ARLE
I
Volksfilosofle
Vrijdag
Juni 1952
LseHg Verwoeste Bewesten
De Regeeringscrisis
in Duitschland
P.e Politieke Toestand
in Frankrijk
KAMER
Godsdiensthaat in Mexico
Van een feest voor
't Davidsfonds en een film
in 'n Cinema
KSST
XXXVIII JAARGANG NUmmER ||3
Kerkstraat, 9 én 21 Aalst. Telefoon 114. DAGBLAD 20 Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arrond, AALST Agentschap Havas, Adolf. Maxlaan 13, te Brussel Rue de Richelieu, Parijs Bank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2.
Hé LuciHianus
Zonop3,53Zonaf7,45
N. M. 4 E, K. li
Welke vrijheid gemeten de socialisten in
hunne roode partij
Da vrijheid van to pakkefl Of to latan
staan In Rusland hebben ze zelfs nog'
zooveal niet. Daar moeten za pakken
of ze worden zelf gepakt. Daar hebben
zo nu het "rood paradijs», waar de
dommorikken "zoo naar verlangden,
omdat ze 'nen keer de rooden aan den
gang wilden zien, in plaats van hun
gezond verstand te gebruiken.
Wat leert ons de Crisis
Dat men nu gedwongen kan doen.
hetgeen man goedschiks en overeen
komstig do rode en de kristelijke
menschlievandheid niet wilde inzien en
in praktijk stellen..'tls juist het ver
schil tussehsn zijn eigen meester zijn,
ei geleid en gedwongen worden door
mar da schoonpraters te luisteren...
Wat toont de waarde der princiepen
Hetgeen men ziet dat varloren ging
bin3t de jaran oefening die men noodig
hid om '6 prinoiep te snappen en in
praktijk to stellen.
Da godsdienst nu geeft de princie
pen in de zedelijka orde. en ge kunt
beseffen zoo ge verstand en onder*
vinding hebt wat da wereld zou zijn
zonder godsdienst.
Eigenlijk moet go 't niet meer besef
fen. Ge ziet het maar ongelukkig al te
goed, en ge wordt het ook duohtig
gewaar in uwen zak. Want al die sleoh-
te financies: gevolg van ongodsdien
stigheid.
Waarom stemmen de fronters altijd tegen
Ie wetten die in het voordeel van het
fiaamsch zijn
Omdat ze niet schijnen te weten hoe
jen politieke vlieger opgaat.
Zo zouden willen als baeen van
t ket" heel den boel omdraaien. Maar
se zijn geen bazen en wat ze willen,
ecu zaifs geen machtige keizer kunnen
doen.
Ze stellen zich aan als menschen, die
in eens van hun ziekte of hun mizerie
willen verlost zijn door iets geweldigs.
Doch zoo iets heeft nooit een goeden
'uitslag gehad. De geschiedenis en de
dagelijksche ondervinding, ten andere,
leeren dat de vlieger heel anders op
gaat. Eene ernstige en volhardende
sktie zal veel verder leiden, en betere
uitslagen opleveren voor ons aller dier
bare Vlaamsche zaak. X.X.
4 1921
TREKKING VAN 1 JUNI 1932
J. 138527 n. 4 uitbetaal!), met f. 250,000
5. 155495 n.lG uitbetaal!), niet f. ,100,000
146417 n.19 uilbetaalb., met f. 50,000
146417 n. 4 uilbetaalb. met f. 50,070
B. 138527 n.15 uilbetaalb. met f. 50.000
De andere nummers der bovenvermel
de series, alsook de series 13127, en
103G34 zijn uitbelaalbaar, met fr, 250.
van zijn kabinet, geven aanleiding tot
heftige kritiek in de liberale pers. .van.
links.
Deze verklaart dat Hindenburg en
zijne raadsleden, door M. von Papen te
kiezen, drukking hebben willen uitoe
fenen op de katholieke partij en zich
minstens liare welwillende neutrali
teit verzekeren, docli de Centrum
pers i.s de eerste om op de groote mis
noegdheid te wijzen welke deze benoe
ming in de Centrum-middens veroor
zaakte. De «Koelnische Yolkszeilung»
o[m. drukt er op, dat M. von Papen uit
eigen beweging handelde, zonder voor
afgaandelijk© overeenkomst met de
partij.
Na hetgeen aan M. Bruening voorge
vallen is, aldus het katholiek blad,
mocht er geen enkel Centrum-mau te
rinden zijn geweest om de taak der. Ka
binetsformatie op zicli te nemen. De
kiezers der partij zullen niet heg rijpen
dat liet anders geschied is.
