Rantsoeneering
VAN BIER
Aankomst van
krijgsgevangenen te
Antwerpen
Schandaal met rant
soenzegels te Chimay
De Verduistering
Dultsch Legerbericht
Aardappelzejjels
Toespraak van den
Paus
VERSCHIJNT 3 MAAL PER WEEK
HET NUMMER 0,35 FR. PER WEEK s 1.00 FR.
ZATERDAC 25, ZONDAC 26 «n MAANDAG 27 JANUARI 1941.
DE VOLKSSTEM
XXXXVIlie JAARGANC NUMMER II
UitgmT, TU> de S. M. .De Voorwtgeiv. Kerlotnet 9. AmUl Handcbra* N' 1245 PoetcbclcrelRaing J. Van N<dW Nr. 138559
Publiciteit buiten het ArTOadiMemaat AALST t Agentschap Havas, 11, St Midudubwt, te
Beheer en Radactie Kerkstraat 9 Aabt. Telefoon 114
BraufL
(Vervolg).
C.) WATER IN DE NIJVERHEID
Het water speelt een overgTOote
rol in de nijverheid en wordt op zeer
verschillende wijze aangewend.
Een stoomtuig vergt water in zijn
stoomketel om stoom te vormen.Werkt
het evenwel met condensatie, zoo
wordt er voor het neerslaan van den
afgewerkten stoom twintig tot zestig
maal meer water vereischt als de
stoomhoeveelheid. Voor 'n vijftig jaar
was het stoommachien nog bijna de
eenige drijfkrachtbron. Dit was een
der redenen waarom de bedrijven
langs de waterloopen gevestigd wer
den.
Doch water vindt nog menigvuldige
andere aanwendingen in de nijverheid.
In vele is er spoelwater vereischt, an
dere vergen weekwater. Sommige
voortbrengsels eischen omzettingswa-
ter. om gestelde stoffen op te lossen
of uit te loogen. Van dit laatste treffen
wij een kenschetsend voorbeeld aan in
de suikerfabricage. Deze kan volgen
der wijze samengevat. Stukgesneden
suikerbeet wordt in water afgekookt.
Na klaring en uitdamping volgt cristal-
lisatie.
Het bier. de nationale lievelings
drank (in 1930 brouwde men bijna
vijftien millioen hectoliter in ons
land!) is een wateroplossing van mout
grootelijks in alkohol omgezet, en
hop hier spreekt men van samenstel
lend water.
Het fabriceeren van margarine vergt
samenstellend maar ook omvor
mingswater. In ons land bereikte de
voortbrengst 40.000 ton per jaar.
Hiertoe worden veel tropicale vruch
tenperseis, vooral der cocosnoot.aan-
gevvend. Na raffinage onderwerpt men
de vetstof, met wat smaaklocsgemaak-
tc levertraan bij (b<.vat dc. vitamine
D), aan meerdere wasschingen. Hier
na met aangelengde melk geëmulsion-
neerd en gestold, wordt de marga-
rineboter gekneed tot zij omtrent:
15 t.h. vocht bevat.
In fabrieken en werkplaatsen moet
nog water voor de algemeene diensten
voorzien. Deze omvatten kuischin-
richting, gezondheidsdiensten, blusch-
en verwarmingsinrichtingen en voor
meerdere fabricates, luihtcondrtion-
neering. Dit laatste bestaat hierin dat
men de lucht aan gewenschte warm
tegraad, gepaste vochtigheid terug
schenkt.
Kuischen vergt nogal water in onze
gewesten twijfelt' men daaraan niet.
Naar het schijnt, zou men daar niet
van bewust zijn in de Zuiderlanden. ten bate van de
De gezondheidsdiensten slorpen gemeenschap I
nog al wat water op. 'n Eenvoudig
handwasschen cosumeert meer dan 3
liter. Hierbij nog de andere gezond
heidszorgen. In Duitschland rekent
men voor deze diensten op 'n verbruik
van zestig tot 200 liter peT hoofd en
per dag de groote Amerikaanache
steden slorpen daar niet min dan zes
honderd tot duizend liteT voor op.
Proper en kiemvrij water zou overal
voor het drinken jnoeten voorhanden
zijn.
Bluschinrichting behandelen wij bij
'n ander gelegenheid.
D) AFVALWATER.
