Belgen bij den Paus
It
Concentratie te Mechelen
Het begrootingsvraagstuCc
in ons land
De Midden Europeesehe
spanning
De Internalisnale Tentoonstelling van Luik 1^39
DE ARTEVELDE-FEESTEN TE GENT
Gevechten in hel Verre Oosten
Moei de regeering Daladier
ten val
VOLKSSTEM
XXXXIIIIe JAARGANG NUMMER
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel-De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN Telefoon 114.
Fubliciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan, 13, te BRUSSEL Rue de Richeleu, PARIjS Bank Bulding-Kingsway, 20 LONDEN, W. C."Z,
Maandag 6 SEPT.
H. LAURENT1US
fZon op 5,13 Zon af lt^24
Dinsdag 6 SEPT.
1938
II. HUMBERTUS
■Zon op 5.13 Zon af Is. 2-
M. U L K. 17
DE AFGEVAARDIGDEN DER BELG. den, we zijn geenszins zonder gebreken,
KATH. PERS BIJ DEN H, VADER doch er is een drievoudig gevoel welk wij
Uit Castel Gondolfo meldt men, dat Zijne
Heiligheid!, in zijn privaatbibliotheek, de le
den ontvangen heeft der afvaardiging van de
Katholieke Belgische Pers, die Hem, evenais
alle jaren en volgens oude traditie, het be
drag kwamen bezorgen der Nieuwjaarsgiften
voor den Paus, onderschrijvingen door de
lezers van alle katholieke bladen van het Bel
gische vaderland. Het bedrag van deze in
schrijvingen bedroeg dit jaar 275.000 fr.
De Belgische afvaardiging was samenge
steld uit de heeren'René Van Haesendonck,
voorzitter der Vereenïging van de Belgische
Katholieke Dagbladpers heer Leo Ar ras,
secretaris Jozef Pecker ep Charles De
Kculcnaer.
De H. Vader onderhieldi zich vriendschap
pelijk met de afvaardiging en dankte hen
voor de schoone gift voor zijne werken.
Hij loofde hunne christelijke gevoelens
en zegende uit ganscher harte niet alleen hen
en al hunne confraters, doch ook dezer fa
milies en de milde gevers en hunne familie",
die zij hier vertegenwoordigen, Hij zegende
ook in het bijzonder het geliefde en katholie
ke Belgische vaderland.
Ziehier de korte rede welke door den heer
voorzitter R. Van Haesendonck ter gelegen
heid van het jaarlijksch bezoek werd uitge
sproken.
ZEER HEILIGE VADER
Ons is de hooge eer te bïurt gevallen in
de gezegende handen van den Stedehouder
CHRISTI de nederige offerande neer te leg
gen van de Pauselijke Nieuwjaarsgiften.
Bij deze gelegenheid zouden we het woord
vari eeri armen Pool tot den H-. VADER,
wiens naam Gij gekozen hebt Z. H. Pius
-IX. tot het onze willerf maken.
Deze zoon van het katholieke Polen die,
na de inneming van* Rome, te voet zijn afge
legen dorp had verlaten, bracht den. Paus-gc-
vangene, zijn kleine offerande en sprak, zich
aanbiedend op den drempel van het Vati
kaan «Ik kom het hart van den Paus
troosten
De Belgische katholieke journalisten, die
thans het geluk hebben, Zeer Heilige Vader,
zich aan Uw voeten te bevinden, zijn ook
uit hun land gekomen om U deze zelfde en
vurige belijdenis - van gehechtheid en trouw
te herhalen. Ook wij willen «het hart van
den Paus troosten
In deze laatste tijden hebben al de Belgi
sche katholieken met U geleden en geweend
want zij weten waarom het hart van den
Stedehouder CHRISTI zoo pijnlijk bloedt.
Overal poogt men hem de zielen te roo-
ven die hij tot GOD moet leiden en om be
ter in- dezen hatelijken veldtocht tegen de
Kerk-te gelukken, tracht men door alle mid
delen de stem te verdooven ^van den Paus,
die alleen nochtans de woorden van het le
ven uitspreekt.
