VREUGDE IN
Weer straalt
DE WERELD
Ie Vredeszon
2
Zondag
OCT. 1938
DE TO
XXXXIlIIe JAARGANG NUMMER
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. -
Publiciteit buiten het Arrondissement AAESX Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan, 13, te BRUSSEL Rue
MAGBLAD - 25 CENTIEMEN - Telefoon 114.
Richdeu, PARIJS Bank Bulding-Kingsway. 20 LONUEN, W. C. 4
DE WEERSLAG DER RESULTATEN ning gaat over het oude tot hoogspan
ning opgedreven Europa, dank zij de
eindelij ke overeenkomst van de groote
mogendheden, werd in alle eenvoud.
de VREDEVLAG NOOIT MEER
OORLOG» op Vlaanderens IJzertoren
te Diksmuide-Kaaskerke gehe ?chen.
terwijl «Nele» plechtig over de doo-
VAN MUNCHEN
Het accoord van Munchen heeft over
heel het land, doch vooral in de hoofd
stad, een geest van optimisme doen
waaien.
Niet alleen bij de opgeroepen mili
tairen doch ook bij de burgers en voor
al dan bij families van opgeroepenen,
heeft het nieuws ware ontspanning ge
bracht.
Brussel is Vrijdag in blijdschap ont
waakt. Nog werden de militaire beve
len uitgevoerd. Eens de mobilisatie-ma
chine in gang, kan men die zoo maar
niet onmiddellijk stil leggen.
Op alle punten van Groot-Brussel
zag men nog opgeroepen militairen
ronddwalen die wachtten op onderrich
tingen. Ze zien en zeer opgelucht uit
en slaan 'n praatje over den gunstigen
uitslag der besprekingen te Munchen.
Ook komen nog boeren met hun
paarden ter keuring en worden hier en
daar nog opgevorderde auto's of mo
torfietsen gecontroleerd, doch het is
niets in vergelijking met de vorige da
gen.
In de postkantoren waar men de
jongste dagen noch in noch uit kon in
de Brusselsche agglomeratie, heerschte
er Vrijdaf slechts de gewone drukte.
De optimistische berichten hadden een
onmiddellijke weerslag op de koortsige
stemming.
Ook in de Algemeene Spaarkas, op
de Wolvengracht, was de stormloop
geluwd. De loketten waar terugbetalin
gen worden gedaan, hadden hét waar
lijk niet dxukkei dm» «-.p wiinaK
dagen.
In de Spaarkas zoowel als op de
Postcheck hebben er de jongste dagen
heel wat terugbetalingen plaats gehad.
In de Spaarkas waren het echter over
't algemeen kleine bedragen. Kleine
spaarders kwamen vaak geld afhalen
om wat voorraad levensmiddelen op te
doen of om een opgeroepen zoon of
familielid wat geld te kunnen meege-
ven.
Het ingetreden optimisme kan voor
al worden vastgesteld in de banken en
in de openbare financieele instellingen
en in de postkantoren, waar de drukte
met een slag is afgenomen. Het zaken
leven werd sterk beinvloed door de. mi
litaire voorzorgsmaatregelen. Vele han
delsovereenkomsten werden tijdelijk
geschorst, vele betalingen werden ge
staakt en de bestellingen werden uitge
steld, terwijl de geldverrichtingen erg
werden bemoeilijkt. Ook hieraan blijkt
spoedig een einde te komen.
En bij onze Soldaten
Nauwelijks was het nieuws van de
onderteekening der overeenkomst te
Munchen bekend of een ware geest
drift maakte zich van iedereen meester.
Met opgelucht gemoed wordt door
alle opgeroepenen het einde van deze
periode van spanning begroet die in
menig gezin op zeker oogenblik bange
voorgevoelens en even bange herinne
ringen had gewekt.
M. Spaak haalt enkele blijken aan
van Vaderlandsliefde
De h. Spaak deelt ons mede, hoeveel
ontroerende blijken van vaderlands
liefde de Regeering van partikulieren
in deze laatste dagen heeft mogen ont
vangen.