Destijds waren de steden kleiner en
de nijverheden min belangrijk. Dan
keek men naar het afvalwater niet
om. Beken en rivieren zuiverden het
zonder last in de buitenlucht. Nu ech
ter. kan de spontane oxidatie niet
meer als voldoende gelden er heeft de
gewettigde zorg om de volksgezond
heid, het zuiveren van het afvalwater
aktueel gemaakt. De inwoners van
Hofstade, dicht bij den Dender hui
zend, weten daar van mede te spreken.
In Gent is men er met den Zomer nog
erger aan toe. Daar heeft de Spiere
schuld aan. Dat nietig riviertje voert
ons de vuilnis aan van het textielcen
trum rond Rijsel, vooral der wolwas-
scherijen van Tourcoing. De
richtte een proefstation op.
De Nation Ue Landbouw- en Voe-
dingscorporf deelt mede
Overeeolfe nstig art. 3 van het Be
sluit in het ctaatsblad van 6-7 Januari
1941 verschi nen en tot nadere schik
kingen wc'dt het bier in tonnen,
fl esse hen of per glas. verkocht tegen
afgifte van 3-gels nr 1 of van rantsoe-
neeringsmac1! igingen. op Je volgende
grondslagen v
1/2 liter b-i van 1 gTaad geldt voor
25 gr. brood
1/2 liter bier van 2 graden geldt
voor 50 gr. brood.
1/2 liter bier van 4 graden en
meer. geldt oor 100 gr. brood.
Voor het t emak hebben de brou
wers den vei :oop van flesschen van
33 cl. voort; n, wat er ons toe ge
bracht heeft 13 verdeelingszegels van
I 7 gr. voor den broodzegel nr 1zijn
de 225 gr. brood uit te geven (225
gr'.1 3 - 1 7 gr. waarde van een
verdeclingsz - el van 1 7 gr. brood.
1/3 liter bier van 2 graden twee
verdeelingsg«*.:ela van 17 gr. brood.
1/3 liter bier van 4 graden en meer
vier verdeeBrgszegela van 17 gr. brood
De bevoorrading der kleinhande-
Staat laars, grosaie s en fabrikanten. ge-
aan de betirt respectievelijk bij middel van
monding van het riviertje ten Zuiden machtigingei- A. B. of C. De grossiers,
van Oudenaarde. Behandeling met fabrikanten :n invoerders worden er
korrels ongebluschte kalk (stelsel aan herinnerd dat zij zich moeten
Henry) zuivert degelijk het water, schikken narr de voorschriften van het
Moge men dit alras voor gansch het besluit van f Juli 1940 en gich laten
zomer-debiet (anderhalve kubiek me- inschrijven lij den Diensteer Distri-
ter per sec.) uitbreiden. butie en de Stocks, 36a, Nijverheids-
In Engeland en Amerika kon men plaats Brosse',
door samenvoegen van de afvalwaters HERBEVOCGRADING der KLEIN -
van 'n gansche streek, zuiveringscen- HANDELA.' RS of CAFEHOUDEkS
tralen oprichten. Door gisten van d*- De gei/»■-—tebe*turen doelen gratis
vuilnis bekomt men voldoende gas de formulieren Zegelborderellen aan
om de motors te spijzen die deze een- de kleinhandelaars uit op deze for-
trale aandrijven. muiieren moeten de kleinhandelaars
Studies en verwezenlijkingen bij de de volledige rantsoenzegels plakken,
vleet hebben aangetoond dat afvalwa- die hun door de verbruikers afgegeven
terzuivering economisch door te voe- werden.
ren is. Wanneer wettelijke verplich- i Er zijn drie sog^J^ zegels
ting hiertoe De broorizegels nr I voor de Bei-
Men verlieze niet uit het oog dat. gische bevoiking
benevens gepaste voeding, zuivere de broodzegels uitsluitend voorbe-
lucht van het hoogste belang voor de houden aan de Duitsche burgers en
gezondheid is. De uitwasemingen van militairen
rottende waters bezoedelen den damp
kring ten zeerste.
Moge het voorgaande de aandacht
de bierzegels bestemd voor de Duit
sche militairen en gelijkgrstelden.
Deze verschillende zegels moeten
vestigen op de overgroote rol door het op afzonderlijke borderellen geplakt
water onder al zijn gedaanten in ons worden (het totaal der zegels wordt
leven gespeeld. Wezen wij er om be- berekend op de basis van de volle ze-
zo rgd. ten bate van eigen gezondheid, gels nr 1 van 225 gr.)
gezondheid van de
Ir. V.R.
