Dendermonde.
N° 1015. Twintigste Jaar.
De wereld verslecht, verbeest
AALST. Diefte in de Statiestraat.
De Ramp in de Koolmijnen.
1 Telegrams uit Zele. g
©aat tot 3oscpl).
Meirelbeke.
Grootenberge.
Ronsse.
DEWERKMAN
18 MAART 1892.
Verschijnende alle Vrijdagen.
Priis in Bureel of Winkels 5 eentiemen. Voor g'heel
Belgenland fr. 2,50'sjaars. oor Holland fr. 3,50. Voor al
d'ander Landen van Europa, voor Amerika, Asia, China,
d'Indien en zoo wijd er menschen wonen 4,50 franko thuis.
P DAENS-MAYART,
WerfEiland Chipka,
AALST.
Dat heeft een liberale gazet dander week geschreven.. En 't is
de waarheid.. Diefte, moord, zelfsmoord, slordig leven, schrok-
kerie, geldzucht, bedriegerij, eerloozerij, 't woekert al ondereen,
bijzonder in de groote steden... En is dat te verwonderen acht
bare Lezeressen en Lezers, is dat te verwonderen Als men aan
de menschen leert Gij zijt beesten 1 redelijke^beestcn gij moet
uw hert tot den Schepper niet verheffen Gij moet geen Vasten
dagen, geen zondagen kennen; gij moet uw geweten met onder
zoeken, gij moet niet te biechten gaan, gij moet naar de Kerk
niet luisteren; als men dat leest en schrijft en van jongs at in
d'herten prent, is 't wonder dat die menschen dan als beesten
leven?.. Wij allen zijn geneigd tot het kwaad, maar in den Gods
dienst hebben wij krachtige hulpmiddelen tegen de slechte nei
gingen, om integendeel ons te verbeteren en te verheffen.. Als
in de Christene Landen die hulpmiddelen verstooten worden,
dan valt men er dieper dan bij d'Heidenen... Ja. ja, een groot
deel der wereld verslecht en verbeest, ten gevolge van het Onge
loof; men zal uitkomen op eenalgemeene Ontucht en een wreede
Moorderij, els alle weldenkende menschen hnn uiterste pogin
gen niet inspannen om het Ongeloof te bevechten.. Wie wij ook
zijn rijk of arm, geleerd of ongeleerd, meer dan ooit ons vastge
hecht aan den Godsdienst; die God niet dient, dient de Duivelen;
de Godsdienst is de allergrootste weldaad;Liefde dus, ver
kleefdheid, zelfsopoffering aan den Dienst Gods; zelfs op deze
weield, het zal ons overvloedig beloond worden;., de goede ge
bruiken onzer Voorouders neerstig gevolgd, in ons hert en in ons
huis toegepast Eerbied voor de Vastendagen, voor de Zonda
gen Hoogmis, Lof, Sermoenen, de Maandelijksche Communie;
de Godsdienstigheid in d'herten der kinderen geprent; gezorgd
voor goede boeken en voor een goede gazet... Ons vereenigd met
ander weldenkende menschen, om den Godsdienst te doen aan
winnen en bloeien; met dit inzicht onze goede werken, ons lijden
opgeofleid; wij kunnen zooveel doen als wij maarwillen; gewerkt
om de Samenleving te verbeteren; dat gaat boven kunsten en
wetenschappen; zonder Godsdienst kan er Vrede noch Gelu
zijn op de wereld; en als het zoover gekomen is, dat de groote
Meerderheid zonder Godsdienst is, onnia cadunt, alles valt...
Lieve Menschen, laat ons overwegen en onderzoeken Zijn wij
niet lam of onverschillig doen wij ons plicht Kunnen wij niet
meer doen, als wij tot heden deden Zonder uitstel aan t.werk,
in ons eigen hert, in ons huis, door onzen invloed, door deftige
samenspanning
Napoleon I, te St-Helena zijnde, ging er dikwijls wandelen
aan den oever der zee; zekeren dag ging hij er, in zijn gedachten
verslonden, bleef staan, zette zich neêr op een rotsblok, sloeg
zi'n blikken naar de zee, naar de hooge lucht en zijn vuist op zijn
hoofd slaande, riep hij uit, dat zijn generaals het hoorden De
tijd vliegt voorbij, riep hij, de Volkeren verdwijnen, deThroonen
vallen, maar God Almachtig blijft, en de Kerk is door dien God
Almachtig ingesteld.