Benevens tallooze brieven met uit
ingen van aanhankelijkheid en trouw,
heeft de Regeering van een partikulier
een aanbod gekregen van een millioen
frank, welke som deze persoon ten ge
schenke wilde geven, ten bate van de
sanitaire diensten van het leger. Een
ander verklaarde zich bereid een volle
dige ambulancie aan het leger te schen
ken.
Bijzonder ontroerend zijn de talrijke
aanbiedingen van geld, uitgaande van
bescheiden lieden, en bestemd voor de
landsverdediging.
De «Nooit meer Oorlog» vlag wappert
op den IJzertoren
Het secretariaat van de IJzerbede-
v'aart deelt mede
Op dezen historischen dag, waarop
>er
zijn hotel en
Heil Frankreich!» w
lucht.
Chamberlain was
ook tijdens zijn ver k, het voorwerp
van dergelijke beto<
Om 14 uut heeft
lain zijn hotel verlai 1
ming naar het vlieg
denvlakte galmde, het tragische oude senfeld. Bij zijn ver: tiijnen op den
slhgveld waar miljoenen menschen-1drempel van het hot< 1 D-*— L~
kinderen tijdens «den laatsten oorlog
moesten sneven.
Dit symbolisch gebaar op den
Vlaamschen Vredestoren is de bekro
ning en de voortzetting van vele jaren
strijd voor wereldvrede en tegen allen
broederhaat.
«NOOIT MEER OORLOG» door de
Vlaamsche Oudstrijders en de honderd
duizenden bedevaarders aan den voet
van den Vredestoren jaarlijks beleden,
staat daar in het voetstuk gebrand in
vier wereldtalen, als een dure eed op
bet gebeente van hen die in de eerste
plaats vielen voor vrijheid en vrede
«NOOIT MEER OORLOG» is de
zucht van de heele menschheid die de
ze laatste tragische dagen vooral het
.waanzinnige en afschuwelijke van een
oorlog besefte waarheen zij TEGEN
HAREN WIL IN, onafwendbaar werd
gedreven door samenspannende duiste
re machten.
De rede heeft het gewonnen op den
waanzin.
Moge deze 30 September 1938 de
inleiding zijn tot ^e ZOOLANG GE-
WENSCHTE ALGEMEENE VREDES
CONFERENTIE, waar alle geschillen
- "olkeren en staten eindeliik eerlhjc
zoudei-i oj^^woiaen, dan zou de
ze onverantwoordelijke wereldberoe-
ring misschien tot iets hebben gediend
en de betrachte wereldvrede kunnen
inluiden.
«NOOIT MEER OORLOG» PAX
wappert nu op den top van Vlaande
rens IJzerkruis in wiens voetstuk de
vredekreet van de heele rpenschheid
geschreven staat
No more war
Plus jamais de guerre
Nie wieder Krieg
NOOIT MEER OORLOG
hotel
eerste-minister opnie
van een dichte meni
Het vliegtuig van
lain is óm 1 4 u. 30
stemming naar Enge
Op gansch zijn to>
naar het vliegveld,
geestdriftig en hartel:
zijn aankomst op Fu
de Fransche eérste
door generaal ridder
stadhouder in BeiereL
Duitsche vrouwen loei beroep op
Daladier
Toen de h. Daladier s avonds, voor
II. Engelbewaarder
IZon in 5.52 atl7,27
V. M. 9 L. K. 16
niet uit de
ngen.
:ville Chamber-
met bestem-
ld van Oberwie-
moet de Britsche
toejuichingen
beantwoorden,
len h. Chamber-
igestegen met be-
lezing van de verklaring, welke Hij te Gross Schoenau
zamen met Hitier onderteekend had. ,burg. Warnsdorf. enz.
Schluckenau, Rum-
5 Oktober)
steden Er-
welke" hij' de laatste dagen ger (Cheb) waar het eerste ^loechg
ook het incident plaats had, Karlsbad. ^t.
joacHimsthal, Manenbad, 1 achau,
Neudek, Chodau, Firscïiern, Falkenau,
Groslitz, Asch (het hoofdkwartier van
Na de voorlezing van dit dokument, Derde sektor (3, 4
sprak Chamberlain zijn dank uit voor het grootste gebied,me.t de
alle brieven, welke hij d
heeft ontvangen. Hij dankte
Britsche volk voor alles wat het gedaan
heeft.
