^27 Januari 1890.
Bisschop Stillemans
i
De Werkman
24 Ja*. 1890. 18'" Jaar. Nr 901. Verschijnt alle Vrijdagen.
Prijs im Bureel of Winkels 5 centiemen. Voor g'heel Belgen-
land ff. 2,5o 's jaars. Voor al de landen van Europa
en voor d'ander Werelddeelen 4,5o 's jaars.
P. DAENS-MAYART, Achterstraat, AALST.
oor 't Bisdom van Gent, welk ge-
wichtig tijdstip Is 't niet wonder
baar, menschen, dat vooreen Regee
ring van éen jaar, de rouw zoolang
heeft geduurd Meer dan 6 maan
den Doch na die korte Regeering
1 was 't werk afgelegd van veel tijden
en op éen jaar had Bisschop Lam-
brecht de herten verrukt en de zielen
veroverd. (Kanunnik Stillemans.)
Tot hem riepen de Volkeren van de
Steden en van de Dorpen O Bis
schop van ons hert, vraag ons wat ge
wilt, u zullen wij niets weigeren.
Welke macht, welk onlzach, welke j
genegenheid, verkregen op éen jaar
door zijné goedheid, zijne minzaamheid, zijn gespraakzaamheid,
zijnen iever om Christus-Rijk uit te breiden!
Men spreke niet meer van diplomatie, van fijnheid, van stijf
heid, van achterhouding, van vrees voor den eerbied te verliezen,
als men te gemeenzaam met't Volk zou omgaan, Bisschop Lam-
brecht geeft daarin lessen gegeven en voorbeelden die moeten in
dachtig blijven.
Daarbij, welk voorbeeld volgde Bisschop Lambrecht van nabij
Kon er iemand gemeenzamer met 't Volk omgaan dan Ons Heer in
zijn sterfelijk leven En voor wie gaat d'aanroeping en de liefde
van 't Volk in alle eeuwen en in alle landen
2 Juli 48§9!... Denderleeuw!... Die Pastorij!... Wie is daar'
bezweken in den rijkdom zijner begaafdheden, in den luister zij-
ner deugden, in de stralende hoop die zijn geest en zijn hert en zij
nen iever alom hadden verspreid, in de onsterfelijke schoonheid
dier grenzelooze zelfsopoffering waarvan hijzeggen wij niet het
slachtoffer maar de glorierijke martelaar is geweest. (Kanunnik
Stillemans...) Door dec schikkingen Gods had men een lange tijd
om te overwegen wat er verloren en ontnomen was.Men zag den
Volksbisschop Lambrecht zijn Volk bezoeken; men hoorde zijn
minzame en Vaderlijke stem in de Scholen, Potronagiën en Werk
manskringen, Wees-en Gasthuizen, op de Velden, op de Markten,
aan de Dekenijen, in de Kerken; men zag hoe Ilij de Moeders met
hun kinders tot zich riep en bijzonderlijk de werkende Moeders;
overal hoorde men zijn woord van vrede en van troost, van op
wekking en van liefde Dat Christus heerscheDat Christus
heersche Wij komen niet om te bevelen, maar om te zegenen,
om elk gelukkig te maken Dat Christus heersche mijne lieve
Vrienden, voor 't geluk van uw huisgezin, voor de roem en wel
vaart van Vlaanderen... Dat Christus heersche in d'Huisgeziunen,
in de Werkhuizen, in de Parochiën en in de Steden
Zoo zag men Bisschop Lambrecht rondgaan, en hoe meer hij
voortging hoe meer hij d'herten veroverde, en namate d'edelmoe-
dige Volkeren van Vlaanderen hem in triomfantelijk optochten,
door groepen en praalwagens hunnen ieverigen geestdrift toon
den, namate ook zijne ziel hoogerwaarts, namate hij ook met meer
liefde en geestdrift uitriep Dat Christus heersche, om van de we
reld een Voorplaats des Hemels te maken
Zoo dachten de Volkeren van Vlaanderen, en dagen, weken en
maanden verliepen... en de Bisschoppelijke Stoel bleef ledig
Wel wierd er een naam uitgeroepen, de naam van een Zoon uit
Vlaanderen, van iemand:die van jongsaf voor Taal en Volk gestre
den had, 'ne naam van groot karakter en diepe geleerdheid, de
naam van iemand welke Bisschop Lambrecht Vriend en Meester
noemde,... doch die Bisschoppelijke Stoel bleef onvolzet, 't Volk
ging voort zijnen geliefden Bisschop Lambrecht te overwegen, te
dénken op de groote plans en inrichtingen die Hij voorgenomen
