I
13
"Vred©
Woensdag
JULI 1933
Gouden Prester junilèum
te Haattert
Ki®53we fcisfwfsche
ontdekikingen
Hiüepif op ds
Aitiorikaansche kust
Autc-ongektk le Asseneds
Werd! hel seizoen aan de kast
een fiasco
De vrijwilligers in Spa»
De universlieit te Bolagna
XXXXHII# JAARGANG NUMM.fia 40
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 32» .ALS DAGBLAD. St .OiiNTiEMEN.
Publiciteit' öiuteo eet A.-roodisscmeas AALST i Agentschap KAVAS, Adoif Maxiaaq, 13, ie iJivÜiiLL Rue ds Ricaclca, RARi JS. Saai Buiding-Xiagsway,
II. ANACLETI S
Zon op 1,02 af 19, 6 0
1.. K. 20 V. M. 1
Telefoon 111,
Z? LOM a EN, W, c;
UIT HET LEVEN
De wereld keren waren krijgshelden Geen
'Wordt ze niet weerom een bloed- 'eeuw snelde voorbij zonder bloed
en vuurpoel vergieten...
l>e krijgsgod Marseh heerscht j Zelfs de zegepaal van Christen-
er Zijn helsche trawanten zijn dom over Heidendom kostte aan de
kanonnen, mortieren... mitrailleu- |K.erk duizenden en nog duizenden
.In
torpedo's. Spanje, China, Japan
In 't oorlogsvuur knettert de
welvaart van vele jaren over
bloeiende landen gaat als een sta
len stoomwals het reuze nleger,
overmachtig, verpletterend...
Duizenden jonge levens worden
weggemaaid... Mensehen in angst,
sidderend voor het eeuwig kanon
gebulder, vluchten als razenden of
houden zich schuil. ?t Slagveld
drinkt zich dronken aan mensehen-
bloed.
Landen worden verzwolgen in
een zee van namelooze ellende,door
weduwen en weezen uitgeschreid.
Intellectueele kracht verwoest,
men...
Zedelijke kracht wordt verspild.
Werkloosheid steekt overal den
kop naar boven,., 't spook van hon
gersnood grijnst in de verte... Een
bloed en vuurpoel.
Waar Mars den scepter zwaait
In 't Drooinenland
Daar woont de «Godinne van
den vrede»... Langs morgenpur-
per en hemelblauw klimt men er
heen.
Hoog op een wonderen troon
van reine pracht daar zetelt, ze.
Dooi* oorlog werd het gebied van
monarkën vergroot.Dolk en zwaard
voerden niet zelden ten troon...
Bloed en wapengeknetter...
Oorlog altijd, alom, overal...
Vrede Zoo noemde men den
tijd van wapens smeden.
Vredesperiode 't Was het
voorspel van een nieuw oorlogsd ra-
ma
Terwijl hier gevochten werd,was
men. ginds bezig met zijn bewape
ning
Schij 11 vrede was het dus
Een ledepop, dié bewaakt moest
jwoyden met het geweer aan den
voet...
Die een (>lijftak in de hand droeg
maar daaronder een pistool verbor
gen hield...
Gewapende vrede was het steeds,
zoo. is het nog in alle landen, nu
meer dan ooit
Zal de vrede dan nimmer op aar
de wónen
Is de wereld dan te wreed, te
vol hartstocht... voor de «Vredego-
4ilLU, ZOO. zacht, zoo gevoelig, itoo.
eindeloos teer
Heeft ze dan immer haar min
zaam aangezicht
maausche diep afgekeerd, omdat.
Z. E. H. VAN DER k.IjNSBRUGGE
SEDERT TWINTIG JAAR PASTOOR.
PLECHTIG GEVIERD
Hoezeer E. H. V;-.n der M.;nsbrugge, pas
toor tc Haaltert, poor zijn parochianen ge
ëerd. geacht en bem iui wordt is Zondag vol
doende gebleken ujit de Intieme en innige
kulde, die tc zijner Jeer werd op gouw gezet.
