Heden Donderdag te 18 u. 30 radio boodschap van Z. H. den Paus voor den vrede 30 DE DUITSCHE MOBILISATIE 21 UREN VERTRAAGD Nieuwe Boodschap van President Iloosevelt fub.icitó. bui,™ h^rArroldür aa^ Nuffd"Gendt' Kerkstraat- 9 £n 21- aalst. - DAGBLAD - 25 CENTIEMEN - Telefoon m. Vrijdag SEPT. 1938 Naar de ontknooping van de internationale krisis? XXXXIIIIe JAARGANG Nl'MMEK a O cm,n - Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan, 13, te BRUSSEL - Rue de Richeleu, PAKIJS Bank Bulding-Kingswayi 20 LONDEN, VV. C. 2. 11. UYltüNliili.S ip 5, 4 9 if 1 T( 31 K. 1 Y. M. PRESIDENT ROOSEVELT ZOND OOK EEN BOODSCHAP AAN DEN DUCE Weenedagin den laten namiddag, had plots een sensationeele ommekeer plaats in de snelle ontwikkeling der om *een sooedfiVT°k^ <^ena. vo ^stemming. De gebieden verrassend bericht der conferentie van grondgebied en hij wil ook het nieuw* 3d:™tX,?'L~„°r?n WOrQCn bezet <W het B"ÜSh *£"*7 A bcbben IU van I de parlementairen -en de toeschouwers deeren. Tsjechoslowakije garan- voering in het Lagerhuis. En dan zijn de gebeurtenissen blik semsnel verloopen. Hitier is op de vraag van «zijn goe- ""5 V. VI aa^ v ai 1 z.i)l gebeurtenissen, die op een ramp dreig-;den vriend Mussolini» ingegaan, den uit te Jonnen 'rlnf »<>*-<-+ J Il1 den mt te loopcn. dat eerst nog de Italiaansche gezant te Uit goede bron was verzekerd ge- Berlijn, heer Bernado Attolico, per- worden dat Hitler in den namiddag, xond 2 ure, de algemeene mobilisatie zou uitvaardigen. Weliswaar scheen te Rome iets ophanden en men vroeg zich af, of Mussolini op het laatste oogenblik weer eens met een verrassing zou afkomen. Geruchten over een Italiaansche bemiddeling Lord Perth, de Engelsche ambassa deur te Rome, werd Woensdagmor gen door graaf Ciano ontvangen. Volgens het officieel communiqué heeft de Britsche ambassadeur een be langrijke mededeeling van zijn regee ring overgebracht in verband met het dreigend conflict. Geruchten die van Dinsdagavond reeds te Parijs in omloop waren, vol gens welke men zich mocht verwachten aan een bemiddelingsgebaar van Italië, namen Woensdagmorgen nog groote ren omvang tengevolge van de bood schap van Chamberlain en het nieuwe beroep van Roosevelt. Niets liet even wel toe te zeggen dat deze geruchten eegro«d -waren. In de gezaghebbend- kringen weiSadi>-~w.r-^ai UUK. ItT'zeg- ê^n. Het bezoek van lord Perth aan graaf Ciano zou nochtans, zegt men alweer, het hoofd der Italiaansche regeering. kunnen aanzetten zich bij de pogingen van Chamberlain en Roosevelt aan te sluiten. Alles is nog slechts een veronder stelling, die nochtans, naarmate de tijd vordert, met meer aandrang naar voren komt. Een boodschap van Neville Chamber lain aan de Duce Om 15.30 uur deelde men uit Rome mede, dat Woensdag morgen, Lord Perth, gezant van Engeland, aldaar aan graaf Ciano, Italiaansch minister van Buitenlandsche Zaken, een boodschap heeft overhandigd vanwege mister Ne ville Chamberlain, eerste Britsche mi nister, boodschap welke voor den Du ce bestemd was. Italie's antwoord. Heer Perth, de Britsche gezant te Rome, heeft in den loop van Woens dagmorgen nog een tweede onderhoud gehad met graaf Ciano. Tijdens het eerste onderhoud had heer Perth de Britsche boodschap aan Italië overhan digd. Tijdens het tweede onderhoud heeft heer Perth het Italiaansch ant woord komen afhalen. Mobilisatie uitgesteld En dan plots volgen de goede