21
De XVe Ijzerbedevaart
De welgelukte Stratosfeertocht m M, Cosyns
Dinsdag
MIGUSTUS1934
Kerkstraat, 9 en 2t Aalst, Telefoon 114. DAGBLAD 2O Centiemen Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt.
0e Volksraadpleging
in Daitschlaod
het dorp Zenallje, waar hij bezig- is, au
Het dorp Zenavlje iiigt. op 15 kilome
MM, .Cgaiins, cij. Van
XXXX JAAItGAHfi NUMMER |9|
publiciteit buiten liet Arrond. AALST Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan 33, te, .Brussel r- flue de Richele.u, Parijs iBank Buiding/Kingsway, 20 Londres W. C. 2
H. Yonna
Zonop4,5 lZonaf6,55
V. M. 24 L. K. 31
De bedevaarders geschaard rond het IJzermonument omringd van vlaggen.
Weer stond Zondag gansch Vlaande
ren vereenigd rond zijn IJzertoren, het
gedenkteeiken, van het Vlaamsche volk
aan zijn dierbare dooden van den we.
ïekloorlog. Uit alle gewesten waren ze
naar Diksinuido gekomen, om bun jaar-
fijk-Rche hulde te vernieuwen aan hen,
-dia hun leven ara ven voor hun idetisii ett
.Voior htm land.
Deze vijftiende Ijzerbedevaart slond
voornamelijk in het teeken eener gnoot_
jsche herdenking van. Lode De Boninge
'en Frans Van der Linden, wier monu
ment, opgericht aan den voet van don
fJizertoren, onthuld werd.
Twee edele IJzerjongens Lode ,l\e
Boninge, de missionaris-brancardier die
de wooden van ons volk eerst in de loop
grachten ontdekte, er een heldhaftig
strijder en martelaar voor Vlaanderen
werd .en in Mei 1918 sneuvelde, terwijl
hij zijne gekwetste makkers Ier hulp
snelde: Frans Vanderlimd'en, de levens
lustige bezieler van de Vlaamsche be
weging in de Ge divisie, die kort voor
den wapenstilstand stierf ten gevolge
eener in de loopgrachten opgedane zie-k-
le
Zondag voormiddag
Vanaf 10 -ui. stroomt de menigte op
de Uzervlakte samen. Boven en bezij
den den toren leeuwenvlaggen. Ook de
weide is met tientallen vaandels afge
boord.
De ontelbare leeuwenvlaggen in en
rond de vlakte geven aan het geheel een
feestelijken aanblik.
Voortdurend stroomt de. menigte toe.
Het verkeer wordt geregeld en de or
de gehandhaafd doOr de bedevaartwacht,
die met. takt optreedt eri bij «d'e aanwe
zigen gewillig -gehoor vindt.
De li. Platteau deelt moeke dat. op het
zelfde uur. waarop hier in de IJzervlakf*
bet H. Misoffer opgedragen wordt, voor
de gesnem eliden en voor wereldvrede,
tiet H. Officie in verschil lige landen lot
dezelfde intentie gelezen wordt.
Het H. Misoffer
De H. Mis wordt opgedragen door
een eerw. Witte Pater van Afrika, der
©e Boninge behoorde, liet geroezemoes
dat zooeven nog de lucht vulde, is ver
stomd, er hearscht thans eene roerende
stilte. Seminaristen zingen het Pro
prium der Mis. 'De .gewone zangen wor
den door alle aanwezigen uitgevoerd.
Turners vormen een eerewaebt rond
om het altaar. Het is een treffend
ogenblik wanneer, tijdens de conse
cratie, de massa op de knieën zinkt,
terwijl het heldere belletje aan bet al
taar de grootheid van bet oogenblili
verkondigt, de turners den eeregroet
brengen en enkel hel .geklapper der
vaandels in den wind golvoord wordt.