Ondanks het vurig erlangen der inwoners
ord. het gouden pric lerjubileum '.au hun
pastoor met klank en kleur tc vieren, had de
minzame herder alle grdotsch praalvertoon
van dc hand gewezen cn er slechts in toe
gestemd' dal na do plechtige dankmis een
feestzitting zon plaat- grijpen. Het strekt
tot lof van den cdeh 11 priester dat de cnor-
i.re geldsom die in dankbaarheid door de be
volking was bijeengebracht, uitsluitelijk zou
bestemd worden voor dcTkcrk.
De eerwaarde jub s* droeg het H. Mis
offer op en was bijgv -taan door E. P. Vlas-
senbrocck die fungeerde al index, EE. HH.
Van der Cruyssen, t aken, Roclants, subdia
ken. Ghysscls en Co >pens, Can tores; E. H.
Van Crombrugghef onderpastoor, trad op
als eer ..'mot: i a r i u S. -
Een Gentseh koor voerde met veel zorg
kerkelijke gezang, a uit.
HoogeerwaardeF Heer Kanunnik Van
Crombrugghe, vicaris veneraal cn afgevaar
digde van Exc Mi r Coppiet ?rs, hield een
heerlijke toespraak-die als een loflied was
op het priesterschap cn den zeer geachten
Jubilaris.
Droeg dc fcestvcrgadcring, die nadien
E OORLOG IN CHINA
DE CHINEESCHE LEGERAANVOEDEK TSJANG KAI CHEK OMRINGD VAN
ZIJN ONMIDDELLIJKE MEDEWERKERS.
:ds duizend jaren voordat Columbus
naar Amerika kwam, hadden dc 'Maya's in'
ntral Anier'! r. al .een ho. trap van
•ntwikkcling bereikt. Zij hadden daar groot c
tcden gebouwd, van welke enkele een in-
I v.oncrsaantal van 250.000-300.000 bereikten.
111 Zij richtten geweldige pyrar.iicdcn op, voor,
de zaal van den Volk-kring gehouden werd, jden bouw waarvan zij steenblokken tot een
niet zoozeer het karakter van een massaal I gewicht van 50 ton gebruikten.
n uiterlijk eert betooi:, men kon er bezwaar
lijk iets anders op vb den waardoor aan den
eerwaarden heer Vat der Mijnbrugge zoo n
innige oprechte huid werd gebracht als
hans het geval wa\
Aait den jubilecrek n. priester werden
talrijke ruikers aai;gc;l»t).dcj). die do tolk wa-
Ten van flb intiems té Vbvoelens van dank
baarheid vanwegt dc parochianen.
Naast die mattVrlijkc bloemen waren cr
i van \«rhetorijfe6» of
Heden weet men, dat dc Maya's geen
springstoffen gekend hebben, geen machi
nes bezaten cn zelfs geen werktuigen van
metaal kenden, om daarmede dc stecncn te
bewerken. Het valt derhalve niet te verwon
deren, dat deze ontdekking van dc enorme
Zacht stralen beur teer blauwe zijn bewoners te zondig, te har
togen, en als twee magneten trek- baarscb... te zelfzuchtig optreden?
ken ze aan. De blanke band houdt,
een groenenden olijftak omklemd,
't Gewaad is als pas gevallen
sneeuw, waarin de zon baar stralen
dardt en sehitterglanst. Over ge
heel baar wezen ligt dat mysterieu-
Wie zal de vredegodin met de
aarde verzoenen
Dag in dag uit rollen de kranten
bij duizenden meters bun bloedige
oorlogsfilms af...
Ter Wester en ter Oosterkimme
zich bracht.
Men kan volgens den huidigen stand der
onderzoekingen ccnigcrmatc dc geschiedenis
vail dit onder--I °°"K van Vrhetorijlec» of van v/ci- vz i de Maya's hcrsainenstellen. Reeds lang
sprekendheid die nwt keurigheid cn sierlijk- I voor het berin der Christelijke tijdrekening
heid aangebracht werden door de verschïïïen- bezetten zij het schiereiland Yucatan, waar
de redenaars M. los. Hcndrickx, burge- I :n, Guatamaln ligt. In hoofdzaak bestond dc
meester 'I.auwerey-. Mej. Marguerite I*au- j bevolfetrte^ uit landbouwers die de hoofdstad
wereys, MM. Marcel Van Cromphout, No- Uaxactum noemden. Van hieruit zonden zij
te schoone. dat aantrekkelijk zoete, j'aiet de horizont immer bloedrood...
die kalme, vredige gratie, die out- en men spreekt van '11 wapencon-
l flil-t riot 1 von Innrr niiron «7«j1 1
roert...
