Groote Katholieke Meeting
iUir
Zaterdag
1JUNII938
Koning Leopold over de
Persvrijheid!
fe'Msssksi?? Pa!sY8$8ters ©8
OsKsiasEïe Btskfekesis
De Internationale Water- Tentoonstelling
te Luik 1939
siiaaipr ra>
OS
Geedarsnlrein van de rails
geiospen ie Berchstn
in den Anlwerpschen
Dierentuin
f XXXXlïIIe JAARGANG NUMMER iOQ
D rukker-IJ 11 <*e ver X Van Nuffel* De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21* A AX ST, DAGBLAD 2d CENTIEMEN 1 Telefoon
(Publiciteit buiten üet Arrondissement AALST Agentschap HAVAS, Adolf Maxi aan. 13, te Ruc de Richeleu, PARIJS Bank Buldiag-Kmgsway, 20 LONÖEN, W, C, 2,
IJ. FRANCISCUS
IZöfl op 8#ö2 af 10, 4G
E. JE 5 V. M. 12
GEMEENTE HERZELE
Verleden Zondag 2g Mei werd tc Herzele
door de Katholieke Vlaamsche Volkspartij,
f:cne groote politieke meeting ingericht
>vaar als redenaars optraden de heer Sena
tor VERBIST, voorzitter der K.V.V, en
lieer BREMS, algemlen secretaris van het.
Jeugdfront.
Niettegenstaande het ongunstig weder
overtrof de opkomst de stoutste yerwach-
t'ngen, de ruime' zaal' van* het Patronaat*
i ep bomvol, verscheidene toehoorders von
den geen plaats meer en volgden dc verga-
ocrinff door de opene deuren en vensters.
Op het verhoog namen plaats dc redenaars
en Mr FRANSMAN, ondervoorzitter der
'"den. voorzitter Mr VAN OU-
j7i;.NHOVE, welke belet was, verving. In
de zaal werd dc aanwezigheid opgemerkt
van de heeren Van' Ilecke en Van Schuy-
ienberg, volksvertegenwoordigers, Mr Van
Bever, Provinciaal Raadslid E.H. Simocns,
j astoor-Deken vair Herzele, de H.H. Bur
gemeesters van ïierzele en omliggende ge
meenten.
Voorgesteld döor Mr Fransman, hield M,
Brems de-eerste spreekbeurt redevoering
welke diep insloeg door de verhevenheid en
diepte dcr~ gedachte, door de stevige struc
tuur der uiteenzetting, de-stipte klaarheid
van het woord, de gelukkige keus van juis
te en treffende beelden en, vooral door den
trillenden toon van geestdriftig idealisme
die de harten dér toehoorders aangreep en
de diepste snaren der Christenc ziel be
loerden.
Het heerlijk programma van Jeugdfront
werd eenvoudig en klaar ontvouwd in
gansch zijn aangrijpende "schoonheid gec-
nc massabeweging, maar een keurbende
welke zich tot doel heeft gesteld, een kern
van Katholieke leiders te. "vormen, dien
naam waardig en gevormd tot die taak, be
wust van hun grooten plicht en verant
woordelijkheid, leiders die de politiek, we.l-
kc zulk ongunstige n klank Fee ft gekregen,
zullen herstellen, in dc heerlijkheid -van
haar hooge zending, leiders, die morgen de
katholieke Vlaamschm massa zullen" kunnen
leiden op roemrijke banen.
Van in den beginne heeft Jeugdfront zij
ne houding duidelijk bepaald, tegenover de
godsdienstige, politieke en sociale proble
men van dezen tijd Houding sterk en
moedig, gevestigd op de eeuwenoude en
steeds jonge Katholieke beginselen, de
ecnig mogelijke houding die een ware
kristen bijtreden kan. «Jeugdfront» belijdt
cat dc Godsdienst de Staatsrcde over-
heerscht, dat hij haar niet kan onderwor
pen worden dat hij evenmin kan van kant
geschoven worden als een louter privaat
belang, zooals al de aanhangers der jongste
ketterijen vooropzetten,waar communisten en
Socialisten eenerzijds en dictators en fas
cisten van elke schakeering anderzijds,
o wonder malkander terugvinden.
De maatschappij evenals de enkelingen
heeft ten plicht Gods Glorie tc dienen en
Gods Rijk te helpen verbreiden hier op
aarde.
