5
Het a. s. bezoek van
Koning Leopold aan Nederland
Silt MmM te Brussel
Ce Eemiddelingsconferentis te Weenen
CE BEGfiCOTING VAN
LAUW
Zaterdag
NOV. 1938
Aankomst van Prinses
llarie-Joséte Antwerpen
De eischen der Fransche
groote gezinnen
Doodelijk verkeers
ongeluk te Olne
Be Burgeroorlog m Spanje van toereikend was. m. borginon
1parket van Lu!k'dat ter!scHtfn deTaan van PineI de Bray
XXXXIIIIe JAARGANG NUMMER as5
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- Pe Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, A ALST. DAGBLAD 25 'CENTIEMEN Telefoon Ui
liiblioteit buiten het Arrondissement AALST 3 Aeentschai) HAVAS, Adolf Maxlaan, 13, te BRUSSEL Rue de Ficheleu, PAKIJS Bank Bulding-Kingsway. 20 LONDEN, VV. C, 2.
H. ZAÖHAIilAS
IZon op 6,45 af 16,24
V. M. 7 E. K. 31
3 November is een bijzondere datum
in het kerkelijk leven van het Brussel-
i-x. i t - i - 1 i--i i !sche. De iachtgezellen vieren op Sint
Dit laatste is duidelijk zichtbaar m de Hubertusd'a„ hun schutsheilige met een
versiering van de vlakke muren, die ge- ,ccht; Hoogmis, en onder die mis
hpp mr LrlinirAre 7iin AnrrnrvaL-Iron r ran-
heel uit klinkers zijn opgetrokken.Fran-
cois Gos heeft de groote vlakken doen
leven door 'n basreliëf van 1 5 cm.dikte
brengen de jachthoornblazers al het
mooiste ten gehuore dat ze met hun eer-
r-\ t der schamel instrument kunnen modu-
De voormuur draagt t triptiek van den ]eeren ZoQ af het er tQe ;n de kerk
Nederlandschen kumitenaar Hildo KropXervu;en en in de Zavelkerk te
die het lijdende Belgie in beeld bracht. Bmsse, tusscb<m het ,eis van Justitie
Het rechterstuk stelt Belgie voor, dat en de Kon!nklij te laatSi dus in het
verrast werd door den oorlog; hier z.et hart ze,{ vaJ] dc 3taJ en v,ak tegenover
men de bajonetten gericht op een groep he, E ,eis met zijn droomenden
soldaten en de burgers, die getroffen
worden. Het middenstuk toont de gru
welen van den. oorlog en laat den in
tocht van het geweld zien. In den uiter
sten rechterhoek springt een bom, die
dood en verderf zaait terwijl vluchten
de vrouwen en kinderen vallen. Als
door het noodlot voortgedreven, on
trolt zich de tragische stoet. Voor den
voortuin wat wel een zeer geëigend ka
der vormt voor een dergelijke ouder-
wetsche plechtigheid.
Men mag inderdaad veronderstellen
dat de St Hubevtusmis met de jacht
hoornen op het hoogzaal, dagteekent
uit den tiid toen Brussel de residentie
was van hertogen en landvoogden met
hun adellijke hofhouding, die tijd
Seld te over had voor het inrichten
Het is onze lezers bekend dat Ko
ning Leopold op 21, 22 en 23 Novem
ber een officieel bezoek zal brengen aan
H. M. Koningin Wilhelmina.
Op het programma der feestelijkhe
den staat o.m. vermeld dat de Belgi
sche vorst het monument zal bezichti
gen dat in 1 91 8 te Amersfoort door de
aldaar verblijvende Belgen werd opge
richt.