Van Damme, Vader
is veroordeeld tot
4 jaar en oneffen,
zijn oudste zoon tot vevscheide maanden, de jongste zoon tot i
maal 8 dagen. Men ziet nu dat die Fabrikant zijn Volk aftrok van
Kerk en van Biecht, om vrijelijk en straffeloos de onreine prij te
konnen spelen... Van Damme vader en oudste zoon zijn ge
vlucht... Sixtuszegt voor zijn rede Ware ik Koning, voor dit
feit alleen stelde ik den Minister van Zusticie grat af, en k inter
pelleerde in de Kamers zoolang ik asem had.
G'heel de Stad is in ramoer, door de tijding, die voortloopt als
vuur dat er ingebroken is dijnsd.nacht en gestolen, grofen wreed
bij mad. wed. Moyersoen en bij M Advokaat Ualle. De dieven
zouden ingekomen zijn langs over de poort in d Esplanadestraat,
dooi den hof van mad. wed. Verdurmen en langs daar in d hui
zen waar ze gestolen hebben. Dijnsdag achternoen is t Piket van
Dendermonde geweest. Ons Koeriers zijn in opspeuring:
IA 1 .r»!»* Een der advokaten van Van Damme was op-
jLrC VlllCIll» recht onbeschoft jegens de Rechters geweest;
als 't laatste woord nu gezegd was en dat de Rechters weggegaan wa-
ren om te beriad.la6en. dan zijn de Van Damme s uitgegaan "et tun
Advokaten. voor he Jait-abusé, als om een oogenblik alleen te klap
pen; buiten dc poort stond hun rijtuig met 2 felle peerden; er was geen
licht aan; ze zijn daarin gestapt en gereden, gevlogen dour Zele naar
den Hollandscben kant. waar ze dien nacht nog over de Grenzen zijn
eeraakt.. Zoo kan men aan de Justicie der menschen ontsnappen; elk
eerlijk menschelijk hert getuigt dat er een ander Justicie is, zoo verhe
ven boven de menschelijke als de sterren verheven zijn boven den
grond.. Niemand die leeft, aan die Justicie ontsnapt, waar elk zal loon
hebben volgens werken.. Marie Leemans en Rosalie Vertongen heb
ben voor hun treffelijke getuigenis een beeldeken ontvangen van 15 da
gen prison.
Hoe schrikkelijk! hoe grouwelijk!... Welk 4
gekerm en gezucht, gehuil en geween! welke 9J9
droefheid in honderdeen honderde huishou- A
dens!... 160 a 200 menschen dood Dood
en in d'Eeuwigheid!... Op éen oogenblik!... Menschen, ge weet
het al, en uw medelijden is groot!... Vrijdag van dander week
ten half negen in den koolput n° 3, van Anderlues bij Fontame-
l'Evèque, Boriuage; eensklaps verschijnt het grauwvuur; een ge
rucht van honderd duizend kanons, een gedommelsel onder de
aarde, den grond die beeft en schokt,uren en uren in de ronde...
De menigte die al huilende en krijschende komt toegeloopen.
Verbeeldt u toch den toestand In den put zijn 300 menschen
neêrgedaald 4 a 500 meters diep: Vaders, Broeders, Zusters,
Kinderen!... De duurbare Bloedverwanten... Och God, ze liggen
misschien daarbinnen gekwetst... zieltogende,.... dood!...
Met duizenden en duizenden staan rond den put;... nu
mag naderen, 't ware de dood.. .Ziet, verscheide uren lang breekt
een dikke zwarte rookwolk uit den put;... het brandt daarbin
nen-... men hoort 't vallen en kraken van balken en steenen...,
Eerst moet den brand gebluscht zijn, de lucht gezuiverd... Ach,
wat moet ze pijnlijk geweest zijn, die afwachting daar, aan dit
grafEn dat men zoo dikwijls in dit grauwvuur zit... In de
Walen bijzonderlijk verschijnt de dood op vreeselijke wijze en
Satan, de helsche Lucifer heeft geweten wat hij deed met van de
koolputten forneizen der helle temaken....
't Wierd 9 ure, 10 ure, 11, 12, 1 ure, en de menigte bleet
staan;'t Volk heeft overal een manhaftig en een groothert...