De Kerk van Christus, door haar verte
genwoordigers door haar aangesteld.slechts
afhangende van Hem, hebben niet enkel het,
recht maar den plicht door de bovennatuur
lijke zending haar door Hem toevertrouwd,
zich bezig te houden met dc opvoeding en
de vorming der massa, in 't bijzonder der
jeugd. En in het volbrengen dezer zending
hebben dc Paus en de Bisschoppen reken
schap te geven, noch aan Staat noch aan
enkelingen, omdat noch dc eenc noch de
andere de verantwoording dragen dezer bo
vennatuurlijke zending, omdat noch staat
noch enkelingen bevoegd en gemachtigd
zijn om oordeel te vellen nopens de wijze
waarop dc Kerk deze taak vervult.
«Jeugdfront» belijdt dat bet Christendom
niet kan of mag aangewend worden speci
fiek als een factor van nationale lierwor-
ding van liet Vlaamsche volk. Universeel in
tijd en ruimte, kan of mag de godsdienst
niet worden verlaagd tot een werktuig ten
dienst van ecne nationaliteitsbeweging. "Wel
integendeel, de Vlaamsch-nationale bewe
ging van Jeugdfront beschouwd en onder
zocht uit het gezichtspunt der nooden en
vcreischten van het Christelijk karakter
van het Vlaamsche Volk, hetwelk de hoog
ste en alles primeerende waarde is, welk
voor dit volk dient te worden gevrijwaard.
Na deze prachtige uiteenzetting der Ka
tholieke beginselen, doet dc redenaar een
vurigen oproep aan de toehoorders, om, in
kunne politieke bedrijvigheid, eens voor
ocd en voor altijd, alle kleinzielig gedoe
m private belangen van personen of groep
jes op zij tc schuiven, en enkel te zoeken
.'c eendracht en eenheid gevestigd op deze
rondbcginselen der Christelijke Leer op
Verbist met dc reeds bereikte resultaten, -deze vrijheid voor haar.
In eén zinderende slotrede richt dc rede- In een demokrati-ch land ais het onze,
naar den wekroep tot dc jeugd en nóodigt 1 waar de koning niet alleen regeert, doch
al de jongeren uit, inteïïeclüeelen, boeren met de hulp van gansch Eet volk, moet dc
cn werklieden, zich te verzamelen" onder pers de openbare mcening voorlichten en
■de banieren van «Jeugdfront» en er zich deze belangrijke rol vervullen in volle vrij -
olledig te schenken aan dc taak die hen 'neid en onafhankelijkheid, maar ook met de
acht de toekomst van het Katholieke meest nauwgezette loy uitéit. Op het oogen-
Vlaamsche Volk van morgen voor te berci- blik dat de toestand troebel is aan onze
den én- op te bouwen.
«De Journalist», het maandelijksch bullc-
tijn van dc journalisten der Belgische dag
bladen, bevat in zijn Juninummcr een ver
klaring van den nieuwen voorzitter M.
Raoul Tack waarin deze schrijft dat de ko-
tratiev oneindig beter dan de papieren Hing bij een ontvangst zijn aandacht heeft
concentratie in schijn, door wederzijdsch getrokken op dc rol Van-de pers in dc hui-
geschippcr cn zinledige leuzen en slagivoor- dige omstandigheden vaftEuropa i u«- we
den, ecne concentratie onmiddellijk moge- Held.
deze basis te komen tot dc'echte «concen-
k, welke zal töclateu dadelijk bereikbare
doelstellingen tc bereiken. -
In deze orde van gedachten, brengt s'pre-
■r hulde aan de opbouwende werking van
dc K.V.V. en wenscht geluk aan Senator
«Ik ben, zegde do
van de meest volledig,
kelijkheid van de pci>
voegde dc vorst er aan
moet- rekenschap gevci
koning,
vrijheid
Doch
toe. dat
voorstander
en onalhan-
ik oordeel,
dc pers zich
van het belang van
Deze;-mooie, redevoering herhaalde malen
loor' toejuiching onderbroken, werd ont
haald öp stormachtig applaus.
(Mr Fransman verleende dan onmiddellijk
het woord aan den heer Senator VERBIST
wiens faam tc overvloedig bekend is in het
Vlaamsche land, om hem nog breedvoeri
ger voor tc stellen.
Dc liter Senator Verbist schetst bondig
de nieuwe organisatie van dc Katholieke
partij K.V.V. voor het Vlaamsche gedeel
te, P. C. S. voor het Waalsclic Gedeelte van
het land, 'die zich beide terugvinden in het
Katholieke Blok van Belgie hij laat uit
schijnen liet verschil der huidige herinrich
ting, met de vroegere eenledige formatie
der Katholieke Unie.