Donderdag om 6.30 uur 's morgen»
kwamen te Antwerpen Centraal we
derom 1000 Belgische krijgsgevange
nen uit Stalag 1 A, gemeente Stablack,
aan.
Om 13 uur kwamen er verder nog
14 toe uit Stalag I 7 B.
Donderdagavond omstreeks 7 uur
is een nieuw kontingent krijgsgevange
nen. ongeveer 1200 bedragend, te
Antwerpen aangekomen. Het waren
soldaten, waaronder ook beroepsmili
tairen. die in het kamp IA verbleven.
In het belang van de naleving van
de bepalingen ten aanzien van de ver
duistering
ZATERDAG, 25 JANUARI
Zonsopgang 9,29 u.
Zonsondergang 18,21 u.
Nieuwe Maan 27 Januari.
Eerste kwartier 4 Februari.
ZONDAG 26 JANUARI i
Zonsopgang 9,29 u.
Zonsondergang 18,23 u.
Nieuwe Maan 27 Januari.
Eerste Kwartier 4 Februari.
MAANDAG 27 JANUARI
Zonsopgang 9,27 u.
Nieuwe Mam om 11,03 u.
De kleinliandelaar of caféhouder
geeft deze an het gemeentebestuur
af (Ravitailleeringsdienst) dat hem
dan in roil <*én of meer bevoorradings
machtigingen A. uitreikt, die ten hoog
ste de waarde hebben van de hoeveel
heid pro Juk ten. waarvan hij den ver
koop gerechtvaardigd beeft. Hij maakt
deze machtigingen met de bestelling
over aan den gTossier.
BWBB Opmerkingen IDe verdeelings-
Sinds de maand September hadden zegels B. nr 1 voor de Belgische be
de diensten van de Kontrool op de volking worden niet geruild tegen
Bevoorrading in den sector van Qu- machtigingen A. Zij worden slechts
may. eene zaak in handen ten laste Kewisseld terpen broodzegels nr 1
van zekeren B.. Het was zelfs eene zeer 2. Dc zegelborderellen worden niet
ernstige zaak. daar de bevoorrading meer geruild tegen bevoorradings
der stad Chimay er door bedreigd was. machtigingen. vanaf den achtsten
De betichte, die een indrukwekkend werkdag (werkdag), die volgt op den
aantal winstgevende postjes waar-vervaldag dnr zegels,
neemt, was anders door de gansche be-3. Bij bet ruilen van de zegelborde-
vofking ten zeerste geacht en geferd. rellen, zal de kleinhandelaar er voor
Dat zal nu wel ineens uit en gedaan zorgen de machtigingen A te beko-
zijn. sinds Woensdag II. wanneer de men. geldig voor den koop van 1/4
rechterlijke politie van het Parket van of 1 3. I(J of 1 Hl.
Charleroi bij hem is afgestapt, verge- HERBEVOORRADING VAN DE
zeld van ambtenaren van genoemden GROSSIERS
controoldienst, en den man eens duch-f Do bevoorrading van de grossiers is
tig hebben onderhoord over de kunst-j onderworpen aan een speciale mach-
greepjes van allen aard, die bij inet de ging BevoorradingMnachtiging B) af
bevoorradingszegels der gemeente on- te geven door het Ministerie van Ra
demam. vitailleering. Dienst der Distributie en
Natuurlijk trachtte B.. het in den he- der Stocks. 36 a. Nijverheidpl.Brussel,
ginne van hoog op te nemen, en hield De aanvragen tot bevoorradings-
er aan zich steeds nog voor den wel- machtigingen B. door den grossier in-
doener en beschermer te doen door- gediend, worden door het Ministerie
gaan. voor welke de slecht-ingrlichtr bekrachtigd, bij voorlegging van: I.De
bevolking hem tot dan had genomen, bcvoorradin^smachtigingen A.. van
Doch hij viel deerlijk door de mand. den kleinhandelaar ontvangen. 2. Een
vanaf het oogenblik dat men in zijne samenvattend borderel van het ge-
dossiers eenige honderdtallen bladen wicht of het tan tal liter der waren door
met ongebruikte rantsoeneeringsze- iedere machtiging A. vertegenwoor-
gels haalde, alsook een boekje met digd.
Tijdens bewapende verkenningen,
bombardeerden Duitsche vliegtuigen
Donderdag voor den oorlog van be
lang zijnde doelwitten in haver,
aan de Britse He Oostkust.
