ALLERHEILIGEN
Hel Licbteken
den Toren
16.009 Italiaanseh3
kolonisten naar Lybië
mm
Anto door trein gevat
nabij Rijsel
op
Tragische bimnd te.
Marseille
Internationale Tentoonstelling
van Luik 1939
,JT
rij£M
Bij de Katholieke
Journalisten
XXXXIIIIe JAARGANG, NUMMER asa
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, A ALST, DAGBLAD 25 CENTIEMEN Telefoon lik
Publiciteit buiten bet Arrondissement AAEST j Agentschap HAVAS, Adolf Maxlaan, 13, te BRUSSEL Rue de Racheleu, l'ARI jS Bank Bulding-Kingsway, 20 BONDEN, W, C, 4
Maandag 31 OCT.
H, Ql'INTIJN
|Zon op S,lt7 Zon af 16,82
Dinsdag I NOV.
1938
AI.LERHF1I.1GEN
Zon op t>, 30 Zon af 16.30
M. 7 L, K. 14
Dit groote feest schijnt wel in den moment van de ononderbroken blijd-
geest der liturgie de bekroning te be-
teekenen van het kerkelijk jaar. Inder
daad na dit feest komt er geen ander
van belang het godsdienstig leven nog
opluisteren.
We zijn daarmee aan het uiteinde
van het lituigisch jaar. Nog 'n viertal
weken en opnieuw gaan we door den
Advent naar nieuwe religieuze feeste
lijkheden.
schap.
Gaudeamus... verheugen we ons
In die blijdschap zijn binnengetreden
zoovelen van dewelke de herinnering
aan hun afsterven onze harten nog
bloeden doet. Zij echter leven... want
de zielen der rechtvaardigen zijn in
Gods handen, en de kwelling van den
dood zal hen niet raken voor het
dog der dwazen schenen ze te sterven,
Hoe prachtig sluit aldus de cyclus ech.lar ziJn in. den "ede van den
van de opeenvolgende kerkelijke plech
tigheden.
Vandaag wordt ons gewezen op al
degenen die door het practisch beleven
van wat de kerk ons aanleert in haar
feesten... zijn ingegaan naar het rijk
der gelukzaligen.
Het is de triomf na den kamp, de ze
gepraal na den hard gestreden strijd,...
de bekroning na de inspanning, het
overheerlijk loon na den afmattenden
arbeid.
Zij die in tranen zaaiden hebben in
vreugde gemaaid Die door de dorre
zandwoestijn des levens gingen, heb
ben bereikt de veilige haven van eeu
wige rust en verkwikking.
Het is 't feest van alle gekroond en...
de blijde dag der viering van alle hei
lige menschen
Het is dan heel natuurlijk dat het
Introitus» van de mis van dezen hoog
dag ons uitnoodigt tot de vreugde.
Gaudeamus... Verheugen we ons in
den Heer, nu we dezen feestdag vieren
van Allerheiligen... een plechtigheid om
dewelke de engelen jubelen en den
Zoon Gods toejuichen.
Gaudeamus... Verheugen we ons
want hierboven zijn geen tranen meer...
geen zuchten... geen ziekte of geen
dood I Het is daar het eeuwigdurende
Heer (Communie der Mis.)
Gaudeamus... verblijden we ons
In dit oord van rust en peis, tellen we
heden ontelbare beschermers. Ze stel
len belang in onze wederwaardigheden
en levenslot... ze zijn steeds paraat om
door de kracht van hun voorspraak ons
te helpen en bij te staan 1
Deze feestdag strekke ons tot troost
en tot opwekking ten goede Een
troost Laat het leven hard zijn voor u
en zwaar... het gaat spoedig voorbij.
Heb moed, dra komt de dageraad op
dagen vol lichtende horizonten van blij
de jubel en nooit eindigende vreugde.
Het diene u tot opwekking In de
oogenblikken van moedeloosheid... bij
zware beproeving.
Harten omhoog oogen hemelwaarts
gericht Voor u is daarboven ook 'n
plaats voorbereid.
Gij nochtans even als die u zijn voor
gegaan, moet dit loon verdienen.
Niemand wordt gekroond tenzij hij
billijk en rechtmatig heeft gestreden.