We ontleenen van het Algemeen
Handelsblad)» hierover het volgende
In de jaren 1914 tot 1918 vertoef-
«den in Amersfoort en omgeving ruim
16.000 geïnterneerde Belgen, die
het Albert-dorp en Elizabeth-dorp wa
ren ondergebracht. Bijna vier jaren hiel
den de Belgen hier verblijf en onder
vonden veel gastvrijheid en tegemoet
koming van de bevolking. Zij werden
op allerlei geschikte wijzen bezig ge
houden, maar zij wilden ook een
grootsch teeken van dankbaarheid voor
het nageslacht achterlaten. Daarom
richtte men met eigen krachten en op
eigen kosten een monument op mo
dern, zwaar als de oorlogsjaren zelf wa- - x
ren, sober van lijnen als destijds het le- stu^ vertoont de intemeering. Gebro-1
ven moest gehouden worden, gloeiend ken ligt een soldaat onder een blader-1 pe drie v/itte beuken van de Zavel-
van leed als de tijd van oorlog was, boom, het is het beeld van het kerk zitten dien dag be2et tot op den
waarin het ontstond. stilstaande leven. De vizioenen van denlaatsten stoel en het verste bankje. Niet
Dit kolossale bouwwerk is in 1918 ®oldaat "jzen in beeld op naast den allemaal jagers, het spreekt bijna van-
overgedragen aan de gemeente Amers- r\001jr0 i e° ^jUr dre,£®nden dood. zelf, maar ook niet allemaal biddende
Up de achterzijde staan in twee talen menschen of muziekliefhebbers. Er
de woorden
«Gastvrijheid
wijs
Bij het andere deel van het kolossa
le monument rijst in het midden een „C1
breede vierkante zuil omhoog, yerbon- bers zonder meer worden'aangetroffen
den door een van een bemuurde gale-onder deze kerkgangers van 3 Novem-
ru,s, en wel ivo- "J v°or2,en trapgebouw met twee zwa-;ber. Men hoeft er hun niet naar te vra-
ning Leopold zelf, een officieel bezoek, jC py.?ne"> dJf echJer iets lager gehou-gen, want men kan het hun aanzien tot
aan het monument brengen. I - j daf ™ddenzuil De achter- welke kategorie Jze behooren.
Het monument is uit twee deelen sa- XT* A «P^houden. Op Maar wal hun ook naar deze Hoog-
monument is uit twee deelen sa dit gedeelte van het monument is het mis hee't crebrar'nt allen mnoten 7e
mengesteld. Het onderste gedeelte zouvrede Francois Gos kaDte hier de re- ftee ,g nt' alIen moeten ze
eerst bestemd ziin voor een oorloos™, i- r Francois oos kapte hier de re Zich naar den kansel keeren, wanneer
Zljn voor eeP oorlogsmu- hefs en plaatste er rechts de industrie wca
seum, om voorwerpen te be vutten, die in het midden den leeuw van sterkte, gen voor 'dg vair%nt TTEP"
dat het Nederlandsche grondgebied
bereikt. Nederland wordt verzinnebeeld
door de figuren van de gastvrijheid en
de vertroosting. In den linkerhoek luidt
taatsievol'e klopjachten in de bosschen
rond de stad.
Al ligt da*- alles straks eeuwen achter
den rug, toch is er nog iets levend ge-
een man de oorlogsklok, welker galmen b|even"dat aan dat vertoon van weleer
over geheel Belg» golven. Het taker-1 herinnert de mis op Sint Hubertus-
I.
Zicht op Belvedere-Kasteel te Weenen, waar de ministers van Buitenl.
Zeiken van Duitschland, Italië, Hongarije en Tsjecho Slowakije het grens
geschil tusschen Hongarije en Tschecho-Slowakije hebben geregeld.
foorL In de afgeloopen 20 jaren heb
ben duizenden Belgen dit gedenkteeken
bezocht, verschillende ministers legden
kransen aan den voet en in den afge
loopen Zomer kwamen nog tientallen
studenten uit het Belgenland
Amersfoort.
Thans zal voor het eerst een lid van
het Belgische Koningshuis, en wel Ko-
opbeuring en onder
zijn inderdaad in die menigte jagers,die
alleen als jager St Hubertus komen
Vereeren er zijn muziekliefhebbende
biddende jagers er zijn biddende zon
der meer, gelijk er ook muziekliefheb-
De Prinses van Piemont, zuster van
Koning Leopold III, is Donderdagmor
gen met een Harwichboot van Enge
land te Antwerpen toegekomen.
Het was 8 uur 's morgens dat Hare
Koninklijke Hoogheid, van de stoom
boot «Bruges» van de London and
North Eastern Railway, aan afdak 9,
d'Herbouvillekaai ontscheepte. De
prinses was vergezeld van de eeredame
gravin de Landtsheere en van graaf
Pucci.
