Gansch Aalst heeft in een geest van dankbaaiv
heid en vereering deelgenomen aan de onthul
ling van het Monument van Koningin Astrid
Hst Euilscli memorandum aan TsjecliG-SIowakije
CE INTERNATIONALE TENTOONSTELLING TE LUIK
Hooge personaliteiten woonden de plechtigheden bij.
HERDENKINGTE BRUSSEL
DE TOLESST]
XXXXIIIIe JAARGANG NUMMER 203
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN Telefoon lil.
Publiciteit buiten bet Arrondissement AALST Agentschap HAVAS. Adolf Majdaan. 13, te BRUSSEL Rue de Richeleu, PAKIJS Bank Bulding-Kingsway, 20 LONDEN, VV. C. i
Maandag 26 SEPT.
>1. JUSTINUS
Zon op 5,43 Zon af 17,40
Dinsdag 27SEPT.
1938
I'. PA.MIANI S
Zon op 5.4ö Zon af 17.3b
Lh. 1 Ai. V
Zelden zijn we in de Dirk Martens-
stede getuige geweest van een feest
waaraan de bevolking in haar algeheel
heid en zoo spontaan heeft deelgeno
men.
Maar het ging hier toch om een
piëteitsvolle hulde aan haar, die spijts
haar kortstondig bestaan onder ons,
geven: de vertegenwoordiger des Ko-
nings was daar De Brabanconne
weerklonk waarna luitenant-generaal
Nuyten, alvorens zich naar zijn zetel te
begeven zich zeer hartelijk onderhield
met de enkele orlogsinvaliden die voor
de tribune gezeten waren.
Nadat de hooger genoemde perso-
door haar gratievolle vriendelijkheid* naliteiten naast meer andere genoodig-
haar edelmoedigheid, haar moeder-zijn
als zoovele Vlaamsche moeders, haar
leven met en onder ons volk, de war
me genegenheid, ja, de eerbiedige ver
eering van allen had verworven. Het
ging hier om de hulde aan Koningin
Astrid de charmante vorstin, de
plichtbewuste echtgenoote, de minne
lijke moeder van haar kinderen en haar
onderdanen.
Wij moeten vooraf bekennen, tot
fierheid van het inrichtend comité
dat de plechtigheden een even ver
zorgd als goed geordend karakter
droegen, wat in niet geringe mate
heeft bijgedragen tot het schitterend
verloop van heel het feest.
's Zaterdags werd reeds ingezet met
een beiaardconcert door M. Rob. De
Niette die nationale muziek uitvoerde
en met een kunstconcert op het station
plein door de Fanfare «Hand in Hand»
onder leiding van h. Van der Meirsch.
Plechtige Mis in St. Martinuskerk
Zeer Eerwaarde Heer Kanunnik
Reynaert,pastoor-deken te Aalst,droeg
te 10 u. een zeer plechtige Mis op.
Vooraan hadden plaats genomen
de h.h. Moyersoen, voorzitter van den
Senaat, Bouckaert, arrondissements
commissaris, vo.lks vertegen woordi gors
Van Schuylenberghe, en Dhaese, sena
tor Deneve, Camu, koninklijk Com
missaris en meer andere personalitei
ten.
De misdienaarsgroep van het Sint
Jozefscollege, bereidwillig ter beschik
king gesteld voor deze plechtigheid,
gaf aan de ceremonie een cachet van
voornaamheid en strenge stijl. Het
groote. koor van het college, onder de
kundige leiding van E. P. Renneboog,
voerde de vierstemmige Jeanne
d'Arc »-mis van J. Nibelle uit: een echt
koninklijke mis, geheel aangepast aan
de omstandigheid, en waarvan vooral
het Credo, machtig en fier, in bijna ge
sproken ritme, diepen indruk maakte
op de aanwezigheid. De Heer Renaat
den op de tribune hadden plaats geno
men werd een aanvang genomen met
de eigenlijke onthullingsplechtigheden.
De symfonie Lyra speelde «In Me-
moriam» van den jeugdigen toondich
ter Gustaaf Cammaert, die zelf diri
geerde.
Kommandant Lemmens, voorzitter
van het inrichtend comité opende de
reeks der spreekbeurten en huldigde
KoninginAstrid als echtgenoote,moeder
en vorstin. Spreker richtte zich vervol
gens tot den heer Burgemeester en de
Aalstersche Jj^volking en feliciteerde
tevens den kunstenaar, h.Van de Winc-
kel. Minister Marck wenschte de orga
nisators van dit feest geluk, en schetste
in schoone bewordingen het korstston-
dig maar rijkgevulde -bestaan van on
ze Koningin in ons midden. De minis-
lijks dank, voor Zijne hooggewaar
deerde tegenwoordigheid alhier.