Strijd dan dapper, vertrouwend op
God. Als een rook gaat het leven
voorbij. Like dag brengt 'n stap na
der tot uw vaderland.
Laat de kroon u niet ontvallen. Moe
dig vooruit... eens vervoegt ge 't ont
zaglijke leger der uitverkorenen.
Denderzoon.
HET AANTAL SLACHTOFFERS OVERTREFT 90. DE ERGSTE
RAMP WELKE FRANKRIJK TE BETREUREN HEEFT SEDERT HET
VERGAAN VAN DE PLEZIERBOOT ST PHILIBERT ERGER
DAN DE BERUCHTE BRAND VA N DEN BAZAR DE LA
CHARITEu IN 18.97.
De Duitschers bijna de slimsten
in de wereld
Een Italiaansch blad, de Difesa
del la Razza», (De verdediging van het
ras), publiceert volgend lijstje over den
graad van verstand der onderscheiden
rassen. Italiaansche rassenvorschers
hebben het namelijk gedaan gekregen,
om in millimeter, het verstand van Ita-
I lianen, Duitschers enz., uit te meten.
I Zij baseeren zich op de meting van de
hersenen, bloed en karakter. Hoe zij
daartoe kwamen, blijft ons echter een
raadsel.
Ziehier dqs het lijstje Duitschers
347 mm.; Russen 342 mm.; Belgen
335 mm.; Joden 327 mm. Wat we
hier al eerst kunnen opmerken is, dat
de Duitschers_ eerste geklasseerd staan,
(op het lijstje), want onderaan in de
begeleidende tekst wordt gezegd dat
vermits de Italianen de verstandigste en
knapste lui zijn van geheel de wereld,
zij zoo iets als .hors coucours zijn,
kwestie van de astkamaraden een ple
ziertje te gunnen, zonder zich zelf te
kort te doen.
Wat ons hier in deze belachelijke in-
telligentieschaal nogal verwonderde,
was de verstandelijke graad der Russen
ten overstaan der Duitschers langs de
andere zijde is het ook waar dat men
zich niet vernedert door van zijn vijand
te zeggen dat hij bijv. moeilijk te over
winnen is, integendeel men haalt er nog
meer lof door en de lauweren zijn nog
zwaarder.
Wat ons met verwonderde is het feit
dat de joden maar stumperds geheeten
worden, zij komen aan het staartje van
de intelligentie. Zij hebben volgens de
Italianen het minste (verstand, in Duit-
sche versie heet het dat zij te gierig zijn
om zich vee) verstand te gunnen.
Wij vragen ons hier terecht af wat de
dapperste aller Galliërs hier op die vier
de plaats staan te doen. En ook, welke
het specimen van ,G' ,ao o~
weesrrs daf mén voor de verstandsme
ting uitgepikt heeft? Was het een Waal,
een Vlaming of een Iprnsselaar
Het zou gevaarlijk zijn in dit verband
een Aaistenaar te noemen ofwel werd
ik, Heintje, van mijn toren naar bene
den gegooid, of anders werd de brave
man steendood geslagen, door zijn
slimmere medeburgers.
Heintje Pieterese.
Sch '«wekkende verhalen der
ooggetuigen
Uit de verhalen der personen die
zich uit den vuurhaard hebben kunnen
redden, blijkt hoe onmiddellijk na het
uitbreken van den brand,een ontzetten
de paniek in het warenhuis uitbrak.
Een vc.rkooper van de benedenver
dieping zegt, dat op het oogenblik dat
alarm gec.?aakt werd, de verkoopers
zich bij de toonbanken bevonden en
plotseling een vrouw brand hoorden
roepen en een man zagen wegrennen,
die riep «Red u, alles staat in brand
Het tjoneel, dat terstond hierop ont
stond, was ontzettend. Alles stormde
naar de uitgangen. Vrouwen en kinde
ren vielen en werden onder den voet
geloopen. Stoelen en toonbanken wer
den door de opstuwende menigte om
vergeworpen. In een oogwenk vertoon
den zich ook de vlammen en de rook.
Een andere verkooper vertelt, dat de
centrale tiap in een oogwenk in lichte
laaie stond en dat een groote lift vol
schreeuwende menschen met een ont
zaglijk lawaai omlaag stortte.