Daar de prinses in het striktste incog-
P'te reisde overKeden, di>
h&rc aankomst opwduint*.».g*
--gvil VUi'i UV. L/ViVl-IVLlllJ V all kZilll 1 JU" v_> d
nnnSR 1mter.ne^n"g kvan de ™lm ]inks den arbeid, in het midden de wer- bertus' bckeering uit de dwaling en de kei begroet door M. M. Cockell, be-
London and Northern
Campenhout, statie
door Havenkapitein
16.000 Belgen in het geheugen zouden ken des vredes, en aan de achterzijde zonde naar de geloovende levensop-
terugroepen. De hoofdmuur die 20 met, een vredefiguur op. Bloembakken ver- j vatting.
En misschien vergaat het iedereen
zoo wat gelijk St Hubertus.
Wanneer hei hoorngeschal aanzwelt
of wegdeint gelijk golven tusschen de
lang en 4 met. hoog is, staat er, doch de sieren den voet der drie zuilen. Opval-
drie andere muren zijn niet opgetrok- lend zijn hier de bouwdetails, de trap-
ken. Er bestaat op het oogenblik dus pen en de gewelven.
weinig verband tusschen dezen hoofd- i De cel op de eerste verdieping is ge- W1
bouw en den ondermuur. Zij, die van; wijd aan de 176 in Nederland gestor-1 zuilen°en in de beuken, dan klinkt het
de eerste bedoeling der stichters niet ven geïnterneerden. Op een gedenk- sommigen wellicht in de ooren met den-
gehoord hebben, zullen daarom het plaat leest men de namen der bestuurs-zelfden aandrang, waarmede het den
bouwen van den versierden voormuur j leden en data van den bouw van het jagenden Hubertus toeklonk tusschen
niet begrijpen. gedenkteeken 3 October 1916. Het de boomen en in de open plekken van
De tijden van den oorlog waren tij-zaaltje is gewijd aan H. M. Koningin het Luxcmburgsche woud, eeuwen gele
den van onevenwichtigheid. Bij de vol- j Wilhelmina en aan wijlen Z. M. Ko- den.
keren was die schat, de evenwichtig- j ning Albert, wier portretten hier aange-
heid, verloren en het gedwongen uit-1 bracht zijn, evenals die van generaals
wijken van groote scharen uit eigen en overheidspersonen,
land was daarvan het bewijs. Daarom j Iedereen uit het kamp van de ruim
moet het niemand verwonderen dat de 16.000 Belgen heeft aan de oprichting
bouwmeester zich moeite heeft gege- j van dit kolossale monument meege
ven in dit monument de groote idee van j werkt.
het herstelde evenwicht weer uit te j Het is een gedenkteeken, dat na eeu-
drukken. Hij heeft zijn bouwwerk als j wen nog zal getuigen van den nood de-
het ware in den grond geankerd en al-zer tijden, maar ook van de
le groote bewegingen in de bouwlijnen dankbaarheid der vervolgde en
vermeden en het vierkant gehouden, getroffen Belgen.
DELUCHTPOST VAN
DEMUYTER TE BRUS
SEL. AANGEKOMEN
De luchtpost door Demuyter meege
nomen tijdens den Gordon Bennett-
wedstrijd en waarvan men tot nu toeaan de regeering de algeheele instem-
stuurder van de
Railway Van
overste, alsook
Meulemeester.
De prinses van Piemont stapte dade
lijk in den trein die haar naar Brussel
vervoerde.
De Kamr.r is bijeengekomen om een
debat te voeren over de verklaring die
de regeering bij monde van den heer
SPAAK heeft afgelegd in de korte zit
ting van 4 October, dus enkele dagen
na de mobilisatie, verklaring die omwil
le van de nabijheid der gemeentever
kiezingen., niet gevolgd werd van een
discussie.
De h. FASBENDER (rex) betuigt
uc uc- zonder nieuws was gebleven is Donder-I ming van zijn gröep mct"de buitenland
groote dagmiddag m Belgie aangekomen en sche politick van ons land. De h. JORIS
1 op de Aero-Club afgegeven, samen met ------
den barometer van den luchtvaarder.
Geformuleerd op hun congres te
Limoges
De vaders van groote gezinnen, die
345.000 gezinnen van 3 tot vijftien kin
deren vertegenwoordigen, zijn te Limo
ges in congres bijeengekomen en heb
ben een resolutie aangenomen, waarin
zij een even hoogen levensstandaard
eischen als de vrijgezellen.
