'S LANDS WEDEROPBOUW
BIJ DE BROUWERS
Aankomst van
krijgsgevangenen te
Antwerpen
De Verduistering
Duitsch Legerbericht
Vereffeihg van de
Crédit A'iversoïs
Duitsch'J majoor door
een Qriak vermoord
te Boekarest
Belangwekkende getallen
HEN WERVELSTORM Twee Kloosterzusters
TEISTER!) SPANJE
gedood te Ronse
VERSCHIJNT 3 MAAL PER WEEK
HET NUMMER 0,35 FR. PER WEEK i 1.00 FR.
DONDERDAG 23 m VRUDAG 24 JANUARI 1941.
DE VOLKSSTEM
Uïtguv» nn óm S. M. .De Vooruitgang*
XXXXVlIIe JAAKGANG NUMMER 10
Kericstraat 9. AshL bUodchreg. N 1248 Postcbela'kening J. Van Nuffel Nr. 138S59 Beboer on Redact* Kerkstraat 9 Aalst. Tslcrfooo
Publiciteit buiten bet Arroodissemcol AALST Agente hap Hivu, 11, St MichieLstraat, te BruueL
114.
A) DIT ONDERWERP IN DE
KUNST
De oud-Grieksche dichter Homeros
heelt 'n zeer treffende uitdrukking om
de bewogenheid van den Oceaan te
schetsen de zee met menigvuldige
golven. Elke eeuw telt trouwens dich
ters, getroffen door het barengeweld
of de streeling der klaterende waters.
Zong Lamartine in <t Le Lac het roe-
Tendste van zijn hart niet uit Maar
't schijnt dat die trant uit de mode is.
Aan zulke zaken denken wij niet eens.
bis onze Gezelle dicht over de pracht
van de «blomme langs den waterkant
of stil aan het mijmeren ga.it bij het
grillige bewegen van 't schrijverken?)
over gladden waterspiegel. De eenvou
dige schoonheid van zijn werken is aan
geen tijd gebonden en ontsnapt dus
aan de modegrillen.
Ook de schilders werden zeer dik
wijls door de bekoring der wateren
aangelokt. Welk 'n verscheidenheid
van indrukken wekken de marines
niet op. Bij de eenen, al wemelende
schittering of ineensmeltende zacht
heid. bij de anderen, woest geweld dat
haar het diepste wezen van de zee wil
grijpen. Zóó Permeke en de expres
sionisten. Het weze mij veroorloofd
niet verder op te gaan in de tegen
stelling tusschen expressionisten en
impressionisten. De eerste bevestigen
ide uitdrukking (expressie) te geven
aan het essentieele van hun onderwerp.
De impressionisten beoogen enkel
n indruk, (impressie) vast te leggen
'door min of meer gezochte procédés.
Hoevele 3troomen werden niet door
machtige goden beelden uit «Rennais-
sance» of hedendaagsch tijdstip ver
zinnebeeld
fn menig machtig muziekstuk hoort
men als 'n weergalm van het woest
golvengeklots. Hoe helder klinken in
andere fijne gewrochten, de klare too-
nen als 't murmelen der bron.
Water onder al zijn voorkomen,
onuitputtelijke inspiratiebron voor de
muziek als voor elke kunst
B) VOORKOMEN IN DE NATUUR
Over dichters, vertelt men zoo een
en ander. Zoo zegt men dat menig be
oefenaar der muze zijn bezieling in
zijn glas vond. Waar de wetenschaps
man voor het onderwerp water
staat, blijft hij moeilijk nuchter; het
onderwerp spreidt zich immers ver-1
scheiden en wijdsch voor zijne navor-1
schingen uit.
Waar treft men het vocht bij uitne-
mendheid aan Niet alleen zijn bijna
de drie kwart van den aardbodem
met zeeën bedekt (263.5 millioen
kwadraat kilometer op de 510 mil
lioen der aarde oppervlakte), rnaar le
vende en levenlooze wezens bevatten
er 'n min of meer groote hoeveelheid
van. Voedsel moet water bevatten om
wat versleten of onvoltooid is in ons
te herstellen of helpen op te bouwen.