Heeren Senators, Heeren Volksver
tegenwoordigers in een adem dank ik
U allen voor Uwe tegenwoordigheid.
Aan U, Mijnheer Lemmens, Voor-
:itter en uwen ijverigen Secretaris, den
heer Sielbo, wil ik een bijzonder dank
woord richten voor al de moeite en op
offeringen die gij U getroost hebt om
aan de stad Aalst dit schoon monu
ment van wijlen Onze Koningin Astrid
te kunnen toevertrouwen.
Toen gij mij enkele maanden gele
den hebt gevraagd deel te willen ma
ken van uw Eere-Comité heb ik on
middellijk aanvaard.
Ik gaf mij rekenschap van uw edel
doel. Immers onze zoo beminnelijke
als liefdadige Koningin Astrid, hier in
Aalst willen vereeuwigen, dit scheen
mij en verheven ideaal, Je meer daar
uw inzicht was cle gansche Aalstersche
bevolking te willen deelachtig maken
aan dit edel als prijzenswaardig werk.
En ik mag het hier in het openbaar
verklaren Gij zijt volledig geslaagd.
De Aalstersche bevolking heeft mild
r.geteekend; door allen is uw edel ge-
Zooals telkenjare had Zondag in de hoofdstad een huldebetoon plaats tot
nagedachtenis van de gesneuvelden tijdens de Septemberdagen te Brussel.
De schoolkinderen namen deel aan de plechtigheid en defileerden voorbij
het monument op de Martelarenpladts.
tei ©bette diep het sierlijke beeld dat baar gunstig onthaald geworden en wat
na zijn rede van _het doek ontdaan de kroon op het werk heeft gezet is,
werd, terwijl het Zweedsche en Bel-
;isch volkslied gespeeld werd.
Dan kwam burgemeester Nichels
aan het woord wiens rede in haar ge
heel luidde
Mijn eerste woord is een woord van
dank aan Zijne Majesteit den Koning,
aan wien het heeft behaagd een Ge
neraal af te vaardigen, bij deze heug
lijke- gebeortemsT ofizc bevoliriTTg-Vocrr-
wie de trouw aan ons geliefd Belgen-
land geen ij del woord is, zal deze wel
willendheid naar waarde weten te
schatten.
Het weze me toegelaten U te ver
zoeken Heer Generaal aan Zijne Ma
jesteit onze gevoelens over te maken
van onze verknochtheid aan Zijnen
persoon en aan het Vorstenhuis.
De Heer Moyersoen, Voorzitter
van den Senaat, niettegenstaande hij land
in rouw is, heeft insgelijks er aan ge- j rouw,
houden deze plechtigheid met
tegenwoordigheid te vereeren en hier
om onzen innigen dank.
Mijn dank gaat ook tot den Heer
Minister Marck, die niettegenstaande monument,
zijne drukke bezigheden, den heer reeds zeg
dat gij er in geslaagd zijt onzen ge
meenteraad, met eenparigheid van
stemmen te kunnen doen besluiten
het stadsbestuur voor een niet te on
derschatten deei in de onkosten te
doen inschrijven.
Gij schenkt ua^ het Monument aan
de stad.
Moet ik U - b*
prijs op stellen dit aanbod te doen aan
vaarden U tevens belovende dat het
Stadsbestuur het onmogelijke zal doen
om het in eere teliouden en het te ver
zorgen als een eeuwig sieraad.
Koningin Astridwas toch een be
minde en edele vrouw en lieftallige
moeder voor haar kroost en de gan
sche Belgische Bevolking.
Haar ongelukkige dood bracht dan
ook groote verslagenheid in heel het
de gansche bevolking was in
en door dit monument wordt ze
alst
zijne nu in onze goede stad A;
wigd.
Namens de bevolking onzer stad
aanvaard ik met dankljpre handen dit
hetwelk wij, zooals ik U
Mores, orgel,st der hoofdkerk hield op D",s.nfae"^ aen "cer ree°s z?fa<: ten dage met
«,„«1 opaak, Lerste Minister, door andere liefdevolle zorgen zullen bewaren.
- - - - I plichten belet, heden heeft willen ver-. Dit gedenkteeken zal aan onze kin-
tegenwoordigen. j deren getuigen hoe diep in onze harten
De heer Goeverneur der Provincie de liefde gedrongen was welke wij aan
Oost-Vlaanderen, die ijvert voor den Koningin Astrid toedroegen het zal
bloei en de opgang onzer Provincie en ook getuigen van den band gesmeed
ons reeds heeft bewezen hoe wij op tusschen ons Vorstenhuis en ons volk.
zijne medewerking mogen reken voor In de laatste dagen hebben wij allen
wat betreft het belang onzer stad, mag nogmaals betrouwen gesteld in de
er van verzekerd zijn, dat wij
Tijdens de Consecratie werd het Te
Velde geblazen en speelde het orgel
in sourdine het Vaderlandsch Lied.