De democratische bladen wijzen op
de rol dio M. von Papen tijdens den
oorlog als militaire geattacheerde te
^Washington vervulde en verklaren dat
het zeer le betwijfelen valt dat de
keuze van Hindenburg een goeden in
druk. zal maken in dc yereenigdo Stu
iten.
De Rijksdag zal bijeenkomen als de
nieuwe regeering lis gevormd
Het seniorenconvent van den Rijks
dag heeft met meerderheid van stem-
imen den president van den Rijksdag
volmacht verleend, den Rijksdag direct
telegrafisch bijeen te roepen, zood.*a
een nieuwe regeering aal gevormd zijn.
Een overgangs-kabinet
TTavas meldt uit Praag, 1 Juni.
De benoeming van M. von Papen tot
den post van Rijkskanselier besprekend
is de Tchcco-Slowaksche pers eensge
zind om te beschouwen dat het nieuwe
Duitsche kabinet, zonder verband met
de partijen, slechts een overga ngs-'re-
geering zal zijn, in afwachting dat Hit
ler aan het bewind komt...
«Alle macht aan Hitier»;
Men meldt üit Munclien
D,e nationaal-socialislische Yolkï-
sclie Beobachter»; schrijft, dat hel- na-
tinaal-socialismc zich met grooien
ernst op zijn groote zending zal voor
bereiden en zonder bekrompenheid dc
beste krachten tot zich zal trekken, om
zc voor dc 'toekomst van Duitschland
dienstbaar maken, liet ordewoord op;
het oogenblik is echter meer dan ooil:
Alle macht aan Adolf Hitler
IDe bekende nationaal-socialistisclïo
advokaat dr. Frank schrijft, dat de na-
tionaal-socialis'tische partij thans zoo
wel- aan de rijksregeering als aan alle
andere Duitsche regeeringen den eisch
moet stellen, onmiddellijk alle uitzon
deringsmaatregelen, die tegen het na-
tionaal-socialisme zijn genomen, op te
heffen.-,
De komende ï-ijksregeering zal tot
laak hebben liét' S.A.-verbod op te hef
fen en er voor ie zorgen, dat de vrij
heid van meeningsuiting van liet na
tionale Duitschland ten volle hersteld
wordt.
Ycrder zal volledige amnestie voor
alle politieke veroordeelden moeten
worden afgekondigd, -terwijl alle om
hun poliLieke overtuiging ontslagen be
ambten en ambtenaren volledig moeien
worden schadeloos gesteld en weer; in
dienst moeten worden genomen.
Over, Goebbels' ontboezeming in de
Yolkische Beobachter, meldt een
Wolff telegram nog, da't- naar, Goebbels'
mecning Bruning heeft afgedaan, niet
slechts als rijkskanselier, doch ook als
minister van buitenlandsche zaken.
De .rijkspresident wil den gebruike-
lijken parlementairen weg bewandelen
bij de regeeringsformatie; dat zal geen
andere beteekenis hebben, dan dat de
nationale oppositie, geleid en vertegen
woordigd door Adolf Hitler en zijn be
weging, de dingen beslissend zal bpin-
vlocden.
Wie von Papen is
De nieuwbenoemde rijkskanselier,
Frans von Papen, zal in Duitschland en
daarbuiten nipt weinig geestdrift wor
den begroet,
Hcrr von Papen geniet internatio
naal een groote bekendheid. Zijn werk
zaamheid als militair a'ttachó te \Vas-
jhjijngtoil is. onvergelen, evenals het
noodlottige avontuur, dat hemi over
kwam, toen hij naar (Duitschland .werd
teruggeroepen. Men behoeft de vele op-
schuddingwekkende berichten die over
zijn werkzaamheid te Washington in de
Engelsche pers zijn verschenen maar
even te bedenken om de meening te zijn
toegedaan, dat dit begin als diplomaat
geen school was voor. het Rijkskanse
lierschap.
Franz von Papen maakte namelijk te
Washington deel uit van eene verecni-
ging, die comploten smeedde voor on
lusten in Ierland en in Indie en /oor
geen middel 'terugdeinsde boe misda
dig ook, om de belangen dei* geallieer
den in de Verepn'igdc Staten tc schen
den, De Amerik \ansche overheden lie
ten hem uit hetfland zetten, nadat zij
de bewijzen hadden dat von Papen ver
antwoordelijk was voor 41 brandstich
tingen of pogingen tot brandstichting
op schepen in volle zee, door middel
van brandbommen. Hij werd ook ver
dacht van dynamietaanslagén op muni
tiefabrieken, kanalen, enz.