Zoo bevat volle melk> omtrent 87 t.h.
water. Het komt ook in verbindingen
en cristalen voor, zelfs bevat de lucht
waterdamp.
En van waar al dat water Wel. het
spreekwoord zegt Alle water vloeit
naar de zee Voeg daar nu bij en
alle water komt van de zee. Men weet
immers dat regenwater ten slotte door
verdamping van het zeewater ontstaat.
In onze gewesten verdampt omtrent
driekwart van dien regen terug, min
dan 'n tiende vloeit naar beken en ri
vieren. het overige dringt den grond
in. Elkeen kent het bestaan van het
grondwater. In poreuse grondlagen
stroomen echte ondergrondsche rivie
ren. Een Rijnlaridsch collega wist mc
destijds te vertellen, dat in zijn streek i
een ondergrondsch water stroomde.
sterker dan den Rijn. In Vlaanderen
treft men zes boveneenliggende water-
lagen aan.
Water treft men dus wat overal aan.
Doch wonder, zuiver, scheikundig wa
ter is onvindbaar. Dit valt licht te be
grijpen, zoo men één van zijn menig
vuldige eigenschappen nagaat, name
lijk zijn oplossingsvermogen. Water
lost veel vaste stoffen, zelfs gassen op.
Voor enkele jaren ontdekten de schei
kundigen dat best gedistilleerd water
nog onzuiverheid inhield de zware
waterstof.
Wie. van preciesheid houdt kan du»
rklaren water is de meest versprei
de maar ook de zeldzaamste stof op
onzen aardbodem I
Doorgaans krijgt men het water
zoo maar niet uit een bron gevloeid.
Men hoeft het op te pompen. Hiertoe
staan talrijke pompensoorten. met
kenmerkende eigenschappen voor
handen. Wij zullen echter noch de zui-
gerpompen met hun langzaam heen
en weergaan, noch de centrifugaal-
pompen met hun snel omwentelen,
noch eenig ander stelsel beschrijven.
Enkel 'n vluchtig woord over de no
ria Deze groote verticale waterwie-
len schenken de Oostcrsche landschap
pen 'n eigenaardige noot. Van Syrië
tot China brengen zij bevloeiingswater
aan die velden, waar niets van onze
Westersche gejaagdheid heerscht.
EEN VERZOEK VAN DE BEROEPS-
VEREENIGING VAN BROUWE
RIJEN
Belgaprcss speciaal meldt
De Beroepsverceniging der brou
werijvertegenwoordigers van Belgie
deelt ons het volgende mede
De brouwerij-industrie maakt een
krisis van buitengewone scherpte door.
die de belangen van de geheele kor-
poratic ernstig bedreigt.
De beroepsvereniging der brouwe
rij vertegenwoordigers van Belgie met
recht bevreesd voor de geweldige ge
volgen die de nieuwe be
sluiten zullen medebrengen voor dui
zenden vertegenwoordigers en hun
gezinnen, waarvan zij de broodwinning
zullen ontnemen, en tevens overtuigd,
dat een grondig en zakelijk onderzoek
eenc oplossing kan 'brengen, die ten
volle overeenstemt met de levensbe
langen van de geheele korporatie en
de bevoorradingsnoodwendigheden
van het land. maant de bevoegde
overheid aan den toestand aan een
nieuw onderzoek te willen onderwer
pen en de toepassing van het besluit
aangaande den verkoop tegen brood
zegels tot nader bevel te willen schor
sen.
De beroepsvereeniging der bronwe-
rij-vertegenwoordigers van Belgie,
waarvan het algemeen «ekretariaat te
Brussel, 35, Kiekenmarkt, gevestigd
is, richt zich tot alle brouwerijverte-
genwoordigera van het land, opdat ze
zonder dralen, bij hun wakvereeniging
zouden komen, teneinde van de beslui
ten, die in hun voordeel zouden kun
nen genomen worden, nota te nemen.
De vertegenwoordigers kunnen in
schrijven hetzij op het algemeen sekre-
tariaat. hetzij bij een der afdeelingen
in de provincies.
Te Antwerpen In de Ton. 10. Peli
kaanstraat. bij de hh. Pairon en Meeus.