Maar, Zeer Heilige Vadei; naarmate deze
strijd van Satan zich uibreidt, gevoelen de
Katholieke Belgen beter dan ooit hun plicht
jegens uwe Heiligheid.
Ongetwijfeld en wij moeten 'zulks belij-
Het onderzoek in den laatsten kabinets
raad, is vooral ee^v zoeken geweest naar be
zuinigingen en dit vooral op aandringen van
den minister van Fmanciën, die, met volle-
allen diep; in het hart gegrift dragen en dat cl»ge instemming en steun van den Eerste-
men ons nooit zal ontdrukken: ons geloof Minister, kost wat kost wil verkrijgen, dat
in GOD, onze gehechtheid aan de KERK en liet totaal bedrag van de bcgrooting voor
onze liefde voor dien PAUS. Onze wil is het. j *939 in geen geval dat van 1938 zou over-
in deze dagen van beproeving, dit alles aan j schrijden.
De ministers, die deel uitmaken van het
begrootingscomiteit hebben van hun kant
ook talrijke bezuinigingen opgezocht en deze
aan den ministerraad Var. Vrijdag voorge
legd. Toch overtroffen .de ramingen van dc
stellen onze pen, onzen invloed en onzen j uitgdven nog met 300 mliioen die van de in-
geest van opoffering, ten einde in zoo breede j komsten, ongeacht de 200 millioen welke de
mate mogelijk de onderrichtingen te doen minister van Financien ..wenscht te bekomen
kennen van den Genjeenschappelijken Va-om het begrooti-ngstckort van het loopende
uw I-ledigheid .te bewijzen, Zeer Heilige
VADER, wij zeggen U bijgevolg, dat wij
voor alles willen zijn onderdanige trouwe en
toegewijde zonen.
Wij willen in den dienst van den Paus
jaar te helpen dekken.
Wat de buitengewone begrooting betreft,
zouden de ministers er allen over akkoord
gaan dat zij slechtsi een bedrag van ander
der, welke de wereld) moeten redden.
Dit is onze manier om het «hart van den
Pausi te troosten.
Bij het neerleggen aan de voeten van Uw
Heiligheid van de opbrengst der Pauselijke j half milliard mag bereiken
Nieuwjaarsgiften van 1938, beloopend1 tot] Om echter eep aanzienlijker bedrag ter
275.000 frank, vragen wij U daar een levende beschikking te stellen van dc bestrijding der
getuigenis in te zien van de liefde der Belgi- 1 werkloosheid, o.m. door bestrijding van
sche Katholieken voor den Stadhoudter van krotwoningen, aanpassing en uitbreiding van
JEZUS-CHR1STUS, alsmede een bewijs A koopvaardijvloot, zou gerekend worden
der toewijding van de Katholieke Journalis
ten van ons dierbaar landl
In ruil smeeken wij U zeer Heilige Va
der, te gelieven Uw zegen te schenken aan
allen die in de Pauselijke Nieuwjaargiften
bétrokken zijn. Zegen dan ook hun gezinnen
en hun intenties, zegen gansch Belgie en
breid dezen zegen tevens uit op ons, katho
lieke journalisten, op onze krachtinspanning
en op ons werk, ten -eindde er GODS zegen
te doen" op neerdalen.
GENTSCHE BEDEVAARDERS
BIJ DEN PAUS
op de medewerking van de^parastatale in
stellingen, terwijl voor de financiering van
de werken voor landsverdediging, de moge
lijkheid zou worden onderzocht om een bin-
nenlandsche leening uit te schrijven.
Zaterdag werden ook dc JJentsche Bede
vaarders van de K.S.A. (Kath. Studenten)
en van de Katholieke Burgers en Midden-1
stanclsjcugd door den H. Vader ontvangen.;^ t|jdcR9 zijn rcdc tc tarisbad opgesomd.