Vliegtuigen met groote actiestroal
vielen twee bewapende handelssche
pen aan te zamen 8100 BR I
ten Westen van Ierland en brachten
deze tot zinken. Een ander s^iip van
5000 BRT. geraakte in brana en bleef
met slagzij liggen.
Aan de Engelsche Oostkust kon
men op een vrachtschip van 12.000
BRT., verscheidene sterke ontploffin
gen waarnemen, nadat het door eenige
bomtreffers geraakt was.
Tijdens een luchtgevecht werd een
vijandelijk vliegtuig neergehaald.
Het Staatsblad van 24 Januari be
vat een omzendbrief van het ministe
rie van Landbouw en >>edselvoorzie
ning aan de gemeentelijke bevoorra
dingsdisnsten, waarbij deze er worden
op attent gemaakt dat voor bet rant-
soeneeringabjdperk ingaand^ op 6 Fe
bruari de vroeger voor drie rantsoe-
neeringstijdperken van 30 dagen afge
leverde aardappelkaarten vervangen
worden door bladen nnrdappelzegels,
geldig voor een enkel tijdperk van 30
dagen, voorzien van een stam waarop
de ingangsdatum der geldigheidsperio
de wordt vermeld.
Die stam dient later bij bet gemeen
tebestuur ingediend met het oog op het
bekomen van het blad bestemd voor
het volgend tijdperk.
Zooals voor de eerste drie tijdper
ken van dertig dagen, verstrijkend op
5 Febroari 1941. zal elk gezinshoofd
dat de aflevering van dergelijke kaart
aanvraagt eene verklaring moeten
onderteekenen geldig voor negentig
dagen, nopens de voorraad aardappe
len waarover bet beschikt
De te dien einde noodige formulie
ren worden aan de gemeentediensten
verschaft door het departement.
Het nieuw zegelblad bestaat, buiten
den stam. uit drie geheele zegels en 30
gedeeltelijke zegels.
Het gemeentezegel dient te worden
aangebracht op den stam. ten einde te
kunnen uitmaken welk gemeentebe
stuur in het bezit is van de verklaring
betreffende den aardappel voorraad.
Een ruimte is op den stam voorzien
voor de aanduiding vaa naam en voor
namen van den geadresseerden van het
blad alsook van het nummer van de
ravitailleeringskaart van den geadres
seerde. Dit nummer dient anngebracht
door de zorgen van *t gemeentebestuur
Bij verandering van woonplaats
naar een andere gemeente, mag de
aardappelkaart der reeds aangevangen
periode aldaar worden benuttigd, op
voorwaarde voorzien te zijn van den
stempel of bet adres van den nieuw
verkozen kleinhandelaar, alsook van
het gemeentezegel.
Met het oog op haar gebeurlijke her-
nieu%sjng (tweede of derde beoogd
rantsoeneeringstijdperk) dient de van
woonplaats veranderde gerantsoe
neerde aan den ravitailleeringsdienst
van zijn nieuwe gemeente een dubbel
te bezorgen van de verklaring in bezit
van de gemeente waaruit hij is ver
trokken.
toelatingen tot bevoorrading.
Nu blijft nog alleen uit te
welk gebruik hij zinnens was
te maken.
VOOR DE BROUWERS
maken De fabrikanten die ge ran Doen eer
daarvan de producten gebruiken als grondstof
Zie vervoer
bevoorraden zich met een speciale
machtiging «Bevoorradingsmachtiging
C.»: slecht* de fabrikanten die aan de
voorwaarden van de algemeene tel
ling en van de maandelijksche telling
der stocks beantwoorden, krachtens
het besluit van 5-6-1940, op 7-6-1940
verschenen, hebben er recht <>p.
Deze bevoorradingsmachtiinngen C
worden uitgereikt door het Ministerie
van Ravitailleering, Dienst der Distri
butie en der Stocks. 36a. Nijverheids-
plaats te Brussel, volgens den staat der
fabricatie die de belanghebbenden den
5den en den 20sten van iedere maand
indienen (betreffende de perioden van
den I 6den tot bet einde van de maand
en van den Isten tot den ISdea).
Bij gedeeltelijke of volledige leve
ring der produkten aan de houders van
machtigingen B of C scheurt He leve
rancier het leveringsbericht af. vult het
in en stuurt het denzelfden dag naai
het Ministerie. Het gedeeltrlijke-leve-
ringsberichl wordt onmiddellijk naar
het Ministerie gezonden.