En de eerste-minister besloot
oplossing van het Tsjechoslovaaksche Henkm), en October) in
vraagstuk is naar mipr Let Noord-Westen van Bohemen jae-
gerndorf, Freudenthal, Freiwalden,
de inzet van een meer algemeene re
geling, welke vrede over heel Europa
zal brengen.»
Zonder onderbreking riep de menig-
it, van zijn hotel te: «God zegene Chamberlain» en er
rd de h. Daladier werd gezongen «For he is a jolly good
k oegejuicht. Bij fellow». Dit populair liedje was overi-
v'iegveld, werd gens ook gezongen bij de aankomst
van Chamberlain op het vliegveld van
Heston en wel door de ministers en di
plomaten.
Verschillende malen is de menigte er
in geslaagd de politie-afzettingen te
verbreken en de auto van den eerste-
minister te bereiken.
nil ister begroet
vo.i Epp, Rijks-
A.ltstadt, Jauernig, enz.
Volgens artikel 3 van de getroffen
overeenkomst, zal de volksstemming
beslissen over het lot van het overige
van het Sudetengebied.
Fransche oudstrijders zullen instaan
voor het handhaven van de orde in het
Sudetengebied tijdens de preliminaire
bezetting door de Duitsche troepen.
Anderzijds zullen, zooals reeds ge
meld werd, leden van het British Le
gion eveneens naar Tsjecho-Slowakije
gaan.
10.000 leden van die vereemging
zijn bereid naar het land der Sudeten te
t vertrekken. Talrijke aanvragen zijn
In gezelschap van zijn echtgenoote reejs Qp het departement van Lands-
1 -7-. 1 begaf de h. Chamberlain zich bij den vercjecjj„infi, toegekomen in Engelai^,
spraken. Zij smeekten te doen wathij £oning. Op zeker oogenblik na her- -
kon, om een goede verstandhoudingbaaklelijk aandringen van de menigte,
tusschen Frankrijk en Duitschland te verscbenen de Koning, de Koningin,
bewerken. Mijnheer en Mevrouw Chamberlain op
De Fransche eersté-mimster ver- het bajjcon van bet Buckingam Palace.
stond eerst niet wat men van hem stormachtige toejuichingen stegen uit
zijn hotel, uit zijn auto stapte, werden
zijn handen plots gegrepen door twfee
vrouwen, die hem in het Duitsch toe-
Chamberlain bij den Koning
wenschte, maar toen men de woorden j "ö^eUiare massa op" toejuichingen
de vrouwen voor hem vertaalde,nQg aangroeiden wanneer de Ko
ning den h. Chamberlain meer naar
verzoek met
■uuuicu
van de vrouwen voor
beantwoordde hij hun
warme handdrukken.
-• -ir-'-f—j*- -tr ATX..;i
elkaar begrijpen
De h. Daladier, de Fransche eerste-
minister, heeft den Parijschen mede
werker van het Deutsches Nachrich-
tenburo» ontvangen en hem een ver
klaring afgelegd.
Ik meen, zei de Fransche eerste
e-oren deed komen.
«Ga naar huis
slaap gerussL.
De Paus las met groote aandoening
zijn treffende radiorede.
Iedereen die de radiotoespraak van
den Paus beluisterd heeft kon waarne
men dat de Heilige Vader al weenend
en snikkend zijn boodschap gelezen
heeft.
Velen hebben gedacht dat de ge
zondheidstoestand van den Paus verer
gerd was doch uit Rome wordt ge
meld dat de Paus de laatste dagen
zoodanig geleden heeft bij het zien na
deren van het gevaar ofschoon Hij
steeds gehoopt heeft dat de oorlog niet
zou uitbreken.
De Paus kon Zijn tranen niet be
dwingen. Zij vloeiden langs Zijn wan
gen.
Op het Vatikaan zijn talrijke tele
grammen besteld met belofte te bid
den zooals de Paus had verzocht te
doen.
Aan de woorden «God versterke het
betrouwen van de bewindvoerders
de vreedzame onderhandelingen» voeg
de Hij aan- toe «vooral op dit oogen
blik», als een zinspeling op de onder
handelingen te Munchen.
