Een God
is u
geboren
25
TE
Zondag
DEC. 1938
XXXXIIIe JAARGANG NUMMER sa rr PFnrsN 114
Drukker-Uitgever J. Van Nuffel- De Gendt, Kerkstraat, 9 en 21, AALST. DAGBLAD - 25 CENTIE e.
Publiciteit buiten het Arrondissement AALST: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel Rue de Richeleu, Parijs, Bank Buldings-Kingsway» 20 Lon
KERSTDAG
IZoa op 7,45 af 15,5"
'E. K. 29 V. M. 5
Bij dit nummer behoort een bijvoegsels
en bestaat uit zes bladzijden.
Het maantje staat te blinken
En duizend sterren pinken.
Het landschap is zoo stil..*
Geen windje zucht of vezelt.
Geen kruidje roert of rezelt i
Wat is het doodsch en kil....
Iets komt de vlakte storen
Gezangen, englenkoren
Van hemelschoonen toon
De wolken breken open
En stralenbeken loopen
Op aard' uit 's hemelswoon.
O Glorie in den Hooge I
Ruischt het door gouden bogen
En galmt het zegelied
Een God werd u geboren,
Der duivlen macht, te voren
Zoo krachtig, is te niet 1
Ontwaak! Sta op! Ontspring uw boeien;
Laat, mensch, uw hart van vreugde
Schud uwe kluisters af [gloeien;
Rijs recht, en loof met d'englen mede
De Vorst van Goedheid en van Vrede,
Die houdt de wereldstaf I
erstnacht
Men was in den Besloten Tijd. Het j grijpen kan, zelfs n'eïnadd'Tfff het ke^ heV'kope'ren'krafsbeeld en het wei-
Schrikbewind heerschte. De Sansculot- bestaan van veropenbaard heett. KelK.net Koper
ten, die, in Vlaanderen, de brave kris-
teliike bevolking tergden en de pries
ters en de kloosterzusters, als wilde die
ren achtervolgden, beroofden van hun
ne goederen, speelden te Aalst heer en
meester.
Akelige Hoog-
Aalst, 1938.
Petrus VAN NUFFEL.
Droeve Kerstmis
dag
Pleinen, straten en huizen treurden
onder een dikke sneeuwlaag. KerKen,
abdijen, kloosters en Kapellen stonden
gesloten en verzegeld, als domaniaal
goed aangeslagen en tekoopgesteld. De
Geestelijkheid zat verborgen in afgele
gen pachthoeven en stallen van Mijl
beek, Schaarbeek en Sint-Job, in kel
ders of op zolders, of zuchtte in de
kerker9 van Rochefort en Cayenne, of
op de eilanden Oléron en Rhé.
En toch, ondanks de bestendige
waakzaamheid der Fransche speurhon
den, werd, in het geheim, het H. Misof
fer opgedragen, geschiedden het Doop
sel, de Eerste Kommunie, het Kerke
lijk Huwelijk, en werden de Heiligda
gen onderhouden. Ten trots van be
spieding en verraad, vervulden de
priesters hun Heilig ministerie, bleven
in aanraking met de geloovigen, en
droegen zij, vermomd als glazenmakers
metsers of bakkersknechten, de Laatste
Reispenningen aan de stervenden. De
Sint-Jobskapel werd de laatste -
dan*nog met geweld den 25 Flpréal
Jaar VIII F. R. gesloten.
Het voorgeslacht heeft mooie legen-
dekens geweven rond het Sluierstraatje
(in 1446 het Parochiaenstraetkine)
Spijtig genoeg werd hetzelve, in de
laatste jaren, onbarmhartig overgele
verd aan het houweel van t Vandalis-
wi nige, dat tot het opdragen der Mis ge-
In den nacht van 4 Nivose Jaar VI Vanlieverlede zou de zolder
(24 op 25 December 1797) zou de zijn vorig uitzicht bekomen hebben.