De meeste geredden, die spreken
kunnen, zeggen dat het vuur als het
ware van alle kanten tegelijk op hen
aankwam zoo snel greep het om zich
heen.
De chef van het administratieve per
soneel, die wist dat zijn ondergeschik
ten zich boven bevonden, rende naar
boven om hen te waarschuwen, doch
kon niet verder, omdat de vlammen
en rook hem den weg versperden.
Hij vluchtte een kamertje in met drie
winkelmeisjes, deed de deur dicht en
opende het raam om een uitweg te zoe
ken. Hij legde de meisjes uit hoe zij
langs de gevellijst moesten loopen, om
op een bepaalde manier veilig den be-
ganen grond te kunnen bereiken. Twee
der meisjes, die het beproefden vielen
echter te pletter. Het derde werd zwaar
gewond. Hijzelf kon de straat bereiken
doch werd eveneens gewond.
Zij, die aan de vuurzee in het ge
bouw ontkomen waren, vluchtten in
alle richtingen zoover mogelijk weg,
velen met lichte verwondingen.
Voor verschillende ramen van het
gebouw kag men menschen in wanhoop
heen en weer loopen, totdat zij meestal
plotseling verdwenen met de instorten
de vloeren.
Intusschen speelden zich de meest
hartroerende tooneelen af onder de toe
gestroomde familieleden en de verwar
ring van het publiek werd nog vergroot
door het overslaan van den brand naar
de overzijde vein de Canebière en zelfs
twee straten verder.
In deze ontzettende verwarring vin
gen de plunderingen aan. Heel Mar
seille was natuurlijk naar de plaats van
de ramp gestroomd en eerst na de
komst van de Senegaleezen kon het pu
bliek eenigszins op afstand gehouden
worden.
Het Fransche volk protesteert
verontwaardigd
De opgewondenheid onder de be
volking over de onvoldoende brand
weermiddelen is zeer groot. Het regent
protesten en ook de pers windt er geen
doekjes om.
De Tempsspreekt van een ramp
waarvan gezegd moet worden, dat zij
■wel de ontzettende wanorde aantoont
van sommige raderen van het admini
stratief beheer van Marseille.
De Paris-Soir» verschijnt met een
vlammend protest en zegt Er zijn
verantwoordelijkheden. Den brand
weerlieden heeft het aan moed niet ont
broken, maar zij hadden een in het oog
springend onvoldoend materiaal te
hunner beschikking, hetgeen nog ver
ergerd wordt door het ontbreken van
een administratieve organisatie, waar
door de gevolgen van de onvoldoende
bluschmiddelen niet zijn uitgebleven
Een die zich van brandstichting be
schuldigt, doch hij schijnt gek
Zondagmorgen heeft er zich een per
soon, Penajoubid, kleermakersgast, bij
het middenbureel der politie te Mar
seille aangeboden, zeggende dat hij het
was die den brand had gesticht.
Een haastig onderzoek in zijn woning
heeft bewezen, dat die kerel niet over
de volledige verstandsvermogens
scheen te beschikken. Niettemin werd
hij voor den onderzoeksrechter ge
bracht om verder onderhoord te wor
den.
Zie vervolg 2e bladzijde.
Zaterdag zijn te Genua en te Napels
ongeveer 16.000 personen aan boord
gegaan van veertien groote vrachtsche
pen.
1800 boerenfamilies zullen zich in
de streek van den Djeb rond Benghazi
in nieuw ingerichte dorpen, vestigen.
Reeds 5 jaar lang werden in Lybië
proeven genomen met dergelijke demo
grafische kolonisaties. 5 000 Italiaansche
kolonisten hadden zich reeds in Lybië
gevestigd. Eerst in den loop der laatste
maanden werden deze proefnemingen
als bevredigend beschouwd, mede om
dat er nieuwe waterbronnen op zeer
kleine diepten werden ontdekt, die de
bebouwing van uitgestrekte streken on
mogelijk maken.
I Waterputten werden geboord, vel
den omgeploegd, dorpen gebouwd.
De Itaiiaansche regeering heeft voor
dit kolonisatiewerk 500 millioen lire
beschikbaar gesteld, te verdeelen over
j 5 jaar.