Ontvangst ten Stadhuize De optocht
Haast aan geen enkel huis ont
breekt de vlag, 't zij de Belgische, 'l
zij de Leeuwenvlag. J
Aan het stadhuis wapperen de Bel-
sche driekleur, de Vlaamsche en de
stadsvlag.
In de feestzaal van het stadhuis wer
den om half drie de hooge personalitei
ten ontvangen door het magistraat der
stad in wiens naam burgemeester Ni
chels een welkomstrede uitsprak.
Waren aanwezig luitenant-gene
raal Nuyten, vertegenwoordiger van Z.
M. Koning Leopold; de militaire atta
ché van het Zweedsch gezantschap te
Brussel, in vervanging van den h. Dar-
del, MM. Moyersoen, voorzitter van
den Senaat, minister Marck, Fredericq,
gouverneur der provincie, Z. E. H.
Kan. Reynaert, vertegenwoordiger van
Z. H. Exc. Mgr Coppieters, die we
gens de bisschopshui de door het J.V.
K.A., te Gent weerhouden was, Bouc
kaert, arr. com., volksvertegenwoordi
gers en senatoren, het inrichtend comi
té.
Inmiddels werd op het stationplein
de lange stoet gevormd bestaande uit
vaderlandlievende maatschappijen van
allerlei aard en uit heel de provincie.de
kinderen van het vrij- en officieel on
derwijs der stad, muziekmaatschap
pijen enz.
Over heel den doortocht stond een
rijendichte menigte om den stoet in
oogenschouw te nemen. Langs de stra
ten waar de stoet doortrok hadden tal
van winkeliers in hun uitstalraam het
beeld van onze overleden Koningin
aangebracht.
De Onthullingsplechtigheden
Te 3 u. 10 min. werd het signaal ge-
zijn, dat wij zijne
aanwezigheid ten zeerste op prijs stel
len.
Ook den militairen Bevelhebber der
Provincie Oost-Vlaanderen zeggen wij
dank en tevens maak ik er gebruik van,
cm Hem te zeggen, dat wij in zijnen
persoon hulde brengen aan de duizen
den, welke hun leven veil hadden,
voor 't behoud van onze onafhanke
lijkheid en onze vrijheid.
Den Eerwaarden Heer Reynaert, die
hier Monseigneur Coppieters, Bisschop
van Gent vertegenwoordigt vragen wij
dat Hij aan dien Hooggeplaatsten
Geestelijke zou zeggen, dat wij Hem
dank zeggen, om onze vraag welwil
lend beantwoord te hebben, want ten
tijde dat Hij hier als Pastoor-Deken
heeft verbleven, heeft Hij zich zeer
verdienstelijk weten te maken voor de
Aalstersche bevolking.
Den Heer Minister van Zweden vra
gen wij aan de Koninklijke Familie
van Zijn land te willen overmaken,
hoe zeer wij er aan houden, een hun
ner dochters, onze betreurde Koningin
Astrid, te vereeuwigen.
De Heer Arrondissementscommis
saris, die nooit te zoeken is, wanneer
Hij aan onze stad en bevolking diens
ten kan bewijzen, ontvangen hierom
onzen welgemeenden dank.
En Mijnheer Camu, den Koninklij
ken Kommissaris. dien Aalstenaar
waarover wij allen fier zijn, voor zijn
hoogen post die Hij bekleedt en voor
zijne groote diensten die Hij reeds aan
wijsheid van ons vorstenhuis, want
dreigende en onheilspellende wolken
kwamen in het verschiet.
Moge Koning Leopold III er in sla
gen ons van die onheilspellende wol
ken te bevrijden het is het belang
rijkste dat wij van onzen geliefden
Koning voor het oogenblik verwach
ten.
Moge Hij slagen, dat is. Heer Afge
vaardigde van Zijne Majesteit den
Koning der Belgen, onzen vurigen
\yensch dien wij U bidden Hem te
willen overmaken.
De hooge personaliteiten leggen ver
volgens elk een prachtigen krans neer
aan het monument.
Dan wordt het spreekkoor «In Me-
inoriam» van J. De Smedt, onder lei
ding van Mevrouw Pletsier-De Groot
ten uitvoer gebracht. De Symfonische
kxing Lyra verleent hieraan zijn mede
werking. Niet min dan 75 bloemen
garven werden aan het standbeeld
neergelegd.
