Het Belgisch Leger op versterkten Vredesvoet
29
Het Tsj ectiiscli Drama,
r
De Ioestand
in hel land
Toespraak van
de Regeer in
tot hel Land
[Donderdag
[SEPT. 1938
XXXXIIIIe JAARGANG NUMMER sa O
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- X)e Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD 25 CENTIEMEN Telefoon lik
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan, 13, te BRUSSEL Rue de Rreheleu, PAKIJS Bank Buiding-Kings way, 20 LONDEN, W. C. 4
11. MICHAEL
IZoa op 5,48 17,3"*
K. 1 V. M. 9
Poolsch-Tsjechisch incident jken wel enkel van aard om de onmid-
i d dellijke werking te verzekeren van
Het Poolsche meuwsagenschap Pat sommige gespecialiseerde diensten.
Eerste Minister Spaak spreekt zijn rede uit voor de radio
Praag verwerpt het Memorandum
van Hitier.
Praag, 27 Sept. De Praagsche ra
diozender heeft de redenen uiteengezet
waarom Tsjechoslovakije het Duitsche
memorandum niet kan aanvaarden.
Niet alleen gaan de eischen die er
in vervat zijn veel verder dan het
Fransch-Britsche plan, maar de vorm
waarin zij gesteld zijn, bewijst dat/kunnen doen,
zal niet aarzelen, indien het noodig is,
een derde bezoek te brengen aan heer
Hitier, indien ik van meening zijn
moest dat zulks tot iets zou kunnen die
nen. Maar voor het oogenblik zie ik
niet in, dat ik iets nuttiger zou kunnen
doen op het gebied van tusschenkomst.
Intusschen tijd zijn er sommige za
ken, welke wij ten ontzent moeten en
heulen tijd onderbroken geweest om po|,tiek van onafhankelijkheid
De vergadering van den kabinets- °ef doortocht toe te latvn van een ein-geze, en bevestigd.
raad, die Dinsdagnamiddag dringend deloozen stoet auto s, komende uit de
bijeengekomen nadat eerste-minister Havenlaan en zich begevende naar de
Spaak en luitenant-generaal Derns een Leopold 11-laan aldus de richting in-
onderhoud hadden ten Paleize met den s a??c e n f,St"
Koning, heeft geduurd van twaalf tot'. Verondersteld werd dat deze lange
Duitschland niet naar vrede, maar naar
oorlog streeft.
Het memorandum is rechtstreeks te
gen het ekonomisch leven van de natie
gericht. De groote wegen en spoorlij
,nen zouden namelijk door Duitsche ge- welke
bieOen wurdenaTgHSTretreir. r/e wtg tijaeir
naar Bratislava zou niet meer vrij zijn.
En militair zou Tsjechoslovakije zoo
verzwakt zijn dat Bohemen en Mora-
vië voor Duitschland zouden open lig
gen.
Dat kan de Tsjechoslovaaksche re
geering nooit aanvaarden: de natie van
den heiligen Wenceslas, van Jan Huss
en van Thomas Masaryk, zal geen sla-
vennatie worden.
De radiorede van Chamberlain.
Dinsdagavond sprak Lord Chamber
lain van uit Downing Street, 1 0, per ra
dio zijn land en de heele wereld toe.
De kwestie was in zooverre in prin
ciep geregeld, zegde heer Chamber
lain, en niemand dacht er nog aan dat
er verwikkelingen zouden kunnen ko
men welke tenslotte toch tot een oorlog
zouden kunnen leiden.
Hij dankte verder allen die gebeden
hebben voor het welgelukken van zijne
pogingen en haalt aan dat hij brieven
ontving, niet alleen van vrouwen, uit
eigen land, maar ook uit den vreemde,
en zelfs uit Duitschland, om hem aan
te zetten zijn werk voor den vrede
voort te zetten.