VOOR DE TALRIJKE GEZINNEN
Het Hoofd secretariaat van «Vlaam-
sche Kinderzegen», 124. Emiel Jacq-
mninlnan. te Brussel, zet de leden aan
niet langer te wachten met hot insturen
der aanvragen voor de hernieuwing
der verminderingskaarten u voor 1941
De plaatselijke secretarissen ofwel
hst Gouwsecretariant zijn tot hunne
I beschikking om al het noodige te doen
i Zii kunnen zich ook rechtstreeks
wenden tot het Algemeen Secretariaat
te Brussel.
De Viaamseh Nationale gezinsbond
voor Vlaanderen Vlaamsche Kinder
zegen» geniet van dezelfde rechten als
elke andere private Vereeniging om
dit te bekomen en zal dus zelf en
rechtstreeks bij de Buurtspoorwegen
de «Verminderingskaartenvoor zijn
leden en ook voor dc groote gezinnen
die niet aangesloten zijn bij een Bond
aanvragen.
Dezer dagen ontving Z.H. de Paus,
naar Maasbode» uit Rome meldt
200 jonggehuwde paren, die de H.Va-
der in volgende treffende bewoordin
gen toesprak
»ln den winter schijnt de natuur als
het ware dood. want alles wat in de
lente bloeit en in den zomer tot rijp
heid komt, ligt dan nog roerloos in aen
schoot der aarde verborgen. Toch
wacht het leven daarin sluimerend de
eerste lentestralen der zon af, teneinde
tot rijke ontplooiing te komen.
De Heiland zeide eens tot Zijn apos
telen: «Indien het zaad niet in den
akker valt en sterft, blijft het on
vruchtbaar, wanneer het echter sterft,
zal het rijke vruchten voortbrengen».
Zoo is het ook in het leven der iner-
schen. dat vooral voor jonggehuwden
tijden van stille voorbereiding mee
brengt. Zonder lijden en smart kan
het leven niet vertier worden voort
geplant en ook de christelijke vrouw
weet wat de moeder te dragen heeft.
En toch aanvaardt zij telkens weer
dit offer, want alle leed is vergeten,
zoodra een nieuwe mensch geboren is.»
De Paus vergeleek dan de jonge
paren, die voor Hem stonden, met een
akker, die met de uiterste zorg wordt
bewerkt, opdat hij rijke vruchten dra-
ge; daartoe immers mag geen moeite
en geen offer te veel zijn. «Aan een
christelijk huwelijk moet noodzakelijk
een zorgvuldige voorbereiding vooraf
gaan want alleen door de opvoeding
van een talrijk kroost kunt gij den
wil van God vervullen. Immers het
christelijk huwelijk brengt niet alleen
'geluk en vreugde, maar ook vele duro
plichten en offer» met zich mee, welke
juist bestaan in het verwekken en op
voeden van een talrijke nakomeling
schap. hetgeen naast zijn telkens nieu
we vreugden ook elk oogenblik offers
vraagt.
Evenmin als de zaaier weet» hoe zijn
zand eens zal ontkiemen, en of de
hemel hem goed of slecht weer zal ge
ven. evenmin hebben wij zekerheid
omtrent het resultaat van onze onder
nemingen. ook in het gezinsleven. God
echter verlangt van niemand meer,
dan datgene waartoe hij in staat is
en daarom kunnen de jonggehuwden
vol vertrouwen hun nieuwe ernstige
plichten op zich nemen. Zelfs wanneer
God vele offer» vraagt en veel leed
te dragen overzendt, zullen zij niet
ontmoedigd worden: immers ook in het
leven k'»mt na regen steeds zonne
schijn. Wanneer zij met christrlijken
moed het nieuwe leven en zijn plichten
ingaan, en iedere beschikking uit Gode
Hand aanvaarden, kunnen zij gerust
zijn.
Bovendien worden door de l>eproe-
vingen de zielen, die eens aan het al
taar van Christus elkander trouw be
loofd hebben, meeval hechter met el
kander verbonden, wanneer zij daarna
in goede en kwade dagen de lastert
van het leven dragen. In dien zin
wenschte de Vader der Christenheid
allen jonggehuwden waarachtig en
duurzaam geluk, alsmede geluk en
vreugde om de talrijke kinderen, die
God hun moge schenken. Mogen zij een
steun zijn voor u zelf. zoo besloot de
H. Vader Zijn toespraak, en trouwe
burgers voor het vaderland. Omgeven
door uw kinderen, zult gij dan ale
christelijke ouders eens bin nen gaan In
I de hemelse be vreugden, a