Te Gent bij M. Vermeulen, 50
Militair Bolwerk.
Te Luik bij M. Cosse, 62, rue de
Rocour.
In het Centraal Station te Antwerpen
is Dinsdagmorgen. omstreeks half
vier. nog een belangrijk contingent
krijgsgevangenen aangekomen. nl.
1504 jongens uit het kamp II A. wat
het totaal der te Antwerpen aangeko
men krijgsgevangenen op 89,504
brengt.
In het lelang van de naleving van
de bepalingen ten aanzien van de ver
duistering
DONDERDAG 23> JANUARI s
Zonsopgang 9,31 u.
Zonsondergang 18,19 a
VRIJDAG 24 JANUARI
Zonsopgang 9,30 a
Zonsondergang 18,20 u.
Nieuwe Maan 27 Januari.
Eerste kwartier 4 Februari
Berlijn, 22 Januari. Het opperbe
vel van de Dg tsche weermacht meldt
De verkenning in de lucht boven
Engeland en 4 en Atlantischen Oceaan
werd eveneen* gisteren voortgezet
Hierbij wier en gevechtsvliegtuigen
met goeden u:< lag bommen op de
voor oorlog wn belang zijnde doel
witten te Londen en in Zuid-Oost Er
geland.
Een vijan Vlijk koopvaardijschip
liep ten West» van letland zulke zwa
re treffers op, dat de bemanning ver
plicht was het hip te verlaten. Een
sleepboot. <^ie iulp wilde bieden werd
tot zinker, gebracht. Een eigen vlieg
tuig wordt vermist.
"Tijdens aai- allen op de Britsche
handelsschciwuart bracht het klein
gevechtseskader van kapitein Daser
tot nu toe 145.000 BRT. tot zinken
Het eigen aand-el van kapitein Daser
in dit totaal bi draagt 75.000 BRT.
Door he'/clfde eskader werd vertier
nog een -.'root aantal vrachtschepen
beschadigd.
Er wordt ge ïeld dat de talrijke
klanten van ,de .[Crédit Anverror«
wier belegging n beneden of ge'ijk
zijn aan fr. 10)0, eerlang zullen wor
den gewaarsch iwd dat die bedragen
worden terugl etaald.
Het Roermmsche ministerie van
Binnenland»! h» Zakpn heeft in een
modudcek.iK b«k«*».d I
maakt v
Tijdens den nacht van 18 op 19
Januari werd een Duitsch officier met
revolverschoten, welke door een kerel
van een vreende nationaliteit waren
afgevuur, gedooid. De dader poogde te
vluchten, maar werd aangehouden. De
t) ui tsche officier is onmiddellijk aan z n
wonden bezweken. Door de regeering i
werden onver-Tij ld zeer strenge maat
regelen getToften Het onderzoek naar
de beweegredenen van den aanstap
worden voortgezet.
m m m
Dadelijk nadut hij den aanslag op
den Duitschen majoor Doering had
vernomen, heeft generaal Antonescu
den Duitschen gezant laten weten, dat
hij de terechtstelling volgens het stand
recht had bevelen. Deze zal uitgevoerd
worden. van zoohaast het onderhoor
van den moordenaar beëindigd is.
Generaal Antonescu heeft bovendien
onmiddellijk t en vooraanstaande me
deleden van de Gricksche kolonie la
ten aanhouden, daar de dader na een
eerste onderzoek air. iemand van Griek
sche nationalitr t, die met een Turksch
paspoort naar Roemenië was gekomen,
moet aanzien worden.
In de Roemetnsche hoofstad heef»
de aanslag groot opzien gebaard. De
bevolking van Boekarest en in de eer
ste plaats de Roemeensche legionnairs.
zijn zeer verbolgen over dezen aanslag
op een Duitsch officier en zien achter
dit feit de hand van den Engelschen
Intelligence Service
De studenten hebben dit in een vlug
schrift te kennen gegeven.