Moreens, werd een goddelijke dienst Vo,Bens dc <,pragCr Presses het ofticieel
Uit Praag wordt vernomen dat lord Run-
ciman reeds Zondag namiddag in het bezit
was van het antwoord van rijkskanselier
Hitler. Na hiervan kennis genomen te heb
ben begaf hij zich onmiddellijk naar presi
dent Bcnesj*, om deze 111 te lichten.
Het antwoord dat nog niet officieel werd
bekend gemaakt, is zooals vermoed werd ne
gatief de rijkskanselier behoudt de acht
regeermgsorgaan, zou de fuhrer zich zelfs
met deze acht punten niet meer tevreden
stellen en zouden hieraan nieuwe eischen
zijn toegevoegd, die als gevolg hebben dat
nog geen enkele ontspanning valt aan te
stippen.
Een beetd van ue terreinen v
uc icucoonsteiiki
dienst
gecelebreerdi in de kerk van St Ignatius, na
bij het graf van den. heiligen Joannes .Berch-
mans, den patroon van de katholieke jeugd.
De heilige Mis werd opgedragen door der.
Eerw Heer bestuurder der bedevaart, i>
Kesel. De Eerw. Heer Desaegher hield een j
treffende en diep inslaande kanselrede. j)eze nieuwe eischen zcijuden de buitenland- I sta{j Qent( gekostumeerd in middeleeuwsche zen Man een grootsche en indrukwekkentfe
r. Coppieters, bisschop^van^Gent, begaf gcbe poii^ejc betreffen en neerkomen op de kleederdracht. hulde plaats. Het waren beurtelings de hon-
neutralisatie van Tsjecho Slovakije, door het j HISTORISCHE STOET -derde Gentsche maatschappijen die met hun
opzeggen van ieder militair •verdrag, in de J Vanuit het feestpaleis (Park) 's namid- j vaandels aan den kop defileerden. Dan volg-
Een gedeelte van den stoet die de glansrijke figuur van Van Artevelde verheerlijkte.
Zondagmorgen om 10 uur werd op ver-1 Op de Vrijdagmarkt, deze eeuwenoude
schillende openbare plaatsen der stad de plaats, die zoo dikwijls getuige was van de
groote Artevelde-herdenking aangekondigd grootheid en dch roem der Neringen en Gtl-
door den heraut en de bazuiners van de den, had rond het standbeeld van den Wij-
zich vergezeld van E. H. De Kesel en de
andere leden van het bestuur der bedevaart
naar het Paleis dier Roomsche Congregaties
en braaht een bezoek aan Kardinaal Pizzar-
do, die hem met de grootste vriendschap en
welwillendheid ontving. De Kardinaal en Z.
Hoogwaardigheid den Bisschop, onderhiel
den zich geruimen tijd. over de Katholieke
Actie, welke Zijne Heiligheid den Paus nog
steeds zoo nauw aan het harte ligt.
Zijne Heiligheid heeft aan Mgr Coppie
ters eene audiëntie verleend, onmiddelijk
voor deze aan de pelgrims toegezegd, zoo
dat de bisschop, na zijn onderhoud met den
Paus zich terug bij zijne groep kon aan
sluiten voor het tweede onderhoud. Zijne
Heiligheid moet de bedevaarders op zijn ge
wone vaderlijke en hartelijke wijze hebben
toegesproken.
Uit Mechelen bereikt ons onderstaande
mededeeling
Dc vertegenwoordigers van de Katholieke
Vlaamsche Volkspartij, het Vlaamseh Natio
naal Verbond en Rex, vergaderden op Za
terdag 3 September, om een definitieve Eon-
centratieformule vast te leggen
zij stelden vast dat het samen opkomen
van hun partijen, als partij onmogelijk ge
bleken is
bewust ervan dat tegenstrevers, en inzon
derheid de. marxisten, uit hun verdeeld op
treden voordeel zouden halen bekommerd
om het .goed beheer der gemeente, de stof
felijke en zedelijke welvaart der gemeen
schap, hebben zij besloten dlat hun onder
scheidene partijen bij de aanstaande ge
meentelijke verkiezing niet zullen opkomen
ils partij, maar dat ze met al hun krachten
n heel hun gezag zullen strijden- en propa
ganda voeren voor één lijs*, namelijk een
lijst van personen, komende uit alle middens
•n in onderling overleg samengesteld
de richtlijnen welke deze personen zullen
dgen in de gemeentelijke politiek zijn deze-
vastgelegd in de akkoorden van 27 Mei en
13 Augustus) 11. en namelijk
1) De rechten van Kerk, volksgemeen
schap, familie en enkeling dienen gewaar
borgd.