be richten op elkaar. Eerst verklaart heer Chamberlain in het Lagerhuis, dat Hitier hem heeft laten weten, dat hij de mobilisatie 24 uren heeft uitgesteld. En kort daarop -dat hij Hitler had voorgesteld nog maals naar Duitschland te komen. Hit- Ier antwoordde bevestigend. Ook Mus solini en Daladier werden door den kanselier uitgenoodigd om zich Don derdag naar Munchen te begeven en de beide staatslieden hebben onmid dellijk gevestigend geantwoord. Het oude denkbeeld van Mussolini, om een conferentie van vier te beleg gen, werd dus, in een handomdraaien verwezenlijkt. Het laat geen twijfel over dat aan Mussolini, naast Chamberlain, een groot deel van dit gelukkig initiatief is te danken. Mussolini telefoneert met Hitier Uit goede bron wordt, trouwens verzekerd dat Mussolini Woensdag morgen met kanselier Hitler in tele fonische verbinding is geweest en bij tlitler beeft aangedrongen cm een Iaat-, ^en afvaardiging van de rechterzijde kunnen zien hoe Koningin Mary (moé- k^e j °aarna een onderhoud gevraagd der van den Koning), «die het. debat bij den president van de republiek en bij den h. Daladier. soonlijk bij den kanselier had aange drongen om het uitstel te verlengen. Heden, Donderdag, om 3 ure, zullen de staatslieden Chamberlain, Daladier, Mussolini te Munchen door kanselier Hitier worden ontvangen en deze on derhandelingen, er is moeilijk aan te twijfelen, moeten voor de toekomst van Europa, heilzame gevolgen hebben. Uit Rome wordt gemeld, dat zoowel °P "e* Chigi-paleis, als op de Engel sche ambassade, de absoluutste terug houdendheid wordt in acht genomen, aangaande de voorname mededeeling die Lord Perth aan de Italiaansche re- geenng zou gedaan hebben, vanwege et Britsche Cabinet en het verstrekte antwoord van Ciano na een onderhoud met heer Mussolini. In over het algemeen goed ingelichte middens, heeft men goede redenen om te veronderstellen, dat de Engelsche regeermg aan de Italiaansche zou ge-i maiSLe zuilen doen, om een at- vrangd hebben, al hun invloed te ge- breken der besprekingen met Berlijn te Engeland mobiliseert zijn vloot De admiraliteit heeft bevel gegeven de vloot gedeeltelijk te mobiliseeren. Uit vriendschap en dankbaarheid voor Mussolini. Parijs, 28 Sept. Havas meent te weten, dat Hitier, gepolst door Musso lini, het bemiddelend optreden van den Duce zou aanvaard hebben naar aanleiding van de persoonlijke vriend schap, die tusschen beide staatslieden en beide volkeren bestaat en ook bij wijze van dankbaarheid voor de hou ding door Mussolini aangenomen tij dens de periode van den «Anschluss» van Oostenrijk. Een uiterste vredespoging Havas meldt op Woensdagavond In buitenlandsche kringen te Berlijn gelooft men algemeen.dat Engeland en Frankrijk nog voor morgen een aller laatste poging zullen doen, om een af- bruiken bij de Duitsche leiders, tenein de dat m de Tchechische kwestie, het rijk mets zou ondernemen dat tot een mihtatr^ conflict zou kunnen Jejijiftp 1 uiterste middel om den oorlog te voor komen, het bijeenroepen van een con ferentie van de vier groote Westersche machten. Eindelijk meent men in zelfde mid dens te weten, dat Italië het Britsche voorstel goed zou hebben ontvangen. Italië heeft Hitier verzocht den uitstel termijn van 1 Oktober aan Praag te willen verlengen. Berlijn, 28 Sept. Havas meldt dat de Italiaansche gezant te Berlijn een onderhoud gehad heeft met Hitier na