De overgebrachte boeren werden
zorgvuldig uitgekozen, en hebben allen
minstens drie volwassen zoons en twee
j volwassen vrouwelijke gezinslede*.
Gedurende een korte periode wordt
de boer door de organisatie bezoldigd
daarna wordt hij deelgenoot in de pro-
ductie en. na vijf jaar, eigenaar van de
boerderij die minstens 25 Hectaar
grond bevat. Hij heeft 20 tot 30 jaar
tijd om het kapitaal, dat door de orga
nisatie werd aangewend voor gebou
wen en land, terug te betalen,
j Elk dorp krijgt een kerk, school,
postkantoor, ziekenhuis, coöperatieve
winkel enz.
Bij hun aankomst op de hun bestem
de boerderij, zullen de kolonisten alles
klaar vinden land gereed tot bezaai
ing, zaaikoren, eerste voorraad levens-
j middelen, vee en veevoeder, landbouw
werktuigen, plantages van olijf- en
amandelboomen enz.
Thans reeds houdt men er rekening
mee, dat in 1 940 nog 20.000 kolonis
ten naar Lybië zullen kunnen vertrek
ken.
De heer G. Vaxelaire, Algemeen Commissaris der Albaneesche
houdt zijn redevoering, na het symbolisch gebaar.
Regeering
De eerste steenlegging van het
Albaneesch Paleis
De gebeurtenissen volgen elkaar op
bij de Internationale Tentoonstelling
van Luik 1 939. Elke dag brengt mee
hetzij een nieuwe deelneming, hetzij
het bezoek van een belangrijke afvaar
diging, hetzij de instelling van een co
mité, hetzij de eerste steenlegging van
een paleis of van een paviljoen. Intus
schen, worden de werken met een
ideaal weder begunstigd en snel voort
gezet.
Dezen Zaterdag zijn de terreinen
der Tentoonstelling het theater geweest
van een schoone plechtigheid die in te
genwoordigheid van officieele overhe
den heeft plaats gehad. Het ging
hier om de eerste steenlegging van het
Albaneesch Paleis die bij het Groot
Paleis der Star! Luik en dicht bij den
Rozengaard zal opgericht worden.
De volgende personaliteiten woon-
'Iv.11 ,.1. -■ 1_»X> Gc liucicji
Camille Daman, Voorzitter van het Uit
voerend Comité der Albaneesche Sec
tie Georges Vaxelaire, Algemeene
Commissaris der Albaneesche Regee
ring G. Faser, Toegevoegde Algemee-
re Commissaris Robert Logelain, Se
cretaris van het uitvoerend Comité
Deldime, Algemeene Secretaris van het
Albaneesch Commissariaat Graaf de
Bethune en Parser Jr., Attachés bij het
Albaneesch Algemeen Commissariaat;
Albert Dewandre, Voorzitter van het
Uitvoerend Comité der Internationale
Tentoonstelling van Luik G. Bodinaux
Directeur-Generaal der Tentoonstel
ling G. Manderveld, Algemeen Se
cretaris van het Belgisch Algemeen Se
cretariaat Marcel Habets, Lid van het
Uitvoerend Comité van Luik 1939, en
Yvon Falise, Architect der Tentoon
stelling.
De heer Georges Vaxelaire legde de
eerste schopvol cement op het metsel
werk en dit symbolisch gebaar werd
herhaald door de heeren Damman,
Parser, Dewandre, Bodinaux en Victor
Boin.
In zijn redevoering drukte de heer
Georges Vaxelaire de vreugde uit, die
hij gevoelde, toen Albanië de uitnoodi-
lging van Luik 1939 aannam. Het zal
I een belangrijke deelneming zijn die da
pogingen van een jong en heldhaftig
j volk zal toonen.
i De heer Albert Dewandre bedankte
in naam der Tentoonstelling en zegde
de waarde die Luik 1939 hecht aan do
Albaneesche deelneming zijn tevre
denheid is zeer groot, te meer daar de
personaliteiten die deze deelneming
veioorzaakten en aanmoedigden, zeer
sympatiek zijn.