Bij voorbaat voelde ik gansch het
gewicht van mijn verantwoordelijkheid
Het lezen dezer brieven heeft haar nog
meer doen uitschijnen. Hoe ongeloof
lijk en fantastisch scheen het toch, dat
wij zouden genoodzaakt worden loop
graven te maken, gasmaskers te be
proeven en dit alles om wille van een
twist in een ver land tusschen lieden,
waarover wij zoo weinig weten.
Het scheen verder nog meer onmo
gelijk, dat een twist, die reeds in prin
ciep geregeld was, aanleiding zou kun
nen geven tot een wereldoorlog.
Intiem heeft de Duitsche leider mij
echter verzekerd, en dit herhaalde hij
Maandagavond, dat de regeling der
Sudetenkwestie het einde zal beteeke-
nen van de Duitsche eischen in Europa.
Ik was echter getroffen, toen bij
mijn terugkeer in Duitschland, Hitier
er op aandrong, dat het grondgebied
hem onmiddellijk zou uitgeleverd wor
den en dit zou bezet worden door de
Duitsche troepen. Deze houding vind
ik echter onlogisch, als zij. dient toege
schreven aan Hitler's twijfel omtrent
de uitvoering der beloften en het af
staan van het grondgebied door de
I chechische regeering. In naam van de
ritsche regeering verzeker ik dat alles
zal ten uitvoer worden gebracht en
dat de waarde van onze woorden
nergens in twijfel zal worden ge
bracht.
Ik zal noch mijne hoop, noch mijne
werkelijke inspanningen om den vrede
handhaven prijs geven, zoolang er
le minste kans tot vrede bestaat. Ik
Maak u niet ongerust, indien gij
hoort dat manschappen worden bin
nengeroepen bij de troepen van de
luchtverdediging of bij de marine. Dat
zijn alle slechts voorzorgsmaatregelen
oogenblik beleven, maar zij beteek^t
nen niet noodzakelijk, dat wij tot den
oorlog besloten zijn, noch dat de oor
log aanstaande is.
Maar de oorlog is een vreeselijke
zaak en wij moeten heel zeker zijn,
alvorens ons te verbinden, dat er waar
lijk groote zaken op het spel staan, en
dat de oproep om alles te wagen voor
hunr^ verdediging, enkel kan gedaan
worden nadat tot de minste der gevol-
n, tot het uiterste overwogen zijn.
Voor het oogenblik vraag ik zoo
kalm mogelijk de komende gebeurte
nissen, nog enkele dagen af te wachten.
Zoolang de oorlog nog niet begonnen
is. blijft de hoop bestaan hem te belet
ten, en gij weet dat ik tot het laatste
oogenblik voor den vrede werken zal.
Voorzorgsmaatregelen in Engeland
(Reuter). Verscheidene luchtaf-
weerbatterijen werden heden op ver
scheidene punten van Londen opge
steld door de eenheden van het terri
toriale leger die gisteren avond werden
gemobiliseerd.
Sommige batterijen werden in de
parken en squares opgesteld, anderen
op de daken van verscheidene gebou
wen.
Op de Westminsterbrug, op de Cha
ring Crossbrug en op de kaaien rond
het parlement zijn talrijke artilleuw in
volle bedrijvigheid rond de stukken
en de wagens met ammunitie, onder de
oogen van het nieuwsgierig publiek.
Door den Engelsche radiopost werd
volgende waarschuwing uitgezonden
(i Allen naar Engeland inkomende
schepen wordt dringend aangeraden
een loods aan boord te nemen op ge
vaar van ernstige schade te kunnen lij
den voor welke de eigenaars of kapi
teins, maar geen ander aansprakelijk
zal worden gesteld, indien deze waar
schuwing in den wind wordt geslagen.»
Dit bericht schijnt er op te wijzen,
dat de Engelsche havens door middel
van onderzeesche mijnen zullen
sperd worden.
Ook Nederland is op zijn hoede
In verband met den internationalen
toestand heeft de regeering besloten
maatregelen te treffen, om de grens
troepen te versterken. De troepen, d
onder de wapens zijn hebben reeds de
noodige formaties aangenomen.