bad; het Volk ging voort, zijnen Bisschop Lambrecht te gaan op
zoeken in den Hemel en zijn Voorspraak aldaar in te roepen, toen
na een halfjaar, een stem wcêrhlonk, een machtige stem, een stem
die reeds 1800 jaren spreekt in den naam van God, de stem die de
waarheid verkondigt en de dwaling afkeert, de stem der Kerk, die
Moeder der Volkeren, die uitroept
Menschen uil 't Bisdom van Gentdroogt uw tranen af! dat
een blijde hoopvolle lach uw wezen bestraleAanziet den Bis- j
schoppclijken StoelGij hebt een nieuwen BisschopHij gaat ge- t
zalfd en gewijd worden. Hij gaat zijn Eerste woord totu spre-
kep. En
verschijnt voor de Christene Wereld, als Bisschop van Gent..
Bisschop Stillemaus
Zijn Eerste woord is LEVE JESUS
Hoe eenvoudig en hoe schoon
LEVE JESUS, om te volgen op: DAT CHRISTUS HEERSCHE!
In de Maand Januari uitgeroepen, in die maand Januari gezalfd en
gewijd, in de maand van den zoeten naam, Leve Jesus
Bisschop Stillemans, de Paus van Roomen kiest altijd de be
kwaamste en de weerdigste Priesters uit, want welke andere in
zichten heeft die Paus toch dan 't geluk en de welvaart, de deugd
en de volmaking der Christene Volkeren Doch wie is Bisschop
Stillemans'?... Een brave Zoon van achtbare Burgers uit St-Niko-
laas, ha, zijn Ouders Ambachtsmans geweest,'t is een eer voor Hem
en voor ons, het is een teeken dat de Kerk de groote Maatschappij
blijft van 'tVolk... Wie is Bisschop StillemansIn 1853 was hij
in 't klein Seminarie, en zijn 30 medeleerlingen, thans nog levende,
roemen hem als Vriend en Meester, zij halen de kunstvolle Vlaam
sche gedichten aan van den jongen Student Stillemans, zij spreken
van zijn voorbeeld en aanwakkering tot de schoone deugd der
liefde... Wie is Bisschop Stillemans? Een Man zóó uitmuntend,
dat hij in 't begin der jaren 60 door den Hoog-Rektor van Leuven
gevraagd wierd als lloogleeraar voor d'Universiteit... Wie is Bis
schop Stillemans?... Het is de Man die le St-Nikolaas, de stad der
Volkswerken, zooveel jaren aan 't hoofd van Klein Seminarie is
geweest; die aldaar zijn machtig woord liet hooren op de Feesten
en Plechtigheden der Volksinrichlingen; het is de Man die in 1886
uitriepDe GodsdienstWee den rijke, wee den arme die hem
mistWilden overal de hoogerc klassen, zich tot de lagere nei
gen, om haar liefde, genegenheid, achting en hoop mede te dee-
len, volgens de leering van Christus onzen Zaligmaker, dan zou de
Maatschappij niet blootgesteld zijn aan de stormen waarin alles ja,
kan verdelgd worden, maar helaas niets gered of niets verbeterd
voorniemand!... Wie is Bisschop Stillemans Het is de Voorzit
ter van 't Groot Seminarie* die na de dood van Bisschop Braeq op
den Preekstoel in St Baafs verscheen, om in tegenwoordigheid dei-
Bisschoppen, in de Vlaamsche Taal den weerdigen Kerkvoogd te
herinneren; en die ook, ten dage van dien grooten Rouw, als de
Volksbisschop daar in lijken lag, die ook alsdan door 't Bisdom ge
last was binst den Lijkdienst lot de Vergadering te spreken; elk
heeft die woorden gelezen: Voorzitter Stillemans deed Bisschop
Lambrecht daar terugkeeren; hij legde zijn gouden hert bloot; hij
verklaarde zijne inzichten; hij maakte zijn plans bekend voor de
welvaart van 't Volk; hij volgde dien jongen Bisschop in de hooge
hoogte; hij riep hem aan: Daarboven, zegde hij, waar de Zalig
maker, uit beide tot de menschen gestorven, dezen kroont, die
hem in leven en dood navolgen en doen kennen, volgen U onze
liefde en onze dankbaarheid met onze vurige gebeden.... Gij ook,
zie uit de glorie op ons neder; vraag des Heeren zegen op het werk
dat gij onder ons begonnen hebt, smeek dat wij uwe lessen, uwe
voorbeelden indachtig blijven, dat uw geest ons beziele!