De leden van het congres, onder wie
zich een vader van zeventien kinderen
bevond, die in den tijd van een maand
driemaal grootvader was geworden,
protesteerden tegen de bevoorrechte
positie welke de vrijgezellen in Frank
rijk innemen, o. a. ook op het gebied
der belastingen. Zij wezen er o a. op,
dat de groote gezinnen harder dan an
deren getroffen worden door de indi
recte belastingen, die gelijdelijk worden
geheven van de weduwe, de weezen en
de millionnairs.
Het congres eischte voorts, dat de sa
larissen der ambtenaren met groote ge
zinnen zouden verhoogd worden en dat
het salaris zou worden doorbetaald ook
indien de vader van zulk een gezin
komt te overlijden, dat de huren van
huizen, bewoond door groote gezinnen
zouden worden verlaagd, dat weezen
uit groote gezinnen door den staat wor
den verzorgd en dat er familiestem
recht zou worden ingevoerd.
«Het gezin, aldus verklaarde een der
Zie vervolg hierneven.
De overwinning der Nationalisten
De nationalistische troepen hebben
op het front van de Ebro-rivier, een
Eene kar door een auto stuk gereden. |roote overwinning behaald. Voor de
Een doode. Twee erg gekwetsten. S,erra de Pandoia, -rechts van het fronl
Donderdag namiddag, rond 2 ure,
had er op de plaats genaamd «Chapel- i a
i i\/i l i j gerkorps en de 16 divisie moeten bege-
le Marmvaux» gelegen langs de groote j 5
baan van Nessonvaux naar Fraipont, I venn°nder c en dmk.d« aanvallers
een doodelijk verkeersongeluk plaits. ?e aanval ved'ap dne Phasen Het
Ter gelegenheid van verbreedings--wa' pracht,g' De brak los
werken aan de baan, worden boomen i 7™^„d^ """T^ 1' na'
neergeveld en daardoor is het verkeer °P.,d! ^'de
zeer bemoeilijkt. Op voornoemd
kwam een stootkar aangereden,
(lib.) bekijkt hoofdzakelijk de econo
mische zijde der mobilisatie en meent
dat de bevoorrading van ons land verre
brengt critiek uit op de taaltoestanden
tijdens de mobilisatie, waarbij het
Vlaamsche recht zeer benadeeligd werd
Na er aan herinnerd te hebben dat de
ontbinding van Tsjecho Slowakije na
de Anschluss van Oostenrijk het failliet
en de Sierra de Cabalis, links van het beteekende van het Vedrag van Ver
front, heeft het 15e Re-publikeinsch le- sailles en van de collectieve veiligheid
betoogt de h. CARTON de WIART
voerd door den 60-jarigen Ropet, die
vergezeld was van zijn zoon Jaak, 32
jaar en dezes schoonvader, de 60-jari-
ge Moreau.
Plots kwam uit de richting van Luik
het front opereerden toe, in de vallei,
uur j die de beide Sierras scheidt aaneen te
g?" 1 sluiten,
De tweede volgde in den laten voor
middag en bestond in den aanval door
de infanterie, gesteund door de artille
rie en de luchtmacht, van de sleutel-
posities welke de republikeinen tusschen
i ij j. ,j pobuics wcibe ae repuDUKeinen tusscnen
een auto aangebold, die met geweld op p- Qi R,.„,r - i j l j j
™.e,.en BraY m. handen hadden.
de kar botste, die werd omgeslagen.
Ropet werd op slag gedood en de twee
andere mannen zeer erg gekwetst.
Zij werden in een naburig huis door
een geneesheei verzorgd, die hun toe
stand als zeer ernstig oordeelde.
De gendarmerie van Olne kwam en
Ook het verbindingsknooppunt gekend
onder den naam van Venta de Campo-
ninos werd aangevallen.
De laatste aanvallen gebeurden te
gen den avond. Daar de nationalisten
al de stellingen in handen hadden die
gelijkloopen met de Ebro-rivier, be-
p jtot Mora de Ebro.
De tegenaanvallen der republikeinen
[waren minder krachtig
gedelegeerden, een vader van 12 kin- loop der vorige dagen um vci-
deren, is de hoeksteen van de maat- j De nationale vliegers deelen echter me- j trouwenskwestie gesteld wordt gezien
QCf het grOOte gezin IS'de dat er nimwc VPr?fpvL-incrpn naar Kpf- nl rio nn-tliun rv,of
(kath.) Jat de regeering niet het min
ste verv.ijt kan gemaakt worden in za
ke buitenlandsche politiek. Spreker
heeft het over de boodschappen van Z.