Na deze plechtigheid werd een lunch
door den heer G. Vaxelaire geboden
zij vereenigde de Albaneesche en Bel
gische dirigeanten» en ook den heer J.
Ochs, Directeur der Academie van Luik
De Algemeene Commissaris van de
Albaneesche Regeering nam het woord
bij het dessert, en na de pogingen van
Luik en Belgie opgeroepen te hebben,
verklaarde hij, dat hij ten zeerste ge-
iUk.jG.lg Vi cXO <1441 UCL 3UU.CS v exil I^UIIV
1939 mede te werken. De Albaneesche
deelneming zal zeer belangrijk zijn en
degenen die de plannen van het prach
tige paleis kennen, weten dat het he-
dendaagsche symbolische gebaar eene
groote beteekenis heeft. Na verklaard
te hebben da. de heer Damman naar
Albanië zal vertrekken om de bijzon
derheden van de Albaneesche deelne
ming te regelen, stelde de heer Vaxelai
re voor dat een loyauteitstelegram ge
adresseerd zou worden aan Koning
Zogou en Koningin Geraldine.
De heer G. Manderveld verontschul
digde de afwezigheid van Baron de
Launoit en verheerlijkte de Albaneesch
Belgische vriendschap hij wenscht dat
HH. MM. Koning Zogou en Koningin
Geraldine de Internationale Tentoon
stelling van Luik 1939 met hun bezoek
zullen vereeren.
Dan toonde de heer Daman de be-
langrijkeid van de economische be
trekkingen tusschen Albanië en België,
twee landen die dezelfde proeven gele
den hebben en die elkaar verstaan.
Albanië wil deelnemen aan de Ten
toonstelling van Luik in zoo schitteren
de wijze als aan die van Parijs 1937.
Zondagmorgen hield de Vereeni-
ging der Katholieke Journalisten, in het
Pershui3 te Brussel, haar jaarlijksche
statutaire vergadering, onder voorzit
terschap van heer Van Haesendonck.
De vereeniging vierde op hartelijke
wijze heeren Leon Collette van La Li
bre Belgique», Honoré de Regge, van
«De Gentenaari). Tellier en Delforge
Herve van Vers l'Avenir», om hun
25 jarig ambtsjubileum.
De voorzitter wenschte verder de
journalisten, die in den loop van het
jaar met pauselijke onderscheidingen
vereerd waren geworden, hartelijk ge
luk heeren Leopold Foncour (Journal
de Huy), Joseph de Marteau (Gazette
de Liége). Jan Kregerman (De Gente
naar), Decerf (Métropole), Leon Col-
lette (Libre Belgique) en Karei Libera-
ti, onzer zeer goeden confrater van de
«Gazet van Antwerpen».
Daarna werd overgegaan tot de ver
kiezingen.
Werden verkozen tot leden van den
raad heer Mare Delforge (Vers l'Ave
nir), Kregerman (De Gentenaar), en
Storck (Libre Belgique).
Heer William Ugeux (XXe Siècle)
werd verkozen tot ondervoorzitter en
heer Storck (Libre Belgique) tot secre
taris.
Twee onderwijzers gedood
Z^ondag ochtend gebeurde er een
vreeselijk ongeluk op de spoorbaan
Douai-Rijsel, te wijten aan den dichten
mist.
Een auto, waarin twee onderwijzers
van de katholieke school te Libercourt
waren gezeten, reed rond 3 u. 20 over
den spooroverweg in deze gemeente.
De barreel was open. Anderzijds belet
te de mist alle uitzicht op eenigen af
stand.
De auto kwam juist op de sporen
toen de sneltiein 359, die te 3,40 u. te
Rijsel moet aankomen, aan een snel
heid van 1 1 0 Km. per uur opdaagde.
De auto werd gevat en over een afstand
van meer dan 200 meter medegesleurd.
De machinist van den trein remde
onmiddellijk uit volle kracht. Uit de
totaal vernielde auto haalde men de
lijken van M. Dardenne,32 jaar,school
hoofd, cn M. Devos, 26 jaar, onderwij
zer.
Door dit ongeluk ontstond een stoor
nis in den dienst de postkoerier uit
Parijs en mtrek kon Zondag ochtend
in het Rijselsche niet rondgedeeld wor
den..