De onthullingsplechtigheden wer
den besloten met een défilé van de
maatschappijen voor het memoraal
waarna een optocht plaats heeft door
verscheidene straten der stad.
Des avonds te 1 9 ure had een kunst
concert plaats op de Groote Markt.De
gekende muziekkapel van het 2de li
nieregiment onder de kundige leiding
van ond. luit. Servais voerde er onder
zeer groote belangstelling een zeven-
het Land heeft bewezen, zeg ik insge- tal nummers uit van zijn repertorium.
Ziehier de tekst van het memoran
dum van Kanselier Hitier aan Tsjecho-
Siowakije
j «Steeds talrijker berichten betreffen
de incidenten welke zich voordoen in
de Sudetenstreek bewijzen dat de toe
stand er volstrekt onuitstaanbaar is ge
worden voor de Sudetenbevolking, en
dat hij dus een gevaar beteekent voor
den vrede in Europa. Het is diensvol
gens noodzakelijk dat de aanhechting
van de Sudetenstreek door Tsjecho-
Slowakije aanvaard zonder verderen
Op de hieraan toegevoegde kaart is
de Sudetenstreek die moet worden af
gestaan in roode kleur aangeduid. De
streken waar een volksstemming moet
plaats vinden, buiten de te bezetten ge
bieden, zijn in groene kleur aangeduid.
De definitieve aanduiding van de grens
zal moeten overeenstemmen met den
wensch van de belanghebbenden.
Ten einde dien wensch te bepalen is
een zekere periode noodig tot het
voorbereiden van de volksstemming,
periode gedurende dewelke alle wan
ordelijkheden in alle omstandigheden
moeten worden vermeden. Een toe
stand van gelijkheid moet worden ge
schapen.
De op deze kaart als Duitsch gebied
aangeduide streek moet door de Duit-
sche troepen worden bezet zonder re
kening te houden van het feit dat de
volksstemming er, in een of ander deel
een Tsjechische meerderheid zou kun
nen vaststellen. Anderzijds zal het
Tsjeechsche grondgebied door Tsje
chische troepen moeten bezet worden,
zonder rekening te houden van het feit
dat in deze zone, zich breede strooken
zouden kunnen bevinden van Duitsch
sprekenden, waar tijdens de volks
stemming, eene meerderheid zonder
twijfel haar Duitsche gevoelens zou te
kennen geven.
Om een onmiddellijke en definitie
ve oplossing van het Sudetenvraagstuk
te bereiken, stelt u de Duitsche regee
ring het volgende ontwerp voor
I. Verwijdering van alle Tsjechisch»
gewapende macht, politie, gendarmen
tolbeambten en grenswachten uit de
zone die moet worden ontruimd zoo
als dit op bijgevoegde kaart wordt
aangeduid deze zone zal aan Duitsch-
land moeten worden afgestaan op I
Oktober.
2 Het afgestane grondgebied zal het
moeten worden in zijn huidigen staat.
De Duitsche regeering aanvaardt dat
een gevolmachtigde vertegenwoordi-
.tfcöi .V.U1 Thjcuiiu SluwdMjc en van zijn
leger zal gehecht zijn aan het hoofd#
kwartier der Duitsche troepen, om de
modaliteiten van de ontruiming te re
gelen.
3. De Praagsche .regeering zal on
middellijk al de Sudeten-Duitschers
vrij van dienst stellen die in het leger
of in de politie van Tsjecho Slowakije
ingelijfd zijn.
4. De Praagsche regeering zal alle
Duitsche politieke gevangenen in vrij
heid stellen.
5. De Duitsche Regeering aanvaardt
de volksstemming in de aangeduide
streken ten laatste op 25 November.
De grenswijzigingen die er het gevolg
zullen van zijn zullen geregeld worden
door een Duitsch-Tsjeechsche of door
een internationale Commissie.
Verder meldt het memorandum en
kele bijzonderheden over de regeling
van de volksstemming.
6. De Duitsche regeering stelt sa
menstelling voor een Duitsch-Tsjeech
sche commissie om de andere bijzon
derheden van uitvoering te regelen.
Een bijgevoegde paragraaf bepaalt
dat, in de aangeduide streken alle mi
litaire of economische instellingen, alle
vervoermiddels enz. moeten onbescha
digd blijven, even als alle spoor- en
luchtvaartmateriaaL de openbare ge
bouwen, electrieke centralen, enz. Vee
voeder, koopwaren, grondstoffen van
allen aard, mogen niet worden verwij
derd.
-*-»'■
D? Internationale Vereeniging der Skal Clubs heeft te Luik gezeteld
Hier zijn de afgevaardigden gedurende hun bezoek op de terreinen der
der Internationale Tentoonstelling van Luik 1939*