Men moet in von Papen den militair,
den diplomaat en den binncnlandsclten
politicus onderscheiden.
Als vroegere uhlanrn-officier en la
ter. chef van den generalen staf van
het vierde Turkschc legercorps behoort
hij blijkbaar -tot de militaire kringen,
die in den Kaatsten tijd sterk tegen liet
kabinet Bruening hebben gekuipt. Men
kan aannnemen, dat hij het onvoor
waardelijk vertrouwen bezit der. lieden,
die in de Rijkswecr den loon aangeven.
Tn da't opzicht past, von Papen in hel
kader, der jongste gebeurtenissen.
Als diplomaat behoort von Papen lot
do lieden, die naar een toenadering tot
Frankrijk streven.
Ontevredenheid over de kejze van
IR. von Papen
De aanduiding van M. von Papen als
opvolger van Rijkskanselier Bruening,
alsook de vermoedelijke samenstelling
Zie vervolg onderaan vorige kploni
Zitting van Woensdag 1 Juni
De zitting vangt aan om 2 ure, on
der voorzitterschap van M. PONCELET
Er wordt vooreerst overgegaan tot
de uitloting der afdeelingen voor de
maand Juni en 'tot de bespreking van
Het taairegiem in het onderwijs
M. BOUCHERY, 'socialist, noodigt de
regeering uit, de Kamer in deze kwes
tie volledig vfij te laten en daar geene
kabinetskrisis mede te moeien. Hij
betreui't in dien zin de verbintenissen
die MA Renkin tegenover de rechterzij
de en dc liberale linkerzijde heeft aan
gegaan. Dit was eene dwaling.
De redenaar, beknibbelt vervolgens
de amendementen, die volgens hem
inbreuk maken op de noodzakelijke
volledige gelijkheid tusschen [Vlamin
gen en iW.al.en-. Hij verwijt aan de le
den der Ylaamsche rechterzijde, toe
gevingen te hebben gedaan die volko
men onaanneemlijk zijn.
M. YAN; CAUWELAERT betwist
zulks.
M. PETITJEAN, minister, zegt ook
dat M. Bouchery het verkeerd op heeft.
De rechten der Vlamingen worden vel
led ig gevrijwaard.
M. YAN CAUWELAERT, Het is niet
de proceduur die men moet inzien
maar de uitslagen.
M. BOUCHERY. Dus hebt ge eene
regeeringskrisis uitgelokt, om eene een
voudige kwestie van proceduur
M. Van CAUWELAERT. Ik zal
straks verdere uitleggingen geven.
M. BOUCHERY spreekt van de Irac
tatie die het akkoord voorafgingen, en
de houding van M. Dicrickx.
M. IIUYSMANS. Wij liebbeh met
M. Dicrckx nie't-s tc maken. Geeft hem
een minislerfrak (Gelach).
M. BOUCHERY heeft het dan over
het' officieel en het vrij onderwijs. Er
waren andere middelen van den con
currentie van laatstgenoemde aan liet
eerste ia Vlaanderen te fnuiken,
Stemmingen
P'e Kamer stemt bij naamafrocpin
het wetsvoorstel om aan de onderoffi
cieren in werkelijken dienst het genot
te verzekeren van de rechten verkregen
voor het inwerkingtreding dec militie-
wet van .7. November 1928.
Het vertrouwen in de regeering gestemd
De Kamer stemt door. 101 stemmen
tegen 73 en. 3 onthoudingen bet ver
trouwen in dc regeering als gevolg' aan
de dagorde 3 an MM. Devèze en Poullct.
Herneming van het Debat
M. IIUYSMANS vraagt de sluiting dec
algemeene bespreking.
Deze motie wordt verworpen,
'M. BOVESSE, minister, heeft geen
schrik van het huidig wetsvoorstel. Al
le vrees is volgens hem ongegrond. D.e
Walen zijn bereid aan de Vlamingen
het volle herstel te gunnen hunner
grieven, op voorwaarde dat de .taal
kwestie niet in Wallonië worde inge
voerd.
M. YAN CAUWELAERT, m eene lan
ge redevoering uit ook vooreerst het
oordeel dat het wetsvoorstel voldoening
geeft en dooi; elkeen kan aangenomen
worden.
Hij verdedigt de voorgebrachte amen
dementen en is overtuigd da't artikel 57
der gemeentewet kan aangewend wor
den om de gemeenten die uit kwaadwil
ligheid minderheidsklassen zouden wil
len afschaffen zulks tc beletten.