De herdenkingsplechtigheid
Onmiddellijk na de H. Misi wondt hot
woord verleend aan heer Dr Stan leurs
voorzitter van den Vlaamsehen Toeris
tenbond, die in een puike rede de orien-
Latietafel, op den IJzertoren opgericht,
aan het Bcdcvaartcomilc.it overmaakt
Daarna leest de Z. E. P. Gallewaert het
gebod voor de gesneui.veklien en een ge-
bed voor bet levende Vlaanderen, waar.
na de eigenlijke herdenking een aan-
vang neemt.
I Vooreerst wondt door 'heer J. Platteau
namens liet Bedevaartoomiteit, eene be-
ginsverklaring gelezen, waarin herhaald
wordt dat het werk van de bedevaart
buiten cn boven allo partijpolitiek staat
en steeds zal blijven staan.
Namens' het Verbond der Vlaamsche
oud-strijders spreekt, daarna de heer
J. Hombout.
Zie vervolg onderaan volgende kolon)
Zondag hadden over ganseli Dui'sch-
land de stommingsformialiteiten plaats
voor de verheffing van Hitler tot. hei-
hoogste gezag in het Duitsch Rijk.
Er werd gestemd in bijna alle drank
huizen. Alle mannen en vrouwen waren
ter stembus geroepen.
Er kon. sleidhts «ja» of «neenwor
den gestemd.
Rond 10 ure des mongends was de
opkomst voor de kiësbureelën reeds
overgroot.
Op sommige plaatsen wachtten er
rijen van vijftig meters.
Op alle hoeken der straten en in de
gangen van alle huizen waren plakbrie
ven uitgehangen, waarop de kiesburce-
len. waren aangeduid. Een andere plak
brief van Góebbels, luid/de De Fuhrer,
beeft voor het Vaderland miljoenen kilo
meters' afgelegd per vliegtuig, spoor of
auto. Gij kunt dus de 100 meters afleg
gen. die'u van uw plicht scheiden.
Overal en door alle middelen werden
de kiezers aangezet «ja» te stemmen,
dus voor Hitier. Vliegtuigen kruisten
boven Berlijn. Aan de kiesbureelen
stond slechts een enkele kies age ut
een nazi, die een plakkaat droeg rifcl
de beeltenis'van Hitler en ook li?t \voc.rd
«ja».
TV?s namiddags werden nazis uitge
zonden om de personen op te zoeken die
nog niet ter stembans waren gegaan. Bij
de Joden werd echter niet verder aan
gedrongen.
De kies verrichtingen Liepen te 6 ure
ten einde.
Elk bureel had 1200 t,ot 1500 bulle-
tijns na te zien.
Gedeeltelijks totaal uitslag rond
middernacht
Uit Berlijn wordt rond middernacht
Gestemd 33.312.490
Ja 29.404,044
Neen 3.260.462
Ongeldig 648.004
Hitler toegejuicht te Berlijn
Even na 11 uur w\ordt' uit. Berlijn ge
seind dat tot hiertoe nergens incidenten
bobben plaats gehad. Overal zijn de
vlaggen geheschen als op de groote
feestdagen.
Op tal van muren hangen aanplak-
brieven met- de woonden «één volk, één
leider, één ja» waarnaast Hitler staat
afgebeeld.
Te Berlijn: is een groote massa volks
voor de Rijkskanselarij samengestroomd
en bracht een ovatie aian Hitler die zich
herhaaldelijk aan het venster vertoon
de. Bloemen werden hem aangeboden.
Overal wenden er zieke mensehen ter
stembus gebracht.
Te Reg.ensburg heeft een stervende
vrouw zich zelfs ter stembus laten
brengen en is na gestemd te hebben
overleden.
Hitier niet ter stemming
In strijd met hetgeen reeds werd ge
meld, heeft Adolf Hitler niet aan de
stemming deelgenomen; zijn staf begaf
zich echter in groep naar het stemlo
kaal en werd' 'onderweg luidruchtig- toe
gejuicht.
COSIJNS EN VAN DER ELST, GEZIEN DOOR PR1SV30
Algemeen zicht 0£ de talrijke menigte.
Landing in Yougo-SIavie
Belgrado, 19 Aug.