Vervolgens zet de redenaar het program
ma van 'dé K.V.V. 'uiteen, in een schitte
rends improvisatie aan het volk geven,
zoowel óp" geestelijk cn zedelijk gebied als
op tijdelijk en stoffelijk gebied, wat ieder
noodig heeft om een mooi leven van Chris-,
ten mensch tc kunnen ontplooien in de on- i ^r'iven moeili
Verscheidene grocpeeringen -. waarvan hij
.deel uitmaakt Kerk, familie, stand, «taal
'en beroep.
Met volkomen talent geeft spreker de be
palingen van deze groepeeringen, om
schrijft klaar en stipt deze begrippen «Volk
Natie en Staat» en luistert zijne
te berci- j blik dat dc toestand troebel is aan
j grenzen zou de pers haar rol niet vervul
len indien zij opschudding verwekte onder
onze bevolking.
VOOE UWE
wendt U tot 'net HUIS
J. VAN NUFFEI.-DE GENDT
KERKSTRAAT 21. AALST
Mis en Vesperboek, laatste uitgave in alle
prijzen en banden aan 25 fr. 50, cfz., enz.
De Kamer, vergaderd onder voorzitter
schap van den E H^VSMANS, heeft in
hoofdzaak de kwesties der betaalde verlofda
gen verder besproken.
M. PHILTPPAR®C'.atli.) is dc mcening
toegedaan dat de veralgemcening van het
systeem der verlofdag.: n aan de kleine be-
ijkhcdca /.aL berokkenen en
'dat de nieuwe rcgelp ongeveer 100 mil-
begainpt de oprichting van een Nationale
kas voor betaalde verlofdagen omdat bier
weerom ctatisatie mee gemoeid is.
Mevr. BLUME (so-.) heeft het tegen de
tecnzet-jwerJcgevers die llun :°nEcr personeel onaf-
a*
K9
SsA-ji SUM
DÉ WERKEN
AAN HET GROOT PALEIS
De beeldhouwer Wansart zal het bas-relief
van het Groot Paleis der Internationale
Tentoonstelling van Luik lg3g uitvoeren
Na een prijskamp aan den welken vier
Kunstenaars deelnamen, werd, de becTtlhou-
iver Ad. Wansart gekozen, om .het bas-re-
iicf van het Groot Paleis van Luik 19.59
uit te voeren.
Het motief stek dc Kunst cn de- Nijver
heid in de Woelige' Stede voor.
Adolphe Wansart is te .Vervier, geboren
cn hij is-eeu der schitterendste kunstenaars
onzer Nationale Schop!.-ZijnWerken die ,n
modernen en soberen stijl uitgevoerd, wor
den, staan in de meeste Belg-Lche musea en
ook in verschillende buitcnJandsche hlusea.
Onder dc werken van Wansart, zi.iii ón
der meer- te noemen het monument Leken
te Verviers en* het gcdenkteckcn .Breughel
dat bij gelegenheid der Tentoonstelling van
Brussel 1935, op de Kapcllemarkt te Bru
te! moest geplaatst worden, voor dc kerk
waar het stoffelijk overschot van den be
roemden schtder rust. Onlangs werd hij met
iHUiiuiJ!vui t'irt-Hiie Lt-ias-l,
j i ,„,j doende betalen en g> en verlof toekennen
ling op met zoo kenschetsende voorbeelden i u - s
j In liaar spreekbeurt komt het tot een woor-
idenstrijd met minister Delattrc.
c!at de beteckenis dezer abstraktc begrippen
waarvan het onderscheid soms zoo moeilijk
te vatten is, zich opdringt aan het ver
stand der minst ontwikkelden zijner toe
hoorders.
Dan toont dc redenaar hoe het program
ma van K.V.V. nopens het Vlaamsche
Vraagstuk dc konsekwente gevolgtrekking
daarstelt uit de juist begrepen opvatting
van volk, natie en staat.
Met bewogen stem roept spreker uitz De
staat' Belgie moet aan Vlaanderen die
rechts- en machtspositie verzekeren waarop
Vlaanderen recht heeft als natie, dat is als
Dewustgeworden volk, die rechts- en
machtspositie waarin Vlaanderen zijn heer- j dering geheven..
lijk nationaal bestaan volledig en onb'eicm-gB*i*9«aMöe2*as®57TsaHK5ea&... na
merd uitleven kan. J Spreker wijst daarentegen op de verderfe-
En dan moet Vlaanderen terug van Bel- }eer van het marxisme die de menschen
gie gaan houden, met een trouw en liefde tegen elkander opjaagt onder dc verfoeide
die deze houding van Belgie verdient en ftuJre «klassenstrijd», in plaats van ze sa-
!M. HEY-MAN (ka h.) bestrijdt op zijn
beurt dc oprichting van de Nationale Kas
cn stelt in dc plaat- vcriofkasscn in den
schoot der syndicaten omdat het probleem
van het verlof toch een syndicale kwestie is.