Zij vragen daarin met gTooten aan
drang de bestraffing van hen. die h; 1
dig zijn aan den moord op den Duit
schen majoor en wijzen erop. dat ma
joor Doering op bevel van Engeland
door een agent van den «Intelligence
Service» in de straten van Boekarest
werd vermoord
Betoogingen hebben plaats gehad
voor het Duitsch gezantschap en voor
het hotel van den minister-president,
waarin de solidariteit met Duitse hl and
en de verbolgenheid wegens den aar
slag tot uiting werden gebracht
OOK EEN AANSLAG OP DF*
DIRECTEUR-GENERAAL DER
ROEMEENSCHE SPOORWEGEN
Heden werd een aanslag gepleegd
op den directeur-generaal van de Roe
meensche spon:wegen. kolonel Ores-
cheanu. De daders zijn in zijn kantoor
binnengedrongen en hebben verschil
lende schoten afgevuurd, waardoor de
i kolonel werd grwond.
De H. Verwilgben, commissaris-
generaal van den Wederopbouw heeft
voor de Vlaamse he Ingenicurs-vereeni-
ging een voordracht gehouden over het
werk van Wederopbouw in ons land.
Uit deze belangrijke causerie halen wij
enkele gegevens.
Balans der oorlogsschade op
31 December 1940
Beschadigd
Geheel vernield. Zwaar Licht
Woonhuizen 10.775 26.971 132.147
Fabrieken 389 917 1.731
Openb. Geb. 234 1.065 2.092
Gemeente Provincie Staat
M2 M2 M2
Wegen 4.491.251 225.244 2.010.446
Kunstw. 697- I I 756
In 1918 waren er alleen in West-
Vlaandercn 80.000 vernielde of zwaar
beschadigde gebouwen.
Toestand van de arbeidsmarkt in
den Zorncr 194')
Van 250.00 (aanvang Mei) stijgt
het werkloozencijfer tot boven de 700
duizend.
De uitgaven voor de werkloosheid
alleen beliepen op dat oogenblik reed»
Frs 350.000.000. en zouden onge
twijfeld tot een half milliard gestegen
zijn indien geen drastische maatregelen
waren getroffen.
DE FINANCIERING VAN DE
HERSTELWERKEN
Bij het herstel van schade veroor-,
zaakt door oorlogsfeiten geldt nlsj
algemeen princiep dat deze gelijk
gesteld wordt met schade veroorzaakt
door natuur rrampen zoodat hierhii
géén juridische verplichting voor den
Staat volgt. Echter heeft het Commis
sariaat zich ook hierbij enkel door het
zuiver algemeen belnng laten leiden en
werden volgende maatregelen getrof
fen
1Schade toegebracht aan het open
baar domein hersteld op Staatskosten.
Hieronder vallen ook onroerende
goederen van openbare instellingen
of in dienst van openbare instellingen
zooals scholen, kerken, enz.
2. Voorloopige maatregelen in zake
herstel van particuliere goederen
Leeningen en voorschotten verstrekt
door
a) Nationale Maatschappij voor Kre
diet aan de Nijverheid (industrie, han
del. kleinbedrijf).
b) Centraal Bureau voor Hypothe
cair Krediet, (herstel van onroerende
goederen met een kadastraal inkomen
van 10.000 fr.)
c) Nationaal Instituut voor land
bouwkrediet. (voor herstel van veesta
pel en landbouwgerief
d) Centrale Kas voor Klein Beroeps
krediet. (herstel van roerende goede
ren). j
e) Binnenkort maatregelen voor bin
nenscheepvaart.
Over het algemeen werden deze
maatregelen gunstig onthaald door do
geteisterden.
W«l ontstond aanvankelijk eenige
twijfel in verband inet de hypothe-
kaire verplichtingen die de voorschot
ten medebrengen, maar de aanvragen
stijgen thans regelmatig, zoodat voor
1941 een levendig bouwprogramma
mag voorzien worden.
80 t. h. van de lichte schade werd
reeds op eigen initiatief herateld. wat
getuigt van den moed. den werklust
en het optimisme van ons Vlaamsche
volk.
HET NETELIG VRAAGSTUK
DER WERKLOOSHEID
De werkloosheid heeft steeds de
grootste aandacht van het Kommissis-
riaat gehad.