Het Avala agentschap deelt volgend
snelberic.ht mede
De stratosfeerballon van Prof. Co
sy ns is in den loop van den nacht ge
daald in ihet dorp Zenalve, bij Morska
Sobota (Yougosdavië)'.
Prof. Cosyns en zijn helper zijn. 'on-
geideerd.
iZij verklaarden dat. ze den ballon
zullen opvoiu.wen om hem naar Belgie
te verzenden en dat zij heden naar
Lioubliana zullen vertrekken.
Belgrado, 19 Aug.
/Dezen morgen te 10 uur was Prof.
Cosyns nog niet aangekomen te Mors
ka Sobota.
De professor bevindt zich thans in
all je, waar. hij bezig i
Het dorp
ters' van Morska-Sobota, bij Kle Yougo-
slavisch-Hongaiarscihe' grens, in eene
vrij-bergachtige streek.
Het goed einde van den tocht
De landing is dus' gebeturd 's nachts
en in liet uiterste noorden van Zuid-
Slavië, in den kring waar de ballon
uren lang. ronidigezweefd heeft.
Met groote vreugde zal iedereen het
goed einde van den tocht vernimen,
vooral na de tragische ongelukken wel
ke men in den laatst en tijd. bij dezelf
de pogingen, boekte.
Hopen we nu idat Max Cosyns van de
stratosferisclie hoogten, waar liij is -ge
weest., een groot en we ten.schappel ijken
oogst heeft meegebracht
Een telegram van gelukwenschen
Brussel, 19 Aug.
Het Nationaal Fondst van Weten
schappelijk onderzoek heeft onmiddel
tijk na het ontvangen van 't bericht
der landing, een telegram naar M. Co
syns gestuurd, waarin deze hartelijl
geluk gewenscflit. wordit voor zijn schit-
terenidie wctenschajppelijke werking.
Welke hoogte werd bereikt
Welke hoogte werd door de F.N«R.S
bereikt Een bericht heeft Zaterdag ge
sproken over 22.000 meter, doch dit be
richt was absoluut, onjuist.
Naar GoSajns verklaard heeft, be
reikte hij een hoogte, van 16.000 me
ter.
Bijzonderheden over de landing
Het Avala-agentschap deelt mede
Men seint uit Morska-Sobota
De ballon van li'. Oosijns landde gis
ter avond te 21 uur 30 in een maïsveld
bij het dorp Zenalvje, gemeente van
Gormji-Petrowski, arrondissement' van
Morska-Sobota, op 15 kilometer in vo
gelvlucht ten Noorden dezer gemeente,
en bij de Hongaarsclh-Yougoslnvisciie
en Oostenrijksch-Yougoslavischö
Een internationale bloemenhulde werd
vervolgens aan onze Vlaamsche dooden
gebracht. Talrijke buitenlandsclie af
ge-vaardigden' legden heerlijke, bloem
stukken aan den voet van den toren.
Middelerwijl werd door de menigte
het lied O knuise den Vlaming, ge
zongen en daarna werd dloor kunstzan-
o-er Fr Van Schoor Het lied van den
Dood van R. De Ruddërë en Helden-
hulde van Rodenbadh, op puike en
gevoelvolle wijze uitgevoerd.
ity Fr. Daels', voorzitter van liet 13e-
devaartciomiteit en adv. Lyssens na
mens de vrienden der 6e Lcgcnafdeeling
huldigden alsdan in een diieptdoorvoelde
rede Lode de Bonninge en Frans Van
der Linden.
Vanwege bet Gbmite.it wordt medege
deeld dat voor 1935 hulde zal gebracht
worden aan Dr Van de Perre, Dr De.
Gruyter en E. H. Cyriel Verschaeve.
Na een dankwolord van h. Platteau
liep deze heerlijke vlaamsche betooging i bestuurder der gemeente
ten -ein.de onder het zingen van (lenigen er afgemat uit
l U
iP.e boeren van het dorp Zenalvje, 'die
de ballon bemerkt hadden, liepen hem
tegemoet.