Kerstmis in het ge heim plaats gnjpen. jwanneer plotseling daarbuiten, gerinkel
Hoe werden de menschen verwittigd van sporen en sabels opsteeg en hevige
van de plaatsen, dagen en uren, waar slagen op het poortje dreunden, benige
en wanneer de verboden godsdienstige oogenblikken verliepen. Weer b°n®de
plechtigheden gingen geschieden het gestamp van zware laarzen. Einde-
Immers, alle bedehuizen waren geslo- lijk kwam Jan-Baptist, in zijn ond«r"
ten en de klokken van de Hase, Hemo- broek en de wollen slaapmuts op het
ny, Zeeltman, Waghevens, du Mery, hoofd, aan het vensterken, dat heden
van den Gheyn en Pauwels uit de to- nog bestaat,
rens gehaald en vervoerd naar de kel
ders van het oude Schepenhuis en naar
het afgeschaft Kapucienenklooster. aan
de Graanmarkt... Men veronderstelt
dat een der bedewekkers zou aan stuk
ken geslagen zijn, maar dit is mee be
wezen. Slechts ééne klok mocht geluid
worden, deze van de Begijnenkerk.her-
schapen in Temple de la Loi, waar de
godin der Rede vereerd werd. In de
Groote Kerk waren de predikstoel van
ker.
Een grove mannenstem riep hem toe:
In naam der Wet, doe open I
Wat is er gaande vroeg de bak-
Groote Kerk waren de preducstoei van
Pepers afgebroken en de offerblokken
Doe wat ik u beveel
Is er brand in de stad I?
Vergiftbakker, ge moet van Ro
JCU1UM-1I "-.v
geroofd. Het Kerkarchief zegt hoe de
altaars gehavend stonden.
Pardon, citoyen,
uit mijn bed 1
ik kom direkt
Nood scherpt de zinnen. En ik heb lust om u een kogel
Bij den bakker Jan Baptist Cadebaut door. het dwaze hoofd te jagen
zag men, in de vitrien, een langwerpig Callebaut stormde met twee treden
bakje, gevuld met zout twaalf broo- t|egelijlt den trap af, en hij opende,
den stonden 'recht nevensf I Drie Sansculotten en een Kommissa-
rghen,°deen JoaT- d« Republiek schoven binnen,
nes d'Haene. n ".leester van den Vreyen £)e Commissaris was een Aalstenaar.
Ambach'j.é •Wl.j&ïy.- Cie<*rmrieckers. a hing pe bevolking kende hem wel 1 Roste
een sluier. Dit beduidde, dat, "'Machiel,zoo genaamd omdat hij
middernacht, de Kerstmis zou opgedra- rooj stekelhaar droeg een wange
gen worden in de Lange Zoutstraat nr clrocbt, leeglooper en kerkdief, die.
7, in het huis den Witten Slayer, van <-ioor losbandig gedrag, de nagel der
den bakker en keersmaecker» J.-B. doodskist eener oude gebrekkige moe
Callebaut, trezorier van het Brootbac- der geweest was die, bij het uitbre
- kers Ambacht (nu de kleergoedwin- ken der Revolutie, naar Parijs uitweek,
i het houweel van t Vandalis- nr van jyj Baert-Van Wambeke, en beden in zijn geboortestad ofdook
me de gezellige herberg den Lrommen Verieysen-de Meeter) en dat als handlanger der Fransche Republiek
Elleboogh, ater vervangen m he. Oudt men zqu binnenkomen bij den bakker, in hoedanigheid van officier der Uit
Musieck de bronsgroene olielamp, de Jangs het poortje) in het Sluierstraatje, voerende macht. Zijn grootste schand
huizekens met dakvensters en trappen b,etwelk tot zijne woning toegang gaf, daad, te Aalst gepleegd, was dat. of
op zi3n vervangen door den schreeu- en helwelk men er thans nog in zijn zi:n bevel, in December 1797, zekerer
wenden voorgevel eener fabriek, door QO nkelijken staat ziet. Svnaeve, het Kruis van den torei de;
onze moderne reverbere en de spiegel- i
ruiten van cafés en modewinkels. Den De sneeuw viel in dwarrelende vlok- Hoofdkerk haalde.
stadsgenoot van den echten stempel ken op de aarde neder de engeltjes Alles werd in het huis van onder tot
treft een dolksteek in het hart, bij het goten hunnen schoot vol zilver uit. Al- boven doorzocht. Men vond niets da
zien van zooveel barbaarschheid... i les lag onaer de lijkwa des doods, duis- verdacht scheen, en het viertal moest
- p, Ier en stil... Het was bitter koud... De onverrichterzake vertrekken. Vloekend.