Tot oplossing van deze kwaal wer
den volgende programmapunten opge
steld
HET PROGRAMMA
DER WERKVERSCHAFFING
1. Herstelwerken December 1940.
In wederopbouw: 50 scholen, 8 ge
meentehuizen. 105 kerken. 6 hospita
len. 2 musea. 65 gemeentelijke brug
gen.
2. Ontginning van heidegronden.
3. Normaliseering van waterloopen.
4. Werkprogramma van de Nationa
le Maatschappij van Belgische Spoor
wegen.
5. Samenwerking met de bezettende
overheid.
Alleen reeds bij de herstelwerken
zijn I 8.000 arbeiders aan het werk.
Het bestuur van P.T.T. heelt 60
trtillioon frank beschik hnar crea#eld
voor het herstel van zijn diensten,
waaronder valt de opbouw van ren
nieuw postkantoor te Gent.
Aan de Gentsche haven werken
2.000 arbeiders, terwijl de kosten bere
kend worden op 10.000.000 frank. Te
Antwerpen worden de vestinggordels
gesloopt. Zoo worden in alle steden
van het land groote werken aangevat.
Een groot punt hierbij vormt ook
het bebouwbuar maken van braaklig
gend land. F.en stuk braakliggend land
staat gelijk inet een stukgeschoten fa
briek. Aan talrijke heidegronden wordt
in ons land gewerkt, /oo hebben wij tm
Brr. ht 481 ha te Kalmthout 1 12 ha.,
te Turnhout 80 ha.
Einde November werden 48.630 ar
beiders te werk gesteld bij het Kom-
missariaat voor Wederopbouw en
13.300 door het ministerie van Open
bare Werken.
Als sprekend voorbeeld van onzen
arbeid mag gelden het herstel van
de vernielde bruggen, 288 bruggen
werden in ons land vernield. Daarvan
zijn er thans 97 definitief hersteld. 168
zijn voorloopig hersteld, terwijl aan I 7
nog wordt gearbeid.
Het aantal werkloozen werd van
700.000 herleid tot 200.000.
Madrid. 22 Jan Uit geheel
Spanje komen berichten binnen over
het noodweer.
De orkaan veroorzaakte verscheide
ne spoorweg- en scheepsrampen.
Uit Cadiz wordt gemeld, dat in de
nabijheid der Portugecsche kust het
Spaanschc stoomschip «Castillo del
MonbeHram (6.500 ton) strandde.
Het vaartuig was op weg van Cadiz,
naar Noord Spanje. Totnutoe zijn geen
berichten binnengekomen over het lot
der bemanning, die uit 40 koppen be
staat.
In de haven van Huelva is de vis-
scherssloep Maria Narvaezgezon
ken 17 andere booten werden be
schadigd.
Uit talrijke Spaansche plaatsen
wordt melding gemaakt van over-
ttroomingen. daar de rivieren hun
oevers hebben overtreden. De Ebro
heeft een peil bereikt dat vijf meter
boven het normale ligt.
In de provincie Palestina zijn de ri
vieren Carrion. Pi »u er ga en Rubagon
buiten hun oevers getreden.
Dinsdagmorgen, omstreeks 8 uur.
heeft op den straatweg naar Nederbra-
kel. een vrachtwagen twee klooster
zusters aangereden.
De twee zusters kwamen van het
klooster Sancta Maria naar de St Pie-
tersschool. waar zij les geven, toen een
zware vrachtwagen voorbijkwam. in
de richting Nederbrakel. De wagen
reed van den rijweg op het fietspad,
slingerde de twee zusters op den
grond, en zette zijn weg voort. De
ongelukkige vrouwen werden opgeno
men en een nabijgelegen herberg bin
nengedragen. De jongste van beiden
had een diepe wonde aan het hoofd
en klnagde over piin in den rug. ter
wijl de andere de beide beenrr
gebroken, daar het rechterwiel over
de beide ledematen gereden was.
Na eerste hulp ter plaatse. bracht
men beide slachtoffers naar het gast
huis te Ronse. waar zij in den voor*
middag aan de gevolgen der opgeloo-
pen verwondingen bezweken zjjn.