Om baar been beersebt een wel
doende stilte, een heilig, zaligend
zwijgen... of men boort haar stem,
zacht, welluidend als de klank van
zilveren klokkenspel..,
Vrede
Op de wereld
De eerste vrouw sloot reeds een
offensief of defensief verbond met
ile slang, tot verderf van den eer
sten man.
Dan volgt Kain en Abél... Ook
tussdhen ben brak de oorlog uit.
En ga de geheele menschenge-
scbiedenis na.., denk aan de grijze
oudheid, aan de middeleeuwen, aan
onzen tijd... doorloop alle stam
men. rassen en volkeren...
De goden en belden der oervol-
flikt dat jaren lang duren zal
Kom, Vredesgodin, en laat mins
tens een schijnsel uwer macht over
de wereld lichten
Breng de boodschap van den vre
de en maak den mensehen koude
dat vrede dan eerst komen zal, wan
neer satans van den haat, de twee
dracht, de afgunst... het egoisme,
den hoogmoed,... terug naar de hel
lekerkers zullen gedreven worden,
en er voor goed en stevig geboeid.
Kom... Vrede... bom als de be
kroning van de algemeene vernieu
wing der harten. Als daar liefde
■heerschen zal en eendracht,... als al
len elkaar beminnen als broeders
en zusters, zal de vredesgodSn op
de aarde glimlachen... en den palm
tak van den vrede planten
Maar wanneer zal dat gebeu
ren Dender zoon.
tenboom, Fr. Van R.tpe.
Het was muisstil wanneer de E. H. Van
der Mijnsbruggc tenslotte zelf het woord
nam en ontroerd dankte voor zooveel hul
de en. genegenheid.
Sinds, twee dagen heerscht op de kust van
den Atlantischen Oceaan een hittegolf, wel
ke reeds verscheidene? dooden gevergd heeft.
Gedurende de godsdienstige plechtigheid
in een kerk van Noord-Carolina, viel dc blik
sem op de kerk. 4 personen werden gedood
en 10 erg gekwetst.
dc eerste kolonisten de omgeving in, waar
door het eerste rijk der Maya's gaandeweg
ontstond.
EEN VERRASSENDE ONTDEKKING
Men ontwik! 'de dc weefkunst, men leer
de hoe stoffen gekleurd moeten worden.
L etterkarakters werden gevormd, die door
dc astronomen vervolmaakt werden, toen
men niet slechts het getallensysteem ont-
voor noodig geweest zijn, om de bouwstoffen
van dc ccne plaats naar dc andere, voor het
bouwen van een tempel, over te brengen.
Over liet algemeen werd de steen daar bc«
erkt, waar men hem vond. Een omstan-
dghcid werkte hierbij gunsti %De stccnen
•aren Iv'i het opgraven uit den -grond tame-
jk woel; en konden derhalve zonder veel bc-
vvgar met hardere steensoorten glad ge
schaafd worden. -Kerst door dc inwerking
van de lucht werden deze stccnen volko
en hard.
De figuren, die men op de huizen der
ava's en hun tempels vindt, hebben veel
arbeid gevorderd. Er zijn figuren, waaraan
en beeldhouwer wellicht zijn geheele leven
gewerkt zal hebben. Waarschijnlijk geschied
de het transport van deze zv.arc stccnen op
houten rollen, die men er onder schoof, ter
ijl hefwerktuigen op dc plaats van bestem
uiig gcDfUikt wcnteii om ucn Mutrn op z-tjit
juiste plaats te krijgen.