Het hoogste moment zoo vol ontroe
ring was wel dit toen de Heilige Vader
het offer van zijn leven wou brengen
om den vrede te redden.
De triomfantelijke terugtocht van
Chamberlain en Daladier naar hun land
De bevolking van Munchen juicht de
twee staatslieden eindeloos toe
Vrijdag, van in den vroegen och
tend, heerschte rond het hotel van Da
ladier en Chamberlain te Munchen een
ongewone drukte. Een groote menigte
was er samengeschoold, die haar on
geduld niet meer meester, verscheidene
malen vroeg dat Daladier op het bal
kon zou verschijnen.
Telkens de Fransche minister-voor
zitter zich op het balkon vertoonde,
werd hij geestdriftig en eindeloos toe
minister o. m., dat de bijeenkomst van en slaap gerust.
Munchen een historische datum wor
den kan in het leven van Europa.
Ik heb het genoegen gehad, persoon
lijk vast te stellen, dat in Duitschland
geen enkel gevoel van haat of vijand
schap tegen Frankrijk bestaat. Wees er
van overtuigd, dat de Franschen zelf
geen enkel gevoel van vijandschap
koesteren tegenover Duitschland, ook
niet in de periode van diplomatieke
spanning en militaire voorbereidingen,
die wij zooeven hebben doorgemaakt.
De twee volkeren moeten elkaar in
hartelijkheid begrijpen en ik ben ge
lukkig, mijn krachten te wijden aan de
ze noodzakelijke en vruchtbare ver
standhouding.
Wanneer de h. Chamberlain het ko
ninklijk paleis verliet werd hij op
nieuw door de massa omstuwd
«Ik heb uit Duitschland den vrede
en de eer meegebracht» verklaarde hij.
En zich richtend tot de omstanders
e hij er aan toe «Ga naar huis
Vervolgens begaf de premier
naar den kabinetsraad.
zich
Parijs brengt Daladier een schitterende
i zucht van opluchting en ontspan- gejuicht. Kreten als «Heil Daladier
op
verdediging
doch de overheden hebben zich voor
genomen de mannen uit te kiezen in
alle afdeelingen over het heele land.
Officieele mededeelingen van Praag
(Havas). Volgende officieele
De verreikende resultaten van de Con
ferentie der vier te Munchen
De verhoudingen tusschen Engeland
en Duitschland
Het Deutsches Nachrichtenburo
deelt mede
Wij Führer en Rijkskanselier eener-
zijds en de Britsche eerste-minister an
derzijds, hebben vandaag een nieuw
onderhoud gehad en wij zijn het eens
om te erkennen, dat de kwestie van
de Engelsch-Duitsche betrekkingen van
het hoogste belang is voor onze twee
landen en voor Europa.
Wij beschouwen de overeenkomst
Daladier opdie dezen nacht werd onderteekend en
Bij de aankomst van
het vliegveld Le Bourget, brak onder
de wachtende menigte een onbeschrijf
lijke geestdrift los.
Overal weerklonken de kreten: «Le
ve Frankrijk! Leve Daladier!» De me
nigte verbrak de afsluitingen en ver
drong zich rondom het vliegtuig van
den eerste-minister. De eerewacht pre
senteerde de wapens, terwijl de muziek
de «Marseillaise» speelde. Pupillenden kunnen aanbelangen en wij zijn
overhandigden aan den eerste-minister,vastbesloten onze inspanningen voort
die zichtbaar ontroerd was, een tuilte zetten om alle bronnen van geschil-
roode rozen. j len te doen verdwijnen en er aldus toe
'Om 16 u. 50 kwam de auto voor het'bij te dragen den vrede in Europa te
ministerie van oorlog aan. De menigte verzekeren.
de Engelsche-Duitsche Vlootovereen-
komst als dokumenten getuigend van
den wensch van onze twee volkeren
nooit meer met elkaar in oorlog te ko
men.
Wij hebben besloten, dat wij voor
taan de rpethode van de rechtstreeksche
raadplegingen zullen gebruiken voor
alle vraagstukken, die onze twee lan-
verbrak thans de afzetting en stoomde
op de binnenplaats. Spontaan werd de
«Marseillaise» aangeheven en Daladier
moest op het balkon verschijnen.