Naar een verlenging van de Ujdsgrens
Reuter meldt dat de verklaring van
Chamberlain na de rede van Hitier af
gelegd in Duitschland een diepen in
druk heeft gemaakt.
De officieele en politieke kringen te
Berlijn stellen thans de vraag of het
niet mogelijk zijn zou de tijdsgreas vyi
1 October te verlengen,.
na twee uur.
Na afloop werd de volgende offi
cieele mededeeling verstrekt
«De regeering heeft besloten de
reeds genomen militaire voorzorgs
maatregelen aan te vullen.
Zij heeft gei «t^reiVyuir.
"Besltfti is^ënkel ingegeven
verlangen van veiligheid en vrede. den en dJt avond)ijk gebeUren druk
De regeering heeft ook
aantal ekonomische maatregelen geno
men, die noodzakelijk zijn geworden
wegens den toestand.
te kunnen houden.
aardrijkskundige
Het feit dat het leger gebracht laan gesnord, eveneens in de richting Jigging, van onze tamelijk 'beperkte mo-
wordt op den versterkten vredesvoet van de Leopold 11 laan die, zooals be- gelijkheden, van onze geschiedenis,
meldt het overlijden van den komman-
dant der Pooische verkenners van
Cieszyn. Op her oogenblik, dat hij de
Tsjechische grens wou overschrijden,
werd hij getrojfien door kogels van de
grenswacht.
Het Tsjech"sch-PooIsch en het
Tsjechisch-Hoiigaarsch geschil kun
nen vreedzaam geregeld worden
Praag. 27 S^-pt. De regeering van
Tsjechoslowakije zou in voeling zijn
getreden met de regeering van Polen
om te trachten het gerezen geschil op
vreemdzame wijze te regelen.
Budapest, 27 Sept. De officieuze
kringen zijn van meening dat na de re
de van Hitier er kans bestaat dat het
geschil op vreedzame wijze zou kun
nen worden geregeld, ofschoon het
vraagstuk van ingewikkelden aard is.
Bij de troepen voor luchtafweer
De manschappen, behoorende tot de
menschheid wanneer hij zegde
(dk richt een dringende oproep tot
U opdat gij de onderhandelingen niet
zoudt verbreke'n en opdat gij alle han
gende vraagstukken zoudt regelen op
vreedzame, eerlijke en opbouwende
wijze. Ik dring aan op het feit dat zoo
lang de onderhandelingen voortduren
,ii 1 wer °?^eJ°ei I de standpunten reeds in overeenstem-
hadden als verzamelplaats de kerk|ming gebracht worden. Van het
grondverdediging tegen luchtaanvallen,
die Dinsdagochtend werden opgeroe-1
pen
Tan Wemmei als aanduiding gekregen. [J^yïk dat de onderhandel,ngen
Tot tegen het m.ddaguur kwamen j wor<Jen ve,broke„ wordt de rede uit_
dan ook deze spec,ale troepen voorhake|d en is het woord aan het
LÜLlT„g!:T!i;!ta.u1.,!;n„e" R"veld. Welnu het gebruik van het ge-
weid brengt geen oplossing voor de
onder hen bevonden rich militairen met
onbepaald verlof van de klasse 1927.
Zij hadden onderrichtingen gekre
gen dat ze rich voor 48 uren van
mondvoorraad moesten voorzien. Dit
is het regiment der schijnwerpers; te
Wemmei zouden zij vernemen waar
heen zij verder zouden gestuurd wor
den. In afwachting heerschte er onder
deze soldaten een goed humeur. Zij
hadden alle vrijheid om in de gemeen
te rond te kuieren en eerst op het
middaguur had het appel plaats.
toekomst en is in strijd met het welzijn
van het menschdom.
De acht millioen Belgen scharen zich
bij de 130 millioen Amerikanen en zeg
gen met mij, ik ben er vast van over-
i tuigd zoo meencn en hopen wij ook.
Hoe rechtvaardiger de zaak is, hoe
minder zij geweld noodig heeft om te
zegepralen.