Evenwel tot -op heden heeft men geen en
kel werktuig gevonden, om de onderdeden
recht overeind te zetten, en toch wanneer
men met 'n waterpas gaat meten, blijken de
onderdeden,zeer wel horizontaal en verticaal
te staan. Men neèint derhalve aan. dat zij
„pecialistcn op dit gebied in dienst hadden,
die zuiver met lift oog konden schatten.
KLACHTEN GAAN OP
Dc neringdoeners gevestigd aan de kust
beginnen zich tv verontrusten omtrent het
verloop van het seizoen. Een hunner wist
ons te zeggen dat dc neringdoeners ont
roerd zijn door de onverschilligheid der
openbare bcsturc-n die niets doen' 0111 het
slechte seizoen dat zich afteekent .te keer te
gaan.
Al dc handelaars slaken alarmkreten ten
gevolge van dc sterke vermindering der be
zoekers cn alles, ongelukkig genoeg, laat
voorzien dat het huidig seizoen aan de kust
een der slechtste zal wezen tot nog toe ge
kend.
Enkelen tijd geleden was er spraak het
sclioolverlof vast te stellen op 1 Juli doch
op dit oogenblik heeft de Minister van Open
baar Onderwijs laten weten dat hij deze
maatregel niet kon treffen voor het jaar I938
en dit om reden dat het schoolprogramma
niet kon gewijzigd worden.
Het oogenblik is daar 0111 van nu af aan
van het bevoegde departement dc fonneelc
verzekering tc bekomen om het schoolpro
gramma in dien zin te maken dat dc officiee
ls verlofdager, voor het jaar 1931) vastgesteld
moeten worden op 1 Juli 193o.
Dit zou een aanmoediging zijn voor dc ne
ringdoeners der kust om hunne vecen gedut
dig tc dragen,
Maandag voormiddag, 0111 11 uur, had cr
ter wijk Triest, tc Assenede, een schrikke
lijk ongeluk plaats, dat gelukkig nog goed
afgeloopcn is.
Op gemeld uur 1 wam Richard Roegicrs,
van A-sericdc, ta.\iv »erdcr met zijn luxe-au
to, welke nog nieuw- was. uit dc richting
elzate naar Assemde gereden. Op dc wijk
Triest, rechtover dc hofstede van de Wed.
De Weweire, deed hij teeken Van tc stop
pen. Doch hij werd langs achter geweldig
aangereden door ceil auto, bestuurd door
.Gerard Stcyacrt, van- Basscvelde.
Dc auto van Stcyaert botste op de auto
van Roegicrs en vandaar op een boom langs
den steenweg, en loeg om in een diepen
gracht.
Gelukkig dat cr geen water in den gracht
as, want Stcyaert was zeker verdronken,
gezien hij met zijn hoofd op den bodem
van dc gracht lag en men wel 5 minuten
werk had vooraleer het portel van zijn auto
geopend was, daar de slijkweerder er gansch
over gevouwen was.
Stcyacrt was gelukkig niet erg gekwetst
maar kloeg over inwendige pijnen.
De auto van Roegicrs was langs achter
ganse!» ingedrukt cni deze van Steyacrt van
vooren.
Dokter Van Ovcrbeke kwam het slachtof
fer verzorgen, hetwelk bij Honoré Vau de
Veirc was ondergebracht,
delete, maar eveneens de vondst van dc nul
deed. Vijf eeuwen lang vertoonde dc ont
wikkeling een stijgende lijn.
Toen trad plotseling een cri-is op. waar
van de oorzaken tot op heden niet v> 'ko
men opgehelderd zijn. Het volk begon het
oude rijk te verlaten cn naar het Noorden te
trekken, om daar een nieuw rijk tc stichten.
Men vermoedt dat het oude Maya-rijk aan
overbevolking leed. De koster, van het le
vensonderhoud waren tc hoov. Bovendien
had incn alle wouden successievelijk neer.x-
hakt.
Dc geheele streek verdroogde absoluut. In
de kanalen ontwikkelde z:ch dc malaria. En
derhalve had men reden genoeg, om daar
cel» nieuwe wereld te stichter, op de plaats
v.-aar later dc stede C!i chen, ïtza. Lx mal en
Mayaten zouden verrijzen.