Toen hij een uur later naar het Ely-
seum reed voor het bijwonen van den
ministerraad, herhaalden de tooneelen
van geestdrift zich.
Chamberlain's aankomst te Londen
Te 17 u. 40 is eerste-minister Cham
berlain per vliegtuig, uit Munchen op
het vliegveld van Heston aangekomen.
Een groote menigte wachtte d
(get.) Adolf Hitler,
Neville Chamberlain».
De Duitsche bezetting in Tsjecho
Slowakije
Munchen 30 Sept. Van bevoegde
Duitsche zijde, verklaart men dat de
vier sektors van het Sudetengebied wel
ke tusschen l en 7 Oktober door het
Duitsche leger zullen bezet worden,
volgende plaatsen bevatten.
Eerste sektor 1 en 2 October) ir
het Zuid-Westelijk grensgebied
komst van het vliegtuig af. Ook alle het Bohemerwald en ten Noorden van
ministers en leden yan het diplomatiek i ce Oostenrijksche stad Linz Wallerji
korps waren ter begroeting aanwezig. en Hofenfurth, benevens verscheidene
Toen Chamberlaih uit het vliegveld stadjes op de Moldau
stapte overhandigde lord Halifax hemj TWeede sektor (3 en 4 October) in
een brief van den koning. het Noordelijkgrensgebied Boden-
mededeeling wordt bekend gemaakt
Ingevolge de overeenkomst van 29
September 1938, gesloten tusschen
Duitschland. Engeland, Frankrijk en
i—3.0 September door de
Tsjecho-Slowaaksche regeerlhg Tfaiï
vaard, is de geleidelijke ontruiming van
het gebied aangeduid op het plan van
Munchen onder n. 1 begonnen in den
nacht van 30 September op 1 October.
Deze ontruiming geschiedt op 1 en 2
October, en zal gevolgd zijn door de
geleidelijke ontruiming der andere sec
tors. Sector 1 bevindt zich in Zuid-
Bohemen, aan de Zuid-Westelijke grens
in het Zuiden van het Böhmerwald, ten
Noorden van Passau en van Linz. In
dezen sector bevinden zich de steden
Vallern en Hohenfurth en eene reeks
andere gemeenten, het grootste gedeel-
te langs de Moldau.
i Praag werd gedwongen te aanvaarden
De Eerste-Minister Generaal Syrowy,
heeft Vrijdagavond een radiorede ge
houden waarin hij o.m. verklaart
We hebben voor de keus gestaan
n wanhopigen tegenstand of het
aannemen van voorwaarden zonder
voorgaande in de geschiedenis. We
erden aan ons zelf overgelaten. Al
onze naburen waren onder de wapens.
De o\*erheden hebben de toestand
koelbloedig overwogen onze plicht
was het leven van de Natie te redden
om haar toe te laten de toekomst te
waarborgen. Den raad van vrienden
volgen, en toegeven aan overmacht is
geen schande. We hebben onze wan
hoop en onze verontwaardiging over
meesterd. Wij hebben hoop en vertrou
wen in onze toekomst.
Spreker maande ten slotte de bevol
king tot kalmte aan, en spoorde ze aan
geen gehoor te geven aan dezen die
pogen verdeeldheid te zaaien.
Gedrukte stemming in Tsjecho-
Slowakije
De radiostations hebben aangekon
digd, dat zij ten teeken van rouw de
muziekuitzendingen stopzetten.
De schouwburgen, koncertzalen en
café's zijn in het geheele land gesloten.
De opperbevelhebber van het leger,
generaal Krejci, heeft voor de radio
lezing gedaan van een dagorde aan het
leger.
Hierin wordt verklaard, dat het le
ger met groote smart den afstand van
de Sudeten-gebieden aan Duitschland
in deze tragische uren aanvaardt.
Demobilisatie in Frankrijk
De regeering heeft zich reeds Vrij
dagavond beziggehouden met de maat
regelen, welke genomen dienen te wor
den om de opgeroepen reservisten weet
naar huis te zenden.
De demobilisatie zal geleidelijk ge
schieden naar gelang der behoeften van
Daarop deed de qerste-minister voor- bach, Tetschen Friedland, Schoenlinde, de veiligheid van het land.