Ten 2 ure vermindert de rook; men kan werken met d ophaal-
bakken in ander openingen,omdat de koolmijnen in gemeenschap
zijn d'eene met d'andere... Ten 2 ure verschijnen eenige mijners,
die aanstonds omringd worden; hun oogen staan wild; hun we
zen is doodsbleek, velen zijn gekwetst, doch voelen hun wonden
niet en loopen naar huis... Zoo zijn er geweest die thuiskomende
aanstonds te bed moesten... Gered! gered! 't Leven is toch zoo
eêl!... Gered! en waar zijn d'andere?... Ge zijt neergedaald met
240 man ten minste; waar zijn d'andere? Ach, wij weten het
niet!... Drinken! drinken! geef ons iets te drinken!...
Ondertusschen gaan de werkingen voort... D'Overhedeu der
mijnen zijn daar; de Priesters, Geneesheeren, ander moedige
mannen; men daalt neêr in den put... Ileere Dominus. he"'ge
Barbara! lijken, overal lijken, verbrand, verminkt!... Rond den
put wacht men met doodangsl!... Wee! wee! al wat men ophaalt,
zijn lijken!... Ge kunt denken welke bittere droefheid.
234 Koolmijners waren neêrgedaald; 62 mijnwerkers zijn
red er zijn dus 154 dooden en 18 gekwetsten
Terwijl men aan 't redden was, is zaterdag wederom brand
ontstaan in 't binnenste der mijn;... men moest de opzoeking sta
ken en aan'tblusschen vallen, terwijl men in den omtrek niets
zag dan droefheid en wanhoop; drinken uit arragie, neêrvallen,
met zijn hoofd tegen den muur loopen; gelukkig die konden wee-
nen!... 't Zijn wreede stukken, menschen; uit d'omliggende pa
rochiën Leval en Epunois werkten 45 mijnwerkers in den put;
hoeveel zijn er weergekeerd? TWEE, al d'ander dood... Ge kunt
denken wat er omgaat in die huizen... Aanstonds is er van alle
kanten hulp en geld gekomen. Z. M. de Koning heeft geld gezon
den, de Bisschop, de Gouverneur, de Direkteurs der Mijnen, de
Ministers... Men zal ieverig werken om de geslachtofferde Fami-
liën te helpen... Ze zeggen dat zelden of nooit het grauwvuur zoo
vreeselijk geweest is... Dat de Mijn onbruikbaar zal zijn... 1 rail-
lioen fr. schade... De 50 peerden die in de mijn waren, zijn allen
Den Bisschop van Doornijk is naar Anderlues gekomen en zal
d'Uitvaart doen... Het openbaar medelijden is ontzachlijk groot;
Er worden grouwelijke gevallen aangehaald; Bij zekeren Capi. 7 klein
kinderen over eenige maanden is hunne Moeder gestorven; nu is hun
Vader thuis gebracht, erg gekwetst en gaat sterven; wat verder, een
weduwe met 7 kir deren, zonder geld 01 broodwinner-overal. Verdriet
en Ellende. D'Administratie der koolmijn heeft laten weten dat de
daghuren zullen voluit betaald blijven.
r-i/tr m W Eerst was 't gesteld op verleden zondag.
Si. Si. dan 's maandags, maar nu is de fmitieve
Dag der inhaling van Pastoor Haems,
ZONDAG AANSTAANDE 10 Maait, na dan noen. De Medehelper
koud,"t ia winter, 't is slechten tijd, 't ia Vasten- er ardlergeen
eendrachtig cn krachtig te werken voor geestelijke Welvaart. fötièSS
't Gaat daar iets zijn, Zele en kan 't over zijn
hert niet krijgen van eenen Herder in te halen
zonder Praalstoet. Er is een Feest Commissie
ken0n-"praal^Etgen"gektastun^erde'RuHers^zinnebeehhge "gro^
r l enïSXTe'»1? nr. namiddag de Plechtige InhMlng van
pi--*
van 't Bisdom. En deKerk aal behangen en bekroond zrjn.
Tracht gij naar een deugdzaam leven
Zucht gij naar een goede dood,
Wil tot Joseph u begeven,
Hij is machtig, hij is groot.
Gaat tot Joseph met betrouwen
Hij is vader, hij is goed
Hij zal minzaam u aanschouwen
En verkwikken uw gemoed
Gaat tot Joseph nog op heden
't Is Maria's echtgenoot
Sliert hem trouwvol uw gebeden.