Dat uw geest ons beziele! Gij, die aldus gesproken hebt, in den
naam van't Bisdom, Gij staat nu aan 't hoofd met d'ontzachlijke
weerdigheid van Bisschop, van Apostel; maandag zal de Kardinaal-
Aartsbisschop U in den naam van den Paus wijden, zalven en uit
roepen!... Aan U is het opgelegd dat groot begonnen werk voort
te zetten!.... O Voorzienigheid van den Heer!... Doch, Bisschop
Stillemansi Uw Hoogwaarde staat daar niet alleen om die plannen
voort te zetten voor d'Heerscbappij van Christus; zie rondom U,
die Geestelijkheid, die Vlaamsche Priesters, met zulke edelmoedige
liefde voor de Kerk en voor 't Volk; zie verder die Kloosterlingen
van beide geslachten; zie langs alle kanten dal Volk rond U ge
schaard en oogen en heft naar U gericht houdende; dat Volk, die
rijke en machtige Katholieken, die Burgers, die Landbouwers, die
Werklieden, die-brave Werklieden, die Mannen, die Vrouwen, die
Jonkheden, die Grijsaards en die Kinderen; allen omringen U als
de Vader hunner Zielen; allen bidden voor U en beloven U dezelfde
genegenheid en behulpzaamheid die zij aan Bisschop Lambrecht
hadden toegezegd!... 't Goed, de Deugd, de Vrede en de Welvaart
in de Famiüën, de Christelijke grondbeginsels doen overheerschen!
27 Januari 1890; maandag aanstaande; merkweerdige Dag voor
ons Bisdom; dan begint de Regecring van Bisschop Antonius Stil
lemans, die voor kenspreuk genomen heeft: Leve Jesus! Dat Jesus
leve
^\WM
s OOPENDE NIEUWS.
De koningin van Span
je heeft Alonzo del
Martinez gelast van
naar een nieuw Minis
terie om te zien.
Het geleerde en nut
tige Werk van M. B°a
Bethune over Afrika,
wordt overgezet in de
Duitsche Taal. Te
Aalst vraagt elk: Wie
gaan wij hebben als
Pastoor-Deken?.... Er hangt veel vanaf;
want de Pastor Dekens leven lang in Aalst.