2) De gemeente moet Vlaamseh blijven in
haar wezen en uiting.
3t Volledige gelijkstelling tusschen het
vrije en het gemeentelijke onderwijs.
4) Behoud en. aanpassing van het sociaal
statuut.
5) Een degplijk bestuur vergt zakelijk be-
heeren zonder politiseeren.
6) Noodzakélijk is het een gezond ge
meentelijk financiewezen te verzekeren om
de rationeele uitbating der stedelijke regies
te waarborgen, de noodige aanpassing
dags ging een groote historische stoet, die
eerste plaats met Rusland en vermoedelijk
ook met Frankrijk. I langs de bijzonderste straten der stad naar
Dat Tsjechoslovakije niet het inzicht koes-de Vrijdagmarkt trok, alwaar zich het stand-
tert deze eischen in te willigen, is een feitbee,d yan Jacob van Artevelde bevindt. De-
dat vast staat. |ze gtoet was voorafgegaan door talrijke
De bladen onderlijnen zelfs het bericht uit 1 niaatschappijen en door de jeugd der Vrije
Moskou, volgens welk volkskommissaris 1 gn officicele Scholen Verscheidene muziek-
Litvinof eens te meer heeft bevestigd dat korpsen namen er aan deel. Het historisch
Rusland in geval van een gewapend gesclni "- gedeelte dat achteraan kwam was samengc-"
zich aan de zijde van Frankrijk zal scharen, j stejd ujt negen indrukwekkende groepen.
Anderzijds hechten zij zeer veel belang mgt eyen zooveej praalwagens. Het stelde
aan een bericht, volgens welk Roemenie zich
niet alleen akkoord heeft verklaard om Rus
sische vliegtuigen over hun grondgebied te-
laten vliegen, maar ook om zijn spoorwegnet
te laten gebruiken voor het vervoer van mu
nitie uit Rusland naar Tsjechoslovakije.
Onderhandelingen tusschen Roemenie en
Polen, aangaande het vervoer van Russische
vliegtuigen en munitie over Poolsch grond
gebied v/ijzen er insgelijks op dat laatstge
noemd land ten volle het gevaar inziét, dat
ecm Duitsche uitbreiding in Midden-Europa
meebrengt.
Al deze berichten uit het buitenland hebben
de gemoederen in Tsjechoslovakije eenigs-
zins tot kalmte gebracht.
voor «Dc verheerlijking van Vlaanderen in
de XlVe eeuw», «De verheerlijking van
Gent in de XIVe eeuw», De Vlaamsche
Lakennijverheid» in dezelfde eeuw, «Het
verbond tusschen Vlaanderen en Brabant»,
«Edward III, Koning vafi Engeland», «Het
Beleg van Doornijk (Juli 1.340)», «De ge
boorte in de St. Baafsabdij (Maart 1340)
van John of Gaunt, hertog van Lancaster,
zoon van Koning Edward III en Koningin
Philippina van Henegouwen», De moord op
Jacob van Artevelde» (17 Juli* 1345) en ten
slotte «De Verheerlijking van Jacob van
Artevelde in 1845».
Het persagentschap Domei meldt
Nu de Japansche strijdkrachten de buiten
ste verdedigingslinie van Hankau hebben
dborgebroken, leggen de Chineezen volgens
berichten uit Kioe-Kiang een binnenste ver
dedigingslinie aan die Woe Ning in de pro
vincie Kiangsi en Jang-Hsin en Ki-Tsjoen
in de provincie Hoepeh verbindt en welke
door ongeveer 400.000 man troepen zal wor
den verdedigd.