Daar hij deze nooit verstoot.
Neen, hij stelt noch maat noch palen
Aan de gunste van den Heer
Hij zend uit de hemelzalen
Hulp en gratie keer op keer.
Wilt gij 't hart van Jesus winnen
Wilt gij zijn Maria's vriend
Tracht dan Joseph te beminnen,
Eert hem als een ware kind.
Dan zult gij van hem verwervea
Al wat goed en zalig is,
En gerust en heilig sterven
Vol van blijd' erkentenis.
Wat vernemen
wij daar wederom
over Meirelbeke, de groote Gemeente langs
de Schelde? Sedert da; de heer Burggraaf de
Moerman d'Harelbeke Voorzitter is van de
katholieke muziekmaatschappij «S'° Cecilia»
mogen de instrumenten niet meer koud wor
den. Zaterdag avond laatst van 5 tot 8 ure
hoorde men gedurig kanonschotten op den
kuiel en daarna werd er eene schoone sere-
nade gegeven... Aan wie kwam dan die eer
toe? wel aan onzen besten vriend en reisge
zel van de Bedevaart naar Rome, aan Mr
August Vermeulen. Schepen van Meirel
beke, vereerd met hetBurgerkruis van i" klas
voor meer dan 3o jaren dienst, bewezen als
Gemeenteraadslid en Schepen derGemeente-
Alle brave menschen hebben den Volks
vriend geluk gewenscht; de Werkman en
zijn beste vriend van Hofstade doen dit ook.
Zondag aanstaande serenade in de poelstraat
ter eere van Henri Van der Cruvssen, eere
lid der muziekmaatschappij, die ook het
Burgerkruis van x° klas heeft ontvangen.
Allo, muziekanten, nog eens uwe beste stuk
ken gespeeld aan de deur en daarna in huis.
Veel geluk en voorspoed, dat is onzewensch
voor de gedekoreerden van Meirelbeke.
Tombola voor den Armen, met goedkeu
ring der hoogere Overheid. Veel schoone
prijzen; 0.20 het lot; een goed werk dus en
kans voor schoone prijzen te winnen. Dc
prijzen zijn te zien in d'herberg Sinte Ber
lindis, dicht bij de kerk, alwaar loten te be
komen zijn, alsook bij den Voorzitter en bij
de Leden van St-Vincentius k Paulo.
In de Maand Juni zullen de twee beschul
digden der Moord van Ronsse voor d'Assi
sen komen. De roep gaat dat Ledru en Bour
geois alles bekend hebben; hun vreeselijk
schelmstuk Madam Van Loo en de meid
Marie Duquesne zouden op hun knifen ge
vallen zijn en beloofd te geven alles wat zij
bezaten, om toch hun leven te mogen be
houden. Maar de twee dieven, ziende dat
zij herkend waren, hebben hun schelmstuk
volvoerd.
r; j. Werkmanskring H. Joannes-
Baptist (Groendreef)Zon
dag 20 Maart, om 6 ure, jaarlijksch groot
avondfeest, ten voordeele van den Werk-
maDskrmg en het Patroonschap, door de
Zang- cn tooneelafdeeling. Cantate, met be
geleiding van orkest onder het bestuur van
den Heer S. Gevaert. (De solos zullen ge
zongen worden door de Heeren Ch. Hardy
en F. Flameng.) Men zal opvoeren Hugh
Scbott, bekroond drama in 3 bedrijven en
Daar zijn de Pruisen blijspel. Het or
kest onder het geleide van M. Fr. Uytten-
hove.
Prijzen der plaatsen Eerste plaats 3 fr.
Tweede plaats 2 fr.
HERZELE. Ferdinand en Joseph De Vuyst,
zagen zondag avond n 't park van Mevrouw de Ba
rones Van De Woestyne op zeer hoog struikgewas
een sperwer (roofvogel) zitten. Zij liepen om een ge
weer eu schoten, doch den vogel bleef zitten, zij
meindeu gefopt to zijn, dat daar iemand een opge-
vulden vogel geplaatst had voor de grap, edoch, al
naderende voor hem te nemen, zagen zij aijuen kop
draaien. Spoediguaar hsis geloopen ompoer en lood,
geladen en geschoten, den vogel bleef nog in goede
houding zitten, zij bezaten maar eenige loodkqrrele
meer, doch voor de derde maal geladen en gescho
ten, den vogel stort neder ec was morsdood.