TRAGISCH EINDE
Opnieuw begon men pyramieden te hou
wen, ook tempels cn paleizen verrezen. Maar
dc mate, waarin de bevolking toenam,
nam ook het aantal conflicten toe. Tus-
schcn families kwam het tot bloedige ge
vechten. Toen dc Spanjaarden in de ze-tien-
tiendc eeuw het land binnendrongen, stierf
de bevolking der Maya's reeds uit. De Span
jaarden hebben dit uitsterven krachtdadig
in de hand gewerkt. Eenige van hen vlucht
ten in de jungle, waar thans nog afstamme
lingen van dc Maya's leven, maar a'.lc be
trekkingen met de oude cultuur zijn verloren
gegaan.
TECHNISCHE VRAGEN NIET
GEMAKKELIJK OP TE LOSSEN
Maar laten wij dc enorme bouwwerken
der Maya's eens wat nader beschouwen. Met
Het vaststellen, dat de Maya's een hooeom
wikkelde cultuur hebben gehad, is dc zaak
niet afgedaan. Andere geweldige krachten
moeten mede in het spel pcwcc-t zijn.
Tenslotte v.cegt een pyramicde rond de
40.000 ton. Alle stecncn moesten door tnen-
schenhanden aangedragen worden. Voor een
.bouwonderneming is het ccn interessant iets,
leens tc berekenen, hoeveel arbeid; uren cr
Maandag avond, werd het Brit scha plan,
betreffende het terugtrekken der buitcnland-
sche vrijwilligers uit Spanje, in den vorm
van een Witboek gepubliceerd.
Zooals we reeds meld hebben, worden
er vijf havens aangeduid voor dc ontsche
ping der vrijwilligers Londen, Hamburg,
Lissabon, Genua cn Marseille. In dc haven
van Londen, zullen de vrijwilligers van En
geland, Ierland, België, Denemarken, Li-
thaucn. Ectiand, Estland, Finland, Luxem
burg, Holland, Polen en Zweden ontscheept
worden.
Dc buitcnlandschc vrijwilligers zullen, :n
in een ontruim in skamp worden bj-
ctngebrachl. Kr zullen kampen ingericht
worden in dc buurt van l'alainos, Kartbage-
na, Malaga en Cadi/ lederen dag 2000 man.
De cctstc inscheping van vrijwilligers moet
plaats hebben op dc 51 cn dag na dc defini
tieve goedkeuring door het internationaal
comitcit v
p'an en dc
de rest
nt rui: 11 in.
jn 100 dagen na dc
Dan zullen er no.
orden voor het ont
ekwetsien, vrouwen
iutie, betreffende
die moeten 'ged
goedkeuring.
35 dagen tocg<
-uitnen der zieke:
cn krijgsgevan;
idig«L
Een -tndicbeurs zal in het J. Jacobskollc-
tc Bologna beschikbaar zijn bij ii ope
ning van het aanstaande akadctm&cbc jaar.
De Belgische studenten die erlangen htm
studies tc voltooien aan de Hoogcschool van
Bologna moeten hun aanvraag doen, voor
den eersten Oktober 1 <>3d, aan het koïïcgc
van bnrgcmctsier cn sdu penen van dc stad
Brussel.
Dc aanvragers moeten ten minste 21 jaar
oud zijn op 31 December 1938 cn 2 jaren
Itootfescbool studies voltooid hebben. Zij
moeten geboren zijn te Brits-»!, te Antwer
pen of in het voorma'ig hertcv <lom Brabant.
Dc student, die dc beur* verkrijgt zal
kosteloos geherbergd worden in het J. la-
cobs-kollege van Bologna dc reiskosten in
2de klasse zullen, bij het vertrek door
stad Tirus-ei betaald worden, voor dc .stu
denten <Ut de stad Bru!->d bewonen.
Voot verdere inlichtingen, zich wem! n
tot den dienst van Openbaar Onderwijs, 162,
l^lauricc-Lcuioimicrlaan, tc Brussel,