Dat zij die op dit oogenblik het lot
van hun volk en dat van de heele
menschheid in handen hebben, zich
door die gedachte laten bezielen. Dat
zij een uiterste poging aanwenden om
den vrede te redden. De gansche we
reld tal aan hun zijde staan.
Gedurende deze weken van ernstige
Gansche karavanen auto's
opgeëischt.
Dinsdagavond, omstreeks half elf, is
het verkeer op het Saincteletteplein een ;nlernationale spanning heeft Belgie zijn
i^é?enakwaUtOS r'ch,ing van Me-|dien elkander hebben opgevolgd.
Vandaag, gaat het dankbaar gevoel
der Belgen naar den Koning, die voor
twee jaar, zoo klaar den weg heeft ge
wezen die diende gevolgd.
De Belgische Regeeringen die sedert-
heb-
ben allen een. buitenlandsche politiek
Het was een vrij bonte stoet auto's gevoerd die tegelijk realistisch e.,
van alle slag en alle formaat die door jjjk was
het leger waren opgeeischt gewone! Zij'hebben gewild dat Belgie i»
.part,kul,ere njtu.gen, bussen, cars, ca- W.-Europa zijn traditioneele en vrede.
I mi ons. enz. ,m||o i
doorschouwspel heel wat nieuwsgierigen die grondgeoiecT' weer"eens te ""meer '"'Kei
weldra in dichte -drommen toestroom- slagveld van Europa zou worden.
zeker
onder elkaar bespraken.
Een paar uren te voren was een lan
ge colonne gemotoriseerde lansiers, op
moto's met side-cars, voorzien van ma
chinegeweren, in vliegende vaart langs Zeke:
Daartoe dienden wij onafhankelijk en
sterk te zijn.
Dit zijn wij vandaag.
Wij hebben geen enkele verbintenis
willen aangaan buiten degene die wij
De versterkte vredesvoet van het leger cnmegeweren «n
de Kruidtuin laan en de Antwerpsche j Bewust van onze
beteekent dat zes klassen opnieuw on
der de wapens worden geroepen.
Dit is in elk geval de beteekenis van
het besluit thans door de regeering ge
nomen.
Het begrip «versterkte vredesvoet
van het legem is iets dat trouwens zeer
vaag is. Het kan wisselen naar gelang
van tijd en omstandigheden. Een mo
bilisatie is het niet, al worden ditmaal
groote aktieve eenheden bijeenge
bracht.
De opgeroepen Werkloozen
Eerste-minister Spaak had Dinsdag
namiddag een onderhoud met den h.
Delattre, minister van Arbeid en So
ciale Voorzorg.
Deze heeft de aandacht
kend, verder toegang
Gentschen steenweg.
geeft tot den
van onze
hebben wij, terwijl wij door een klare
en loyale houding het onze bijdroegen
ten bate van den algemeenen vrede, ge
tracht voor alles den oorlog buiten
onze grenzen te houden.
Onze groote buren hebben onze po
litiek begrepen en goedgekeurd.
Frankrijk en Engeland eerst, hebben
ons hulp beloofd in geval van een niet
door ons uitgelokten aanval. Vervol
gens heeft Duitschland de onschend
baarheid van onze grenzen en de inte
griteit van ons grondgebied gewaar
borgd.
Al de in den laatsten tijd ingewon
nen inlichtingen laten ons toe te zeg
gen dat die verbintenissen die wij nooit
De Eerste Minister h. Spaak in het
Fransch, en de h. Marck, ondervoorzit
ter van den Ministerraad, in het Neder-
landsch, hebben Dinsdagavond langs hebben in twijfel getrokken, zullen ge-
den de radio de volgende woorden gericht houden worden. Maar van onzen kant
j. iik:hebben wij het vaste voornemen ons j
grondgebied te verdedigen tegen eiken
aanval en niet toe te laten dat het ge-
geroepen worden.
Woensdag zou een beperkt ministe-1
makkelijke doortocht zou verleenen.