het bezoek dat de Fransche gezant hem had gebracht. De gezant zou Hitier hebben voorge- vermijden, door maatregelen voof stellen, waardoor de uitvoering van het plan tót ontruiming van het Sudeten- Duitsche o*«L,VdKpsnoft. Dit wordfjFöolt bevestigd «door Reu ter. Ook mobilisatie in Italië Ofschoon in Italië officieel nog geen enkele maatregel van militairen aard is genomen, zijn talrijke officieren en specialisten individueel opgeroepen. Voorts hebben de banken order ge kregen, gen buitenlandsche deviezen meer te leveren. Tsjecho-Slowakije vraagt om aan de besprekingen te Munchen deel te De h. Masaryk, minister van Tsji cho-Slowakije te Londen heeft, in den .teld de uitsteltermijn van 1 October avond, een telefoongesprek gehad met aan Praag gesteld, te willen verlengen. den E. Chamberlain om Jiem te vragen Anderzijds wordt gemeld dat het te lefonisch onderhoud tusschen Mussoli ni en Hitler even voor den middag plaats had. Het verschil tusschen de eischen van Hitier en het voorstel dat door Praag werd aangenomen Het Parijsche blad «Jour» meldt dat een afvaardiging van de parlementaire rechterzijden zich op het departement van buitenlandsche zaken heeft aange meld om inlichtingen te verkrijgen. Het blad meldt dat de vraag werd gesteld of het waar is wat het Britsche Foreign Office meedeelt namelijk dat in geval van aanranding tegen Tsjecho slowakije Engeland aan de zijde van Frankrijk zou staan, dat Tsjechoslowa kije zou bijspringen. Het Fransche mi nisterie van buitenlandsche zaken zou hebben geantwoord dat geen bevesti ging werd verkregen van dit bericht. Het blad «Jour» meldt tevens dat het verschil tusschen het plan van Hit- Ier en wat door Praag werd aangeno men het volgende is. Het Sudetengebied dat een Duitsche bevolking heeft van meer dan 50 t.h. wordt aan Duitschland afgestaan. Wat de gemengde gebieden betreft, daar zal een volkstemming plaats heb ben voor de Duitschers er een voet mogen zetten. Duitschland eischt dat ook die ge bieden zouden worden bezet voor de volkstemming zou geschieden onder in ternationaal toezicht. Men zal toegeven dat, als het ver schil maar dat is, dat dit, geen Oorlog rechtvaardigt. Doch het is anderzijds ook waar dat Hitier een volksstemming voorstelt in het gansche Suedetengebied en dat hij zijn troepea er uit zal terugtrekken tij- of bet niet mqgelijk zou wezen een ver tegenwoordiger van Tsjecho-Slowakije aan de besprekingen te Munchen te la ten deelnemen. Tezelfdertijd werd dit verzoek ocïk per brief door den h. Masaryk aan den h. Chamberlain overgemaakt. De h. Chamberlain antwoordde dat hij dit verzoek persoonlijk niet zou verwerpen, maar er met den President van de Tsjecho-Slowaaksche republiek onmiddellijk zou over onderhandelen. Een historische zitting van het Britsche Lagerhuis. Als een donderslag bij helderen he mel kwam het oogenblik, waarop sir John Simon der «erste-minister een pa piertje overreikte, waarop het ant woord van Hitler stond -geschreven. Als de eerste-minister voorlezing deed van het eerste bericht, namelijk de verdaging van de algemeene mobili satie in Duitschland, juichten talrijke Lagerhuisleden hem toe. Toen de h. Chamberlain het bericht openbaar maakte betreffende de kon- ferentie der vier mogendheden te Mun chen, sprongen alle aanwezigen recht, de leden van de oppositie inbegrepen, om den eerste-minister toe te juichen. Ook majoor