De eenigste lantaarn van het smal en sim- de che slad verwenschend
lippus RoggKe (tl 831) en ^Jan-Baptist gerend sluierstraatJe, met hare bevro- de Kommissaris inbegrepen keerden
ijskegels van kristal, soldaten, lan!!s de. Rozet
ribben
straatsteenen geploft, dat
kraakten.
Een gesmoorde stem siste
Ah, laffe booswicht, helsch ge
broed, verdrukker uwer medeburgers,
nu hebben wij u onder onze klauwen.
En terwijl de Roste brieschte, beet en
stampte, en zich poogde op te richten,
werd hij door de brouwersgasten stevig
aan handen en voeten gebonden.
Machiel Beest, beest, leelijke
beest, smaakt u het traktement
De luitenant steende van pijn en dol
le woede.
Wat gaan we met het monsteï
doen vraagt Bruno.
In den Dender werpen, antwoordt
Dreas.
Dit ware een moord...
Of door het klokgat op den vloer
der Groote Kerk laten vallen...
Neen. We zijn toch kristene men
schen... De poort van het Koornhuis is
nooit gesloten. Komaan, help mij de sa
lamander daarheen brengen.
Mij-goed, maar snijd eerst zijn
ooren af.
En de twee kloeke mannen zwierden
de wapens van den Roste in het Peer
denwater, sleepten hem als een zak
naar het Koornhuis en wierpen hem in
den versten hoek van het eeuwenoud!
gebouw, waar nu de Dekenij staat.
Daar werd de fiere luitenant der
machtige Fransche Republiek, des an
derendaags, door de Municipaliteit, ge
vonden, verstijfd van kou, gekneusd»
gebroken, het uniform verscheurd en
met bloed bevlekt. Zijn macht en in
vloed waren teloor hij kreeg, op bevel
/an den prefekt Faipoult, zijn ontslag
ils Kommissaris der Openbare Macht.
De hatelijke rol van Roste Machiel
•/as te Aalst uitgespeeld. Waar hij er-
ens in den afgrond der zonden weg
zonk, is niet geweten.
AALST, December 1938.
PETRUS VAN NUFFEL.
upjjuo HV551IV. 1 - J1
Luyckx (tl 836) geven, in hun verzen- ~en wangen en ijskegels van kristal, iangs'de Rozemarijnstraat
bundels een geestige voorstelling van tri,de met stervend leven, als een graf- m de Ka enestraaL taT11„ naar hun
de oude tapperij den Crommtm tlle- lamp en scbeen te schreien om de mise- kazerne in het voc
terug naar
in het voormalig Kapuoienen-
-- V/Mi lamp, en suictu ic 5^»"-^" kazerne
boogh en hare bewoners, en Willem ne V£m ket vo|k> Met moeite kon men kjooster'
van Muylem vereeuwigde de steeg op ontwaren> «Jat, nu en dan, een donker I
het doek en in onze Oude Straten van sckacluwbeeld, in eenen kapmantel ge- j Roste Machiel zwenkt af nevens
Aalst. (Zie Cliché). huid, langsheen de huizen voortgleed
Volgens Petrus Daens zaliger liep en wegdook in een deurken van het
hier, onder de woonst van den kerk- steegje zonder voetpad. E)e schimmen
baljuw, een onderaardsche gang, die,volgden elkander, als spoken, op, tot-
1 tijdens het schrikbewind, de geloovigen dat de ingang zorgvuldig gesloten
bracht vóór het altaar van het H. Kruis, j werd.