De redenaar-zegt dat de katholieken
in volle rechtzinnigheid hebben gehan
deld. We hebben nie.t gewild dat men
de wet zou kunnen ontduiken cn daar
om weigeren wij de homologatie der di
plomas van gestichten die zulks zouden
beproeven.
/Da bisschoppen 'eerbiedigen ten volle
de wetten Mgr. Kerkhofs vah Luik heoft
zulks nog onlangs in een herderlijken
brief .voorgeschreven.
M. CROGKAERT, minister, betuigt,
zijne misnoegdheid dat men hem heeft
doen komen om 5 uur om zijne begroo
ting te verdedigen en men nu om 6 uur
er nog moet aan beginnen.
M. PONCELET zegt dat dc Kamer
morgen hare dagorde vaststellen zal en
hefi de zitting OH fi u. 15, Y- w v v
M- Ed. HÉMÏü'i-
leader der radikaal-soeia listen, Wet
z'n ona/8oheidbare pijp. Aan journa
listen die hem ondervroegen over het
a.s. kabinet, antwoordde hiju Mijn
plan rijpt voor 't oogenblik in m'n
goeie Fransehe pijp, gevuld met
goeien Fransehen tabak
Een Radikaal Kabinet
Door Herrtiot voorgezeten
De «Journal» oordeelt dat tegen'liet
einde der week,een radikaal kabinet zal
gevormd zijn, door M. Herriol voorge
zeten. Dit kabinet- zou versterkt zijn
door elementen .van bet linker; cen
trum.
De «Petit Journal V voorziet voor
die regeering 450 stemmen bij de
eerste verk ie z ingsbeur t.
Verklaringen van Herriot
Op een manifestatie van radicaal-
socialisten te Parijs heeft Ilerriot het
woord gevoerd.
In dezen tijd van angst en ontzet
ting wil ik werken voor de groote be
langen der menschlieid, want Frank
rijk wil zijn welvaart niet bouwen op
de ellende van ccni.g ander volle.
Men behoeft van Frankrijk geen en
kele egoislische daad te verwachten.
Dat verzeker ik plechtig. Te vaak wordt
de Fransehe opinie miskend in dc we
reld, waar te onzen opzichte zoo yeci
misverstanden bestaan.
Verklaringen van Tardieu
Tardieu die zich met. journalisten
over, den binnenlandschen poliTieken
toestand onderhouden heeft, verklaar
de dat, aangezien drie bijna even ster
ke groepen de socialisten, de radikn-
len en het centrum tegenover, elkaar
staan, het moeilijk is een meerderheid
le vinden, zonder da't de partijen con
cessies doen.
Derhalve is het niet waarschijnlijk,
dat Herriot in zijn regceringsverkla-
ring dc door de socialisten geëischle
directe ontwapening zal kunnen over-
umen. Hij heeft zich veeleer opgewor
pen voor ontwapening na te voren
door Frankrijk bereikte veiligheid.
Te Lausanne en Genève zal de nieu
we regeering gedwongen zijn de poli
tiek van Tardieu voort te zetten zij
liet misschien in milderen vorm. Het
ministerie Herriot zal zijn als inder
tijd het ministerie Steeg cn in verband
hiermede steun kunnen vinden bij de
middengroepen. Tardieu zal zelf liet
voorzitterschap der links-republikei-
nen op zich nemen, die na samensmel
ting met de na-slaande groepen 90
leden zullen lellen.
Bij den Pauselijken Delegaat is be
richt ontvangen, dat P,r Appolinario
Perez, Pastoor van de San Julian, in
den slaat Jalisco, door een revolver
schot in den rug gedood werd, terwijl
hij de H. Mis opdroeg in zijn parochie
kerk.
De woedende menigte viel den moor
denaar aan met stokken en regenscher
men en dc politie had handen vol werk
om den misdadiger te beveiligen.
IDe Gouverneur van den staat Quere-
laro, Sa-turnimo Osorio, had een decreet
uitgevaardigd, waarbij aan de priesters
verboden werd om op 1 Mei do II. Mis
op ie dragen, «omdat daardoor afbreuk
zou worden gedaan aan liet feest van
den. arbeid **-
In het dorpje Hcrculo, in de buurt
van Qucretaro, werd dienzelfden dag
een groot officieel feest ingericht; bij
die gelegenheid zong de dochter van
den gouverneur der provincie ggn hgtn-
ne en loflied Sal&rf.,
Yoor enkele weken ben ik naar 'n
feest geweest gegeven door de Davuls-
fondsafdecling Aalst on Omstreken in
de zaal van de parochiale werken, Zon
nestraal.