Attlee, leider van de la- bour-oppositie, werd langdurig toege juicht, %yanneer hij den eerste-minister ging gelukwenschen. Tooneelen zonder voorgaande in de Britsche Parlementaire annalen heb ben zich dan afgespeeld. Talrijke la gerhuisleden drongen in hun geestdrift naar voren, duwden elkaar weg om den eerste-minister geluk te wenschen en de hand te drukken. Koningin Mary breekt in tranen los in het Britsche Parlement Londen, 28 Sept. Wanneer het bijwoonde in de tribuun van den Spea ker, in tranen losbrak en de tribuun verliet gesteund door een hofdame. Mussolini naar Munchen vertrokken Rome, 28 Sept. (Duitsch N. B.) De h. Mussolini is Woensdagavond om 18 uur naar Munchen vertrokken. De bevolking die zich voor -de statie had geschaard, bracht hem een geest driftige ovatie. De Duce was vergezeld van graaf Ciano. minister van Buitenlandsche Za ken en van M. Sebastiani, onder-staats-, secretaris van Buitenlandsche zaken. M. Starace, secretaris der partij, ver scheidene ministers en hooge personali teiten hebben het hoofd der regeering bij zijn vertrek begroet. Naar hier verklaard wordt, vertrekt Mussolini met een plan dat den grond slag kan leggen van een nieuw Europa. M.M. Chamberlain en Daladier vertrekken Donderdag ochtend Londen, 28 Sept. Morgen te 8,3t) u. zal M. Chamberlain met een vlieg tuig vertrekken van het vliegveld Es- ton naar Munchen. Parijs, 28 Sept. M. Daladier zal n/<Kfanrl kolf na.rAn Iran bestemming van Munchen. Hij zal ver gezeld zijn van drie medewerkers. Een terechtwijzing van Hitler Of een antwoord op de verklaringen van Praag Berlijn, 28 Sept. In zijn brief aan Chamberlain weerlegt Hitler de opwer pingen van de regeeijing van Praag, op het Duitsche memorandum. De regeering van Praag zegt Hitier, beweert dat het inwilligen van de ei schen van Duitschland het nationaal bestaan van Tsjechoslowakije zou be dreigen. Men neemt aan dat de Fuehrer ver klaart dat de oplossing van het Sude- ten-Duitsche vraagstuk door een ple bisciet zal worden verkregen, waarbij niet de minste dwang zal worden uit geoefend en dat de oplossing ook het voorwerp zijn zal van talrijke overeen komsten tusschen Duitschland en Tsje choslowakije. Een volkstemming, zegt Hitier, aoo-j als deze reeds heeft plaats gehad in het' Saargebied zal ook in Tsjechoslowakije worden gehouden en de nieuwe gren zen zullen getrokken worden qp grond van den uitslag ervan. Dus worden die grenzen niet getrokken door Duitsch land. Hitier verklaart ook dat de onmid dellijke Bezetting van het Sudetenge bied door Duitsche troepen een spoe dige en blijvende oplossing zal bevor deren en ook dat die bezetting slechts een veiligheidsmaatregel zou zijn. Die bezetting dringt zich ook op omdat de toestand voor de Sudeten in dit gebied ondraaglijk is geworden en dat die toestand nog Jcan voortduren tijdens onafzienbaren tijd. Hitier zegt voort dat hij niet wil dat de onderhandelingen zouden worden gerekt, daar het nu al twintig jaar heeft geduurd. Als men moet wachten zegt Hitier tot dat de regeering van Tsjechoslowa kije, den tijd zou hebben gehad nieuwe vestingen op te bouwen in ruil van de vestingen die het moet afstaan, zou dit nog jaren kunnen duren. Hitier zegt ook nog De militaire maatregelen welke wij zouden nemen zullen niet verder reiken dan de bezetting van het omstreden Su detengebied. Hoe zou dan de veilig heid en de economische onafhankelijk