In de Kamers van België is op 8 dagen
2 keers de stemming onmogelijk geweest,
door Mameer [d'Influenza. Verscheide Mi
nisters hebben ook van hun pluimen gelaten
Verscheide Gentenaars zijn allerbest ge
varen met de Duitsche remedie van selder
tegen 't Rhomatiek.... Och menschen, de
Kruiden! de Kruiden en de Verstandige
Hovenier aan o, 85 c. franco o, g5... Daar
staat iets in, van bloemen en planten.. Op
Eiland Chipka satea ze Zondag met vier
man te kaarten en twee van de vier waren
bezeten van d'Influenza en zaten lam en
stram op hunnen stoel.. Korts nadien moest
Sixtus zijn vaan afgeven. Zondag is te
Gent in Werkmanskring H. Kerst een Voor
dracht gegeven over 't Plantenleven door M
O. Burvenich, hofbouwkundige te Gentbrug-
ge... In de duitsche Patronagiën en Werk
manskringen geeft men lessen van lazen en
schrijven, van Geschiedenis en Letterkunde,
van Teekenkunde, van Natuurkunde, en
Stoomkunde, van Kruidkunde enz... En de
jongens houden aan hun Patronagie gelijk
aan hun vel. 'Ne mensch zonder tegen
spoed'is dikwijls een peerd zonder toom...
De Geschiedenis van 't Menschdom is een
Geschiedenis van Lijden en van Uiitboeting
en de Navolging Christi zegt het zoo schoon:
Onze verdiensten en vooruitgang bestaan
niet in den overvloed van zoetigheden en ver
troostingen. maar veeleer in het verdragen
van groote zwarigheden en harde beproe
vingen. 4— Te Charleroi begint het schee-
ve locht te worden; wreeden kremp, niets
ontvangen in de winkels en de wissels die
moeten betaald worden! De mijnwerkers
zonder geld, die niet kunnen koopen en de
winkeliers die van droefheid in hun keuken
loopen. Niet werken is altijd schadelijk
en nadeelig. Die Portugeezen sjoerer
met vergramde oogen naar den Engelschmar
Die Socialisten van Gent;
Die Ezels van dom-
me leugentaal als wij
alzoo moeten spieken;
ach, we zien het weêr:
die zich verheft,
vernederd worden; 't
geen achtbaar en ge-
loofweerdig en bewe-
zen is, dat gelooven ze
niet, en de domste leugens slikken z'in en
verspreiden ze; zoo wordt er te Gent bij de^
Socialisten nitgestrooid dat Mr Deken De 1
Blieck van Aalst 800,000 fr heeft achterge- I
laten... Soo.ooo frWaar halen ze zulke
leugens!... Bijna alles wat Mr den Deken I
bezat, heeft hij geslachtofferd aan de Volks-
scholen, aan de Kinderen van 't Werkvolk.
Wat mag't geweest zijn te Dendermon-
de? Zondag in den Burgerskring? Daar zijn
het tegenwoordig de kluchtige schoone Fees
ten! Dank aan den Vriend uit de Dijkstraat!
Ja en een boek van Roomen mag hij doen
halen: een Pracht- Geschenk- V/iend- Extra
afdruksel. Dat Dendermonde is een stad
van eigenaardig karakter.
De Spaanschb liberalen liggen over hoop
in ruzie, en de regentes heeft aan meester
Sagasta laten weten dat zijne tuit is afge
sponnen. Men zal een ministerie van zaken
aaneen flansen in afwachting van de ontbin
ding der Cortes en 't optreden der Conser
vatieven met Canovas aan 't hoofd. 't
prinsken schijnt voor 't oogenblik aan de
dood ontsnapt, maar zijn hoofd is zoo dik en
zijne beentjes zoo dim en mager dat 't min
ste windje hem zal omver blazen. De
1 goede exempels komen tegenwoordig uit
Amerika. Wij spreken nu niet van den
eerbiedder Amerikaners voor den godsdienst.
In Amerika vindt men geen dwaze en dom
me vrijndenkers die met God spotten.
Vijf Republieken van Midden Amerika heb
ben tesamen 'nen bond gemaakt. ibt0 artikel
van dien bondgeen oorlog Bravo, Amerï
kaners de geschillen tusschen Staten zul
len vereffend worden gelijk die tusschen
burgers, te weten door een tribunaal dat zal
vonnissen volgens Recht en Rede. Ten
tweede, het hoofd der uitvoerende Macht,
de President of gelijk wij hier zeggen, zal
voor één jaar gekoze* worden en genomen
onder de vijf Presidenten die beurtelings zul
len 't oppergezag krijgen.
naar den Engelschmai
1 Gent;