Ik ben er naartoe geweest omdat ik
op voorhand wist dat dc fedsten door
onze plaatselijke afdeeling ingericht
altijd Kunstig-puik zijn of om te spre
ken met de inleidende woorden van den
voorzitter h. adv. Jos. Gy.sclen, eene
mijlpaal zetten op de baan van volks-
.veredeling in opzicht godsdienst- taal en
vaderland.
Dezen keer lokte 'n speciaal program
ma bezondcr aan 'n voordracht van 1\
Morlion over den film'. P. Morlion, de
delicate, breed- verdraagzame en te
vens princiep-vaste kunstminnende cri
ticus van den film in den «Standaard»,
Aangelokt nog door den kunstfilm
«Lourdes in beeld» afgerold door den
auteur zelf Karei de Keukeleirc.
Een keurig relaas over dit, feest is[
hier zelf in dit blad reeds verschenen.
Ik zou echter willen lang stilblijven
bij dezen kunstfilm en mijn gemoeds
aandoeningen uitzingen die deze odci
aan-Lourdes-film spontaan in onze ziel
opriep. Wie hier, dc kans verkeek
kan zich inhalen te Brussel in 't pa
lcis der schoone kunsten, daar ook
treedt h. de Keukeleirc op maar in
ander oogpun't bedoel ik en ik zou en
kel willen handelen over een punt ven
de voordracht van P. Morlion in ver
band met.'n film in 'n cinema hier ten
stede afgerold, n.m.: «De Koning der
Koningen
P. Morlion leidde zijn voordracht in
met 'n vergelijk tusschen den moder
nen lieresiark en dezen der, middeleeu
wen.
•Deze laatste speelde fair-play. Hel
was hem te doen om de waarheid als
waarheid, die wearlieid zoo mogelijk
trachten te begrijpen, de bewijsvoering
ervan na te gaan, de bewijs waarde ïq
wegen, de opw.erpingen er tegen op to
sommen klaar en duidelijk een re
detwist met woord en wederwoord
m. a. w. een loyal zoeken. Indien nu
gemoedsmotiven de deur der ziel niefi
kwamen versperren, dan was de strijd
beslist de waarheid bleef de baas in,
geest en hart van den mensch.
Heel anders is hét heden. De cinema
-voert geen strijd, maar hij trekt zege
vierend langs de bane en bazuint aan al
die 't hooren wil, zijn levensopvattin
gen en gedachten.
Laat deze nu heel dikwijls onjuist,
onwaar, lvettersch zijn en al wat gij
wilt, dat trekt de cinema zich niet aan;
al wat hij afrolt; rolt hij af met 'n diep
gaande overtuigende inwerking van do
Waarheid van zijn voorstellingen, daar,
is ook zijn macli't en gevaar, zooveel lo
meer dat hij de beste aanpassingsmc-
thodé gebruikt en over: de beste" mid
delen beschikt om heel den mensch
naar ziel en lichaam in bezit le nemen
en te overmeesteren.
Yoeg daarbij dat cinema een kunst is
van gemeenschap, een kunst van direkU
contakt rnet de groote lagen der volks
menigte en gij zult 'n kijk hebben qj»
zijn invloed ten goede of ten kwade i
Het volgende zal het u wellicht Jee-
ren
Over; den film Koning der. Konin-<
gen» gaat het hier niet in opzicht
een scenerisc.he kunstwaarde, noch over
de enkele aangrijpende oogenblikken
waar de goddelijke Christusfiguur waar
lijk goddelijk was, noch over... ja zelfs
niet over 't goede dat zulks 'n film bij
een doorsnee cincmapubliek kan stich
ten, en hier 'ter stede feitelijk geslicht
heeft, het komt er hier alleen op aart
enkele gedachten van P. Morlion te be
lichten en aan te tooncn hoe veelal 't
godsdienstig clement wordt ontzenuwd*
misleidend in een valsch licht wordt
geplaatst of heelemaal valsch wordfc
voorgesteld. Dit bewijze dc manier hoo
de Judas-figuur door «Koning dc£ Ko
ningen wérd voorgesteld*
De Judas-Magdalena intrigue was "rt
degma voor den cineast Overigens 'n
ech't-meevallig-noodzakolijk-clomenf, -vi
vecrkrachtig-succesclemcnt voor 'n ci
ncmapubliek. Maar is die intriguö
waar Wat zegt ons in 't evangelie ün
de christene overlevering óver. die in
trigue, en dat zijn nochtans dé ward
bronnen yan ware wetenschap X
Vervolgt.