Art. 16, dat de uitschakeling der syndica
ten beteekent" uit alles- wat het loonvraag-
stuk betreft, kunnen wij niet goedkeuren.
Nemen nog het woord de hh. PIERARD
Donderdagmorgen, rond 5 ure, kwam een
goederentrein, geladen met rioolbuizen (pot-
U-buizen), denkelijk uit de Walen komend
met als bestemming Wilmarsdonk. dc statie
van Berchem voorbijgcbold. Op een paar
honderd meter voorbij de statie zelf, vlak
bij de stelplaats voor locomotieven, aan de
(soc.) DUCHESNE (soc.) en PELGROMS i galg der signalen, ter hoogte van dc Lange
(VI. Nat.) die sancties eischt tegen werkge
vers en werknemers die de wet zouden
overtreden. Te half zeven wordt de verga-
zware stukke
werkt door n
werden van het spoor
ichtige kranen.
vcrrechtvaardigt.
Voorwaar, zulk Vlaamsch-nationalisme,
ons door Senator Verbist geschetst, wars
van avonturen en vrij van droombeelden,
waarvan de verwezenlijking in geen ecuwen
is te voorzien, staat torenhoog verheven
hoven eene opvatting die Vlaanderen in 't 1
harnas jaagt tegen Belgie cn de brug tus-
schen Natie en Staat niet overbouwen wil.
Zulke vaderlandsliefde moet niet onder
doen-, voor de gevoelens van deze die, door
hun liefde voor Belgie nog verblind, nooit
iets hebben begrepen en aangevoeld van de
nooden en verzuchtingen van een bewust
wordend volk en de geestesstroomingen van
den jongsten tijd.
Spreker overloopt wat reeds werd bereikt
sedert den oorlog op dit gebied vervlaam-
sching van hooger en middelbaar onderwijs,
de hervormingen in bestuur, gerecht en le
ger, cn, in de laatste dagen de vlaamsche
wetenschappelijke academies en cultuurra
den, en opleiding van een vlaamsch officie
renkorps.
Op sociaal gebied herinnert de redenaar
aan de groote keuren van christen sociale
leer: de cncj'dicken Rerum Novarum
Leemstraat en Gulden Vliesstraat, bolde een
,vagon van dc rails.
Met een oorverdoovend geraas, waarbij
tc brengen door klassenverzoening tot
meerder baat en wel,aart van handel en
nijverheid.
De redenaar gaat dan over naar dc bran
dende vraagstukken van de internationale
politiek. Hij toont dm weg door Belgie in
dc laatste dagen moedig opgegaan tof ons
eigen beveiliging en tot bestendiging van
den vrede in West-Europa.
Met trillende stem roept hij uit: «Ik kan
niet betwijfelen. Ik wil niet betwijfelen, dat
eens de dag zal komctia dat de beschaafde
menschheid eraan zal verzaken dc geschil-
itn tusschcn de volkeren op te lossen door
middelen van geweld, meer barbaarself en
primitief dan deze gebruikt door wilde volk-
sammen; dat eens de dag zal komen dat de
volkeren evenals de enkelingen hun geschil
len zullen laten beslechten door een inter
nationaal gerechtshof, dat eens de dag zal
komen dat een nieuwe volkerenbond, geves
tigd op stevige grondvesten en gewapend
met doelmatige sancties, de volkeren leiden
zal op banen van vrede en gerechtigheid.»
Om tc eindigen, doet lieer Senator Ver
bist een dringende oproep aan alle Katho
lieken van Vlaanderen, tuchtvol dc nieuwe
Quadragesimo Anno. Hij brengt hulde aan i partij formatie bij tc treden, opdat met hun
M. Van Hecke, een der pionniers van dc
christen sociale beweging hier in het Ar
rondissement, wiens volhardend werk gedu-
rende tientallen jaren heden dc bekroning
heeft mogelijk gemaakt van dit heerlijk
streven het wetsontwerp op de bedrijfs
organisatie.
Zie hiernevens.
trouw cn steun, K.V.Vlde Katholieke Par
tij van Vlanderen kinine leiden ter zege.
Ook deze machtige redevoering herhaal
delijk met applaus onderbroken werd ont
haald op een geestdriftige ovatie.