Ons prachtig leger is vandaag het
bolwerk onzer onafhankelijkheid, ter-
eerste-m.n.ster gevest,gd op het vraag- woorden gd!e ik (j vandaag toe
stuk van de vergoedmg van de werk-' kaimte.
loozen. die opnieuw onder de wapens g..
Met vreugde, met trots ja, stel ik
vast dat sedert verschillende weken,
nee omi ei ijeen omen, om e j-j d internationale spanningwijl het tevens voor ons den grootsten
trachten een regeling voor dit vraag-s(erker w„d gij het heerlijk Jarborg voor vrede vormt.
schouwspel hebt gegeven van een volk Slechts een sterk Belgie kan den
De Indeeling van de Wederoproepingendat bewust is van zijn eigenwaarde en oorlog vermijden. Bewust van hare
dat onwrikbaar betrouwen heeft in zijn J verantwoordelijkheid heeft de regee-
De' eerste lichting, waartoe Maan-lotsbestemming. i ring deze laatste dagen verschillende
dagnamiddag werd besloten, is gere- j Wel volgt elk van ons met benepen l veiligheidsmaatregelen getroffen. Van-
geld als volgt 'hart de wending der gebeurtenissen. 1 daag heeft zij die maatregelen aange-
De terugroeping onder de wapenen Lik van ons bidt of vormt de vurigstevuld door het leger op versterkten
van met onbepaald verlof zijnde man-wenschen tot behoud van den vrede, vredesvoet te brengen,
schappen, ingevolge de beslissingen maar eik van dns ook heeft in zich de Moet ik er bijvoegen dat wij ten vol-
van den ministerraad, betreft de vol- traditioneele hoedanigheden van ons'Ie den ernst van dien maatregel besef-
gende eenheden ras: koelbloedigheid, gezond verstand
a) Alle militairen, met onbepaald en sterkte in de beproeving met den
verlof, ingedeeld bij de Ardensche ja- dag voelen toenemen. Elkeen heeft
gers; j vooral in zich de verheven vaderlands-
b) De wachtdienst tegen luchtaan- liefde voelen groeien als een nooit ver
vallen; jsagende kracht die de Belgen in de
c) Gedeeltelijk de grondverdedi- moeilijke stonden kenmerkt.
ging tegen luchtvaartuigen j Zware wolken hoopen zich op aan
d) Gedeeltelijk het regiment ves- den Europeeschen hemel. De mannen
tingtroepen var» Namen; Ivan 1914 herleven weer oogenblikken
e) Gedeeltelijk het regiment vesting- .die zij voor immer vergeten meenden,
troepen van Luik. 'Weer ligt het woord oorlog» op
fTwee jaarklassen van de regimen- lippen. Al is ons land niet rechtstreeks
ten van het korps gemotoriseerde rui- bij de gebeurtenissen öetrokken, toch
terij voelen wij al wat aan menschelijke ge-
g) Gedeeltelijk het korps ruiterij. I voelens in ons aanwezig is trillen.
De teruggeroepen manschappen ver- j Gisteren heeft de verheven stem van
tegenwoordigen slechts een gering ge- President Roosevelt 'n heerlijke bood-
deelte van het leger. Er is geen terug- schap van vrede en verzoening ge
roeping van eenige groote legereenheid bracht.
en de afgekondigde maatregelen blij-i Ja, hij sprak namens de heele
fen.
Wij zijn overtuigd dat het Land
niettegenstaande de offers die hierme
de gepaard gaan, er moedig zal mede
instemmen als met een noodzakelijke
bijdrage tot 's Lands veiligheid en den
vrede.
Wij versagen niet tegenover ons
dubbel doel onze veiligheid verzeke
ren en den vrede bewaren.
De Regeering heeft de verzekering
lier het eensgezinde land acher zich te heb
ben en door die overtuiging gesterkt,
zal zij beslist haar taak vervullen.
Waarde landgenooten, ik bezweer
U met al de kracht die in mij is, eens
gezind en hoopvol te blijven.
Hebt vertrouwen.
Ik ben er van overtuigd, wij zullen
gelukkig die moeilijke uren te boven
komen, r I