in Sint-Martens' heiligdom... s Nachts J Qp jen zojcjer van Jan-Baptist Cal-
hadden de hannekenuiten der stad be- |ekaut stoncJ een eerbiedwaardig grijs-
merkt, dat, door de hooge glasramen, aarck pater Lucas, vóór een klein al-
een lichtje pinkte. De zegels der deuren taar^ bakkersmoelie, met hagel-
blank linnen bedekt, van den bewoner.
met
werden onderzocht ze waren onge
schonden, nergens geen teeken van in~j"fwee kaarsen wierpen met fantasti-
braak, niets veranderd dan twee afge- i scken schijn, als stallichten,hunne vlam-
brandde kaarsen vóór het H.Kruis. Flikmetjes op het bleek gelaat en de grijze
vroeg zich af Wat mag dat zijn baarlokken van den priester. De ge-
Men kan toch in de kerk niet vliegen ]oovigen zaten geknield, en volgden
langs d uilegaten I Traditie, voorze-jjgpg overweging het Onbloedig Sa-
ker maar een schakel van de ketting, I crifjc{e gediend door den koster der
die de Geschiedenis en de Overleverm- Pieter Flesschers. Niets
gen der Keizerlijke Stede samensnoert, koorde men dan het knetterend melan-
en, evenals andere onzer legenden, door colisck waslicht, het ritselen van de pa-
de
Sint-Martenskerk, de vorstin der Go
tische kathedralen. Een duivelsche
grimlach betrekt zijn gelaat, en hij balt
de vuist en raast De kunstenaars,
die u bouwden, zijn verdwenen, hun
asch ligt langs de vier windstreken ver
strooid, maar gij, doemnis gij blijft
staan als een onvergankelijk monu
ment... Ach waarom kan ik u niet met
gansch de stad in het diepste der hel
doen zinken
een onbreekbaren band aan elkaar ge
hecht, den Aalstenaar duurbaar zijn.
Ook een spookhistorie ontbreekt
Zoo bereikt hij schuimbekkend van
toorn de Achterstraat.
De vogel is ontsnapt I... O, Pater
Lucas, kon ik u met de tanden ver
scheuren
En hij stampvoet en brult
Maar bakker Callebaut, met uw
schijnheilige tronie, u ook zal ik wel
vinden Ja, dat zet ik den pilaarbijter
vroeg of laat betaald
temosters en het murmelend gebed van
den kloosterling... Te midden van een
ellendige omgeving daalde hier de Za-
„iel aan het mystkk ütraatje^D^ ater^e H0™da,eop°Heteoutere neer^Hic vtrbum
inbeelding onzer ouders leende een hel- factum est Het Woord is Vleesch
pende hand aan het verspreiden vtrn d H Goddelijk Kindje was
het vertelseltje van J.-B Luyckx, dat teruggckeerd... Die vrome
het in 't Kerkstraat,e, by baa.Crab- J een'kudde, vervolgd door
heels... spookte I De T dgeest Herodes met hondercldui.
onzer verlichte eeuw, les esprits rorts,
spotten met die... kinderachtigheden. zen armen -
Maar het bovennatuurlijke loochenen. Het Glona in Excelsts Deo suisde on
dwaasheid, want God heet de Al- der de zoldering de dienst liep ten
machtige. Het Mysterie is een Waar- einde het kruisteeken werd gegeven; r" ~r „7:/i
beid,waarvan een geschapen verstand, en, zoo stil als men gekomen was, ver- en ®ez-" Hii'werd zoo bliksemsnel
door' zijn eigen krachten „och het be- heten de geloovigen en Pater Lucas de T. laat^ ^werd -oM^ems;nel
staan ontdekken, noch de natuur be- 4 besneeuwde steeg.
Tandenknarsend, de oogen blakende
van wraakzucht, nadert de Kommissaris
de watermolens en de schepen, die, in
de ijskorst van de rivier, aan de Mos-
selkaai, vastliggen.
Wat gebeurde er dan
Schielijk sprongen uit een hoek van
't Werfkapelleken aldaar vijftien ja
ren te voren heropgebouwd twee
reuzengestalten, met zwartgemaakte
wezens bierkruiers van de brouwerij