H. den Paus en van president Roose
velt en wijst op belangrijke tekortko
mingen gebleken bij de internationale
crisis, zoo b.v. in verband met de pas
sieve verdediging, de bescherming der
burgerbevolking en de organisatie der
bevoorrading.
Het koloniaal vraagstuk aanrakend
zegt heer Carton de Wiart met nadruk
dat wij Congo aan niemand ontnomen
hebben en dus ook aan niemand af
staan. De kwestie der vertegenwoordi
ging te Burgos moeten wij in een na-
tionalen geest oplossen.
Daarna komt de h. SPAAK aan het
woord en verweert zich tegen de ver
wijten als zou de regeering op econo
misch gebied aan haar taak te kortge-
komen zijn bij de mobilisatie. Wij
hebben noch voor Duitschland, noch
dan dit in den voor Frankrijk gemobiliseerd. De eerste
het geval was. j ministei acht het onnoodig dat de ver
schappij. Zonder het groote gezin is de dat er nieuwe versterkingen naar het al de partijen, met uitzondering van de
geen nationaal herstel mogelijk en zal i front onderweg zijn. communisten, het buitenlandsch beleid
iedere hervorming tot mislukking zijn Donderdagmorgen duurden de ge- der regeerbig goedkeuren,
gedoemd, u [vechten nog altijd voort. Te 1 8 u, 30 werd de zitting geheven
De verslaggever van de
Senaatscommissie
De Senaatscommissie yoor Land
bouw heeft Donderdagvoormiddag den
heer Umage aangesteld als verslagge
ver. Op verzoek der Vlaamsche leden
der Commissie werd evenwel oesloten
dat in de toekomst om beurten een
Vlaamsche en een FranschtaHg verslag-
ge van deze schikking zal het opmaken
van het verslag aanstaande jaar aan
een Vlaamsch lid der commissie wor
den toevertrouwd.
Bij de socialistische senatoren
Kritiek van oud-minister De Man
De socialistische linkerzijde van den
Senaat heeft Donderdag voormiddag
een vergadering gehouden, bijgewoond
door den heer Spaak, Eerste Minister.
Op deze vergadering heeft de heer
De Man, gewezen minister van Finan
cien, kritiek uitgeoefend op het begroo-
tingsontwerp voor 1939. Hij beweerde
o.m. dat de raming der inkomsten als
overdreven moet worden beschouwd,
des te meer daar de Regeering op een
daling van het indexcijfer rekent voor
een vermindering harer uitgaven.
De heer De Man kan het niet aanne
men dat de Regeering zich steunt op
hervormingen die nog niet werden ver
wezenlijkt, zooals de verplichte verze
kering tegen werkloosheid. Deze kwam
onmogelijk op 1 Januari 1939 worden
ingevoerd en de bezuinigingen welke de
regeering van d%ze hervormingen ver
wacht, zouden dan ook niet verwezen
lijkt worden. Ten slotte heeft heer De
Man zijn verwondering uitgedrukt over
het feit dat van de opslorping van het
begrootingstekort voor 1938 door de
begrooting 1939, die in de regeerings-
verklaring was beloofd, niets in huis is
ekomen.
Heer Spaak heeft in zijn antwoord
op de kritiek van heer De Man gewezen
op de daling van het indexcijfer voor
de groothandelsprijzen. De regeering is
ervan verzekerd dat binnen enkele
maanden het indexcijfer voor de klein
handelsprijzen den weerslag van deze
daling zal ondergaan, wat een vermin
dering der staatsuitgaven zou mogelijk
maken.
Wat de verzekering tegen werkloos
heid betreft, meent de Eerste Minister
dat zoo het Parlement wil deze hervor
ming, zooniet op 1 Januari, dan toch
weinigen tijd later, kan doorgevoerd
worden.
Heer Spaak doet dan ook beroep op
de socialistische senatoren opdat zij
zouden bewerken dat de Hooge Verga
dering het ontwerp der werkloosheid
verzekering zou bespreken, nog voot
de begrooting.
Inzake de aanzuivering van het be
grootingstekort van 1938, gaf heer
Spaak eerste-minister toe, dat de regee
ring haar voornemen om dit in 1939
te verwezenlijken heeft moeten opge
ven, vanwege de talrijke financieels
moeilijkheden waarmede deze bewer*
king zou gepaard gaan*