Voorts- wo^dt gemeld dat de Japansche
troepen Zaterdagochtend den spoorweg van
Kioe-Kiang naar Nan-Tsjang hebben afge
sneden, waardoor de Chineesche troepen de
uitrusting der stedelijke diensten, alsmede1 terugtocht uit het Loe-Sjangcbergte in zui-
de urbanisatie door te voeren. delijke richting tvordt afgesneden.
de de schooljeugd die een pracht van bloe
men aan den voet van het vermaarde stand
beeld opeenstapelden.
Het mocht een ware apotheose heeten
wanneer beurtelings door versThillcndc
maatschappijen de meest gekendte Vlaam
sche liederen werden uitgevoerd.
Van op eene eere-tribuun die voor de ge
legenheid op dé Vrijdagmarkt was opgetim
merd, volgde de overheid, heeren ministers
Marck, Heytnans, Balthazar en Delattre,
gouverneur, burgemeester, schepencollege,
gemeenteraad, enz., het dcfilcc van den
prachtigen stoet, de bloemenhulde en de in
drukwekkende zanguitvoeringen.
Gansch dc stad door werjl dien dag Arte
velde met luister herdacht. Op verschillende
wijken grepep te dier gelegenheid volksfees
ten plaats en het Artevelde lied weerklonk
uit den mond van groot en klein. Op de tal
rijke braderijen welke rond dezen tijd te
Gent plaats hebben, prijkte de beeltenis van
(jep Wijzen Man op het voorplan en stond
de versiering in het teeken van zijne verheer
lijking.
De benaming van deze lijst is- t
«Volksehe Koncentratie voor Gemeente
lijke \Belangen op Kristelijken GrondLslag
Namens K.V.V. Louis Nobels en Necfs.
Namens V.N.V.: Charles Laurent en Baek
Namens Rex I Convent en Stevens,
De hoofdmacht der Japanners rukt thans
naar Tei-An op. Japansche verkenningsvlieg
tuigen melden dat de Chineesche troepen Za
terdagochtend begonnen zijn zich uit Tei-An
terug te trekken in de richting van Nan-
Tsjang.
Frankrijk wordt sedert eenige dagen weer
geteisterd door'een heropleven van sociale
woelingen, bijzonder onrustwekkend op het
oogenblik dat het land zijne koelbloedigheid
vooral noodig heeft.
De socialisisch-syndicalistische en com
munistisch «slechte herders», die zijn opge
staan tegen de regeering Daladier, trachten
de arbeidende klas mee te slepen naar bewe
gingen, die noodlottig zijn voor 't belang
van het land.
Het Verbond der Syndikaten van het Pa-
rijzer gewest had in het Velodrome d'Hiver
een meeting voor de 40 uren ingericht en
is onder 't geroep van «Daladier ontslag
dat de metaalbewerkers in wagens van de
Champs Elysees afdaalde en vcor dc Ka
mer kwamen manifesteeren".
Te Marseille duurt de staking der haven
werkers voort, zonder dat het einde ervan
iets nader komt.
Te Amiens hebben 17.000 arbeiders Vrij
dag 25 fabrieken van jutespinnerij bezet en
rene manifestatie trok door de%stad onder
het geroep van «Daladier ontslag».
Rijssel is sedert Vrijdag morgen zonder
trams en dé arbeiders zijn verplicht te voet
naar hun werk te< gaan.
Te Roubaix-Tourcoing vragen de textiel
arbeiders 9 pc. loonsopslag en als zij die
niet krijgen, zullen zij waarschijnlijk de
werkstaking uitroepen.
Manifestaties hadden verder plaats te
Rouen, te Belfort en in andere steden.
En, om dc kroon op het werk te stellen,
dreigt het roodc syndicalisme met het uit
roepen der algcmccne werkstaking als de
regeering Daladier het aandurft, haar de
creet op het meer plooibaar maken der 40-
urenwet door te drijven.
Zoo zullen ze Frankrijk wel den dieperik
in krijgen, wat, zou men zeggen, dc aller
minste van hunne bekommernissen is.
Intusschen is hun frank nog 80 Belgische
centiemen waarde