De heerlijk geslaagde vergadering werd
besloten met dc «Vlanrasche Leeuw» recht
staande aanhoord door al de aanwezigen;
dc hcclc buurt uit den slaap werd gewekt,
sloegen een zestal geladen wagons van het
spoor, en ging de locomotief scheef over
de rails staan. Noch stoker, noch machinist
bekwamen cenig letsel, en denkelijk moet
de machinist zijn tegenwoordigheid van
geest behouden hebben cn onmiddellijk de
remmen hebben doen werken, van zoodra
hij iets abnormaals gewaar werd.
De zes geladen wagons lagen links cn
echts van dc sporen verspreid, cn de la
ding lag grootendeels aan scherven tus-
chen de verwrongen poutrels en aan splin
ters geslagen wagons.
Een der wagons was met volle geweld te
gen de galg van de signalen geslagen cn
zat vast als een muur met verbrijzelden
voortrein tegen het ijzerwerk geprangd.
Onmiddellijk snelden de statieoverheden
ter plaats cn werden de noodigc maatrege
len getroffen cn ploegen arbeiders ^ontbo
den om met de ontruioringswerken te be
ginnen. Rond 8 ure, toen wij ter plaatse
kwamen, waren een vijftigtal arbeiders druk
aan den arbeid om het spoor vrij te maken
cn het verkeer op de lijnen weerom nor
maal té maken.
Het goederen- zoowel als het reizigers
verkeer was op zoowat alle lijnen u t den
haak, en voornamelijk het goederenverkeer
op Esschcn, Wilmarsdonk en de andere
goederen staties- van het Noorden van Ant
werpen.
De trein die om 8 u. 36 naar Mcchclen
vertrekken moest, vertrok met een vertra
ging van ruim ccn half uur. Rond 10 u..
echter, bleek alle stremming, voor dc reizi
gerstreinen, althans, zoo goed als normaal.
Niet alleen werkte een sterke ploeg ar
beider-, geleid door spoorwegingenieurs, aan
het opruimen, der brokstukken, doch tic
DE VERMOEDELIJKE OORZAAK
VAN HET ONGEVAL
Tusschcn de opcenhooping van het ijzer
en houtpuin, waar men allerlei verwrongen
barren en poutrels aantreft, zien wij een
doorgebroken as liggen-. Daar ligt denke
lijk de oorzaak van het ongeval, dat geluk
kig nog verliep zonder slachtoffers te ma
ken, Een doorgebroken as wil zeggen een
heetgeloopen as, want het doorbreken ge
schiedde juist op de plaats waar de «doos»
staat, die immer met veel zorg wordt na
zien. Dè as is vlak tegen deze doos door
broken en heeft vermoedelijk de gansche
ontsporing teweeggebracht. Het onderzoek
.1 moeten uitwijzen öf onze bewering de
is tc- is, daar*wij ter plaatse niet de minste
inlichting konden bekomen,
VERZAMELING MERKELIJK
AANGEVULD
In het vooruitzicht van hel goede seizoen
heeft de. Antwcrpsche Dierentuin zijne ver
zamelingen in hooge mate aangevuld.
Gèdurende de laatste drie maanden wa
ren de aankomsten buitengewoon talrijk cn
hoogst interessant, zöoals blijkt uit liieron-
derstaande lijst
3 fruitduiven; verschillende parkieten 24
verschillende kakatoes2 groote boos 36
verschillende merels cn vinken; 10 fazan
ten; 2 Californische kwakkels; 62 verschil
lende eenden; 1 hocco; 1 marei; 10 Javaan-
sche sultanhoendcrs; 2 Indische witte rei
gers; 7 Europccsche kraanvogels; 10 Juffer
kraanvogels; l pcpervogel; 1 Blytli's neus
hoornvogel; 21 verschillende apen; 1 verza
meling kruipdieren; 6 Humboldt's vetgan
zen; 1 waschbeer; 1 jakhals; 2 wijfjes Wa-
tussis.
Voor dc eerste maal in den Tuin 1 zwar
te of Kafferbuffel; l paar Babiroesas.
Als geboorte valt cr aan te stippen 2
Lamas'; 2 Barbarijsche wilde schapen; 3
leeuwen; 1 bison; 1 rendier; 2 Axishcrlcn.
Als geschenken vermelden wij, buiten een
aantal apen, fazanten, zwanen,
papegaaien en kleine vogels, ,voo
3 wijfjes Wapiti herten, gescht
het Gouvernement van Canada;
parkieten,
al 1 bok cn
aken door
:n 1 Komu-
do waraan, geschonken door het Couvcrm
ment van Ncderlandsch Indie (Batavia),
