouding der,
sterfgevallen tot 10,000 inwoners be
liep voor het rijk, 132,19 in plaats van
149,8.5 in 1929. Als men de provinciën
onderling vergelijkt ten opzichte vaiï
de verhoudingen tot 10,000 inwoners!
van de sterfgevallen in elke leeftijds
groep, bevindt men dat deze verhou
ding het hoogst staat in Limburg, wat
betreft de sterfgevallen van minder,
dan 1 jaar, van 1 lot" beneden 5 jaap
en van 5 tot beneden 20 jaar; wat do
sterfgevallen van 20 tot 00 jaar aan-
P,e Senaat wenscht een uitbreiding'gaat, bereikt de provincie Henegouwen
van den grondslag' dor regeerieg naar de 'hoogste verhouding, terwijl zulksi
links terwijl de meerderheid in de Ka
mor aan de huidigen vorm van hef na
tionale blok wenscht vast te houden.
Men spreekt nog over een samen
werking Paul Boncour-TardiQU. In un-
in de provincie Namen liet geval is in.
zake sterfgevallen van CO jaar en ouder,
Voor het geheelo rijk was dc gemid-.
delde leeftijd der overledenen iu 1930|
49 jaar.