De luehtvaarders wierpen hierop
koordien uit, waarmede de landlied/
den ballon naar omlaag trokken, en d
ze dan kon landen.
De gendarmen waren er spoedig 1
en hielpen den gondel en den ballon
vastleggen.
Ingenieur Cosijns en Van 'der Eist
hebben den nacht doorgebracht bij den
hooi. Zij za-
yiaamschen Leeuw>k
In den joop yflfl. den ochtend yipegen
ze naar de toestellen die zich in derf
gondel bevonden en begaven zich naar,
het dorp Gormji-Pelrovski.
Verklaringen der luchtvaarder-3
Na den nacht doorgebracht te hebben
bij den schoolmeester van PetrOvtsi,
hebben ingenieur Oosijns en zijn met
gezel Van dei- Eist verklaard i;
«Wij zijn geklommen lot 16.000 me
ter. De vlucht was overheerlijk en de
landing volmaakt, dank zij den goeden
wil der bevolking en de medewerking der
overhedien.
Gister morgenzo 6 uur 15 uit Ha-'
v'enne vertrokken, stegen we heel spoe-
diig tot een hoogte van 10.000 i\ 14.000
meter. D;e wind stuurde ons onmiddel
lijk naar Beieren en gisiter, te 16 u. '.40
waren we boven Graz.
.Elsi ziin. lie.cl
eennemen dier toestellen, die zich in den
gondel bevonden en die niet de minste
schade hebben' geleden. De gondel zal
zoo spoedig mogelijk terug naar Belgie
gezonden worden.
Na een licht onfoijt te Petrovtsi, zijn
beide luehtvaarders thans nog steeds
doemde aan het demonteeren hunner,
toestellen.
Zij verklaarden zéér tevreden te zijrï
over de uitslagen hunner waarnemingen
en dankte hartelijk de overheden.
Nog meer stratosfeertochten
Intiusschen is deze stratosfeertocht
niet de laatste.
In Amerika heeft de broeder van prof.
Pic-card zich gereed gemaakt, om op zijn
beurt op te stijgen in gezelschap van
zijn vrouw. Hier zal de tocht gebeuren
te Detroit, de stad waar vele Vlamingen
wonen.
Anderzijds wordt nog een opstijging
voorbereid door den Spaanschen profes
sor Herrera. Deze hoopt 24.000 meter
te bereiken.
En Piccard zelf
Prof. Piccard, d-i'e welistwtaar aan
deze opstijging niet heeft deelgenomen,
heeft zijn leerling Max Cosijns toch'
voortdurend met zijn,raadgevingen bij-
geslaan. - j
Prof. PicK-ard is voornemens het vol
gend jaar zelf weder een stratosfeer
tocht te ondernemen cn hij hoopt Clan
een hoogte van 30.000 meter Ie berei
ken. met een ballon waarvan de inhoud
viermaal zoo groot zijn zal als die van
de «F.N.R.S.
Een overzicht
Zooals bekend, had de eerste stratos
feertocht plaats in 1931. Het was een
van de groote gebeurtenissen van het
jaar. Prof. Piccard wou toen in dc eer
ste plaats onderzoeken of men de stra
tosfeer bereiken kon en in welke om
standigheden het daar was uit te hou
den. Het vertrek had toen plaats in
Augsburg. iï
In 1932 werd opnieuw opgestegen, 1*
Dubendorf, deze maal in Zwitserland,
het vaderland van prof. Piccard. Het!
was toen ook op 18 Augustus dat de bal
lon vertrok en Max Cosijns was de. me
dewerker van professor Piccard, nadat
ing.enieuw Kiipfer in 1931 Piccard naar,
de stratosfeer had vergezeld. Men weet.
dat Max Cosijns in 1933 reeds in Bc-tgiiï
wou opstijgen, doch dat dit onmogelijk
was geworden, ten gevolge van de .jam
merlijke ontploffing van de gondel, in
het gebouw van de Brussel^cbe Uinyei*
sij&it,