heid van Tsjechoslowakije kunnen be dreigd worden Hitier bevestigt dat hij geen aanval wil richten op het Tsjechoslowaaksche Hitier beweert ook dat door de be zetting van het Sudetengebied Tsjecho slowakije geen economische nadeelen zou lijden. Wel integendeel. Het is ook niet juist te beweren dat de Tsjechische minderheden in het Su detengebied ten gevolge van de bezet ting zouden te lijden hebben in Duitschland heeft niet de gewoonte zijn minderheden te verdrukken. In ie der geval de Duitscherc zullen den Tejeckon .geen regime doen ondergaan, .zooals de Sudeten dit moesten doen. Radioboodschap van heer Daladier Te Munchen zal ik mijn arbeid voor den vrede voortzetten Hij bedankt het Fransche volk voor zijn kalmte Woensdag avond om 7 uur, heeft de Fransche minister-president heer Da ladier, voor de radio een rede uitge sproken. «ik had aangekondigd, dat ik heden avond aan het land een verklaring zou afleggen over den internationalen toe stand. Doch in den loop van den na middag ontving ik een uitnoodiging van de Duitsche regeering, om Don derdag, te Munchen, kanselier Hitier, beer Mussolini en heer Chamberlain te ontmoeten. - i j.* 'Ge zult begrijpen, d;\t ik op den vooravond van een dergelijke belang rijke onderhandeling de inlichtingen die ik aan het land wilde bekend ma ken, wil eischen. Docb voor mijn vertrek houd ik er aan het Fransche volk te bedanken voor zijn houding vol moed en waar digheid. Ik houd er vooral aan de Franschen, die orrder de wapens werden geroe pen, te bedanken, voor de kalmte en de kordaatheid, waarvan zij een nieuw bewijs hebben geleverd. Mijne taak is zwaar. Sedert F^t begin der moeilijkheden, heb ik geen dag opgehouden met al mijn krachten te werken voor het be houd van den vrede, de vrijwaring van de levensbelangen van Frankrijk. Ik zal morgen, te Munchen, mijn ar beid voortzetten, in het gedacht dat ik volledig accoord ben met het heele Fransche volk. De boodschap van Chamberlain aan Mussolini Hieronder laten wij den tekst vol gen van de boodschap die eerste-mi nister Chamberlain aan Mussolini heeft laten geworden Ik heb vandaag een laatsten oproep gericht aan kanselier Hitier, opdat hij er zich zou van weerhouden geweld te gebruiken ter regeling van de Sudeten- Duitscbe kwestie, die, ik ben er zeker van, zou kunnen opgelost worden door een korte beraadslaging, welke hem heel het gebied en de bevolking zou geven en die zoowel de Sudeten-Duit- schers als de Tsjechen zou beschermen in de tijdruimte vande overdracht. Ik heb kanselier Hitier voorgesteld naar Berlijn te komen om onmiddellijk met de Duitsche en Tsjechische ver tegenwoordigers te onderhandelen en, indien de kanselier het wil, met de ver tegenwoordigers van Frankrijk en Ita lië. Ik stel vertrouwen in Uwe Excellen tie, opdat gij aan kanselier Hitier zoudt laten weten, dat gij bereid zijt u te la ten vertegenwoordigen en bij hem aan te dringen opdat hij mijn voorstel zal aanvaarden. Dit zou beletten dat onze volken elkaar moeten bestrijden. Ik heb reeds mijn waarborg gege ven dat de Tsjechische beloften zullen uitgevoerd worden en ik geloof, dat in den loop van een week, een volledig accoord kan bereikt worden. Na deze boodschap heeft de Duce aan heer Chamberlain laten weten, dat bij zijn voorstel onmiddellijk bij d< kanselier zou verdedigen»

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1938 | | pagina 1